Bilgi
İKN
2021/439909
Başvuru Sahibi
Gübre Fabrikaları T.A.Ş.
İdare
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)
İşin Adı
Kimyevi Gübre
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 52
: 11.11.2021
: 2021/UM.I-2044
BAŞVURU SAHİBİ:
Gübre Fabrikaları T.A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM),
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/439909 İhale Kayıt Numaralı “Kimyevi Gübre” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 15.09.2021 tarihinde açık ihale usulü
ile gerçekleştirilen “Kimyevi Gübre” ihalesine ilişkin olarak Gübre Fabrikaları T.A.Ş.nin
21.10.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.10.2021 tarihli yazısı ile reddi
üzerine, başvuru sahibince 01.11.2021 tarih ve 50862 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
01.11.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1799 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu kararında ekonomik açıdan en
avantajlı teklif sahibi istekli olarak belirlenen Alp-Ateş Gübre A.Ş. ile sözleşme
imzalanamaması üzerine ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak
belirlenen tekliflerinin idare tarafından sözleşme imzalamaya davet edildikleri, ancak ihale
tarihi ile sözleşmeye davet süresi arasında yerel ve uluslararası piyasalarda meydana gelen
olağanüstü fiyat yükselişleri ve arz sıkıntısı sebebiyle sözleşmenin imzalanmasının imkânsız
hale geldiği, dolayısıyla Türk Borçlar Kanunu’nun 138’inci maddesi uyarınca kendileri için
aşırı ifa güçlüğünün ortaya çıktığı, ayrıca artan fiyatlar dolayısıyla yurt içinde ürünün
bulunabilirlik sorununun ortaya çıktığı, bu durumun Kurum tarafından alınacak uzman
raporu ile tespit edilebileceği, bahsi geçen durumdan hareketle 91.551.674,50 TL’lik
tekliflerinin artan fiyatlar dolayısıyla 128.116.235,00 TL olarak uyarlanmasına yönelik
idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idarece talebin reddedildiği, bu itibarla söz
konusu durumun 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanunu’nun “Mücbir sebepler”
başlıklı 10’uncu maddesi kapsamında değerlendirilerek ihalenin iptal edilmesi ve idarece gelir
kaydedilen teminat mektubunun iade edilmesi gerektiği, bunun mümkün olmaması
durumunda ise 91.551.674,50 TL’lik tekliflerinin 128.116.235,00 TL olarak uyarlanması ve
bu rakam üzerinden sözleşmenin imzalanması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun “Sözleşmeye davet” başlıklı 42’nci maddesinde
“41’inci maddede belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise
bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 52
: 11.11.2021
: 2021/UM.I-2044
bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle
sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir.
Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale
üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi
zorunludur.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı
44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43’üncü maddelere göre kesin
teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra
geçici teminat iade edilir.
Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek
kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare,
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi
kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme
imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme
imzalanabilmesi için, 42’nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün
içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42’nci maddede belirtilen
şekilde tebligat yapılır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması
durumunda ise, bu teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.”
hükmü,
Aynı Kanun’un “Sözleşme yapılmasında idarenin görev ve sorumluluğu” başlıklı
45’inci maddesinde “İdare, 42 ve 44’üncü maddede yazılı süre içinde sözleşme yapılması
hususunda kendisine düşen görevleri yapmakla yükümlüdür. İdarenin bu yükümlülüğü yerine
getirmemesi halinde, istekli sürenin bitmesini izleyen günden itibaren en geç beş gün içinde,
on gün süreli bir noter ihbarnamesi ile bildirmek şartıyla, taahhüdünden vazgeçebilir. Bu
takdirde geçici teminat geri verilir ve istekli teminat vermek için yaptığı belgelendirilmiş
giderleri istemeye hak kazanır. Bu zarar, sebep olanlara tazmin ettirilir ve ayrıca haklarında
60’ıncı madde hükümleri uygulanır.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin İhale üzerinde kalan isteklinin
sözleşmeye davet edilmesi” başlıklı 66’ncı maddesinde “(1) Kanunun 41’inci maddesinde
belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün
tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye,
tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması
hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir.
(2) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, sözleşme imzalanmadan önce, ihale sonuç
bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle, ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan
yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.
