Ana Sayfa / Kararlar / Adalet Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı / 2020/664205-Kemer Adalet Binası Yapım İşi
Bilgi
İKN
2020/664205
Başvuru Sahibi
Koçoğlu Mekanik Tesisat İnş. Çevre Tek. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Adalet Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Kemer Adalet Binası Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Koçoğlu Mekanik Tesisat İnş. Çevre Tek. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Adalet Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/664205 İhale Kayıt Numaralı “Kemer Adalet Binası Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Adalet Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından 04.01.2021  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kemer Adalet Binası Yapım İşi” ihalesine  
ilişkin olarak Koçoğlu Mekanik Tesisat İnş. Çevre Tek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 08.06.2021  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.06.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 24.06.2021 tarih ve 29337 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.06.2021  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1098 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif ve ikinci teklif sahibi istekliler tarafından tüzel  
kişiliğin son durumunu ve yönetimdeki görevlerini gösteren bilgi ve belgelerin sunulmadığı,  
2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif ve ikinci teklif sahibi istekliler tarafından  
sunulan iş deneyim belgelerinin benzer işe uygun olmadığı, yapılacak ayrıştırma işlemi  
sonucunda İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde yer alan asgari kriterleri  
karşılanmayacağı,  
3) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif ve ikinci teklif sahibi istekliler tarafından  
sunulan ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgelerin yeterlik kriterlerini sağlamadığı ve  
meslek mensubu kapsamında tanımlanmayan serbest muhasebeciler tarafından düzenlendiği,  
4) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif ve ikinci teklif sahibi istekliler tarafından  
sunulan teklif mektubu ve geçici teminat mektuplarının idari şartnamenin ilgili maddelerinde  
yer alan şartlara uygun olmadığı, ayrıca idarenin 07.05.2021 tarihli yazısı gereği isteklilerden  
teklif ve geçici teminat mektup geçerlilik tarihlerini uzatmalarının talep edildiği, ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif ve ikinci teklif sahibi isteklilerin belirlenen yasal süre içerisinde ve  
mevzuata uygun şekilde geçerlilik tarihlerinin uzatılmadığı, geçici teminat mektuplarının  
halen geçerli olup olmadığına ilişkin bankalardan gerekli teyitlerin yapılması gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
5) İdarenin kesinleşen ihale kararında yer almamasına rağmen şikayet başvurusu  
üzerine almış olduğu kararda kendi sundukları iş deneyim belgesinin uygun olmadığına karar  
verildiği ayrıca şirketin ortaklarına ve yönetimdeki görevlilere ilişkin bilgilere yer verilmediği  
gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, idarenin tespitlerinin hatalı olduğu,  
teklif vermeye yetkili olunduğuna dair belgelerin ve sunulan iş deneyim belgesinin ihale  
dokümanında yer alan şartları karşıladığı, sundukları iş deneyim belgesinin daha önce itirazen  
şikayete de konu edildiği ve Kamu İhale Kurulu’nun 26.09.2019 tarihli ve 2019/UY.I-1228  
sayılı kararı ile B.III sınıfı işler arasında değerlendirilmesi gerektiğine karar verildiği,  
idarenin cevabında yer alan kararının da kendi içerisinde çeliştiği,  
6) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
içeriğinde hesap cetvellerinde iş kalemi miktarlarının eksik olarak belirtildiği, iş kalemleri  
için öngörülen miktarlar ile teklif edilen birim fiyatların çarpımlarında aritmetik hata  
yapıldığı, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemleri için bedel öngörülmediği, sözleşme karar  
pulu, damga vergisi, KİK payı gibi giderler için yeterli bedel öngörülmediği, açıklaması talep  
edilen iş kalemlerine ait analizlerde girdi miktar ve türlerinin değiştirildiği, analizlerde  
aritmetik hata yapıldığı, açıklama içerisinde kullanılan kamu ve kurum kuruluşlarınca  
yayınlanan birim fiyatların güncel olmadığı, mekanik ve sıhhi tesisat iş kalemlerine ilişkin  
sunulan açıklamanın Tebliğ’in 45.1.7’nci maddesine uygun olmadığı, analiz girdilerinin  
nakliyelerine ilişkin yapılan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, mazot girdilerinin  
açıklamasının Tebliğ’in 45.1.13.5’inci maddesine uygun olmadığı, işçilik ücretlerine  
öngörülen bedellerin güncel olmadığı, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin Tebliğ’in  
45.1.13.1 ve 45.1.13.11’inci maddelerine uygun olmadığı, fiyat tekliflerinde yer alan birim  
fiyatların son geçici vergi beyanname dönemine ait olmadığı, satış tutarı tespit tutanakları ile  
fiyat teklifleri arasında uyumsuzluk olduğu, ekinde mükellefin imza sirküsü ve meslek  
mensubu faaliyet belgesinin sunulmadığı, alanında faaliyette bulunmamış kişilerden fiyat  
teklifi alındığı, satış tutarı tespit tutanağında beyan edilen faturaların gerçeği yansıtmadığı,  
açıklama kapsamında teklif edilen malların TSE standartlarına uygun olduğunu gösteren  
belgelerin sunulmadığı, sıralı iş kalemleri listesinin, analiz girdileri tablolarının ve  
açıklanmasına gerek bulunmayan analiz girdilerinin mevzuata uygun şekilde belirlenmediği,  
açıklanması istenilen özel iş kalemleri analizlerinde maddi hataların olduğu, söz konusu hata  
nedeniyle sağlıklı bir açıklama sunulmasının mümkün olmadığı, iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 38’inci maddesinde “İhalelere  
katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, bu Yönetmelik ekinde yer alan Tüzel Kişilerde Ortaklık  
Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu Gösterir Belge ile tüzel kişiliğin  
noter tasdikli imza sirkülerinin,  
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca aday veya isteklilerin ihale tarihi  
itibariyle mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi  
gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında  
yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in 60/A maddesinde “…(5) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca  
teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve  
saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile  
imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım  
için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak  
tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.  
…(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve  
yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan  
edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu  
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit  
edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya  
teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak  
yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan  
teklifler değerlendirme dışı bırakılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan  
ihalelerde ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı  
unsurlara ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan  
belgeler dahil yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden  
değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda  
istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme  
sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan veya yeterlik sertifikasının  
geçerlik süresi ihale tarihinden önce dolan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.  
(10) Geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması  
öngörülen tekliflerin sahiplerine, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci  
maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları ile beyan  
ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu  
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ile yeterlik  
sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan veya yeterlik sertifikası kapsamındaki  
geçerlik süresi dolan belgelere ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin  
sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verilir. Yeterlik sertifikası  
kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler yenileri ile veya ihalede istenen şartları  
sağladığını gösteren başka belgelerle tevsik edilirler. Verilen süre içerisinde beyan edilen bilgi  
ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı  
bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Geçici teminat mektubu ve sunduğu belgeler ile  
katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamayan isteklilerin teklifleri ise  
değerlendirme dışı bırakılır. Bu işleme ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek  
ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir. Elektronik İhale Uygulama  
Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat  
mektubunu idarenin talebi üzerine sunmayan istekliler hakkında, Kanunun 17 nci maddesi  
uyarınca işlem yapılır.  
