Ana Sayfa / Kararlar / Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü / 2021/245867-Osmaniye Merkez Çardak Eğitim Kampüsü Yapım İşi
Bilgi
İKN
2021/245867
Başvuru Sahibi
Metsel İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü
İşin Adı
Osmaniye Merkez Çardak Eğitim Kampüsü Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Metsel İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/245867 İhale Kayıt Numaralı “Osmaniye Merkez Çardak Eğitim Kampüsü Yapım İşi”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü tarafından  
27.05.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Osmaniye Merkez Çardak Eğitim  
Kampüsü Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Metsel İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 26.08.2021  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.09.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 15.09.2021 tarih ve 42290 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.09.2021  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1525 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlenen istekli tarafından, iş hacmine ve bilançoya ilişkin sunulan belgelerin İdari  
Şartname’de istenilen kriterleri karşılamadığı, güncelleme işleminin hatalı yapıldığı, bu  
nedenle anılan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlenen istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi gerektiği,  
şöyle ki;  
a- Açıklama istenilen iş kalemlerinin metrajlarında büyük sapmalar olduğu, bu  
sapmalar dikkate alındığında, isteklilerin maliyet hesaplarını basiretli tacir gibi ve  
mühendislik biliminin gereklerine uygun olarak hazırlamadığına karine teşkil ettiği,  
metrajlarda bu sapmaların kabul edilemeyecek seviyede olduğu,  
b- Açıklamalar kapsamında yer alan fiyat tekliflerinin dayanağı olan maliyet/satış  
tutarı tespit tutanaklarının, ihale tarihinden önceki son geçici vergi beyan dönemi esas  
alınarak düzenlenmesi gerekirken, her iki isteklinin de sunmuş olduğu tutanaklar  
incelendiğinde, beyan döneminin belirtilmediği veya 2021 yılı birinci dönemi haricinde  
dönemler belirtildiği,  
c- Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında yer alan fiyat teklifine konu maliyet girdisi  
için, ihale konusu işteki miktarın 1/20’si oranında alış veya satış yapılmış olması gerekirken,  
buna ilişkin hesabın ortaya konulmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
d- Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında, fatura bilgileri tablosunun eksik veya  
hatalı doldurulduğu, faturaya konu malın nevi bölümlerinin fatura ile farklılık arz ettiği,  
e Açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin teklifi veren şirket yetkilileri  
tarafından imzalanmadığı ayrıca Ek-O.5 ve Ek-O.6 tutanaklarının meslek mensupları yerine  
bunların personeli tarafından imzalandığı, imzaların doğruluğunun teyit edilmesi gerektiği,  
f- Meslek mensuplarınca düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının eklerinde  
yer alan, imza sirküleri, imza beyannamesi ve temsile yetkili olunduğuna ilişkin belgelerin  
asıl veya noter tasdikli sunulması gerektiği, ancak istekliler tarafından bu belgelerin  
fotokopilerinin meslek mensubu tasdikiyle sunulduğu, bu durumun belgelerin sunuluş şekline  
aykırı olduğu,  
g- Tutanaklarda yer verilen faturaların içerik ve nitelik olarak fiyat teklifine konu mal  
ile aynı özelliklerde olmadığı, idare tarafından şikâyet başvurusuna ilişkin verilen cevap  
yazısında, özel pozların fiyat teklifleri ile açıklanmadığının belirtilmesinin yerinde olmadığı  
zira söz konusu iş kalemlerinin ihaleye özgü nitelikte olduğu, ayrıca söz konusu özel poz  
niteliğindeki iş kalemlerinin fiyat teklifi ile açıklanmasının yeterli olmayacağı, fiyat teklifi  
üzerinde ilgililerin imza ve kaşesi olmasının teklife konu mal, mamul veya malzemenin  
teknik özelliklerinin, ihalede istenilen mal veya malzeme ile aynı olduğu anlamına  
gelmeyebileceği, bu çerçevede fiyat teklifine mal, mamul veya malzemelerin teknik  
şartnamede istenilen özellikleri karşılayıp karşılamadığının incelenmesi gerektiği,  
h- Özel pozlar için fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının uygun olmadığı, zira söz  
konusu özel iş kalemlerindeki imalatların ihaleye özgü olduğu, önceki muhasebe kayıtlarında  
yer alan işler işin adının benzerlik gösterebileceği ancak işin ölçü değerleri, malzeme  
nitelikleri ve işçilik giderleri gibi bileşenlerin farklılaşacağı, dolayısıyla piyasada hazır halde  
alınıp satılır nitelikte olmadığı, kaldı ki olması durumunun da ticari hayatın olağan akışına  
aykırı olacağı, istekliler tarafından ihale dokümanında yer alan projelerin incelenerek imalat  
miktarlarının hesaplanması gerektiği, bu bağlamda önceki dönem muhasebe kayıtlarına  
dayanılarak hazırlanan fiyat teklifi ve tutanaklar ile bu iş kalemlerine yönelik açıklama  
yapılmasının yerinde olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını  
gösteren bölümlerini,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,  
sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar  
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
…(9) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen  
belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.”  
hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı  
maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan  
önceki yıla ait;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.  
(2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini gösteren belgelerin  
istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki belgenin idarece  
istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki yeterlik kriterini  
sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini sunması yeterlidir.  
…(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin %  
25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,  
…gerekir. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği  
ihaleler hariç olmak üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için  
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden  
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
…(6) Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(8) Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
… (11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
…(13) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam  
eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş  
ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen iş kısmı üzerinden  
hesaplanır.  
