Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri 17. Bölge Müdürlüğü / 2021/24417-Bitlis - Adilcevaz Bahçedere Göleti ve Sulaması
Bilgi
İKN
2021/24417
Başvuru Sahibi
Karadeniz Ayaz Konut İnşaat Özel Eğtim Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-Me-Bal Elektrik Taşımacılık İnşaat Turizm İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı VEKİLİ: Av. Tarık DEMİREL
İdare
Devlet Su İşleri 17. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Bitlis - Adilcevaz Bahçedere Göleti ve Sulaması
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Karadeniz Ayaz Konut İnşaat Özel Eğtim Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-Me-Bal  
Elektrik Taşımacılık İnşaat Turizm İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş  
Ortaklığı,  
VEKİLİ:  
Av. Tarık DEMİREL,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri 17. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/24417 İhale Kayıt Numaralı “Bitlis - Adilcevaz Bahçedere Göleti ve Sulaması” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri 17. Bölge Müdürlüğü tarafından 12.03.2021 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Bitlis-Adilcevaz Bahçedere Göleti ve Sulaması” ihalesine ilişkin olarak  
Karadeniz Ayaz Konut İnşaat Özel Eğtim Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-Me-Bal  
Elektrik Taşımacılık İnşaat Turizm İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş  
Ortaklığının 03.06.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.06.2021 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.06.2021 tarih ve 27978 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 16.06.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1049 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli olan Vestan İnşaat  
Ticaret ve Sanayi A.Ş.-Eysan Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif  
açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  
a) Açıklama istenilen ABG.2021-01, ABG.2021-02, ABG.2021-03, ABG.2021-04,  
ABG.2021-06, ABG.2021-11, ABG.2021-19 ve ABG.2021-26 poz numaralı iş kalemleri ile  
bu iş kalemlerinde yer alan kum, mazot, portland çimentosu, çam kerestesi, düz siyah saç,  
elmas uçlu sondaj matkabı, jel dinamit, ekskavatör (paletli), ekskavatör ve dragline tipi  
makinalar, kazıcı yükleyici, kil dolgu malzemesi nakli, filtre kum ve tüvenan malzemesi  
nakli, taşın iş başına nakli, yumuşak kaya kazısı nakli, agreganın nakli, kaya nakli ve kaya  
kazısı nakli girdilerine ilişkin olarak alınan fiyat tekliflerinin mevzuata aykırı olduğu, şöyle  
ki; Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince yer alması gereken  
ibarelerin bulunmadığı, söz konusu fiyat tekliflerinin ilgili iş kaleminin imalatı için gerekli  
olan analiz girdilerini içermediği, malzemelerin cinslerinde adet, m³, m², m, kg ve ton olarak  
yanlış birimlerin yazıldığı, işçilik maliyetlerinin fiyat tekliflerine konu edildiği ve söz konusu  
maliyetlerin ayrı bir kalem olarak gösterilmesi gerekirken işçilik dahil denilmek suretiyle  
açıklama yapıldığı, fiyat tekliflerinde aritmetik hata bulunduğu ve söz konusu tekliflerdeki  
fiyatların analizlere değerleri düşürülmek suretiyle eksik bir şekilde yansıtıldığı, fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
tekliflerine konu edinilen malzeme ve hizmetlerin teknik şartnamede ve birim fiyat  
tariflerinde aranan nitelikleri sağladığının belge üzerinden anlaşılmasının zorunlu olmasına  
rağmen genel ifadelerle verilen fiyat tekliflerinin kabulünün mümkün olmadığı, fiyat  
tekliflerinin ilgili meslek mensubu tarafından TÜRMOB kaşesi ile kaşelenerek imzalanması  
gerekirken bu özellikleri taşımadığı, fiyat tekliflerinde belirtilen tutanak tarihlerinin, söz  
konusu tekliflerin düzenlendiği tarihten sonraki bir tarihe ait olduğu, fiyat tekliflerinin  
alındığı firmaların teklife konu alanda faaliyette bulunmadığı, fiyat tekliflerinin ekine maliyet  
tespit tutanağı ve/veya satış tutarı tespit tutanağı eklenmesi gerekirken söz konusu  
tutanakların eklenmemesinin anılan Tebliğ’e aykırı olduğu, sunulan tutanakların tarih ve  
