Ana Sayfa / Kararlar / Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı / 2021/42761-340 Adet Otobüsün Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça ve Lastik Değişimi Hizmet Alımı İşi
Bilgi
İKN
2021/42761
Başvuru Sahibi
Şekerler Global Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı
İşin Adı
340 Adet Otobüsün Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça ve Lastik Değişimi Hizmet Alımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Şekerler Global Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/42761 İhale Kayıt Numaralı “340 Adet Otobüsün Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça  
ve Lastik Değişimi Hizmet Alımı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı  
tarafından 26.02.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “340 Adet Otobüsün  
Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça ve Lastik Değişimi Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin  
olarak Şekerler Global Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 22.02.2021 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 25.02.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
08.03.2021 tarih ve 11897 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.03.2021 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/433 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdari Şartname'nin 7.6'ncı maddesinde yer alan benzer iş düzenlemesinin ihale  
konusu hizmet veya hizmetin bölümleri ile nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik  
gösteren aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık  
ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işler olarak  
belirlenmediği, aksine bakım onarımın benzer iş tanımının her bir maddesine eklenerek  
olmazsa olmaz olarak belirlendiği, dolayısıyla ihaleye katılımın ve rekabetin engellendiği,  
kamu zararına sebebiyet verildiği, eşit muamele ilkesinin zedelendiği,  
2) Teknik Şartname'de yer alan mevcut düzenlemeler ile İdari Şartname'nin 25'inci  
maddesi düzenlemeleri bir bütün olarak değerlendirildiğinde birçok maddede yer alan  
giderlerin birbiriyle uyuşmadığı, dolayısıyla birbiriyle çelişen düzenlemelerin istekliler  
nezdinde tereddüt yaratacağı, ihaleye katılımı zorlaştıracağı ve fırsat eşitliğini engelleyeceği,  
3) İdari ve Teknik Şartname ile Sözleşme Tasarısında yer alan mevcut düzenlemeler  
incelendiğinde, fiyat farkına ilişkin formüllere ve katsayılara yönelik olarak herhangi bir  
bilgiye yer verilmediği ve mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenleme yapılmadığı,  
4) Sözleşme Tasarısı'nın 12’nci maddesinde yer alan düzenlemelerin Tip Sözleşme  
Tasarısı’nın dipnotlarında yer alan düzenlemelere ve mevzuat hükümlerine aykırı olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
5) Sözleşme Tasarısı'nın 15’inci maddesinde yer alan düzenlemelerin Tip Sözleşme  
Tasarısı’nın dipnotlarında yer alan düzenlemelere ve mevzuat hükümlerine aykırı olduğu,  
6) Sözleşme Tasarısı'nın 16’ncı maddesinde yer alan düzenlemelerin Tip Sözleşme  
Tasarısı’nın dipnotlarında yer alan düzenlemelere ve mevzuat hükümlerine aykırı olduğu,  
7) Teknik Şartname'nin 4.1.1'inci maddesi düzenlemeleri kapsamında kurulacak  
atölyenin merkez olarak otobüs işletme müdürlüğü yerleşkesi baz alındığında bu merkeze en  
fazla 15 km'lik mesafede olmasının olmazsa olmaz olarak belirlendiği, söz konusu düzenleme  
ile mevcut şirketin avantajlı diğer firmaların ise dezavantajlı konumda olacağı, dolayısıyla  
anılan düzenleme ile ihaleye katılımın ve rekabetin engellendiği, kamu zararına sebebiyet  
verildiği, eşit muamele ilkesinin zedelendiği,  
8) Teknik Şartname'nin 4.1.1., 4.1.2., 4.1.3., 4.1.4., 4.1.5., 4.1.6., 4.1.7., 4.1.52.,  
4.1.53., 4.1.58., 4.4.3., 4.4.12. ve 4.4.16'ncı maddelerinde çalıştırılacak personel sayısına,  
vardiya sayısına, personelin hafta sonu çalışması ve personelin resmi tatil çalışmasına,  
araçlarda bulundurulması istenilen sarf malzeme ve ekipmanlara, logo, yazı, kit ve modüllere,  
mevcut araçların km bilgilerine, gidiş-geliş yakıt tüketimlerine ilişkin maliyet kalemlerinin  
detaylarına yönelik herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği, birim fiyat teklif cetvellerinde  
ayrı bir satır açılmadığı ve mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenlenmediği iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci  
maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı  
iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken  
tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde  
beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi  
yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan  
tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik  
başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.  
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri  
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar  
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce  
sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya  
işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin  
bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde,  
gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale  
tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların  
veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.  
İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli  
bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere  
karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı  
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.  
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,  
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın  
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise  
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar.  
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması  
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön  
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru  
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.hükmü yer almaktadır.  
İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik  
değerlendirmesinde uygulanacak kriterler” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.4. Bu ihalede  
benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
4.4.1.  
Kamu veya özel sektörde bedel içeren tek sözleşme kapsamında gerçekleştirilen;  
a. Her türlü otobüs bakım onarım hizmetleri,  
b. Şehiriçi Toplu Taşıma İşlerinde Manevra Hizmeti Dahil Otobüsü Servise Hazırlama  
İşleri,  
c. Şehiriçi Toplu İşlerinde Bakım, Onarım, Manevra Dahil Garaj İşletilmesi İşleri,  
Yukarıda (a),(b) ve (c) maddelerinde belirtilen hizmetlerin her biri ayrı ayrı veya  
birlikte benzer iş olarak kabul edilecektir.düzenlemesi,  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: 340 Adet Otobüsün Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça ve Lastik Değişimi  
Hizmet Alımı İşi  
b) Miktarı ve türü:  
19.000.000 Km Üzerinden Otobüslerin Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça ve Lastik  
Değişimi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Adana İl Sınırları  
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci  
maddesinde “7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:  
Kamu veya özel sektörde bedel içeren tek sözleşme kapsamında gerçekleştirilen;  
a. Her türlü otobüs bakım onarım hizmetleri,  
b. Şehiriçi Toplu Taşıma İşlerinde Manevra Hizmeti Dahil Otobüsü Servise Hazırlama  
İşleri,  
c. Şehiriçi Toplu İşlerinde Bakım, Onarım, Manevra Dahil Garaj İşletilmesi İşleri,  
Yukarıda (a),(b) ve (c) maddelerinde belirtilen hizmetlerin her biri ayrı ayrı veya  
birlikte benzer iş olarak kabul edilecektir.düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesinde; ilan, ön yeterlik veya ihale  
dokümanına yönelik şikâyetlerin, şikâyet konusu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya  
farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren, anılan Kanun’un 21’inci  
maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on günlük  
süreleri aşmamak kaydıyla en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine  
kadar yapılabileceği, ilanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresinin ilk ilan tarihini,  
ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların  
süresinin ise dokümanın satın alındığı tarihi izleyen günden itibaren başlayacağı hüküm altına  
alınmıştır.  
Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı  
tarafından 26.02.2021 tarihinde yapılan “340 Adet Otobüsün Tamir, Bakım, Onarım, Yedek  
Parça ve Lastik Değişimi Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin 30 adet ihale dokümanı  
indirildiği ve 2 istekli tarafından teklif sunulduğu, başvuru sahibi tarafından 22.02.2021  
tarihinde ihale dokümanının EKAP üzerinden indirildiği ancak ihaleye teklif verilmediği,  
Ağaoğlu Dan. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin teklifi geçici teminat mektubu, iş deneyim, bilanço  
ve iş hacmini gösterir belgeler, ortaklık ve yönetimde görevlilere ilişkin son durumu gösterir  
belge ve imza sirkülerinin sunulmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,  
20.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin Hanzade Kur. Pers. Hiz. Tic. A.Ş.  
üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede, söz konusu iddianın  
ihale dokümanının ilana yansımış hükümlerine yönelik olduğu anlaşılmıştır. Söz konusu  
iddialara yönelik olarak İhale İlanı’nın yayımlandığı tarih olan 28.01.2021 tarihini izleyen 10  
(on) gün içerisinde en geç 08.02.2021 tarihine kadar idareye şikâyet başvurusunda  
bulunulması gerekirken, bu süre geçirildikten sonra 22.02.2021 tarihinde başvuruda  
bulunulduğu anlaşılmıştır.  
Bu bağlamda yapılan inceleme sonucunda, ilanda yer alan hususlara yönelik  
22.02.2021 tarihinde idareye yapılan şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği  
sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (d)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
bendinde, itirazen şikâyet dilekçelerinde başvurunun konusunun, sebeplerinin ve dayandığı  
delillerin belirtilmesi gerektiği, aynı maddenin onuncu fıkrasında da, başvurunun şekil  
kurallarına uygun olmaması halinde başvurunun reddine karar verileceği hüküm altına  
alınmıştır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8’inci maddesinde  
başvurularda aranacak şekil unsurları düzenlenmiş, Yönetmelik’in 8’inci maddesinin (ç)  
bendinde de, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendi  
yinelenmiş, başvuru dilekçelerinde başvurunun konusunun, sebeplerinin ve dayandığı  
delillerin belirtilmesi gerektiği hüküm altına alınırken, İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Tebliğ’in 11’inci maddesinin son fıkrasında “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci  
fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru  
dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların  
dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi  
gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu  
belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi  
halinde, Yönetmeliğin 8’inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin  
sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.”  
açıklamasına yer verilmiştir.  
İdari Şartname’nin “Teklif Fiyata Dâhil Olan Giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek her türlü vergi (  
KDV hariç ) ,resim harç, ulaşım, sigorta giderleri teklif fiyata dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
İlgili mevzuat gereğince ödenecek vergi(KDV hariç), her türlü resim, harç ,sigorta  
giderleri, ulaşım, nakliye giderleri ile bakım, onarım, arıza, Lastik, vb. giderler isteklilerce  
teklif edilecek fiyata dahil olacaktır.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif fiyata dahil olacak giderlere ayrıntılı  
olarak yer verilmiş olup, her türlü resim, harç, sigorta giderleri, ulaşım, nakliye giderleri ile  
bakım, onarım, arıza, lastik giderlerinin teklif fiyata dahil olduğunun düzenlendiği, anılan  
maddede bahsi geçen gider kalemlerinin ayrıca Teknik Şartname’de de düzenlendiği, bu  
doğrultuda tekliflerin oluşturulmasında ihale dokümanında belirtilen hususlara ilişkin her  
türlü giderin yüklenici tarafından karşılanması gerektiği anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında itirazen  
şikâyet dilekçesinde yer verilen Teknik Şartname'de yer alan mevcut düzenlemeler ile İdari  
Şartname'nin 25'inci maddesi düzenlemeleri bir bütün olarak değerlendirildiğinde birçok  
maddede yer alan giderlerin birbiriyle uyuşmadığı, dolayısıyla birbiriyle çelişen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
düzenlemelerin istekliler nezdinde tereddüt yaratacağı iddiasının somut dayanaktan uzak  
genel hukuki aykırılık ifadelerini içerdiği, Teknik Şartname’de yer alan hangi düzenlemelerin  
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yer alan hangi düzenlemelerle uyuşmadığının ve  
hangi düzenlemelerin birbiriyle çeliştiğinin anlaşılamadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin  
iddiasının soyut iddia niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olan istekli  
olabileceklerinin tekliflerini oluşturabileceği, ayrıca bahse konu iddianın soyut nitelikte  
olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci  
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel  
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği  
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik  
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi  
gerekmektedir.açıklaması,  
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde “(1) Bu  
Esasların amacı, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki idareler  
tarafından sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkı hesabına ilişkin  
usul ve esasların belirlenmesidir.açıklaması,  
Bahse konu Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı  
aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:  
c) Diğer hizmet alımlarında;  
F = An x B x ( Pn-1)  
İn  
Pn = [a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + c ——]  
İo Yo Go Mo  
Yn  
Gn  
Mn  
(2) Formüllerde yer alan;  
a) F: Fiyat farkını (TL),  
b) B: 0,90 sabit katsayısını,  
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde  
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan  
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle  
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),  
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında  
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2 ve c değerlerinin ağırlık  
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
farkı katsayısını,  
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını  
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,  
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık  
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,  
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,  
g) b2: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,  
ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir  
katsayıyı,  
ifade eder.  