(14) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi  
tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi  
oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda  
aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını  
gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı  
37’nci maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:  
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan  
veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle  
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
b) Yapım işleri ciro tutarı, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait  
endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse  
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin aranacak belgeler ve bu  
belgelerin taşıması gereken kriterler  
7.4.2. …Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
…İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,  
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
…İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak  
olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak  
toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı  
kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir. ” düzenlemesi yer almaktadır.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle 27.05.2021 tarihinde  
gerçekleştirilen başvuru konusu ihalede 33 adet doküman indirildiği, ihaleye 10 isteklinin  
katıldığı, yaklaşık maliyetin 84.818.682,86TL olduğu, 17.08.2021 tarihli ihale komisyonu  
kararından, ihalenin birinci oturumunda bütün isteklilerin beyan ettikleri belgelerin tam ve  
uygun olduğunun tespit edildiği, ihalenin ikinci oturumunda da, değerlendirmeye alınan  
bütün isteklilerin beyan ettiği belgelerdeki bilgilerin ihalede istenilen kriterleri karşıladığının  
anlaşıldığı, ihalede sınır değerin 62.768.888,34TL olarak tespit edildiği, teklif bedelleri bu  
tutarın altında olan Çalışkaner İnş Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti., Aydoğa İnş. Taah. Tur. Otom.  
Tic. Ltd. Şti., Gen-Ka İnş. Yapı Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Hasdeniz Yapı  
İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş., Türkan Yapı Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Toroslar  
Yapı Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti., Baykök İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr.  
San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’ndan Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olarak açıklama  
sunmalarının istenildiği, Hasdeniz Yapı İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş., Türkan Yapı Taah. Tic.  
ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama sunulmaması sebebiyle teklifinin  
değerlendirme dışı bırakıldığı, Çalışkaner İnş Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti., Aydoğa İnş. Taah.  
Tur. Otom. Tic. Ltd. Şti., Gen-Ka İnş. Yapı Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın  
açıklamalarının mevzuata uygun olduğu belirtilerek ekonomik açıdan en avantajlı birinci  
teklif olarak belirlendiği, Toroslar Yapı Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti., Baykök  
İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan  
açıklamaların da uygun bulunarak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlendiği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan e-teklif kapsamında yer alan yeterlik  
bilgileri tabloları ve iş ortaklığı beyannamesi incelendiğinde;  
- Çalışkaner İnş Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin pilot ortak konumunda ve %51 ortaklık  
oranının olduğu, Aydoğa İnş. Taah. Tur. Otom. Tic. Ltd. Şti.nin %48 ortaklık oranına Gen-  
Ka İnş. Yapı Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise %1 ortaklık oranına sahip olduğu,  
- İş Ortaklığının teklif bedelinin 56.113.000,00 TL olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
- Yeterlik bilgileri tablolarının bilanço bilgilerine ilişkin bölümlerinde, Çalışkaner İnş  
Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait verileri esas aldığı, cari oranı  
“1,2148601677274”, öz kaynak oranını “0,205790705217178”, kısa vadeli banka borçlarının  
öz kaynaklara oranını “0” olarak beyan ettiği, Aydoğa İnş. Taah. Tur. Otom. Tic. Ltd. Şti.nin  
2020, 2019, 2018 ve 2017 yıllarına ait bilanço oranlarına yer verdiği, 2020 yılına ait kısımda  
cari oranı “1,1589”, öz kaynak oranını “0,1752”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara  
oranını “0” olarak beyan ettiği, Gen-Ka İnş. Yapı Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020  
yılına ait verileri esas aldığı, cari oranı “2,08112969199879”, öz kaynak oranını  
“0,279086942936727”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranını  
“0,0732440735080833” olarak beyan ettiği,  
- Yeterlik bilgileri tablolarının iş hacmi bilgilerine ilişkin bölümlerinde, Çalışkaner İnş  
Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından “2020 - ******9,90TL” bilgisine, Aydoğa İnş. Taah.  
Tur. Otom. Tic. Ltd. Şti. tarafından “2020 - ******4,72TL, 2019 - ******6,59TL, 2018 -  
******0,29TL, 2017 - ******8,74TL” bilgisine ve Gen-Ka İnş. Yapı Malz. Taah. San. ve  
Tic. Ltd. Şti. tarafından “2020 - ******5,87TL, 2019 - ******9,17TL, 2018 -  
******9,88TL, 2017 - ******1,95TL”” bilgisine yer verildiği görülmüştür.  
Bilanço bilgilerine ilişkin olarak EKAP üzerinden yapılan sorgulama neticesinde,  
Çalışkaner İnş Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait bilanço verileri ile cari oranının  
“1,22”, öz kaynak oranının “0,21”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının “0”  
olduğu, Aydoğa İnş. Taah. Tur. Otom. Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait bilanço verileri ile cari  
oranının “1,32”, öz kaynak oranının “0,18”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara  
oranının “0” olduğu, Gen-Ka İnş. Yapı Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait  
bilanço verileri ile cari oranının “2,08”, öz kaynak oranının “0,28”, kısa vadeli banka  
borçlarının öz kaynaklara oranının “0,07” olduğu tespit edilmiştir.  
İş hacmi bilgilerine ilişkin olarak EKAP üzerinden yapılan sorgulama neticesinde,  
Çalışkaner İnş Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait gelir tablosunda yer alan net  
satışlar tutarının “******9,90TL” olduğu, Aydoğa İnş. Taah. Tur. Otom. Tic. Ltd. Şti.nin  
2020 yılına ait gelir tablosunda yer alan net satışlar tutarının “******0,69TL”, 2019 yılına ait  
gelir tablosunda yer alan net satışlar tutarının “******6,59TL” olduğu, Gen-Ka İnş. Yapı  
Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait gelir tablosunda yer alan net satışlar  
tutarının “******5,87TL” olduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının iş hacmi bilgilerine ilişkin olarak EKAP  
üzerinden teyidi yapılan tutarların, Yönetmelik’in yukarıda aktarılan 37’nci maddesinde yer  
alan hüküm çerçevesinde güncellenmesi neticesinde, Çalışkaner İnş Turz. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin 2020 yılına ait gelir tablosunda yer alan net satışlar tutarının güncel halinin  
“******5,00TL”, Aydoğa İnş. Taah. Tur. Otom. Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait gelir  
tablosunda yer alan net satışlar tutarının güncel halinin “******6,27TL”, 2019 yılına ait gelir  
tablosunda yer alan net satışlar tutarının güncel halinin “******4,97TL” ve Gen-Ka İnş. Yapı  
Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait gelir tablosunda yer alan net satışlar  
tutarının güncel halinin “******5,93TL” olduğu tespit edilmiştir.  
İhalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen istekli tarafından  
sunulan e-teklif kapsamında yer alan yeterlik bilgileri tabloları ve iş ortaklığı beyannamesi  
incelendiğinde;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
- Toroslar Yapı Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin pilot ortak konumunda  
ve %51 ortaklık oranının olduğu, Baykök İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin %49 ortaklık oranına sahip olduğu,  
- İş Ortaklığının teklif bedelinin 62.447.000,00 TL olduğu,  
- Yeterlik bilgileri tablolarının bilanço bilgilerine ilişkin bölümlerinde, Toroslar Yapı  
Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait verileri esas aldığı, cari oranı  
“7,9756”, öz kaynak oranını “0,3487”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranını  
“0,0427” olarak beyan ettiği, Baykök İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin 2020, 2019 ve 2018 yıllarına ait bilanço verilerinin esas alındığının belirtildiği ve cari  
oranı “2,815”, öz kaynak oranını “3,308”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranını  
“0” olarak beyan ettiği,  
- Yeterlik bilgileri tablolarının iş hacmi bilgilerine ilişkin bölümlerinde, Toroslar Yapı  
Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından “2020 / ******9,78TL” bilgisinin,  
Baykök İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından “2018-2019-2020 /  
******1,06 TL(Yapım İşleri cirosu)” bilgisinin yer aldığı görülmüştür.  
Bilanço bilgilerine ilişkin olarak EKAP üzerinden yapılan sorgulama neticesinde,  
Toroslar Yapı Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait bilanço verileri  
ile cari oranının “7,98”, öz kaynak oranının “0,35”, kısa vadeli banka borçlarının öz  
kaynaklara oranının “0,04” olduğu, Baykök İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin 2020 yılına ait bilanço verileri ile cari oranının “1,43”, öz kaynak oranının “0,48” ve  
kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının “0” olduğu, anılan isteklinin 2018-2019-  
2020 yılı bilanço verilerinin ortalaması dikkate alındığında da cari oranının “2,82”, öz kaynak  
oranının “0,31” ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının “0” olduğu tespit  
edilmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen iş ortaklığının pilot  
ortağının iş hacmi bilgilerine ilişkin olarak EKAP üzerinden yapılan sorgulama neticesinde  
Toroslar Yapı Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait gelir tablosunda  
yer alan net satışlar tutarının “******2,15TL” olduğu, bu tutarın Yönetmelik’in yukarıda  
aktarılan 37’nci maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde güncellenmesi neticesinde, güncel  
halinin “******9,78TL” olduğu anlaşılmıştır.  
Özel ortak Baykök İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. yeterlik  
bilgileri tablosunda, iş hacmine yönelik olarak yapım işleri cirosunun beyan edildiği, idare  
tarafından tekliflerin değerlendirilmesi sürecinde 29.07.2021 tarihli yazı ile beyan edilen bilgi  
ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu  
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan belgelerin  
ekleri ile birlikte sunulmasının talep edildiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlenen iş ortaklığı tarafından 02.08.2021 tarihli yazı ekinde söz konusu belgeleri sunduğu,  
yazı ekinde iş hacmine ilişkin belgelere de yer verildiği görülmüştür.  
Yapılan inceleme neticesinde, iş hacmine yönelik olarak “Ortalama Güncel Ciro  
Hesabı” başlıklı bir tabloya yer verildiği, tabloda Baykök İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr.  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ait toplam ciro ve ihale konusu ciro  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
bilgilerinin yer aldığı ve meslek mensubu tarafından kaşelenerek imzalandığı ancak bu  
belgede “Standart Form - KİK024.2/Y” numaralı yapım işleri ciro bilgileri tablosunda  
istenilen bilgilerin tamamının yer almadığı, ayrıca adı geçen şirkete ait 2018, 2019 ve 2020  
yıllarına ait kurumlar vergisi ile katma değer vergisi beyannamelerinin ve tahakkuk fişlerinin  
sunulduğu, ancak yapım işleri ciro bilgileri tablosunun sunulan belgeler kapsamında yer  
almadığı tespit edilmiştir.  
Yönetmelik’in yukarıda aktarılan 35 ve 36’ncı maddelerinde, bilanço ve iş hacmine  
ilişkin belgelerin istenildiği ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait belgelerin  
sunulacağı, ancak istenilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanların, bilançoya ilişkin  
olarak son üç yıla kadar olan yılların belgelerini, iş hacmine yönelik olarak ise ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabileceği, bu durumda belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı, ayrıca isteklinin iş  
ortaklığı olarak ihaleye katılması halinde, bilançoya ilişkin istenilen belgelerin ve kriterlerin  
her bir ortak tarafından sunulacağı, iş hacmine ilişkin olarak ise istenilen kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanmasının zorunlu olduğu hüküm altına  
alınmıştır.  
Mezkûr maddelerde ayrıca, bilançoya yönelik olarak isteklilerin cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşüleceği), öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması  
(hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşüleceği), kısa  
vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının ise 0,50’den küçük olması gerektiği, iş  
hacmini gösteren belgelerin, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren  
gelir tablosu veya yapım işleri cirosunu gösteren belge olduğu, her iki belgenin idarece  
istenileceği ancak isteklilerin bu iki belgeden birini sunmasının yeterli olduğu, açık ihale  
usulüyle yapılan ihalelerde isteklinin toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin % 25’inden,  
yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması gerektiği, yeterlik  
kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi  
sunan isteklinin yeterli kabul edileceği, yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli  
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak  
düzenlenen belgenin sunulacağı hüküm altına düzenlenmiştir.  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde, yukarıda aktarılan  
mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenleme yapıldığı görülmüştür. Bu kapsamda ihaleye iş  
ortaklığı olarak teklif veren isteklilerin, bilançoya ilişkin istenilen oranları her bir ortak için  
ayrı ayrı sağlaması gerektiği, iş hacmine yönelik olarak ise ortakların iş ortaklığındaki hissesi  
oranında sağlaması gerektiği anlaşılmıştır.  
EKAP üzerinden yapılan sorgulama sonucunda Çalışkaner İnş Turz. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin 2020 yılına ait bilanço verileri ile cari oranının “1,22”, öz kaynak oranının “0,21”,  
kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının “0” olduğu, Aydoğa İnş. Taah. Tur.  
