Ana Sayfa / Kararlar / İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü / 2020/80240-Şehiriçi Toplu Taşıma
Bilgi
İKN
2020/80240
Başvuru Sahibi
Tep Endüstriyel Proje ve Uygulama A.Ş.
İdare
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Şehiriçi Toplu Taşıma
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 24  
: 17.02.2021  
: 2021/UH.II-403  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Tep Endüstriyel Proje ve Uygulama A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/80240 İhale Kayıt Numaralı “Şehiriçi Toplu Taşıma” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 18.03.2020 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Şehiriçi Toplu Taşıma” ihalesine ilişkin olarak Tep Endüstriyel Proje ve  
Uygulama A.Ş.nin 27.02.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.03.2021  
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 12.03.2020 tarih ve 13341 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 12.03.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/492-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında  
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhalede benzer işe yönelik olarak İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinin (a)  
bendinde yapılan “her türlü otobüs bakım, onarım ve akaryakıtı ile gerçekleştirilen şehir içi  
toplu taşıma hizmeti” belirlemenin ihale konusu iş olan “şehir içi toplu taşıma hizmeti” ile  
birebir aynı olduğu, bu durumun ihalelerde benzer iş belirlemenin amacına aykırı olduğu,  
yine benzer iş maddesinin (b) bendinde yapılan “otobüs üretimi ve satışı” işinin ise asıl işle  
hiçbir benzerlik göstermediği, zira otobüs üretimi ve satışı işinin mal alımı niteliğinde olduğu,  
uyuşmazlığa konu işbu işin personel çalıştırılmasını da içerecek bir hizmet alımı olduğu  
gerekçesiyle ihaleye katılım ve rekabetin daraltıldığı, ihalede benzer iş düzenlemesinin  
personel ve malzeme teminine yönelik olan bu işle nitelik ve büyüklük olarak benzerlik  
gösteren diğer personel çalıştırma ve mal/malzeme temini işlerinin benzer iş olarak  
belirlenmemesinin ihaleye katılım ve rekabeti daralttığı,  
2) Aynı işe ilişkin geçmiş yıllardaki ihalelerde (2018/311065, 2018/387031,  
2019/371863, 2019/427531 İKN’li) iş deneyimi istenmeksizin gerçekleştirilen ihalelerle belli  
isteklilerin iş deneyimi edinmelerinin sağlandığı ve bu firmaların iş deneyimi edinmelerinden  
sonra gerçekleştirilen ihalelerde iş deneyimi istenerek sadece bu firmaların ihaleye  
katılabilmesinin sağlandığı, ihaleye katılım ve rekabetin bu yöntemle engellenmesi sonucunda  
kamunun ciddi zarara uğratıldığı,  
3) İhale kapsamındaki malzeme ve akaryakıt alımları ile personel alımlarının ayrı ayrı  
ihale edilmesi mümkünken aralarında doğal bir bağlantı bulunmayan işbu mal ve hizmet  
alımları birlikte ihale edilerek, ihaleye kısmi teklif verilmesi ve konsorsiyum olarak teklif  
verilmesi engellenerek ihalede temel ilkelere aykırı olarak rekabet ve katılımın daraltıldığı,  
4) İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı niteliğinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 24  
: 17.02.2021  
: 2021/UH.II-403  
olduğu ve idare tarafından personel çalıştırılmasına dayalı ihale yapılmasının mevzuata aykırı  
olduğu, anılan sebeplerle ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 13.05.2020 tarihli ve  
2020/UH.II-892 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin  
onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,” karar verildiği,  
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle  
açılan davada Ankara 4. İdare Mahkemesi tarafından alınan 25.09.2020 tarih ve E:2020/1382,  
K:2020/1318 sayılı karar ile “Davanın reddine” karar verildiği,  
Beydağ Temizlik ve İlaçlama Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi-Hanzade Kurumsal  
Personel Hizmetleri Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından aynı Kurul kararının iptali  
istemiyle açılan davada Ankara 4. İdare Mahkemesi tarafından alınan 25.09.2020 tarih ve  
E:2020/951, K:2020/1319 sayılı karar ile “Davanın reddine” karar verildiği anlaşılmıştır.  
Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Tep Endüstriyel  
Proje ve Uygulama A.Ş. tarafından açılan davada Ankara 5. İdare Mahkemesinin 02.12.2020  
tarihli E:2020/2004, K: 2020/1911 sayılı kararı üzerine Kurul tarafından 30.12.2020 tarihli ve  
2020/MK-335 sayılı kararın alındığı ve “1- Kamu İhale Kurulunun 13.05.2020 tarihli ve  
2020/UH.II-892 sayılı kararının 3 ve 4’üncü iddia ile ilgili değerlendirmelerinin iptaline,  
2- Başvuru sahibinin 3 ve 4’üncü iddiasının esasının yeniden incelenmesine,” karar  
verildiği anlaşılmıştır.  
