Ana Sayfa / Kararlar / Adana Büyükşehir Belediyesi Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı / 2020/548808-Adana İli Merkez İlçeler, Ceyhan ve Yumurtalık İlçelerinde Yol Yapım ve Bakım Yapılması Yapım İşi
Bilgi
İKN
2020/548808
Başvuru Sahibi
Hem Grup Asfalt İnş. Müh. Oto Kiralama Taş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Adana Büyükşehir Belediyesi Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı
İşin Adı
Adana İli Merkez İlçeler, Ceyhan ve Yumurtalık İlçelerinde Yol Yapım ve Bakım Yapılması Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Hem Grup Asfalt İnş. Müh. Oto Kiralama Taş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Adana Büyükşehir Belediyesi Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/548808 İhale Kayıt Numaralı “Adana İli Merkez İlçeler, Ceyhan ve Yumurtalık  
İlçelerinde Yol Yapım ve Bakım Yapılması Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Adana Büyükşehir Belediyesi Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı tarafından  
19.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Adana İli Merkez İlçeler, Ceyhan  
ve Yumurtalık İlçelerinde Yol Yapım ve Bakım Yapılması Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak  
Hem Grup Asfalt İnş. Müh. Oto Kiralama Taş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 18.02.2021  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.02.2021 tarihli yazısı üzerine, başvuru  
sahibince 26.02.2021 tarih ve 10168 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.02.2021 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/366 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli  
tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı, şöyle ki;  
1) İsteklinin, açıklaması kapsamında sunduğu analizlerin, idarece verilen analiz  
formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına ve teknik şartnameye  
aykırı olduğu, analiz girdi cins ve miktarlarının değiştirildiği, bazı analiz girdilerine hiç yer  
verilmediği, bazı girdilerin ise adları ve birimlerinin ise hatalı gösterildiği, sunulan analizlerin  
hatalı ve eksik olduğu, açıklanması istenen tüm girdilerin açıklanmadığı, açıklanan girdilere  
ilişkin belgelendirme yapılmadığı, sunulan belgelerin ise Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45’inci maddesine aykırı şekilde düzenlendiği, açıklanması istenen ve istenmeyen analiz  
girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının gösterilmediği,  
2) İdarece açıklama istenen iş kalemlerine ait her bir analizdeki tüm girdilerin ayrı  
ayrı gösterilerek fiyatlandırılması ve bu fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun şekilde  
belgelendirilmesi gerekirken, bazı iş kalemlerinin bütün olarak tek bir fiyat teklifine konu  
edilmek suretiyle açıklama yapılmasının, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4. ile  
45.1.13’üncü maddesine aykırılık teşkil ettiği,  
3) Asfalt betonu binder tabakası yapılması (Kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) iş  
kalemini oluşturan girdiler arasında yer alan bitüm girdisi fiyatının usulüne uygun şekilde  
açıklanmadığı, bitüm fiyatının ilan tarihi ile ihale tarihi arasında TÜPRAŞ tarafından ilan  
edilen fiyatlardan daha düşük olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
4) İdarece açıklama yapılması istenen iş kalemlerinin birim fiyat tarifleri  
kapsamındaki maliyet unsurları ile isteklinin sunduğu analizlerdeki girdilerin birbirinden  
farklı olduğu, isteklinin kendisine avantaj sağlamak amacıyla iş kalemlerindeki bazı girdileri  
değiştirdiği, bazı girdilere ise hiç yer vermediği,  
5) Açıklama istenmeyen analiz girdilerine 0,01 TL ve daha az fiyat teklif edilmesi  
nedeniyle, bazı analiz girdilerinin tutarlarının 0,00 TL olarak hesaplandığı, bu durumun söz  
konusu analiz girdileri için fiyat öngörülmediği anlamına geldiği,  
6) Analizlerde aritmetik hata yapıldığı, yuvarlamadan ve aritmetik hatalardan  
kaynaklanan hesaplama hatalarının düzeltilmesi durumunda, düzeltilmiş analiz fiyatının teklif  
edilen birim fiyatın üzerinde olduğu,  
7) İsteklinin açıklamasında yer alan analiz girdileri için, Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığının cari yıl (2020) fiyatlarının altında fiyatların kullanıldığı, ayrıca mevzuata aykırı  
şekilde cari yıl birim fiyat listesinde yer almayan ancak geçmiş yıllarda birim fiyatı  
yayımlanmış olan pozlara ilişkin fiyatların kullanıldığı, fiyatları kullanılan pozlar ile açıklama  
yapılması istenen pozların birbiriyle uyuşmadığı, dolayısıyla söz konusu analiz girdileri için  
kullanılan fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesine uygun olmadığı ve  
aynı Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesine göre belgelendirilmediği,  
8) Analizlerdeki işçilik bedellerinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu  
maddesine aykırı olarak 2020 yılı için yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında  
olduğu, işçilik maliyetleri için en az saatlik asgari ücretin esas alınması gerekirken işçilik  
maliyetlerinin de fiyat tekliflerine konu edildiği ve bazı fiyat tekliflerinde “işçilik dahildir”  
ibaresine yer verilmek suretiyle mevzuata aykırı açıklama yapıldığı,  
9) Açıklama kapsamında esas alınan motorin fiyatının, EPDK’nın il bazında günlük  
yayımlanan ve ihale ilan tarihi ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan  
akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında olduğu ve mazotun litreden kg’ye dönüşümünde  
yoğunluğun 0,820-0,845 kg/lt olarak belirlenmediği, kullanılan fiyatın işin yapıldığı yere  
ilişkin olmadığı ve ayrıca KDV hariç fiyatın hesaplanmasında hata yapıldığından teklifin  
reddedilmesi gerektiği,  