Otom. Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait bilanço verileri ile cari oranının “1,32”, öz kaynak  
oranının “0,18”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının “0” olduğu, Gen-Ka  
İnş. Yapı Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait bilanço verileri ile cari oranının  
“2,08”, öz kaynak oranının “0,28”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının  
“0,07” olduğu ve mevzuata uygun olarak İdari Şartname’de istenilen kriterleri karşıladığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
anlaşılmıştır  
Gelir tablosunda yer alan toplam ciro dikkate alınarak iş hacmine ilişkin kriterin  
sağlanıp sağlanmadığı incelendiğinde;  
- Çalışkaner İnş Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait gelir tablosu verileri ile  
toplam cirosunun “******9,90TL” güncellenmiş tutarın “******5,00TL” olduğu ve iş  
ortaklığındaki hissesi oranında iş hacmine ilişkin olarak ihalede karşılaması gereken  
““7.154.407,50TL (56.113.000,00 x 0,25 x 0,51)” tutarını karşıladığı,  
- Aydoğa İnş. Taah. Tur. Otom. Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait gelir tablosu verileri  
ile toplam cirosunun “******0,69TL” güncellenmiş tutarın “******6,27TL” olduğu, bu  
tutarın iş ortaklığındaki hissesi oranında iş hacmine ilişkin olarak ihalede karşılaması gereken  
“6.733.560,00TL (56.113.000,00 x 0,25 x 0,48)” tutarın altında olduğu, ancak adı geçen  
isteklinin 2019 yılına ait gelir tablosu verileri ile toplam cirosunun ise “******6,59TL”  
güncellenmiş tutarın “******4,97TL” olduğu, bu durumda 2019 ve 2020 yıllarına ait belge  
tutarlarının ortalamasının alınması gerektiği, güncel belge tutarlarının ortalamasının  
“******0,62TL (******6,27 + ******4,97)/2” olduğu ve iş ortaklığındaki hissesi oranda  
sağlaması gereken tutarı karşıladığı,  
- Gen-Ka İnş. Yapı Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait gelir tablosu  
verileri ile toplam cirosunun “******5,87TL” güncellenmiş tutarın “******5,93TL” olduğu  
ve iş ortaklığındaki hissesi oranında iş hacmine ilişkin olarak ihalede karşılaması gereken  
“140.282,50TL (56.113.000,00 x 0,25 x 0,01)” tutarını karşıladığı tespit edilmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen istekli açısından söz  
konusu bilanço ve iş hacmine ilişkin kriterlerin sağlanıp sağlanmadığı incelendiğinde; EKAP  
üzerinden yapılan sorgulama sonucunda, pilot ortak Toroslar Yapı Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr.  
San. Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait bilanço verileri ile cari oranının “7,98”, öz kaynak  
oranının “0,35”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının “0,04” olduğu, özel  
ortak Baykök İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait bilanço  
verileri ile cari oranının “1,43”, öz kaynak oranının “0,48” ve kısa vadeli banka borçlarının öz  
kaynaklara oranının “0” olduğu anılan istekli tarafından 2018-2019-2020 yılı bilanço  
verilerinin esas alınması beyan edilmiş ise de 2020 yılına ait veriler ile istenilen oranları  
sağladığı tespit edilmiş ve mevzuata uygun olarak İdari Şartname’de istenilen kriterleri  
karşıladığı anlaşılmıştır.  
İş hacmine ilişkin pilot ortak Toroslar Yapı Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd.  
Şti. tarafından 2020 verilerinin beyan edildiği, bu çerçevede gelir tablosunda yer alan toplam  
ciro dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerektiği anlaşılmıştır.  
EKAP üzerinden yapılan sorgulama sonucunda, pilot ortak Toroslar Yapı Haf. İnş.  
Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin 2020 yılına ait gelir tablosu verileri ile toplam  
cirosunun “******2,15TL” güncellenmiş tutarın “******9,78TL” olduğu ve iş ortaklığındaki  
hissesi oranında iş hacmine ilişkin olarak ihalede karşılaması gereken “7.961.992,50TL  
(62.447.000,00 x 0,25 x 0,51)” tutarını karşıladığı anlaşılmıştır.  
Elektronik ortamda e-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalede, ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen iş ortaklığının özel ortağı Baykök İnş. Taah.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iş hacmine ilişkin olarak yeterlik  
bilgileri tablosunun iş hacmi ile ilgili bölümünde “2018-2019-2020 / ******1,06 TL(Yapım  
İşleri cirosu)” bilgisinin beyan edildiği, idare tarafından EKAP veya diğer kamu kurum ve  
kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden  
sorgulanamayan ve beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik eden belgelerin sunulmasının talep  
edildiği, anılan iş ortaklığı tarafından söz konusu belgelerin sunulduğu görülmüştür.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde “Standart Form -  
KİK024.2/Y” numaralı Yapım İşleri Ciro Bilgileri Tablosu’na yer almakta olup, söz konusu  
belgenin dipnotlarında bahse konu belgenin meslek mensubu tarafından, ilgili dönemlere ait  
faturalar esas alınarak isteklinin ticari defterleri üzerinden tespit yapılacağı ve kaşelenerek  
imzalanacağı düzenlenmiştir.  
Baykök İnş. Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş hacmini tevsik  
etmek üzere sunulan “Ortalama Güncel Ciro Hesabı” başlıklı tablonun yapım işleri ciro  
bilgileri tablosunda istenilen bilgilerin tamamını ihtiva etmediği, şöyle ki; yapım işleri ciro  
bilgileri tablosunda fatura bilgilerine yer verilmesi gerektiği ancak istekli tarafından sunulan  
belgede bu yönde bir bilginin yer almadığı görülmüş olup, bu çerçevede söz konusu tablonun  
yapım işi cirosunu tevsik etmek amacıyla kullanılamayacağı anlaşılmıştır.  