sayılarının fiyat teklifleri ile uyuşmadığı, söz konusu tutanakların ekinde yer alan imza  
sirkülerinin fotokopi olduğu, tutanakların son geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak  
düzenlenmediği, diğer yandan, açıklamanın ‘fatura bilgileri tablosunu” içermeyen tutanak  
formatlarına göre yapıldığı, söz konusu fatura bilgileri tablosundaki tutar ve miktar  
toplamlarının tutanağa konu edilen mal/mamullerin ortalamasının/malların birim satış fiyatı  
ortalamasının hesaplandığı 152 ve 153/ 600 hesaplara ait ortalama tablosuna birim maliyeti/  
birim satış tutarını azaltacak şekilde hatalı olarak yansıtılmasının ortalamaların hatalı  
hesaplanmasına yol açtığı, bu nedenle olması gerekenden daha düşük birim maliyetler/birim  
satış değerleri üzerinden fiyat teklif edilmesi nedeniyle söz konusu belgelendirmenin  
reddedilmesi gerektiği, fiyat teklifinde teklif edilen birim fiyatların maliyet tespit tutanağında  
hesaplanan ortalama birim maliyet ortalamasından düşük olması veya teklif edilen birim  
fiyatların satış tutarı tespit tutanağında hesaplanan ortalama birim satış tutarının %80’inden  
düşük olması karşısında açıklamanın mevzuata aykırı olduğu, ayrıca, maliyet tespit tutanağına  
konu edilen mamul/mal faturalarına konu miktarın hesap cetvelinde bu iş kalemi için  
belirttiği miktarın en az 1/20’si kadar veya satış tutarı tespit tutanağına konu edilen mal  
faturalarına konu miktarın hesap cetvelinde bu iş kalemi için belirttiği miktarın, en az 1/20’si  
kadar olmak zorunda olduğu ancak bu şartın sağlanmadığı, diğer yandan, maliyet tespit  
tutanağı içerisinde bulunan fatura bilgileri tablosunda yer alan “faturaya konu malın veya işin  
nevi” bölümünde yazılan yani faturanın konusunu oluşturan mal ile fiyat teklifi içerisinde  
fiyatı teklif edilen mal ile idare tarafından sorgulamaya konu edilen iş kaleminin analizinde  
yer alan malın aynı olması gerekirken aynı olmadığı, ayrıca işçilik maliyeti dahil edilmeden  
sadece mala yönelik olarak düzenlenen maliyet tespit tutanağının kabul edilmemesi ve  
açıklamanın reddedilmesi gerektiği,  
b) Açıklama istenilen ABG.2021-01, ABG.2021-02, ABG.2021-03, ABG.2021-04,  
ABG.2021-06, ABG.2021-11, ABG.2021-19 ve ABG.2021-26 poz numaralı iş kalemleri  
paçal iş kalemleri olduğundan, idare tarafından sınır değerin altında teklif veren isteklilere söz  
konusu iş kalemlerine ilişkin olarak girdilerin miktarlarının belirtildiği analizlerin  
gönderilmesi gerektiği, anılan istekli tarafından idarece verilen analiz formatlarına uygun  
olarak açıklama yapılmak yerine söz konusu iş kalemleri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınmak suretiyle açıklama yapıldığı, diğer yandan söz konusu iş kalemlerine ilişkin olarak  
yapılan açıklama kapsamında sunulan analizlerde, idarece verilen analiz formatlarındaki girdi  
cins ve miktarlarının aynı olmadığı, girdi miktarlarının düşürüldüğü,  
c) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerde, açıklama  
istenilmeyen analiz girdilerinin miktarları ile birim fiyatlarının çarpımının 0,00 TL olduğu,  
bu durumun mevzuata aykırı olduğu, diğer yandan analiz girdilerinin miktarları ile birim  
fiyatlarının çarpımında aritmetik hata olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
ç) Birim fiyat tarifleri çerçevesinde değerlendirildiğinde, ihale konusu işin vasıflı ve  
vasıfsız işçilikle gerçekleştirileceği anlaşıldığından, açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin  
olarak sunulan analizlerde vasıflı işçilikler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatları  
yerine saatlik asgari ücret öngörülmek suretiyle açıklama yapılmasının mevzuata uygun  
olmadığı, diğer yandan, işçilik girdisine ilişkin açıklamalarda 2021 yılına ilişkin saatlik asgari  
ücret tutarı olan 15,90 TL’nin altında bedel öngörüldüğü ve eksik miktarlar üzerinden  
açıklama yapıldığı,  
d) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analizlerde yer alan “10.120.1001  
Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1Yd3), 10.160.1001 Jel dinamit, 10.130.4502  
Çam kerestesi 2.sınıf, 10.110.1003 Her cins ve tonajda motorlu araç taşıma katsayısı K,  
10.120.1243 Elmas uçlu sondaj matkabı, 10.200.1003 Düz siyah saç (2.5 mm), 19.100.1008  
Ekskavatör (paletli) (260 hp) (maksimum 2,5 m³), 19.100.1027 Yükleyici (lastik tekerlekli)  
(100 HP) (maksimum 2 m³), 10.130.1005 Kum (tuvenan agregadan elenmiş ve yıkanmış) ve  
10.130.1201 Portland çimentosu (Torbalı) TS EN 197-1 CEM I 42.5 R)” girdileri için Çevre  
ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış rayiçlerin altında fiyat öngörülerek açıklama  
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
e) Açıklama istenilen ABG.2021-01, ABG.2021-02, ABG.2021-03, ABG.2021-04,  
ABG.2021-06, ABG.2021-11, ABG.2021-19 ve ABG.2021-26 poz numaralı iş kalemlerinde  
yer alan “04.109 Mazot” analiz girdisi için Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14’üncü  
maddesinde yer alan “İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.”  
açıklamasına uygun olarak açıklama yapılması gerektiği, bu çerçevede, akaryakıtın ihale ilan  
tarihi ile ihale tarihi arasında en düşük olduğu tarihteki (01.02.2021) fiyatının KDV dahil  
6,58795 TL olduğu göz önüne alındığında, söz konusu tutarın altında bir fiyat ile  
gerçekleştirilen açıklamanın mevzuata uygun olmadığı,  
f) Açıklama istenilen ABG.2021-01, ABG.2021-02, ABG.2021-03, ABG.2021-04,  
ABG.2021-06, ABG.2021-19 ve ABG.2021-26 poz numaralı iş kalemlerinde yer alan  
“10.120.1001 Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1Yd3), 19.100.1027 Yükleyici  
(lastik tekerlekli) (100 HP) (maksimum 2 m³) ve 19.100.1008 Ekskavatör (paletli) (260 hp)  
(maksimum 2,5 m³)” analiz girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın rayicinin mevcut  
olduğu, bu nedenle üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mümkün  
olmadığı ve söz konusu fiyat teklifinin mevzuata uygun olmadığı, diğer yandan, amortisman  
maliyetinin SMMM ya da YMM onaylı amortisman payı tespit tutanağı ile tevsik edilmesi  
gerektiği, bu şekilde yapılmayan açıklamanın mevzuata aykırı olduğu, iş makinasına ait  
amortisman oranının %16,66 olduğu, bu çerçevede daha kısa süre ve daha yüksek oran  
üzerinden açıklama yapılmak suretiyle maliyetlerin aşağı çekilmesinin mevzuata aykırı  
olduğu, diğer yandan amortisman açıklamasının istenilen özellikteki iş makinelerine göre  
yapılmadığı,  
g) Açıklama istenilen ABG.2021-01, ABG.2021-02, ABG.2021-03, ABG.2021-04,  
ABG.2021-06 ve ABG.2021-26 poz numaralı iş kalemlerinde yer alan kil dolgu malzemesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
nakli, filtre kum ve tüvenan malzemesi nakli, taşın iş başına nakli, yumuşak kaya kazısı nakli,  
agreganın nakli, kaya nakli ve kaya kazısı nakli analiz girdileri için yapılan açıklamada;  
idarece verilen analiz formatı kapsamında yer alan nakliye formülü, mesafe, taşıma gücü  
katsayısı ve yoğunluk değerlerinin anılan istekli tarafından değiştirildiği, söz konusu nakliye  
formülünde hesap hatası yapıldığı, K katsayısının 2020 yılı için belirlenen 380 değerinden  
farklı bir değer ile açıklama yapıldığı, diğer yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13.15’inci maddesi açıklamalarına aykırı olarak, idarece analiz formatı kapsamında  
mesafelerin belirtilmesine rağmen daha düşük mesafeler üzerinden açıklama yapıldığı ve  
kullanılan mesafeyi tevsik edici belgelerin sunulmadığı ya da sunulan belgelerin kamu kurum  
ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler olmadığı, itinerer hesaplarının  
da sunulmadığı, ayrıca, nakliyeye ilişkin olarak fiyat teklifi sunulmasının da mevzuata aykırı  
olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2.İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
.
45.1.5 İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12.Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1.Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en  
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)  
