Bilgi
İKN
2020/658548
Başvuru Sahibi
Canan Yemekçilik Sanayi Ticaret Limited Şirketi
İdare
Gümüşhane İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
Yemek Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
BAŞVURU SAHİBİ:
Canan Yemekçilik Sanayi Ticaret Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Gümüşhane İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/658548 İhale Kayıt Numaralı “Yemek Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Gümüşhane İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 23.12.2020 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Yemek Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Canan Yemekçilik Sanayi
Ticaret Limited Şirketi’nin 25.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
08.01.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 12.01.2021 tarih ve 1630 sayı ile
Kurum kayıtlarına alınan 12.01.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/83 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, şikâyete konu ihalenin 2'nci kısmında aşırı düşük
teklif açıklaması kabul edilen ve ihalenin 1'inci kısmı ve 2'nci kısmında ekonomik açıdan en
avantajlı teklif olarak belirlenen Şeker Yem. ve Tem. Hiz. Petrol İnş. Tur. Nak. Ltd. Şti.nin
teklifi kapsamında sunduğu belgeleri ile aşırı düşük teklif açıklamalarının kamu ihale
mevzuatına aykırılık teşkil ettiği, şöyle ki,
1) a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından İdari Şartname'nin 7.1.b.2'nci
maddesinde belirtilen "Tüzel Kişilerde Ortaklık Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevliler”
başlıklı belgenin sunulmadığı,
b) Geçici teminat mektubunun süresinin ihale dokümanında belirtilen süreden az
olduğu, ihale ilan tarihinden sonra düzenlenmediği, teklif edilen bedelin %3 oranını
sağlamadığı, usulüne uygun olarak düzenlenmediği, teminat tutarının rakamla ve yazıyla aynı
olmadığı ve söz konusu geçici teminat mektubunun üzerinde "4734 sayılı Kanun'un 34 üncü
maddesi uyarınca, bu teminat mektubu her ne suretle olursa olsun haczedilemez ve üzerine
ihtiyati tedbir konulamaz."ibaresinin yer almadığı,
c) Anılan istekli tarafından sunulan bilançoda, yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile
yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmediği dolayısıyla cari oran ve özkaynak
oranı hesaplanırken yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş
gelirlerinin düşülmediği, bu sebeple bilançonun her üç kriteri birlikte sağlamasının mümkün
olmadığı, ayrıca toplam ciro için; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler,
satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarlarının düşülmesi gerektiği bu bağlamda anılan
istekli tarafından sunulan cironun teklif edilen bedellerin %25 oranını sağlamadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
2) a) Köse Devlet Hastanesi Teknik Şartnamesinin "Çalıştırılacak Personelin Taşıması
Gereken Özellikler ve Çalışma Şartları" başlıklı 10’uncu maddesi gereğince, işçilik gideri
kapsamında idarede işleri yürütecek bir sorumlu personel, yemek dağıtımı için gerekli
personel, yemeklerin hazırlanması için aşçı ve aşçı yardımcısı, yemeklerin kontrolü için de
gıda mühendisi çalıştırması gerektiği, bu bağlamda anılan isteklinin aşırı düşük teklif
açıklamasında kendisine maliyet avantajı sağlamak amacıyla eksik personel öngördüğü,
İdari Şartname'nin "Fiyat farkı"başlıklı 46'ncı maddesi gereğince sözleşme kapsamında
sadece ihalenin 1'nci kısmı Torul ilçe Hastanesi için işçilik fiyat farkı verileceğinin
düzenlendiği, bundan hareketle ihalenin 2'nci ksmında (Köse ilçe Hastanesi) için işçilik fiyat
farkı verilmeyeceğinin anlaşıldığı, Sözleşme Tasarısı'nda işin süresinin de "İşe başlama tarihi
16.01.2021; işi bitirme tarihi 31.12.2021"olarak belirlendiği, bu çerçevede anılan istekli
tarafından işçilik gideri hesaplanırken 2021 yılı için herhangi bir artış öngörülmediği sadece
2020 yılına ait asgari ücret üzerinden açıklama yapıldığı dolayısıyla aşırı düşük teklif
açıklamasının reddedilmesi gerektiği,
Ayrıca aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında personelin yemek gideri için bir
bedel öngörülmediği, saatlik ve tam zamanlı çalışacak personel için yapılan hesaplamanın
KİK işçilik modülünde belirtilen tutardan düşük olduğu,
b) İdare tarafından tanzim edilen örnek menüde bulunan her öğün yemeğin mevzuat
gereği birim maliyetlerinin hesaplanması gerektiği, anılan istekli tarafından sunulan aşırı
düşük teklif açıklamasında, toplam tutar ve toplam maliyetler üzerinden açıklama yapıldığı,
ayrıca anılan isteklinin teklif ettiği birim fiyatların mevzuat gereği teklif edilen her birim
