Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı / 2020/444147-Adıyaman-Recep İçmesuyu İsale Hattı
Bilgi
İKN
2020/444147
Başvuru Sahibi
İlba Mimarlık İnşaat Turizm Nakliyat Ticaret Sanayi Limited Şirketi-İn-Sel İnşaat Mimarlık Turizm Nakliyat Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Adıyaman-Recep İçmesuyu İsale Hattı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
BAŞVURU SAHİBİ:  
İlba Mimarlık İnşaat Turizm Nakliyat Ticaret Sanayi Limited Şirketi-İn-Sel İnşaat Mimarlık  
Turizm Nakliyat Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/444147 İhale Kayıt Numaralı “Adıyaman-Recep İçmesuyu İsale Hattı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı tarafından 14.10.2020  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Adıyaman-Recep İçmesuyu İsale Hattı”  
ihalesine ilişkin olarak İlba Mimarlık İnşaat Turizm Nakliyat Ticaret Sanayi Limited Şirketi-  
İn-Sel İnşaat Mimarlık Turizm Nakliyat Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının 17.08.2021  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.08.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 03.09.2021 tarih ve 40262 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.09.2021  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1450 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 2020/444147 ihale kayıt numaralı ihaleye teklif  
verdikleri, 14.04.2021 tarihli ihale komisyonu kararına karşı yaptıkları itirazen şikayet  
başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu tarafından 02.06.2021 tarihli ve 2021/UY.II-1107 sayılı  
kararın alındığı ve söz konusu kararda aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılmasına  
karar verildiği, bahse konu kararın gereğini teminen idare tarafından 09.07.2021 tarihinde  
teklifi sınır değer tutarının altında kalan Mst Altyapı İnş. Taah. Turz. Tic. A.Ş. (Eski Unvanı  
Tam Er İnş. Taah. Turz. Tic. A.Ş.) - Arges İnş. Taah. Turz. ve San. Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığına yeni oluşturulan formata uygun şeklide aşırı düşük teklif sorgulaması yaptığı ve  
13.08.2021 tarihli ihale komisyonu kararında belirtilen gerekçelerle anılan isteklinin  
açıklamasının uygun bulunmayarak, teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin  
kendi şirketleri uhdesinde bırakıldığı,  
Ancak idare tarafından yapılan inceleme neticesinde bulunan gerekçelere ek olarak  
aşağıda belirtilen hususlar nedeniyle de anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının  
uygun olmadığı,  
Şöyle ki;  
1) Anılan iş ortaklığı tarafından mevzuata uygun olmayacak şekilde açıklama  
yapıldığı, örneğin, işçilikler, depo döküm bedeli, katodik koruma yapılması, her cins ve  
tonajda motorlu araç taşıma katsayısı K, amonyum nitrat, fuel-oil karışımı, çakıl (elenmesi  
gerekmeyen iri agrega), C 16/20 beton harcı gri renkte, normal hazır harçları (TS EN 206-  
1+A1), çam kerestesi 2.sınıf, Ekskavatör (paletli) (260 hp) (maksimum 2,5 m3 ), Ekskavatör  
(paletli) (210 hp) (maksimum 2,5 m3 ) girdileri için istekli tarafından analizlerde farklı  
fiyatların verildiği, Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca belirlenen 2020 yılı birim fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
rayiçlerinin altında teklif verilerek açıklama yapıldığı,  
2) Anılan iş ortaklığı tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5 ve 39’uncu  
maddelerine istinaden, analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde aritmetik hata yapıldığı,  
analiz sonucu bulunan iş kalemleri/gruplarına ait birim fiyatların, ihalede teklif edilen birim  
fiyatların üzerinde olduğu, analizlerde girdi miktarı ve rayiç fiyatı çarpımı sonucunda yarım  
kuruşun altında bulunan tutarların sıfır (0) alınarak, toplama etki ettirilmediği,  
3) Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanan birim fiyatların ve rayiçlerin kullanıldığı halde söz konusu  
birim fiyatların ve rayiçlerin poz numaralarının belirtmek suretiyle liste halinde sunulmadığı,  
bu durumda söz konusu birim fiyat ve rayiçlere ilişkin olarak anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü  
maddesinde belirtilen belgeleri sunmaları gerektiği,  
4) Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde teklif edilen birim fiyatlar ve  
rayiçlerin Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış 2020 yılı fiyatlarını yansıtmadığı,  
5) İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan  
işçilik fiyatlarının 2020 için yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olduğu,  
6) Piyasadan fiyat teklifi ve proforma fatura ile yapılan açıklamalar için sunulan  
teklifleri veren firmaların teklife konu alanda faaliyette bulunmadığı,  
7) İş ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük açıklamasında yer alan açıklama istenilen  
iş kalemlerinin analiz formatlarının idare tarafından verilen analiz formatlarına uygun  
olmadığı,  
8) İş ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük açıklamasında teklif edilen mazot  
fiyatının Tebliğ’in 45.1.13.14’üncü maddesine aykırı olduğu, EPDK tarafından yayımlanan  
ilan tarihi ile ihale tarihi arasında belirlenen fiyatın kullanılmadığı, aşırı düşük teklif  
açıklamasında mazot fiyatının biriminin litre olarak alındığı, ancak analizlerde mazot birimi  
kilogram olarak istenildiğinden, mazot miktarının litreden kilograma dönüşmesinde herhangi  
bir bilginin kullanılmadığı,  
9) Analizler ile fiyat teklifleri arasında uyumsuzluk ve çelişkiler bulunduğu,  
analizlerde yer alan girdiler ile fiyat tekliflerine konu olan girdilerin birbirinden farklı olduğu,  
fiyat tekliflerinde hesaplama hatası ve bilgi eksikliklerinin bulunduğu, teklife konu her bir  
girdinin fiyatının ayrı ayrı gösterilmediği, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan iş  
kalemleri için malzeme ve montaj bedelleri ayrı ayrı belirtilerek açıklama yapılmadığı, özel  
pozlar için fiyat teklifi alınmış olup, fiyat tekliflerinde özel poza ilişkin malzeme, makine,  
işçilik ve nakliyeler gibi girdiler ve girdi miktarları idarelerin paçal analiz formatında  
göstermeleri gerektiği gibi ayrı ayrı belirtilerek fiyat teklifi alınmadığı,  
10) İş ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan belgelerin Tebliğ’in  
45.1.13’üncü maddesine göre (teklif yazısı, proforma fatura, maliyet tespit tutanağı, satış  
tutarı tespit tutanağı v.b.) geçerli olmadığı, söz konusu belgelerin son geçici vergi beyanname  
dönemine ait olmadığı ve birim ortalama maliyetler ile ağırlıklı ortalama birim satış fiyatının  
ilgili belgelerde belirtilmediği, girdilere ait birimlerin yanlış alındığı, analizlerde kullanılan  
birim fiyatların, fiyat teklifi/proforma fatura/tutanaklardaki fiyatlara göre olması gerekenden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
daha az alındığı, belgelerin meslek mensubu tarafından mevzuata uygun olarak  
onaylanmadığı ve gerekli ifadelerin belirtilmediği,  
11) İş ortaklığı tarafından teklif edilen fiyatların tevsiki amacıyla fiyat tekliflerinin  