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık  
maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6.Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü fiyat teklifi  
konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir.Kurum bu maddede  
düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre  
farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.14.İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.  
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.  
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı  
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu  
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden  
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara  
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan  
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.  
45.1.13.16.Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata  
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515  
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız  
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami  
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda  
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece  
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.  
45.1.13.17.Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın  
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici  
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
kullanılabilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
” açıklaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
Başvuruya konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı  
2’nci maddesinde “2.1.İhale konusu işin/alımın;  
a)Adı: Bitlis-Adilcevaz Bahçedere Göleti ve Sulaması  
b)Türü: Yapım işleri  
c) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2010A01-64 (Göletler)  
d) Konu:  
e) Miktarı: Talvegden 35,50 m Yükeskliğinde Kil Çekirdekli Kaya Dolgu Baraj ve Brüt  
180 Ha Sulama İnşaatı  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: DSİ 17.Bölge Müdürlüğü-VAN”  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, başvuruya konu  
ihalenin Devlet Su İşleri 17. Bölge Müdürlüğü tarafından 12.03.2021 tarihinde açık ihale  
usulü ile elektronik ortamda gerçekleştirilen “Bitlis-Adilcevaz Bahçedere Göleti ve Sulaması”  
ihalesi olduğu, söz konusu ihaleye 37 isteklinin teklif verdiği, 23.06.2021 tarihinde alınan  
ihale komisyonu kararından, teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen 9 istekliden aşırı  
düşük teklif açıklaması istenildiği, açıklama sunan tek isteklinin Vestan İnşaat Ticaret ve  
Sanayi A.Ş.-Eysan Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı olduğu ve söz konusu isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunarak ihalenin anılan istekli üzerinde  
bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise Abm Yol İnşaat Turizm  
Petrol Nakliyat Sanayi ve Ticaret A.Ş.- Taner Aydiş İş Ortaklığı olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
İdarece teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilere gönderilen  
14.04.2021 tarihli ve “beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya  
numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların  
yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazıda “Bitlis-Adilcevaz  
Bahçedere Göleti ve Sulaması işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş  
olup, beyan etiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve  
kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden  
sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine  
uygun olarak, 21.04.2021 tarihine kadar İdaremize sunmanız gerekmektedir.  
AÇIKLAMA:  
Bölge Müdürlüğümüzce; 12.03.2021 tarihinde, 2021/24417 ihale kayıt nolu: “Bitlis-  
Adilcevaz Bahçedere Göleti ve Sulaması” yapım işi ihale edilmiş olup, söz konusu ihale için  
vermiş olduğunuz teklif, İhale Komisyonu tarafından Kamu İhale Genel Tebliğ Madde 45 ve  
İdari Şartname Madde 33’e göre değerlendirilmiş ve aşırı düşük bulunmuştur.  