fiyat için ortalama öğün maliyeti ile işçilik birim maliyetlerinin toplam teklif bedelini
geçmemesi gerektiği, birim işçilik maliyetinin, maaş giderleri, ulusal bayram ve tatil günleri
mesai gideri ve personel yol ücreti olmak üzere toplam asgari işçilik maliyetinin toplam öğün
miktarına bölünmesiyle bulunan işçilik birim maliyeti olarak hesaplanması gerektiği, aşırı
düşük teklif açıklamasında işçilik birim maliyeti ile her bir yemeğin ana girdi birim maliyeti
toplamının, teklif edilen birim fiyatlardan yüksek olmaması gerektiği, bu bağlamda anılan
istekli tarafından bir ya da birkaç kalemde birim maliyetlerin tutturulamadığı,
c) Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında
çalıştırılacak personele ilişkin giyim giderlerinin, "yardımcı girdiler" başlığında
değerlendirmesi gerekirken "İşçilik Giderleri" kısmına dâhil edildiği, dolayısıyla malzemeli
yemek sunumu hesap cetvelinde (Ek- H.4) de olması gereken "0,80'den az veya 0,95'den çok"
mevcut oran aralıklarının yukarıda belirtilen hesaplamalar neticesinde değiştiği,
Ayrıca Ek- H.4 malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin "Açıklama Yöntemi"
kısmında ekli belgelerin kaçıncı sayfada olduklarının açıkça yazılmadığı, tevsik edici
belgelerle, ana çiğ girdi listesinde bulunan birim fiyatların birbiriyle aynı olmadığı,
d) Ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsikinin kamu kurum ve kuruluşlarının fiyat
tarifeleri ile açıklanması mümkün olmasına rağmen anılan istekli tarafından mevzuata aykırı
şekilde üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı, sunulan fiyat teklifi ile ilgili
meslek mensubunun hukuki gerekçe beyanının bulunmadığı, ayrıca üçüncü kişilerden alınan
fiyat tekliflerinde olması gereken TÜRMOB kaşesinin bulunmadığı, TÜRMOB kaşesi yerine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
kaşe numarası yazılarak Kamu İhale Genel Tebliği'nin 8.4’üncü maddesine aykırı
davranıldığı, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin ekinde imza sirküleri ile fiyat teklifi
alınan ve ilgili firma ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya
yetkili olan meslek mensuplarına ait oda faaliyet belgelerinin de sunulmadığı,
e) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kamu kurum ve kuruluşları tarafından
ilan edilen birim fiyatların, ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki (ihale tarihi hariç)
fiyatlar olması gerektiği, anılan istekli tarafından sunulan internet çıktılarında birim fiyatların
geçerli olduğu tarihlerin bulunmadığı ve dolayısıyla mevzuata uygun belgeye dayalı açıklama
yapılmadığı,
f) Ticaret borsası tarafından ilan edilen birim fiyatların kullanılması durumunda
ilgili malın ortalama birim fiyatının açıklamalarda kullanılması gerektiği, oysa anılan istekli
tarafından ortalama fiyatların değil, ilgili mala ilişkin en düşük fiyatların kullanıldığı,
g) Toptancı hali fiyatlarının, ihale tarihinden önceki son 12 Ayın herhangi bir işlem
gününde belirlenen fiyatlar olması gerekirken anılan istekli tarafından 12 aylık dönem öncesi
ve ihale tarihi sonrası belirlenen fiyatların kullanıldığı,
h) Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında, sadece kişi
başına düşen gramajlar üzerinden hesaplama yapılarak Ek-0.7 belgesinin hatalı tanzim
edildiği, son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı
yapılan mal miktarlarının, ihale konusu ihtiyaçların en az yarısını kapsamadığı, ilgili belgeye
"tarih" ve "sayı" verilmediği, söz konusu belgenin Kamu İhale Genel Tebliği'nin 8.4'üncü
maddesine uygun hazırlanmadığı ve ilgili meslek mensubu tarafından da her sayfasının
kaşelenip imzalanmadığı, ilgili tutanağın birinci sayfasında yer alan SMMM bilgileri ile ilgili
meslek mensubunun kaşe bilgilerinin birbirinden farklı olduğu, ayrıca yürürlükteki mevzuat
hükümleri gereğince adı geçen tutanağın ekinde sunulması gereken ilgili meslek mensubuna
ait "Faaliyet Belgesi"nin de sunulmadığı, sunulmuş olsa dahi anılan belgenin geçerlilik
süresinin dolduğu, EK-0.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağında ana girdi listesine bir bütün
olarak yer verildiği, belirtilen listenin isteklinin söz konusu malı imalatlarında kullanıyor
olması durumuna göre 150-ilk madde ve malzeme, 151-yarı mamuller – üretim
hesaplamalarında veya malların ticaretinin yapılıyor olmasına göre 153-ticari mallar
hesabında olup olmadığına ilişkin tablo halinde sınıflandırma yapılmadığı, diğer bir ifade ile
Ek-0.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağını sunan isteklinin ana girdi listesindeki hangi
ürünlerin üreticisi, hangi ürünlerin satıcısı olduğunun ayrı tablolar halinde belirtilmediği,
