Ana Sayfa
/
Kararlar
/
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
/
2020/185331-Mardin Ceylanpınar Ovaları Cazibe Sulaması 2 Kısım Şebeke İkmali İşi
Bilgi
İKN
2020/185331
Başvuru Sahibi
İntaş İnşaat Taahhüt Ticaret A.Ş.
İdare
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
İşin Adı
Mardin Ceylanpınar Ovaları Cazibe Sulaması 2 Kısım Şebeke İkmali İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
BAŞVURU SAHİBİ:
İntaş İnşaat Taahhüt Ticaret A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/185331 İhale Kayıt Numaralı “Mardin Ceylanpınar Ovaları Cazibe Sulaması 2 Kısım
Şebeke İkmali İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından
18.05.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mardin Ceylanpınar Ovaları Cazibe
Sulaması 2 Kısım Şebeke İkmali İşi” ihalesine ilişkin olarak İntaş İnşaat Taahhüt Ticaret
A.Ş.nin 07.08.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.08.2020 tarihli yazısı
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.08.2020 tarih ve 36598 sayı ile Kurum kayıtlarına
alınan 18.08.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 13.01.2021
tarihli ve 2021/MK-12 sayılı Kurul kararı üzerine yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1274-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale dokümanında ihale konusu işin benzer iş grubunun A/IX. grup işler olarak
belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin pilot ortağı tarafından sunulan iş deneyim
belgesinin konusunun "Spor ve Rekreasyon Alanları İçin Saha Tanzim İşleri' olduğu ve
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’ne göre bahsedilen iş deneyim belgesinin
A/XVIII. grup işler kapsamında yer aldığı, dolayısıyla sunulan iş deneyim belgesinin benzer
iş tanımına uygun olmadığı,
Ayrıca söz konusu iş deneyim belgesinin danışmanlık işine ait bir iş deneyim belgesi
olduğu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesi uyarınca yapımla ilgili hizmet
işinden elde edilen belgenin iş deneyimini tevsik edici bir belge olarak kullanılamayacağı, öte
yandan iş yönetme belgesi sahibi Yüksel Açıkgöz’e şube müdürü unvanıyla Yapım İşleri
İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 47’nci maddesi uyarınca belgenin düzenlendiği, ancak
Yüksel Açıkgöz’ün yapım ve/veya teknik işlerden sorumlu şube müdürü olarak görev
yapmadığı, proje dairesi şube müdürü olarak görev yaptığı, dolayısıyla sunulan belgenin
mevzuata uygun olmadığı,
Öte yandan 4734 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinin ilgili hükmü uyarınca iş
denetleme ve yönetme belgesiyle ihaleye katılan isteklilerin son bir yıldır yönetici olma
şartını sağlamayan istekli üzerinde bırakılması ve bu şartı sağlamayan diğer isteklilerin
geçerli teklif olarak kabul edilmesinin 4734 sayılı Kanunun anılan hükmüne aykırı olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi kapsamında sunduğu Ticaret Sicil
Gazetelerine göre şirketi temsile yetkili kişilerin değiştiği, bu değişikliğe göre teklif
mektubunun ya yeni temsilciler tarafından imzalanması ya da yeni temsilcilerce çıkarılmış
vekâlete istinaden imzalanması gerekirken eski temsile yetkili kişi tarafından çıkarılmış
vekâlete istinaden imzalanan teklif mektubuyla ihaleye teklif verildiği, bu nedenle isteklinin
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
Ayrıca elektronik ihale yöntemiyle yapılan ihalede teklif mektubunu imzalayan kişinin
şirket adına ihalelere katılmaya yetkili olduğuna dair imza sirkülerinin ve yetki belgesinin
teklif kapsamında sunulmadığı,
Öte yandan ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Ticaret Sicil
Gazetelerinin ortaklığın son durumunu göstermediği,
3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin kısa vadeli banka borçlarının hatalı olarak
gösterildiği, aslında uzun vadeli borcu olan isteklinin sadece istenilen asgari oranları
sağlamak için kısa vadeli banka borçlarını uzun vadeli banka borcu olarak gösterdiği,
kendilerine göre daha düşük teklif veren istekliler konsolide bilanço ile ihaleye teklif
vermişler ise konsolide bilanço ile İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde öngörülen yeterlik
kriterlerinin sağlanmadığı,
Ayrıca istekli tarafından sunulan gelir tablosunun mevzuatta öngörülen şekilde
