Ana Sayfa / Kararlar / Ağrı İl Sağlık Müdürlüğü / 2020/589227-Ağrı Eğitim ve Araştırma Hastanesi İçin 24 Aylık Yemek Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı İşi
Bilgi
İKN
2020/589227
Başvuru Sahibi
Maraş Damak Yemek. Gıda Tem. İnş. Taş. Hayv. San. Tic. Ltd. Şti.- Efe Sistem Hizmet Bil. Tek. Yemek. Gıda İnş. Tur. Taş. Elektr. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi
İdare
Ağrı İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
Ağrı Eğitim ve Araştırma Hastanesi İçin 24 Aylık Yemek Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı İşi
BAŞVURU SAHİBİ:  
Maraş Damak Yemek. Gıda Tem. İnş. Taş. Hayv. San. Tic. Ltd. Şti.- Efe Sistem Hizmet Bil. Tek.  
Yemek. Gıda İnş. Tur. Taş. Elektr. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Ağrı İl Sağlık Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/589227 İhale Kayıt Numaralı “Ağrı Eğitim ve Araştırma Hastanesi İçin 24 Aylık Yemek  
Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Ağrı İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 07.12.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ağrı  
Eğitim ve Araştırma Hastanesi İçin 24 Aylık Yemek Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı  
İşi” ihalesine ilişkin olarak Maraş Damak Yemek. Gıda Tem. İnş. Taş. Hayv. San. Tic. Ltd. Şti.- Efe  
Sistem Hizmet Bil. Tek. Yemek. Gıda İnş. Tur. Taş. Elektr. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin  
04.01.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.01.2021 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 18.01.2021 tarih ve 2856 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.01.2021  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/143 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme  
neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Ağrı İl Sağlık Müdürlüğü tarafından “Ağrı Eğitim ve Araştırma Hastanesi İçin 24 Aylık  
Yemek Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” işinin 07.12.2020 tarihinde ihale edildiği,  
kesinleşen ihale kararının 25.12.2020 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edildiği, söz konusu kararda  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin Florya Yemek A.Ş. olduğu, Ağmar Danışmanlık ve  
Yemek Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.-Latif Çete İş Ortaklığının da ekonomik açıdan en avantajlı teklif  
olarak belirlendiğinin bildirildiği,  
İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde isteklilerce teklif bedellerinin % 30’undan az  
olmamak üzere ihale konusu iş ve ya benzer işe uygun iş deneyim belgesi sunmaları gerektiğinin  
düzenlendiği, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif  
olarak belirlenen isteklinin teklif dosyalarında sundukları iş deneyim belgelerinin idarece istenilen  
oranı karşılamadığı, ayrıca sundukları iş deneyim belgelerinin benzer iş tanımına uygun olmadığı,  
2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi Florya Yemek A.Ş.nin teklif dosyası  
kapsamında İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesi kapsamında istenilen bilanço bilgileri tablolarının  
istenilen kriterleri sağlamadığı, ayrıca bilanço bilgileri tablolarında yuvarlama yapılarak mevzuata  
aykırı hareket edildiği, ikinci avantajlı teklif sahibi iş ortaklığının da bilanço bilgilerinin yetersiz  
olduğu, bu nedenle iki isteklinin de teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
3) İdari Şartname’nin 7.1.h maddesi gereğince isteklilerin T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık  
Bakanlığından alınmış ihale tarihi itibarıyla geçerlik süresini doldurmamış işletme kayıt belgesini  
veya gıda üretim belgelerini beyan etmeleri gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin ve  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen isteklinin teklif dosyası kapsamında  
sundukları işletme kayıt belgelerinin geçerlilik sürelerinin dolmuş olduğu, ayrıca ikinci avantajlı  
teklif olarak belirlenen isteklinin işletme kayıt belgesindeki adresin ticaret sicil gazetesi ile tevsik  
edilmiş olan firmaya ait adres olmadığı, işletme kayıt belgelerinin geçersiz olduğu, ayrıca işletme  
kayıt belgelerini ticaret sicil gazetelerin, e-teklifteki ilgili bölüme yüklememiş oldukları,  
4) İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesinde istenilen gelir tablosu ve cirolara ilişkin  
yeterlik kriterlerinin ekonomik açıdan en avantajlı istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif olarak belirlenen istekli tarafından sağlanmadığı,  
5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının tebliğe uygun olmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ana  
girdilere ilişkin malzemelerin teknik şartname evsafına uygun olmadığı, örneğin balık girdisi  
temizlenmiş olarak sunulması gerekirken salt balık olarak, tavuk eti ürünün çeşidinin belirtilmeden,  
yoğurt yağlı olması gerekirken belirtilmeden, pirinç lüks baldo olması gerekirken salt pirinç olarak  
açıklandığı, ayrıca alba yağ, siyah zeytin, dana eti kemiksiz, beyaz peynir ürünlerinin reçeteler  
kısmında belirtilen birim fiyatı ile Ek-07 maliyet satış tutarı tespit tutanağındaki birim fiyatların  
farklı olduğu, Teknik Şartname’nin kahvaltı bölümünde kahvaltının yanında verilecek içeceklerin  
kaç kez ve gramaj olarak belirtildiği, ancak isteklinin kahvaltı ile birlikte verilecek içecek için  
herhangi bir ürün açıklaması yapmadığı,  
6) E- teklif veren isteklilerin ihaleye katılım ve yeterlik kriterlerinde ihaleye katılmak için  
gereken belgeler ve yeterlik kriterleri tablosunda ortaklara ait bilgileri e-teklif kapsamında  
sunmadıklarından ve EKAP üzerinden istenilen sütunlara yüklemediklerinden dolayı tekliflerinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, idare alınan kesinleşen ihale kararında ikinci avantajlı  
teklif olarak belirlenen isteklinin ortaklık oranları kısmının eksik olarak beyan edildiğinin beyan  
edildiği, iş ortaklıklarında bu belgenin her ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerektiği,  
7) İdarece alınan kesinleşen ihale kararında ikinci en avantajlı teklif olarak belirlenen ortak  
girişimin yeterlik bilgileri tablosunda İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde istenilen kapasite  
raporunun aktif bir belge olmadığı, söz konusu belgenin geçerlilik süresini yitirdiği, TSE’nin ilgili  
sayfasından sorgulandığında aktif olmadığının görülebileceği,  
8) İdarece alınan kesinleşen ihale kararında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlenen iş ortaklığının İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde istenildiği şekilde kapasite raporu  
sunmadığı, anılan maddede kahvaltı ve yemek için ayrı ayrı kapasite raporu sunulmasının  
istenildiği, ancak adı geçen isteklinin sadece yemek üretimine ilişkin kapasite raporu sunduğu,  
kahvaltı kapasite raporu için yeterlik bilgileri tablosunda herhangi bir bilgi girişi yapmadığı, diğer  
taraftan anılan firma tarafından sunulan kapasite raporunun Ticaret Odasından alınıp alınmadığının  
belli olmadığı, süresinin bitmiş olduğu, bu nedenle isteklinin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği,  
9) Kesinleşen ihale kararına göre ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen  
isteklinin ortaklarının ayrı ayrı yeterlik bilgileri tablosunu doldurmadığı, bu açıdan bilgilerin doğru  
girilmediği,  
10) İdari Şartname’nin 48.1’inci maddesinde isteklilerin ihalenin yapıldığı yılda alınmış  
kendi mutfağındaki yemeklere ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı İl Gıda Kontrol Laboratuvar  
Müdürlüklerinden alınmış 1 adet yemek analiz raporunu teklif ile birlikte sunmalarının istenildiği,  
ancak ikinci avantajlı teklif sahibi iş ortaklığının söz konusu belgeyi sunmadığı, ortak girişim  
tarafından beyan edilen kapasite raporu bilgilerinin de sunulan analiz raporu bilgilerinin de ihalenin  
yapıldığı yılda alınmış bir analiz raporu olmadığı, Tarım İl Müdürlüğünden alınmadığı,  
11) İkinci avantajlı teklif olarak belirlenen ortak girişimin İdari Şartname’nin 7.1.c  
maddesinde düzenlenen şekilde geçici teminatını standart forma uygun sunmadığı, 30.09.2020  
tarihinde yayınlanan Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun şekilde geçici teminat belgesinin  
sunulmadığı,  
12) İkinci avantajlı teklif olarak belirlenen ortak girişimin geçici teminat mektuplarının teklif  
edilen bedelin % 3’ünü karşılamadığı, geçici teminat mektuplarının yetersiz olduğu ve tekliflerinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
13) İdari Şartname’nin 7.4.1’inci maddesine uygun şekilde banka referans mektubunun  