(3) Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan istekli, yasal yükümlülüklerini
yerine getirerek sözleşme imzalamak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, ihale
üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58’inci maddesi
hükümleri uygulanır. Ancak, Kanunun 10’uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan
durumu tevsik etmek üzere idareye sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen duruma
aykırı hususlar içermesi halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir
kaydedilmekle birlikte, hakkında Kanunun 58’inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 52
: 11.11.2021
: 2021/UM.I-2044
Anılan Yönetmelik’in “İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeyi imzalamaması”
başlıklı 67’nci maddesinde “İhale üzerinde kalan isteklinin son başvuru ve/veya ihale
tarihinde Kanunun 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g)
bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair bilgi ve/veya belgeleri veya kesin teminatı
vermemesi ya da sözleşme imzalamaması durumunda, Kanunun 44’üncü maddesi
hükümlerine göre, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının, ihale yetkilisince uygun
görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekliyle sözleşme imzalanabilir.
(2) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ancak sözleşme imzalanmadan önce ihale sonuç
bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur. İdare,
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin son başvuru ve/veya ihale tarihinde
Kanunun 10’uncu maddesinin 4 üncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan
durumlarda olmadığına bilgi ve/veya dair belgeleri ve kesin teminatı vermesini istemek
zorundadır.
(3) Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan istekli, yasal yükümlülüklerini
yerine getirerek sözleşme imzalamak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, ihale
üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58’inci maddesi
hükümleri uygulanır. Ancak, Kanunun 10’uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan
durumu tevsik etmek üzere idareye sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen duruma
aykırı hususlar içermesi halinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin geçici teminatı gelir
kaydedilmekle birlikte, hakkında Kanunun 58’inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmü
yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu malın;
a) Adı: Kimyevi Gübre Alımı
b) Varsa kodu:
c) Miktarı ve türü:
18.703,10 ton ÜRE (%46), 2.062,25 ton Amonyum Sülfat (%21) (Granül) ve 972,25
ton Üre Amonyum Sülfat (%33) olmak üzere toplam 21.737,60 Ton Kimyevi Gübre Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Teslim edileceği yerler: İhale konusu kimyevi gübrelerin teslim yeri idareye bağlı
Tarım İşletmesi Müdürlükleri olup, hangi işletmeye ne miktarda gübre teslim edileceği ekli
listede belirtilmiştir.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Sözleşmeye davet” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1. 4734
sayılı Kanunun 41’inci maddesinde belirtilen sürenin bitimini, ön malı kontrol yapılması
gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde,
ihale üzerinde bırakılan istekli sözleşmeye davet edilir. Bu davet yazısında, tebliğ tarihini
izleyen on gün içinde yasal yükümlüklerini yerine getirmek suretiyle sözleşmeyi imzalaması
hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilecektir.
39.2. İsteklinin, bu davet yazısının bildirim tarihini izleyen on gün içinde yasal
yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşmeyi imzalaması zorunludur.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı
41’inci maddesinde “41.1. İhale üzerinde bırakılan istekli, sözleşmeye davet yazısının bildirim
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 52
: 11.11.2021
: 2021/UM.I-2044
tarihini izleyen on gün içinde, ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinin
dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına
dair belgeler ile kesin teminatı verip diğer yasal yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşmeyi
imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan sonra geçici teminat iade edilecektir.
41.2. İhale üzerinde bırakılan isteklinin ortak girişim olması halinde, ihale tarihinde
4734 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g)
bentlerinde sayılan durumlarda olunmadığına ilişkin belgeleri, her bir ortak ayrı ayrı sunmak
zorundadır.
41.3. İhale üzerinde bırakılan yabancı istekliler, ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun
10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde saylan
durumlarda olmadığına dair belgelerden, kendi ülkelerindeki mevzuat uyarınca dengi olan
belgeleri sunacaklardır. Bu belgelerin, isteklinin tabi olduğu mevzuat çerçevesinde denginin
bulunmaması ya da düzenlenmesinin mümkün olmaması halinde, bu duruma ilişkin yazılı
beyanlarını vereceklerdir. Ancak bu husus, yabancı gerçek kişi isteklinin uyruğunda
bulunduğu ya da yabancı tüzel kişi isteklinin şirket merkezinin bulunduğu ülkenin
Türkiye'deki temsilciliklerine veya o ülkelerdeki Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarına teyit
ettirilecektir.