sunulmadığı, sunulan faturaların ise danışmanlık işinden elde edilmiş faturalar olduğundan
yapım ihalelerinde tevsik edici belge olarak kullanılamayacağı,
4) İhale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel
Tebliği’ne aykırı olduğu, şöyle ki;
a) Anılan Tebliğ’in 45.1.2’nci maddesi uyarınca yaklaşık maliyet hesaplamalarında
nakliyenin formül kullanılarak belirlendiği, ancak aşırı düşük talep yazısında yer alan nakliye
analiz girdisinin fiyat teklifiyle açıklama yapılacak şekilde oluşturulmasının mevzuata aykırı
olduğu, ayrıca açıklanması istenmeyen demir nakli için formül veren idarenin stabilize ve taş
nakli gibi açıklama istenen nakliye analiz girdileri için formül vermemesinin çelişkiye sebep
olduğu,
Öte yandan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idarece verilen nakliye
formüllerinin sabit olduğu ve değiştirilemeyeceği, dolayısıyla yaklaşık maliyet hesabında
kullanılan mesafe hesabına göre açıklama yapılması gerekirken sadece fiyat teklifleri ile
açıklama yapılmasının uygun olmadığı,
Nakliye mesafelerinin idarece verilen analiz formatında istenilen nakliye mesafelerine
göre değil de farklı nakliye mesafesine göre açıklama yapıldığı,
İstekli tarafından depoya gidecek malzeme için idarece verilen nakliye mesafesinden
farklı bir mesafe öngörülerek açıklama yapılmış ise isteklinin tek taraflı olarak ocak yeri ile
depo yerini değiştirilmesinin mümkün olmadığı, idarece verilen analize aykırı olarak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,
b) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından analiz miktarlarının değiştirilerek haksız
avantaj sağlandığı,
c) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından boru imalatlarında aktarmasız analize
göre açıklama yapılmadığı, malzeme+işçilik+nakliye şeklinde fiyat teklifi alınarak açıklama
yapıldığı, bu şekilde yapılan açıklamanın Tebliğ’e aykırı olduğu,
d) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanmış birim fiyatları ve rayiçleri
bulunmayan malzemeler için istekliler tarafından enterpolasyon yoluyla yeni birim fiyat
belirlenemeyeceği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ya birim fiyat ve rayiçlerinin
kullanılması gerektiği veya üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılması gerektiği,
e) Jel dinamitin anfodan farklı bir ürün olduğu, Teknik Şartname’de öngörülen
nitelikte olmayan anfo dinamit fiyatının tevsik edici belge olarak kullanılmasının mümkün
olmadığı, anfo satıcısından alınan fiyat teklifiyle jel dinamitin açıklanmasının mevzuata
aykırı olduğu
f) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından boru parçaları için boru bedelinin % 10'u
oranında bedel öngörüldüğü, açıklamanın fiyat teklifi ile yapıldığı, ancak fiyat teklifiyle
yapılan boru bedeli ve parçalarına ilişkin açıklamada boru bedelinin % 10'nun doğrudan parça
bedeli olarak alınmasının parçaların fabrika teslim fiyatını ifade ettiği, bu nedenle parçaların
nakliye bedelini içermeyen açıklamanın uygun olmadığı,
Ayrıca fiyat teklifine dayanak olarak düzenlenen EK-O-5 belgesinde üreticiye ilişkin
bilgiler ile kapasiteye ilişkin bilgilere ver verilmediği, bu nedenle usulüne uygun olarak
düzenlenmeyen EK-O-5 belgesinin kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,
h) Fiyat teklifini veren firmanın fiyat teklifini verdiği alanda ya üretim yapması veya
alım satım yapması gerektiği, istekli tarafından makineye ilişkin açıklamanın fiyat teklifi
alınarak yapıldığı, ancak yapılan açıklamalarda fiyat teklifini veren firmanın makinaların alım
ve satımı hususunda faaliyetlerinin bulunmadığı, Ticaret Sicil Gazetesindeki şirket konuları
arasında alım, satım veya üretim gibi faaliyetlerinin yer almadığı, bu sebeple makine bedelini
fiyat teklifi ile açıklayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
Öte yandan fiyat teklifine konu olan makinaların teknik özellikleri ile analizlerde
belirtilen makinelerin teknik özelliklerinin aynı olmadığı, sadece isim olarak birbirine
benzediği,
Bu nedenle, aşırı düşük teklif açıklamasında fiyat teklifi ile açıklanan makinanın
teknik özelliklerine ilişkin bilgilerin istenilmesi gerektiği ve istenilmesi durumunda
ekskavatör ve dragline tipi makinaların 100 HP olmadığı, traktör buldozerin 185 HP