sunulmadığı, sunulan banka referans mektubunun standart forma uygun olmadığı, tutarının yetersiz  
olduğu,  
14) İhaleye teklif veren isteklilerin ortak girişim olması durumunda yeterlik bilgileri  
tablosunun her ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekirken bu şekilde doldurulmadığı  
iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı 29’uncu  
maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde  
kullanılmak üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) İhale konusu işin yaklaşık maliyetine bakılmaksızın tüm ihalelerde; adayın veya isteklinin teklif  
vermeye yasal olarak yetkili olduğunu gösteren belgelerin,  
b) Yaklaşık maliyeti, Kanun’un 13’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt  
bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarı ile eşik değer arasında olan işlerin  
ihalelerinde; (a) bendinde sayılan belgelere ek olarak, adayın veya isteklinin ihale konusu iş veya  
benzer işlerdeki deneyimini gösteren belgelerin,  
idarelerce istenilmesi zorunludur.hükümleri,  
Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) İhale  
konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler  
değerlendirmeye alınır. Birden çok iş deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.  
(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında  
bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.” hükümleri,  
Aynı Yönetmelikte benzer iş, ihale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından  
benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve  
uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işler olarak  
tanımlanmıştır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı  
7’nci maddesinde “7.1.İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik  
kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilginlerin e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri  
gerekmektedir.:  
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu  
veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya  
benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet  
alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en  
az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl  
içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,  
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 30'den az olmamak üzere, ihale  
konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya  
teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer ortakların her  
birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş  
deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az olmaması gerekir.  
Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı  
olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş  
deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci  
cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise  
her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.  
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:  
Kamu Hastanesi, Özel Hastane, Üniversite Hastanelerinde veya Üniversitelerde tek bir  
sözleşmeye bağlanmış Yemek Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı işi benzer iş olarak kabul  
edilecektir” düzenlemeleri bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek  
Ticaret Anonim Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda bilgileri belirtilen ve EKAP’tan  
temin edilen Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından düzenlenen 03.12.2019  
tarihli 3332842-1-1 sayılı “6 Aylık (01.05.2019-31.10.2019) Yemek Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası  
Hizmet Alımı” işine ilişkin yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede ilk  
sözleşme bedelinin= 9.429.210,00 TL, toplam sözleşme bedelinin=9.429.210,00 TL, belge  
tutarının= 8.237.391,37 TL olduğu görülmüştür.  
Sunulan iş deneyim belgesinin güncellenmemiş belge tutarının bile isteklinin teklif ettiği  
bedelin % 30’unun üzerinde olduğu (12.510.000 x 0,30= 3.753.000,00 TL<8.237.391,37 TL) ve iş  
deneyimine konu işin benzer iş tanımına uygun olduğu tespit edilmiştir.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar  
Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığının pilot ortağı  
sıfatında olan Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. tarafından yeterlik  
bilgileri tablosunda bilgileri belirtilen ve EKAP’tan temin edilen Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi  
tarafından düzenlenen 09.07.2020 tarihli 3244343-1-1 sayılı “300.000 Öğün Malzemeli Tabldot  
Yemek Pişirme ve Sonrası Hizmet Alımı” işine ilişkin yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu, söz  
konusu  
belgede  
ilk  
sözleşme  
bedelinin=  
2.220.000,00  
TL,  
toplam  
sözleşme  
bedelinin=2.220.0000,00TL, belge tutarının= 2.733.693,04 TL olduğu görülmüştür. Anılan iş  
ortaklığında özel ortak sıfatında olan Latif Çete tarafından ise yeterlik bilgileri tablosunda bilgileri  
belirtilen ve EKAP’tan temin edilen Erzurum Kamu Hastaneleri Birliği tarafından düzenlenen  
14.01.2019 tarihli 1968626-1-1 sayılı “Birliğimize Bağlı Meraşal Çakmak Devlet Hastanesi İçin  
Yemek Hizmet Alımı” işine ilişkin yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede  
ilk sözleşme bedelinin=1.644.750,00 TL, toplam sözleşme bedelinin=1.644.750,00 TL, belge  
tutarının= 1.640.499,15 TL olduğu görülmüştür.  
Pilot ortak sıfatında olan Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan iş deneyim belgesinin güncellenmiş belge tutarının 3.315.887,98 TL olduğu ve  
bu tutarın söz konusu ihalede pilot ortak olarak sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarının  
üzerinde olduğu (14.916.000,00 x 0,30 x 0,70 = 3.132.360TL), özel ortak sıfatında olan Latif Çete  
tarafından sunulan iş deneyim belgesinin güncellenmemiş tutarının bile özel ortak tarafından  
sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarının üzerinde olduğu (1.640.499,15  
TL>14.916.000x0,30x0,30= 1.342.440,00 TL) belirlenmiştir.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret  
Anonim Şirketi ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar Danışmanlık  
ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığının iş deneyim belgelerinin söz  
konusu ihalede istenilen asgari iş deneyim tutarının üzerinde olduğu ve İdari Şartname’de belirtilen  
benzer iş tanımına uygun olan işlerden olduğu anlaşıldığından, bu konudaki iddianın yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı 29’uncu  
maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde  
kullanılmak üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
c) Yaklaşık maliyeti, eşik değere eşit veya eşik değeri aşan işlerin ihalelerinde (a) ve (b) bentlerinde  
sayılan belgelere ek olarak;  
1) (Mülga bent: 25/01/2017-29959 R.G./2. md.)  
2) Adayın veya isteklinin ilgili mevzuatı uyarınca yayımlanması zorunlu olan bilançosu veya  
bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgelerin” hükümleri,  
Aynı Yönetmelik’in “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun  
veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya  
da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl)  
içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli  
borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen  
varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz  
kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri  
toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini  
sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini  
sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu  
durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 174’üncü maddesine göre takvim yılından  
farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap dönemi esas alınır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili  
mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da  
vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun  
üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre  
düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(10) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve üçüncü fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde veya serbest meslek kazanç defteri özetine  
ilişkin dokuzuncu fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.hükümleri yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci  
maddesinde “ 7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik  
kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilginlerin e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri  
gerekmektedir.  