Yönetmelik’in yukarıda aktarılan hükümleri çerçevesinde, iş hacmini gösteren  
belgelerin, toplam ciroyu gösteren gelir tablosu veya yapım işleri cirosunu gösteren belge  
olduğu, isteklilerin bu iki belgeden birini sunmasının yeterli olduğu, yapım işleri cirosunu  
tevsik etmek üzere meslek mensubunca standart forma uygun olarak düzenlenen belgenin  
sunulacağı hüküm altına alınmış olup ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlenen isteklinin özel ortağı tarafından yeterlik bilgileri tablosunda yapım işleri cirosunun  
iş hacmine ilişkin kriteri karşılamada kullanılacağının beyan edildiği ancak buna ilişkin  
olarak meslek mensubunca düzenlenecek olan “KİK024.2/Y” numaralı standart forma uygun  
yapım işleri ciro bilgileri tablosunun sunulmadığı, iş hacmine yönelik olarak sunulan belgenin  
yapım işleri ciro bilgileri tablosunun muhteviyatında yer alan bilgileri içermediği, bu  
çerçevede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen isteklinin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer  
.
tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.4 İdare tarafından ihale  
dokümanı kapsamında;  
…b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
…45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
…45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması  
durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en  
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)  
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür”  
açıklamaları yer almaktadır.  
17.08.2021 tarihli ihale komisyonu kararında;  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamalar kapsamında 11 adet,  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından 8 adet fiyat teklifi sunulduğu,  
fiyat tekliflerinin Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde yer alan açıklamalar çerçevesinde  
incelenmesi neticesinde, fiyat teklifleri üzerinde, mükelleflere tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensupları tarafından ilgili beyanların  
bulunduğu, maliyet tespit tutanağına (Ek-O.5) göre alınan fiyat tekliflerindeki fiyatların birim  
maliyet tutarının altında olmadığı ve fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi  
konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapıldığı, satış tutarı tespit tutanağına (Ek-  
O.6) göre alınan fiyat tekliflerindeki fiyatların da, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80  
tutarının altında olmadığı ve fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu  
mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı,  
- Tüm iş kalemleri için sunulmuş olan hesap cetvellerinde yer alan imalatların  
miktarları ile işe ait keşfinde yer alan miktarlar karşılaştırıldığında, imalat kalemlerinde  
çıkarılan keşif ile yaklaşık maliyetteki metrajlar arasındaki farkın, isteklilerin teklif ettiği  
birim fiyatlar ile çarpılması sonucu ihale üzerinde bırakılan istekli açısından istekli lehine  
toplamda +3.270.908,17.-TL metraj fazlalığı şeklinde, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif açısından yapılan incelemede ise istekli lehine +4.511.239,00TL metraj fazlalığı olduğu  
ifade edilmiştir.  
İdare tarafından 10.06.2021 tarihinde EKAP üzerinden ihale üzerinde bırakılan  
istekliye gönderilen yazıda, tekliflerinin aşırı düşük olduğu, teklif bedelini oluşturan iş  
kalemleri ve iş gruplarına ait miktarları ve bunlara ait birim fiyatları gösteren hesap cetvelleri  
ile söz konusu işe ilişkin yazı ekinde gönderilen analiz formatlarına uygun analizler ile bu  
analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olarak  
açıklanmasının talep edildiği, ayrıca yazı ekinde örnek analiz formatına, açıklama istenilecek  
iş kalemlerine, açıklama istenilmeyecek girdilere, inşaat ve tesisat pozlarına ilişkin analizler  
ile alt analizlere yer verildiği görülmüştür.  
Bahse konu yazı ekinde yer alan belgeler incelendiğinde, sınır değerin altında teklif  
veren isteklilerden, 88 adet iş kalemine ilişkin açıklama talep edildiği, bu iş kalemlerinin 57  
adedinin inşaat iş kalemi, 13 adedinin havalandırma, ısıtma, sıhhi tesisat, asansör vb.  
nitelikteki tesisat iş kalemi, 10 adedinin elektrik tesisatı iş kalemi ve 8 adedinin ise özel poz  
niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında;  
- KTB.ELK-18.001 Harici-Dahili Sabit (Full Hd 1080p) IP Dome Kamera (Adet),  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
- KTB.ELK-18.002 Harici-Dahili Sabit (Full Hd 1080p) IP Bullet Kamera (Adet),  
- KTB.ELK-18.005 Raıd 5/6 Kayıt Koruma Sınıfı, 16-32 Kanal Profesyonel Tıp  
Network IP Vıdeo Kayıt Ünitesi (IP Video Kayıt Cihazı) (Adet),  
- KTB.ELK-18.009 24-Port 10/100TX 802.3at PoE + 2-Port Gigabit TP/SFP Combo  
Web Smart Ethernet Switch (Adet),  
-
ÖZEL-01 Temperli Lamine Camlı Paslanmaz Çelik Korkuluk (6  
mm+1,52pvb+6mm) (H:120 cm) (m),  
- ÖZEL-02 Temperli Lamine Camlı Paslanmaz Çelik Korkuluk (8 mm +1,52pvb+8  
mm) (H=90 cm) + Güvenlik Filesi (m),  
- ÖZEL-18 Silikon Birleşmeli Giydirme Cam Cephe (m²),  
- ÖZEL-21 Fotoselli Kartlı Kapı Yapılması (Çift Kanatlı) (Adet),  
- ÖZEL-27 Kamelya Yapılması (Adet),  
- ÖZEL-29 Giriş Takı Yapılması (Adet)  
- MÖZEL-25 Dx bataryalı klima santrali 10.000 m3/h (Adet) poz numaralı iş  
kalemlerine ilişkin fiyat teklifi sunulduğu, “KTB.ELK-18.001, KTB.ELK-18.002, KTB.ELK-  
18.005, KTB.ELK-18.009, ve MÖZEL-25” poz numaralı iş kalemleri için Ek-O.5 “Maliyet  
Tespit Tutanağı”, “ÖZEL-01, ÖZEL-02, ÖZEL-18, ÖZEL-21, ÖZEL-27 ve ÖZEL-29” iş  
