Ana Sayfa / Kararlar / Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire lığı / 2021/195931-Kampüs Rekreasyon Alanı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2021/195931
Başvuru Sahibi
Enver ARSLAN / Arslan İnşaat
İdare
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire lığı
İşin Adı
Kampüs Rekreasyon Alanı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Enver ARSLAN / Arslan İnşaat,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire lığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/195931 İhale Kayıt Numaralı “Kampüs Rekreasyon Alanı Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire lığı  
tarafından 22.04.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kampüs Rekreasyon  
Alanı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Enver Arslan / Arslan İnşaat’ın 17.05.2021 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.05.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 31.05.2021 tarih ve 25290 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.05.2021 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/964 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli AS İnşaat Taahhüt ve Pazarlama Sanayi ve Tic. Ltd.  
Şti. tarafından sunulan birim fiyat teklif cetvelinin; birim fiyat teklif cetveli standart formuna  
uygun olmadığı, birim fiyat teklif cetvelindeki 174 iş kaleminin poz numaraları, adı,  
açıklamaları, birimleri ve miktarlarının hatalı olduğu, teklif edilen birim fiyatların ve  
tutarların doğru ve okunaklı yazılmadığı, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunduğu, binlik  
ve ondalık ayraçların doğru, uyumlu ve okunaklı olmadığı, birim fiyat teklif cetvelindeki iş  
kalemlerinin imalat miktarları ile birim fiyatlarının çarpımlarında ve tutarlarının toplamında  
hata yapıldığı, birim fiyat teklif mektubunun eki ve ayrılmaz parçası olan birim fiyat teklif  
cetveli ve birim fiyat teklif mektubunun Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  
54’üncü maddesine ve İdari Şartname’nin 23’üncü maddesine uygun olmadığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli AS İnşaat Taahhüt ve Pazarlama Sanayi ve Tic. Ltd.  
Şti. tarafından sunulan iş deneyim belgesinin ihale konusu işe ait olmadığı, belge tutarının  
teklif edilen bedeli karşılamadığı ve iş deneyim belgesinin 15 yıllık geçerlilik tarihini  
sağlamadığı,  
3) İhale üzerinde bırakılan istekli AS İnşaat Taahhüt ve Pazarlama Sanayi ve Tic. Ltd.  
Şti. tarafından sunulan geçici teminat mektubunun geçerlilik tarihinin uygun olmadığı ve  
teminat tutarının ihale dokümanında belirlenen oranı karşılamadığı, anılan istekli tarafından  
sunulan imza beyannamesi ve vekaletnamenin İdari Şartname’nin 7’nci maddesinin “b” ve  
“e” bentlerini sağlamadığı ve belgelerin sunuluş şekline uymadığı, belgelerin asıllarının veya  
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerinin ya da idare tarafından “aslı idarece  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
görülmüştür” şerhi veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerinin sunulmadığı  
iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının  
şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde  
yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.  
(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:  
a) Yazılı olması.  
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.  
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.  
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.  
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de  
faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.  
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış  
olması.  
(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı  
tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.  
(4) Konsorsiyumlarda, konsorsiyum ortakları teklif mektubunu işin uzmanlık gerektiren  
kısımları için teklif ettikleri bedeli ayrı ayrı yazmak suretiyle imzalarlar. Konsorsiyum  
ortaklarının işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedellerin toplamı,  
konsorsiyumun toplam teklif bedelini oluşturur.  
(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve  
teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir  
eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif  
mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara  
başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı  
bırakılır.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki  
bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 57’nci maddesinde “…(4) Başvuru veya teklif  
zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi  
zorunlu olan belgelerden herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması halinde, bu  
eksik belgeler idarelerce tamamlatılamaz.  