(11) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler,  
bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında  
farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin  
geçerliliği etkilenmez. Ancak ihale tarihinden sonra yeterlik sertifikası kapsamındaki  
belgelere ilişkin şartların değişmesi halinde, isteklinin buna ilişkin belgeleri derhal sunması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
zorunlu olup, bu durumda ihalede öngörülen şartların sağlanmadığının anlaşılması halinde  
teklif değerlendirme dışı bırakılır.hükmü yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin 2.1’inci maddesinde “İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Kemer Adalet Binası Yapım İşi  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 1982K15-90  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
1 kat bodrum + 1 kat zemim + 2 normal kat 1kat çatı katı olmak üzere toplam 10.200 m2 1  
adet betonarme karkas Adalet Binası yaptırılacaktır.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin 7.1’inci maddesinde “İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için  
aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilginlerin e-  
teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.:  
a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları  
ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi,  
bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin  
tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile  
tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri (anonim şirketler tarafından her durumda bu  
bilgileri gösterir pay defteri),” düzenlemesi yer almaktadır.  
26.05.2021 tarihli ihale komisyonu kararının incelenmesi neticesinde, elektronik  
ortamda gerçekleştirilen şikayete konu ihaleye 28 isteklinin katıldığı isteklilerden Ataray  
Mim. Müh. İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Veysel Demirtaş İş Ortaklığı, Aga Mermer Mad. Müh.  
İnş. A.Ş., Özsoy İnş. Tur. Tic. ve San. A.Ş., Gentaş End. İnş. A.Ş., Mehmet Ali Oruç - Tire  
İnş. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Özgür İnş. Tic. Ltd. Şti.-Nenta Yapı İnş. Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı tarafından sunulan tekliflerin yeterlik bilgileri tablosunda belirtmiş oldukları bilgiler  
doğrultusunda yapılan yeterlik değerlendirilmesi sonucunda değerlendirme dışı bırakıldığı,  
yapılan yeterlik değerlendirilmesi sonucunda idare tarafından hesaplanmış olan sınır değerin  
altında teklif bedeli sunmuş olan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği,  
süresi içerisinde açıklamalarını sunmayan Ager Yatırım İnş. San. Tic. A.Ş., Bayındır Tek Yapı  
Elektrik İnşaat Makina Metal Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş., Alioğlu Gayrimenkul  
Danışmanlığı İnşaat Müteahhitlik Taahhüt Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi - Tokat  
Eymen Yapı Mühendislik İnşaat Taahhüt Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının tekliflerinin  
reddedildiği, süresi içerisinde açıklama sunan Yunus İnşaat San ve Tic. Ltd. Şti.nin  
açıklamasının ihale komisyonu tarafından uygun görüldüğü anlaşılmıştır.  
İhale sürecinde ayrıca geçerli teklif sahiplerinden İdari Şartname’nin 24.2’nci maddesi  
uyarınca teklif ve geçici teminat sürelerinin 120 gün uzatılmasının idarenin 07.05.2021 tarihli  
yazıları ile talep edildiği, yasal süresi içerisinde yalnızca Yunus İnşaat San ve Tic. Ltd. Şti.,  
Ada Yapı Taah. Tes. İnş. San. ve Tic. A.Ş., Özsoy İnş. Turz. ve San. A.Ş. ve başvuru sahibi  
olan Koçoğlu Mek. Tes. İnş. Çev. San. ve Tic. Ltd. Şti. teklif ve geçici teminat sürelerinin  
uzatıldığı, teklif sürelerini uzatmamış olan diğer isteklilerin tekliflerinin de bu gerekçe ile  
değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.  
Yapılan değerlendirmeler neticesinde ihalede en düşük iki geçerli teklif bedelini  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
sunmuş olan Yunus İnşaat San ve Tic. Ltd. Şti. ve Ada Yapı Taah. Tes. İnş. San. ve Tic. A.Ş.  
tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgileri teyit edecek belgelerin talep  
edildiği ve süresi içerisinde anılan isteklilerce sunulan belgelerin ihale komisyonunca  
değerlendirilmesi sonucunda uygun görüldüğü ve ihalenin Yunus İnşaat San ve Tic. Ltd. Şti.  
üzerinde bırakıldığı ve Ada Yapı Taah. Tes. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosu içerisinde,  
imza sirküleri satırında noterlik, belge tarihi ve yevmiye numaraları kısımlarının  
doldurulduğu, ticaret sicil bilgileri satırında ortakların bilgilerine ve yönetimdeki kişilere ayrı  
ayrı yer verildiği, söz konusu durumları tevsik eden ticaret sicili gazeteleri bilgilerine de yer  
verildiği anlaşılmıştır. İdarenin talebi üzerine istekli tarafından beyan edilen bilgiler ile  
belirtilen ticaret sicil gazetelerinin internet üzerinden incelenmesi sonucunda yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan edilen bilgilerin teyit edildiği ve İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde  
istenilen kriterlerin karşılandığı anlaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından sunulan yeterlik bilgileri  
tablosu incelendiğinde, imza sirküleri satırında noterlik, belge tarihi ve yevmiye numaraları  
kısımlarının doldurulduğu, ticaret sicil bilgileri satırında şirketin tek ortağına ilişkin  
bilgilerine ve yönetimdeki görevine ayrı ayrı yer verildiği, söz konusu durumları tevsik eden  
ticaret sicili gazeteleri bilgilerine de yer verildiği anlaşılmıştır. İdarenin talebi üzerine istekli  
tarafından sunulan imza sirkülerinde yer alan bilgilerin teyit edildiği, bilgileri verilen ticaret  
sicili gazetelerinin teyitlerinin internet üzerinden yapıldığında bilgilerin uyumlu olduğu  
anlaşılmış olmak birlikte söz konusu isteklinin anonim şirket olduğu, İdari Şartname’nin  
7.1’inci maddesi gereğince şirketin son ortaklık yapısına ilişkin bilgileri gösteren pay  
defterine ilişkin bilgilerinde yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesi ve idarenin talebi  
halinde sunulması gerektiğinden ve istekli tarafından da anılan bilgilerin beyan edilmediği  
anlaşıldığından anılan isteklinin yeterlik bilgileri tablosunun İdari Şartname’nin 7.1’inci  
maddesinde yer alan ölçütlere uygun olarak doldurulmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif vermeye yetkili olunduğuna ilişkin  
bilgiler ve belgelerin mevzuata ve yeterlik kriterlerine uygun olduğu, ancak ekonomik açıdan  
en avantajlı ikinci teklif sahibi olan Ada Yapı Taah. Tes. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin pay  
defterine ilişkin bilgi ve belgelerin sunulmaması gerekçesiyle anılan isteklinin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nde yer alan B grubu işler  
incelendiğinde;  
B.I grubu işlerinde;  
1.Taşınmaz kültür varlıklarının restorasyon işleri  
2.Taşınmaz kültür varlıklarının rekonstrüksiyon işleri  
3.Taşınmaz kültür varlıklarının fonksiyon değiştirme işleri,  
B.II grubu işlerinde;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
1.Askeri tesis ve binalar (20.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
2.Hastaneler (20.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
3.Havaalanı terminal binaları (25.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
4.İbadethaneler (5.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
5.İdari binalar (25.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
6.Kapalı spor salonları (5.000 ve üstü seyirci kapasiteli)  
7.Kültür ve kongre merkezleri (20.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
8.Müze ve konser salonları (20.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
9.Stadyum, hipodrom ve veledromlar (en az 20.000’i kapalı olmak üzere toplam  
25.000 ve üstü seyirci kapasiteli)  
10.Ticaret ve alışveriş merkez ve kompleksleri (25.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
11.Toplu konut işleri (sosyal donatısı ile birlikte 50.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
12.Tren gar ve istasyonları ile liman binaları (20.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
13.Uluslararası fuar merkez ve kompleksleri (en az 20.000 m2 si kapalı sergileme alanı  
olmak üzere toplam yapı inşaat alanı 25.000 m2 ve üstü)  
14.Üniversite ve eğitim binaları (25.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
15.Yüksek yapılar (30 kat üzeri ve 25.000 m2 ve üstü yapı inşaat alanı)  
16.(5) ve üzeri yıldızlı oteller ve 1. sınıf tatil köyleri (25.000 m2 ve üstü yapı inşaat  
alanı),  
B.III grubu işlerinde;  
1.BII. Grup işler  
2.BI. ve BII. Grubu işlerin dışındaki bina işlerine yer verildiği anlaşılmıştır.  
İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde “İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında  
kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş  
veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk  
sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden  
geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az %  
80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden  
geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az %  
80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i  
oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en  
az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde  
geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen  
bedelin % 80'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye  
ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler  
Yapım işlerinde benzer iş grupları tebliğinde yer alan BIII grubu işler  
aşağıda belirtilmiştir:  
benzer iş olarak kabul edilecektir. Ancak anılan grupların veya herhangi bir işin bakım,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
onarım, tadilat, yıkım, ikmal, deprem güçlendirme, v.b. işleri benzer iş olarak kabul  
edilmeyecektir.  
7.6.1 Mezuniyet belgeleri/diplomalar:  
İnşaat Mühendisi veya Mimar” düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan Tebliğ maddeleri ile İdari Şartname düzenlemeleri birlikte  
değerlendirildiğinde, şikayete konu ihalede iş deneyimini tevsik için B.III grubuna giren  
işlere ilişkin iş deneyim belgelerinin sunulabileceği, anılan iş grubu incelendiğinde genel  
bakım, onarım,  
olarak bina yapım işlerinin tümünün belirlendiği, ancak anılan işlere ait  
tadilat, yıkım, ikmal, deprem güçlendirme işlerine ait deneyimlerin mevcut ihalede  
yeterli bulunmayacağı, bunun dışında inşaat mühendisliği veya mimarlık mezuniyet  
belgelerinin de iş deneyimini tevsik için sunulabileceği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosu  
incelendiğinde, kendilerine ait 2017/331746-2299706-1-1 no.lu EKAP’a kayıtlı iş deneyim  
belgesinin yeterlik değerlendirilmesinde esas alınmasının talep edildiği, anılan belgenin  
2017/331746 İKN’li Kırıkkale/Delice Açık Ceza İnfaz Kurumu Yapım İşi’ne ilişkin olduğu,  
belge içeriğinde uygulanan yapı tekniği kısmında “Betonarme Karkas, B.III. Üst Yapı Bina  
İşleri Grubu” ifadesinin yer aldığı, belge tutarının 21.577.139,83 TL olduğu tespit edilmiş  
olup İdari Şartname’nin ilgili maddesinde B.III grubu işlerin benzer iş olarak belirlenmiş  
olması dolayısıyla da belgenin konusunun benzer işler kapsamında değerlendirilebileceği,  
herhangi bir ayrıştırmaya gerek bulunmadığı, güncellenmiş belge tutarının asgari kriterleri  
sağladığı anlaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Ada Yapı Taah. Tes. İnş. San. ve Tic.  
A.Ş. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde, kendilerine ait 2014/66489-  
1057664-2-2 no’lu EKAP’a kayıtlı iş deneyim belgesinin yeterlik değerlendirilmesinde esas  
alınmasının talep edildiği, anılan belgenin 2014/66489 İKN’li “Adalet Bakanlığı Sincan Ek  
Bina Yapım İşi’ne ilişkin düzenlendiği, belge içeriğinde uygulanan yapı tekniği kısmında  
“BETONARME - KARKAS (20.497,95 M2)  
Belgeye Konu İşin Esaslı Unsuru:  
B III. Üst Yapı Bina İşleri Grubu” ifadesinin yer aldığı, belge tutarının 19.994.915,50 TL  
olduğu tespit edilmiş olup İdari Şartname’nin ilgili maddesinde B.III grubu işlerin benzer iş  
olarak belirlenmiş olması dolayısıyla da belgenin konusunun benzer işler kapsamında  
değerlendirilebileceği, herhangi bir ayrıştırmaya gerek bulunmadığı, güncellenmiş belge  
tutarının asgari kriterleri sağladığı anlaşılmıştır.  
Anılan iki istekli tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin incelenmesi sonucunda  
iki işi deneyim belgesinin de B.III grubu işler kapsamında değerlendirilmesi gerektiği ve  
güncellenmiş tutarlarının asgari oranları karşıladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası  
yerinde bulunmamıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin 7.4’üncü maddesinde “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin  
aranacak belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler  
7.4.1 İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki  
kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun ilk ilan  
veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans  
mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.  
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına  
bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir.  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer  
belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu  
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu  
kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl)  
içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa  
vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri  
dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan  
düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz  
kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin  
ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise  
o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından  
onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,  
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise teklif  
ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı  
yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini  
sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir  
tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl  
olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise, iki  
önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla  
kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke  
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış  
olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak  
tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak  
olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak  
toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı  
kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin olarak yeterlik  
bilgileri tablosunda yer alan beyanları incelendiğinde, 2019 yılı bilançosunun sunulacağının  
belirtildiği, cari oranın 1,70, öz kaynak oranının 0,66 ve kısa vadeli banka borçlarının öz  
kaynaklara oranının 0,16 olduğu, iş hacmine ilişkin olarak 2019 yılına dair 2********* TL iş  
hacminin beyan edildiği, ayrıca Türk Ekonomi Bankası A.Ş. ve İNG Bank A.Ş. alınmış olan  
2.500.000,00 TL ve 2.231.750,00 TL değerinde banka referans mektuplarının alındığının  
beyan edildiği anlaşılmış olup isteklinin teklif bedelinin 25.612.000,00 TL olduğu göz önüne  
alındığında anılan beyanda yer alan değerlerin İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde yer alan  
asgari kriterleri sağladığı anlaşılmıştır.  
Bilanço ve gelir tablosuna ilişkin olarak internet üzerinden yapılan teyit işlemi  
sonucunda beyan edilen bilgilerin doğru olduğunun tespit edildiği, idarenin yazısı üzerinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
idareye sunulan Banka Referans Mektuplarının da beyan edilen bilgileri doğruladığı, söz  
konusu mektupların ekinde genel müdürlükten alınan teyit mektuplarının da sunulduğu  
anlaşılmış olup ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan ekonomik ve mali yeterliğe  
ilişkin bilgi ve belgelerin dokümanda yer alan asgari kriterlere ve şekil şartlarına uygun  
olduğu sonucuna varılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Ada Yapı Taah. Tes. İnş. San. ve Tic.  