7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer  
belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin  
sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir  
tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl)  
içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli  
borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen  
varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz  
kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri  
toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması ve belirtilen  
üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini  
sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini  
sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu  
durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin  
ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir  
ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya  
bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına  
göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması  
gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış  
serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam  
gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli  
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı  
sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.düzenlemeleri bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret  
Anonim Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda 2019 yılı verilerinin esas alındığının beyan  
edildiği, cari oran= 0,998406931, öz kaynak oranı= 0,472990271, kısa vadeli banka  
borçları/özkaynak oranı= 0,361163970 olarak belirtilmiştir.  
EKAP üzerinden anılan istekliye ait 2019 yılı ayrıntılı bilanço bilgileri tablosundan Cari  
oran=  
12.395.732,29/12.415.511,00  
=
0,9984069  
>
0,75,  
özkaynak  
oranı=  
15.527.169,93/32.827.672,94 = 0,472990271 > 0,15, kısa vadeli banka borçlarının /öz kaynaklara  
oranı= 5.607.854,33/15.527.169,93= 0,361163970 < 0,50 olduğu tespit edilmiştir.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar  
Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığı yeterlik bilgileri  
tablosunda Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. 2019 yılına ilişkin bilanço  
verilerini esas alarak cari oran=81,939380, özkaynak oranı= 0,9900258064, kısa vadeli banka  
borçları/özkaynak oranı= 0,00 olarak, Latif Çete tarafından ise 2019 yılına ilişkin bilanço verileri  
esas alınarak, cari oran=12,283536, özkaynak oranı= 0,113699166, kısa vadeli banka  
borçları/özkaynak oranı= 0,00 olarak belirtilmiştir.  
EKAP üzerinden Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.ye ait 2019 yılı  
ayrıntılı bilanço bilgileri tablosundan, cari oran= 332.153,57 / 4.053,65 = 81,939380 > 0,75,  
özkaynak oranı= 402.329,92 / 406.383,57 = 0,9900258064 >0,15, kısa vadeli banka  
borçlarının/özkaynaklara oranı= 0,00 < 0,50 olduğu tespit edilmiştir.  
EKAP üzerinden Latif Çete’ye ait 2019 yılı ayrıntılı bilanço bilgileri tablosundan, Cari  
oran= 515.572,81 /41.972,67 =12,283536 > 0,75, özkaynak oranı= 82.443,02 / 725.097,84 =  
0,113699166 < 0,15, kısa vadeli banka borçlarının/özkaynaklara oranı= 0,00 < 0,50 olduğu tespit  
edilmiştir.  
Söz konusu isteklilerin bilanço bilgileri tablolarında yuvarlama yapılmadığı belirlenmiştir.  
Mevzuat uyarınca isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin bilançoya ilişkin  
belgelerini ayrı ayrı sunması ve mevzuatta belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
Yukarıda yer alan tespitler neticesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin İdari Şartname’nin  
7.4.2’nci maddesinde istenilen kriterleri sağladığı ve yeterli olduğu, ancak ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.-  
Latif Çete İş Ortaklığında özel ortak sıfatında olan Latif Çete’nin özkaynak oranının 0,15’in altında  
olduğu belirlendiğinden anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği  
sonucuna ulaşılmıştır.  
3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’in” İşletme onay belgesinin  
ve numarasının geçerlilik şartları” başlıklı 9’uncu maddesinde “… (3) İşletme onay belgesi;  
üzerinde yazılı olan ticaret unvanı, gerçek veya tüzel kişi, işletme adresi ve faaliyet konusu için  
geçerlidir. Bu bilgilerden herhangi birinin değişmesi durumunda işletme onay belgesi geçerliliğini  
kaybeder. Gıda işletmecisi, değişiklik durumlarında gerekli bilgi ve belgelerle birlikte işletme onay  
belgesinin aslını bir dilekçeye ekleyerek üç ay içerisinde yetkili mercie başvurur. Yetkili merci, uygun  
görmesi durumunda onay belgesini yeniden düzenler.hükümleri yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı  
7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik  
kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilginlerin e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri  
gerekmektedir:  
ı)  
İstekliler T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından alınmış, ihale tarihi itibari ile  
geçerlilik süresini doldurmamış (PASİF OLMAMIŞ) İşletme Kayıt Belgesi (Yemek üretimi) veya  
Gıda Üretim Belgesini beyan edeceklerdir.düzenlemesi bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret  
Anonim Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda Yenimahalle İlçe Tarım ve Orman  
Müdürlüğünden alınan 08.02.2019 tarihli ve TR-06-K-054972 sayılı işletme kayıt belgesinin beyan  
edildiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar Danışmanlık ve Yemek  
Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığının pilot ortağı tarafından İl Tarım ve Orman  
Müdürlüğünden alınan 02.05.2019 tarihli ve TR-04-K-003195 sayılı işletme kayıt belgesinin beyan  
edildiği belirlenmiştir.  
Daha sonraki aşamada beyan edilen belgeleri sunulması kapsamında ekonomik açıdan en avantajlı  
teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret Anonim Şirketi tarafından sunulan işletme kayıt  
belgesi incelendiğinde, Yeni Mahalle İlçe Tarım Orman Müdürlüğü tarafından düzenlenen belgenin  
veriliş tarihi: 08.02.2019 olan TR-06-K-05498972 numaralı işletme kayıt belgesinin sunulduğu,  
işletme faaliyet konusunun “depo, gıda satış ve diğer parekende faaliyet gösteren işletmeler” olarak  
belirtildiği, işletme kayıt belgesinin anılan isteklinin adına olduğu, işletmenin adresinin belirtildiği  
görülmüştür.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar  
Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığında pilot ortak  
tarafından Ağrı İl Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından Ağmar Danışmanlık ve Yemek  
Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen 02.05.2019 tarihinde verilen işletme faaliyet konusu  
“gıda üretimi yapan işletmeler” olarak belirtildiği, işletmenin adresinin belirtildiği görülmüştür.  
Sunulan her iki işletme kayıt belgesinde, belgenin geçerlilik tarihi bilgisi gibi bir bilgi başlığı  
bulunmamaktadır.  
Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’in “İşletme onay belgesinin ve  
numarasının geçerlilik şartları” başlıklı 9’uncu maddesi uyarınca işletme onay belgesi; üzerinde  
yazılı olan ticaret unvanı, gerçek veya tüzel kişi, işletme adresi ve faaliyet konusu için geçerlidir ve  
bu bilgilerden herhangi birinin değişmesi durumunda işletme onay belgesi geçerliliğini  
kaybetmektedir. Buradan anlaşıldığı üzere, işletme kayıt belgelerinde geçerlilik tarihi  
belirtilmemektedir. Gıda işletmecisi, değişiklik durumlarında gerekli bilgi ve belgelerle birlikte  
işletme onay belgesinin aslını bir dilekçeye ekleyerek üç ay içerisinde yetkili mercie başvuracak,  
yetkili merci, uygun görmesi durumunda onay belgesini yeniden düzenleyecektir.  