Ankara 4. İdare Mahkemesi tarafından verilen 25.09.2020 tarih ve E:2020/1382,  
K:2020/1318 sayılı ve 25.09.2020 tarih ve E:2020/951, K:2020/1319 sayılı anılan kararlarda  
ve Ankara 5. İdare Mahkemesi tarafından alınan 02.12.2020 tarihli E:2020/2004, K:  
2020/1911 sayılı kararda; Kurul tarafından alınan 13.05.2020 tarihli ve 2020/UH.II-892 sayılı  
kararda yer alan ihalenin iptali gerekçeleri dikkate alındığında, Kurul kararının İdare  
Mahkemesince iptalini gerektirecek hukuka aykırılık tespitlerinin bulunmadığı  
anlaşıldığından, işbu raporda esas incelemesi; Kurul’un 30.12.2020 tarihli ve 2020/MK-335  
sayılı kararı gereğince 3’üncü iddianın ihalenin kısmi teklife açılmaması ve konsorsiyumların  
ihaleye teklif verememesinin ihaleye katılımı engellediği kısmı bakımından ve 4. iddia ile  
sınırlı yapılmıştır.  
1) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde  
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,  
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında  
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.  
Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı  
ve yapım işleri birarada ihale edilemez…” hükmü yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Konsorsiyum” başlıklı 17’nci maddesinde “Konsorsiyumlar  
ihaleye teklif veremez.” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 24  
: 17.02.2021  
: 2021/UH.II-403  
Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “Bu ihalede  
işin tamamı için teklif verilecektir. düzenlemesi yer almaktadır.  
13.05.2020 tarih ve 2020/UH.II-892 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında incelemeye  
konu 3. iddia bakımından “Söz konusu hizmet işinde kullanılacak olan araçların idareye ait  
olduğu ve bu araçların Ayazağa Garajında servise verilerek, yakıt bedeli yükleniciye ait  
olmak üzere şehir içi toplu taşıma hizmetinin gerçekleştirileceği, ayrıca sözleşme kapsamında  
otobüslerin periyodik bakımları, arıza ve hasar onarımları, garaj içi parklanmaları, araçların  
servise hazır olması için ikmal ve temizlikleri, yol yardım hizmeti, garaj açık ve kapalı  
alanlarının temizlikleri, yakıt dahil her türlü sıvı (likit) ürünlerin tedariki ve tüm likitlerin  
tamamlanması ve her türlü garaj işletme ve operasyon maliyetlerinin yer aldığı tespit  
edilmiştir.  
İhaleye ilişkin birim fiyat teklif cetvelinden kilometre bazında teklif alındığı  
anlaşılmıştır.  
İdare tarafından yapılan yaklaşık maliyet hesabı incelendiğinde ise yine kilometre  
hesabı üzerinden piyasadan alınan tekliflerin ortalaması alınarak birim fiyatın belirlendiği ve  
ihale konusu iş kapsamında yapılacak toplam kilometre ile çarpılarak yaklaşık maliyetin  
oluşturulduğu anlaşılmıştır.  
İhale konusu işin; esasen akaryakıt, personel (şoför dahil), bakım onarım giderleri  
yükleniciye ait olmak üzere idareye ait 345 adet Otokar marka Kent 290 LF model araç ve 50  
adet Karsan marka Avancity S Plus (Körüklü) model araç otobüs ile şehir içi toplu taşıma  
hizmetinin gerçekleştirilmesi olduğu, özellikle ihale konusu işin gerçekleştirilmesinde  
kullanılacak araçların idareye ait olduğu göz önüne alındığında, ihale kapsamında yer  
verilen her bir işin tek başına ihale konusu edilebilecek nitelikte olduğu ve söz konusu işlerin  
her birinin ayrı ihale edilebileceği (örn. akaryakıt alımının mal alımı ihalesi ile), bu  
çerçevede ihale kapsamında yer verilen işler arasında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
5’inci maddesi uyarınca olması gereken “kabul edilebilir doğal bağlantı”nın bulunmadığı ve  
bir arada ihale edilmesinin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.kararının  
verildiği anlaşılmıştır.  