A.Ş. tarafından ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin yeterlik bilgileri tablosunda yer verilen  
beyanlar incelendiğinde, 2019 yılı bilançosunun sunulacağının belirtildiği, cari oranın 0,97,  
öz kaynak oranının 0,21 ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,38 olduğu,  
iş hacmine ilişkin olarak 2019, 2018 ve 2017 yıllarına ilişkin değerlerin ortalamasının  
alınması yönünde beyanda bulunduğu, 3 yılık net satışlar ortalamasının 1********* TL  
olduğu, banka referans mektubunun elektronik ortamda hazırlatıldığı ve anılan mektuba  
ilişkin olarak ayırt edici numaraya da tablo içeriğinde yer verildiği anlaşılmış olup anılan  
bilgilerin internet üzerinden teyit edilmesi sonucunda beyan edilen bilgilerin doğru olduğu ve  
mevcut ihalede istenilen kriterleri karşıladığı sonucuna ulaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
istekli tarafından sunulan beyanlar ve tevsik edici belgelerde yer alan değerlerin İdari  
Şartname’nin ilgili maddelerinde yer alan şartlara ve asgari yeterlik ölçütlerine uygun olduğu  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Ayrıca iddia içerisinde söz konusu ekonomik ve mali yeterlik bilgilerinin meslek  
mensubu kapsamında tanımlanmayan serbest muhasebeciler tarafından düzenlendiği ifade  
edilmiş olsa da, bilanço ve gelir tablolarının internet ortamında teyitlerinin yapılabildiği ve  
banka referans mektubunun ise meslek mensubu SMMM veya YMM tarafından  
düzenlenmesine gerek bulunmadığı, buna rağmen istekliler tarafından idarenin talebi üzerine  
ilgili belgelerin teyit için idareye sunulduğu bilanço ve gelir tablolarının SMMM tarafından  
kaşelenip onaylandığı hususları göz önünde bulundurulduğunda başvuru sahibinin anılan  
iddiası da yerinde bulunmamıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı  
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.  
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.  
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare  
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on  
gündür.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan  
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal  
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar.  
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması  
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön  
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru  
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu  
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet  
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”  
açıklaması bulunmaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka  
aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara  
uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu  
Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet  
başvurusunda bulunabilirler.  
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari  
başvuru yollarıdır.  
Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış  
imzalı dilekçelerle yapılır.hükmü,  
Aynı Kanun’un 56’ncı maddesinde “Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru  
sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz  
edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler.  
İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine  
karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.”  
hükmü yer almaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8.10’uncu maddesinde  
“İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda  
belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez.” hükmü yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin isteklilerin teklif mektubu ve geçici teminatlarına yönelik iddiasının  
08.06.2021 tarihli idareye şikayet başvurusuna konu edilmediği, söz konusu iddianın ilk kez  
24.06.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet başvurusunda yer aldığı tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
edilmiştir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci  
fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.  
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından  
öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari  
başvuru  
yolunda  
şikayet  
yoluna  
başvurulmadan  
itirazen  
şikayet  
yoluna  
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet  
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.  
Bu çerçevede şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte  
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını  
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe  
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması  
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.  
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet  
başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan  
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği  
anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin iddiasının şekil yönünden reddedilmesi  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren istekliler tarafından  
iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10  
gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri  
sürülmesi de gerekmektedir.  
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde  
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların  
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz  
konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri  
sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün  
bulunmamaktadır.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin bahse konu iddiasını uyuşmazlığa konu hususu  
öğrendiği 01.06.2021 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı şekilde ileri  
sürmesi, bir diğer deyişle başvuruda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra  
24.06.2021 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından başvuru  
sahibinin iddiasının süre yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ncı maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli  
kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya  
ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi  
gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.hükmü,  
Aynı Kanun’un 41’inci maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi  
tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil  
olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde,  
tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.”  
hükmü,  
Aynı Kanun’un 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya  
eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının  
muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda  
belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet  
başvurusunda bulunabilirler.  
…Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;  
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle  
giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,  
b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin  
kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,  
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak  
sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit  
edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında  
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,  
karar verilir.hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60/A maddesinde “…(9) İhale  
dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat  
dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden;  
EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek  
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için,  
sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler  
için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu  
değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler  
değerlendirme dışı bırakılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde  
ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara  
ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler dahil  
yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme  
yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda istekliler tarafından  
beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede  
öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan veya yeterlik sertifikasının geçerlik süresi ihale  
tarihinden önce dolan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.  
(10) Geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması  
öngörülen tekliflerin sahiplerine, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci  
maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları ile beyan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu  
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ile yeterlik  
sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan veya yeterlik sertifikası kapsamındaki  
geçerlik süresi dolan belgelere ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin  
sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verilir. Yeterlik sertifikası  
kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler yenileri ile veya ihalede istenen şartları  
sağladığını gösteren başka belgelerle tevsik edilirler. Verilen süre içerisinde beyan edilen bilgi  
ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı  
bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Geçici teminat mektubu ve sunduğu belgeler ile  
katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamayan isteklilerin teklifleri ise  
değerlendirme dışı bırakılır. Bu işleme ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek  
ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir. Elektronik İhale Uygulama  
Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat  
mektubunu idarenin talebi üzerine sunmayan istekliler hakkında, Kanunun 17 nci maddesi  
uyarınca işlem yapılır.hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin “2.11. BII grubu işlerin benzer iş  
olarak belirlendiği ihalelerde, sunulacak iş deneyim belgesinden yapım işinin BII grubunda  
belirtilen fiziki kriterleri sağlayıp sağlamadığının anlaşılamaması durumunda, bu hususa  
ilişkin tevsik edici belgenin teklif kapsamında sunulması zorunludur. Bu kapsamda yapı inşaat  
alanını tevsik etmek üzere, yapı kullanma izin belgesi veya yapı ruhsatının başvuru veya teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir.açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda  
Yapım işlerinde benzer iş grupları tebliğinde yer alan BIII grubu işler benzer  
belirtilmiştir:  
iş olarak kabul edilecektir. Ancak anılan grupların veya herhangi bir işin bakım, onarım,  
tadilat, yıkım, ikmal, deprem güçlendirme, v.b. işleri benzer iş olarak kabul edilmeyecektir.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda anılan mevzuat maddelerinde, elektronik ortamda teklif alınan ihalelerde  
idarelerin teklifleri yeterlik bilgileri tablosunda yer alan beyanlar üzerinden  
değerlendirmeleri, anılan beyanlardan internet ortamında teyit edilenlerin 4734 sayılı  
Kanun’un 37’nci maddesi uyarınca değerlendirilmesi ve asgari kriterleri sağlamayan  
tekliflerin reddedilmesi gerektiği, internet üzerinden teyidi yapılamayan bilgi ve belgelerin  
ilgili isteklilerden istenilerek beyan edilen bilgiler ile uyumluluğunun kontrol edilmesi ve  
sonucunda da ihalede komisyonun gerekçeli olarak kesinleşen ihale kararını alması gerektiği  
anlaşılmış olup söz konusu ihale kararı içeriğinde teklifi değerlendirme dışı bırakılan  
herhangi bir istekli varsa söz konusu teklifin hangi gerekçe ile değerlendirme dışı  
bırakıldığının kendisine bildirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
31.05.2021 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylanan ihale komisyonu kararının  
incelenmesi neticesinde, başvuru sahibi olan Koçoğlu Mekanik Tesisat İnş. Çevre Tek. San.  
ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı veya ikinci teklif olarak  
belirlenmemesine karşın anılan teklifin ihale komisyonunca yapılan yeterlik değerlendirilmesi  
sonucunda geçerli bulunduğu, yeterlik bilgileri tablosunda yer alan beyanlarda veya idare  
tarafından EKAP ve internet üzerinden yapılan teyitlerde herhangi bir aykırılığa rastlandığına  
ilişkin bir ibare bulunmamasına karşın başvuru sahibinin 08.06.2021 tarihli şikayet başvuru  
üzerine hazırlamış olduğu 15.06.2021 tarihli cevabında başvuru sahibinin beyan etmiş olduğu  
iş deneyim belgesinin de benzer iş tanımına uygun olmadığından bahsedildiği, belge  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
içerisinde işin B.II grubunda değerlendirilmesi gerektiğinin belirtildiği ancak işin niteliğine  
bakıldığında B.II grubunda değerlendirilmemesi gerektiğine karar verildiği, başvuru sahibi  
tarafından sunulan işin B.II grubuna girdiğine ilişkin yeterlik bilgileri tablosunda herhangi bir  
kanıtlayıcı belge beyanında bulunmadığı gerekçesiyle başvuru sahibinin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakıldığı ifade edilmiş olmakla birlikte şikayete cevabın son sayfasında  
başvuru sahibinin ekonomik açıdan en avantajlı ve ikinci teklif olmadığından düzeltici işleme  
gerek görülmediği de ifade edilerek cevabi karar içerisinde çelişki ve belirsizlik yaratıldığı  
kanaatine varılmıştır.  