dayanağı olan Ek-O.5 maliyet tespit tutanağı ve Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarına esas  
olan faturalar sahte olup daha sonra tutulan söz konusu tutanakların da iptal edildiği, diğer  
taraftan teklif edilen birim fiyatları tutturabilmek adına kesilen faturaların tamamını değil  
düşük tutarlı olan kısımları ortalamaya katılmak suretiyle fiyat teklifine esas analizlerde  
gerçeği yansıtmayan fiyat oluşturulduğu, dolayısıyla ihale komisyonunun kararını etkilemeye  
yönelik belge düzenlendiği, Ek-O.5 maliyet tespit tutanağında belirtilen geçici vergi  
beyanname dönemindeki “153 Ticari Mallar Hesabı”nda bulunan kayıtlara ilişkin bilgilerin ve  
Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağında belirtilen geçici vergi beyanname dönemindeki “600  
Yurtiçi Satışlar Hesabı”nda bulunan kayıtlara ilişkin bilgiler incelendiğinde bahse konu  
faturaların görüleceği,  
12) Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerdeki girdi miktarlarının emsal kamu  
idarelerine ait analiz girdi miktarlarının altında gösterildiği,  
13) Nakliye analizlerinin idarece belirtilen mesafeden daha düşük mesafe öngörülerek  
açıklandığı, idarece verilen analiz formatlarındaki nakliye formülü ve katsayıların sabit  
olduğu, ancak bahse konu iş ortaklığı tarafından bu verilerin değiştirildiği,  
14) İdarece R-15 Servis Yolunda Platform Kazısı, Dolgu ve Harfiyat İşlerinin  
Yapılması iş kalemi açıklama istenilecek poz olarak belirlendiği, ancak kazı pozları ve  
nakliye pozu içindeki 10.110.1003 her cins ve tonajda motorlu araç taşıma katsayısı K girdisi  
toplam girdi miktarı olarak değerlendirmeye alınmayarak, miktarı az tutularak açıklama  
istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği, idarece yaklaşık maliyet hesaplarında ve  
analizlerde kamu kurum ve kuruluşlarınca kullanılan nakliye analiz formülleri kullanıldığı  
halde isteklinin piyasadan fiyat teklifi alarak açıklama yapmasının önünü açacak şekilde  
nakliye analiz girdisinin belirlendiği, idarece yaklaşık maliyet hesaplarında bulunan diğer  
nakliye pozları içinde bulunan kazı artığı, kum çakıl nakli, çelik boru nakli analizlerde  
bulunan analiz istenecek girdi olan taşıma katsayısı K girdisi için Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı tarafından yayımlanan 2020 yılı rayiç birim fiyatın altında teklif verdiği,  
15) Bahse konu iş ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
makine için fiyat teklifi alınarak açıklama yapıldığı, makine amortismanının fiyat teklifi ile  
açıklanmasının Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesine uygun olmadığı, açıklanması istenen girdi  
olarak belirlenen makinenin Ekskavatör (paletli) (260 hp) (maxsimum 2,5 m3), Ekskavatör  
(paletli) (210 hp) (maxsimum 2,5 m3), Ekskavatör Beko takriben 125 HP (3/4-15/8 Yd3),  
Vinç 270 hp gücünde 16-36 m bom uzunluğunda ortalama 30 ton kaldırma kapasiteli lastik  
tekerlekli mobil vinç girdilerini iş ortaklığı tarafından kendi malı olarak göstererek  
açıklandığı, bu girdilere ait amortisman bedellerine ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı rayiç bedellerinin kullanılmadığı, kendi malı olarak gösterilen anılan makine ve  
diğer makine girdilerinin idarece verilen analiz formatlarında yer alan makineler olduğuna  
ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı, amortisman bedellerinin belirlendiği meslek mensubu  
onaylı raporların açıklama kapsamında sunulmadığı, anılan Bakanlık analizlerinde yer alan  
makine kalemlerinde yer alan bakım onarım, işletme, finansman vb. alt girdilerin açıklama  
kapsamında gösterilmediği, makine ve ekipmanın kapasitelerini tevsik edici belge  
sunulmadığı, amortisman defterinde kayıtlı olduğunun belgelendirilmediği, amortisman  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
girdileri birim ve miktarlarının yanlış alındığı, amortisman bedelinin sıfırlanmış olarak  
gösterildiği, bakım, onarım, sermaye faizi, sigorta, montaj ve demontaj bedellerinin  
hesaplanmadığı,  
Diğer taraftan, 125 HP ekskavatörün açıklanmasının mümkün olmadığı, çünkü son 40  
yıl içinde 125 HP beygir gücünde ekskavatörlerin üretimi bulunmadığı, dolayısıyla bu  
girdinin açıklamasının Kamu Kurum ve Kuruluşlarına ait 2020 yılı rayiç birim fiyatı ile  
yapılması gerektiği,  
16) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.3, 45.1.13.4 ve 45.1.13.5’inci  
maddelerindeki bedeller için ihale tarihi hariç ifadesinin yer almasına rağmen ihale  
tarihindeki bedeller dikkate alınarak hazırlanan fiyat teklifleri ve proforma faturaların  
sunulduğu,  
17) Açıklama kapsamında sunulan mekanik ve elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş  
gruplarına ait malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterilmediği, ayrıca alınan  
tekliflerde montaj - demontaj fiyatlarının ayrı ayrı alınmadığı, Ek-O.5 maliyet tespit tutanağı  
ve Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarında ayrı satırlarda düzenlenmediği,  
18) Açıklama istenilen iş kalemi olan “R20-Tahliye Yapıları Yapılması” imalatındaki  
açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlenen “C25/30 hazır beton girdisi” için T1-A1-01,  
T1-C1-01, T4-A1- 01, T4-C1-01 tip projelerinin “GENEL NOTLAR” bölümünde “Beton  
sınıfı; C25/30 WR” ifadesinin yer aldığı, iş ortaklığı tarafından fiyat teklifi/proforma fatura  
kapsamında anılan girdi için “beton su geçirimsizlik katkısı” dahil fiyat teklifinde  
bulunmadığı,  
19) Açıklama istenilen iş kalemi olan “R20-Tahliye Yapıları Yapılması” imalatındaki  
açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlenen “DN 150 mm PN 63 Basınç sınıfındaki  
vana”, “demontaj parçası”, “45 derece patent dirsek” ve “ST44 çelik flanş parçası”, “DN 150  
mm PN 40 Basınç sınıfındaki vana”, “demontaj parçası”, “45 derece patent dirsek” ve “ST44  
çelik flanş parçası”, “DN 100 mm PN 40 Basınç sınıfındaki vana”, “demontaj parçası”, “45  
derece patent dirsek” ve “ST44 çelik flanş parçası” girdilerinin 2020 yılı içinde Türkiye’de  
ilgili TSE ve DIN standartlarına uygun üretimi ve satışı bulunmadığından bu girdiler için  
fiyat teklifi veya proforma fatura, maliyet/satış tespit tutanakları üzerinden açıklama  
yapılmasının mümkün bulunmadığı, bu nedenle adı geçen iş ortaklığı tarafından aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında sunulan söz konusu girdilere ait belgelerin kabul edilmemesi  
gerektiği,  
20) Adıyaman Recep İçmesuyu İsale Hattı Özel Teknik Şartnamesi’nin “İsale hatları”  
başlıklı 2.1’inci maddesinde “Ø610 mm ve üzerindeki boruların iç kaplaması TS EN 10298  
standardına göre beton, dışları TS 5139 standardına göre polietilen kaplı, Ø610 mm altındaki  
çelik boruların iç kaplaması ise TSE EN 10339 standardına göre solventsiz epoksi, dışları TS  
5139 standardına göre polietilen kaplı olacaktır.düzenlemesinin yer aldığı,  
Açıklama istenilen iş kalemleri olan R05, R06, R07 ve R10 imalatlarındaki açıklama  
istenilen analiz girdileri olarak belirlenen “ 219 mm Dış Çaplı (e=4,8 mm)”, “ 323,9 mm  
Dış Çaplı (e=5,0 mm)”, “ 355,6 mm Dış Çaplı (e=5,6 mm)”, “ 457,2 mm Dış Çaplı (e=10,0  