10) Analiz girdilerine ait fiyat tekliflerinin, fiyat teklifine konu alanda faaliyette  
bulunan firmalardan alınmadığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin idareye sunulmadığı,  
fiyat tekliflerinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince gerekli  
ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat tekliflerini  
veren firmalar ile bu teklifleri imzalayan ve onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik  
sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetki veren bir sözleşme bulunmadığı ya da bu  
sözleşmelerin geçerlilik sürelerinin sona erdiği, söz konusu belgelerde, meslek mensubu  
kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin de eksik olduğu, fiyat tekliflerindeki  
teklif sahibinin imzasının, tutanakların ekinde sunulması gereken imza sirkülerinde ve imza  
beyannamelerinde yer alan imzalarla aynı olmadığı, fiyat teklifini imzalayan kişilerin, fiyat  
teklifini veren şirket adına hareket etme yetkisinin bulunmadığı, fiyat teklifi ile birlikte  
sunulan imza sirküleri veya vekaletnameye göre, fiyat teklifin, imzalayan kişinin, konu ve  
tutar itibarıyla söz konusu fiyat teklifini imzalama yetkisi bulunmadığı gibi, münferiden imza  
yetkisine de sahip olmadığı, fiyat teklifini imzalayan kişinin yetkisini tevsik etmek üzere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
sunulan imza sirküleri veya vekaletnamenin geçerlilik süresinin sona erdiği, diğer yandan  
fiyat tekliflerinin dayanağı faturaların, fiyat teklifine konu mala veya hizmete ilişkin  
olmadığı,  
Ayrıca fiyat teklifi veren firmaların yasal defter ve belgelerinde, son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname dönemi için fiyat teklifine konu mal veya hizmetin alış, satış veya  
üretimine ilişkin kayıt bulunmadığı halde, sırf aşırı düşük teklif açıklaması yapılabilmesini  
sağlamak amacıyla gerçeğe aykırı şekilde fiyat teklifleri düzenlendiği, yapılan bu tür gerçek  
dışı işlemlerde haksız avantaj elde etmeye çalışan istekli hakkında kamu ihalelerinden  
yasaklama da dahil olmak üzere gerekli tüm yaptırımların uygulanması ve ilgililer hakkında  
savcılığa suç duyurusunda bulunması gerektiği,  
11) Maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile stok tespit tutanağının geçici vergi  
beyanname dönemlerinin hatalı şekilde belirlendiği veya hiç belirlenmediği, tespit  
tutanaklarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine ve ekindeki Ek-O.5, Ek-O.6.,  
Ek-O.7 ve Ek-O.8 standart formlarına aykırı şekilde düzenlendiği, maliyet/satış tutarı ve stok  
tespit tutanaklarının hangi mala ilişkin olarak düzenlendiği bilgisi ile tutanak tarih ve  
sayısının bulunmadığı, tutanaklarda idarenin ve ihalenin adı, İKN, ihale tarihi, mükellefin ve  
meslek mensubunun adı, soyadı/unvanı ile diğer bilgileri (meslek mensubunun bağlı olduğu  
oda, oda sicil ve kaşe numarası bilgileri gibi) geçici vergi beyanname dönemi, defterlerin  
tasdik makamı, tasdik tarihi ve sayısı bilgilerinin yazılmadığı veya hatalı olarak yazıldığı,  
tutanakların ekinde meslek mensuplarının oda faaliyet belgeleri ile mükelleflerin imza  
sirkülerlerinin sunulmadığı, meslek mensuplarının oda faaliyet belgelerinin, fiyat tekliflerinin  
ve tutanakların meslek mensubunca onaylandığı tarihi kapsamadığı, meslek mensubunun  
faaliyet belgelerinin, kendisi tarafından aslı gibidir şeklindeki tasdik yapılmadan sunulduğu,  
Fiyat tekliflerinin dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile fiyat teklifleri  
arasında, tutanakların tarih ve sayısı, hangi mala ilişkin olarak düzenlendiği, fiyat teklifini  
veren ve meslek mensubuna ait bilgiler de dahil olmak üzere içerdikleri bilgiler bakımından  
tutarsızlık bulunduğu, söz konusu tutanaklardaki hesaplamalarda hatalar yapıldığı, satışlara  
dayalı açıklamalar için ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olması,  
maliyete dayalı açıklamalar için ise ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmaması  
koşullarının gerçekleşmediği, fiyat tekliflerine dayanak gösterilen maliyet/satış tutarı tespit  
tutanaklarındaki ortalama birim maliyet ve satış tutarlarının ilgili geçici vergi beyanname  
dönemdeki fiyat teklifine konu mala ilişkin bütün faturalar dikkate alınarak hesaplanması  
gerekirken sadece fiyatı uygun olanlar üzerinden hesaplama yapıldığı,  
Diğer taraftan meslek mensubunca düzenlenen tutanaklarda yer alan ürünler ile fiyat  
teklifine konu ürünler farklı teknik özelliklerde olduğu için söz konusu belgelerin açıklamaya  
esas alınmasının mümkün bulunmadığı, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin dayanağını  
teşkil eden idareye sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını düzenleyen mükelleflerin  
(fiyat teklifini veren firmanın) imza sirkülerlerinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesindeki belgelendirme  
usulüne uygun olmadığı, bu durumda, isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını düzenleyen mükelleflerin (fiyat teklifini veren  
firmanın) imza sirkülerlerinin asıl veya noter onaylı suret ya da ihaleden önce idarece aslı  
görülmüştür şerhi düşülen suret şeklinde sunulmadığı, istekli tarafından sunulan fiyat  
teklifinin dayanağı olan tespit tutanağındaki miktarların, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13.1. maddesindeki düzenlemeye aykırı olduğu, ayrıca tutanaklardaki fatura bilgileri  
tablosunun mevzuata uygun şekilde doldurulmadığı, fatura bilgilerinde eksiklikler ve  
yanlışlıklar bulunduğu, fatura bilgilerindeki tutar ve miktarlar ile tutanakların 4. bölümündeki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
miktarların ve birim satış ya da maliyet tutarların ile fatura tarihleri ile tutanakların 3.  
