Ana Sayfa / Kararlar / T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı / 2020/235331-Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı
Bilgi
İKN
2020/235331
Başvuru Sahibi
Ark Su İnş. Proje Müh. San. ve Tic. A.Ş.- Baytimur İnş. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
İşin Adı
Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/005  
: 64  
: 03.02.2021  
: 2021/UY.I-316  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ark Su İnş. Proje Müh. San. ve Tic. A.Ş.- Baytimur İnş. A.Ş. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/235331 İhale Kayıt Numaralı “Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından  
30.06.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kahramanmaraş Karakuz Barajı  
Sulaması İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Ark Su İnş. Proje Müh. San. ve Tic. A.Ş.- Baytimur  
İnş. A.Ş. İş Ortaklığının 24.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
31.12.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.01.2021 tarih ve 1395 sayı ile  
Kurum kayıtlarına alınan 11.01.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/80 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif sorgulaması esnasında idarece  
bir kaç kez analizlerin düzeltildiği, analizlerin yaklaşık maliyete esas hesaplama yönteminden  
farklı şekilde hazırlandığı, bu sebeple açıklamanın imkânsız hale geldiği, dolayısıyla  
analizlere göre savunma verilemediği,  
Motosiklet (125-250 cc) analiz girdisinin başka bir ihalede açıklama istenilmeyen  
analiz girdisi olarak belirlendiği, şikâyete konu ihaleye kendilerinin açıklama vermemesi için  
açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği, söz konusu girdi tutarının analiz  
toplamının %3’ünün altında olduğu, dolayısıyla bu durum Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.2.2’nci maddesine aykırı olduğu,  
KRS-YO/007 “Yeşiloba Regülatör Yapısının Kazısı ve İnşaatı, Mekanik Aksamının  
Temini ve Yerleştirilmesi” iş kalemi içinde yer alan B-15-302 poz numaralı paçal analiz  
girdisinin açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği, söz konusu analiz girdisinin  
KRS-TNR/043 poz numaralı Tanır Regülatör Yapısının Kazısı ve İnşası, Mekanik Aksamının  
Temini ve Yerleştirilmesi” iş kaleminde ise açıklama istenilmeyen girdi olarak belirlendiği,  
birden çok analiz girdisi birleştirilerek paçal analiz girdisi oluşturulduğu ve açıklama  
istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği, aynı yöntemle yapılan hesaplamanın birinde  
paçal analiz girdisinin açıklama istenilen, diğer pozda açıklama istenilmeyen analiz girdisi  
olarak belirlemesinin mevzuata aykırı olduğu, paçal analiz girdisi içerisinde işçilik bulunduğu  
için birleştirilerek işçilik giderlerinin açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/005  
: 64  
: 03.02.2021  
: 2021/UY.I-316  
KRS-İBY/001 poz numaralı “İşletme Bakım Yolu Yapılması (6 metre genişliğinde)” iş  
kalemi ile KRS-İBY/002 poz numaralı “İşletme Bakım Yolu Yapılması (4 metre  
genişliğinde)” iş kaleminde “stabilize nakli” yaklaşık maliyet hesabında “ton” cinsinden  
hesaplandığı, aşırı düşük teklif sorgulamasında m3 cinsinden verildiği, m3 cinsinden verilirken  
de yaklaşık maliyetteki rakamların tutturulabilmesi için stabilize miktarının yaklaşık iki  
katına çıkarıldığı, yaklaşık maliyet hesabında olduğu gibi analizlerde ton cinsinden verilse ve  
ton miktarı üzerinden açıklama istenilmesi halinde açıklama verebilecekleri, hem ton  
cinsinden m3’e çevirip hem de yoğunluğu çevirirken 1,6’ya bölmek yerine, 1,6 ile çarparak  
miktarın artırıldığı ve açıklama yapmalarının imkansız hale getirildiği, ihale üzerinde  
bırakılan istekli dışındaki isteklilerin açıklama yapmalarının imkansız olduğu,  
KRS-İBY/001 ile KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinin birim fiyat analizleri  
incelendiğinde analiz girdileri arasında nakliye maliyetinin bulunmadığı, gerek birim fiyat  
tarifleri gerekse daha önce yapılan işler incelendiğinde söz konusu kalemlerin ana maliyet  
girdisinin “malzeme nakli” olduğu, idarenin bu pozda ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif  
fiyatına göre analizlerdeki girdilerle oynadığı, açıklama istenilen ve istenilmeyen analiz  
girdilerinin tespitinde hataya düşüldüğü, bu pozda nakliye girdisi eklense dahi, kendilerinin  
birim fiyatları açıklanabilir birim fiyatlar iken ihale üzerinde bırakılan isteklinin birim  