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere  
uygun biçimde belirlenen a1, a2, b1, b2 ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde  
belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2 ve  
c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1  
katsayısı olarak alınır.  
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği  
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, ve c değerleri için aynı anda birden fazla  
endeks de belirlenebilir. açıklaması,  
Anılan Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara  
tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine  
ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının  
belirtilmiş olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda  
sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.  
(3) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin  
tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin  
düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.açıklaması yer almaktadır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan “Ek-7 Hizmet Tip  
Sözleşme”nin “Fiyat farkı” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme  
süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve  
benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi  
nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamaz.  
14.2.24 …………………………..  
14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme  
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” hükmü bulunmakta olup, ilgili kısmın 24  
numaralı dipnotunda “(1)İdarenin fiyat farkı hesaplanmasını öngörmesi halinde yürürlükte  
bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak gerekli düzenleme bu maddede  
yapılacaktır.  
(2)İdarenin fiyat farkı hesaplanmasını öngörmemesi halinde; “Bu sözleşme  
kapsamında yapılacak işler için fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya  
idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle  
uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı  
hesaplanacaktır.” ibaresi yazılacaktır.ifadeleri yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale  
konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak,  
mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı  
verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate  
alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır. düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü  
maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin  
tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi  
veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde  
bulunamaz.  
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılacak işler için fiyat farkı hesaplanmayacaktır.  
Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre  
uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar  
dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.  
14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme  
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Ayrıca Teknik Şartname’de fiyat farkına ilişkin herhangi bir düzenlemenin  
bulunmadığı görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nde ve 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale  
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 7.3’üncü  
maddesinde, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin  
tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin  
düzenlemeye yer verilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari ve Teknik Şartname ile Sözleşme Tasarısı  
düzenlemeleri incelendiğinde iş kapsamında çalıştırılacak net personel sayısı ile personelin  
haftalık çalışma saatlerinin tamamını idare için kullanacağı hususuna ilişkin olarak herhangi  
bir düzenleme bulunmadığı; ayrıca İdari Şartname’nin 46’ncı maddesi ile Sözleşme  
Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat  
farkı hesaplanmayacağının belirtildiği tespit edilmiştir.  
Bu itibarla, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile tespitler bir arada  
değerlendirildiğinde, itirazen şikâyete konu ihalede çalıştırılacak personel sayısı ile haftalık  
çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağına yönelik düzenlemelere ihale dokümanı  
kapsamında yer verilmediği tespit edildiğinden, fiyat farkına ilişkin düzenleme yapılmasının  
zorunlu olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde  
“a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi :  
Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak  
verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde  
olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici  
tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak  
kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine  
ödenir.  
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında  
olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının  
düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.  
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.  
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;  
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde  
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan  
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın  
yirminci (20.) günü düzenlenir.  
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici  
veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak  
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.  
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında  
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.  
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında  
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu  
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.  
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa  
kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından  
imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş  
raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir  
şikayet ve istekte bulunamaz.  
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi  
yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında  
eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve  
düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa  
düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin  
açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.  
Yüklenicinin geçici hakedişleri, itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler  
olduğunu ve dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de Hakediş Raporuna  
ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “İdareye verilen ........tarihli  
dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla"cümlesini yazarak ya da bu anlama gelecek bir itiraz şerhi  
ile imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra  
tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek  
düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on  
gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu  
şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.  
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.  
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata  
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı  
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken  
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir  
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde  
de ödeme yapılır.hükmü yer almaktadır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Tip Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme  
yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinin 22 nolu dipnotunda “Ödeme planı ve şartları,  
Genel Şartnamenin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı Yedinci Bölümünde birim fiyat / götürü  
bedel sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde işin niteliğine göre İdarece  
belirlenecektir.açıklaması yer almaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.  
Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil)  
Adana Büyükşehir Belediyesi Mali Hizmetler Daire Başkanlığı ve Genel Şartnamenin hatalı,  
kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve  
şartlar çerçevesinde ödenecektir:  
Ödemeler Adana Büyükşehir Belediyesi Mali Hizmetler Daire Başkanlığı tarafından  
Adana Büyükşehir Belediyesince onaylanan Ayrıntılı Harcama Programı ile nakit durumu  
doğrultusunda tahakkuka bağlanmış ödemeler 30 gün içerisinde yapılacaktır.  
12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten  
başlamak üzere 90 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde  
de ödeme yapılır.  
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini  
imkan bulduğu takdirde öder.  
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni  
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve  
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.düzenlemesi yer almaktadır.  
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde; hakediş raporunun yüklenici  
veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı  
sürenin sonunda tahakkuka bağlanacağı, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün  
içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme  
yapılacağı düzenlenmiştir.  
Genel Şartnamede yapılan bahse konu düzenlemede, hakedişin tahakkuka  
bağlanmasının otuz günlük süreyle kısıtlanmasının, bu sürelere ilişkin sözleşmede kayıt  
bulunmaması şartına bağlandığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, hakedişin tahakkuka  
bağlanmasına ilişkin olarak Genel Şartnamede belirtilen süre dışında bir süre öngörülmesi  
idarenin yetki ve sorumluluğundadır.  
Ancak söz konusu Genel Şartname düzenlemesinde yükleniciye yapılacak ödemenin  
tahakkuk tarihinden başlamak üzere 30 gün içinde yapılması gerektiği hususunun yer aldığı,  
bu itibarla anılan Şartname’de ödeme süresinin belirlenmesi hususunda idareye herhangi bir  
takdir yetkisi verilmediği anlaşılmaktadır.  