Yapılacak işler göz önüne alındığında, vermiş olduğunuz teklif bedeli ile söz konusu işi  
hangi avantajlı koşulları kullanarak gerçekleştireceğiniz konusunda açıklama istenilen iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
kalemleri;  
ABG.2021-01 Açıkta Kazı Yapılması  
ABG.2021-02 Ocak Sahalarında Geçirimsiz Dolgu Malzemesinin Kazılması ve Gölet  
Dolgusuna Konulması  
ABG.2021-03 Ocak Sahalarından Kaya ve Kaya Ufağı Dolgu Malzemesi Temini ve  
Gölet Dolgusuna Konulması (4 + Ku Nolu Dolgu)  
ABG.2021-04 Göletlerde Filtre Kum-Çakıl Malzemesi Konulması (Fk-Fç)  
ABG.2021-06 Göletlerde Açıkta Her Beton Sınıfında Betonarme Betonu Yapılması  
ABG.2021-11 Enjeksiyon Delikleri Açılması  
ABG.2021-19 Cebri Borular ve Çelik Mesnetlerin Temini ve Yerine Montajı  
ABG.2021-26 Ocak Taşı İle Taş Duvar Yapılması  
Kamu İhale Genel Tebliğ madde 45.1.2.2’ye göre açıklama istenilmeyen analiz  
girdileri yazımız ekinde bildirilmiştir. Ancak madde 45.1.2.3 uyarınca ‘İstekliler, teklifi  
kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2)  
maddesine göre açıklama istenilmeyecek analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm  
girdileri göstereceklerdir’ denilmektedir.  
Sınır değerin altındaki teklifinizin maliyet bileşenlerini ve/veya bunlara iat fiyat  
analizlerini; -Yapım yönteminin ekonomik olması, -Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin  
yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar, -Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü  
hususlarında belgelere dayalı olarak ve yukarıdaki maddelerde dikkate alınarak yazılı olarak  
açıklanmanız gerekmektedir. Söz konusu belgeler Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmak  
zorundadır.  
21.04.2021 tarihine kadar, istenilen açıklamaları belgeleriyle birlikte ihale  
komisyonuna sunmadığınız taktirde değerlendirilmeye alınmayacaktır.  
Sunulması Gereken Belgeler  
İmza Beyannamesi  
İmza Sirküleri  
Vekâletname Bilgileri  
Ticaret Sicili Bilgileri  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21’inci Maddesinin İkinci Fıkrasına Uygun  
Olarak Alınan  
Geçici Teminat Mektubu (Bu mektuplara ilişkin bilgiler EKAP'a elektronik ortamda  
aktarılmalıdır.)  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21’inci Maddesinin İkinci Fıkrasına  
Uygun Olarak Alınmayan Geçici Teminat Mektubu  
Geçici Teminat Mektubu Dışındaki Teminatlar  
EKAP'ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi  
EKAP'ta Kayıtlı Olmayan İş Deneyim Belgesi  
Mezuniyet Belgesi  
Ortaklık Tespit Belgesi  
Ortaklık Tespit Belgesi  
Mezuniyet Belgesinin Kullanılmasına İlişkin Ortaklık Durum Belgesi  
Bilanço Bilgileri (Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar)  
İş Hacmi Bilgileri  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 20’nci Maddesinin Birinci Fıkrasına  
Uygun Olarak Alınan Banka Referans Mektubu (Bu mektuplara ilişkin bilgiler EKAP’a  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
elektronik ortamda aktarılmaktadır.)  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 20’nci maddesinin birinci fıkrasına uygun  
olarak alınmayan banka referans mektubuna ilişkin bilgiler belirtilecektir.  