41.4. Mücbir sebep halleri dışında ihale üzerinde bırakılan isteklinin, sözleşmeyi
imzalamaması durumunda, geçici teminatı gelir kaydedilerek, hakkında 4734 sayılı Kanunun
58’inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, 4734 sayılı Kanunun 10’uncu maddesi
kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere İdareye sunulan belgelerin
taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde geçici teminatı gelir kaydedilmekle
birlikte hakkında yasaklama kararı verilmez.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine bildirim”
başlıklı 42’nci maddesinde “42.1. İhale üzerinde bırakılan istekliyle sözleşmenin
imzalanamaması durumunda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale
yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekliyle sözleşme imzalanabilir.
42.2. Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli, 4734 sayılı Kanunun
42’nci maddesinde belirtilen sürenin bitimini izleyen üç gün içinde sözleşme imzalamaya
davet edilir.
42.3. Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli, sözleşmeye davet
yazısının bildirim tarihini izleyen on gün içinde, ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun 10’uncu
maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda
olmadığına dair belgeler ile kesin teminatı verip diğer yasal yükümlülüklerini de yerine
getirerek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan sonra geçici teminat iade
edilecektir.
42.4. Mücbir sebep halleri dışında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
isteklinin, sözleşmeyi imzalamaması durumunda, geçici teminatı gelir kaydedilerek, hakkında
4734 sayılı Kanunun 58’inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, 4734 sayılı Kanunun
10’uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere İdareye
sunulan belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde geçici teminat
gelir kaydedilir ancak istekli hakkında yasaklama kararı verilmez.
42.5. Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibiyle de sözleşmenin
imzalanamaması durumunda, ihale iptal edilir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sözleşme yapılmasında idarenin görev ve sorumluluğu” başlıklı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 52
: 11.11.2021
: 2021/UM.I-2044
43’üncü maddesinde “43.1. İdarenin sözleşme yapılması konusunda yükümlülüğünü yerine
getirmemesi halinde istekli, 4734 sayılı Kanunun 42 ve 44’üncü maddelerinde yer alan
sürelerin bitimini izleyen günden itibaren en geç beş gün içinde, on gün süreli bir noter
ihbarnamesi ile durumu İdareye bildirmek şartıyla, taahhüdünden vazgeçebilir.
43.2. Bu takdirde geçici teminat iade edilir ve istekli teminat vermek için yaptığı
belgelendirilmiş giderleri isteyebilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından “Kimyevi Gübre” adlı mal alımı
ihalesinin açık ihale usulüyle 15.09.2021 tarihinde gerçekleştirildiği, bahse konu ihalenin 3
kısımdan oluştuğu, başvuru sahibinin iddiasının Gübre Fabrikaları T.A.Ş. tarafından sadece
ihalenin “Üre (%46)” adlı 1’inci kısmına teklif verildiği ve itirazen şikâyet başvurusu
kapsamının 1’inci kısma ilişkin olduğu, 23.09.2021 tarihinde EKAP üzerinden bildirilen ihale
komisyonu kararında; 1’inci kısma ilişkin 4 istekli tarafından teklif verildiği, Alp-Ateş Gübre
A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli olarak belirlendiği, başvuru sahibi
Gübre Fabrikaları T.A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak
belirlendiği görülmüştür.
İhale komisyonu tarafından ihale üzerinde bırakılan Alp-Ateş Gübre A.Ş.ye EKAP
üzerinden 04.10.2021 tarihinde sözleşmeye davet yazısının gönderildiği, Alp-Ateş Gübre A.Ş.
tarafından artan fiyatlardan ve ürün tedarik sıkıntısından dolayı ihalenin iptal edilmesi ve
geçici teminatı iade edilmesi gerektiğine yönelik idareye başvuruda bulunulduğu, idare
tarafından da EKAP üzerinden gönderilen 12.10.2021 tarihli yazı ile talebin reddedildiği
tespit edilmiştir. Akabinde 19.10.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile geçici
teminatın gelir kaydedilerek 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 58’inci maddesi uyarınca
işlem tesis edileceği istekliye bildirilmiştir.