Açıklanan nedenlerle, belge üzerinde belgenin geçerlilik tarihinin belirtilmediği iddiası  
uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Ayrıca işletme kayıt belgesi üzerinde tüzel kişiliğin adresi ve işletmenin adresi olarak iki ayrı  
bilgiye yer verildiği görüldüğünden, işletmenin adresinin tüzel kişiliğin ticaret sicil gazetesindeki  
adresi ile birebir aynı olma zorunluluğu bulunmamaktadır. Zira tüzel kişiliğin merkez adresinden  
farklı bir adreste işletmenin olması ve işletilmesinde bir aykırılık bulunmamaktadır. Yapılan tespitler  
neticesinde bu yöndeki iddianın da uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4. Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı 29’uncu  
maddesinde (1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde  
kullanılmak üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
c) Yaklaşık maliyeti, eşik değere eşit veya eşik değeri aşan işlerin ihalelerinde (a) ve (b) bentlerinde  
sayılan belgelere ek olarak;  
1) (Mülga bent: 25/01/2017-29959 R.G./2. md.)  
2) Adayın veya isteklinin ilgili mevzuatı uyarınca yayımlanması zorunlu olan bilançosu veya  
bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgelerin,  
3) Adayın veya isteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu ve hizmet işleri ile ilgili cirosunu  
gösteren belgelerin,  
idarelerce istenilmesi zorunludur.hükümleri,  
Aynı Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1)İş hacmini  
gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin, her ikisinin de idarelerce istenilmesi  
zorunludur.  
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir. Serbest  
meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.  
(3) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve  
diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(5) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanun’un 21’inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre  
yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun  
ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
(7) İlgili mevzuat uyarınca gelecek yıllara yaygın olarak gerçekleştirilecek işlerin, açık ihale  
usulüyle ve Kanun’un 21’inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre ihale edilmesi halinde, iş  
hacmine ilişkin oranların, bir yıldan fazla süreli işlerde 4/5’i, iki yıldan fazla süreli işlerde 3/5’i, üç  
yıldan fazla süreli işlerde ise 2/5’i alınarak hesaplanan oranlar yeterlik kriteri olarak belirlenir.  
Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalenin ön yeterlik aşaması ile Kanun’un 21’inci  
maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik aşamasında ise bu oranlara  
göre belirlenen parasal tutarlar asgari yeterlik kriteri olarak öngörülür.  
(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik  
kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir  
tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik  
kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu  
durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik  
kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(10) 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 174’üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap  
dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
(11) Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede  
düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili  
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(12) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
(13) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.  
(14) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak gerçekleştirdiği hizmet işleri ile ilgili ciro  
tutarı; iş ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt ettikleri iş kısımları üzerinden  
hesaplanır.  
(15) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte  
ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak  
toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya isteklinin iş hacmi  
tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir. hükümleri,  
Anılan Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı 37’nci  
maddesinde “ (1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:  
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet  
tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı  
üzerinden güncellenir.  
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin,  
ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması  
suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.hükümleri,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci  
maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik  
kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilginlerin e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri  
gerekmektedir:  
7.4.3. İstekli tarafından;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,  
birinin sunulması yeterlidir.  
Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam  
eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 20'sinden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif  
edilen bedelin % 12'sinden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde,  
son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp  
sağlanmadığına bakılır.  
Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede  
düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili  
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak  
tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu  
ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak  
suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak  
girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması  
gerekmektedir.düzenlemeleri bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret  
Anonim Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda 2019 yılına ilişkin toplam ciro tutarının  
50.***.***,** TL olarak beyan edildiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen  
Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığının pilot ortağı  
tarafından 2019 yılı ciro tutarının 2.***.***,** TL, özel ortağı olan Latif Çete’nin ise 2018 yılı ciro  
tutarının 2.***.***,**, 2019 yılı ciro tutarının 5**.***,** TL olarak beyan edildiği tespit edilmiştir.  
EKAP üzerinden Florya Yemek Ticaret Anonim Şirketi tarafından beyan edilen 2019 yılı gelir  
tablosunda belirtilen net satış tutarı: 50.***.***,** TL’nin güncellenmemiş tutarının dahi isteklinin  
teklif bedelinin % 20’sinin üzerinde olduğu belirlenmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd.  
Şti.- Latif Çete İş Ortaklığında pilot ortak Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd.  
Şti. tarafından beyan edilen 2019 yılı gelir tablosundaki net satış tutarının 2.***.***,** TL olduğu,  
bu tutarın güncellenmemiş bedelinin bile söz konusu ihalede pilot ortağın hissesi oranında sağlaması  
gereken tutarın üzerinde olduğu, özel ortak tarafından 2018 ve 2019 yılı net satış tutarının  
güncellenmiş tutarlarının ortalamasının özel ortak tarafından sunulması gereken asgari tutarın  
üzerinde olduğu tespit edilmiştir.  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibinin ciro değerlerinin yeterli olduğu belirlendiğinden bu yöndeki iddianın  
uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
5. Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum  
tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde  
aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir  
ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı  
koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan  
isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu  
değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan,  
açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanun’un 21’nci maddesinin (b), (c) ve (f) bentleri  
gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı  
ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması  
zorunludur.  
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.  
a) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan  
ve Kanun’un 21’nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.  
b) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan  
personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.  
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar  
listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükümleri,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama  
isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında  
aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak  
açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine  
ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle  
tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış  
tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak  
düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı  
ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu  
hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin  
(Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının  
altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından  
“Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca  
düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı  
ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak  
imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması  
gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004  
tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci  
maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden  
önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile  
açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010  
tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların  
Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi  
tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe  
ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait  
fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına  
konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve  
isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını  
öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul  
edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek  
bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal  
bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan  
sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali  
Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (a),  
(d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı  
tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname  
dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son  
geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde  
kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu  
menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı  
gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak  
açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması  
gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin  
teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et  
ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru  
fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı,  
tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama  
yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi  
niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama  
yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu  
çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için  
gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve  
hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler,  
portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren  
bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli  
tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik  
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin  
ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama  
yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul  
edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur,  
nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi  
biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik  
giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri  
kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar  
açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve  
diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek  
menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda  
açıklama uygun kabul edilecektir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri  
de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne  
uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari  
gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının  
fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle,  
ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli  
diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin  
değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyeti hesabında  
işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük  
teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu  
olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.”  
açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin  
altında kalan isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama istenecektir.  
Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak  
tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu  
değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan  
isteklilerin teklifi reddedilir.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1.  
Vergi (KDV Hariç), ulaşım, sigorta, resim, harç, İlaçlama, Kırtasiye, Elektrik, Su, Yakıt, işçi  
ücretleri, İşçi SGK primleri dâhil, işçi kıyafetleri, KİK payı, ve tüm giderler yüklenici firmaya aittir.  