Diğer Belge  
Diğer Belgelere İlişkin Açıklamalar” ifadelerine yer verilmek suretiyle, aşırı düşük  
teklif açıklaması ile birlikte bahsi geçen belgelerin de sunulmasının istenildiği anlaşılmıştır.  
İdarece teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilere gönderilen söz konusu yazı  
ve ekindeki belgeler incelendiğinde; “aşırı düşük sorgulamasına tabi olan iş kalemleri” başlığı  
altında, “ABG.2021-01 Açıkta Kazı Yapılması”, “ABG.2021-02 Ocak Sahalarında Geçirimsiz  
Dolgu Malzemesinin Kazılması ve Gölet Dolgusuna Konulması”, “ABG.2021-03 Ocak  
Sahalarından Kaya ve Kaya Ufağı Dolgu Malzemesi Temini ve Gölet Dolgusuna Konulması  
(4 + Ku Nolu Dolgu)”, “ABG.2021-04 Göletlerde Filtre Kum-Çakıl Malzemesi Konulması  
(Fk-Fç”), “ABG.2021-06 Göletlerde Açıkta Her Beton Sınıfında Betonarme Betonu  
Yapılması”, “ABG.2021-11 Enjeksiyon Delikleri Açılması”, “ABG.2021-19 Cebri Borular ve  
Çelik Mesnetlerin Temini ve Yerine Montajı” ve “ABG.2021-26 Ocak Taşı İle Taş Duvar  
Yapılması” olmak üzere toplam 8 iş kaleminin açıklama istenilecek iş kalemi olarak  
belirlendiği ve buna ilişkin tablo, açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin listesi ve açıklama  
istenilen iş kalemlerine ilişkin girdilerin cinsi, ölçü birimi ile miktarlarının belirtildiği analiz  
formatlarının söz konusu yazı kapsamında isteklilere verildiği görülmüştür  
İdarenin söz konusu sorgulama yazısına istinaden, Vestan İnşaat Ticaret ve Sanayi  
A.Ş.-Eysan Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı tarafından ilgili belgeler ile birlikte aşırı  
düşük teklif açıklaması sunulduğu ve idarece söz konusu isteklinin açıklamasının uygun  
bulunduğu anlaşılmıştır.  
İdarece aşırı düşük teklif sorgulama yazısı kapsamında, açıklama istenilen toplam 8  
adet iş kaleminin her birine ilişkin olarak, söz konusu iş kalemini oluşturan girdilerin cinsi,  
ölçü birimi ile miktarlarının belirtildiği analiz formatlarının verildiği görülmüştür.  
Vestan İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.-Eysan Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı  
tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, açıklama istenilen söz konu 8 adet iş  
kalemine ilişkin olarak, idarece sorgulama yazısı kapsamında verilen analiz formatlarına  
uygun analizler sunularak açıklama yapıldığı ve söz konusu analizlerde yer alan girdilerin  
birim fiyatlarına ilişkin olarak üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklamada  
bulunulmadığı tespit edilmiştir.  
Anılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, açıklama istenilen  
söz konu 8 adet iş kalemine ilişkin olarak, idarece sorgulama yazısı kapsamında her bir iş  
kalemine ilişkin olarak verilen analiz formatlarına uygun olarak açıklama yapıldığı, söz  
konusu analizlerde yer alan analiz girdi isimleri ile bunlara ilişkin ölçü birimi ve miktarların  
idarece verilen formata uygun olduğu, girdi miktarlarında azaltma yapılmadığı, diğer yandan,  
açıklama istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin olarak “0,01 TL” birim fiyat öngörüldüğü, söz  
konusu “0,01 TL” birim fiyat ile ilgili analiz girdisinin miktarlarının çarpımı sonucu bulunan  
tutarların analizin toplam tutarına yansıtıldığı ve sunulan analizlerde aritmetik hata  
bulunmadığı tespit edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
Bahsi geçen istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
analizlerde yer alan işçilik girdileri için 15,90 TL birim fiyat öngörüldüğü tespit edilmiştir.  