İdarenin cevabında yer alan çelişkili ifadeler ele alındığında 31.05.2021 tarihinde  
ihale yetkilisi tarafından onaylanan ihale komisyonu kararında belirtilmediği halde başvuru  
sahibinin teklifinin beyan edilen iş deneyim belgesine konu işin benzer iş tanımına uygun  
olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılıp bırakılmadığına ilişkin belirsizliğin  
netleştirilmesi amacıyla ihaleyi yapan idareden 08.07.2021 tarihli ve E2021/11877 sayılı  
Kurum yazısı ile bilgi ve belgeler talep edilmiştir.  
İdarenin 28.07.2021 tarihli ve E-13930093-295/5253 sayılı cevabi yazısında, Yapım  
İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2.11’inci maddesi gereğince teklif kapsamında yapı  
kullanma izin belgesi veya yapı ruhsatının sunulmadığı ve ilgili belgelere ilişkin beyanların  
yapılmadığı, başvuru sahibi istekli tarafından beyan edilen belgenin EKAP üzerinden  
incelenmesi neticesinde; belge içerisinde işin B.II grubuna girdiğinin belirtildiği, ancak işin  
niteliği gereği B.II grubu dahilinde değerlendirilemeyeceğinden başvuru sahibinin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği, ancak başvuru sahibinin ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif ve ikinci teklif sahibi olmaması nedeniyle de ihale yetkilisi tarafından düzeltici  
işleme gerek duyulmadığı ve ihale işlemlerine devam edilmesine karar verildiği ifade  
edilmiştir.  
Öncelikle idarenin şikâyet başvurusu üzerine aldığı kararda, teklifi geçerli bulunan bir  
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilmesi durumunda, anılan  
kararın uygulanmasına yönelik olarak ihale sürecinde düzeltici işlem tesis edilmesine karar  
verildiğinin net olarak belirtilmesi ve anılan kararın ihaleye katılan tüm isteklilere  
gönderilmesi gerektiği sonucuna varılmış olup anılan isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı  
teklif veya ikinci teklif sahibi olmamasının bu durumun istisnası olamayacağı anlaşılmıştır.  
İdarenin cevabında başvuru sahibi tarafından beyan edilen iş deneyim belgesinin  
benzer işlere uygun olmadığı yönünde bir tespitinin olması ve başvuru sahibinin dilekçesinde  
anılan işlemin mevzuata uygun olmadığı yönünde bir iddiasının yer almasından dolayı  
başvuru sahibi tarafından sunulan iş deneyim belgesinin benzer işler dahilinde olup  
olmadığına yönelik olarak inceleme yapılması gerektiği düşünülmüş ve tespit edilen hususlara  
aşağıda yer verilmiştir.  
Öncelikle, İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde B.III grubu işlerin benzer işler  
kapsamında değerlendirileceğinin düzenlendiği,  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları  
Tebliği’nin 2.11’inci maddesinde yer alan açıklamanın B.II grubu işlerin benzer iş olarak  
belirlendiği ihalelerde geçerli olduğu mevcut ihalede B.III grubu işlerin benzer iş olarak  
belirlendiği düşünüldüğünde anılan Tebliğ maddesinin de mevcut durumda geçerli olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
Başvuru sahibi tarafından beyan edilen ve EKAP’a kayıtlı olan iş deneyim belgesi  
incelendiğinde; yurt dışında gerçekleştirilen işlere ilişkin deneyim belgesi olduğu, işin adının  
“Daşoğuz vilayetinde 10 hektar (100 000 m2) modern cam sera kompleksi inşaatı” olduğu,  
uygulanan yapı tekniği kısmında “betonarme ve çelik yapı(B.II)” ifadesinin yer aldığı tespit  
edilmiş olmakla birlikte işin niteliğinin Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği ekinde yer  
alan B.II grubu işler kapsamında değerlendirilemeyeceği, ancak B.III grubu dahili bina  
işlerinde değerlendirilmesinin mümkün olabileceği, anılan konuya ilişkin olarak belge sahibi  
istekliden iş deneyimine konu işe ait açıklayıcı belgelerin 4734 sayılı Kanun’un 37’nci  
maddesi uyarınca idare tarafından istenildikten sonra anılan belgenin B.III grubu işlerde  
kullanılıp kullanılmayacağına karar verilmesinin yerinde olacağı düşünülse de, anılan iş  
deneyim belgesinin başka bir itirazen şikayet başvurusu kapsamında Kurul tarafından  
incelendiği ve söz konusu inceleme sonucunda Kurul’un 26.09.2019 tarihli ve 2019/UY.I-  
1228 sayılı kararında anılan belgenin B.III grubu işler kapsamında değerlendirilebileceğine  
karar verildiği hususu göz önüne alındığında anılan belgenin bu haliyle şikayete konu ihalede  
herhangi bir ayrıştırmaya gerek kalmadan yeterlik için kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.  
Her ne kadar idarenin şikâyete cevabından başvuru sahibinin teklifinin iş deneyim  
belgesi dolayısıyla değerlendirme dışı bırakıldığına ilişkin kesin ve net sonuç çıkartılamasa  
da, başvuru sahibi tarafından sunulan iş deneyim belgesinin B.III grubu işler dahilinde  
değerlendirilebileceği sonucuna ulaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.  
Ek olarak, idarenin cevabında net olarak değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi  
olarak belirtilmese de, başvuru sahibinin ortaklık durumuna ilişkin beyanında eksiklik  
olduğunun ifade edildiği ve anılan konuya itirazen şikayet dilekçesinde yer verilmesinden  
dolayı anılan iddia da incelenmiş olup başvuru sahibinin yeterlik bilgileri tablosunda şirketin  
tek ortağına ilişkin bilgilere yer verildiği ve anılan bilgileri tevsik için beyan edilen Ticaret  
Sicili Gazeteleri içeriğinde yer alan bilgiler ile beyanların uyumlu olduğu tespit edildiğinden  
idarenin cevabında yer vermiş olduğu tespitin de uygun olmadığı ve başvuru sahibinin  
yeterlik bilgileri tablosunda yer alan beyanların İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde yer  
alan asgari kriterleri karşıladığı sonucuna ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen  
teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete  
göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği  
süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili  
ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki  
teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına  
ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate  
alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. (Ek cümle:  
19.06.2018-30453/m RG/ 7. md.) Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer  
alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının  
% 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün  
üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.) İsteklilerden teklifleri kapsamında  
analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci  
maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli  
bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi  
isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen  
istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları  
açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap  
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için  
miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında (Değişik ibare: 16/03/2019-  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
30716 R.G./14.md.) veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı  
ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan  
iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp,  
anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları  
için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan  
daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak  
suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri  
“kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi  
belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu  
olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 26.md.) İhale komisyonu, sınır değerin  
altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 27.md.) Yapım yönteminin ekonomik olması  
hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve  
teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.  