Bu durumda, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesi uyarınca hakedişin  
tahakkuka bağlanmasını takip eden 30 gün içinde ödeme yapılması gerektiği, Sözleşme  
Tasarısı’nda yer alan “Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
başlamak üzere 90 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde  
de ödeme yapılır.” düzenlemesinin de ilgili mevzuat hükümlerine uygun olduğu  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Tip İdari Şartname’nin “Alt  
yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinin 22 nolu dipnotunda “(1) İdare, yüklenicinin alt  
yüklenici çalıştıramayacağını öngörmesi durumda aşağıdaki metne yer verecektir:  
“18.1. İhale konusu hizmetin tamamı veya bir kısmı, alt yüklenicilere yaptırılamaz.”  
(2) İdare, yüklenicinin alt yüklenici çalıştırabilmesini öngördüğü durumda ise  
aşağıdaki metne yer verecektir:  
“18.1. İstekliler, ihale konusu hizmet kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı  
düşündükleri işlere ait listeyi, teklifleri ekinde vereceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren  
isteklinin üzerine kalması durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt  
yüklenicilerin listesini İdarenin onayına sunması gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin  
yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu, yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.”  
açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinde “18.1. İstekliler,  
ihale konusu hizmet kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlere ait listeyi,  
teklifleri ekinde vereceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren isteklinin üzerine kalması  
durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt yüklenicilerin listesini İdarenin  
onayına sunması gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu,  
yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Tip Sözleşme Tasarısı’nın “Alt  
yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar” başlıklı 15’inci maddesinin 25 nolu  
dipnotunda “İdarelerin, işin özelliği nedeniyle idari şartnamede, yüklenicinin alt yüklenici  
çalıştırmasını öngörmedikleri işlerde bu maddeye bu işte alt yüklenici çalıştırılmayacağı ve  
işlerin tamamının yüklenicinin kendisi tarafından yapılacağı hususu açıkça yazılacaktır. Alt  
yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde ise, maddeye İdarenin izin verdiği alt  
yüklenicilerin listesi ve yapacakları iş bölümleri ile bu alt yüklenicilerin çalıştırılması ve  
sorumlulukları bakımından Hizmet İşleri Genel Şartnamesindeki hükümlerin uygulanacağı  
hususu yazılacaktır.açıklaması yer almaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. İhale  
dokümanı, bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak,  
sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki  
veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.  
8.2. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki  
gibidir:  
1) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,  
2) İdari Şartname,  
3) Sözleşme Tasarısı,  
4) Birim fiyat tarifleri (varsa),  
5) Özel Teknik Şartname (varsa),  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
6) Teknik Şartname,  
7) Açıklamalar (varsa),  
8.3. Zeyilnameler ait oldukları dokümanın öncelik sırasına sahiptir.düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Anılan Tasarı’nın “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar” başlıklı 15’inci  
maddesinde ise herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir.  
Yukarıda yer verilen Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Tip İdari  
Şartname’nin 18’inci maddesinin 22 nolu dipnotunda idarelerin yüklenicinin alt yüklenici  
çalıştırabilmesini öngördüğü durumda İdari Şartname’nin 18’inci maddesinin “18.1.  
İstekliler, ihale konusu hizmet kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlere ait  
listeyi, teklifleri ekinde vereceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren isteklinin üzerine kalması  
durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt yüklenicilerin listesini İdarenin  
onayına sunması gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu,  
yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” şeklinde düzenleneceği, ihaleye ait İdari  
Şartname’nin 18’inci maddesinde anılan düzenlemenin yer aldığı, dolayısıyla ihale konusu  
işte alt yüklenici çalıştırılabileceği anlaşılmaktadır.  
Yapılan inceleme sonucunda, İdari Şartname’nin 18’inci maddesinde ihale konusu iş  
kapsamında alt yüklenici çalıştırılabileceğinin düzenlendiği, Hizmet Alımı İhaleleri  
Uygulama Yönetmeliği eki Tip Sözleşme Tasarısı’nın 15’inci maddesinin 25 nolu dipnotunda  
ihale konusu işte alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi durumunda ihaleye ait Sözleşme  
Tasarısı’nın 15’inci maddesinde idarenin izin verdiği alt yüklenicilerin listesi ve yapacakları  
iş bölümleri ile bu alt yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları bakımından Hizmet İşleri  
Genel Şartnamesindeki hükümlerin uygulanacağı husususun yazılacağı, ancak ihaleye ait  
Sözleşme Tasarısı’nın 15’inci maddesinde herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği  
görülmüştür.  
Bu çerçevede, İdari Şartname’nin 18’inci maddesinde ihale konusu iş kapsamında alt  
yüklenici çalıştırılabileceğinin düzenlendiği, inceleme konusu ihaleye ait Sözleşme  
Tasarısı’nın “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar” başlıklı 15’inci maddesinde  
herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği görülmüş olmakla birlikte Sözleşme Tasarısı’nın  
8’inci maddesi uyarınca İdari Şartname ile Sözleşme Tasarısı’nın ihale dokümanını oluşturan  
belgeler arasında olduğu, istekliler tarafından teklif fiyatı oluşturulurken İdari Şartname ve  
Sözleşme Tasarısı arasında herhangi bir çelişki veya farklılık olması durumunda İdari  
Şartname’de yer alan düzenlemelerin göz önünde bulundurulması gerektiği ifade  
edildiğinden, ihale konusu iş kapsamında alt yüklenici çalıştırılıp çalıştırılmayacağı  
hususunda İdari Şartname düzenlemelerinin dikkate alınması gerektiği, Sözleşme Tasarısı’nda  
bulunan söz konusu eksikliğin istekliler tarafından teklif fiyatı oluşturulmasına engel teşkil  
etmediği, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari  
şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “…İdari şartnamede  
ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
r) İhale konusu işin başlama ve bitirme tarihi, yapılma yeri, teslim şartları ve gecikme  
halinde alınacak cezalar…” hükmü,  
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşmede yer alması zorunlu  
hususlar” başlıklı 7’nci maddesinde “Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde aşağıdaki  
hususların belirtilmesi zorunludur: …n) Gecikme halinde alınacak cezalar.hükmü yer  
almaktadır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Tip Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar  
ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak  
cezalar aşağıda belirtilmiştir:  
16.1.1.  
