Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
/
2021/366570-Erzurum İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Yeni Hizmet Binası Yapım İşi
Bilgi
İKN
2021/366570
Başvuru Sahibi
Olgun Gür İnşaat Taahhüt Mimarlık Mühendislik İnşaat Malzemeleri Çevre Danışmanlık Makina Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi
İdare
Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Erzurum İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Yeni Hizmet Binası Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
BAŞVURU SAHİBİ:
Olgun Gür İnşaat Taahhüt Mimarlık Mühendislik İnşaat Malzemeleri Çevre Danışmanlık
Makina Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/366570 İhale Kayıt Numaralı “Erzurum İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Yeni Hizmet
Binası Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından
29.07.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Erzurum İl Tarım ve Orman
Müdürlüğü Yeni Hizmet Binası Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Olgun Gür İnşaat Taahhüt
Mimarlık Mühendislik İnşaat Malzemeleri Çevre Danışmanlık Makina Ticaret ve Sanayi
Anonim Şirketinin 30.09.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.10.2021
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.10.2021 tarih ve 47969 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 15.10.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1697 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) 20.06.2021 tarihinde Kamu İhale Genel Tebliğinde yapılan değişikliğe uygun
şekilde Ek-O.5 ve Ek-O.6 tutanaklarının ve eklerinin sunulmadığı, sunulan belgelerin
fotokopi olduğu,
2) İhale komisyonu başkanının karşı oyunda ELK-08 pozuna ait tutanakta tarih ve sayı
bilgilerinin bulunmadığının belirtildiği, aynı şekilde, sunulan Ek-O.6 tutanaklarında defter
bilgilerine e-defter yazıldığı ancak tasdik makamı, tarih ve numara bilgisinin yazılı
olmadığının ifade edildiği, ayrıca fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren
kişilerden alınmadığı, ilgili tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname
dönemine ilişkin olarak düzenlenmediği, tutanakları imzalayan meslek mensubunun faaliyet
belgesinin güncel olmadığı, tutanaklarda kaşe ve mühür eksikliği olduğu,
3) Satış tutarı tespit tutanaklarının meslek mensubunca imzalanmayıp sadece
paraflandığı, komisyon başkanının karşı görüşüne rağmen belgelerin idarece bu haliyle kabul
edildiği,
4) Sunulan Ek-O.5 ve Ek-O.6 tutanaklarında ağırlıklı ortalama birim satış/maliyet
tutarı hesaplanan girdi birimleri ile teklife konu iş kalemine ait girdi birimlerinin birbiri ile
örtüşmediği, tutanaktaki ürünler ile teklife konu ürünlerin aynı özellikte olmadığı, pozların
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
teknik şartnamesi incelendiğinde, tek bir iş kaleminden oluşmayan poz olduğunun görüleceği,
dolayısıyla pozun fiyat teklifi almak suretiyle açıklanamayacağı ve analiz girdilerinin her bir
iş kalemi için fiyat analizi ile açıklanması gerektiği,
5) Kamu İhale Genel Tebliği kapsamında satış tutarı tespit tutanağı ile açıklama
yapılması durumunda “öncelikle fiyat teklifi veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici
vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu
mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması” gerektiği, maliyet
tespit tutanağı ile açıklama yapılması durumunda ise “mala ilişkin fiyat teklif verilebilmesi
için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname
döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az
1/20’si kadar alım yapılmış olması gerektiği”, sunulan tutanakların bu şartlara uygun
olmadığı,
6) İdarece belirlenen analiz formatı ve girdilerinin kullanılmadığı, kullanılan işçilik
fiyatlarının birbiri ile uyuşmadığı, nitelikli işçi ile düz işçi için aynı fiyatın kullanılmasının
nitelikli işçilerin şevklerini kıracağı, ayrıca öngörülen ücretlerin 2021 yılı asgari ücretinin