kalemleri için ise Ek-O.6 “Satış Tutarı Tespit Tutanağı” sunulduğu görülmüştür.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında; poz numaralı iş kalemlerine ilişkin fiyat teklifleri ile Ek-O.6 “Satış  
Tutarı Tespit Tutanağı” sunulduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
tarafından sunulan maliyet tespit tutanakları ile satış tutarı tespit tutanakları incelendiğinde;  
- Her iki istekli tarafından sunulan tutanakların 3’üncü bölümlerinde, geçici vergi  
beyanname dönemleri olarak “2021/1” veya “2020/4” bilgilerine yer verildiği görülmüştür.  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklamaları kapsamında, “ÖZEL-01,  
ÖZEL-02, ÖZEL-27, ÖZEL-29 ve MÖZEL-25” poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak  
sunulan tutanakların 5’inci bölümünde yer alan ilgili imalatlara ilişkin öngörülen satış  
miktarlarının, isteklinin sunmuş olduğu hesap cetvelinde yer alan miktarların en az 1/20 oranı  
kadar alış/satış yapılması şartını karşıladığı, tutanakların ilgili bölümlerinde yer verilen  
faturalarda, işin türüne yönelik yer alan yer bilgiler ile fiyat tekliflerine konu ihale konusu işte  
gerçekleştirilecek işlerinin uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan “ÖZEL-18 Silikon Birleşmeli Giydirme Cam Cephe (m2)” poz numaralı  
iş kalemi için, idare tarafından hazırlanan analizde birimin “m2” olarak düzenlendiği, ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından “m2” üzerinden fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifine  
dayanak teşkil eden Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının 4’üncü bölümünde, iş kaleminin  
miktarına ilişkin biriminin “m2” olarak düzenlendiği, ancak tutanağın 5’inci bölümünün  
aşağıdaki şekilde doldurulduğu ve miktarın “TK” olarak belirtildiği, “ÖZEL-21 Fotoselli  
Kartlı Kapı Yapılması (Çift Kanatlı) (Adet)” poz numaralı iş kalemi için, idare tarafından  
hazırlanan analizde birimin “Adet” olarak düzenlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından “Ad” üzerinden fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifine dayanak teşkil eden Ek-O.6  
Satış Tutarı Tespit Tutanağının 4’üncü bölümünde, iş kaleminin miktarına ilişkin biriminin  
“Ad” olarak düzenlendiği, ancak tutanağın 5’inci bölümünün aşağıdaki şekilde doldurulduğu  
ve miktarın “TK” olarak belirtildiği görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
ÖZEL-18 ve ÖZEL-21 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan Ek-O.6  
Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının 5’inci bölümünde, faturalara konu işlerin nevi ve  
miktarlarına ilişkin detayların “Fatura ayrıntısı dökümünden” aktarıldığı anlaşılmış olup bu  
husus ile ilgili olarak meslek mensubundan bu husus ile ilgili belgeleri sunması talep  
edilmiştir.  
Meslek mensubu tarafından gönderilen belgeler incelendiğinde, faturaya konu  
hizmetin adının “Burdur Sağlık Meslek Yüksek Okulu Alüminyum Doğrama İşleri 2 Nolu  
Hakediş Bedeli” olduğu, miktarın “1” ve birimin “Adet” olduğu görülmüştür.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında “ÖZEL-01, ÖZEL-02, ÖZEL-5, ÖZEL-18, ÖZEL-21, ÖZEL-27,  
ÖZEL-29 ve MÖZEL-25” poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan tutanakların  
5’inci bölümünde yer alan ilgili imalatlara ilişkin öngörülen satış miktarlarının, isteklinin  
sunmuş olduğu hesap cetvelinde yer alan miktarların en az 1/20 oranı kadar alış/satış  
yapılması şartını karşıladığı, tutanakların ilgili bölümlerinde yer verilen faturalarda, işin  
türüne yönelik yer alan yer bilgiler ile fiyat tekliflerine konu ihale konusu işte  
gerçekleştirilecek işlerinin uyumlu olduğu tespit edilmiştir.  
- Hem ihale üzerinde bırakılan istekli hem de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi tarafından sunulan maliyet tespit tutanaklarının 6’ncı, satış tutarı tespit  
tutanaklarının ise 5’inci bölümlerinde yer alan fatura bilgileri tablosunun doldurulduğu,  
faturaya konu malın veya işin nevi ile uyumlu olduğu ve fatura tarihlerinin tutanakların  
3’üncü bölümünde yer alan geçici vergi beyanname dönemlerine uygun olduğu görülmüştür.  
- Her iki istekli tarafından açıklamalar kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde yer alan  
fiyat tekliflerini veren kişilere ait imzalar ile açıklama kapsamında yer alan imza sirkülerleri  
ile imza beyannamelerinde yer alan imzaların uyumlu olduğu, imzası olan kişilerin fiyat  
tekliflerini veren kişilerin yetkilileri olduğu, fiyat teklifleri ile tutanaklarda meslek  
mensuplarının (SMMM) imzalarının ve kaşelerinin yer aldığı anlaşılmıştır.  
a) Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.8’inci maddesinde, aşırı  
düşük teklif sahipleri tarafından yapılan yazılı açıklamanın, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmaması durumunda isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği açıklanmıştır. Bu noktada anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi  
ihalelerinde, iş kapsamındaki imalat miktarları idare tarafından istekli olabileceklere  
verilmemekte, ihale dokümanı kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, teknik şartname  
vb. dokümanlar üzerinden idarece ve istekliler tarafından metrajlar ayrı ayrı  
hesaplanmaktadır. Dolayısıyla ihale konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin  
karmaşıklığı ve büyüklüğü gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarların idarenin  
belirlediği miktarlarla birebir örtüşmesi beklenmemekle birlikte, aradaki metraj farkının  
makul düzeyde olması gerekmektedir.  