(5) Başvuru veya teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, sunulan  
belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede bu eksik bilgilerin  
tamamlanması yazılı olarak istenir…  
(7) Birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Birim  
fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu tespit edilen isteklilere ait teklifler  
değerlendirme dışı bırakılır.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tekliflerin alınması ve değerlendirilmesi” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
16’ncı maddesinde “…16.2.3 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca aday veya  
isteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığına ilişkin kontrolün her bir belge için ayrı ayrı  
yapılması gerekmektedir. Kuruma ulaşan görüş taleplerinden ve itirazen şikayet  
başvurularından, bazı idarelerin bu tutanağı her bir belgenin durumunu belirtecek şekilde  
düzenlemedikleri, gruplandırılmış şekilde düzenlenmiş tutanak üzerinden yapılan  
değerlendirmelerde idareler ile adaylar veya istekliler arasında ihtilaflar ortaya çıktığı  
görülmüştür. Uyuşmazlıklara meydan vermemek amacıyla, İhale Uygulama Yönetmeliklerinin  
“Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin  
tamamlatılmasına” ilişkin maddelerinde yer alan düzenlemeler çerçevesinde işlem yapılması  
gerekmektedir.açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde  
“16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda  
aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı bırakılacaktır.  
Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata yapılan kısma  
ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar üzerinden ihale  
sonuçlandırılacaktır.” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “İdarelerce belgelerdeki eksik bilgilerin tamamlatılması” başlıklı  
16.6’ncı maddesinde “16.6.1 İhale dokümanında başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması  
istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan eklerinden  
herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgeler ve ekleri  
idarelerce tamamlatılmayacaktır. Ancak,  
a) Geçici teminat ve teklif mektuplarının Kanunen taşıması zorunlu hususlar hariç  
olmak üzere, sunulan belgelerde ihale sonucu açısından teklifin esasını değiştirecek nitelikte  
olmayan bilgi eksikliklerinin bulunması halinde, bu tür bilgi eksikliklerinin giderilmesine  
ilişkin belgeler,  
İdarelerce tamamlatılacaktır…” açıklaması bulunmaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin  
a) Adı: Kampüs Rekreasyon Alanı Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2020H03-151868 ( - Kampüs Altyapısı)  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
Yaklaşık 11.360 metrekare alanda rekreasyon alanı yapım işi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: Muğla / Merkez” düzenlemesine,  
Anılan Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5’inci maddesinde “…  
5.3. İstekli tarafından, ihale dokümanının içeriği dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Teklifin  
verilmesine ilişkin şartların yerine getirilmemesinden kaynaklanan sorumluluk teklif verene  
aittir. İhale dokümanında öngörülen kriterlere ve şekil kurallarına uygun olmayan teklifler  
değerlendirmeye alınmaz.” düzenlemesine,  
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu.” düzenlemesine,  
Aynı Şartname’nin “Teklif mektubunun şekli ve içeriği” başlıklı 23’üncü maddesinde  
“23.1. Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı olarak sunulur.”  
düzenlemesine yer verilmiştir.  
İhale dokümanı kapsamında yer verilen teklif mektubu standart formunun “  
BİRİM FİYAT TEKLİF MEKTUBU  
……… İHALE KOMİSYONU LIĞINA  
….. /….. /.....  
İhale Kayıt Numarası  
İhalenin adı  
2021/195931  
Kampüs Rekreasyon Alanı Yapım İşi  
Teklif sahibinin adı ve soyadı/ ticaret  
unvanı  
Uyruğu  
TC Kimlik Numarası1  
Vergi Kimlik Numarası  
Adresi  
Telefon ve Faks numarası  
1) Yukarıda ihale kayıt numarası ve adı yer alan ihaleye ilişkin ihale dokümanını  
oluşturan tüm belgeler tarafımızdan okunmuş, anlaşılmış ve kabul edilmiştir. Teklif fiyata  
dahil olduğu belirtilen tüm masraflar ve teklif geçerlilik süresi de dahil olmak üzere ihale  
dokümanında yer alan tüm düzenlemeleri dikkate alarak teklif verdiğimizi, dokümanda yer  
alan yükümlülükleri yerine getirmememiz durumunda uygulanacak yaptırımları kabul  
ettiğimizi beyan ediyoruz.  