Ayrıca istekli ihaleyi aldığı takdirde yemekhanede meydana gelebilecek yangına ve servis ettiği  
ürünlerden oluşa bilecek gıda zehirlenmelerine karşı sigorta yapacaktır. Belirtilen tüm ücret ve  
giderler teklif fiyata dâhildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider  
kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı  
içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde  
bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
AĞRI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ  
a)  
Firma  
Sorumlusu  
(1  
kişi):  
Brüt  
Asgari  
Ücretin  
%50  
fazlası  
Gıda Mühendisi veya Diyetisyen (1 Kişi) :Brüt Asgari Ücretin %60 fazlası  
Aşçıbaşı (2 Kişi) : Brüt Asgari Ücretin %70 fazlası  
Aşçıbaşı Yardımcısı (2 Kişi) : Brüt Asgari Ücretin %50 fazlası  
Aşçı Yardımcısı (5 Kişi): Brüt Asgari Ücretin %40 fazlası  
Kasap (2 Kişi) :Brüt Asgari Ücretin %40 fazlası  
Bulaşıkçı (4 Kişi) : Brüt Asgari Ücretin %20 fazlası  
Meydancı (Hazırlık personeli) 4 kişi: Brüt Asgari Ücretin %20 fazlası  
Şef Garson (2 kişi ): Brüt Asgari Ücretin %40 fazlası  
Garson (20 kişi): Brüt Asgari Ücretin %30 fazlası  
Temizlik ve Depo Görevlisi (2 kişi): Brüt Asgari Ücretin %30 fazlası  
b) Teknik şartnamede ve idari şartnamede hizmetin yürütülmesi için istenilmiş olan malzeme,  
makine ve ekipman giderleri teklif fiyata dâhildir.  
c)Elektrik, su ve doğalgaz giderleri teklif fiyata dâhildir.  
d)Temizlik sarf ve diğer malzeme giderleri ile işin yapılması ile ilgili diğer malzeme giderleri,  
teklif fiyata dâhildir.  
e)İşçilerin yemek ve giyim bedelleri teklif fiyata dâhildir.  
f)Yemeklerin ısıtılması işleminde kullanılan ocaklar ve diğer ısıtma cihazlarının LPG dolum  
masrafları teklif fiyata dâhildir.  
g)Hastanelerimizin hizmet binalarında yüklenicinin kullanımına verilecek yerlerden (mutfak,  
malzeme ve araç ambarları ile işçi barakaları gibi kendi ihtiyacı için kullanacağı yerler) bir bedel  
alınmayacak olup, idare tarafından yükleniciye bedelsiz olarak verilecektir.  
h)Hastanelerimizin diğer Blok Hizmet Binalarına servis yapılmak üzere taşınan yemeklerin  
nakliye giderleri teklif fiyata dâhildir.  
ı) Mutfak, yemekhane, gıda ambarları ve ilgili yerlerin haşerelere karşı ilaçlama bedelleri ve  
temizlik, boya badana bedelleri teklif fiyatına dâhildir.  
k) İhale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi  
gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve  
iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, yaka kartı, birim fiyat teklif  
fiyatına dahil edilecektir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi  
(KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.  
2” düzenlemesi bulunmaktadır.  
Teknik Şartname’de ise hizmetin nasıl gerçekleştirileceğinin belirtildiği, personele yapılacak  
ödemelerin düzenlendiği, kullanılacak araç ve gereçlerin listelendiği, öğün cinslerinin açıklandığı,  
bir takım 14 günlük örnek menülere yer verildiği, Şartname ekinde bazı yemekler için hazırlanmış  
gramaj listelerinin hazırlandığı ayrıca gıdaların teknik şartlarına ilişkin düzenlemelerin bulunduğu  
tespit edilmiştir.  
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyete konu ihaleye ilişkin işin Ağrı Eğitim  
ve Araştırma Hastanesi için 24 aylık yemek hazırlama dağıtım ve sonrası hizmet alımı işi olduğu,  
söz konusu hizmet kapsamında 200.000 adet normal kahvaltı, 40.000 adet diyet kahvaltı, 1.000.000  
adet normal yemek, 65.000 adet diyet yemeği, 16.000 adet sıvı diyet, 100.000 adet ara öğün  
(personel - hasta) alınacağı, ihalenin 07.12.2020 tarihinde elektronik teklif alınmak suretiyle ve  
birim fiyat teklif alınarak gerçekleştirildiği belirlenmiştir.  
Birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.  
BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ  
[i]  
İhale kayıt numarası :2020/589227  
A
B
Teklif Edilen Birim Tutarı  
Fiyat  
Sıra  
No  
1
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi  
Miktarı  
200.000  
Normal Kahvaltı (Normal + Gece  
Kahvaltısı)  
adet  
2
3
4
5
6
Diyet Kahvaltı  
Normal Yemek  
Diyet Yemeği (R3)  
Sıvı Diyet Yemeği (R1 - R2)  
Ara Öğün (Personel+Hasta)  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
40.000  
1.000.000  
65.000  
16.000  
100.000  
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)  
Söz konusu ihaleye 26 isteklinin teklif verdiği, kesinleşen ihale kararında belirtilen  
gerekçelerle 15 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, daha sonra ilk oturumda geçici  
teminatı ve teklif mektubu uygun olan isteklilerin tekliflerinin esas alınarak aşırı düşük teklif sınır  
değerinin belirlendiği ve teklifleri hesaplanan aşırı düşük teklif sınır değerin altında bulunan 4  
istekliden idarenin 08.12.2020 tarihli yazısı ile aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının  
istenildiği, aşırı düşük teklif olarak belirlenen 4 istekliden 3’ünün süresinde açıklamaları sunmaması  
nedeniyle tekliflerinin reddedildiği, süresi içerisinde aşırı düşük teklif sunan tek istekli olan Florya  
Yemek Ticaret Anonim Şirketinin açıklamalarının incelendiği ve açıklamaların kabul edildiği,  
25.12.2020 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararı ile anılan isteklinin ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif, Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. -Latif Çete İş  
Ortaklığının da ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  
İdarenin 08.12.2020 tarihli yazısında aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin 11.12.2020 tarihi  
saat:16:00’a kadar açıklamalarını sunmalarının istenildiği, daha sonra isteklilerin ek süre talep  
etmesi üzerine idarenin 10.12.2020 tarihli yazısı ile 11.12.2020 tarihinden itibaren beş iş günü daha  
sürenin uzatıldığı belirlenmiştir. İdarenin 08.12.2020 tarihli yazısı ekinde isteklilerden teklifin  
önemli bileşeni olarak belirlenen demirbaş malzeme gideri, kuru- yaş gıda, et, tavuk, balık giderleri,  
personel giderleri, sebze ve meyve giderleri ile ilgili açıklama yapmalarının istenildiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesi uyarınca malzemeli yemek hizmet alımı  
ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari  
iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılması ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ  
girdi miktarlarının belirtilmesi, aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin de iki haftalık örnek menüdeki  
ana girdiler ve işçilik giderlerini dikkate alınarak açıklama yapmaları, örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik giderlerini kullanarak teklif ettikleri birim fiyatları açıklamaları gerekmektedir.  