ilgili tutanakta yer alan her bir ana girdi için ayrı ayrı satır açılması gerekirken, bütün ana
girdilere tek bir tabloda bir bütün olarak yer verildiği, sunulan EK-0.7 maliyet/satış tutarı
tespit tutanağında açıklamaya konu malların toplam alış tutarlarının toplam miktara
bölünmesi sonucunda bulunan ortalama birim maliyetlerin yanlış hesaplandığı,
Maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-0.7) ile ekmeklere ilişkin açıklama yapmasının
mümkün olmadığı, zira hesaplanan toplam poşetli ekmeklerin, mevzuat gereği 3 aylık dönem
içerisinde en az yarısı kadar alış/satış yapmış olmalarının mümkün olmadığı, aşırı düşük
teklif açıklamasında 100 gramlık ekmekleri maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-0.7) ile
tevsik ederek fiyatlandırmış ise, sunulan belgelerin doğruluğunun; geçici beyanname dönemi,
ilk madde ve malzeme/yarı mamuller - üretim veya ticari mallar hesabında kayıtlı olan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
mamul/mala ilişkin toplam tutar, toplam miktar, malın ağırlıklı ortalama birim maliyeti ve
yevmiye defteri kayıt adedi kadar faturaların meslek mensubundan istenilerek tek tek teyit
edilmesinin önem arz ettiği,
Teknik Şartnamede, yemek ile birlikte suyun 0,25 It'lik orijinal ambalajda doğal
kaynak suyu olarak verileceğinin hüküm altına alındığı, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-0.7) ile bardak sulara ilişkin açıklama yapmasının mümkün olmadığı, zira anılan
isteklinin mevzuat gereği 3 aylık dönem içerisinde en az hesaplanan bardak su miktarının
yarısı kadar alış/satış yapmış olmalarının mümkün olmadığı,
ı) Örnek yemek menüsünde yer alan terbiyeli köfte, zeytinyağlı taze fasulye, kıymalı
bezelye, mantı, ayva komposto, tavuk dolma(garnili), şehriye çorba, baklava, etli bamya, gül
böreği, ızgara köfte garnili, z.y.kabak(yoğurtlu), kakaolu puding, patlıcan kebap, şehriyeli
pilav, cacık, kuru köfte (püreli) z.y.kereviz, kabak tatlısı yemek çeşitlerinin ana girdilerin
içeriklerinin ve birim fiyatlarının hatalı olarak Ek-H.4 cetveline yansıtıldığı, aşırı düşük teklif
açıklaması veren ilgili firmanın, adı geçen ana çiğ girdilerin fiyatlarını tevsiki amacıyla,
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu'nun 51'inci maddesinin (c)
bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son
12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belgeleri sunması
gerekirken, maliyet düşürücü olarak mevzuatta belirlenen sürelerin dışındaki asgari birim
fiyatlar kullanarak açıklama yapıldığı ayrıca anılan ürünlerde teknik şartnamedeki yemek
reçetelerinde yer verilmesine rağmen, ana girdiler tablosunda adı geçen ürünlerin
bulunmadığı, iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle
bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia
eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına
uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde “Başvurunun süre, usul ve şekil
kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete
konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu
hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar
verilir.” hükmü,
Anılan Kanun’un 55’inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında “Şikâyet başvurusu,
ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci
maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün
içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. ….” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinin üçüncü fıkrasında “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete
konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi
izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine
göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci
fıkrasında “(1) Süreler;
…
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikâyete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
…
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dâhildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı
38’inci maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,
b) Tüzel kişi olması halinde, bu Yönetmelik ekinde yer alan Tüzel Kişilerde Ortaklık
Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu Gösterir Belge ile tüzel kişiliğin
noter tasdikli imza sirkülerinin, teklif kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca aday veya
isteklilerin ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı
olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan
önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve
ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir…” hükmü
yer almaktadır.