bölümündeki geçici vergi beyanname dönemlerinin birbiriyle uyumlu olmadığı ve gerçeğe  
aykırı fatura bilgilerine yer verildiği,  
12) Makine ve ekipman girdilerinin, üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak ya da  
kendi malı araçlarla açıklandığı, söz konusu açıklamaların geçerli kabul edilebilmesi için  
makine ve ekipmanın idarece verilen analizde belirtilen teknik özelliklere (beygir gücü vb.)  
birebir uygun olması gerektiği, ancak, isteklinin fiyat teklifi ile ya da kendi malı olarak  
açıkladığı makine ve ekipmanların beygir güçleri ve diğer teknik özelliklerin analizde istenen  
teknik özellikleri birebir karşılamadığı, bu sebeple, makine girdilerini fiyat teklifiyle veya  
kendi malı araçla açıklayan istekli ile ilgili olarak, fiyat teklifi veren firmanın meslek  
mensubundan, eğer kendi malı araçla açıklama yapılmışsa isteklinin meslek mensubundan  
satış tutarı tespit tutanağı ile yevmiye defteri kayıtları, fatura ve ruhsatlarının istenilerek  
makinelerin özellikle beygir güçlerinin tam olarak analizde yazan rakamla birebir aynı olup  
olmadığının tespit edilmesi gerektiği, bu çerçevede, anılan isteklinin açıklamalarında  
kullandığı makinelerin beygir güçleri başta olmak üzere teknik özelikleri analizde belirtilen  
özelliklerden farklı olduğundan, açıklamaların analizlere uygun olmadığı,  
13) Analizlerde yer alan iş makinelerinin ve araçların birim fiyatlarının, bu makine ve  
araçların isteklinin kendi malı olduğu gerekçesiyle amortisman giderine ilişkin maliyetin  
düşürülmesi suretiyle hesaplandığı halde söz konusu iş makinelerinin ve araçlarının isteklinin  
kendi malı olduğunu göstermek üzere ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı  
olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali  
müşavir veya serbest muhasebeci raporunun sunulmadığı, amortisman süresini tevsik eden  
yasal belgelere açıklama kapsamında yer verilmediği, amortisman süresi sona ermemiş olan  
makine ve araçlar için amortisman hesaplanmadığı, makine ve araçların resmi rayiçlerinde  
güç ve kapasite değerleri ile teknik özelliklerine yer verilmesi nedeniyle, fiyat teklifi alınarak  
ya da kendi malı makine ve araçlarla yapılan açıklamalarda, söz konusu güç, teknik özellik ve  
kapasite değerlerinin sağlandığının belgelendirilmediği,  
14) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17. maddesi uyarınca, makina ve ekipman  
girdilerinin bileşenlerinden amortismana yönelik yapılacak açıklamalarda, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanan rayiçlerin kullanılması veya makina ve ekipmanın isteklinin kendi  
malı olması halinde edinim bedeli üzerinden açıklama yapılmasının gerektiği, üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifinin ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için  
kullanılabileceği, yine aynı Tebliğ hükmü uyarınca, isteklilerin kendi malı olan iş makinesinin  
satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin  
açıklama kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, ayrıca, bu açıklamada iş makinesine  
ilişkin tutar olarak; isteklinin kendi malı olduğunu usulüne uygun şekilde tevsik ettiği bir iş  
makinesini aşırı düşük teklif açıklamasında kullanabilmesi için, her durumda, makinenin  
amortisman maliyeti dışında kalan maliyet katsayılarının (yedek parça, tamir-bakım, sermaye  
faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) esas alınması gerektiği, halbuki asfalt kazıma  
makinesinin bir saatlik çalışmasına karşılık gelen fiyatın hesaplanmasında esas alınan makina  
katsayısının ne kadarlık kısmının amortismana, ne kadarlık kısmının diğer maliyet  
katsayılarına karşılık geldiğine ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim  
fiyatlarda herhangi bir bilgi bulunmadığından, bu katsayıların kullanılmasının da mümkün  
olmadığı, dolayısıyla, isteklinin asfalt kazıma makinesine ilişkin olarak yapacağı açıklamada  
kullanabileceği tek fiyat bu makineye ilişkin yayımlanmış resmi rayiç olduğundan, bu tutarın  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
altında yapılan açıklamaların kabul edilmeyeceği,  
15) İsteklinin nakliye mesafelerine ilişkin açıklamasının, idarenin verdiği analizlerde  
yer alan nakliye mesafeleri kullanılarak yapılmadığı, diğer taraftan Kamu İhale Genel  
Tebliği'nin 45.1.13.15'inci maddesinde yer alan açıklamanın ihlal edilerek kamu kurum ve  
kuruluşlarınca düzenlenen veya onaylanan belgeler sunulmaksızın, geçersiz bilgi ve belge  
kullanmak suretiyle nakliye mesafelerine ilişkin olarak yapılan açıklamanın uygun olmadığı,  
ayrıca anılan istekli tarafından nakliye girdilerinin maliyetlerinin, birim fiyat tarifleri ve ihale  
dokümanında belirlenen yapım şartlarına aykırı şekilde hesaplandığı, yapılan hesaplamaların  
idarenin analizlerinde verilen nakliye formüllerinin kullanılmadığı ya da birim fiyat tarifleri  
ve yapım şartlarına uygun olmayan taşıma formüllerinin kullanıldığı ve/veya bu formüllerin  
değiştirilerek uygulandığı, K katsayısının 2020 yılı rayicinden düşük alındığı ve analizlerdeki  
formüllerin kullanılmadan fiyat teklifi ile açıklama yapılması nedenleriyle anılan isteklinin  
teklifinin reddedilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1, 4, 5 ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu  
maddesinde “39.1.Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve  
analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde  
yazılabilecektir.  