altında olduğu, sözleşme karar, damga vergisi, kik payı, SGK primleri ile stopaj bedelleri ve
iş güvenliği ile ilgili giderlere yer verilmediği veya eksik tutar öngörüldüğü, sunulan poz ve
rayiçler için işçilik ve nakliyeler ayrı ayrı belirtilerek fiyat teklifi alınmadığı, il dışından
temin edilen fiyat teklifleri için nakliyenin hesaba katılmadığı iddia edilmektedir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
20.06.2021 tarihinde yayınlanan Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına
Dair Tebliğ’in yedinci maddesinde “Aynı Tebliğin eki Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağında yer
alan “İmza Sirküleri” ibaresi “Temsile Yetkili Olunduğunu Gösterir Ticaret Sicil
Tasdiknamesi veya Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin Aslı ya da Onaylı Sureti ile Tutanağı
İmzalayanın Noter Tasdikli imza Beyannamesi” olarak değiştirilmiştir.” ifadesine, sekizinci
maddesinde “Aynı Tebliğin eki Ek-O.6 Satış Tutan Tespit Tutanağında yer alan “imza
Sirküleri” ibaresi “Temsile Yetkili Olunduğunu Gösterir Ticaret Sicil Tasdiknamesi veya
Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin Aslı ya da Onaylı Sureti ile Tutanağı imzalayanın Noter
Tasdikli imza Beyannamesi” olarak değiştirilmiştir.” ifadesine yer verilmiş, bu kapsamda
anılan belgelere ait standart formların dipnotuna “Mükellefe Ait Temsile Yetkili Olunduğunu
Gösterir Ticaret Sicil Tasdiknamesi veya Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin Aslı ya da Onaylı
Sureti ile Tutanağı İmzalayanın Noter Tasdikli İmza Beyannamesi” ibareleri eklenmiştir.
Tebliğ’e eklenen geçici 18’inci madde ile bahse konu değişikliklerin uygulama esasının ilan
tarihine göre belirleneceği düzenlenmiştir.
İdari Şartname’nin ihalede aranan yeterlik kriterlerine ilişkin yedinci maddesinin
dokuzuncu bendinde “7.9. Belgelerin sunuluş şekli:
7.9.1. İdarece talep edilmesi halinde istekliler tarafından, e-teklifleri kapsamında
beyan edilen bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
edilemeyenler ekleri ile birlikte bu maddede düzenlenen şekil kurallarına uygun olarak
sunulur.
7.9.2. İstekliler, bu madde kapsamında idarece talep edilen belgelerin aslını veya
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret
Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete
idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca "aslının aynıdır"
şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter
onaylı suretleri de kabul edilecektir.
7.9.3. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması
zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır"
veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.
7.9.4. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine belgelerin tesliminden önce İdare
tarafından "aslı idarece görülmüştür" veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini
sunabilirler.” düzenlemesi yer almaktadır.
İlanı 29.06.2021 günü yayımlanan ihalede, 29.07.2021 tarihli ihale komisyonu kararı
ile aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan Ak-Yapı İnş. Tah. Mlz. Trz. Hyv. Paz. San.
ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, anılan istekli tarafından sunulan satış tutarı tespit tutanaklarının
yukarıda belirtilen mevzuat değişikliği öncesinde kullanılan standart form esas alınarak
hazırlandığı görülmüşse de, tutanak eklerinde mükellefe ait Ticaret Sicili Gazetelerine ve
tutanağı imzalayanın noter tasdikli imza sirkülerine yer verildiği tespit edilmiştir. İmza
beyannamesi ile şahsın tatbik imzası noter işlemiyle resmiyet kazanmakta, imza sirküleri ile
ise buna ek olarak ve daha kapsayıcı bir şekilde kişinin tüzel kişilik adına imza atma yetkisi
kayıt altına alınmaktadır. İki belge arasındaki şekli farkın, belgelerin sunuluş amacı
bakımından esasa etkili olmadığı, diğer bir deyişle imza beyannamesi yerine imza sirkülerinin
sunulmasının teklifin reddini gerektirecek bir aykırılık olmadığı değerlendirilmiş, başvuru
sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmemiştir.