İdari Şartname’nin İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Yemek Hizmet Alımı
b) Miktarı ve türü: Müdürlüğümüze bağlı Torul İlçe Hastanesi ve Köse İlçe Hastanesi
için Yemek Hizmeti Alımı ile Servis ve Servis Sonrası Hizmetler
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: 1. Kısım Torul İlçe Hastanesi, 2.Kısım Köse İlçe Hastanesi
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,
2) Tüzel kişi olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan Tüzel Kişilerde Ortaklık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu Gösterir Belge ile tüzel kişiliğin
noter tasdikli imza sirküleri,
…” düzenlemesi yer almaktadır.
23.12.2020 tarihinde yapılan başvuruya konu ihaleye 4 adet istekli tarafından teklif
verildiği, 24.12.2020 tarihli ihale komisyonu kararında ihalenin her iki kısmına ilişkin
yeterlik değerlendirilmesi yapıldığı, bu bağlamda hem Torul İlçe Hastanesi kısmına teklif
hem de Köse İlçe Hastanesi kısmına teklif veren Yaren Yem. ve Tem. Gıda. İnş. Tur. San.
Ltd. Şti.nin teklifinin geçici teminatının uygun olmadığı gerekçesiyle, sadece Köse İlçe
Hastanesi kısmına teklif veren Zengin Yem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin iş
deneyim belgesi uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, anılan komisyon
kararında Torul İlçe Hastanesi kısmında sınır değerin altında kalan istekli olmadığı
belirtilerek Şeker Yem. ve Tem. Hiz. Petrol İnş. Tur. Nak. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en
avantajlı teklif sahibi, başvuru sahibi Canan Yem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan
en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, yine aynı komisyon kararında Köse İlçe
Hastanesi kısmına ilişkin olarak sınır değerin altında kalan Şeker Yem. ve Tem. Hiz. Petrol
İnş. Tur. Nak. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması istenildiğinin ifade edildiği
görülmüştür.
29.12.2020 tarihli ikinci komisyon kararında ise, Köse İlçe Hastanesi kısmına ilişkin
Şeker Yem. ve Tem. Hiz. Petrol İnş. Tur. Nak. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması uygun
bulunduğu, ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi olarak belirlendiği, ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de başvuru sahibi Canan Yem. San. ve Tic. Ltd. Şti.
olarak belirlendiği tespit edilmiştir
Başvuru sahibi Canan Yem. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 25.12.2020 tarihinde
itirazen şikayet dilekçesinde de yer alan “İhale üzerinde bırakılan tarafından İdari
Şartname'nin 7.1.b.2'nci maddesinde belirtilen "Tüzel Kişilerde Ortaklık Bilgilerine ve
Yönetimdeki Görevliler” başlıklı belgenin sunulmadığı” iddiasına ilişkin olarak idareye
şikayet başvurusunda bulunduğu tespit edilmiştir.
Söz konusu şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından herhangi bir karar alınmadığı
görülmüş olup yine anılan istekli tarafından 05.01.2021 tarihinde idareye ikinci bir şikâyet
başvurusunda bulunulduğu, itirazen şikâyet dilekçesinde de yer alan b ve c maddelerindeki
iddiaların anılan idareye şikâyet dilekçesinde yer aldığı, 25.12.2020 tarihli ilk idareye şikâyet
dilekçesinde yer almadığı görülmüştür.
Şikâyet başvurularında sürenin, şikâyete yol açan durumun farkına varıldığı yahut
farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren başlayacağı, 24.12.2020
tarihinde alınan ilk komisyon kararı ile ihalenin her iki kısmında da Şeker Yem. ve Tem. Hiz.