39.2.Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif  
edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile  
rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla  
olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık  
basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki  
değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate  
alınmayacaktır.  
39.3. Birim fiyat teklif cetvellerinde çarpım ve toplamlarda aritmetik hata yapan  
istekliler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklife açık ihalelerde ise isteklinin aritmetik  
hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır. açıklaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734  
sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını  
usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesine yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin yukarıda aktarılan iddialarının, idarenin 19.02.2021 tarihli cevabi  
yazısında “… Doğan İnşaat Asfalt ve Tic Ltd Şti. firması tarafından verilen süre içinde teslim  
edilen aşırı düşük sorgulama ile ilgili açıklamaların dosyası ihale komisyonu tarafından 4734  
Sayılı Kamu İhale Kanunu 38. Maddesi doğrultusunda incelenmiş ve yeterli bulunmuştur…”  
şeklinde ifadelere yer verilmek suretiyle reddedildiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde idareler tarafından yapım işleri  
ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin nasıl tespit edileceği, açıklamanın nasıl isteneceği ve teklif  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
tutarı sınır değerin altında kalan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının nasıl  
değerlendirileceği detaylı bir şekilde açıklanmıştır.  
İhale komisyonu tarafından teklif tutarı sınır değerin altında olan Doğan İnş. Asfalt ve  
Tic. Ltd. Şti.ye aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı gönderildiği, “3- 8 cm yüksekliğinde  
normal çimentolu buhar kürlü beton parke taşı ile döşeme kaplaması yapılması (her ebat,  
renk ve desende) – 120.000 m2  
9- Sıcak Karışım Kaplamalı Yollarda Asfalt Yaması Yapılması – 15.000 Ton  
12- Asfalt Kazıma Makinesi İle Her Cins Bitümlü Karışım Kaplamaların Kazılması –  
30.000 m3  
16- Asfalt Betonu Binder Tabakası Yapılması (Kırılmış Ve Elenmiş Ocak Taşı İle) –  
190.000 Ton,” iş kalemlerine ilişkin açıklama talep edildiği, açıklama isteme yazısı ekinde söz  
konusu iş kalemlerine ait analizler, sıralı analiz girdileri tabloları ile açıklama istenilmeyecek  
analiz girdilerinin listesine yer verildiği görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuruya konu ihalede, idare tarafından sınır değerin altında kalan tek  
istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebinde sadece 4 adet iş kalemi için açıklama  
sunulmasının istenildiği anlaşılmıştır.  
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Doğan İnş. Asfalt ve Tic. Ltd. Şti.  
tarafından idarece belirlenen analiz formatına uygun açıklama sunulduğu, aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında sunulan analizlerde yer alan analiz girdilerinin birim, cins ve  
miktarlarının idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebi kapsamında istekliye verilen  
analizlerdeki analiz girdilerinin birim, cins ve miktarları ile aynı olduğu, sunulan analizler  
üzerinde yapılan incelemede herhangi bir çarpım ve toplam hatasına rastlanılmadığı, açıklama  
istenilmeyen analiz girdileri için birim fiyat öngörüldüğü, hiçbir analiz girdisine 0,00 TL  
öngörülmediği anlaşılmıştır.  
Anılan istekli tarafından sunulan “9-Sıcak Karışım Kaplamalı Yollarda Asfalt Yaması  
Yapılması – 15.000 Ton” iş kaleminin açıklamasında analizde öngörülen birim fiyatın 293,64  
TL olduğu ancak birim fiyat teklif cetvelinde aynı iş kalemi için teklif edilen fiyatın 289,00  
TL olduğu, Tebliğ’in 45.1.8’inci madde açıklamasına göre, analiz fiyatı teklif fiyatının  
üzerinde olması halinde teklif reddedileceğinden hareketle iş kalemi için teklif edilen bedelin  
üzerinde bir fiyat ile açıklama yapılamayacağı ve söz konusu açıklamanın bu haliyle  
mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2 ve 8’inci iddialarına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde “İş kalemleri/gruplarına ait  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde “…Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin,  
tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38  
inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına  
ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları  
gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün  
olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili  
mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler  
kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak  
gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü  
kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı  
yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile  
açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca,  
istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak  
açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.  
45.1.13.1. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare:  
30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için (Ek ibare:  
30/09/2020-31260 R.G./12. md.) öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat  
teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20si kadar satış yapılmış olması, teklif  
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine  
meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve  
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı  
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını  
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir…” açıklamasına yer verilmiştir.  