Öte yandan, İdare tarafından EKAP üzerinden gönderilen 10.08.2021 tarihli ve
“Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon
işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif
açıklamalarının sunulması” konulu yazıda “Erzurum İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Yeni
Hizmet Binası Yapım İşi işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup,
aşırı düşük teklif açıklamalarınız ile birlikte beyan etiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve
EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile
birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 17.08.2021 tarihine kadar
İdaremize sunmanız gerekmektedir” ifadelerine yer verildiği görülmüştür. Söz konusu yazıyla
sınır değerin altında kalan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen
bilgi/belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile aşırı düşük teklif
açıklamalarını sunmaları talep edildiği, anılan yazıda atıf yapılan İdari Şartname
düzenlemesinin ihaleye katılımda yeterlik belgelerinin sunulmasında aranılacak kriterlere
yönelik olduğu ve dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ve fiyat
tekliflerine dayanak teşkil eden tutanakların ekinde yer alan imza sirkülerlerinin kamu ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
mevzuatı gereğince belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulması açıkça talep
edilmedikçe söz konusu belgelere ilişkin sunuluş şekli şartlarının aranmasına imkân
bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesinde “Teklifi aşırı düşük bulunan
isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı
Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri
sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış
olması gerekir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale komisyonu başkanının bahse konu teklife ilişkin olarak “…Gül Koyuncu
tarafından düzenlenen ve ELK-08 pozuna ait Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının
tarih/sayı bilgilerinin eksik olduğu; vergi beyanname dönemine ait bilgilerin sunulduğu
tabloya e-defter yazılan tüm diğer Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarında ise e-defter
tasdik tarih/no bilgilerinin yazılmadığı görülmüştür…Öte yandan, Satış Tespit Tutanaklarında
yer alan Serbest Mali Müşavir Faruk Gümüş’e ait imzanın, ima beyannamesinde gösterilen
imzalarla tutmadığı görülmüş ve bunun üzerine 16.09.2021 tarih 2699684 sayılı yazı ile paraf
olduğu düşünülen imzanın kendilerine ait olup olmadığı sorulmuş, gelen cevap ile parafların
kendilerine ait olduğu ifade edilmiştir…yüklenici ile SMM arasında düzenlenen sözleşmelere
paraf atılmasının hukuki bir dayanağı almayacağı kanaatiyle…” sunulan aşırı düşük teklif
açıklamalarının reddi gerektiği yönünde karşı oy kullandığı anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, ELK-08 Data Network Ethernet Anahtarı pozuna ilişkin olarak
alınan fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/08/2021) tarih ve (1) sayılı satış tutarı
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını
beyan ederim.” ifadesine yer verildiği, ekli Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağında tarih
kısmının “….08.2021” şeklinde, sayı kısmının ise boş şekilde bırakıldığı görülmüştür. Diğer
bir deyişle, belgelerin her ikisinde de tarih ve/veya sayı kısmının doldurulmadığı anlaşılmıştır.
Fiyat teklifinin, bahse konu tutanağa dayanılarak düzenlenen bir belge olduğu,
belgelerde tarih ve sayı kısmına yer verilmesinin amacının, fiyat teklifi ile tutanak arasındaki
gerekli bağlantıyı kurmak olduğu düşünüldüğünde, anılan kısımları boş bırakılan ve standart
forma uygun olmayan tutanağın sunulmasının, teklifin reddini gerektiren esaslı bir aykırılık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
olduğu değerlendirilmiş, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmuştur.