olmadığı, diğer makinaların da ruhsatta yazan HP’leri ile analizde istenilen HP’lerin bire bir
aynı olmadığı,
ı) ÖBF, TÖF, EÖBF gibi özel pozlar için ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifine konu malzemenin üretimini yapmayan firma tarafından
hazırlanan fiyat teklifinin kanıtlayıcı belge olarak kullanılamayacağı,
i) Vananın iş başı fiyatı gibi şantiye teslim fiyatı öngörülen analiz girdilerinde nakliye
bedeli ve nakliye iş kalemi belirlenmediğinden isteklinin aldığı fiyat teklifinin nakliye bedeli
içermemesinin mevzuata aykırı olduğu,
j) Basınç testi ölçer cihazlar için fiyat teklifi alındığı, alınan fiyat teklifinde yer alan
makine ile analizde yer alan makinenin aynı olmadığı, fiyat teklifini veren firmanın analizde
belirtilen özellikte cihaz satmadığı,
k) Fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen EK-O-5 ve EK-O-6 belgelerine atıf
yapıldığı, ancak mali müşavirlerden yapılmış olan araştırma sonucunda ihaleden önceki son
ve ondan önceki döneme ait ortalama fiyatlar mertebesinde satışları bulunmadığı, ayrıca
pandemi döneminde normal satışlar devam etmiş gibi fiyat teklifi verildiği, ancak vergi
dairelerinden yapılan araştırmada fiyat teklifinde belirtilen ortalamada satışların bulunmadığı,
l) Alınan fiyat teklifleri ve EK-05/EK-06 tutanaklarının şirket yetkilisi sıfatına sahip
olmayan ve meslek mensubu olmayan kişiler tarafından imzalandığı, bahsedilen aykırılık
imza sirküleri veya vekâletnameler ile meslek mensuplarına ait yetki belgeleriyle
karşılaştırıldığı takdirde ortaya çıkacağı,
m) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinin son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemindeki bilgilerle uyumlu olmadığı,
n) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından EPDK tarafından yayımlanan fiyatlar
üzerinden açıklama yapıldığı, ancak motorinin litreden kilograma dönüşüm oranının
minimum 0,833 olması gerekirken, 0,845 oranı üzerinden dönüşüm yapılarak hesaplama
yapılmasının haksız avantaj sağladığı, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliğinin
45.1.13.14’üncü maddesine aykırı olduğu,
Ayrıca motorin fiyatının tevsiki için EPDK tarafından yayımlanan fiyatların
kullanıldığı, ancak kırsal motorin fiyatı baz alınarak motorin fiyatının açıklandığı, analizde
belirtilen motorin için açıklama yapılmadığı,
o) İstekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında C30/37 beton
harcı için fiyat teklifi alındığı, ancak fiyat tekliflerinde ayrıca nakliye fiyatı öngörülmesi
gerekirken sadece edinim bedeli üzerinden açıklama yapılmasının uygun olmadığı,
C30/37 beton harcı için idarece istenilen analizde TSE EN 206-1+A1 standardına
uygun olması zorunluluğunun getirildiği, ancak istekliler tarafından sunulan fiyat teklifinde
beton harcının anılan standarda uygun olduğuna dair bir ifadeye yer verilmediği ve betonunun
anılan standarda uygun olduğunun taahhüt edilmediği,
Ayrıca, C30/37 beton harcı için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde şantiye teslim
+ boşaltma + serim maliyetinin öngörülmediği, sadece malzeme fiyatıyla yapılan açıklamanın
mevzuata aykırı olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
ö) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat teklifi ile eki EK- 0-6
belgesinde anılan Tebliğ uyarınca konulması gereken ibareye yer verilmediği, ayrıca meslek
mensubu tarafından sunulan yetki belgesinin süresinin dolduğu,
p) İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığına ait aşırı düşük teklif açıklamasında makine
amortismanının kullandığı ve kullanılan amortisman bedelinin ve makinenin edinim tarihinin
yanlış alınarak hesaplandığı, Vergi Usul Kanuna Göre amortisman ömrünün 6-10-16 gibi
farklı sürelere tabi olduğu bu nedenle yapılan açıklamaların uygun olmadığı,
r) Açıklamalarda asgari ücretin altında bir bedel öngörüldüğü, K kat sayısının 380
yerine 330 olarak hesaba katıldığı, 2020 rayiçleri kullanılması gerekirken 2019 rayiçleri
üzerinden açıklamanın yapıldığı,
s) Makine ile ilgili fiyat teklifinde sıfır makinalar yerine ikinci el makinalar için fiyat
teklifleri alarak avantajı sağlandığı, ikinci el makinalar ile işlerin yapımı sırasında istenilen
performansların sağlanamayacağı,
t) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenilmeyen bazı girdileri ve