Anılan Kurul kararında yapılan değerlendirme çerçevesinde aralarında doğal bir  
bağlantı bulunmamasına rağmen bir arada ihale edilen ihale konusu işlerin ihaleye katılımı ve  
rekabeti engellediği ve bu sebeple ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığı, anılan  
mahkeme kararlarında da Kurul kararında yer alan bu gerekçenin hukuka uygun bulunduğu  
dikkate alındığında, geçerliliğini koruduğu açıktır. Bu çerçevede ihalenin, taahhüt konusu  
bölümlerinin birden fazla olduğu ve farklı uzmanlıklar gerektirdiği gözetilerek konsorsiyuma  
açık olarak gerçekleştirilmesi gerekirken, aralarında doğal bağlantı bulunmayan işlerin  
konsorsiyumların ihaleye teklif vermesi engellenerek bir arada ihale edilmesi sebebiyle  
ihaleye katılım ve rekabetin engellendiği anlaşıldığından, ihalenin bu gerekçeyle de iptal  
edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Öte yandan ihalenin kısmi teklife kapalı olarak gerçekleştirilmesinin ihaleye katılımı  
ve rekabeti engellediği iddiası bakımından; ihale konusu işin niteliği gereğince kamu ihale  
mevzuatı çerçevesinde ihalenin kısmi teklif açılmasının zorunlu olmadığı, dolayısıyla ihalenin  
kısmi teklife açılmasının idarenin takdir yetkisinde olduğu hususu ve mevcut ihaleye konu  
işler arasında kabul edilebilir doğal bir bağlantı bulunmadığı ile ihalenin konsorsiyumlara  
açık olarak gerçekleştirilmesi gerektiği tespitleri kapsamında başvuru sahibinin bu yöndeki  
iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 24  
: 17.02.2021  
: 2021/UH.II-403  
2) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”  
başlıklı 62’nci maddesinin (e) bendinde “1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV)  
sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner  
sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan  
idarelerin merkez ve taşra teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve  
bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından  
fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim,  
sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı,  
gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner  
sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden  
personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak  
şekilde alım yapamaz ve buna imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.  
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun  
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının  
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için  
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni  
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden  
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden  
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma  
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,  
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında  
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı  
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.  
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine  
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.  
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da  
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan  
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye  
yetkilidir.hükmü yer almaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.1.1’inci  
maddesinde “ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında  
belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık  
maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol  
giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet  
alımlarını ifade eder.şeklinde tanımlanmaktadır.  
13.05.2020 tarih ve 2020/UH.II-892 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında incelemeye  
konu 4. iddia bakımından “Öte yandan başvuru sahibinin “ihale konusu işin mal alımı  
dışında kalan kısmının personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı niteliğinde olduğu”  
iddiasına yönelik olarak ise, ihale kapsamında yer verilen işler arasında 4734 sayılı Kamu  
İhale Kanunu’nun 5’inci maddesi uyarınca olması gereken “kabul edilebilir doğal  
bağlantı”nın bulunmadığı ve bir arada ihale edilmesinin mevzuata uygun olmadığı tespit  
edildiğinden söz konusu iddia hakkında ilave bir değerlendirme yapılmasına gerek  
bulunmadığı sonucuna varılmıştır.değerlendirmesinin yapıldığı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 24  
: 17.02.2021  
: 2021/UH.II-403  
Yapılan incelemede işe başlama tarihinden itibaren 12 ay sürecek işbu ihalenin ihale  
dokümanında personel sayısının belirlenmediği, personelin çalışma saatlerinin tamamının  
idare için kullanılacağının düzenlenmediği, idarece yaklaşık maliyet hesaplamaları  
kapsamında düzenlenen tabloda personel giderlerinin yaklaşık maliyete oranının %26,69  
olarak belirlendiği dolayısıyla ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı  
olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının reddedilmesi gerektiği  
sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici  
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin  
iptaline,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 24  
: 17.02.2021  
: 2021/UH.II-403  
KARŞI OY  
İnceleme konusu ihalede,  
Kurul’un 30.12.2020 tarihli ve 2020/MK-335 sayılı kararı gereğince 3’üncü iddianın  
ihalenin kısmi teklife açılmaması ve konsorsiyumların ihaleye teklif verememesinin ihaleye  
katılımı engellediği kısmı bakımından ve 4. iddia ile sınırlı yapılan inceleme neticesinde,  
Kurul çoğunluğunca, başvuru sahibinin 1, 3 ve 4 üncü iddialarının yerinde olduğu  
İhalenin iptaline  
karar verilmiştir.  
gerekçesiyle “  
Anılan kararda, başvuru sahibinin 3 üncü iddiası kapsamında, ihalenin konsorsiyuma  
açık olarak gerçekleştirilmemesi ve aralarında doğal bağlantı bulunmayan işlerin bir arada  
ihale edilmesi sebebiyle ihaleye katılım ve rekabetin engellendiği anlaşıldığından ihalenin bu  
gerekçeyle de iptal edilmesi gerektiği ifade edilmektedir.  
Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak,  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde  
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,  
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında  
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.  
Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı  
ve yapım işleri bir arada ihale edilemez…” hükmü yer almaktadır.  
Yapılan incelemede, başvuruya konu ihale kapsamındaki malzeme ve akaryakıt  
alımları ile personel alımlarının aynı toplu taşıma işinin ayrılmaz parçaları olduğu, zira  
bahsedilen malzeme, akaryakıt ve şoför (personel) olmaksızın ihale konusu taşıma işinin  
gerçekleştirilemeyeceği, dolayısıyla bu iş kalemleri arasında 4734 sayılı Kamu İhale  
Kanunu’nun 5’inci maddesi bağlamında kabul edilebilir doğal bir bağlantı bulunduğu  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
“ihalenin  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, Kurul çoğunluğunun  
iptaline”  
niteliğindeki kararına katılmıyorum.