mm) et kalınlığında Spiral Kaynaklı Çelik Borular (ST 44)” 610 mm altında olup, bu  
boruların iç kaplaması TSE EN 10339 standardına göre solventsiz epoksi, dışları TS 5139  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
standardına göre polietilen kaplı olmalı ve fiyat teklifi veya proforma fatura, maliyet/satış  
tespit tutanakları bu veriler üzerinden düzenlenmesi gerektiği ve iş ortaklığı tarafından  
ispatlanması gerektiği,  
Açıklama istenilen iş kalemleri olan R11, R12, R13 ve R14 imalatlarındaki açıklama  
istenilen analiz girdileri olarak belirlenen “ 610 mm Dış Çaplı (e=6,3 mm)”, “ 610 mm Dış  
Çaplı (e=7,1 mm)”, “ 610 mm Dış Çaplı (e=8,8 mm)”, “ 610 mm Dış Çaplı (e=11,0 mm) et  
kalınlığında Spiral Kaynaklı Çelik Borular (ST 44)” 610 mm olup, bu boruların iç  
kaplaması TS EN 10298 standardına göre beton, dışları TS 5139 standardına göre polietilen  
kaplı olmalı ve fiyat teklifi veya proforma fatura, maliyet/satış tespit tutanakları bu veriler  
üzerinden düzenlenmesi gerektiği ve istekli tarafından istenilen verilere uygun belgelendirme  
yapılmadığı,  
Bahse konu iş ortaklığı tarafından yukarıda belirtilen açıklama istenen çelik borular  
için ST 44 kalitesinde ve iç-dış kaplama verilerine uygun olarak belgelendirme yapılmadığı,  
21) Açıklama istenilen iş kalemi olan “R26- Enerji Temin ve Elektrik İşleri Yapılması  
ve SCADA Merkezi Kurulması” imalatındaki açıklama istenilen analiz girdileri olarak  
belirlenen Elektrik - GES projelerinde detayları verilen güneş enerji sistemindeki 265 W  
güneş paneli, şarj kontrol cihazı, 200 Ah JEL AKÜ, 250 W, 1000 W, 2500 W, 3500 W  
İnvertörler, MCC panosu, Scada projelerinde detayları verilen SCADA sistemindeki 1 fazlı-  
24 V DC-5A güç kaynağı, DC UPS, AKÜ (24V DC -7,2 Ah), Scada lisans işlemleri, 5,7”  
renkli dokunmatik, parafudr, GSM anten, GSM modem, prefabrik pano kabini, 3*2,5 mm2  
NYM kablo, 5*2,5 mm2 NYM kablo, 4*4 mm2 NYY kablo v.b. girdiler için istekli  
tarafından analizlerinde malzeme ve montaj olarak ayrı ayrı fiyatlandırma belirtilmediği ve  
bu verilere göre uygun ifadelerin yazılı olarak (malzeme cinsini ve özelliğini belirten) fiyat  
tekliflerinin alınmadığı, fiyat teklifi veya proforma fatura, maliyet/satış tespit tutanaklarında  
bu girdiler için birim fiyat tarifi, şartnameler (scada şartnamesi, prefabrik pano kabini  
şartnamesi, güneş enerjisi sistemi şartnamesinde) ve projelerde yazan genel notlardaki  
fiyatlara dahil olması gereken giderlerin de dahil olduğu ifadelerin bulunmadığı, örneğin  
Scada projesinde “GSM abonelik ve haberleşme giderleri geçici kabule kadar tarafınızdan  
karşılanacaktır.” ifadesinin bulunması gerektiği,  
22) Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış iş kalemleri, pozlar ve rayiçler için  
faaliyette bulunan firmalardan fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklama yapılması gerektiği,  
ancak bahse konu iş ortaklığı tarafından var olan pozlardan esinlenerek sanki kamu tarafından  
yayınlanan pozmuş gibi yeni bir pozlar ihdas edildiği ve bu şekilde açıklama yapılmaya  
çalışıldığı,  
23) “Enerji temin işleri ve scada merkezi kurulması ünitesi” için teklif edilen “RTU  
sistemi, ara birimi RS232-RS485 TCP-IP protokolüne uygun haberleşme birimleri, güç  
kaynağı 24 VCD, Projedeki sayılarda olmak üzere digital girişler 24 VCD, Digital Çıkışlar 24  
VCD, Analog girişler 4-20 mA, Renkli dokunmatik 7” operatör paneli, panel” imalatının 8  
ayrı kalemden oluşmasına rağmen Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağına dayanak olarak  
gösterilen fiyat teklifinde 8 ayrı iş kalemi için tek bir fatura kesildiğinin görüldüğü, 8  
kalemden oluşan iş kalemine ait tek bir fatura kesilmesinin bahse konu Ek-O.6 satış tutarı  
tespit tutanağı dönemi içerisinde fatura kesildiğini göstermeyeceği, anılan tutanağın sahte ya  
da gerçeğe aykırı faturalar kesilerek düzenlendiği ve fiyat teklifinin de bu şekilde  
oluşturulduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
Diğer taraftan, yukarıda anılan iş kaleminin birçok imalat sürecinden geçen ve çokça  
malzemenin bir araya getirilmesiyle oluşan bir iş kalemi olması sebebiyle fiyat teklifinin  
ancak maliyet tespit tutanağına dayanarak olarak düzenlenebileceği,  
- Bahse konu iş ortaklığı tarafından “Enerji temin işleri ve scada merkezi kurulması  
ünitesi” için teklif edilen “RTU Panosu Form 3b Bölmelendirilmesine uygun (malzeme  
cinsi:IP41)” imalatının özel üretime tabi olduğu, söz konusu iş kaleminin her proje için farklı  
farklı imalat gerektirdiği için Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı esas alınarak fiyat teklifi  
verilmesinin mevzuata uygun olmadığı ve dönemi içerisinde de satışının yapılmasının  
mümkün olmadığı, diğer taraftan anılan tutanağa dayanak olan faturaların sahte ve gerçeğe  
aykırı olduğu,  
- “Enerji temin işleri ve scada merkezi kurulması ünitesi” için teklif edilen “3x265 W  
Güneş enerji sistemi Tel Çit ile birlikte komple” imalatında “3x265 W Güneş enerji  
sistemi”nin tek başına imalat gerektiren bir sistem olduğu, tel çit ile işkillendirilerek set  
olarak satış yapıldığının iddia edilmesinin ve bununla birlikte Ek-O.6 satış tutarı tespit  
tutanağına konu edilerek bu set için geçmişte fatura kesildiğinden bahisle fiyat teklifi  
verilmesinin mümkün olmadığı, fiyat teklifi veren firma tarafından böyle bir satışın  
yapılmadığı ve böyle bir faturanın kesilmediği, diğer taraftan imalat süreci isteyen söz konusu  
iş kaleminin Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı ile açıklanamayacağı, maliyet tespit tutanağı ile  
açıklama yapılması gerektiği,  
- “Enerji temin işleri ve scada merkezi kurulması ünitesi” için teklif edilen “Kesintisiz  
güç kaynağı 0,25 kva 1 fazlı giriş ve çıkışlı 60 dk dayanıklı bataryalara haiz enerji  
kesintisinde çalışacak akü grubu ile online topraklaması ve RS232 ara birimi dahil  
şartnamesinde belirtilen özelliklere haiz Kesintisiz güç kaynağı” imalatı için fiyat teklifi  
veren firma tarafından böyle bir satış yapılmadığı ve böyle bir faturanın kesilmediği, diğer  
taraftan imalat süreci isteyen söz konusu iş kaleminin Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı ile  
açıklanamayacağı, maliyet tespit tutanağı ile açıklama yapılması gerektiği,  
24) Açıklama istenecek analiz girdisi olarak belirlenen depo döküm bedeli için aşırı  
düşük teklif sorgulamasına tabii tutulan istekli tarafından ilgili belediyesinden alınmış onaylı  
bir belgenin bulunmadığı, ayrıca bu girdi için idarece yaklaşık maliyet hesaplarında dikkate  
alınan bedelden daha düşük bir bedel yazılarak açıklama yapıldığı, ölçü birimlerinin  
dönüşümlerinde uygulanacak katsayıların yanlış yazıldığı, kazı artığı malzemenin nakliye  
miktarının döküm bedelinin ton cinsinden hesabı için gerekli olan kazı yoğunluğunun en az  
2,00 ton/ m3 alınmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
İhale ilan tarihinde yürüklükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti  
ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı  
Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne  
uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini  
oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği  
gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da  
düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş  
kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Adıyaman-Recep İçmesuyu İsale Hattı  
b) Türü: Yapım işleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2019K05-93203  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
Recep İçmesuyu Grubu içerisinde yer alan belde/köy/mezraların içmesuyu ihtiyacının  
Değirmen Kaynaklarından karşılanmasına için yaklaşık 80 km isale hattı ve gerekli sanat  
yapıları inşa edilecektir.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Adıyaman” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
25.1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her  
türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri ve benzeri giderler ile ulaşım,  
nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Bu madde boş bırakılmıştır.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü, ” düzenlemesi yer almaktadır.  
14.10.2020 tarihinde elektronik ortamda gerçekleştirilen ihaleye 13 isteklinin katıldığı,  
en düşük teklif sahibi olan istekli Rflogy Llc’nin beyan edilen mezuniyet belgesinin İdari  
Şartname’nin 7.6’ncı maddesine uymadığı ve “yeterlik bilgileri tablosu”nun “ekonomik ve  
mali yeterliğe ilişkin bilgiler” satırın boş bırakıldığı gerekçesiyle değerlendirme dışı  
bırakıldığı, 22.12.2020 tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin Mst Altyapı İnş. Taah. Turz.  
Tic. A.Ş. (Eski Unvanı Tam Er İnş. Taah. Turz. Tic. A.Ş.) - Arges İnş. Taah. Turz. ve San.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi İlba Mimarlık İnş. Turz. Nakl.  
Tic. San. Ltd. Şti. - İn-Sel İnş. Mimarlık Turz. Nakl. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ise  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
Bahse konu ihale komisyonu kararına karşı başvuru sahibi iş ortaklığı tarafından  
yapılan itirazen şikayet başvurusu sonucunda Kamu İhale Kurulu tarafından 17.02.2021  
tarihli ve 2021/UY.II-411 sayılı kararla idarece teklif fiyatı sınır değerin altında olan  
istekliden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi kararının verildiği, idarece  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
17.03.2021 tarihinde sınır değerin altında bulunan istekliden tekrar aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği, sunulan açıklamalar üzerine 14.04.2021 tarihli ihale komisyonu  
kararında ihalenin Mst Altyapı İnş. Taah. Turz. Tic. A.Ş. (Eski Unvanı Tam Er İnş. Taah.  
Turz. Tic. A.Ş.) - Arges İnş. Taah. Turz. ve San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde  
bırakıldığı, başvuru sahibi İlba Mimarlık İnş. Turz. Nakl. Tic. San. Ltd. Şti. - İn-Sel İnş.  
Mimarlık Turz. Nakl. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi iş ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikayet başvurusu sonucunda  
Kamu İhale Kurulu tarafından 02.06.2021 tarihli ve 2021/UY.II-1107 sayılı kararla idarece  
teklif fiyatı sınır değerin altında olan istekliden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması  
istenilmesi kararının verildiği, idarece 09.07.2021 tarihinde sınır değerin altında bulunan  
istekliden tekrar aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, sunulan açıklamalar üzerine  
13.08.2021 tarihli ihale komisyonu kararında Mst Altyapı İnş. Taah. Turz. Tic. A.Ş. (Eski  
Unvanı Tam Er İnş. Taah. Turz. Tic. A.Ş.) - Arges İnş. Taah. Turz. ve San. Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmadığı için değerlendirme dışı  
bırakıldığı, ihalenin başvuru sahibi İlba Mimarlık İnş. Turz. Nakl. Tic. San. Ltd. Şti. - İn-Sel  
İnş. Mimarlık Turz. Nakl. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı görülmüştür.  
İdarece 09.07.2021 tarihli ve “Aşırı Düşük Teklif Savunması” konulu yazıda  
“Adıyaman Recep İçmesuyu İsale Hattı” işinde yapılan teklif değerlendirmesi sonucunda  
teklifinizin aşırı düşük olduğu tespit edilmiş olup; Kamu İhale Kanununun 38 inci, Yapım  
İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 60 ıncı, İşe ait İdari Şartnamenin 33 üncü ve Kamu  
İhale Genel Tebliğinin "Aşırı Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi" başlıklı 45 inci maddesi  
hükümleri çerçevesinde aşırı düşük teklif değerlendirmesi yapılması gerekli görülmüştür.  
Anılan tebliğin 45.1.2.1 maddesi "İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında  
idarece hazırlanan "sıralı iş kalemleri/grupları listesi" kullanılarak yaklaşık maliyetin %  
80'lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir. Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık  
maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile  
kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu,  
sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında  
kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır." hükmünü haiz olup; yaklaşık  
maliyet cetvelinin değerlendirilmesi sonucunda sorgulama yapılacak iş kalemleri;  
Poz No  
İş Kalemi  
610 mm Dış Çaplı (e=7,1 mm) Et Kalınlığında Spiral Kaynaklı Çelik  
Borular (St 44) İle Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi  
323,9 mm Dış Çaplı (e=5,0 mm) Et Kalınlığında Spiral Kaynaklı  
Çelik Borular (St 44) İle Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi  
355,6 mm Dış Çaplı (e=5,6 mm) Et Kalınlığında Spiral Kaynaklı  
Çelik Borular (St 44) İle Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi  
610 mm Dış Çaplı (e=11,0 mm) Et Kalınlığında Spiral Kaynaklı  
Çelik Borular (St 44) İle Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi  
457,2 mm Dış Çaplı (e=10,0 mm) Et Kalınlığında Spiral Kaynaklı  
Çelik Borular (St 44) İle Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi  
Enerji Temin İşleri ve SCADA Merkezi Kurulması  
R-12  
R-06  
R-07  
R-14  
R-10  
R-26  
R-11  
610 mm Dış Çaplı (e=6,3 mm) Et Kalınlığında Spiral Kaynaklı Çelik  
Borular (St 44) İle Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi  
Servis Yolunda Platform Kazısı, Dolgu ve Hafriyat İşlerinin  
Yapılması  
R-15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
610 mm Dış Çaplı (e=8,8 mm) Et Kalınlığında Spiral Kaynaklı Çelik  
Borular (St 44) İle Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi  
219 mm Dış Çaplı (e=4,8 mm) Et Kalınlığında Spiral Kaynaklı Çelik  
Borular (St 44) İle Özel Parçaların Temini ve Döşenmesi  
Tahliye Yapıları Yapılması  
R-13  
R-05  
R-20  
olarak belirlenmiştir. Bu iş kalemlerine ilişkin analizler Kamu İhale Kurulu tarafından  
belirlenen düzenleyici işleme uygun olarak yeniden düzenlenmiş olup, yazı ekinde  
verilmektedir. Ayrıca; İdare tarafından birim fiyatları sorgulanmayacak olmakla birlikte,  
yukarıda detaylandırılan iş kalemlerinin işin bütünündeki ağırlığını değerlendirebilmek adına  
toplam teklifinizin detaylarını gösteren hesap cetvelinin de sunulması gerekmektedir.  