işçilik girdileri için "sıfır" TL öngörülmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
Başvuru sahibinin 07.08.2020 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu,
idarenin 10.08.2020 tarihli işlemi ile şikâyeti uygun bulmadığı, idarenin kararının 10.08.2020
tarihinde başvuru sahibine bildirildiği ve başvuru sahibinin 18.08.2020 tarihinde Kurum
kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu,
İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 23.09.2020 tarihli ve
2020/UY.I-1558 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “düzeltici işlem belirlenmesine” karar
verildiği,
Bahsi geçen 23.09.2020 tarihli ve 2020/UY.I-1558 sayılı Kurul kararı sonrasında
idarece yeni bir ihale komisyonu kararı alınmadığı,
Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada
Ankara 5. İdare Mahkemesi’nin 09.12.2020 tarihli ve E:2020/1797 sayılı kararı üzerine alınan
13.01.2021 tarihli ve 2021/MK-12 sayılı Kurul kararı ile ““başvuru sahibinin 4’üncü
iddiasının esasının yeniden incelenmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu Kurul kararı üzerine esas incelemesi 4’üncü iddiası ile sınırlı yapılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
…
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir…” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale
komisyonu;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi yer almaktadır.
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından “Mardin
Ceylanpınar Ovaları Cazibe Sulaması 2 Kısım Şebeke İkmali” işinin ihalesinin açık ihale
usulü ile 18.05.2020 tarihinde yapıldığı, başvuru sahibi İntaş İnş. Taah. Tic. A.Ş. tarafından
18.08.2020 tarihinde Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu,
Kamu İhale Kurulu tarafından 23.09.2020 tarih ve 2020/UY.I-1558 sayılı Kurul kararında
“Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarından aşırı düşük teklif
sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş
kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranının tespit edilmesi gerektiği, yaklaşık maliyeti
oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranlarının
kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun hazırlanarak yaklaşık
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenmesi gerektiği, ihale
komisyonunca, “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”ne göre, tutarlarının yaklaşık maliyete
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun sorgulamaya
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi gerektiği ve bunların dışında
kalan iş kalemleri/grupları için ise sorgulama yapılmaması gerektiği,
Ayrıca, “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç
analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edilmesi,
yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kâr ve
genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama
yapılmasının istenilmemesi gerektiği, ayrıca tutarı, kâr ve genel gider hariç analiz toplamının
%3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin
tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması
durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda %15’lik tutarın aşılmasına neden
olan analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için
açıklama istenilmemesi, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için
açıklama istenilmesi, özel iş kalemleri ile paçal iş kalemleri için bu iş kalemlerinde bulunan
analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının isteklilere verilmesi gerektiği
anlaşılmaktadır.
İdarece 11.06.2020 tarihinde EKAP üzerinden bildirilen tebligat ile sınır değerin
altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, bahsedilen talep
yazısında MC2İ/032 poz numaralı ve “MCY2 Pompa İstasyonu Mekanik İşleri Yapılması
(Filtre İstasyonu ve Hava Kazanı dâhil)” adlı iş kalemine ait miktarların sehven yazılmadığı
anlaşıldığından ilgili pozun düzeltilmiş halinin 12.06.2020 tarihinde EKAP üzerinden
bildirildiği,
18.06.2020 tarihinde ise aşırı düşük teklif açıklaması sunulması istenilen isteklilere
“1- Aşırı düşük teklif sorgulama dosyası kapsamında yazılan Genel Gider ve Yüklenici karına
ait oranları gösteren liste, bilgi ve/veya belgeler, (KİK, Karar Pulu, Damga Vergisi, Kar v.b.
masraflar sehven yazılmıştır.