Ayrıca aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan bir istekli tarafından açıklama  
istenilen bir iş kalemi miktarının düşük hesaplanmasının isteklinin teklif bedelinin düşük  
hesaplanmasına yol açacağı gibi, açıklama istenilen başka bir iş kaleminin miktarının fazla  
hesaplanmasının da teklif bedelinin yüksek hesaplanmasına yol açacağı açıktır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
Netice itibariyle, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde idarenin  
metrajları ile isteklilerin metrajlarının bire bir örtüşmesi beklenmemekle birlikte, aradaki  
metraj farkının makul kabul edilebilecek bir oranda (%10) olmasının yanında, açıklama  
istenilen iş kalemlerinin biri veya birkaçındaki metraj farklılığının %10’u aşması halinde  
açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı üzerinden sağlanan fiyat avantajının ihaleye teklif  
veren diğer isteklilerin teklif bedellerine göre sıralamada değişikliğe sebep olup olmadığı ve  
kendileri lehine bir avantaj sağlayıp sağlamadığı hususu da dikkate alınmalıdır. Bu nedenle,  
idare tarafından bir iş kaleminde başvuru sahibi isteklinin metrajının idare metrajına oranla  
önemli ölçüde düşüklüğü gerekçesinin aşırı düşük teklif açıklamalarının doğrudan  
reddedilmesi sonucunu doğurmayacağından açıklama istenilen tüm iş kalemleri üzerinden  
değerlendirme yapılması gerekmektedir.  
Aktarılan açıklamalar çerçevesinde ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin olarak  
sunulan hesap cetvelindeki metraj miktarları ile yaklaşık maliyet hesabında idare tarafından  
öngörülen metraj miktarlarının karşılaştırılması neticesinde sorgulamaya tabi tutulan 88 adet  
iş kaleminden 62 adet iş kalemine ilişkin olarak istekli tarafından hesaplanan miktarların  
idarece hesaplanan miktarlardan yüksek olduğu, bu fazlalığın en fazla %133,39 olduğu, 10  
adet iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların idarece hesaplanan miktarlar ile aynı olduğu,  
16 adet iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların ise idarece hesaplanan miktarlardan düşük  
olduğu, bu düşüklüğün en fazla %6,82 oranında olduğu tespit edilmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde; açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan hesap  
cetvelindeki metraj miktarları ile yaklaşık maliyet hesabında idare tarafından öngörülen  
metraj miktarlarının karşılaştırılması neticesinde sorgulamaya tabi tutulan 88 adet iş  
kaleminden 67 adet iş kalemine ilişkin olarak istekli tarafından hesaplanan miktarların idarece  
hesaplanan miktarlardan yüksek olduğu, bu fazlalığın en fazla %114,29 olduğu, 7 adet iş  
kalemine ilişkin hesaplanan miktarların idarece hesaplanan miktarlar ile aynı olduğu, 10 adet  
iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların ise idarece hesaplanan miktarlardan düşük olduğu,  
bu düşüklüğün en fazla %5,05 oranında olduğu tespit edilmiştir.  
Ayrıca hem ihale üzerinde bırakılan istekli hem de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi tarafından sorgulamaya tabi tutulan 88 iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların,  
bazı iş kalemlerinde idarece hesaplanan miktarlardan düşük, bazılarında eşit veya yüksek  
olduğu görülmüş ise de sorgulamaya tabi tutulan 88 iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlar  
ile miktar farklarının çarpılması sonucunda elde edilen tutarın, ihale üzerinde bırakılan istekli  
açısından 3.270.908,17TL, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif açısından ise  
4.511.239,00TL olduğu, bu durumun anılan isteklilere bir avantaj sağlamadığı, bir başka  
ifadeyle hem ihale üzerinde bırakılan istekli hem de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif  
sahibi tarafından, sorgulamaya tabi tutulan 88 iş kalemi için idarece hesaplanan miktarların  
esas alınması durumunda, tekliflerinin halihazırda ihaleye sundukları tekliflerin daha da  
altında olacağı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu husustaki iddiası uygun bulunmamıştır.  
b) Başvuru sahibi tarafından birinci iddianın (b), (c), (d), (e), (f), (g) ve (h)  
kısımlarında yer verilen iddialara ilişkin olarak;  
Tebliğ’in yukarıda aktarılan 45.1.4’üncü maddesinde kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş  
kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale  
dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı  
ekinde verilmesi gerektiği, ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş  
kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmadığı,  
anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamaların, Tebliğ’in 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabileceği  
açıklanmıştır.  
Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin,  
tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanun’un  
38’inci  
maddesi  
uyarınca  
yapacakları  
açıklamada,  
sorgulamaya  
konu  
iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri  
sunmalarının gerektiği, isteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler  
kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapabilecekleri, fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre  
teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağının (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit  
tutanağının (Ek-O.6) düzenleneceği, bu tutanakların fiyat teklifi ile birlikte aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulacağı açıklanmıştır.  
Mezkûr maddede ayrıca, fiyat teklifi verilebilmesi için fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal/mamul miktarının, maliyet tutarı esas alınırsa  
en az 1/20’si kadar alım, satış tutarı esas alınırsa en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması  
koşulunun sağlanması gerektiği, meslek mensuplarının (Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler), üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki  
beyanın ve tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu, tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi gerektiği, son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde ihale tarihinin esas alınacağı  
açıklanmıştır.  