Aynı Tebliğ’in 45.1.2.2 maddesinin “İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi  
gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz  
girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve  
bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş  
kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz  
toplamının %3”üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması  
istenilmeyecektir. Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında  
olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif  
toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük  
tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.” hükümleri doğrultusunda açıklama istenilmeyecek analiz girdileri ekte  
verilmekte olan iş kalemleri analizlerinde belirtilmektedir.  
Yukarıda detaylandırılan tebliğ hükümleri doğrultusunda sorgulama yapılacağı  
belirtilen iş kalemleri için seçilen teknik çözümlerin, işin yerine getirilmesinde kullanılan  
avantajlı koşulların, teklif edilen fiyatlara ait analizlere ilişkin tüm dayanakların (kazıdan  
çıkan malzemenin taşınması öngörülen yere ilişkin kroki, proforma fatura, fatura, alınan  
teklifler, maliyet tespit raporu vb. belgelerin) ve gerekli görülen tüm açıklamaların Kamu  
İhale Genel Tebliğinde belirtilen hükümlerine uygun olarak en geç 26.07.2021 tarihi, saat  
12:30’a kadar teslim edilmesi…. hususunda gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği  
anlaşılmıştır.  
İdarenin 13.08.2021 tarihli ihale komisyonu kararında “-Savunma dosyası içerisinde  
işçiliğe ait bazı pozlar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiç bedelleri üzerinden savunma  
yapılacağı açıkça belirtilmiş olmakla birlikte belirtilmeyen tüm pozlar için daha düşük  
(asgari ücret üzerinden hesaplanan işçilik ücreti) fiyat üzerinden savunma yapıldığı, bu  
kapsamda savunmanın farklı kısımlarında aynı evsafta işçi için farklı işçilik bedellerinin esas  
alındığı,  
-Savunma dosyası içerisinde sunulan özel fiyatlara ilişkin Fiyat Teklif ve Ek-O5, O6  
Satış/Maliyet Tespit Tutanaklarına yer verildiği, 4 numaralı Fiyat Teklif Tutanağı ile sunulan  
“SCADA Yazılımı Proje ve Şartnamesine Uygun (Yüklü Programların Lisansı ile Birlikte  
Komple)” iş kalemine ait Maliyet Tespit Tutanağının ön kısımlarında SCADA işlerine dair  
maliyetlere yer verildiği anlaşılmakla birlikte toplam maliyetin belirlendiği kısımda,  
yapılacak işlerin tanımının “RTU Yazılımı Tüm Tesisin Kumandasını Sağlayacak Şekilde  
Programlanması, Bu programın RTU'ye Yüklenmesi ve Kopyasının CD Ortamında Teslimi”  
olarak belirtildiği, bu durumda “SCADA Yazılımı Proje ve Şartnamesine Uygun (Yüklü  
Programların Lisansı ile Birlikte Komple)” iş kalemi için uygun bir maliyet tespit tutanağı  
sunulmadığı,  
-Diğer yandan aynı Maliyet Tespit Tutanağı incelendiğinde birim işçilik maliyet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
bölümünde toplam işçilik saati (45+90+90+180+180+180 =) 765 saat olarak belirlenmekle  
birlikte diğer birim maliyetler bölümünde aynı işçilerin yemek-barınma giderleri için 62  
günün esas alındığı, İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin 4. maddesinde yer  
alan “Günlük çalışma süresi her ne şekilde olursa olsun 11 saati aşamaz.” hükmüne uygun  
olarak resmi çalışma saatleri göz önünde bulundurulduğunda yemek-barınma için esas alınan  
gün sayısının (62 < (765/11 = 65,55)) olağandan daha düşük alındığı,  
-“SCADA Yazılımı Proje ve Şartnamesine Uygun (Yüklü Programların Lisansı ile  
Birlikte Komple) ” ve ‘RTU Yazılımı Tüm Tesisin Kumandasını Sağlayacak Şekilde  
Programlanması, Bu programın RTU'ye Yüklenmesi ve Kopyasının CD Ortamında Teslimi” iş  
kalemleri için alınan fiyat teklifi ekinde yer alan her iki Maliyet Tespit Tutanağının da tarih  
bilgisi içerisinde yılın sehven “202” olarak belirlendiği ve uygun bir tarih bilgisine yer  
verilmediği tespit edilmiştir.” ifadelerine yer vererek Mst Altyapı İnş. Taah. Turz. Tic. A.Ş. -  
Arges İnş. Taah. Turz. ve San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasını  
uygun bulmadığı ve anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.  
İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunmama gerekçeleri  
dışında başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde ileri sürdüğü iddialar kapsamında Mst  
Altyapı İnş. Taah. Turz. Tic. A.Ş. - Arges İnş. Taah. Turz. ve San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı  
tarafından sunulan belgeler incelendiğinde;  
İhale dokümanı ile idarenin aşırı düşük teklif açıklama talebine ilişkin yazı ve ekleri  
incelendiğinde, başvuruya konu ihaleye ilişkin olarak 11 iş kaleminin ve söz konusu iş  
kalemlerine ilişkin olarak analiz girdilerinin açıklama istenilecek/istenilmeyecek olarak  
belirtildiği analiz formatlarının belirlenerek isteklilere gönderildiği görülmüştür.  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanması  
istenilen 11 iş kalemi için idarece verilen analiz formatına uygun analizler ve bunlara ilişkin  
açıklayıcı belgelerin sunulduğu görülmüştür.  