2- Aşırı düşük teklif sorgulamasına konu olan iş kalemi ve iş gurupları için istekliler
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
tarafından sunulan analizlerde; istekliler, karsız analiz toplam tutarlarının altına “Yüklenici
genel gider ve kar” ve “Toplam tutar” satırlarını ayrıca ekleyerek fiyatlandıracaklardır.
3-MC2İ/146 ve MC2İ/156 pozlarına ilişkin olarak Yaklaşık Maliyet hazırlık
aşamasında ilgili mevzuatlar esas alınarak nakliye formüllerinde kullanılan “a” katsayısı
a=0,0004*K şeklinde hesaplanacaktır.
4- Sıralı analiz girdileri tablosunda Kamu İhale Genel Tebliği 45. Maddesi ve
devamına göre açıklama istenilen ve açıklama istenmeyen analiz girdileri tespit edilmiş olup,
diğer tablolarda bu iş kalemlerinin açıklama durumları belirtilmiştir. Aynı tebliğin ilgili
maddesine göre hem açıklama istenecek hem de açıklama istenmeyecek durumda olduğu
tespit edilen analiz girdileri “Açıklama istenmeyecek analiz girdileri” tablosundan
çıkarılmıştır. Sonuç olarak MC2İ/007 ve MC2İ/006 poz numaralı iş kalemlerinde yer alan
mazot girdisi “Açıklama istenecek analiz girdileri” arasında yer almaktadır.
5-MC2i/144 poz numaralı analiz sehven eksik hazırlanmış olup revize edilerek aşağıda
tablo halinde belirtildiği şekliyle düzeltilmiş olup, Analiz girdilerine ait açıklama durumları
belirtilmiştir. Aşağıda tabloda belirtilen analizlerin açıklama durumları Açıklama istenilen
analiz girdileri tablosu ile karşılaştırılması ve buna göre değerlendirilmesi gerekmektedir.
Ayrıca NAK-KAZI ARTAN KAZI NAKLİ(10KM) analiz girdisi açıklama istenilen analiz
girdileri ekte tarafınıza verilmiştir. (EK)
6-35.140.3223 M(Montaj) pozu elektirik iş kalemi olup montaj (işçilik)imalatı olduğu
için Kamu İhale Genel Tebliği 45.1.2.2.” Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz
toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer
alamaz. “maddesi gereği açıklama yapılması istenmiştir.” şeklinde bildirimin yapıldığı ve
aşırı düşük teklif açıklamasının bu kapsamda yapılması gerektiği ifade edilmiştir.
28.07.2020 tarihinde EKAP üzerinden bildirilen ihale komisyonu kararında; 3
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmadığı, 3 istekli tarafından aşırı düşük
teklif açıklaması sunulmadığı, Özbek İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Muzaffer Kaygın İnş.
Mad. Haz. Bet. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif
açıklamasının uygun bulunduğu ve isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak
belirlendiği, başvuru sahibi İntaş İnş. Taah. Tic. A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı
ikinci teklif olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
Aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısı ve eklerinde bulunan iş kalemlerinden
MC2İ/144 numaralı paçal iş kaleminin analizinde “artan kazı nakli (10 km)” adlı nakliye
girdisinin yer aldığı, MC2İ/146 numaralı ve MC2İ/156 numaralı paçal iş kalemlerinin
analizinde “Stabilize (f: 4000, S = a x Kök(f))” adlı nakliye girdisinin yer aldığı görülmüştür.
İdarece belirlenen yaklaşık maliyet hesap cetveli ve ekleri incelendiğinde ise;
MC2İ/144 numaralı paçal iş kaleminin analizinde “artan kazı nakli (10 km)” adlı nakliye
girdisinin yer aldığı, MC2İ/146 numaralı ve MC2İ/156 numaralı paçal iş kalemlerinin
analizinde “artan kazı nakli (10 km)” ve “stabilize nakli (4 km)” adlı nakliye girdilerinin yer
aldığı görülmüştür.