45.1.12. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 28.md.) Seçilen teknik çözümler, yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü  
hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17. md.; Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./  
29. md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen  
bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare:  
30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. (Ek cümle: 30.09.2020-31260 R.G./12. md.) Mala ilişkin fiyat teklifi  
verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal  
miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için (Ek ibare:  
30/09/2020-31260 R.G./12. md.) öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat  
teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif  
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine  
meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve  
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı  
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını  
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
(Ek fıkra: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını  
değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye  
yetkilidir.  
45.1.13.14. (Ek madde: 25/01/2017-29959 R.G./7. md.) İstekliler tarafından akaryakıt  
girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının  
(Ek ibare: 06/02/2018-30324 R.G./5. md.) % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli  
kabul edilmeyecektir. (Ek cümle: 16/03/2019-30716 R.G./15. md.) Motorin veya benzine  
yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme  
Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.açıklaması yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin eki “Satış Tutarı Tespit Tutanağı” başlıklı Ek-O.6  
numaralı standart formda “...  
FATURA BİLGİLERİ TABLOSU  
Sıra Fatura Fatura  
Faturayı  
Düzenleyenin  
veya Alıcının*  
Adı ve Soyadı /  
Ticaret Unvanı ve  
T.C. / Vergi  
Faturaya Konu Miktar Birim  
Fatura  
Tutarı  
No  
Tarihi  
Seri ve  
Sıra  
Malın veya  
İşin Nevi  
Fiyat  
No.  
Kimlik No.su  
1
2
3
* Bu sütunda, faturanın mükellef tarafından düzenlendiği durumlarda “alıcı” bilgilerine;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
mükellef tarafından düzenlenmediği durumlarda ise “faturayı düzenleyen” bilgilerine yer  
verilecektir.açıklaması yer almaktadır.  
İhale komisyonu tarafından yeterlik değerlendirilmesi sonucunda hesaplanan sınır  
değerin altında teklif bedeli sunan Ager Yatırım Eğ İnş. San. Tic A.Ş., Yunus İnşaat San ve  
Tic. Ltd. Şti., Bayındır Tek Yapı Elektrik İnşaat Makina Metal Enerji Sanayi ve Tic. A.Ş. ve  
Alioğlu Gayrimenkul Danışmanlığı İnşaat Müteahhitlik Taahhüt Gıda Sanayi ve Tic. Ltd.  
Şti.- Tokat Eymen Yapı Mühendislik İnşaat Taahhüt Tic. Ltd.Şti. İş Ortaklığı’ndan aşırı düşük  
teklif açıklamalarının talep edildiği, süresi içerisinde yalnızca Yunus İnşaat San ve Tic. Ltd.  
Şti. tarafından açıklamanın idareye sunulduğu, idare tarafından yapılan değerlendirme  
sonucunda da açıklamanın uygun bulunduğu anlaşılmıştır.  
İdare tarafından isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgu yazıları incelendiğinde,  
58 adet inşaat iş kalemi, 13 adet makina tesisatı iş kalemi, 16 adet makine ve sıhhi tesisat iş  
kalemi olmak üzere 87 kaleme ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, söz konusu  
kalemlere ilişkin gerekli analiz tablolarının ihale dokümanı içerisinde de isteklilere verildiği,  
aşırı düşük teklif açıklama sorgu yazısı ekinde açıklanması talep edilen ve açıklanmasına  
gerek olmayan analiz girdilerine de yer verildiği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan 29.01.2021 tarihli aşırı düşük teklif  
açıklamasının başvuru sahibinin iddiaları kapsamında incelenmesi sonucunda aşağıdaki  
hususlar tespit edilmiştir.  
-Aşırı düşük teklif açıklaması içerisinde Tebliğ’in ilgili maddesi uyarınca hesap  
cetveline yer verildiği, anılan hesap cetvelinde açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin bedele  
yer verildiği, ayrıca açıklanması istenmeyen iş kalemlerine ilişkin de bir bedelin öngörüldüğü,  
KİK payı, sözleşme karar pulu, damga vergisi ve müteahhitlik kar payına toplam teklif  
bedelinin %4’ü oranında bedel öngörüldüğü, anılan kar oranının iş kalemleri bazında her bir  
kaleme eklendiği hususları göz önüne alındığında istekli tarafından sunulan hesap cetvelinin  
mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin anılan iddialarının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
-İstekli tarafından sunulan açıklama içerisinde idare tarafından talep edilen tüm iş  
kalemlerine ilişkin açıklamaların sunulduğu, söz konusu iş kalemleri içeriğinde yer alan  
analiz girdilerinin tür ve miktarlarının ihale dokümanında yer aldığı şekliyle korunduğu,  
istekli tarafından söz konusu girdilerin tür ve miktarlarının istekli tarafından değiştirilmediği  
anlaşılmıştır.  
-Açıklamalarda kullanılan analiz girdilerinde işçilik ücretlerinin ihale tarihi itibariyle  
geçerli olan saatlik asgari ücretin altında olmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu  
iddiası da yerinde bulunmamıştır.  
-Açıklama içerisinde yer verilen mazot rayiç bedelleri incelendiğinde, EPDK  
tarafından il bazında yayımlanan mazot bedellerinin %90’ının altında olmadığı anlaşılmış  
olup başvuru sahibinin söz konusu iddiası yerinde bulunmamıştır.  
-İstekli tarafından açıklama içerisinde kullanılan ve kamu kurum/kuruluşlarınca  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
yayımlanan birim fiyatların tablo içerisinde belirtildiği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından 2020 yılında yayımlanan birim fiyatların kullanıldığının tespit edildiği, ihalenin  
ilan ve ihale tarihleri göz önüne alınınca söz konusu yıla ilişkin fiyatların kullanılmasının  
uygun olduğu sonucuna ulaşılmış olup başvuru sahibi söz konusu iddiası da yerinde  
bulunmamıştır.  