fiyatıyla bu iş kaleminin açıklanmasının mümkün olmadığı, idarenin bu pozun analiz  
girdilerinde yaklaşık maliyet hesabından ayrılarak ihale üzerinde bırakılan istekliyi koruyucu  
fakat kendilerini ihale dışı bırakacak tarzda analiz girdilerinin oluşturulduğu,  
İdarenin ihale üzerinde bırakılan istekliyi koruyucu tarzının en bariz örneklerinden  
birinin boru çaplarının birim fiyat tariflerinde tanımlanan çaptan daha düşük belirlenmesi  
olduğu, birim fiyat tarifinde anma çapı daha yüksek olan boru çaplarının analizde daha düşük  
belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekliye yönelik özel analiz oluşturulduğu, yaklaşık  
maliyetin dayanağı analizlerle aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında verilen analizlerin  
karşılaştırılması ve aşırı düşük teklif sorgulamasına konu analizlerin yaklaşık maliyet  
hesabında kullanılan analizlere göre düzeltilmesi yönünde düzeltici işlem tesis edilmesi  
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri  
reddedilir.hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/005  
: 64  
: 03.02.2021  
: 2021/UY.I-316  
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı  
düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında  
yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması  
sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık  
maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların  
kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu  
oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır.…”  
açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde  
“45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk  
oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit  
edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/005  
: 64  
: 03.02.2021  
: 2021/UY.I-316  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/005  
: 64  
: 03.02.2021  
: 2021/UY.I-316  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.…” açıklamaları yer almaktadır.  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2020A01-141663  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
Brüt 13.174 ha alanın sulamasını sağlayacak uygulama projelerinde  
belirtilen/belirtilecek Borulu sistem şebekesi ve sanat yapıları vs. tüm imalatların yapımı ile  
sulama şebekesi aktif hale getirildikten sonra 36 aylık işletme bakım ve onarım işi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kahramanmaraş” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır  
değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu  
kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak  
tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi yer almaktadır.  
İtirazen şikâyete konu ihalede 74 adet ihale dokümanı indirildiği, 30.06.2020 tarihinde  
yapılan ihaleye 20 isteklinin katıldığı, 14.12.2020 onay tarihli ihale komisyonu kararında,  
sınır değerin 319.289.663,97 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında geçerli teklif veren  
7 istekliden 13.07.2020, 22.07.2020, 29.07.2020 ve 13.08.2020 tarihlerinde EKAP üzerinden  
gönderilen yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu ihalenin aşırı düşük  
teklif açıklaması uygun bulunan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin NVS  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/005  
: 64  
: 03.02.2021  
: 2021/UY.I-316  
İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. -NYB İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı olduğu, başvuru sahibi  
Ark Su İnş. Proje Müh. San. ve Tic. A.Ş.- Baytimur İnş. A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin ise  
süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı gerekçesiyle reddedildiği  
görülmüştür.  
Başvuru sahibinin söz konusu iddiaları incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
KRS-İBY/001 poz numaralı “İşletme Bakım Yolu Yapılması (6 metre genişliğinde)” ile  
KRS-İBY/002 poz numaralı “İşletme Bakım Yolu Yapılması (4 metre genişliğinde)” iş  
kaleminde yer alan “stabilize nakli” yaklaşık maliyet hesabında m3 cinsinden hesaplandığı,  
analiz girdileri arasında nakliye girdisinin bulunduğu görülmüştür.  
Birim fiyat tarifinde borularla ilgili genel tanımlamalara yer verildiği, boru ölçülerine  
yer verilmediği, Birim Fiyat Teklif Cetveli’nde, yaklaşık maliyette ve idarece 29.07.2020  
tarihli aşırı düşük teklif açıklama yazısının ekinde gönderilen analiz formatlarında yer alan  
boru anma çapı ve basınç dayanımları ölçülerine yer verildiği görülmüştür.  