,
Anılan istekli tarafından açıklama kapsamında sunulan analizlerde yer alan  
“ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1Yd3), jel dinamit, çam kerestesi 2.sınıf, her  
cins ve tonajda motorlu araç taşıma katsayısı K, elmas uçlu sondaj matkabı, düz siyah saç (2.5  
mm), ekskavatör (paletli) (260 hp) (maksimum 2,5 m³), kum (tuvenan agregadan elenmiş ve  
yıkanmış) ve portland çimentosu (Torbalı) TS EN 197-1 CEM I 42.5 R” girdilerine ilişkin  
olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış 2020 yılı rayiçlerinin  
kullanıldığı, başvuru sahibinin iddiasında belirttiği “yükleyici (lastik tekerlekli) (100 HP)  
(maksimum 2 m³)” analiz girdisinin ise idarece açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak  
belirlendiği ve anılan istekli tarafından söz konusu girdi için “0,01 TL” birim fiyat  
öngörüldüğü tespit edilmiştir.  
İdarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı eki analiz formatları  
incelendiğinde, mazot (motorin) girdisinin biriminin “kg” olarak belirlendiği görülmüştür.  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında anılan istekli tarafından, açıklama istenilen  
mazot (motorin) girdisi için analizlerde 5,95 TL/kg fiyatın kullanıldığı tespit edilmiştir.  
Açıklama kapsamında sunulan “EPDK Motorin Tespit Fiyatı” başlıklı tablo ve devamında yer  
alan açıklamalardan, mazot girdisi için 28.01.2021 tarihinde EPDK tarafından yayınlanan  
İstanbul İli Avrupa yakasında bulunan bayiler adına beyan edilen fiyatların ortalamasını  
yansıtan en yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt motorin fiyatı olan 6,58795 TL/lt  
fiyatının kullanıldığı, söz konusu bedelin KDV hariç tutarının 5,58300 TL/lt olduğu, kesafet  
oranı olarak EPDK düzenlemeleri uyarınca 0,845 kg/lt oranı üzerinden 6,607101 TL/kg  
(=5,58300 /0,845) rakamının 0,90’ı olan 5,94639090 TL/kg fiyatının kullanıldığı tespit  
edilmiştir.  
Anılan istekli tarafından, başvuru sahibinin iddiasında belirttiği ““ekskavatör ve  
dragline tipi makinalar 100 HP (1Yd3)” ve “ekskavatör (paletli) (260 hp) (maksimum 2,5  
m³)” analiz girdilerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından yayımlanmış 2020 yılı rayiçlerinin kullanıldığı, açıklama istenilmeyen “yükleyici  
(lastik tekerlekli) (100 HP) (maksimum 2 m³)” analiz girdisi için ise sadece birim fiyat  
öngörülmesinin yeterli olduğu, diğer yandan, anılan istekli tarafından söz konusu “makine”  
grubu girdilere ilişkin olarak kendi malı olduğu hususunda bir açıklamada bulunulmadığı gibi  
fiyat teklifi sunulmak suretiyle de açıklama yapılmadığı tespit edilmiştir.  
İdarece aşırı düşük teklif sahibi isteklilere gönderilen sorgulama yazısı ve ekleri  
incelendiğinde, açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde nakliyeye ilişkin analiz girdilerinin  
bulunduğu görülmüş olup, idarece söz konusu isteklilere gönderilen analiz formatlarında  
nakliye girdilerine ilişkin formül ve mesafe bilgilerine yer verildiği görülmüştür. Söz konusu  
nakliye girdilerine ilişkin olarak, anılan istekli tarafından sunulan analizler incelendiğinde,  
idarece verilen analiz formatlarında yer alan nakliye formüllerinin kullanıldığı, söz konusu  
formüllerde yer alan mesafe bilgileri ile diğer bilgilerin değiştirilmediği, formüllerde yer alan  
K katsayısına ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış 2020 yılı  
rayicinin (380,00 TL) kullanıldığı, bahsi geçen nakliye formüllerinde hesaplama hatası  
bulunmadığı, diğer yandan, nakliye girdilerine ilişkin olarak fiyat teklifi alınmak suretiyle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
açıklama yapılmadığı tespit edilmiştir.  