Bu çerçevede, idarece yaklaşık maliyet hesaplamalarında yer alan MC2İ/144,
MC2İ/146 ve MC2İ/156 numaralı paçal iş kalemlerinin analizinde “artan kazı nakli (10 km)”
adlı nakliye girdisinin yer aldığı, bahsi geçen nakliye girdisinin ilgili 3 adet paçal iş
kaleminin analizinde açıklama istenilecek kalemler arasında yer alması gerektiği, Kamu İhale
Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesi kapsamında idare tarafından hazırlanan aşırı düşük
teklif açıklama talep yazısı ve ekindeki analizler incelendiğinde bahsi geçen “artan kazı nakli
(10 km)” adlı nakliye girdisinin MC2İ/144 numaralı iş kaleminin analizinde yer aldığı ve
açıklama istenilecek girdiler arasında yer aldığı, ancak “artan kazı nakli (10 km)” adlı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
nakliye girdisinin MC2İ/146 ve MC2İ/156 numaralı paçal iş kalemlerinin analizinde yer
almadığı tespit edilmiştir.
Bu nedenle, “artan kazı nakli (10 km)” adlı nakliye girdisinin MC2İ/146 ve MC2İ/156
numaralı paçal iş kalemlerinin analizine eklenerek açıklama istenilen analiz girdileri
arasında yer alması gerektiği, dolayısıyla yukarıda yapılan tespit ve değerlendirmeler
çerçevesinde mevzuata uygun olarak aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden yeniden aşırı düşük
teklif açıklaması istenilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.” belirtildiği, söz konusu kararda
idarece istenilen aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olarak istenilmediği
anlaşıldığından düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği görülmüştür.
Bu karar üzerine başvuru sahibi istekli tarafından açılan dava sonucunda Kurul
tarafından alınan 13.01.2021 tarihli ve 2021/MK-12 sayılı kararda başvuru sahibinin
23.09.2020 tarih ve 2020/UY.I-1558 sayılı Kurul kararında yer verilen 4’üncü iddiasının
esasının yeniden incelenmesine karar verildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi İntaş İnş. Taah. Tic. A.Ş. tarafından açılan dava sonucunda; Kurul
tarafından alınan 13.01.2021 tarihli ve 2021/MK-12 sayılı kararda “Davacı şirket tarafından
4. iddia olarak;… Davalı idarece yapılan incelemenin sadece MC2I/144 numaralı, MC2I/146
numaralı ve MC2I/156 numaralı iş kalemlerine yönelik olarak yapıldığı, ihaleyi yapan
idarece yaklaşık maliyet ve hesap cetvelinde MC2I/144 numaralı paçal iş kaleminin
analizinde “artan kazı nakli (10 km)” adlı nakliye girdisine, MC2I/146 numaralı ve
MC2I/156 numaralı paçal iş kalemlerinin analizinde “artan kazı nakli (10 km)” ve “stabilize
nakli (4 km)” adlı nakliye girdilerine yer verilmesine rağmen aşırı düşük teklif açıklaması
talep yazısında ve eklerinde bulunan iş kalemlerinden MC2I/144 numaralı paçal iş kaleminin
analizinde “artan kazı nakli (10 km)” adlı nakliye girdisinin, MC2I/146 numaralı ve
MC2I/156 numaralı paçal iş kalemlerinin analizinde ise sadece “Stabilize (f: 4000, S = a x
Kök(f))” adlı nakliye girdisine yer verildiği, “artan kazı nakli (10 km)” nakliye girdisinin
MC2I/146 numaralı ve MC2I/156 numaralı paçal iş kalemlerinin analizine eklenerek
açıklama istenilmesi gerekirken buna uygun davranılmadığı, bu nedenle tespit edilen hususlar
kapsamında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif
açıklamasının istenilmesi gerektiği değerlendirmelerine yer verildiği fakat davacının
dördüncü iddiası olan 20 alt başlığın tamamı yönünden detaylı bir inceleme yapılmadığı ve
bu alt iddialarının değerlendirilmediği görülmektedir.
Buna göre; 4734 sayılı Kanun'un ve İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında
Yönetmeliğin yukarıda aktarılan düzenlemeleri ile itirazen şikâyet başvurusunun başvuru
sahibinin iddialarının tümü yönünden inceleneceği hüküm altına alındığından, Kamu İhale
Kurulunca itirazen şikâyete konu hususlar tüm yönleri ile incelenip değerlendirilmeden
davacı şirketin dördüncü iddiası bütünüyle karşılaşmadan yönelik eksik incelemeye dayalı
olarak tesis edilen Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna
varılmıştır.