4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesinde teklifin esasını değiştirecek nitelikte
olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede
isteklilerden eksik bilgilerin tamamlanmasının yazılı olarak isteneceği hüküm altına alınmakla
birlikte, bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasının ancak bu eksikliklerin teklif kapsamında
sunulan belgelerde ve teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması halinde mümkün olduğu
ve aynı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca yapılan aşırı düşük teklif sorgulaması
aşamasında, belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlanabileceğine dair mevzuatta herhangi
bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmış olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan
veya bu kapsamda idarelerce gerekli görüldüğü takdirde istenebilecek olan belgelerde yer
alan eksikliklerin, tamamlatılabilecek nitelikteki bir bilgi eksikliği kapsamında
değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan diğer satış tutarı tespit
tutanaklarının “Mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik
bilgileri” başlıklı 3 numaralı bölümünde; yevmiye/işletme defterini tasdik eden makam bilgisi
kısmında “e-defter” ifadesine yer verildiği ve söz konusu kayıtların tasdikine ilişkin tarih ve tasdik
numarası bilgilerinin bulunmadığı, sadece mükellefin e-defter mükellefi olduğunun belirtildiği,
envanter defterini tasdik eden makam bilgisinin ve söz konusu kayıtların tasdikine ilişkin tarih ve
tasdik numarası bilgilerinin ise bulunmadığı tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği ekinde yer alan Ek-O.6 “Satış Tutarı Tespit Tutanağı” başlıklı
standart formda “…tarafından verilen fiyat teklifine konu mamul, mal veya hizmetle ilgili ağırlıklı
ortalama birim satış tutarı tespitine yönelik olarak mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
aşağıda belirtilen hususlar mükellef ile birlikte tespit edilmiştir:
…
3- Mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik
bilgileri;
Tasdik
Defterin Cinsi
Tasdik Makamı
Tarih
No
Yevmiye / İşletme Defteri
Envanter Defteri
Geçici Vergi Beyanname Dönemi
(……) Yılı
(……) Dönemi
(İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; 4 numaralı başlık altında yer alan
tablolar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre doldurulacaktır.)
[Mükellefin defterlerini elektronik ortamda tutması (e-defter, defter beyan sistemi gibi)
durumunda defter tasdik bilgileri kısmında bu hususun belirtilmesi gerekmektedir.]” hususları
yer almaktadır.
Bu kapsamda, yukarıda aktarılan tespitler ve standart formda yer alan bilgiler bir arada
değerlendirildiğinde, fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden söz konusu Satış Tutarı Tespit
Tutanaklarının (Ek-O.6) dayanağının mükellefin yasal defter ve belgeleri olduğu anlaşılmış olup,
Kamu İhale Genel Tebliği ekinde yer alan Ek-O.6 başlıklı standart formda envanter defterine
ilişkin bilgilerin de yer alması gerektiği, dolayısıyla bahse konu maliyet tespit tutanaklarının
standart forma aykırı olduğu anlaşılmış, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu
değerlendirilmiştir. Ayrıca, 4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesine ilişkin tespitin, mezkur iddia
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
bakımından da geçerli olduğu değerlendirilmektedir.
Öte yandan, fiyat teklifi alınan gerçek/tüzel kişilerin teklife konu alanda faaliyet
gösterdikleri, teklif ekinde yer alan Ticaret Sicil Gazeteleri, imza sirküleri vs. evraktan
anlaşılmakta olup, sunulan satış tutarı tespit tutanaklarının son veya bir önceki geçici vergi
beyanname dönemine ilişkin olduğu, meslek mensuplarına ait faaliyet belgelerinin usulüne uygun
şeklide sunulduğu ve tutanakların meslek mensuplarının kaşe ve imzalarını taşıdığı görülmüş, bu
hususlardaki iddiaların yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının idareye
teslimi sorasında, idarenin 23.08.2021 tarihli yazısı ile tutanaklar üzerinde imzası bulunan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Faruk Gümüş’den tutanakların dayanağını teşkil eden
belgeler ve şahsa ait imza beyannamesinin talep edildiği, beyannamedeki imza ile
tutanaklardaki imzalar arasında farklılık görülmesi üzerine meslek mensubuna Ek-O.6
tutanaklarındaki imzaların tarafına ait olup olmadığının sorulduğu, şahsın 27.08.2021 tarihli
beyanı ile imzaların kendisine ait olduğunu kabul ettiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, meslek mensubunun satış tutarı tespit tutanağındaki imzaları ile
idare yazısı üzerine sunulan imza beyannamesindeki imzaların gözle görülür (bariz) şekilde
farklı olduğu görülmüş, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmuştur.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan satış tutarı tespit tutanaklarına
bakıldığında; fiyat teklifi ve tutanaklarda belirtilen girdi birimlerinin (adet, m²), teklife konu
iş kalemlerine ait girdi birimleri ile farklılık arz etmediği görülmüş, tutanaklardaki fiyat
teklifine konu mamul/mal/hizmetlerin açıkça belirtildiği ve teklife konu mamul/mal/hizmetler
ile aynı nitelikte olduğu anlaşılmıştır.