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık  
halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak  
gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere  
oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği  
gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)  
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.  
Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda  
ceza uygulanacaktır.  
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu  
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana  
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine  
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.  
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde  
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.  
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci  
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.açıklaması,  
Anılan maddenin 26 no.lu dipnotunda “Bu maddede, aşağıdaki bentlerden işin  
niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.  
(1) Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:  
Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı ihtar  
yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla  
olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan  
aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun  
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece  
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden  
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.  
(2) Kısmi kabul öngörülen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
Yüklenicinin işin kısmi kabule konu olan kısmını süresinde tamamlamaması  
durumunda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için süresinde  
tamamlanmayan kısmın bedelinin yüzde [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran  
yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin  
niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci  
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece  
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden  
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.  
(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki  
şekilde düzenlenecektir:  
İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde,  
her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla  
olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma  
2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca  
4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır]  
hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin  
(b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.”  
açıklaması yer almaktadır.  
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin  
süresi, işe başlama tarihinden itibaren 365 (ÜçyüzAltmışBeş) gündür” düzenlemesi,  
“Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından  
uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:  
16.1.1. Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı  
ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Binde 0,5 tutarında ceza  
kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin  
mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto  
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilir. Sözleşmenin feshedilmemesi  
halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.  
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan  
İşin yürütülmesi sırasında, sözleşmede ve/veya eklerinde belirtilen kriterlere/şartlara  
aykırılığı tespit edilen eksik veya kusurun;  
a-)  
- Teknik Şartnamenin 4.1.1. maddesi: Kurulacak atölyenin işe başlama tarihinden  
itibaren 10 takvim günü içinde idareye çalışır vaziyette ibraz edilmemesi durumunda gecikilen  
her takvim günü için sözleşme bedelinin 0,001 (binde bir)’i kadar ceza kesilir.  
- Teknik Şartnamenin 4.1.20. maddesi: günlük sözleşme bedelinin 2/100000 (Yüz binde  
iki) oranında Günlük Faaliyet Dışı Kalma Cezası Yüklenici firmanın hak edişinden  
düşülecektir.  
- Teknik Şartnamenin 4.1.24. maddesi: günlük sözleşme bedelinin 5/100000 (yüz binde  
beş)’i oranı kadar bedel Yağ Şartname Değerini Karşılamama cezası yüklenicinin  
alacaklarından kesilecektir.  
- Teknik Şartnamenin 4.1.56. maddesi: günlük sözleşme bedelinin 2/100000 (yüz binde  
iki) kadar bedel İhtara Uymama Cezası alacaklarından kesilecektir.  
- Teknik Şartnamenin 4.1.57. maddesi: günlük sözleşme bedelinin 2/100000 (yüz binde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
iki) kadar bedel Tekrar Eden Arıza cezası kesilir ve bu durumda olan her bir araç için ayrı  
ayrı uygulanır ve o dönem ki alacaklarından kesilir.  
- Teknik Şartnamenin 4.1.65. maddesi: günlük sözleşme bedelinin 2/100000 (yüz binde  
iki) kadar oranda Akü Değişmeme Cezası ödeyecek ve İdarece alacaklarından kesilecektir.  
- Teknik Şartnamenin 4.1.65. maddesi: günlük sözleşme bedelinin 2/100000 (yüz binde  
iki) kadar oranda Lastik Değişmeme Cezası değişimin yapılacağı güne kadar kesecek ve  
Yüklenicinin alacaklarından düşecektir.  
- Teknik Şartnamenin 4.2.3. maddesi: günlük sözleşme bedelinin 2/100000 (yüz binde  
iki) olarak hesaplanıp Trafiğe Çıkamama Cezası olarak aracın hatta çıkacağı her gün için  
ayrı ayrı kesilerek Yükleniciye ceza olarak yansıtılacak ve alacaklarından kesilecektir.  
- Teknik Şartnamenin 5.3. maddesi: günlük sözleşme bedelinin 2/100000 (yüz binde  
iki) oranında Sınır Aşım Cezası ödeyecektir.  
Teknik Şartnamede belirtilen tüm cezalar yüklenici tarafından karşılanacaktır.  
b-) Birim fiyat teklif cetvelinde yer alan herhangi bir iş kalemine ait olmadığı  
durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için  
sözleşme bedelinin Binde 0,5 tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin  
niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci  
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece  
feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden  
yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.  
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30'unu  
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30'unu geçmesi durumunda, bu orana  
kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine  
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.  
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde  
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.  
16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde,  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.  
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci  
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.düzenlemesi  
yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan Tip Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesine bağlı 26 numaralı  
dipnotun; birinci fıkrası kısmi kabul öngörülmeyen, ikinci fıkrası kısmi kabul öngörülen  
işlerde, işin süresinde ifa edilmemesi halinde kesilecek cezanın, diğer bir ifadeyle gecikme  
cezasının ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmış, işin niteliği gereği gecikme cezasının  
kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise uygulanacak diğer yaptırımın ne olduğu  
belirtilmiştir. Aynı dipnota bağlı üçüncü fıkrada ise, sürekli tekrar eden işlerde, işin tekrar  
eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak yerine getirilmemesi halinde her bir aykırılık için  
ayrı ayrı uygulanmak üzere kesilecek ceza miktarının sözleşme bedelinin %1’ini geçmeyecek  
şekilde oran olarak belirleneceği, bu aykırılıkların asgari aykırılık sayısını aşması durumunda,  
öngörülen ceza uygulanmakla birlikte 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine  
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceği hususu ile sözleşmenin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
bu şekilde feshedilebilmesi için gerekli olan aykırılık sayısının (iki veya daha fazla) idarece  
belirleneceği, ancak ağır aykırılık hallerinde, bu aykırılık halleri maddede belirtilmek  
kaydıyla, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi yukarıda öngörülen şekilde sözleşmenin  
feshedilebileceği hususuna bu maddede yer verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede, başvuruya konu ihalenin 365 gün süreli otobüslerin tamir, bakım,  
onarım, yedek parça ve lastik değişimi işi olduğu, bu haliyle işin özelliği gereği sürekli tekrar  
eden nitelikte olduğu anlaşılmıştır.  