İdarenin 08.12.2020 tarihli yazısı ekinde açıklama yapılması istenilen iki haftalık örnek  
menülere yer vermediği, isteklilerin birim fiyat teklif cetvellerindeki birim maliyetlerini  
açıklayacaklarına ilişkin bir açıklama yapılmadığı, demirbaş malzeme gideri, kuru-yaş gıda, et,  
tavuk, balık giderleri, personel giderleri, sebze ve meyve giderleri ile ilgili açıklama yapmalarının  
istenildiği görülmüştür. Yazı ekinde herhangi bir gramaj listesinin de bulunmadığı belirlenmiştir. İki  
haftalık örnek menünün ve gramaj listelerinin Teknik Şartname kapsamında düzenlenip  
düzenlenmediği yönünden yapılan incelemede, Teknik Şartname’de 14 günlük kahvaltı menüsüne  
yer verildiği ancak kahvaltı gramaj listelerinin düzenlenmediği, öğle yemeği ve akşam yemeği  
örnek menülerinin hazırlandığı ve Şartname ekinde gramaj listelerinin verildiği, diyet yemek  
menüsünün yer aldığı ancak birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir iş kalemi olarak belirtilen ve aşırı  
düşük teklif sahibi istekliler tarafından açıklanması gereken birim maliyet kalemlerinden olan diyet  
kahvaltı, sıvı diyet yemeği ve ara öğün menülerinin hazırlanmadığı ve bu kategoriler için gıda rasyo  
oranlarının düzenlenmediği tespit edilmiştir.  
Ayrıca, Teknik Şartname’de yer alan 14 günlük öğle yemeği ve akşam yemeği ile diyet  
yemekleri listelerinde yer almasına rağmen, Şartname ekinde bazı yemeklerin gramaj oranlarına yer  
verilmediği belirlenmiştir (örneğin; zeytinyağlı bamya, zeytinyağlı bezelye, zeytinyağlı kabak, piliç  
emense, sebzeli makarna, hindi sote). Bu durum aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan istekli  
tarafından da tespit edilmiş ve benzer yemek içerikleri esas alınarak açıklama yapıldığı beyan  
edilmiştir.  
Eşit muamele ilkesi gereği, aşırı düşük teklif sorgulamasının tüm istekliler için eşit koşullarda  
yapılması ve sunulan açıklamaların objektif kriterlere göre değerlendirilmesi gerektiği dikkate  
alındığında, idare tarafından birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılarak belirlenen her bir iş  
kalemi için 14 günlük örnek yemek menüsünün ve idari ve teknik şartnamelerdeki düzenlemeler  
dikkate alınarak önemli maliyet bileşenlerinin açıkça belirlenmesi, menülerde yer alan gramaj  
listelerinin hazırlanması ve söz konusu 4 isteklinin bu şekilde aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi  
tutulması gerekmektedir.  
Bu açıdan değerlendirme yapıldığında, Teknik Şartname’de yapılan ve yukarıda belirtilen  
düzenlemeler dikkate alındığında, birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen diyet kahvaltı, sıvı diyet  
yemeği ve ara öğün menülerinin hazırlanmadığı, bu kalemler için gramaj listelerinin belirlenmediği,  
ayrıca normal yemek ve diyet yemek menülerinde yer alan bazı yemeklere ilişkin gramaj bilgisinin  
bulunmadığı, normal kahvaltı menüsüne ilişkin gramaj listesinin hazırlanmadığı tespit edildiğinden,  
bu koşullarda hangi kriterlere göre aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirileceği noktasında  
belirsizlik bulunduğu anlaşılmıştır. Keza aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin menüde yer  
alan ancak gramajları belirtilmeyen yemekler için benzer yemeklerin esas alınarak açıklama yaptığı  
görülmüştür. Ayrıca ihale dokümanında birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılan her bir menü  
için 14 günlük menü ve gramajların eksiksiz olarak düzenlenmemiş olması nedeniyle isteklilerin eşit  
şartlar ve koşullarda teklif maliyetlerini de hazırlayamayacakları belirlenmiştir. Dolayısıyla bu  
durumda teklif maliyetlerinin eşit koşullarda oluşturulması ve söz konusu ihale dokümanı ile aşırı  
düşük teklif açıklamalarının nesnel ve eşit şartlarda değerlendirme imkânının bulunmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hüküm ve açıklamaları birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu  
ihalede ihale dokümanındaki eksiklikler nedeniyle inceleme konusu ihalenin iptal edilmesi  
gerekmektedir.  
6. Başvuru sahibinin 6,9 ve 14’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “…  
22.2.  
Yeterlik bilgileri tablosunda ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat  
dışı unsurlar, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda ise açıklama istenen  
teknik özellikler için ayrı satırlar açılmış olup, istekliye ait hangi belgeler esas alınarak ihaleye  
katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen  
kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak açık ve anlaşılır  
bir şekilde belirtilmek suretiyle ekli standart formalara uygun şekilde doldurulacaktır. Yabancı  
istekli tarafından ihaleye teklif verilmesi halinde, bu şartnamede istenilen belgelere veya isteklinin  
kendi ülkesindeki mevzuat uyarınca düzenlenmiş olan dengi belgelere ilişkin bilgilerin beyan  
edilmesi gerekir.  
22.3. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım için, ortak girişimlerin  
katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması  
gerekmektedir.düzenlemesi bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar  
Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığının ortakları tarafından  
yeterlik bilgileri tablosunun ayrı ayrı doldurulduğu tespit edilmiştir.  
Yukarıda aktarılan düzenleme çerçevesinde ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde yeterlik  
bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir. Söz konusu  
ihalede ortak girişim olarak teklif veren iş ortaklıkların ortakları tarafından yeterlik bilgileri  
tablolarının ayrı ayrı olarak doldurulduğu belirlendiğinden, bu konudaki iddianın yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
7. Başvuru sahibinin 7’nci iddialarına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı  
7’nci maddesinde “… 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması  
gereken kriterler:  
7.5.2.  
1-İstekliler TSE'den alınmış ve ihale tarihi itibari ile geçerliliğini yitirmemiş TS 8985 İş  
Yerleri -Yemek Fabrikaları ve Toplu Yemek Mutfakları için kurallar hizmet yeterlilik belgesini teklif  
ile birlikte sunacaklardır. İş ortaklığında pilot ortağın veya diğer ortaklardan herhangi birinin veya  
bir kaçının yeterlilik kriterini sağlaması yeterli kabul edilecektir.düzenlemesi bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek  
Ticaret Anonim Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda 06-HYB-6127 numaralı, geçerlilik  
tarihi: 12.03.2021 olan TSE 8985 belgesini beyan edildiği görülmüştür.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar Danışmanlık ve Yemek  
Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığının özel ortağı Latif Çete tarafından yeterlik  
bilgileri tablosunda 04-HYB-626 numaralı, TSE 8985 belgesini beyan edildiği görülmüştür.  
Daha sonraki aşamada beyan edilen belgelerin sunulması kapsamında ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret Anonim Şirketi tarafından 06-HYB-6127  
numaralı, son geçerlilik tarihi 12.03.2021 olarak belirtilen TSE Hizmet Yeterlilik Belgesini  
sunduğu,  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar  
Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığında özel ortak Latif  
Çete tarafından 04-HYB-626 numaralı, son geçerlilik tarihi 11.11.2021 olarak belirtilen Hizmet  
Yeterlilik Belgesini sunduğu belirlenmiştir.  
Her iki istekli tarafından beyan edilen ve sonraki aşamada idareye sunulan TSE belgelerinin  
Türk Standartları Enstitüsü resmi internet sitesinden sorgulanması neticesinde, her iki belgenin de  
yürürlükte ve geçerli olduğu tespit edilmiştir.  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olarak  
belirlenen isteklilerin İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde istenilen TSE hizmet yeterlik  
belgelerinin geçerli ve uygun olduğu belirlendiğinden, söz konusu iddianın yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin  
belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “… (5) İdare, ön yeterlik şartnamesinde  
veya idari şartnamede işin niteliğini göz önünde bulundurarak kapasite raporu ile ilgili düzenleme  
yapabilir. Sunulacak kapasite raporunun ihale veya son başvuru tarihi itibarıyla geçerli olması  
zorunludur.  