-Açıklama içerisinde istekli tarafından belirlenmiş olan iş kalemi miktarlarının  
idarenin yaklaşık maliyette kullanmış olduğu miktarların altında olduğu iddiasına yönelik  
olarak idare cevabından anılan miktarların karşılaştırıldığı ve isteklinin oluşan farklılıktan  
dolayı kendisine bir fiyat avantajı sağlamadığının belirtildiği anlaşılmış olup ihale işlem  
dosyası içerisinde söz konusu metraj karşılaştırılmasına yönelik bir belge yer almadığı  
tespitiyle anılan belge idareden 08.07.2021 tarihli ve E2021/11877 sayılı Kurum yazısı ile  
talep edilmiştir. İdarenin 28.07.2021 tarihli ve E-13930093-295/5253 sayılı cevabi yazısı  
ekinde, istekli tarafından belirlenmiş miktarlar ile yaklaşık maliyette kullanılan miktarların  
kıyaslandığı tabloya, oluşan metraj farklılıklarına ve oluşan fiyat farklılığına yer verildiği, söz  
konusu hesaplama sonucunda isteklinin ihaledeki teklif bedeli sıralamasında yerinin  
değişmediği ve dolayısıyla kendisine bir avantaj sağlamadığının belirtildiği anlaşılmış olup  
idarenin söz konusu işleminin Kurul’un istikrar kazanmış kararları ile uyumlu olduğu tespit  
edildiğinden anılan iddianın da yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
-Açıklama içerisinde piyasada faaliyette bulunan üçüncü kişilerden alınmış olan fiyat  
tekliflerine yer verildiği, anılan fiyat tekliflerinin SMMM tarafından kaşelenip onaylandığı,  
söz konusu fiyat tekliflerinin Tebliğ’in ilgili maddelerinde yer alan şekil şartlarını karşıladığı,  
fiyat teklifleri ekinde satış tutarı tespit tutanaklarına yer verildiği, anılan tutanakların SMMM  
tarafından düzenlenip kaşelendiği, geçici vergi beyanname dönemlerinin ihale tarihi göz  
önünde bulundurulduğunda mevzuata uygun şekilde seçildiği, tutanaklar ekinde teklifi  
hazırlayan kişinin imza sirkülerine ve ilgili SMMM büro tescil belgesine yer verildiği  
görülmüştür. Başvuru sahibinin piyasada ilgili alanda faaliyette bulunmayan kişilerce fiyat  
tekliflerinin verildiği iddiasına ilişkin olarak, söz konusu kişilerin adlarının veya ticaret  
unvanlarına dilekçe içerisinde yer verilmediğinden dolayı anılan iddia somut  
bulunmadığından anılan duruma ilişkin bir inceleme yapılmamıştır. Ayrıca fiyat tekliflerine  
konu mallara ilişkin TSE belgelerinin idare tarafından talep edilmediği göz önüne alındığında  
isteklinin kalite belgesi sunmasına gerek bulunmadığı ve başvuru sahibinin bu iddiasının da  
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Ancak, 15.410.1203.A1 ve 15.410.1703.A poz nolu iş kalemleri içeriğinde Bianco  
sardo granit levha (2 cm)”, “Toros black mermer 3 cm” , “Toros black mermer 2 cm”  
girdilerine ilişkin olarak piyasada faaliyette bulunan Çetin Bayraktar’dan fiyat teklifi alındığı,  
söz konusu fiyat teklifleri ekinde yer alan satış tespit tutanakları incelendiğinde “Faturayı  
Düzenleyenin veya Alıcının adı soyadı / Ticaret Unvanı ve T.C. / Vergi Kimlik No.su”  
kısmına fiyat teklifini veren Çetin Bayraktar ifadesinin ve vergi numarasının yazıldığı  
anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi uyarınca fiyat teklifi ile  
açıklama yapılması ve ağırlıklı ortalama birim satış tutarı üzerinden fiyat teklifi oluşturulması  
durumunda fiyat teklifi ile birlikte Tebliğ’in Ek-O.6 no’lu standart formuna uygun olarak  
hazırlanmış satış tutarı tespit tutanağını sunmaları gerektiği, anılan standart form içerisinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
yer alan fatura bilgileri tablosunda yer alan “Faturayı düzenleyenin veya alıcının adı ve  
soyadı/Ticaret ünvanı TC/ Vergi Kimlik Nosu” başlıklı sütuna ait dipnot içeriğinde “Bu  
sütunda, faturanın mükellef tarafından düzenlendiği durumlarda “alıcı” bilgilerine; mükellef  
tarafından düzenlenmediği durumlarda ise “faturayı düzenleyen” bilgilerine yer verilecektir.”  
açıklamasının yer aldığı, söz konusu açıklama uyarınca tabloda belirtilen faturaların, istekliye  
fiyat teklifi veren firma veya diğer bir deyişle faturaların meslek mensubu tarafından  
hakkında tespit tutanağı düzenlenen mükellef tarafından düzenlenmiş olması halinde belirtilen  
sütunda alıcı bilgilerine yer verilmesi gerektiği, ancak satış tutarı tespit tutanağının fatura  
bilgileri tablosunun ilgili sütununda, “alıcı” bilgilerine yer verilmesi gerekirken, yine  
faturaları düzenleyen mükellefin bilgilerine yer verildiği, bu sebeple düzenlenmiş olan  
tutanakların şeklen Tebliğ’in ilgili maddesi ve ekinde yer alan EK-O.6 no’lu standart forma  
uygun olmadığı anlaşılmış olup 15.410.1203.A1, 15.410.1703.A ve 48.410.2201.A1 poz  
no’lu “2 cm kalınlığında bianco sardo granit ile duvar kaplaması yapılması h=120 cm”,  
“Mermer levha ile mekanik taşıyıcılı asansör sövesi yapılması (3 cm kalınlıkta Toros black,  
cilalı)”, “Granit merdiven basamağı yapılması (basamak bianco sardo, rıht Toros black,  
cilalı)” iş kalemlerine ilişkin açıklama bu yönüyle uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
İstekli tarafından sunulan Ek-O.6 no’lu satış tutarı tespit tutanağı fatura bilgileri  
tablosunda yer alan ve yukarıdaki paragrafta tespiti yapılan mevzuata aykırı durumun  
açıklanması talep edilen ve aşağıdaki tabloda belirtilen iş kalemleri ve analiz girdileri için  
alınan fiyat teklifleri ve ekinde yer alan Ek-O.6 no’lu satış tutarı tespit tutanağında da  
bulunduğu tespit edilmiş olup söz konusu kalemlere ilişkin yapılan açıklamalarında Tebliğ’in  
45.1.13.1’nci maddesine ve Ek-O.6 no’lu satış tutarı tespit tutanağı standart formuna şeklen  
uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Poz no  
ÖE.CCTV.01 Dahili Vandal proof 2 mp fıx-dome Dahili Vandal proof 2 mp Fix-Dome  
IP kamera Ip kamera  
ÖE CCTV.02 Harici Vandal proof 2 MP box/Fix Harici Vandal proof 2 MP box/Fix  
İş kaleminin adı  
Analiz girdisi  
dome IP kamera  
dome IP kamera  
ÖE XR.01  
Özel-13  
X-ray cihazı (60x40 cm)  
0,60 mm boyalı galvanizli sac çift  
kenetli çatı örtüsü yapılması  
X-ray cihazı (60x40 cm)  
0,60 mm boyalı galvanizli sac çift  
kenetli çatı örtüsü yapılması  
Başvuru sahibi ayrıca dilekçesinde sıralı iş kalemleri listesinin, analiz girdileri  
tablolarının ve açıklanması talep edilen girdilerin mevzuata uygun şekilde oluşturulmadığı,  
ayrıca özel poz no’lu iş kalemlerinde 1 m2 için öngörülen iş kalemlerinin içeriğinde girdilerin  
1 m2 üzerinde belirlenmediği ve bu şekilde sağlıklı bir aşırı düşük teklif açıklaması  
sunulmasının imkansız olduğundan bahsedildiği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından yapılan hesaplama sonucunda yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan  
ve açıklanması gereken iş kalemleri arasında yer alan Özel.13 ve Özel.14 poz no’lu iş  
kalemlerinin içeriklerine aşağıdaki tablolarda yer verilmiştir.  
0,60 MM BOYALI GALVANİZLİ SAC ÇİFT  
KENETLİ ÇATI ÖRTÜSÜ YAPILMASI  
ÖZEL.13  
M2  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
Karsız  
Toplam:  
205,31  
Girdi Tanımı  
%3: 6,16  
%15:  
30,80  
Birim  
Fiyat  
Girdi No  
Birimi Miktar  
Tutar  
18 mm kalınlığında  
yönlendirilmiş lifli  
levhalar (nemli  
şartlarda)  
0,60 MM BOYALI  
GALVANİZLİ SAC  
10.170.1925  
M2  
M2  
-1,1  
23,90  
-26,29  
PRF-IML-680 ÇİFT KENETLİ  
ÇATI ÖRTÜSÜ  
7,72  
30,00  
231,60  
205,31  
YAPILMASI  
TOPLAM  
POLYUREA ESASLI PÜSKÜRTME SU  
YALITIMI YAPILMASI (2 MM)  
ÖZEL.14  
M2  
Karsız  
Toplam:  
164,52  
Girdi Tanımı  
%3: 4,94  
%15:  
24,68  
Birim  
Fiyat  
Girdi No  
Birimi Miktar  
Tutar  
POLYUREA  
ESASLI  
PÜSKÜRTME SU  
YALITIMI  
YAPILMASI (2  
MM)  
PRF-IML-901  
M2  
9,14  
18,00  
164,52  
164,52  
TOPLAM  
Söz konusu iş kalemleri incelendiğinde, iki iş kaleminin tanımında m2 cinsinden  
imalatının yapılacağı belirtilmiş olsa da, analiz içeriğinde birinde 7,72 m2 diğerinde ise 9,14  
m2 miktar belirlenmesinin matematiksel olarak mümkün olmayacağı, anılan mantıksızlığa  
ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması içeriğinde yer alan  
bilgi notunda da yer verildiği, ancak idarenin kendisine göndermiş olduğu analizleri esas  
alarak söz konusu kalemlere ilişkin açıklamasını oluşturduğu anlaşılmıştır.  