2) İhale tarihinde,4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b),  
(c), (d), (e), (g) ve (i) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığımızı ve olmayacağımızı,  
anılan maddenin dördüncü fıkrasının (c) ve (d) bentleri hariç, bu hususlara ilişkin olarak  
durumumuzda değişiklik olması halinde buna ilişkin belgeleri İdarenize derhal  
vereceğimizi; ihalenin üzerimizde kalması halinde ise sözleşme imzalanmadan önce ihale  
tarihinde anılan maddenin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde  
belirtilen durumda olmadığımıza ilişkin belgeleri anılan Kanun ve ilgili mevzuat ile ihale  
dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak İdarenize sunacağımızı taahhüt  
ediyoruz. Ayrıca ihale tarihi itibariyle mesleki faaliyetimizi mevzuatı gereği ilgili odaya  
kayıtlı olarak sürdürdüğümüzü ve ihalenin üzerimizde kalması halinde sözleşme  
imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat  
ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak İdarenize  
sunacağımızı taahhüt ediyoruz.  
3) 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki “yerli istekli” tanımı gereğince  
[yerli/yabancı] istekli durumundayız.  
4)(Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./34. md.) Teklif cetvelinde yer alan her bir iş  
kaleminin miktarının ve mahiyetinin ihale dokümanında yer alan teknik şartnameye ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
projelere uygun olduğunu kabul ediyoruz.  
5) İhale konusu işi, bu teklifin ekindeki birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen her bir iş  
kalemi için teklif ettiğimiz birim fiyatlar üzerinden Katma Değer Vergisi hariç toplam …..  
(Teklif edilen toplam bedel para birim belirtilerek rakam ve yazı ile yazılacaktır.).......  
bedel karşılığında yapmayı kabul ve taahhüt ederiz .  
Adı ve Soyadı/Ticaret Unvanı –  
Kaşe ve İmza2  
şeklinde düzenlendiği görülmüştür.  
Başvuruya konu ihalenin “Kampüs Rekreasyon Alanı Yapım İşi” ne ilişkin olduğu,  
22.04.2021 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 3 isteklinin teklif verdiği, Remzi Daşkın’ın  
teklifinin birim fiyat teklif mektubunun ekinde sunmuş olduğu birim fiyat teklif cetvelinde  
ihale adının başka bir ihaleye ait olması ve 5 iş kaleminin poz numarasının yanlış yazılmış  
olması gerekçeleriyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin AS İnşaat Taahhüt ve Pazarlama  
Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Enver Arslan’nın ise ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi tarafından özetle ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan  
birim fiyat teklif cetvelinin; standart forma uygun olmadığı, teklif edilen birim fiyatların ve  
tutarların doğru ve okunaklı yazılmadığı, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunduğu, iş  
kalemlerinin miktarları ile birim fiyatlarının çarpımlarında ve tutarlarının toplamında  
aritmetik hata yapıldığı, birim fiyat teklif cetveli ve birim fiyat teklif mektubunun Yapım  
İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 54’üncü maddesine ve İdari Şartname’nin 23’üncü  
maddesine uygun olmadığı iddia edilmektedir.  
Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde, standart formlar  
klasöründe bulunan birim fiyat teklif mektubu eki Standart Form-KİK015.5/Y birim fiyat  
teklif cetvelinde “Birim Fiyat Teklif Cetveli ihale dokümanı içerisinde verilmiştir. Teklif  
Mektubu ekine ihale dokümanı içerisinde bulunan Birim Fiyat Teklif Cetveli koyulacaktır”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
ibaresi ile anılan standart formda yer alan dipnotta teklif cetvelinin A sütunundaki bilgilerin  
idarece hazırlanacağı, B sütunundaki bilgilerin isteklilerce doldurulacağı açıklamasının yer  
aldığı görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemelerinden,  
teklif mektubunun standart formuna uygun olmamasının teklifin esasını değiştirecek nitelikte  
bir eksiklik olarak kabul edileceği, eksikliğin başvuru veya teklifin esasını değiştirecek  
nitelikte olmaması koşuluyla idarelerce İhale Uygulama Yönetmeliklerinin “Başvuruların ve  
tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına” ilişkin  
maddelerinde yer alan düzenlemeler çerçevesinde işlem yapılması gerektiği, birim fiyat teklif  
cetvelinde çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğunun kabul  
edileceği ve teklifin doğrudan değerlendirme dışı bırakılacağı, ihale dokümanında öngörülen  
kriterlere ve şekil kurallarına uygun olmayan tekliflerin değerlendirmeye alınmayacağı  
anlaşılmaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 54’üncü maddesinde teklif  
mektubunun yazılı olması, ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,  
teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde  
kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması, Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti  
kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının  
belirtilmesi, mektubun yetkili kişilerce adı ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle  
imzalanmış olması, ortak girişim olarak teklif verilmesi halinde teklif mektubunun ortakların  
tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması şartlarını taşıması gerektiği  
hüküm altına alınmıştır.  