Petrol İnş. Tur. Nak. Ltd. Şti.nin teklifinin geçerli olduğunun belirlendiği, dolayısıyla anılan
isteklinin teklifinin geçerli olmadığı hususuna yönelik şikâyet başvurusunun ilk komisyon
kararı sonrasında yapılması gerektiği; ilk komisyon kararının 24.12.2020 tarihinde EKAP
üzerinden başvuru sahibine bildirildiği, bu çerçevede başvuru sahibi tarafından ilk ihale
komisyonu kararının bildirim tarihini izleyen günden itibaren on gün içerisinde idareye
şikâyet başvurusunda bulunulması gerekmekte (04.01.2021) iken b ve c maddelerinde yer
alan iddialarına ilişkin olarak bu sürenin bitiminden sonra 05.01.2021 tarihinde idareye
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
şikâyet başvurusunda bulunduğu görülmüş olup, söz konusu iddialara yönelik yapılan
başvurunun süresinde olmadığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilmesinin ön koşulu,
idareye usulüne uygun olarak şikâyet başvurusunda bulunulmasıdır. Bu itibarla, başvuru
sahibinin b ve c maddelerinde yer alan iddialarının 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin
onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince süre yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan 25.12.2020 tarihinde idareye yapılan şikayet başvuru dilekçesinde yer
alan ve süresi uygun olduğu anlaşılan (a) maddesinde “İhale üzerinde bırakılan tarafından
İdari Şartname'nin 7.1.b.2'nci maddesinde belirtilen "Tüzel Kişilerde Ortaklık Bilgilerine ve
Yönetimdeki Görevliler” başlıklı belgenin sunulmadığı” şeklinde ifade edilen iddiaya yönelik
yapılan inceleme ve tespitler aşağıda yer almaktadır.
İdare tarafından 23.12.2020 tarihinde düzenlenen teklif zarfı açma ve belge kontrol
tutanağında ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu gösterir belge
sütununa yer verildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli Şeker Yem. ve Tem. Hiz. Petrol İnş.
Tur. Nak. Ltd. Şti.nin belgesinin var olarak işaretlendiği görülmekle birlikte idare tarafından
gönderilen belgeler incelendiğinde anılan istekli tarafından tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine
ve yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu gösterir belgenin (Ortaklık Bilgileri ve
Yönetimdeki Görevliler standart formu) teklif kapsamında sunulmadığı, Ticaret Sicili
Gazetelerinin sunulduğu tespit edilmiştir.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda yer verilen maddesinde
“Tüzel Kişilerde Ortaklık Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu
Gösterir Belge”nin teklif kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, İdari Şartname’nin 7’nci
maddesinde de anılan belgenin teklif kapsamında sunulması gerektiğinin düzenlendiği,
ihaleye katılan isteklilerin yeterlik kriteri olarak anılan belgeyi teklifleri kapsamında
sunmaları gerektiği anlaşılmış olup, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından “Tüzel
Kişilerde Ortaklık Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu Gösterir
Belge(Ortaklık Bilgileri ve Yönetimdeki Görevliler standart formu)” sunulmadığından
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olduğu sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,gibi hususlarda yapılan yazılı
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri
reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas
alır.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “.....79.2.2. İstekliler aşırı
düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
…
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları
belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle (“ana girdi”, “işçilik” ve
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş
et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek,
kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı,
zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su,
ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu
girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda
aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin
de belirtilmesi zorunludur.Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması
durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik
malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım,
amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ
girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında
değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması
gerekmemektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.22nci maddede yer alan
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.
…” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, vergi,
resim ve harç giderleri, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir .
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. 1. Kısım Torul İlçe Hastanesi için 1 aşçı Brüt asgari ücret ve 1 garson Brüt
asgari ücretleri dahildir. Teknik şartnamelerde belirtilmiş her türlü mal, malzeme, araç, gereç,
hizmet vb. ve ayrıca hizmet süresince, taşımalı sistem yemek hizmeti alımını aksamadan
sürdürülebilmesi için ihtiyaç duyulan her türlü mal, malzeme, araç, gereç, hizmet vb. tüm
gider kalemleri teklif fiyatına dahildir.Hizmetin yürütülmesi için gerekli tüm üretim, dağıtım
ve servis araçları yüklenici tarafından sağlancak olup sözleşme bitiminde yüklenici firmaya
teslim edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı % 2'dir.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme
göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak
ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Tebliğ maddeleri gereğince, idarelerin doküman içerisinde en az
iki haftalık örnek menülere yer vermesi gerektiği, anılan menülerin aşırı düşük teklif
değerlendirilmesi aşamasında kullanılacağı, isteklilerin tekliflerini ne şekilde oluşturduklarını
bu örnek menüler doğrultusunda belgelendireceği, idarelerin de söz konusu açıklamaları
anılan menülerde yer alan yemek gramajları, tarifleri ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin
79’uncu maddesinde belirtilen açıklamalar doğrultusunda değerlendirecekleri sonucuna
ulaşılmış olup aşırı düşük teklif değerlendirilmesinin eşitlik ve rekabet ilkeleri doğrultusunda
sağlıklı şekilde sonuçlandırılabilmesi için örnek menülerde herhangi bir belirsizliğin
bulunmaması gerektiği anlaşılmıştır.