EKAP üzerinden isteklilere gönderilen 13.08.2020 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısında “…Ayrıca KRS-İBO/001 Tanır Sulaması İşletme - Bakım - Onarım Hizmetlerinin  
Sağlanması (36 Ay) poz analizi aşağıda tablo halinde belirtilerek analiz girdilerinin tamamı  
“Açıklama İstenilecek Analiz Girdileri Tablosu”na eklenmiştir.  
Tanır Sulaması İşletme - Bakım -  
KRS-İBO/001Onarım Hizmetlerinin Sağlanması  
(36 Ay)  
Girdi  
No  
Birim  
Fiyatı  
Açıklama  
Durumu  
Girdi Tanımı  
Birimi Miktarı  
adam/ay 216  
Tutarı  
İşletme Mühendisi (Ziraat  
Mühendisi)  
PERS1  
İstenecek  
PERS2  
PERS3  
PERS4  
ARAC1  
ARAC2  
ARAC3  
ARAC4  
İşletme Teknisyeni  
Su Dağıtım Teknisyeni  
Şoför  
adam/ay 132  
adam/ay 210  
adam/ay 216  
araç/ay 144  
araç/ay 90  
araç/ay 36  
araç/ay 36  
İstenecek  
İstenecek  
İstenecek  
İstenecek  
İstenecek  
İstenecek  
İstenecek  
Araç (4X4) Pick up  
Motorsiklet (125-250 cc)  
Ataşmanlı Traktör  
Vinç (Mobil Vinç)  
Diğer İşletme Giderleri (Seyahat,  
Kırtasiye, Vergiler, bina giderleri)  
İBO/004  
İBO/002  
Tamamı 1  
Tamamı 1  
İstenecek  
Ortak Tesis Masrafları  
İstenecek”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/005  
: 64  
: 03.02.2021  
: 2021/UY.I-316  
ifadelerine yer verilerek KRS-İBO/001 poz numaralı “Bakım- Onarım Hizmetlerinin  
Sağlanması (36 Ay)” iş kaleminin analizine yer verildiği, söz konusu analizde yer alan  
ARAÇ2 “Motosiklet (125-250 cc)”, ARAÇ3 “Ataşmanlı Traktör” ve İBO/002 “Ortak tesis  
masrafları” analiz girdisinin açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği  
görülmüştür.  
KRS-YO/007 poz numaralı Yeşiloba Regülatör Yapısının Kazısı ve İnşaatı, Mekanik  
Aksamının Temini ve Yerleştirilmesi” ve KRS-TNR/043 poz numaralı Tanır Regülatör  
Yapısının Kazısı ve İnşası, Mekanik Aksamının Temini ve Yerleştirilmesi” iş kalemi içinde B-  
15-302 poz numaralı paçal analiz girdisinin yer aldığı, söz konusu analiz girdisi idarece  
gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde yer alan açıklama istenilen analiz  
girdileri listesinde  
B-15.302 Pozunda geçen 19.100.1001, 19.100.1019 Pozlarına ait  
karşılığı olarak %10 sıkışma olduğuna göre 1 m3 dolgu için malzeme  
artması (0.10*T) hesaplanmıştır.  
Poz No Açıklama Birimi Miktar  
10.100.1060 Formen SA 0,000768  
10.100.1059 Yağcı SA 0,0016  
10.100.1055 Operatör makinist SA 0,002304  
10.160.1026 Mazot (motorin) KG 0,01816  
10.120.1001 Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1Yd3  
AD 0,0000001918  
B-15.302-1  
88  
Nolu  
Bölüm  
10.120.1019 Traktör buldozer (TD 25 veya emsali 185 HP+bıçak)  
AD 0,00000000342  
Yukarıda belirtilen rayiçlerin toplam bedeli B-15.302 - 1 Nolu Bölüm  
bedeli olacak ve miktarı ise 1 olacak şekilde hesaplanacaktır.  
şeklinde temel girdilerin yer aldığı, bu girdilerin miktarlarının bir arada yer aldığı tespit  
edilmiştir.  