İdare tarafından sınır değerin altında kalan tek istekliye gönderilen aşırı düşük  
sorgulama yazısı ve eklerinde “3) 8 cm yüksekliğinde normal çimentolu buhar kürlü beton  
parke taşı ile döşeme kaplaması yapılması (her ebat, renk ve desende) M2  
Girdi Tanımı  
Birimi  
Miktar  
Açıklama  
Durumu  
İstenmeyecek  
Kum(elenmesi gerekmeyen  
ince  
M3  
0,05  
agrega)  
Kaldırımcı ustası  
SA  
SA  
M2  
0,6  
1,2  
1,05  
İstenecek  
İstenecek  
İstenecek  
Düz işçi (inşaat işçisi)  
8 cm yüks. her renk ve ebatta normal  
çim. beton parke taşları (TS 2824 EN  
1338)  
” şeklinde “8 cm yüksekliğinde normal çimentolu buhar kürlü beton parke taşı ile döşeme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
kaplaması yapılması” iş kalemine ait tablonun yer aldığı görülmektedir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı istekli tarafından açıklama istenilen iş kalemlerinden “8  
cm yüksekliğinde normal çimentolu buhar kürlü beton parke taşı ile döşeme kaplama  
yapılması (her ebat, renk ve desende)” adlı iş kalemin birim fiyat açıklamasının fiyat teklifi  
ile yapıldığı ve söz konusu fiyat teklifinin ekinde ise “satış tutarı tespit tutanağı”na yer  
verildiği, söz konusu fiyat teklifinde “…her miktar için malzeme; işçilik ve yatay-düşey tüm  
nakliyeler dahil KDV hariç aşağıda yazılı fiyatlardan yerine getirmeyi teklif ve taahhüt  
ederiz” şeklinde ibarenin yer aldığı, bu tespitler ışığında, isteklinin anılan iş kaleminin tek bir  
fiyat teklifine konu edildiği, anılan iş kalemin alt analizinde, kaldırımcı ustası, düz işçi  
şeklinde yer alan işçilik giderlerine ilişkin olarak ayrı ayrı saatlik asgari işçilik ücreti  
öngörmediği tespit edilmiştir.  
İlgili mevzuat hükümleri çerçevesinde, aşırı düşük teklif sahibi istekliler tarafından  
yapılacak açıklamaların, idarece açıklama isteme yazısı ekinde gönderilen analiz formatına  
uygun şekilde yapılması gerektiği, yukarıda aktarılan tespitler doğrultusunda yapılan  
incelemede, idarece 8 cm yüksekliğinde normal çimentolu buhar kürlü beton parke taşı ile  
döşeme kaplama yapılması (her ebat, renk ve desende)” adlı iş kalemi için hazırlanan analizde  
malzeme, işçilik girdi cins ve miktarlarına ayrı ayrı yer verilmesine karşın aşırı düşük teklif  
açıklaması uygun bulunan isteklinin bahse konu iş kalemi için oluşturulan analize dayanak  
olarak iş kalemi adının yer verildiği tek bir girdinin bulunduğu fiyat teklifinin kullanıldığı, bu  
haliyle yapılan açıklamanın idarece verilen analiz formatına uygun olmadığı,  
Öte yandan anılan fiyat teklifinde analiz girdileri ayrı ayrı belirtilmediğinden iş kalemi  
analizinde yer alan “kaldırımcı ustası, düz işçi ve düz işçi” analiz girdileri için öngörülen  
işçilik ücretinin 2020 yılı için hesaplanan saatlik asgari ücretin (13,08 TLnin (2.943,00 TL /  
30 gün / 7,5 saat)) altında olup olmadığına ilişkin olarak tespit yapılamayacağı  
anlaşıldığından, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamasının bu yönüyle de uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesinde “Analizler ile yardımcı ve/veya  
alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri  
kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan  
isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına gerek bulunmamaktadır.” açıklaması yer almaktadır.  
Doğan İnş. Asfalt ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamalarında “Bitüm zati bedeli” analiz girdisine ilişkin olarak Çevre Şehircilik Bakanlığı  
tarafından yayımlanan 04.610/1B (yeni poz no: 10.330.5422) poz numaralı “Asfalt  
Çimentosu (Penetrasyon Asfalt) (TS 1081) (Kırıkkale Rafineri)”nin 2020 yılı rayiç fiyatı ile  
açıklama yapıldığı görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamalarından, açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
analizlerde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri  
kullanan isteklilerin 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarının zorunlu olmadığı  
anlaşılmakta olup “Bitüm zati bedeli” analiz girdisine ilişkin olarak yapılan açıklama uygun  
olduğundan söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.  
4) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesinde “İsteklilerin iş kalemleri/iş  
grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu  
fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi  
kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da  
yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda  
analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi  
belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda  
da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını”  
kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste  
halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş  
grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz  
düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde  
belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
fiyatları  
Teklif  
Kar  
ve  
Kar ve  
Teklif  
genel  
gider  
dahil  
birim  
fiyat  
Teklif  
edilen  
birim  
fiyat  
Sıra Poz  
No No  
genel edilen  
gider kar ve  
hariç genel  
birim gider  
fiyat  
İş kaleminin adı  
Birim fiyatı alınan  
kurum/kuruluş  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
97,86  
97,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
2
16.002 200  
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
104,00  
105,00  
103,96  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
3
dozlu Bayındırlık ve İskan  
110,13 88,10 15,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.”  
açıklaması yer almaktadır.  
Doğan İnş. Asfalt ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamalarında “Her cins ve tonajda motorlu araç taşıma katsayısı (02.017 poz nolu) ve  
Bitüm zati bedeli (04.610/1B poz nolu)” analiz girdilerinin birim fiyatlarının Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2020 yılına ilişkin rayiçleri ile tevsik edildiği  
görülmüştür.  