Açıklanması istenilen iş kalemlerinin analizlerinde yer alan açıklanması istenilen ve  
açıklanması istenilmeyen bütün girdilere yönelik birim fiyatların gösterildiği hesap cetvelinin  
sunulduğu, analiz girdilerinin bir kısmında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçlerin kullanıldığı ve söz konusu rayiçlerin poz numaralarını da  
belirtmek suretiyle liste halinde sunulduğu görülmüş olup, başvuru sahibi tarafından iddia  
edildiği gibi istekli tarafından kamu kurum ve kuruluşlarının pozlarının dışında yeni pozlar  
ihdas edilerek açıklama yapılmadığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla iddiaların yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
Açıklanması istenilen iş kalemlerine ait analizlerde yer alan işçilik, depo döküm  
bedeli, her cins ve tonajda motorlu araç taşıma katsayısı K, amonyum nitrat fuel-oil karışımı,  
çakıl (elenmesi gerekmeyen iri agrega), C 16/20 beton harcı gri renkte normal hazır harçları  
(TS EN 206-1+A1), çam kerestesi 2.sınıf, ekskavatör (paletli) (260 hp) (maxsimum 2,5 m3 ),  
ekskavatör (paletli) (210 hp) (maxsimum 2,5 m3 ) girdileri için kamu kurum ve kuruluşları  
tarafından belirlenerek yayımlanan 2020 yılı birim fiyatların ve rayiçlerin kullanıldığı  
görülmüştür.  
Başvuru sahibinin iddiasının aksine özel poz niteliğinde olan katodik koruma  
yapılması girdisinin analizlerde açıklama yapılması istenilen bir girdi olarak  
belirlenmediğinden istekli tarafından açıklanması gerekmediği anlaşılmıştır.  
Analizlerde belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarının yayınladığı birim fiyatlar dikkate  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
alınarak kullanılan birim fiyatlar ve rayiçlerin Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış  
2020 yılı fiyatlarını yansıttığı tespit edilmiştir.  
Analizlerde aritmetik hata yapılmadığı, analiz sonucu bulunan iş kalemlerine ait birim  
fiyatların, ihalede teklif edilen birim fiyatlar ile aynı olduğu, idarece gönderilen analizlerdeki  
girdi miktarı ve rayiç fiyatı çarpımı sonucunda yarım kuruşun altında bulunan tutarların sıfır  
(0) alınmadığı ve sıfırın üzerinde verilen söz konusu tutarların toplam tutara eklendiği  
görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Analizlerde yer alan işçilik ücretlerinin 2020 yılı saatlik asgari ücretin (13,08TL)  
altında olmadığı, işçilik maliyetlerinin analizlerde yer alan bileşenler esas alınarak  
hesaplandığı tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Analizlerde yer alan mazot (motorin) kg fiyatını tevsik etmek üzere Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanan 2020 yılı rayicinin kullanıldığı ve  
analizlerde mazot biriminin kg olarak belirtildiği anlaşılmıştır.  
Analizlerdeki girdi miktarlarının, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması  
ekinde verilen örnek analiz formatlarında belirtilen miktarlarla uyumlu olduğu tespit edilmiş  
olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük açıklaması kapsamında, açıklanması istenilen iş  
kalemlerinin analizlerinde yer alan bazı girdilerin maliyetini tevsik etmek üzere 4 (dört) adet  
fiyat teklifi ve bahse konu fiyat tekliflerinin ekinde ilgili maliyet/satış tutarı tespit  
tutanaklarının sunulduğu görülmüştür.  
Yapılan incelemede, iş ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan  
belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine göre geçerli olduğu, söz  
konusu fiyat tekliflerinin meslek mensubu (YMMM/SMMM) tarafından imzalanıp  
kaşelendiği, mevzuat gereğince belgelerin üzerinde olması gereken ibarenin yer aldığı, fiyat  
tekliflerinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak  
düzenlendiği, birim ortalama maliyetler ile ağırlıklı ortalama birim satış fiyatının ilgili  
belgelerde belirtildiği, girdilere ait birimlerin yanlış alınmadığı, analizler ile fiyat teklifleri  
arasında uyumsuzluk olmadığı, analizlerde kullanılan birim fiyatların, fiyat tekliflerinde  
belirtilen fiyatlarla uyumlu olduğu, analizlerde yer alan girdiler ile fiyat tekliflerine konu olan  
girdilerin birbirinden farklı olmadığı, fiyat tekliflerinde hesaplama hatasının bulunmadığı,  
üzerinde şikâyete konu ihalenin İKN’si ve adının yer aldığı, teklife konu her bir girdinin  
fiyatının ayrı ayrı gösterildiği, inşaat iş kalemleri dışında yer alan iş kalemleri için malzeme  
ve montaj bedellerinin ayrı ayrı belirtilerek açıklama yapıldığı, ilgili satış tutarı tespit  
tutanağında malzeme ve montaj maliyetlerinin ayrı ayrı satırlarda düzenlendiği, özel pozlar  
için alınan fiyat tekliflerinde özel poza ilişkin malzeme, işçilik ve nakliye gibi girdiler ayrı  
ayrı belirtilerek fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat tekliflerini düzenleyen işletmelerin  
ticaret unvanından anlaşıldığı üzere ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin resmi internet sitesi  
(www.ticaretsicil.gov.tr) üzerinden yapılan sorgulama neticesinde ulaşılan bilgiler neticesinde  
bu alanda faaliyet gösteren firmadan alındığının anlaşıldığı ve yapılan tespitler neticesinde  
açıklamanın bu şekliyle uygun olduğu ve başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Bununla birlikte, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında R-26 Enerji Temin İşleri ve  
SCADA Merkezi Kurulması iş kalemine ait alt girdilerin fiyatını tevsik etmek üzere fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
teklifinin ekinde sunulan satış tutarı tespit tutanağında hesaplama hatasının yapıldığı (Örn:  
yazılım mühendisi birim işçilik maliyeti (70 TL/sa*90 sa/TL=1100)olarak hesaplamıştır.)  
tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olduğu sonucuna  
varılmıştır.  
Başvuru sahibinin “İş ortaklığı tarafından teklif edilen fiyatların tevsiki amacıyla fiyat  
tekliflerinin dayanağı olan Ek-O.5 maliyet tespit tutanağı ve Ek-O.6 satış tutarı tespit  
tutanaklarına esas olan faturaları sahte olup daha sonra tutulan söz konusu tutanakların da  
iptal edildiği, diğer taraftan teklif edilen birim fiyatları tutturabilmek adına kesilen  
faturaların tamamını değil düşük tutarlı olan kısımları ortalamaya katılmak suretiyle fiyat  
teklifine esas analizlerde gerçeği yansıtmayan fiyat oluşturulduğu, dolayısıyla ihale  
komisyonunun kararını etkilemeye yönelik belge düzenlendiği, Ek-O.5 maliyet tespit  
tutanağında belirtilen geçici vergi beyanname dönemindeki “153 Ticari Mallar Hesabı”nda  
bulunan kayıtlara ilişkin bilgilerin ve Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağında belirtilen geçici  
vergi beyanname dönemindeki “600 Yurtiçi Satışlar Hesabı”nda bulunan kayıtlara ilişkin  
bilgiler incelendiğinde bahse konu faturaların görüleceği” iddiası kapsamında yapılan  
incelemede, anılan isteklinin bahse konu iddialarını doğrulayacak nitelikte herhangi bir  
verinin dosya içerisinde bulunmadığı, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve  
Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş  
ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, düzenlenen belgelerdeki bilgilerin  
doğruluğundan meslek mensubunun sorumlu olduğu, başvuru sahibi tarafından söz konusu  
iddialarını destekleyici somut herhangi bir bilgi, belgeye yer verilmediğinden ayrıca bir  
araştırma yapılarak ilave bilgi ve belge istenilmesine gerek olmadığı anlaşılmış olup, söz  
konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Açıklanması istenilen iş kalemlerine ait idarece belirlenen analizlerde yer alan nakliye  
girdisine yönelik analiz formülü kullanılmadığı, analizlerde nakliye girdisinin (örn:10000 mt.  