Şikayete konu ihalenin Köse İlçe Hastanesi kısmında idarece hesaplanan sınır değerin
altında teklif verdiği tespit edilen Şeker Yem. ve Tem. Hiz. Petrol İnş. Tur. Nak. Ltd. Şti.den
23.12.2020 tarihinde aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda “Kurumumuz
tarafından 23/12/2020 tarih ve saat 10:30 da 2020/658548 İKN ile yapılan “Yemek Hizmet
Alımı” ihalesin de 1. Kısım olan Köse İlçe Devlet Hastanesi için verdiğiniz fiyat teklifi
hesaplanan sınır değerin altında kalmış olup ekteki örnek menü ve gramaj listesi esas
alınarak fiyat teklifi açıklamanızı 28/12/2020 tarih ve 9:30 ‘a kadar ihale komisyonuna
teslim etmeniz aksi takdirde teklifiniz değerlendirme dışı bırakılacaktır….” ifadelerine yer
verildiği tespit edilmiştir.
İsteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarını mevzuata uygun olmak koşuluyla geçerli
şekilde yapabilmeleri ve idarelerin yapılan açıklamaları sağlıklı değerlendirmelerinin ön
koşulu, idareler tarafından yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun
yapılmasıdır.
Bu çerçevede yapılan incelemede, idarece asgari iki haftalık menü içerisinde yer alan
her yemek çeşidinin tarif ve gramajlarının açık şekilde belirtilmesi gerektiği, ancak başvuruya
konu ihalede örnek menüde yer alan yemeklerin gramajlı tariflerinin hem Teknik
Şartname’de hem de ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklaması
isteme yazısında net olarak belirtilmediği, nitekim anılan istekli tarafından sunulan aşırı
düşük teklif açıklaması incelendiğinde; örnek menüde yer alan ve tarifleri belirtilmeyen
ürünlere yönelik açıklamaların kendi belirledikleri tarif ve gramajlar üzerinden yapıldığı
tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.6'ncı maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca
malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin örnek menüdeki yemeklerin
içerik ile çiğ girdi miktarları üzerinden değerlendirilmesi gerektiği, ancak uyuşmazlığa konu
ihalede örnek menüde yer alan yemeklerin gramajlı tariflerine Teknik Şartname’de yer
verilmediği, dolayısıyla idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulamasının bu haliyle
mevzuata aykırı olduğu ve söz konusu aykırılığın sunulan açıklamanın sağlıklı bir şekilde
değerlendirilmesine de imkân vermeyeceği anlaşıldığından aşırı düşük teklif sorgulama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 17
: 17.02.2021
: 2021/UH.II-397
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yenilenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bununla beraber, başvuru sahibinin birinci iddiası kapsamında yapılan inceleme
neticesinde ihale üzerinde bırakılan Şeker Yem. ve Tem. Hiz. Petrol İnş. Tur. Nak. Ltd. Şti.
tarafından teklif dosyasında “Tüzel Kişilerde Ortaklık Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere
İlişkin Son Durumu Gösterir Belge(Ortaklık Bilgileri ve Yönetimdeki Görevliler standart
formu)” sunulmadığı, dolayısıyla adı geçen isteklinin teklifinin değerlendirme dışı
bırakılması gerektiği tespitlerine yer verildiği ve bu durumda sınır değerin altında geçerli
başka bir teklif kalmayacağı dikkate alındığında aşırı düşük teklif sorgulamasının
yenilenmesine gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, hem Köse İlçe Hastanesi kısmına
hem de Torul İlçe Hastanesi kısmına teklif veren Şeker Yem. ve Tem. Hiz. Petrol İnş. Tur.
Nak. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu aşamadan sonraki
işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.