(6) İş ortaklığında kapasite raporuna ilişkin yeterlik kriteri ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı  
tarafından sağlanabilir. Ancak, idareler, idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde iş  
ortaklıklarındaki ortaklardan her birinin, kapasite raporuna ilişkin olarak iş ortaklığındaki hissesi  
oranında yeterliği sağlamaları gerektiğine yönelik düzenleme yapabilirler. Konsorsiyumlarda,  
kapasite raporunun, her bir ortağın kendi kısmı için istenilen asgari yeterlik kriterini sağlaması  
zorunludur.  
(7) Aday veya istekli adına düzenlenmiş, farklı tesislere ait birden fazla kapasite raporunun  
sunulması halinde, kapasite tutarları toplanmak suretiyle yeterlik kriterinin sağlanıp  
sağlanmadığına bakılır.hükümleri,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı  
7’nci maddesinde “7.5.2.  
2-İstekliler Ticaret Odasından alınmış günlük yemek en az 700 öğün Tabldot yemek üretimi,  
normal kahvaltı öğün için en az 140 öğün tabldot kahvaltı üretim kapasitesinin olduğuna dair ihale  
tarihi itibari ile geçerlilik süresi dolmamış kapasite raporu'nu sunacaktır. İş ortaklığında pilot  
ortağın veya diğer ortaklardan herhangi birinin veya bir kaçının yeterlilik kriterini sağlaması yeterli  
kabul edilecektir.düzenlemesi bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek  
Ticaret Anonim Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği  
tarafından düzenlenen hazır yemek tabldot ve kumanya paket, ara öğün, kahvaltılık menü veya  
paket kahvaltı için günlük 5.000 adet hazır yemek, 2.562 adet kahvaltı menü veya paket kahvaltı  
için, 26.06.2020 tarih ve 2020-525 sayılı kapasite raporunun beyan edildiği,  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar Danışmanlık ve Yemek  
Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığının özel ortağı Latif Çete tarafından yeterlik  
bilgileri tablosunda Ağrı Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenen 4.288.750 adet yemek için  
13.12.2019 tarihli ve 2019/15 sayılı kapasite raporunun beyan edildiği, pilot ortak tarafından ayrıca  
bir kapasite raporu beyanının bulunmadığı,  
Daha sonraki aşamada beyan edilen belgeleri sunulması kapsamında ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret Anonim Şirketi tarafından beyan edilen  
belgenin sunulduğu, söz konusu belgede 1.825.000 adet hazır yemek, 935.312 adet kahvaltılık menü  
veya paket kahvaltı kapasitesi bilgisinin bulunduğu, geçerlilik süre sonunun 31.12.2021 olarak  
belirtildiği,  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar  
Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığında özel ortak Latif  
Çete tarafından beyan edilen belgenin sunulduğu, söz konusu belgede 4.288.450 adet hazır yemek  
kapasitesi bilgisinin bulunduğu, geçerlilik süre sonunun 18.12.2021 olarak belirtildiği, ayrıca  
03.03.2020 tarihli makine mühendisi Nasır Karaoğlu imzasını taşıyan ve verilen kapasite raporunun  
428.845 adedinin kahvaltı tabldot kapasitesi olduğu bilgisini taşıyan belgenin ve Ağrı İli Ticaret ve  
Sanayi Odası Başkanlığının 15.12.2020 tarih ve 2020/03-442 sayılı uzman raporunun Oda uzmanı  
tarafından hazırlandığı ve doğru olduğunu teyit eden belgenin sunulduğu belirlenmiştir.  
Diğer isteklilerin yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri kapasite belgelerinde herhangi  
bir aykırılık bulunmamıştır.  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin İdari Şartname’nin  
7.5.2.2’nci maddesinde istenilen tabldot yemek ve kahvaltı için ayrı ayrı kapasite miktarını gösteren  
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından düzenlenen kapasite raporunu sunduğu anlaşılmıştır.  
İhalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar Danışmanlık ve Yemek  
Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığında özel ortak Latif Çete tarafından Ağrı  
Ticaret ve Sanayi Odasınca düzenlenen 4.288.750 adet yemek için 13.12.2019 tarihli ve 2019/15  
sayılı kapasite raporunun ve kahvaltı için ayrı kapasite miktarını gösteren teyit yazısı ve ekpertiz  
raporunun sunulduğu görüldüğünden bu konudaki iddia da uygun bulunmamıştır.  
9) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “ … 22-İstekliler ihalenin  
yapıldığı yılda alınmış kendi mutfağındaki yemeklere ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı İl Gıda  
Kontrol Laboratuvar Müdürlüklerinden alınmış 1 adet yemek analiz raporunu teklif ile birlikte  
sunacaklardır. İş ortaklığında pilot ortağın veya diğer ortaklardan herhangi birinin veya bir kaçının  
yeterlilik kriterini sağlaması yeterli kabul edilecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.düzenlemesi  
bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret  
Anonim Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda, Tarım Orman Bakanlığı Ankara Gıda  
Kontrol Laboratuvar Müdürlüğünden alınmış 17.08.2020 tarihli ve 2000407241/00 rapor numaralı  
analiz raporunun beyan edildiği,  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar Danışmanlık ve Yemek  
Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığının özel ortağı Latif Çete tarafından yeterlik  
bilgileri tablosunda İl Tarım Orman Müdürlüğünden alınmış, 38238368-560-E.1951081 sayılı  
yemek analiz raporunun beyan edildiği,  
Daha sonraki aşamada beyan edilen belgeleri sunulması kapsamında ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret Anonim Şirketi tarafından beyan edilen  
analiz raporunun sunulduğu, rapor tarihinin 17.08.2020 olduğu, söz konusu analiz raporunun  
Ankara Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü tarafından verildiği,  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar  
Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığında özel ortak Latif  
Çete tarafından beyan edilen Ağrı İl Tarım ve Orman Müdürlüğünden alınan analiz sonucuna ilişkin  
bir yazının sunulduğu, söz konusu yazıda yemek analizlerinin Van Gıda Kontrol Laboratuvarı’nda  
yapıldığının ve yemeklerin uygun olduğu bilgisine yer verildiği, ancak Van Gıda Kontrol analiz  
raporunun bu yazı ekinde bulunmadığı belirlenmiştir.  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen  
Florya Yemek Ticaret Anonim Şirketi tarafından İdari Şartname’nin 48’inci maddesinin 22’nci  
bendinde istenilen analiz raporunu uygun şekilde sunduğu, ancak Ağmar Danışmanlık ve Yemek  
Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığında özel ortak Latif Çete tarafından Van Gıda  
Kontrol Laboratuvarı tarafından verilen analiz raporunun uygun şekilde sunulmadığı  
belirlendiğinden, anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna  
varılmıştır.  
10) Başvuru sahibinin 11 ve 12’nci iddialarına ilişkin olarak:  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Geçici teminatlar” başlıklı 21’inci maddesinde  
“ (1) Kanun’un 34’üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.  