Bununla beraber, fiyat tekliflerinin malzeme ve montaj bedellerini içerecek şekilde
alındığı ve paçal iş kalemlerinin bütününe ilişkin bir teklif alınmadığı görülmüş, “…pozların
teknik şartnamesi incelendiğinde, tek bir iş kaleminden oluşmayan poz olduğunun görüleceği,
dolayısıyla pozun fiyat teklifi almak suretiyle açıklanamayacağı ve analiz girdilerinin her bir
iş kalemi için fiyat analizi ile açıklanması gerektiği” yönündeki iddianın yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Genel Tebliğ’in 45.1.13.1. maddesinde “Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak
fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki
geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi
konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.” yönünde açıklama yapılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat teklifine konu açıklamalarında satış
tutarı tespit tutanaklarının kullanıldığı, maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak açıklamada
bulunulmadığı, bahse konu tutanak ve fiyat tekliflerinin incelenmesinden, ihale konusu işte
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarlarının en az 1/20’si
kadar satış yapıldığı, teklif edilen birim fiyatların, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı
ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığı, bu durumun meslek mensubu
tarafından Tebliğ’de yer alan ibareye yer verilerek imza altına alındığı görülmüş, başvuru
sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.3. ve takip eden maddelerinde “İhale komisyonu
teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş
kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre
açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
…
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
…
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200
dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz
beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi
durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif
birim fiyat listesi (Örnek)
Kamu kurum ve kuruluş birim fiyatları
Teklif
Teklif
edilen kar edilen
ve genel birim
Kar
ve Kar
ve Teklif
Sıra
No
İş kaleminin
adı
Birim fiyatı
alınan
kurum/kuruluş
Poz No
genel gider genel
dahil birim gider
fiyat
hariç
gider
fiyat
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
birim
fiyat
(TL)
97,86
(TL)
(TL)
(TL)
97,86
150 dozlu
16.001 demirsiz
beton
200 dozlu
16.002 demirsiz
beton
250 dozlu
16.003 demirsiz
Bayındırlık
İskan Bakanlığı
ve
1
2
3
Bayındırlık
İskan Bakanlığı
ve
104,00
110,13
105,00
103,96
Bayındırlık
İskan Bakanlığı
ve
88,10
15,86
beton
…
…
…
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından öncek.i yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. .Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. maddesinde “İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt
analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin
altında olamaz.” yönünde düzenleme yapılmıştır.
İdarece 09.08.2021 tarihinde ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen aşırı düşük
teklifin sorgulamasına ilişkin yazı ekinde açıklama istenilen ve istenilmeyen iş kalemleri ve
analiz girdilerinin yer aldığı tablolara yer verildiği, işlemin yukarıda yazılı Tebliğ
düzenlemelerine uygun olduğu, istekli tarafından da idarece belirlenen esaslara uygun
formatta açıklamada bulunulduğu görülmüştür. Sözleşme karar pulu, damga vergisi, kik payı,
inşaat all risk sigortası, iş sağlığı ve güvenliği giderleri, kırtasiye bedelleri, kesin teminat vs.
giderlerin ayrıca açıklanması gerekmemekle birlikte anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif
açıklaması kapsamında 2.097.122,05 TL bedel öngörülerek açıklamaya konu edildiği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 18
: 01.12.2021
: 2021/UY.I-2151
anlaşılmıştır.
Ayrıca, açıklamada işçilik ücretlerine ilişkin olarak saatlik asgari ücretin altında bir
ücret öngörülmediği, Tebliğ'in 45.1.19’uncu maddesi karşısında mevzuata aykırılık
bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sunulan fiyat tekliflerinde malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği tespit
edilmiş, işin yapılacağı il dışından herhangi bir fiyat teklifi alınmadığı görülmüş ve
başvurunun yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan Ak-Yapı İnş.
Taah. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata
uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.