Yukarıda bahsi geçen Tebliğ 45.1.5’inci maddesinden, aşırı düşük teklif açıklama  
sunması istenen isteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri  
ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemelerinin zorunlu olmadığı, bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemelerinin zorunlu olmadığı  
anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede, istekli tarafından analizlerde kullanılan fiyatlar ve poz numaraları  
ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan rayiçlerin ve poz numaralarının aynı  
olduğu, geçmiş yıllarda birim fiyatı yayımlanmış olan pozlara ilişkin rayiç fiyatların  
kullanılmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14’üncü maddesinde “İstekliler tarafından  
akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt  
fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya  
benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası  
Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.” açıklamasına yer verilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
İdarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif yazısı eki analiz formatları  
incelendiğinde, mazot rayicinin biriminin kg olarak belirlendiği, anılan istekli tarafından  
yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında “mazot(motorin)” girdisi için 4,67 TL/kg tutarının  
esas alındığı, anılan tutara ihale ilanı ile ihale tarihi arasında Adana ilinde gerçekleşen  
akaryakıt bayii fiyatlarından en düşüğü olan 5,1728 TL/litre (03.11.2020 tarihli Soypet fiyatı)  
tutarından %18 KDV düşülüp (KDV’siz fiyat 4,3837 TL), 0,845 kesafet oranı uygulanarak  
ulaşıldığı [(5,1728 TL/1,18/0,845)*0,90=4,6690TL/kg)] tespit edilmiştir  
Yukarıda yer verilen tespit çerçevesinde yapılan incelemede, ekonomik açıdan en  
avantajlı isteklinin, açıklama istenilen analiz girdilerinden birisi olan mazot (motorin)  
girdisine ilişkin olarak yaptığı açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14’üncü  
maddesine uygun gerçekleştirildiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 10 ve 11’inci iddialarına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde “Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare:  
30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için (Ek ibare:  
30/09/2020-31260 R.G./12. md.) öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat  
teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20si kadar satış yapılmış olması, teklif  
edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine  
meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve  
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı  
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını  
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
(Ek fıkra: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Kurum bu maddede düzenlenen 1/20  
oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar  
belirlemeye yetkilidir. ” açıklaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
Aynı Tebliğ’in 45.1.13.10’uncu maddesinde “Meslek mensubu; üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve  
Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu  
ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.”  
açıklaması yer almaktadır.  
Söz konusu Tebliğ’in 45.1.13.11’inci maddesinde “Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8  
numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak  
düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde;  
4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre  
pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.”  
açıklaması yer almaktadır.  
İdarece açıklanması istenen “8 cm yüksekliğinde normal çimentolu buhar kürlü beton  
parke taşı ile döşeme kaplaması yapılması (her ebat, renk ve desende)1 belirlenen  
10.130.1505 poz numaralı “C25/30 Hazır Beton Harcı” iş kalemin alt girdisini “8 cm yüks.  
Her renk ve ebatta normal çim. beton parke taşları (TS 2824 EN 1338)” tevsiken NS Orman  
Ürün. Gıda Çevre ve Temizlik Mad. İnş. Tur. Tar. Hay. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından  
ekonomik açıdan en avantajlı istekli Doğan İnş. Asfalt ve Tic. Ltd. Şti.ye yönelik olarak  
02.02.2021 tarihinde düzenlenen fiyat teklifinin anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması  
ekinde sunulduğu görülmüştür.  
Yukarıda bahsi geçen Tebliğ açıklamalarından, aşırı düşük teklif açıklaması sunan  
istekliler tarafından teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat  
teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi  
yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine  
göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacağı, diğer taraftan meslek mensubunun;  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5,  
Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu  
anlaşılmaktadır.  
Bahse konu fiyat teklifini veren NS Orman Ürün. Gıda Çevre ve Temizlik Mad. İnş.  
Tur. Tar. Hay. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.nin faaliyet alanı için Ticaret Sicil Gazetesi’nin resmi  
internet sitesi üzerinden yapılan sorgulamada, fiyat teklifi veren firmanın teklife konu alanda  
faaliyette bulunduğu, ayrıca anılan fiyat teklifinde Kamu İhale Genel Tebliği'nde belirtilen  
ibarelere yer verilerek serbest muhasebeci mali müşavir tarafından iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı, sunulan fiyat teklifinde “”Adana İli Merkez  
İlçeler, Ceyhan ve Yumurtalık İlçelerinde Yol yapım ve Bakım Yapılması İşi” işi kapsamında  
olan “8 cm yüksekliğinde normal çimentolu buhar kürklü beton parke taşı ile döşeme kapması  
yapılması…” imalatına ilişkin Yapım Şartlarında belirtilen esaslar doğrultusunda her miktar  
için malzeme; işçilik ve yatay-düşey tüm nakliyeler dahil KDV hariç aşağıda yazılı  
fiyatlardan yerine getirmeyi teklif ve taahhüt ederiz. ” ifadesine yer verildiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
Fiyat teklifinin ekinde “Satış Tutarı Tespit Tutanağı (Ek-O.6)”nın da sunulduğu ve  
sunulan bu belgenin Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan standart forma uygun olduğu, söz  
konusu tutanağın; 2020 yılı 3.dönem geçici vergi beyanname dönemine göre düzenlendiği,  
ayrıca tutanakta, fiyat teklifine konu olan hizmete ilişkin olarak düzenlendiği bilgisi ve  
tutanak tarih ve sayısının yer aldığı, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığı, tutanaklardaki fatura  
bilgileri tablosunun doldurulduğu ve ihale konusu işte kullanılması öngörülen (anılan iş  
kaleminin miktarı/tutanakta yer alan toplam miktar) fiyat teklifi konusu hizmet miktarının en  
az 1/20’si kadar satış yapıldığının anlaşıldığı, fatura tarihlerinin anılan tutanağının  
3.bölümünde yer alan geçici vergi beyanname dönemiyle uyumlu olduğu,  
Ayrıca tutanağın ekinde fiyat teklifini imzalayan firmanın imza sirküleri ile söz  
konusu firmanın meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu, söz konusu faaliyet  
belgesinin meslek mensubunca kaşelenip, imzalandığı, öte yandan anılan istekli tarafından  
fiyat teklifinin ekinde fiyat teklifini imzalayan kişi adına düzenlenen noter onaylı 12.09.2019  
tarihli ve 13802 numaralı imza sirkülerinin sunulduğu, söz konusu belgede “…M. K. NS  
Orman Ürün. Gıda Çevre ve Temizlik Mad. İnş. Tur. Tar. Hay. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.ne her  
hususta sınırsız yetki ve münferiden temsil ve ilzam etmek üzere yetkili olarak atanmıştır…”  
şeklinde ibarenin yer aldığı, ayrıca söz konusu şahsa verilen yetkinin süresiz olduğu, diğer  
yandan söz konusu belgede yer alan imzanın, fiyat teklifinde yer alan imzanın birbirleriyle  
aynı olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 12, 13 ve 14’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana  
ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “… (3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan  
tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı  
olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
müşavir raporu ile tevsik edilir. ” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin  
belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. … aday veya istekliler de kendi malı olan tesis,  
makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı  
olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest  
muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. ” açıklaması,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci maddesinde (Ek madde: 30/09/2020-  
31260 R.G./12. md.) Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın  
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici  
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar, kullanılabilecektir.”  
açıklaması yer almaktadır.  