Bu itibarla, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif kapsamında sunulan  
belgelerin incelenmesi neticesinde birim fiyat teklif mektubunun Yapım İşleri İhaleleri  
Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü  
maddesinde yer alan şartlara ve ihale dokümanı kapsamındaki standart forma uygun olarak  
düzenlendiği, birim fiyat teklif cetvelinin ise idarece ihale dokümanı kapsamında yer verilen  
birim fiyat teklif cetveli ile uyumlu olduğu, anılan cetvelde yer alan iş kalemlerinin miktarları  
ile birim fiyatlarının çarpımlarında ve tutarlarının toplamında aritmetik hata bulunmadığı  
görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu  
veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya  
benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği  
tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul  
edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe  
ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.  
(5) İş deneyim belge tutarlarının;  
a) Kanunun 19 uncu maddesi ile 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ve yaklaşık maliyeti eşik değerin;  
1) İki katına kadar olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50’sinden az ve %  
100’ünden fazla,  
2) İki katı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50’sinden az  
ve % 80’inden fazla,  
olmamak üzere idarece belirlenecek orandan az olmaması yeterlik kriteri olarak  
aranır.  
b) Kanunun 20 nci maddesi ile 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre  
yapılan ve yaklaşık maliyeti eşik değerin;  
1) İki katına kadar olan ihalelerde, yaklaşık maliyetin % 50’sinden az ve % 100’ünden  
fazla,  
2) İki katı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde, yaklaşık maliyetin % 50’sinden az  
ve % 80’inden fazla,  
olmamak üzere idarece belirlenecek tutardan az olmaması yeterlik kriteri olarak  
aranır.  
.
(12) Mezuniyet belgelerinin iş deneyimini tevsik için sunulması durumunda;  
mezuniyetten sonra geçen sürenin onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye alınabilmesi için,  
başvuru veya teklif kapsamında mezuniyet belgesi sahibine ait yapım işine ilişkin bir iş  
deneyim belgesinin sunulması zorunludur.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde  
(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin  
değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır.  
Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş  
deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı  
unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının  
tamamı değerlendirilir.  
(8) Mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işleri  
ihalelerinde, iş deneyimi olarak mezuniyet belgelerini sunmaları durumunda;  
a) İş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların; toplam süresi onbeş yılı  
geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, Kanunun 62 nci maddesinin  
birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar kadar,  
b) İş deneyimi bulunan mühendis veya mimarların; onbeş yıllık sınırlamaya tabi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
tutulmaksızın, mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl Kanunun 62 nci maddesinin birinci  
fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar kadar,  
benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır.” hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2.8’inci maddesinde “İş deneyim  
belgesine konu işin esaslı unsurunun belirlenmesinde, işin yapım amacı ile işlevinin ve/veya  
yapılan toplam iş tutarı içerisindeki farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımının göz önünde  
bulundurulması gerekmektedir.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 48 inci maddesinin ikinci fıkrasında  
“İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde  
değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale  
konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı  
değerlendirilir.” düzenlemesi yer almaktadır. Buna göre, birden fazla gruptan işleri içeren iş  
deneyim belgelerinde, belgeye konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işlere  
ilişkin olması halinde belge tutarının tamamı dikkate alınır. Örneğin; esaslı unsuru AV Grup:  
Karayolu İşleri (Altyapı + Üstyapı) olan ve kapsamında köprü ve tünel yapımı da bulunan bir  
projeye ait iş deneyim belgesinin; köprü ve tünel yapımı içermeyen bir karayolu işi ihalesine  
sunulması halinde, köprü ve tünel yapımına ilişkin tutar ayrıştırılmayacak ve belge tutarının  
tamamı değerlendirmeye alınacaktır. Aynı şekilde, esaslı unsuru AXVIII Grup: Saha İşleri  
olan ve kapsamında BIII grubu bir bina inşası da bulunan bir projeye ait iş deneyim  
belgesinin; bina inşası içermeyen bir rekreasyon alanı yapım işi ihalesine sunulması halinde,  
BIII grubu bina yapımına ilişkin tutar ayrıştırılmayacak ve belge tutarının tamamı  
değerlendirmeye alınacaktır.  