Mesafeye nakliye fiyatı) düzenlendiği, istekli tarafından analiz formatına uygun şekilde  
açıklama yapıldığı, miktarların analiz formatında yer alan miktarlarla aynı olduğu, söz  
konusu nakliye girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2020 yılı  
birim fiyatların kullanıldığı, yine 10.110.1003 Her Cins ve Tonajda Motorlu Araç Taşıma  
Katsayısı K Girdisinin maliyetinin tevsik etmek üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından yayımlanan 2020 yılı rayiç birim fiyatın kullanıldığı, analizlerde yer alan ve  
açıklanması istenilen bileşen olarak belirtilen Taşıma Katsayısı K Girdisinin, örnek analiz  
formatına uygun olarak açıklandığı tespit edilmiş olup, iddiaların yerinde olmadığı  
anlaşılmıştır.  
Açıklanması istenen girdi olarak belirlenen Ekskavatör (paletli) (260 hp) (max 2,5  
m3), Ekskavatör (paletli) (210 hp) (max 2,5 m3 ) girdilerinin maliyetini tevsik etmek üzere  
fiyat teklifi sunulmadığı ve isteklinin kendi malı olarak açıklanmadığı, Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı tarafından yayımlanan rayiçler esas alınarak, makine ve ekipmana ilişkin idarece  
açıklama istenilen analiz girdileri dikkate alınarak açıklama yapıldığı görüldüğünden, başvuru  
sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Ayrıca, açıklama istenilen girdiler arasında başvuru sahibinin iddia ettiği gibi  
Ekskavatör Beko takriben 125 HP (3/4-15/8 Yd3), Vinç 270 hp gücünde 16-36 m bom  
uzunluğunda ortalama 30 ton kaldırma kapasiteli lastik tekerlekli mobil vinç girdileri yer  
almadığından, anılan istekli tarafından söz konusu girdilerin açıklanması gerekmemektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
Başvuru sahibinin “R05, R06, R07 ve R10 imalatlarındaki açıklama istenilen analiz  
girdileri olarak belirlenen “ 219 mm Dış Çaplı (e=4,8 mm)”, “ 323,9 mm Dış Çaplı (e=5,0  
mm)”, “ 355,6 mm Dış Çaplı (e=5,6 mm)”, “ 457,2 mm Dış Çaplı (e=10,0 mm) et  
kalınlığında Spiral Kaynaklı Çelik Borular (ST 44)” 610 mm altında olduğu, bu boruların iç  
kaplaması TSE EN 10339 standardına göre solventsiz epoksi, dışları TS 5139 standardına  
göre polietilen kaplı olmadığı ve R11, R12, R13 ve R14 imalatlarındaki açıklama istenilen  
analiz girdileri olarak belirlenen “ 610 mm Dış Çaplı (e=6,3 mm)”, “ 610 mm Dış Çaplı  
(e=7,1 mm)”, “ 610 mm Dış Çaplı (e=8,8 mm)”, “ 610 mm Dış Çaplı (e=11,0 mm) et  
kalınlığında Spiral Kaynaklı Çelik Borular (ST 44)” 610 mm olup, bu boruların iç  
kaplaması TS EN 10298 standardına göre beton, dışları TS 5139 standardına göre polietilen  
kaplı olmadığı ve fiyat teklifi veya proforma fatura, maliyet/satış tespit tutanakları bu veriler  
üzerinden düzenlenmesi gerektiği ve istekli tarafından ispatlanması gerektiği ve açıklama  
istenen çelik borular için ST 44 kalitesinde ve iç-dış kaplama verilerine uygun olarak  
belgelendirme yapılmadığı” iddiaları kapsamında yapılan incelemede;  
Anılan istekli tarafından söz konusu analiz girdilerinin maliyetini tevsik etmek üzere,  
Tekin Boru San. ve Tic. A.Ş.den alınmış fiyat teklifinin ve bahse konu fiyat teklifinin ekinde  
satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu görülmüş olup, söz konusu belgelerde açıklama  
istenilen çelik boruların ST 44 olduğunun belirtildiği ancak boruların kalite ve standartlarına  
yönelik açıklama yapılmadığı tespit edilmiştir.  
Yapılan incelemede, anılan tarafından sunulan fiyat teklifinde şikâyete konu ihalenin  
İKN’si ve adının yer aldığı, açıklama istenilen analiz girdilerine ilişkin malzeme cinslerine,  
birimlerine ve birim fiyatlarına yer verildiği, kalite standartlarına ilişkin bilgilere ayrıca yer  
verilmediği, fiyat tekliflerinde ürünün bütün teknik özelliklerinin belirtilmesinin  
beklenemeyeceği, idarece aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında ve ekinde yer alan  
analiz formatlarında bu yönde bir bilgi talep edilmediği, dolayısıyla fiyat tekliflerinde kalite  
standartlarına ilişkin bilgi verilmemiş olmasının aşırı düşük teklif açıklamalarının  
reddedilmesini gerektirmediği sonucuna varılmıştır.  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.13.3, 45.1.13.4 ve 45.1.13.5’inci maddelerinde belirtilen belgeler  
kullanılmadığından söz konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Açıklama istenilen iş kalemlerinden biri olan R-20 Tahliye Yapıları Yapılması iş  
kalemine yönelik iddialar kapsamında yapılan incelemede;  
Söz konusu iş kaleminin analizinde yer verilen C25/30 hazır beton girdisine yönelik  
açıklamanın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanan 2020 yılı birim  
fiyatı kullanılarak yapıldığı görülmüş olup, anılan isteklinin örnek analiz formatında  
belirtildiği şekliyle “C25/30 hazır beton gri renkte, normla hazır beton harçları (TS EN 206-  
1+A1)” söz konusu bileşeni açıkladığı tespit edilmiştir. Başvuru sahibinin iddia ettiği üzere,  
söz konusu maliyet bileşeninin maliyetinin tevsik etmek üzere fiyat teklifi sunulmadığından  
ve örnek analiz formatına uygun olarak açıklama yapıldığından iddianın yerinde olmadığı  
anlaşılmıştır.  