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve Sözleşmenin Feshi” başlıklı 16.1.1'inci  
maddesinde, Tip Sözleşme’nin 16.1.1’inci maddesinin 26 numaralı dipnotunda yer alan işin  
özelliği gereği sürekli tekrar eden işlerde yer alması gereken düzenlemenin olmadığı ve bu  
kapsamda da asgari aykırılık sayısına yer verilmediği tespit edilmiştir.  
Bu itibarla ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinin, Tip Sözleşme’nin  
16.1.1’inci maddesinin 26 numaralı dipnotuna aykırı olduğu görüldüğünden başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde  
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,  
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında  
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. hükmü,  
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya  
hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin  
idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği  
nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından  
onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.  
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale  
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,  
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar  
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır…” hükmü yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin “Yapılacak İşler ve Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı  
4’üncü maddesinde “Bölüm 4.01 Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça Değişim İşleri  
4.1.1. Yüklenici, ihale kapsamı otobüslerin periyodik ve diğer bakım, tamir, ayar,  
yedek parça ve malzeme değişimi hizmetlerini Adana Yüreğir ilçesi, Mustafa Kemal Paşa  
Bulvarı üzerindeki Otobüs İşletme Müdürlüğü yerleşkesinde ki merkez atölyesinde yapacaktır.  
Yüklenici İdarenin gösterdiği mevcut atölyenin yanısıra kendine ait veya kiralama yapacağı  
atölyeyi işe başlama tarihinden itibaren 10 takvim günü içinde çalışır vaziyette idareye ibraz  
etmek zorundadır. Kurulacak atölye en az 30 (otuz) otobüs park edebilecek açık alana sahip,  
en az 300 metrekare kapalı alana sahip, otomatik yağlama kanallarına sahip, en az 5 (Beş)  
kanallı, kamera sistemli, gece çalışmaları için aydınlatma sistemi olan, idari bina, yedek  
parça deposu bulunan, bakım ve onarım için gerekli her türlü takım ve avadanlıkları  
bulunacaktır. İnternet tabanlı atölye içi ve dışını gösterir idarenin uygun göreceği yerlere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
yerleştirilmiş kamera düzenekleri olacaktır. Kurulacak atölyenin kurulum ve işletme ile ilgili  
tüm masrafları yükleniciye ait olacaktır. Bu atölyenin işe başlama tarihinden itibaren 10  
takvim günü içinde idareye çalışır vaziyette ibraz edilememesi durumunda gecikilen her  
takvim günü için sözleşme bedelinin 0,001 (Binde Bir) i kadar ceza kesilir. Kurulacak bu  
atölye Merkez olarak Otobüs İşletme Müdürlüğü yerleşkesi baz alındığında bu merkeze en  
fazla 15 km lik mesafe uzaklığında olabilecektir. Yüklenicinin bu atölyesinde müdahalede  
bulunacağı Otobüslerin merkez şantiyeden gidip gelme mesafesinde yapacakları toplam km  
ile bu toplam km boyunca yakacağı yakıt miktarları hesaplanıp, Yüklenicinin hakedişlerinden  
düşülecektir. Yüklenici açılacak yeni alanda da yeterli sayıda personel ve ekipman  
bulunduracak olup sözleşme konusu hizmeti yeni açılacak şantiye alanında da verecektir.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümlerinde, ihale konusu yapım işlerinin teknik kriterlerine  
ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verileceği, belirlenecek teknik  
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacağı, rekabeti engelleyici  
hususlar içermeyeceği ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacağının ifade edildiği,  
Teknik Şartnamede ise; yüklenicinin ihale konusu iş kapsamında otobüslerin periyodik ve  
diğer bakım, tamir, ayar, yedek parça ve malzeme değişimi hizmetlerini Otobüs İşletme  
Müdürlüğü yerleşkesindeki merkez atölyesinde yapacağı, mevcut atölyenin yanısıra yüklenici  
kendine ait veya kiralama yapacağı atölyeyi işe başlama tarihinden itibaren 10 takvim günü  
içinde çalışır vaziyette idareye ibraz edeceği, söz konusu atölyenin merkez olarak Otobüs  
İşletme Müdürlüğü yerleşkesi baz alındığında bu merkeze en fazla 15 km’lik mesafe  
uzaklığında olabileceği düzenlemelerinin yer aldığı görülmüştür.  
Yapılan incelemede, idarece ihale konusu işin niteliği de dikkate alınarak yüklenicinin  
kendisine ait veya kiralama yapacağı atölyenin merkez olarak Otobüs İşletme Müdürlüğü  
yerleşkesine en fazla 15 km’lik mesafe uzaklığında olmasının istenildiği, bu çerçevede bahse  
konu hususun, idarenin ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve zamanında sağlama sorumluluğu  
kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla bahse konu düzenlemenin ihalede  
rekabeti engelleyici nitelikte olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek her türlü vergi (  
KDV hariç ) ,resim harç, ulaşım, sigorta giderleri teklif fiyata dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
İlgili mevzuat gereğince ödenecek vergi(KDV hariç), her türlü resim, harç ,sigorta  
giderleri, ulaşım, nakliye giderleri ile bakım, onarım, arıza, Lastik, vb. giderler isteklilerce  
teklif edilecek fiyata dahil olacaktır.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Yapılacak İşler ve Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı  
4’üncü maddesinde “Bölüm 4.01 Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça Değişim İşleri  
4.1.1. Yüklenici, ihale kapsamı otobüslerin periyodik ve diğer bakım, tamir, ayar,  
yedek parça ve malzeme değişimi hizmetlerini Adana Yüreğir ilçesi, Mustafa Kemal Paşa  
Bulvarı üzerindeki Otobüs İşletme Müdürlüğü yerleşkesinde ki merkez atölyesinde yapacaktır.  