İdare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklaması yazı ekinde yer alan makine  
ve ekipmana ilişkin olarak açıklama istenilecek analiz girdisinin “Asfalt kazıma makinası  
(400 HP gücünde max. 2.05m freze genişliğinde, 0,15m freze derinliğinde, konveyörlü)”  
şeklinde düzenlendiği görülmektedir.  
03.070/2 poz numaralı “Asfalt kazıma makinası (400 HP gücünde max. 2.05 m  
genişliğinde, 0,15 m freze derinliğinde konveyörlü)” analiz girdisinin, idarece aşırı düşük  
teklif sorgulaması kapsamında verilen miktarlar dikkate alınarak kendi malı olan makinelerin  
edinim bedeli üzerinden açıklandığı, bahse konu analiz girdilerinde yer alan asfalt kazıma  
makinesinin kendi malı olduğunu tevsik etmek için “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik  
Özel Amaçlı İnceleme ve Tespit Raporu”nun sunulduğu, bahse konu raporda 2010 model  
“400 HP-(2.05m 0.15m) Konveyörlü Asfalt Kazıma Makinası”nın edinimine ilişkin fatura  
tarih ve numarası ile fiyatına yer verildiği, 25.12.2017 tarihli ve 053154 sayılı faturada  
“model yılı 2010, markası Caterpıllar, tipi PM200, cinsi Asfalt Kazıma Makinası” şeklinde  
bilgilerin yer aldığı, anılan faturada motor gücüne ilişkin bilginin yer almadığı, ayrıca  
sunulan teknik belgede ise 2010 model yılı Caterpıllar aracın motor gücünün “429 kw”  
şeklinde yer aldığı, öte yandan aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan isteklinin aşırı  
düşük açıklamasında kullanmış olduğu aracın mevcut demirbaş defterinde kayıtlı olduğunun  
belirtildiği, anılan raporun meslek mensubu tarafından imzalandığı ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelendiği/mühürlendiği tespit edilmiştir.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinin üçüncü  
fıkrasının ilk cümlesinde yer alan “Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair  
noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir  
raporu ile tevsik edilir.” hükmü gereğince, isteklinin kendi malı olan tesis, makine ve  
ekipmanı serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilebileceği anlaşılmıştır.  
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü  
Kaplamalar, Bakım ve Trafik işlerine Ait Fiyat Analizleri” kitabında belirli bir süre için (1  
saatlik ücret vb.) çalıştırılacak tesis, makine ve ekipmana ilişkin birim fiyat analizleri  
incelendiğinde, tesis, makine ve ekipmana toplam maliyet katsayısının; amortisman, yedek  
parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj giderlerine tekabül eden  
katsayıların toplamından oluştuğu anlaşılmıştır.  
Örneğin; 03.501 poz numaralı “Ekskavatörün 1 Saatlik Ücreti (1 yd3 lük ve takriben  
100 HP gücünde)” birim fiyat analizinde, ekskavatöre isabet eden maliyet katsayısının  
(0,000137); amortisman (0,000063); yedek parça (0,000033); tamir, bakım (0,000008);  
sermaye faizi, sigorta (0,000023); nakil, montaj, demontaj (0,000010) giderlerine tekabül  
eden katsayıların toplamından meydana geldiği görülmüştür. Örneğe konu olan birim fiyat  
analizine aşağıda yer verilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
03.501 Ekskavatörün 1 Saatlik Ücreti (1 yd3 lük ve takriben 100 HP gücünde)  
Amortisman  
Yedek Parça  
Tamir, Bakım  
Sermaye Faizi, Sigorta  
Nakil, Montaj, Demontaj  
0,000063 A  
0,000033 A  
0,000008 A  
0,000023 A  
0,000010 A  
(03.001 den) 0,000137 x =  
Malzeme:  
Mazot  
8,550 kg  
1,710 kg  
(04.109 dan)  
(04.109 dan)  
8,550  
1,710  
x =  
x =  
Mazot  
(Makine  
yağı,  
benzin üstüpü vs. karşılığı)  
İşletme  
Formen  
Operatör Makinist  
Yağcı  
0,002 ay  
0,006 ay  
1,00 sa  
(01.409 dan)  
(01.404 den)  
(01.408 den)  
0,002  
0,006  
1,00  
x =  
x =  
x =  
____  
1 Saatlik Ücreti:  
Yapım işlerinde kullanılan tesis, makine veya ekipmanın açıklama istenilen analiz  
girdisi olarak belirlenmesi durumunda, ilgili makine katsayısının; amortisman, yedek parça,  
tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj giderlerinden oluştuğu, bu katsayı  
ile çarpılacak birim fiyat olarak makine rayicinin kullanılabileceği, makine katsayısı  
içerisinde amortisman giderinin de bulunması nedeniyle birim fiyatın tevsikinde fiyat  
teklifinin kullanılamayacağı, isteklilerin kendi malı olan makineler için birim fiyat olarak  
satın alma bedelinin kullanılabileceği, ancak söz konusu bedelin amortisman maliyeti  
katsayısı dışında kalan maliyet katsayılarının (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-  
sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplam makine katsayısı içerisindeki ağırlık oranı ile makine  
rayicinin çarpılması suretiyle bulunan tutarın altında olamayacağı anlaşılmaktadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatlarda farklı iş makineleri için  
kullanılan katsayıların amortismana ilişkin kısmı ile yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-  
sigorta, nakil-montaj-demontaj vb.ye karşılık gelen kısımları açıkça anlaşılmakta, ancak  
03.070/2 (Karayolları Genel Müdürlüğü birim fiyat kitabında KGM/03.570/2 olarak  
geçmektedir.) poz numaralı “Asfalt kazıma makinası (400 HP gücünde max. 2.05 m  
genişliğinde, 0,15 m freze derinliğinde konveyörlü)” analiz girdisinin makine katsayılarının  
ne kadarlık kısmının amortismana, ne kadarlık kısmının ise yedek parça, tamir-bakım,  
sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj vb.ye karşılık geldiğine ilişkin herhangi bir bilgi  
bulunmamaktadır.  