Anılan hatanın aşırı düşük teklif değerlendirme sürecinde yapılmadığı, söz konusu  
durumun yaklaşık maliyete de hatalı şekilde eklendiği ve %25 müteahhit karlı birim fiyatların  
kullanıldığı tespit edilmiştir.  
Ayrıca, Özel-13 poz no’lu iş kaleminde 10.170.1925 poz no’lu “18 mm kalınlığında  
yönlendirilmiş lifli levhalar (nemli şartlarda)” analiz girdisinin miktarının “-1,1” olarak  
belirlendiği, bir başka deyişle söz konusu girdiye ilişkin fiyatın miktar ile çarpılması  
sonucunda elde edilen bedelin o iş kalemi için teklif edilmesi gereken fiyattan çıkarılması  
anlamına geleceği, bunun sonucunda isteklilerin anılan girdiye ilişkin görece olarak yüksek  
teklif bedeli sunmaları durumunda iş Özel-13 poz no’lu iş kaleminin 0 TL veya eksi bir bedel  
olmasına izin verildiği, isteklilerin analiz girdisine ilişkin ne kadar yüksek teklif verirlerse  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
toplam teklif bedellerinin o derece düşeceği ve bu durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu  
kapsamında yapılan bir ihalede teklif fiyatlarının yarıştırılması durumuna aykırılık teşkil  
edeceği anlaşılmıştır.  
Anılan aykırılığın yalnızca aşırı düşük teklif değerlendirilmesi aşamasında  
yapılmadığı, idarenin söz konusu analizlerdeki mantığa aykırı olarak 7,72 ve 9,14 m2 fazla  
miktar verilmesi, eksi miktar ve değerleri yaklaşık maliyetinde de kullandığı ve söz konusu iş  
kaleminin toplam maliyetinin yaklaşık maliyetin %80’lik kısmı içerisinde yer aldığı ve anılan  
kalemlerin aşırı düşük açıklamasına konu edildiği hususları göz önüne alındığında, şikâyete  
konu aşırı düşük teklif değerlendirilmesi işleminin hatalı ve mevzuata aykırı şekilde  
hazırlanmış olan yaklaşık maliyet ve iş kalemi analizleri dolayısıyla sağlıklı şekilde  
sonuçlandırılmasının mümkün olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Her ne kadar ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamasının 15.410.1203.A1,  
15.410.1703.A ve 48.410.2201.A1, ÖE.CCTV.01, ÖE CCTV.02, ÖE XR.01 ve Özel-13 poz  
no’lu iş kalemlerine yönelik sunulan satış tutarı tespit tutanaklarının mevzuata uygun şekilde  
düzenlenmediği gerekçesiyle uygun görülmemesi gerektiği tespit edilmiş olsa da, Özel.13 ve  
Özel.14 poz no’lu iş kalemleri analizlerinde idare tarafından yapılan hataların aşırı düşük  
teklif değerlendirilmesi aşamasına doğrudan etki etmesi ve Özel.13 poz nolu iş kalemi  
içerisinde yer alan -1,1 miktarı dolayısıyla isteklilerin söz konusu girdiye yüksek teklif  
vermeleri durumunda ihale mevzuatına aykırı olarak fiyat avantajı sağlayacakları  
anlaşıldığından anılan ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
Teklif mektubu ve geçici teminat geçerlilik süresinin uzatılmasına ilişkin idarenin  
yazısına süresi içerisinde cevap vermiş olan 4 istekliden biri olan Özsoy İnşaat Turizm Tic. ve  
San. A.Ş.nin teklifinin yeterlik bilgileri tablosunda ortaklık durumuna ilişkin olarak beyan  
etmiş olduğu ticaret sicili gazetesi bilgilerinin yanlış olması nedeniyle teklifinin idare  
tarafından değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.  
Söz konusu isteklinin yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde, şirketin tek ortağı olan  
Can Özsoy’un görevine, ortaklık oranına ve T.C. kimlik numarasına yer verildiği, ticaret sicili  
gazetesi bilgileri kısmında “09.07.2020, 10001, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü” ifadesine  
yer verildiği, diğer belgeler kısmında “09.07.2020, 15.01.2020 tarihli hisse hazirun cetveli  
gazetesi” ifadesine yer verilerek İdari Şartname’nin 7.1.a.2’nci maddesinde istenilen  
bilgilerin sunulduğu anlaşılmıştır.  
İstekli tarafından beyan edilen 09.07.2020 tarih ve 10001 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi  
ilgili resmi internet sayfasından aratıldığında söz konusu istekliye ait bilgilere  
ulaşılamamaktadır. Söz konusu isteklinin ticaret unvanı ve İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü  
girdileri ile arama yapıldığında ise 24.01.2020 tarihli ve 10001 sayılı Ticaret Sicili  
Gazetesinin 607’nci sayfasında anılan isteklinin bilgilerine ulaşıldığı ve beyan edilen bilgiler  
ile uyumlu olduğu görülmüştür.  
Mevcut durumda isteklinin Ticaret Sicili Gazetesinin tarihini hatalı beyan ettiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/034  
: 17  
: 18.08.2021  
: 2021/UY.I-1546  
yeterlik bilgileri tablosunda yer alan diğer bilgilerden isteklinin Ticaret Sicili Gazetesine  
ulaşılabildiği, söz konusu isteklinin anonim şirketi olduğu düşünüldüğünde ekonomik açıdan  
en avantajlı veya ikinci teklif olarak belirlenmeden önce yeterlik bilgileri tablosunda beyan  
edilen hazirun cetvelinin kendisinden teyit amaçlı istenmesinin zorunlu olduğu hususları ile  
anılan isteklinin teklif ve teminat geçerlilik süresi uzatılmasına ilişkin yazıya süresi içerisinde  
cevap veren 4 istekliden biri olduğu durumu da göz önünde bulundurulduğunda anılan  
isteklinin teklifinin Ticaret Sicili Gazetesi tarihinin yanlış beyan edildiği gerekçesiyle  
değerlendirme dışı bırakılması işlemi mevzuata uygun bulunmamıştır.  
Sonuç olarak, her ne kadar başvuru sahibinin birinci iddiaları doğrultusunda Yunus  
İnşaat San ve Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata  
uygun olmadığı ve Ada Yapı Taah. Tes. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin pay defterine  
ilişkin bilgilerin sunulmadığı gerekçeleriyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması,  
Özsoy İnşaat Turizm Tic. ve San. A.Ş.nin ise teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği  
düşünülse de, idarenin Özel.13 ve Özel.14 poz no’lu iş kalemlerinin analizlerinde ve yaklaşık  
maliyetlerinde yapmış olduğu mevzuata aykırı işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek  
nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin  
iptaline,  
Oybirliği ile karar verildi.