Yüklenici İdarenin gösterdiği mevcut atölyenin yanısıra kendine ait veya kiralama yapacağı  
atölyeyi işe başlama tarihinden itibaren 10 takvim günü içinde çalışır vaziyette idareye ibraz  
etmek zorundadır. Kurulacak atölye en az 30 (otuz) otobüs park edebilecek açık alana sahip,  
en az 300 metrekare kapalı alana sahip, otomatik yağlama kanallarına sahip, en az 5 (Beş)  
kanallı, kamera sistemli, gece çalışmaları için aydınlatma sistemi olan, idari bina, yedek  
parça deposu bulunan, bakım ve onarım için gerekli her türlü takım ve avadanlıkları  
bulunacaktır. İnternet tabanlı atölye içi ve dışını gösterir idarenin uygun göreceği yerlere  
yerleştirilmiş kamera düzenekleri olacaktır. Kurulacak atölyenin kurulum ve işletme ile ilgili  
tüm masrafları yükleniciye ait olacaktır. Bu atölyenin işe başlama tarihinden itibaren 10  
takvim günü içinde idareye çalışır vaziyette ibraz edilememesi durumunda gecikilen her  
takvim günü için sözleşme bedelinin 0,001 (Binde Bir) i kadar ceza kesilir. Kurulacak bu  
atölye Merkez olarak Otobüs İşletme Müdürlüğü yerleşkesi baz alındığında bu merkeze en  
fazla 15 km lik mesafe uzaklığında olabilecektir. Yüklenicinin bu atölyesinde müdahalede  
bulunacağı Otobüslerin merkez şantiyeden gidip gelme mesafesinde yapacakları toplam km  
ile bu toplam km boyunca yakacağı yakıt miktarları hesaplanıp, Yüklenicinin hakedişlerinden  
düşülecektir. Yüklenici açılacak yeni alanda da yeterli sayıda personel ve ekipman  
bulunduracak olup sözleşme konusu hizmeti yeni açılacak şantiye alanında da verecektir  
4.1.2. Yüklenici işyerinde çalıştırılmak üzere 1 Makine Mühendisi veya Otomotiv  
Mühendisi ile 1 Makine Teknikeri veya Otomotiv Teknikerini ihale süresi boyunca  
bulunduracaktır. Söz konusu personel teknik ve idari konular ile alakalı İdare ve Yüklenici  
arasındaki koordinasyonu sağlayacaktır. Yüklenicinin bu şartı sağlamaması durumunda İş bu  
şartnamenin 4.1.56. maddesindeki hüküm uygulanacaktır İlgi çalıştırılacak personellerin  
resmi evrakları Hakkediş evrakları içine katılacaktır (SGK evrakları, maaş bordroları, izin  
evrakları vd.).  
4.1.3. Yüklenici, işin aksatılmadan veya kesintiye uğramadan yürütülmesi için gerekli  
her türlü makine ve ekipmanların temini ile ihale konusu araç sayısının en az 1/8’i (sekizde  
biri) kadar sayıda tamir işinde vasıflı personeli çalıştırmak ve iş başında bulundurmaktan  
sorumludur. Çalıştırılacak personelin ücret, vergi, sosyal güvenlik primi gibi her türlü kanuni  
gideri ve sosyal hakları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Yüklenici, personel ve personele  
bağlı giderler nedeniyle idareden hiçbir ücret talep edemez. Yüklenicinin bu şartı  
sağlamaması durumunda İş bu şartnamenin 4.1.56. maddesindeki hüküm uygulanacaktır. İlgi  
çalıştırılacak personellerin resmi evrakları Hakkediş evrakları içine katılacaktır (SGK  
evrakları, maaş bodroları, izin evrakları vd.).  
4.1.4. Yüklenici İhale kapsamındaki araçlardan 30 adete 1 adet olmak üzere (virgüllü  
sayılar yukarıya tamamlanacaktır) yeterli sayıda manevra hizmetlerinde kullanmak üzere  
personel bulunduracaktır. Manevra hizmetini yürütecek personel otobüs kullanacak vasıfta  
ehliyete sahip olacaktır ve gece şantiye içerisindeki manevralar ile arızalı veya kazalı  
otobüslerin çekim işlerini yapacaktır. Yüklenicinin bu şartı sağlamaması durumunda İş bu  
şartnamenin 4.1.56. maddesindeki hüküm uygulanacaktır. İlgi çalıştırılacak personellerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
resmi evrakları Hakkediş evrakları içine katılacaktır (SGK evrakları, maaş bordroları, izin  
evrakları vd.).  
4.1.5. Yüklenici sefer halinde iken arızalanan otobüslere, güzergâhında müdahale  
etmek üzere, 4 (dört) adet en az 2018 model seyyar tamir aracı bulunduracaktır. Seyyar tamir  
araçları Seyyar tamir aracı özelliklerine haiz olacak ve en az birinde kapalı kasa içerisinde  
bir adet kompresör (lastik sökme tabancasını çalıştırabilecek güçte), 2 adet akü ve kızaklı akü  
rayı, 50 lt yağ, 100 lt su deposu ve bunlara bağlı araçlara ikmal yapabilmek için pompalar  
olacak, gece çalışmaları için de yeterli aydınlatma düzeneğine sahip olacaktır. Her bir araç  
içerisinde olay yerinde kullanılmak üzere güvenlik işaret ve ikaz ekipmanları bulunacaktır.  
Seyyar tamir araçlarının her türlü kullanım, yakıt, bakım vb. masrafları Yükleniciye aittir. Bu  
araçların 3.şahıslara vereceği zararlardan da Yüklenici sorumlu olacaktır.  