Yaklaşık maliyette stabilize malzeme nakli girdisinin “ton” cinsinden hesaplanmadığı,  
“m3” cinsinden hesaplandığı, aşırı düşük teklif sorgulamasında yer alan miktar ile yaklaşık  
maliyette yer alan miktarların uyumlu olduğu, stabilize miktarının artırılmadığı, aşırı düşük  
teklif sorgulamasının ekinde gönderilen analiz formatında ve yaklaşık maliyette yer alan  
KRS-İBY/001 ile KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinin uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde gönderilen analizlerde yer alan boru  
çapları ve anma basınçlarının birim fiyat tarifleri ve yaklaşık maliyette kullanılan analizler ile  
uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan  
değerlendirme neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı  
düşük teklif olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenilmesi  
gerektiği, bununla birlikte, idarece açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına göre  
oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/005  
: 64  
: 03.02.2021  
: 2021/UY.I-316  
toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz  
konusu analiz girdilerine ilişkin olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği  
(işçilik girdileri hariç), bahsi geçen hususa ilişkin olarak da açıklama isteme yazılarında,  
açıklanması istenilmeyecek olan analiz girdilerine yer verileceği,  
Diğer yandan, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu  
olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanmış ve birden fazla iş kalemini  
ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için, bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve  
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük  
tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesinin gerektiği, isteklilerce  
teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak analizlerde ise, açıklama  
istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdilerin gösterileceği,  
isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama  
istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin idarece verilen analiz  
formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı kapsamındaki analiz  
formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya Teknik  
Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği  
anlaşılmıştır.  
Analiz girdilerine yer verilen KRS-İBO/001 poz numaralı iş kaleminin yaklaşık  
maliyet icmal tablosunun eki sıralı analiz girdi tablosunda toplam tutarının 13.289.288,68 TL  
olduğu, söz konusu tutarın (13.289.288,68 TL) %3’ünün 398.678,66 TL olduğu, bahse konu  
analizde yer alan ARAÇ2 “Motosiklet (125-250 cc)”, ARAÇ3 “Ataşmanlı Traktör” ve  
İBO/002 “Ortak tesis masrafları” analiz girdilerinin yaklaşık maliyet hesabındaki tutarlarının  
ise sırasıyla 63.000,00 TL, 288.000,00 TL ve 216.059,78 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu  
3 analiz girdisinin de analiz toplam tutarının %3’ünün (398.678,66 TL) altında olduğu,  
sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşmadığı, ayrıca bu analiz girdilerinin başka iş  
kalemlerinde yer almadığı, bu girdilerin açıklama istenilmeyen analiz girdileri olarak  
belirlenmesi ve açıklama istenilmemesi gerekirken açıklama istenildiği anlaşılmıştır.  
Yukarıda belirtilen B-15.302 poz numaralı analiz girdisi içerisinde yer alan formen,  
yağcı, operatör makinist, mazot, ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP ve traktör  
buldozer girdilerinin ait olduğu KRS-YO/007 ve KRS-TNR/043 poz numaralı iş kaleminin  
analiz girdileri arasında da yer aldığı, B-15.302 poz numaralı analiz girdisi içeresinde yer alan  
anılan girdilerin ait olduğu iş kaleminde yer alan aynı girdilere dağıtılması gerektiği, bu  
dağıtım neticesinde hangi analiz girdisinin açıklama istenilecek hangi girdinin açıklama  
istenilmeyecek girdi olarak belirlenmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede, uyuşmazlığa konu ihalede sorgulamaya tabi tutulan iş kalemleri  
arasında yer alan ve paçal iş kalemi niteliğindeki iş kalemine ilişkin hazırlanan analizin anılan  
Tebliğ’de belirtildiği üzere “ayrıntılı analiz” niteliği taşımadığı, ayrıca analiz girdilerinden  
analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılmasının  
istenilmemesi gerektiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla, bu haliyle aşırı düşük teklif sorgulama  
işleminin usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediği, bu şekilde yapılan bir sorgulama  
sonucunda aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin  
imkân dâhilinde olmadığı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/005  
: 64  
: 03.02.2021  
: 2021/UY.I-316  
Tespit edilen tüm bu aykırılıklar neticesinde,  
Açıklama istenilecek tüm paçal iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel  
girdilere (işçilik, makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar  
ayrıştırılması,  
Paçal iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve  
tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı iş kalemi analizi  
içerisinde yer alan işçilikle ilgili operatör makinist girdilerinin söz konusu poz birim miktarı  
dikkate alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı  
gösterilmesi,  
Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre açıklama  
istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi ve açıklama istenilecek paçal iş kalemlerinin  
tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,  
Anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla paçal iş  
kalemi analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece yapılan aşırı düşük teklif  
sorgulama işleminin teklif fiyatı sınır değerin altında kalan tüm isteklilere yukarıda  
bahsedilen hususlara uygun şekilde tekrar yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale  
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.