(2) Geçici teminat mektupları Kurumla “EKAP Üzerinden Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği  
Yapılmasına Dair Protokol” imzalamış olan kuruluşlardan alınır. İlgilinin talebi halinde, kuruluş  
tarafından Ek-1’de yer alan “Geçici Teminat Mektubu Bilgileri Formu” düzenlenerek kendisine  
verilir. Geçici teminat mektupları, elektronik imza kullanılmak suretiyle elektronik veya ıslak imza  
kullanılmak suretiyle fiziki ortamda düzenlenebilir. Ancak düzenlenen geçici teminat mektubuna  
kuruluş tarafından ayırt edici bir numara verilerek mektuba ilişkin bilgilerin EKAP’a aktarılması ve  
verilen ayırt edici numaranın istekli tarafından e-teklif kapsamında EKAP üzerinden gönderilmesi  
gerekir. Geçici teminat mektuplarına ilişkin bilgilerin, yetkilendirilmiş merkezi bir kuruluş  
tarafından EKAP’a aktarılması durumunda da düzenlenen mektupların bu fıkraya uygun olarak  
alındığı kabul edilir.  
(3) Geçici teminat mektubu dışındaki teminatların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine  
yatırıldığına ilişkin belgeler bilgisayarda taratılarak, istekli tarafından EKAP üzerinden e-teklif  
kapsamında gönderilir.hükümleri,  
Aynı Yönetmelik’in “e-tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “…  
(3) İhale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile ilgili değerlendirme, e-  
teklif kapsamında yüklü olan belgelerin ve EKAP üzerinden ilgili kurum ve kuruluşların  
sistemlerinden sorgulama suretiyle elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi suretiyle yapılır.hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesinde (1)  
İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek  
tutarda geçici teminat alınır.  
3) Kanun’un 34’üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.  
(
(4) Teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara  
uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları  
geçerli kabul edilmez. İstekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama  
Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba  
kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi  
yeterlidir.  
(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih,  
ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak  
üzere istekli tarafından belirlenir.  
(7) İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin  
uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı  
tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki  
idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin  
kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi  
oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam  
teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici ve kesin teminat verilmesi zorunludur.  
(9) Gerekli görüldüğünde, teminat mektuplarının teyidi idarelerce, ilgili bankanın genel  
müdürlüğünden veya şubesinden ya da ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veyahut  
yetkilendirilmiş merkezi kuruluşların internet sayfaları üzerinden yapılabilir. Resmi yazışma yoluyla  
yapılan teyitlerde, bankanın veya sigorta şirketinin en az iki yetkilisinin imzasının bulunması  
gerekir.hükümleri yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 24’üncü maddesinde “24.1. Tekliflerin  
geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 90 doksan (rakam ve yazıyla) takvim günüdür.”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif  
ettikleri bedelin % 3'ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat  
vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi  
değerlendirme dışı bırakılır.  
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına  
veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri  
veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun  
kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş  
deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş  
ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına  
verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi  
zorunludur.  
26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir.  
Bu tarih, 05.04.2021 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.  
26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler değerlendirme  
dışı bırakılacaktır.  
26.5. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun  
olarak alınmayan geçici teminat mektuplarının tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında idarenin  
talebi üzerine sunulması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayanlar hakkında Kanun’un 17’nci  
maddesi uyarınca işlem yapılır.düzenlemesi bulunmaktadır.  
İhale komisyonunca yeterlik bilgileri tablosunda yer alan bilgiler esas alınarak geçici teminat  
mektuplarının uygunluğuna karar verildiği belirlenmiştir. Yeterlik bilgileri tablolarında, bazı  
istekliler tarafından Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına  
uygun olarak alınan geçici teminat mektuplarının, bazı istekliler tarafından bu şekilde alınmayan  
geçici teminat mektuplarının, ya da geçici teminat mektubu dışındaki teminatların bilgilerinin beyan  
edildiği tespit edilmiştir. 03.02.2021 tarihli ve E.2021/2092 sayılı yazı ile Elektronik İhale Daire  
Başkanlığından şikâyete konu ihalede teklif veren istekliler tarafından beyan edilen geçici teminat  
mektuplarının listesi talep edilmiştir. Elektronik İhale Daire Başkanlığının 05.02.2021 tarih ve  
E.2021/2240 sayılı yazısı ekinde istenilen liste gönderilmiştir.  
İhalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen ve ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen isteklinin Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin  
21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektuplarını beyan ettiği,  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi isteklinin teklif bedelinin % 3’ü= 375.300,00 TL iken,  
385.000,00 TL tutarında geçici teminat sunduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif  
sahibinin teklif bedelinin % 3’ü= 437.475,00 TL iken, 450.000,00 TL geçici teminat sunduğu  
belirlenmiştir.  
İhalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif  
olarak belirlenen isteklilerin elektronik geçici teminat mektubu sunması nedeniyle, standart formda  
30.09.2020 tarihinde yapılan değişiklik ile getirilen cümlenin elektronik geçici teminatlarda  
bulunması gerekmemektedir.  
Yeterlik tablolarında yer verilen beyanlar ve EKAP’tan temin edilen elektronik geçici teminatlara  
ilişkin bilgiler çerçevesinde geçici teminat mektuplarının süreleri, tutarları incelendiğinde,  
isteklilerin geçici teminatlarının yeterli ve geçerli olduğu belirlendiğinden bu konudaki iddianın da  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
11) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı  
34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek yeterlik  
belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de veya yurt dışında faaliyet  
gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden  
sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
(2) Banka referans mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanun’un 21’inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre  
yapılan ihalelerde; isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da  
üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin % 10’undan az olamaz.  
c) Yukarıdaki bentlerde belirtilen kriterler, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla  
banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.  
(3) İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına bakılmaksızın  
bu yeterlik kriteri sağlanabilir. Konsorsiyumda ise bu belgelerin her bir ortak tarafından, kendi  
kısmı için belirlenen yeterlik kriterini sağlayacak şekilde sunulması gerekir.  
(4) Gerek görüldüğünde, banka referans mektubunun teyidi ilgili bankanın genel müdürlüğünden  
veya şubesinden idarelerce yapılır. Yapılan teyitlerin bankanın en az iki yetkilisinin imzasını taşıması  
zorunludur.hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci  
maddesinde “…7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken  
kriterler:  
7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki  
kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını  
gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun ilk ilan  
tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans  
mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.  
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına bakılmaksızın bu  
yeterlik kriteri sağlanabilir.düzenlemesi bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Florya Yemek Ticaret  
Anonim Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda bilgileri belirtilen ve idareden temin edilen  
banka referans mektubuna ilişkin bilgilerin elektronik ortamda banka referans mektubu verilmesi  
durumunda ihtiva etmesi gereken bilgileri taşıdığı, ihalede istenen asgari tutarı karşıladığı,  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Ağmar  
Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığının banka referans  
mektubunun standart forma uygun olduğu ve banka referans mektubunun ihalede istenen asgari  
tutarı karşıladığı belirlenmiştir.  
Florya Yemek Ticaret Anonim Şirketi ve Ağmar Danışmanlık ve Yemek Hizmetleri San. Tic.  
Ltd. Şti.- Latif Çete İş Ortaklığı tarafından sunulan banka referans mektuplarının ihalede istenen  
kriterleri sağladığı ve uygun şekilde sunulduğu belirlendiğinden, söz konusu iddianın yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde  
dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin  
iptaline,  
Oybirliği ile karar verildi.