4.1.6. Otobüslerin tamir ve bakım hizmetleri, İdarenin göstereceği Otobüs İşletme  
Şantiyesindeki Merkez atölyede veya Yüklenicinin kuracağı atölyede veya da arıza  
durumunda otobüs çalışma güzergâhında yapılacaktır. Seyyar ekiplerce güzergâhında  
giderilemeyen arıza nedeniyle otobüslerin atölyeye çekilmek üzere yedek araçla değiştirilmesi  
ile işletme içerisindeki ikmal, periyodik ve diğer bakım onarım, istif vb için manevra  
hizmetleri Yüklenici tarafından yapılacaktır. Güzergâhında arızalanan Otobüsü çekmek için  
yine İdareye ait başka bir otobüs kullanılacak ise kullanılacak bu otobüsün yapacağı gidiş-  
geliş toplam km maliyeti ve yakılan yakıt masrafları hesaplanıp Yüklenicinin alacaklarından  
düşülecektir.  
4.1.7. Periyodik bakımlar katalog değerlerinde belirtilen aralıklarda ve zamanında  
yapılacaktır. Periyodik bakım 1000 km den fazla geciktirilemez. Kullanılacak yağlar  
Otobüsün imalatçısının kataloglarında önerdiği marka veya İdarece de onaylanmak şartı ile  
muadili marka olabilecektir. BMC ve Man marka araçlarda yağ değişim (periyodik bakım)  
aralığı 15.000 km, Temsa Marka Otobüslerde ise 30.000 km de bir olacaktır. Ayrıca lüzum  
duyulması halinde vaktinden önce de yağ değişimi yapılabilecektir.  
4.1.52. Otobüslerin üzerinde bulunan logo ve yazılar ile güneşlikler eskidikçe veya  
deforme olduğunda Yüklenici tarafından yenilenecektir.  
4.1.53. Otobüslerimizde bulunan elektronik güzergâh panolarının lcd ekranlarının, tuş  
takımlarının, led lambalarının, kontrol kitlerinin ve modüllerinin değişim, bakım ve tamir  
işlemleri yüklenici firmaya aittir.  
4.1.58. Yüklenici işin niteliği gereği kullanması gereken tüm iletişim araçlarını (el  
telsizleri, telefon, kamera vs.) gibi işin başında temin edecek ve kullanımından sorumlu  
olacaktır. İşin sonunda bu ekipmanlar Yükleniciye iade edilecektir.  
Bölüm 4.04 Engelli liftleri  
4.4.3. Yüklenici otobüste montajlı bulunan engeli liftinin tamir ve bakımını yapmak  
için gerekli teknik donanımı ve personeli bulunduracaktır.  
4.4.12. Periyodik bakım sırasında kullanılacak bütün malzemeler yüklenici tarafından  
temin edilecektir.  
4.4.16. İdarenin talep etmesi durumunda Mevcut lift üzerinde yapılacak revizyon ve  
iyileştirmeler Yüklenici tarafından yapılacaktır. düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
İhaleye ait “Birim Fiyat Teklif Cetveli” ise aşağıda yer verildiği şekilde  
düzenlenmiştir.  
A
B
Sıra İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması  
No  
Birimi  
Miktarı  
Teklif Edilen Tutarı  
Birim Fiyat  
1
340 Adet Otobüsün Tamir, Bakım, Kilometre 19.000.000  
Onarım, Yedek Parça ve Lastik  
Değişimi  
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)  
Yukarıda yer verilen doküman düzenlemelerinde ihale konusu iş kapsamında  
kurulacak atölyeye, çalıştırılacak personel ve araçlara, araçların periyodik bakımlarına,  
araçların üzerinde bulunan logo ve cihazlar ile engelli liftlerinin bakım ve onarımlarına ve  
kullanılacak iletişim araçlarına ve bunların detaylarına yer verildiği, birim fiyat teklif  
cetvelinin ise 340 adet otobüsün tamir, bakım, onarım, yedek parça ve lastik değişimi adıyla  
tek satır olarak belirlendiği görülmüştür.  
Yapılan incelemede, ihale konusu işin kapsamının 340 adet otobüsün tamir, bakım,  
onarım, yedek parça ve lastik değişimi olduğu, işin süresinin ise 365 gün olduğu, söz konusu  
işin teknik detaylarına Teknik Şartname’de yer verildiği, ihale dokümanının bir bütün olduğu,  
ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olması beklenen isteklilerin Teknik  
Şartname’de ve dolayısıyla ihale dokümanında yer verilen bilgiler ışığında araç tamir, bakım,  
onarım, yedek parça ve lastik değişimi işine ve buna bağlı tüm giderlerle ilgili öngörüde  
bulunmasının ve ortaya çıkacak maliyet kalemlerini dikkate alarak teklifini oluşturmasının  
mümkün olduğu, söz konusu giderlere ilişkin maliyetleri teklifine yansıtabileceği, dolayısıyla  
başvuru sahibinin iddiasında yer verilen hususların teklif vermeye engel nitelikte olmadığı,  
Diğer taraftan, başvuru sahibinin iddiasında belirtilen giderlerin istekliler tarafından  
birim fiyat teklif cetvelinde yer alan tamir, bakım, onarım, yedek parça ve lastik değişimi  
maliyetine dahil edilmek suretiyle teklif birim fiyatların oluşturulabileceği, bu nedenle birim  
fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmamış olmasının teklif vermeye engel nitelik  
oluşturmadığı anlaşılmıştır.  
Ayrıca, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında itirazen şikâyet  
dilekçesinde yer verilen Teknik Şartname'de yer alan iddia konusu düzenlemelerin mevzuat  
hükümlerine ve 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere aykırı olduğu  
iddialarının somut dayanaktan uzak genel hukuki aykırılık ifadelerini içerdiği, Teknik  
Şartname’de yer alan iddia konusu düzenlemelerin hangi mevzuat hükümlerine ve hangi  
temel ilkelere hangi gerekçelerle aykırı olduğunun anlaşılamadığı, dolayısıyla başvuru  
sahibinin iddialarının soyut iddia niteliğinde olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/013  
: 25  
: 31.03.2021  
: 2021/UH.II-695  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin  
iptaline,  
Oybirliği ile karar verildi.