İhale komisyonu tarafından ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli ile
sözleşme imzalanamaması üzerine ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli
Gübre Fabrikaları T.A.Ş. 15.10.2021 tarihinde sözleşmeye davet yazısının gönderildiği,
bunun üzerine bahsi geçen istekli tarafından artan fiyatlardan ve ürün tedarik sıkıntısından
dolayı ihalenin iptal edilmesi ve geçici teminatı iade edilmesi gerektiğine yönelik 21.10.2021
tarihinde idareye başvuruda bulunulduğu, idare tarafından 22.10.2021 tarihinde talebin
reddedildiği görülmüştür.
İdare tarafından verilen 22.10.2021 tarihli cevap yazısında “Genel Müdürlüğümüzce
15.09.2021 tarihinde ihalesi yapılan 2021/439909 İ.K.No’lu kimyevi gübre alım işi ile ilgili
ilgi tarihli dilekçenizde belirtilen ihale teklif bedelinin uyarlanması veya mücbir sebep olarak
değerlendirilerek ihalenin iptal edilmesi ve geçici teminatınızın iadesine ilişkin talebiniz
İdaremizce uygun bulunmamıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunun Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve
sorumluluğu başlıklı 44.maddesinde "İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere
göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen
sonra geçici teminat iade edilir.
Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek
kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. ... "
İhale konusu kimyevi gübre alım işine ait İdari Şartnamenin 42. maddesinde ise
"...42.3. Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli, sözleşmeye davet yazısının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 52
: 11.11.2021
: 2021/UM.I-2044
bildirim tarihini izleyen on gün içinde, ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun 10 uncu
maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda
olmadığına dair belgeler ile kesin teminatı verip diğer yasal yükümlülüklerini de yerine
getirerek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan sonra geçici teminat iade
edilecektir.
42.4. Mücbir sebep halleri dışında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
isteklinin, sözleşmeyi imzalamaması durumunda, geçici teminatı gelir kaydedilerek, hakkında
4734 sayılı Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. ...." hükümleri belirtilmektedir.
EKAP üzerinden firmanıza yapılan sözleşmeye davet yazısının tebliğ tarihini
(15.10.2021) izleyen 10 (On) gün içinde yasal yükümlükleri yerine getirmek suretiyle
sözleşme imzalamanız gerekmektedir. Aksi takdirde ilgili mevzuat hükümlerine istinaden
gerekli işlemler uygulanacaktır.
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederiz.” ifadelerine yer verilmiştir.
Akabinde idare tarafından 27.10.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazıda
ise “Genel Müdürlüğümüzce 15.09.2021 tarihinde ihalesi yapılan 2021/439909 İ.K.No’lu
kimyevi gübre alım işinde I.KISIM: ÜRE (%46) gübresi uhdenizde kalmış olup, EKAP
üzerinden firmanıza yapılan sözleşmeye davet yazısının tebliğ tarihini (15.10.2021) izleyen 10
(On) gün içinde yasal yükümlükleri yerine getirmek suretiyle sözleşme imzalamadığınızdan
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve
sorumluluğu” başlıklı 44. maddesi ile ihale konusu kimyevi gübre alım işine ait İdari
Şartnamenin 42. maddesine istinaden vermiş olduğunuz Türkiye İş Bankası A.Ş. Bahçelievler
Şubesinden alınma 10.09.2021 tarih, TMDZ21-59177 no'lu 3.000.000,00 TL tutarındaki
geçici teminat mektubunuz nakde çevrilerek teklif edilen bedelin (91.551.674,50 TL) %3'üne
tekabül eden 2.746.550,20 TL'lik kısmı irad kaydedilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun İhalelere Katılmaktan Yasaklama başlıklı 58.
Maddesi "..........üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre
sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3
üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine
katılmaktan yasaklama kararı verilir." hükmü gereğince firmanız hakkında gerekli işlemler
uygulanacaktır.
Bilgilerinizi rica ederiz.” ifadelerine yer verilmek suretiyle Gübre Fabrikaları
T.A.Ş.nin geçici teminatının gelir kaydedildiği ve 4734 sayılı Kanun’un 58’inci maddesi
uyarınca işlem tesis edileceği belirtilmiştir.