“DN 150 mm PN 63 Basınç sınıfındaki vana”, “DN 150 mm PN 40 Basınç  
sınıfındaki vana”, “DN 100 mm PN 40 Basınç sınıfındaki vana” girdilerinin maliyetini tevsik  
etmek üzere, anılan istekli tarafından üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
yapıldığı, söz konusu fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından onaylandığı ve bahse konu  
fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağının aynı meslek mensubu tarafından  
düzenlendiği ve onaylandığı görülmüş olup, başvuru sahibi tarafından söz konusu iddialarını  
destekleyici somut herhangi bir bilgi, belgeye yer verilmediğinden ayrıca bir araştırma  
yapılarak ilave bilgi ve belge istenilmesine gerek olmadığı anlaşılmış olup, söz konusu  
iddianın da yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin açıklanması istenilen iş kalemlerinden biri olan R-26 Enerji Temin  
İşleri ve SCADA Merkezi Kurulması iş kalemine yönelik olarak ileri sürdüğü “RTU Panosu  
Form 3b Bölmelendirilmesine uygun (malzeme cinsi:IP41)”, “RTU sistemi, ara birimi  
RS232-RS485 TCP-IP protokolüne uygun haberleşme birimleri, güç kaynağı 24 VCD,  
Projedeki sayılarda olmak üzere digital girişler 24 VCD, Digital Çıkışlar 24 VCD, Analog  
girişler 4-20 mA, Renkli dokunmatik 7” operatör paneli, panel”, ““3x265 W Güneş enerji  
sistemi Tel Çit ile birlikte komple” ve “Kesintisiz güç kaynağı 0,25 kva 1 fazlı giriş ve çıkışlı  
60 dk dayanıklı bataryalara haiz enerji kesintisinde çalışacak akü grubu ile online  
topraklaması ve RS232 ara birimi dahil şartnamesinde belirtilen özelliklere haiz Kesintisiz  
güç kaynağı” ” imalatları için fiyat teklifi veren firmalar tarafından böyle bir satışın  
yapılmadığı ve böyle bir faturanın kesilmediği, söz konusu fiyat tekliflerinin dayanağı olan  
satış tutarı tespit tutanaklarının sahte ya da gerçeğe aykırı faturalar kesilerek düzenlendiği ve  
fiyat teklifinin de bu şekilde oluşturulduğu, ayrıca imalat süreci isteyen söz konusu iş  
kalemlerinin Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı ile açıklanamayacağı, maliyet tespit tutanağı  
ile açıklama yapılması gerektiği,” iddiaları kapsamında yapılan incelemede;  
Açıklanması istenilen iş kalemlerinden biri olan R-26 Enerji Temin İşleri ve SCADA  
Merkezi Kurulması iş kalemine ait alt girdilerin fiyatını tevsik etmek üzere üçüncü kişilerden  
fiyat teklifi alınarak açıklama yapıldığı söz konusu fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından  
onaylandığı ve satış tutarı tespit tutanağının aynı meslek mensubu tarafından düzenlendiği ve  
onaylandığı görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan açıklama uyarınca,  
fiyat teklifi ile açıklama yapılması durumunda meslek mensubu tarafından ilgisine göre  
teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği belirtilmiş olup, somut olayda teklife konu edilen malı için  
hangi tutanağın düzenleneceğine yönelik sorumluluğun fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubunda olduğu  
dikkate alındığında iddianın yerinde olmadığı anlaşmıştır.  
Ayrıca anılan isteklinin bahse konu sahtelik iddialarını doğrulayacak nitelikte herhangi  
bir verinin dosya içerisinde bulunmadığı, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve  
Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş  
ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, düzenlenen belgelerdeki bilgilerin  
doğruluğundan meslek mensubunun sorumlu olduğu, başvuru sahibi tarafından söz konusu  
iddialarını destekleyici somut herhangi bir bilgi, belgeye yer verilmediğinden ayrıca bir  
araştırma yapılarak ilave bilgi ve belge istenilmesine gerek olmadığı anlaşılmış olup, söz  
konusu iddianın da yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin ““R26- Enerji Temin ve Elektrik İşleri Yapılması ve SCADA Merkezi  
Kurulması” imalatındaki açıklama istenilen analiz girdileri olarak belirlenen Elektrik - GES  
projelerinde detayları verilen güneş enerji sistemindeki 265 W güneş paneli, şarj kontrol  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
cihazı, 200 Ah JEL AKÜ, 250 W, 1000 W, 2500 W, 3500 W İnvertörler, MCC panosu, Scada  
projelerinde detayları verilen SCADA sistemindeki 1 fazlı-24 V DC-5A güç kaynağı, DC UPS,  
AKÜ (24V DC -7,2 Ah), Scada lisans işlemleri, 5,7” renkli dokunmatik, parafudr, GSM anten,  
GSM modem, prefabrik pano kabini, 3*2,5 mm2 NYM kablo, 5*2,5 mm2 NYM kablo, 4*4  
mm2 NYY kablo v.b. girdiler için istekli tarafından analizlerinde malzeme ve montaj olarak  
ayrı ayrı fiyatlandırma belirtilmediği ve bu verilere göre uygun ifadelerin yazılı olarak  
(malzeme cinsini ve özelliğini belirten) fiyat tekliflerinin alınmadığı, fiyat teklifi veya  
proforma fatura, maliyet/satış tespit tutanaklarında bu girdiler için birim fiyat tarifi,  
şartnameler (scada şartnamesi, prefabrik pano kabini şartnamesi, güneş enerjisi sistemi  
şartnamesinde) ve projelerde yazan genel notlardaki fiyatlara dahil olması gereken giderlerin  
de dahil olduğu ifadelerin bulunmadığı, örneğin Scada projesinde “GSM abonelik ve  
haberleşme giderleri geçici kabule kadar tarafınızdan karşılanacaktır.” ifadesinin  
bulunmadığı,” iddiası kapsamında yapılan incelemede; yukarıda tespit edildiği üzere, R-26  
Enerji Temin ve Elektrik İşleri Yapılması ve SCADA Merkezi Kurulması iş kaleminde  
açıklama istenilen analiz girdileri olarak idarece belirlenen ve örnek analiz formatında  
belirtildiği şekliyle söz konusu maliyet bileşenlerinin açıklandığı, üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifiyle yapılan açıklamada, malzeme ve montaj için ayrı ayrı fiyat alındığı, örnek  
analiz formatında yer verilen malzeme özelliklerine aynen yer verildiği, fiyat tekliflerinde  
ürünün bütün teknik özelliklerinin belirtilmesinin beklenemeyeceği, idarece aşırı düşük teklif  
açıklama talebi yazısında ve ekinde yer alan analiz formatlarında bu yönde bir bilgi talep  
edilmediği dikkate alındığında söz konusu iddianın da yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Açıklama istenecek analiz girdisi olarak belirlenen depo döküm bedelinin maliyetini  
tevsik etmek üzere anılan istekli tarafından Adıyaman Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik  
Müdürlüğü Hafriyat Denetim Şube Müdürlüğü’nden alınmış olan belgenin sunulduğu, kazı  
yoğunluğunun 2,00 ton/ m3 olarak alındığı ve analizlerde belirtilen tutarın (2,00 TL)  
kullanıldığı ve idarenin yaklaşık maliyet hesaplamalarında da söz konusu depo döküm  
bedelinin 2,00 TL olarak alındığı tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin aksi yöndeki  
iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Yukarıda yer verilen tespit, inceleme ve hukuki değerlendirmeler neticesinde, başvuru  
sahibinin iddiaları çerçevesinde yapılan incelemede, Mst Altyapı İnş. Taah. Turz. Tic. A.Ş. -  
Arges İnş. Taah. Turz. ve San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında R-26 Enerji Temin İşleri ve SCADA Merkezi Kurulması iş kalemine ait alt  
girdilerin fiyatını tevsik etmek üzere fiyat teklifinin ekinde sunulan satış tutarı tespit  
tutanağında hesaplama hatasının yapıldığı (Örn: yazılım mühendisi birim işçilik maliyeti (70  
TL/sa*90 sa/TL=1100)olarak hesaplamıştır.) tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin bu  
husustaki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varıldığından bu gerekçe ile de aşırı düşük  
teklif açıklamasının reddedilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Ancak anılan iş ortaklığının aşırı  
düşük teklif açıklamaları hâlihazırda idarece uygun bulunmayıp teklifi reddedildiğinden  
yapılacak herhangi bir işlem bulunmamaktadır. Bu bakımdan itirazen şikâyet başvurusunun  
reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/039  
: 24  
: 22.09.2021  
: 2021/UY.II-1756  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.