Vestan İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.-Eysan Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı  
tarafından, nalizlerde yer alan girdilerin birim fiyatlarına ilişkin olarak üçüncü kişilerden fiyat  
teklifi alınmak suretiyle açıklamada bulunulmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin (a)  
maddesindeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Anılan istekli tarafından, idarece sorgulama yazısı kapsamında her bir iş kalemine  
ilişkin olarak verilen analiz formatlarına uygun olarak açıklama yapıldığı, söz konusu  
analizlerde yer alan analiz girdi isimleri ile bunlara ilişkin ölçü birimi ve miktarların idarece  
verilen formata uygun olduğu, girdi miktarlarında azaltma yapılmadığı, diğer yandan,  
açıklama istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin olarak “0,01 TL” birim fiyat öngörüldüğü, söz  
konusu “0,01 TL” birim fiyat ile ilgili analiz girdisinin miktarlarının çarpımı sonucu bulunan  
tutarların analizin toplam tutarına yansıtıldığı ve sunulan analizlerde aritmetik hata  
bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin (b) ve (c) maddelerindeki iddialarının  
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde, iş kalemleri/gruplarına ait  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı açıklanmış olup, başvuruya konu  
ihale tarihinin 12.03.2021 olduğu ve bahsi geçen tarihte yürürlükte olan asgari ücretin saatlik  
tutarının 15,90 TL (=3577,00 TL /30 gün /7,5 saat) olduğu anlaşılmıştır. Yukarıda yer verilen  
tespitler neticesinde, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulan analizlerdeki işçilik girdilerine ilişkin olarak öngörülen birim fiyatın 2021 yılında  
geçerli olan asgari ücretin saatlik tutarının altında olmadığı, işçilik girdilerine yönelik olarak  
öngörülecek birim fiyat için vasıflı ya da vasıfsız işçi ayrımı bulunmadığı, yukarıda aktarılan  
Tebliğ açıklaması çerçevesinde, asgari ücretin saatlik tutarının altında fiyat öngörülmemesinin  
yeterli olduğu, diğer yandan, analizlerdeki işçilik miktarlarının düşürülmediği  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin (ç) maddesindeki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, başvuru sahibinin iddiasında yer verdiği  
“yükleyici (lastik tekerlekli) (100 HP) (maksimum 2 m³)” analiz girdisi dışındaki diğer analiz  
girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış 2020 yılı rayiçlerinin  
kullanıldığı, açıklama istenilmeyen “yükleyici (lastik tekerlekli) (100 HP) (maksimum 2 m³)”  
analiz girdisi için ise birim fiyat öngörülmesinin yeterli olduğu anlaşıldığından, başvuru  
sahibinin (d) maddesindeki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında motorin girdisi için yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin yukarıda yer verilen 45.1.13.14’üncü maddesine uygun olduğu anlaşıldığından,  
başvuru sahibinin (e) maddesindeki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, bahsi geçen ““ekskavatör ve dragline tipi  
makinalar 100 HP (1Yd3)” ve “ekskavatör (paletli) (260 hp) (maksimum 2,5 m³)” analiz  
girdilerinin birim fiyatlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçlerinin kullanılarak  
açıklandığı ve isteklinin kendi malı olan makine/ekipmana ilişkin açıklama ve amortisman  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/028  
: 17  
: 08.07.2021  
: 2021/UY.I-1341  
hesabı yapılmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin amortisman hesabına ilişkin olarak (f)  
maddesinde yer alan iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklama istenilen nakliye girdilerine ilişkin olarak yukarıda yer verilen tespitler  
neticesinde, bahsi geçen istekli tarafından nakliye girdilerine ilişkin olarak yapılan  
açıklamaların mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin (g) maddesindeki iddialarının  
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, Vestan İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.-Eysan Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. İş  
Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olduğu anlaşılmış olup,  
başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.