Öte yandan, dava konusu Kurul kararının hukuka aykırı bulunan kısmının ihale
sonucuna etkisi değerlendirildiğinde yürütülmesi halinde telafisi güç veya imkansız zararlara
yol açacağı ise tabiidir.
Açıklanan nedenlerle; dördüncü iddia bakımından hukuka aykırılığı açık olan dava
konusu 23.09.2020 tarihli ve 2020/UY.I-1558 sayılı Kamu İhale Kurulu kararının bu kısmının
uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577 sayılı İdari Yargılama
Usulü Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
durdurulmasına,” başvuru sahibinin 23.09.2020 tarih ve 2020/UY.I-1558 sayılı Kurul
kararında yer verilen 4’üncü iddiasının esasının yeniden incelenmesine karar verildiği, ancak
mahkeme kararında aşırı düşük teklif açıklamalarının yeniden istenilmesi ile ilgili alınan
kararın hukuka aykırı olduğuna ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmadığı, sadece
23.09.2020 tarih ve 2020/UY.I-1558 sayılı Kurul kararının 4’üncü iddiasının aşırı düşük teklif
açıklamasının yeniden istenilmesine konu olmayan iddialarının esasının yeniden incelenmesi
gerektiği yönünde karar verildiği görülmüştür.
İdare tarafından 23.09.2020 tarih ve 2020/UY.I-1558 sayılı Kurul kararı gereğince
25.11.2020 ve 28.01.2021 tarihlerinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden yeniden
aşırı düşük teklif açıklaması istenilmiştir. Buradan hareketle; herhangi bir ihalede yeniden
aşırı düşük teklif açıklamalarının istenilmesi gerektiği yönünde karar alınması durumunda,
idarelerce teklifi sınır değerin altında kalan bütün isteklilerden yeniden aşırı teklif açıklaması
istenilmesi gerekmekte ve ihale sürecinin istekliler tarafından sunulan yeni açıklamalar
üzerinden tamamlanması gerekmektedir.
Aşırı düşük teklif sorgulama işleminin mevzuata uygun yapılmadığının tespit edildiği
durumlarda, idareye daha önceki aşamada sunulan açıklamaların hukuken geçerliliğini
korumayacağı ve daha önce sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin herhangi bir
işlem tesis edilmesine imkân kalmayacağı açıktır. Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili
maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük teklif
açıklaması istenilmesi ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olacaktır. Kaldı ki,
mevzuata aykırı olacak şekilde aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yapılan açıklamaların
mevzuata uygunluğu bakımından doğru bir değerlendirme yapılmasına engel olmakta ve bu
nedenle de gerçekleştirilen ihalelerde ihale sürecinin daha sağlıklı yürütülmesi adına
mevzuata aykırı olarak istenilen aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılmasına ilişkin
kararlar verilmektedir.
Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda idarece
gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı
hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti
halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar
hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır.
Yukarıda yapılan değerlendirmeler neticesinde; 23.09.2020 tarih ve 2020/UY.I-1558
sayılı Kurul kararında aşırı düşük teklif açıklamalarının yeniden istenilmesine karar verildiği,
13.01.2021 tarihli ve 2021/MK-12 sayılı Kurul kararında ise aşırı düşük teklif açıklaması ile
ilgili iddiaların yeniden incelenmesine karar verilmekle birlikte, bahsi geçen mahkeme
kararında aşırı düşük teklif açıklamalarının yeniden istenilmesiyle ilgili kararın hukuka aykırı
olduğuna ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmadığı, aşırı düşük teklif sorgulaması
işlemlerinin yeniden gerçekleştirilmesine karar verildiğinden hukuki geçerliliği bulunmayan
aşırı düşük teklif açıklamaları üzerinden değerlendirme yapılmasının uygun olmayacağı,
nitekim bahse konu Kurul kararı sonrasında karar gerekleri uyarınca, idarece teklifi sınır
değerin altında kalan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve bu
yönüyle de daha önce sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının hukuken geçerliliğini
yitirdiği değerlendirilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/007
: 66
: 17.02.2021
: 2021/UY.I-441
Bu itibarla, gelinen aşamada anılan Mahkeme kararı gereği başvuru sahibinin 4’üncü
iddiasının aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesine ilişkin kısmı dışındaki iddialarının
incelenmesine imkân verecek aşırı düşük teklif açıklaması bulunmadığından ve bu hususta
ilave değerlendirme yapılamayacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.