Yukarı yer verilen mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemelerinde,
kesinleşen ihale komisyonu kararı yayımlandıktan sonra 4734 sayılı Kanun'un 41’inci
maddede belirtilen sürenin bitimini izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde
bırakılan istekliye 10 gün içinde yasal yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle sözleşmeye
davet yazısının gönderilmesi gerektiği, ihale üzerinde kalan isteklinin Kanun’un 42’inci ve
43’üncü maddelerine göre sözleşmeyi imzalamak zorunda olduğu, bu zorunluluğa uyulmadığı
takdirde protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin
geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanun’un 58’inci maddesi hükümlerinin uygulanması
gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca ilgili mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemelerinde, ihale üzerinde
bırakılan istekli ihale tarihinde Kanun’un 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b),
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 52
: 11.11.2021
: 2021/UM.I-2044
(c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair bilgi ve/veya belgeleri veya
kesin teminatı vermemesi ya da sözleşme imzalamaması durumunda, Kanun’un 44’üncü
maddesi hükümlerine göre, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale
yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla istekliyle sözleşmenin imzalanabileceği, bu durumda
isteklinin yasal yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşmeyi imzalamak zorunda olduğu, bu
zorunluluğa uyulmadığı takdirde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin
geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanun’un 58’inci maddesi hükümlerinin uygulanacağı
hüküm altına alınmıştır.
Yapılan inceleme neticesinde, bahse konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif
sahibi isteklinin Alp-Ateş Gübre A.Ş. olarak belirlendiği, daha sonra isteklinin sözleşme
imzalamaya davet edildiği, ancak istekli tarafından sözleşme imzalanmadığından geçici
teminatı gelir kaydedildiği, akabinde başvuru sahibi olan ekonomik açıdan en avantajlı ikinci
teklif sahibi istekli Gübre Fabrikaları T.A.Ş. sözleşme imzalamaya davet edildiği, ancak
istekli tarafından sözleşmenin imzalanmadığı, bu itibarla idare tarafından isteklinin geçici
teminatının gelir kaydedildiği görülmüştür.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Mücbir sebepler” başlıklı 10’uncu
maddesinde ise süre uzatımı verilmesi, sözleşmenin feshi gibi durumlar da dâhil olmak üzere,
idare tarafından doğal afetler vb. durumlarda meydana gelen hallerin mücbir sebebin
meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde
bulunması ve yetkili merciler tarafından belgelendirilmesinin zorunlu olduğu hüküm altına
alınmakla beraber anılan Kanun maddesinin sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin
olduğu, mevcut durumun ise ihale aşamasına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
İdareler tarafından sözleşmeye davet edilmesi üzerine istekliler tarafından mücbir
sebep halleri dışında sözleşme imzalanmasının zorunlu olduğu, başvuru sahibi tarafından
fiyatların artış gösterdiği ve ürün tedarik sıkıntısının bulunduğunun iddia edildiği, mevcut
piyasa koşullarına göre bir ürünün fiyatında artış olabileceği gibi fiyatında azalışın da
olabileceği, bu itibarla istekliler tarafından mevcut piyasa koşulları göz önünde
bulundurularak teklif fiyatlarının hazırlanması gerektiği, başvuru sahibinin iddia ettiğinin
aksine ürünün fiyatının azaldığı bir durum düşünüldüğünde isteklinin sözleşme imzalanması
aşamasında teklif fiyatı azaltılamayacağı gibi piyasa koşullarında fiyatın artması durumunda
da teklif fiyatının arttırılmasının beklenemeyeceği, dolayısıyla söz konusu hususun mücbir
sebep olarak değerlendirilemeyeceği, kaldı ki, itirazen şikâyet dilekçesinde başvuru sahibinin
iddialarını destekleyecek herhangi somut bir bilgi veya belgeye de yer verilmediği, bu itibarla
idarece başvuru sahibi Gübre Fabrikaları T.A.Ş. için gerçekleştirilen iş ve işlemlerin kamu
ihale mevzuatına uygun olduğu görüldüğünden itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesi
gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/046
: 52
: 11.11.2021
: 2021/UM.I-2044
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.