Tebliğ ekinde yer alan ve standart form olarak düzenlenen “Ek-O.5 Maliyet Tespit  
Tutanağı” ve “Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı”nın doldurulması noktasında, tutanakta  
meslek mensubu ile mükellef bilgilerinin yer alacağı, tespit yapılan geçici vergi beyanname  
dönemine ait yasal defter tasdik bilgilerine yer verileceği, maliyete dayalı verilerin esas  
alınması durumunda mamul veya mala ilişkin giderler ile birlikte diğer giderler de dikkate  
alınarak ağırlıklı ortalama birim maliyetin çıkartılacağı, satışlara ilişkin kayıtlar esas alınması  
durumunda ise ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespit edileceği, bu tutarların tespitinde  
dikkate alınan fatura bilgilerine de tutanakta yer verileceği, ayrıca meslek mensubuna ait  
faaliyet belgesi ve mükellefin temsile yetkili olduğunu gösteren belge ile imza  
beyannamesinin tutanak ekinde yer alacağı anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulan fiyat teklifleri ile bunlara ilişkin  
tutanak, yetki belgesi ve faaliyet belgeleri, başvuru sahibinin iddia ettiği hususlar açısından  
incelendiğinde;  
- Sunulan tutanaklarda, geçici vergi beyanname dönemleri olarak “2021/1” veya  
“2020/4” bilgilerine yer verildiği, ihale tarihinin 27.05.2021 olduğu dikkate alındığında son  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
geçici vergi beyanname döneminin “Ocak – Şubat – Mart 2021” ve bir önceki geçici vergi  
beyanname döneminin ise “Ekim – Kasım – Aralık 2020” olacağı, istekliler tarafından  
sunulan tutanaklarda yer verilen dönemlerin Tebliğ’in yukarıda aktarılan 45.1.13.11’inci  
maddesinde yer alan açıklamalara uygun olduğu,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, “ÖZEL-18 ve ÖZEL-21” poz numaralı iş  
kalemlerine ilişkin olarak yapılan tespitler ve Tebliğ’in yukarıda aktarılan açıklamaları  
birlikte değerlendirildiğinde, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında bahse konu iş kalemlerine ilişkin olarak sunmuş olduğu Ek-O.6  
Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının 5’inci bölümünde bilgileri yer verilen faturanın hakediş  
faturası niteliğinde olduğu, bir başka ifadeyle, piyasada alım satıma konu olan bir mala veya  
hizmete ait olmadığı, bu çerçevede söz konusu faturanın tutanağa esas alınamayacağı  
anlaşılmış olup ÖZEL-18 ve ÖZEL-21 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak yapılan aşırı  
düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı tespit edilmiştir.  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından “ÖZEL-01, ÖZEL-02, ÖZEL-27, ÖZEL-  
29 ve MÖZEL-25” poz numaralı iş kalemlerine, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif  
sahibi tarafından ise “ÖZEL-01, ÖZEL-02, ÖZEL-5, ÖZEL-18, ÖZEL-21, ÖZEL-27, ÖZEL-  
29 ve MÖZEL-25” poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan tutanakların 4’üncü  
bölümlerinde yer verilen alım/satış bilgilerinin, bahse konu istekliler tarafından ihale konusu  
işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si  
kadar alım veya satış yapılmış olması şartını karşıladığı, bahse konu kalemlere ilişkin maliyet  
tespit tutanaklarının 6’ncı, satış tutarı tespit tutanaklarının ise 5’inci bölümlerinde yer alan  
fatura bilgileri tablosunun doldurulduğu, faturaya konu malın veya işin nevi ile uyumlu  
olduğu ve fatura tarihlerinin tutanakların 3’üncü bölümünde yer alan geçici vergi beyanname  
dönemlerine uygun olduğu,  
- Açıklamalar kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde, fiyat tekliflerini veren kişilere  
ait imzalar ile açıklama kapsamında yer alan imza sirkülerleri ile imza beyannamelerinde yer  
alan imzaların uyumlu olduğu, imzası olan kişilerin fiyat tekliflerini veren kişilerin yetkilileri  
olduğu, fiyat teklifleri ile tutanaklarda meslek mensuplarının (SMMM) imzalarının ve  
kaşelerinin yer aldığı,  
- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından “KTB.ELK-18.001, KTB.ELK-18.002,  
KTB.ELK-18.005, KTB.ELK-18.009, ÖZEL-01, ÖZEL-02, ÖZEL-18, ÖZEL-21, ÖZEL-27,  
ÖZEL-29 ve MÖZEL-25” poz numaralı iş kalemlerine, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi tarafından ise “ÖZEL-01, ÖZEL-02, ÖZEL-5, ÖZEL-18, ÖZEL-21, ÖZEL-27,  
ÖZEL-29 ve MÖZEL-25” poz numaralı iş kalemlerine ilişkin fiyat teklifleri ile açıklama  
yapıldığı, her iki istekli tarafından bu iş kalemlerine ilişkin olarak hazırlanan analizlerin, idare  
tarafından aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer verilen analiz formatları ile uyumlu  
olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu yöndeki iddiası yerinde görülmemiştir.  
Diğer taraftan başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
tutanaklarının eklerinde yer alan imza sirküleri, imza beyannamesi ve temsile yetkili  
olunduğuna ilişkin belgelerin asıl veya noter tasdikli sunulmadığı iddia edilmektedir.  
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer  
alan “Ek-O.5 Maliyet Tespit Tutanağı” ile “Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı” standart  
formunda, “1) Mükellefe Ait İmza Sirküleri, 2) Meslek Mensubuna Ait Faaliyet Belgesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015  
(Meslek Mensubunca “Aslı Gibidir” Onaylı Sureti)”nin tutanak ile beraber ek olarak  
sunulacağı düzenlenmiş olup, bahse konu belgede faaliyet belgesinin sunuluş şekline ilişkin  
düzenleme yapılırken, mükellefe ait imza sirkülerinin nasıl sunulması gerektiğine ilişkin  
herhangi bir düzenleme yapılmadığı görülmüştür.  
Ayrıca, idare tarafından başvuru sahibine EKAP üzerinden tebliğ edilen aşırı düşük  
teklif sorgulamasına ilişkin yazıda açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin  
26/01/2021 tarih ve 31376 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliğinin  
45’inci maddesine uygun olarak açıklanması istenmekle birlikte, anılan isteklilerden söz  
konusu tespit tutanaklarının ekinde yer alan fiyat teklifi veren mükellefe ait imza sirkülerinin  
aslının veya noter onaylı örneğinin sunulmasının istenmediği tespit edilmiştir.  
Yapılan tespitler çerçevesinde; idare tarafından anılan istekliye tebliğ edilen aşırı  
düşük teklif sorgulamasına ilişkin yazıda, fiyat teklifi veren mükellefe ait imza sirkülerinin  
aslının veya noter onaylı örneğinin sunulması gerektiğine ilişkin bir ifadeye yer  
verilmediğinden, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiası da yerinde bulunmamıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Çalışkaner İnş Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
Aydoğa İnş. Taah. Tur. Otom. Tic. Ltd. Şti., Gen-Ka İnş. Yapı Malz. Taah. San. ve Tic. Ltd.  
Şti. İş Ortaklığı ile Toroslar Yapı Haf. İnş. Taah. İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti., Baykök İnş.  
Taah. Nak. İş Mak. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın tekliflerinin değerlendirme  
dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/045  
: 21  
: 03.11.2021  
: 2021/UY.II-2015