İş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe ilişkin  
olmaması halinde ise, sadece ihale konusu işe veya benzer işe uygun nitelikteki işler  
değerlendirmeye alınır. Örneğin, esaslı unsuru AVIII Grup: Barajlar olan ve kapsamında  
santral binası, ulaşım yolları, derivasyon ve enerji tünelleri inşası da bulunan bir projeye ait  
iş deneyim belgesinin AII grubuna giren bir tünel yapımı ihalesine sunulması halinde,  
derivasyon ve enerji tünelleri yapımına ilişkin tutar belge tutarından ayrıştırılmak suretiyle  
değerlendirmeye alınacaktır.” açıklaması bulunmaktadır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin ekinde yer alan Yapım İşlerinde  
Benzer İş Grupları Listesi’nin “(A) ALT YAPI İŞLERİ” nin “Karayolu İşleri” ve “Saha İşleri”  
ne ilişkin kısmı;  
V. GRUP: KARAYOLU İŞLERİ (Altyapı+Üstyapı)  
1. Otoyollar  
2. Devlet, il ve köy yolları  
3. Cadde ve sokak yapım işleri  
XVIII. GRUP: SAHA İŞLERİ  
1. AV grubu işler  
2. AVI grubu işler  
3. AVII grubu işler  
4. AVIII grubu işler  
5. Spor ve rekreasyon alanları için saha tanzim işleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
6. Peyzaj sahaları tanzim işleri  
7. Yüzey ve platform işleri” şeklinde listelenmiştir.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif  
edilen bedelin % 100'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek  
sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
….  
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen  
aşağıdaki belgeler:  
{Belirtilmemiştir}  
7.5.5. Bu Şartname ile 7.5.4. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin  
değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği AXVIII. GRUP: SAHA İŞLERİ  
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği” düzenlemesi  
bulunmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli AS İnşaat Taahhüt ve Pazarlama Sanayi ve Tic. Ltd.  
Şti. tarafından mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin olarak yüklenici iş bitirme belgesinin  
sunulduğu, sunulan iş deneyim belgesinin Karakoçan Belediyesi tarafından AS İnşaat  
Taahhüt ve Pazarlama Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlendiği, bahse konu iş deneyim  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
belgesinde işin adının “Belediye/Cadde/Sokak Yapım İşleri” ve uygulanan yapı tekniğinin  
Kilitli parke bordür döşenmesi, taş duvar yapılması” şeklinde belirtildiği, belge tutarının  
476.700,00 YTL” olduğu, sözleşme tarihinin “20.05.2006”, işin geçici kabul ve iskan  
tarihinin “12.12.2006” olarak düzenlendiği tespit edilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli AS İnşaat Taahhüt ve Pazarlama Sanayi ve Tic. Ltd.  
Şti. tarafından sunulan teklif mektubunda ihale konusu iş için toplam 2.068.393,63 TL  
tutarında teklif verildiği görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen mevzuat maddelerinde istekliler tarafından, iş deneyimlerini  
tevsik için sunulan belgelerin ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlere ilişkin olması gerektiği hüküm altına alınmış, mesleki ve teknik yeterlik  
kriterlerine ilişkin olarak idarece İdari Şartname’de istekliler tarafından sunulması gereken  
ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belgesi tutarının,  
teklif edilen bedelin % 100’ünden az olmaması gerektiği ve benzer iş olarak kabul edilecek  
işlerin AXVIII Grup işler olduğu düzenlenmiştir.  