Yukarıda yapılan açıklamalar kapsamında isteklilerin kendi malı olan makineler için  
yapılacak açıklamalarda makine katsayısını oluşturan amortisman, yedek parça, tamir-bakım,  
sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj giderlerinin ağırlık oranları belirgin olmayan  
makineler bakımından amortisman dışında kalan diğer giderlerin toplam katsayı içerisindeki  
ağırlık oranının tespiti de mümkün bulunmamaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
Bu itibarla, başvuru sahibi istekli tarafından 03.070/2 poz numaralı “Asfalt kazıma  
makinası (400 HP gücünde max. 2.05 m genişliğinde, 0,15 m freze derinliğinde konveyörlü)”  
analiz girdilerinin kendi malı olan asfalt kazıma makinesinin edinim bedeli üzerinden  
açıklama yapıldığı, söz konusu makinenin amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan  
maliyet katsayılarının (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-  
demontaj) toplam makine katsayısı içerisindeki ağırlık oranı bulunmadığından ve bahse konu  
makinenin kendi malı olduğu hususu ile edinme bedelinin tevsiki için meslek mensubu onaylı  
raporun sunulduğu dikkate alındığında başvuru sahibi istekli tarafından yapılan açıklamanın  
mevzuata aykırı olarak değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır.  
,
Diğer taraftan aşırı düşük teklif açıklaması yapılacak “Asfalt Kazıma Makinesi İle  
Her Cins Bitümlü Karışım Kaplamaların Kazılması” iş kaleminin alt analizinde yer alan ve  
açıklama talep edilen asfalt kazıma makinesinin (03.070/2 poz no) teknik özelliklerinin 400  
HP gücünde olması istenilmesine rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
açıklaması ekinde sunulan kendi malına ilişkin teknik özellikleri gösterir teknik belgede asfalt  
kazıma makinenin gücünün 429 KW (575 HP) olduğu anlaşılmaktadır.  
Bu çerçevede anılan analiz girdisinin idarece verilen analiz formatına uygun olarak  
açıklanmadığı, SMMM raporu ile kendi malı olarak gösterilen asfalt kazıma makinesinin  
idare tarafından verilen analiz formatında ifade edilen teknik özelliklerden farklı teknik  
özelliklere sahip bir makine olduğu, bahse konu analiz girdisinin kendi malı asfalt kazıma  
makinesi edinim bedeli ile açıklanabilmesi için kendi malı olan asfalt kazıma makinesinin  
idare tarafından verilen analiz formatında ifade edilen teknik özelliklere uygun bir asfalt  
kazıma makinesi olması gerektiği, isteklilerin bu teknik özelliklerde bir asfalt kazıma  
makinesine sahip olmaması halinde, analizi kendi malı asfalt kazıma makinesinin edinim  
bedeli ile açıklamaktan ziyade, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde düzenlenen  
diğer yöntemlerden uygun olan yöntem kullanılarak açıklanması gerektiği, açıklama ekinde  
Tebliğ’in 45’inci maddesinde düzenlenen diğer yöntemlerin kullanıldığına dair başka  
belge/belgelerin de sunulmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif  
açıklamasının bu yönüyle uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesinde “Sınır değerin altındaki teklif  
sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin  
ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak,  
isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale  
konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi  
niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler  
belirtilir.” açıklaması yer almaktadır.  
Açıklama istenilen “Asfalt Betonu Binder Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş  
Ocak Taşı İl)” iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunun idarece aşırı düşük tekli açıklaması  
istenen istekliye verildiği, söz konusu tablonun içerisinde “Bitümlü Malzemenin Ana  
Depodan Plente Nakli M-485 KM)” analiz girdisinin ve bu girdiye ilişkin olarak nakliye  
mesafe ve formül bilgilerinin de yer aldığı görülmüştür.  
Tebliğ’in 45.1.2’nci maddesi gereği açıklama istenecek analiz girdileri arasında ihale  
konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin nakliye girdileri varsa, yaklaşık maliyet  
hesabında esas alınan mesafelerin aşırı düşük teklif sorgulama yazıları ile birlikte isteklilere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/012  
: 24  
: 24.03.2021  
: 2021/UY.I-648  
verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
Bu bağlamda, idare tarafından hazırlanan aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında  
açıklama istenilen iş kalemlerine ve bunların analiz girdileri ve miktarlarına yer verildiği,  
anılan isteklinin analiz formatında yer verilen nakliye mesafesi ve nakliye formülünün  
kullanıldığı, öte yandan anılan formül içerisinde yer alan K katsayısı için 2020 yılı rayicinin  
kullanıldığı anlaşılmış olup, söz konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Doğan İnşaat Asfalt ve Tic. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale  
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.