İhale konusu işin “Kampüs Rekreasyon Alanı Yapım İşi” olduğu ve benzer iş olarak  
kabul edilecek işlerin AXVIII grup işler olduğu, söz konusu gruba ait listede AV grubu  
karayolu işlerinin sayıldığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim  
belgesine konu işin “Belediye/Cadde/Sokak Yapım İşleri” ve uygulanan yapı tekniğinin  
Kilitli parke bordür döşenmesi, taş duvar yapılması” olduğu dikkate alındığında, ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından belediyeye ait sokak ve caddelerin yol imalatlarının  
gerçekleştirildiği, dolayısıyla anılan iş deneyim belgesine konu işin ihale dokümanında  
belirlenen AXVIII grubu içinde sayılan AV grubu işler kapsamında olduğu, diğer bir ifade ile  
söz konusu işin benzer iş tanımına uygun olduğu anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedeli dikkate alındığında (2.068.393,63 TL)  
anılan istekli tarafından sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarının 2.068.393,63 TL  
(2.068.393,63*1) olduğu, söz konusu belge tutarının güncellenmesi neticesinde elde edilen  
tutarın sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarını karşıladığı,  
Söz konusu belgede işin geçici kabul tarihinin 12.12.2006 olarak belirtildiği,  
dolayısıyla başvuru konusu ihalenin ilan tarihinden (07.04.2021) geriye doğru son onbeş yıl  
içinde belgeye konu işin geçici kabulünün yapılmış olduğu anlaşıldığından sunulan belgenin  
bu yönüyle de uygun olduğu belirlenmiştir.  
Yapılan tüm bu tespit ve hukuki değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin  
“İhale üzerinde bırakılan istekli AS İnşaat Taahhüt ve Pazarlama Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan iş deneyim belgesinin ihale konusu işe ait olmadığı, belge tutarının teklif  
edilen bedeli karşılamadığı ve iş deneyim belgesinin 15 yıllık geçerlilik tarihini sağlamadığı”  
yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı  
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.  
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.  
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare  
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on  
gündür.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan  
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal  
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar.  
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması  
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön  
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru  
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu  
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet  
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”  
açıklaması bulunmaktadır.  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli AS İnşaat Taahhüt ve Pazarlama  
Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan geçici teminat mektubunun geçerlilik tarihinin  
uygun olmadığı ve teminat tutarının ihale dokümanında belirlenen oranı karşılamadığı, anılan  
istekli tarafından sunulan imza beyannamesi ve vekaletnamenin İdari Şartname’nin 7’nci  
maddesinin “b” ve “e” bentlerini sağlamadığı ve belgelerin sunuluş şekline uymadığı,  
belgelerin asıllarının veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerinin ya da idare  
tarafından “aslı idarece görülmüştür” şerhi veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen  
suretlerinin sunulmadığı yönündeki iddialarının 17.05.2021 tarihli idareye şikayet  
başvurusuna konu edilmediği, söz konusu iddianın ilk kez 31.05.2021 tarihinde Kurum  
kayıtlarına alınan itirazen şikâyet başvurusunda yer aldığı tespit edilmiştir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci  
fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.  
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından  
öncelikle idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari  
başvuru  
yolunda  
şikayet  
yoluna  
başvurulmadan  
itirazen  
şikayet  
yoluna  
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet  
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.  
Bu çerçevede şikâyet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte  
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını  
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe  
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması  
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.  
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet  
başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan  
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği  
anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin iddiasının şekil yönünden reddedilmesi  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren istekliler tarafından  
iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10  
gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri  
sürülmesi de gerekmektedir.  
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde  
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların  
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz  
konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri  
sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün  
bulunmamaktadır.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin bahse konu iddiasını uyuşmazlığa konu hususu  
öğrendiği 03.05.2021 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı şekilde ileri  
sürmesi, bir diğer deyişle başvuruda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra  
31.05.2021 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından başvuru  
sahibinin iddiasının süre yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik'in 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/025  
: 67  
: 16.06.2021  
: 2021/UY.I-1224  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği karar verildi.