Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü
/
2021/408998-Hisarcık - Gediz İl Yolu Km:0+000-35+906 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı (Bsk) İnşaatı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2021/408998
Başvuru Sahibi
Yafa Müh. Müş. İnş. San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Hisarcık - Gediz İl Yolu Km:0+000-35+906 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı (Bsk) İnşaatı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
BAŞVURU SAHİBİ:
Yafa Müh. Müş. İnş. San. ve Tic. A.Ş.
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/408998 İhale Kayıt Numaralı “Hisarcık - Gediz İl Yolu Km:0+000-35+906 Arası
Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı (Bsk) İnşaatı Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 13.08.2021 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Hisarcık - Gediz İl Yolu Km:0+000-35+906 Arası Toprak İşleri, Sanat
Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı (Bsk) İnşaatı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Yafa Müh.
Müş. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin 28.09.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
01.10.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.10.2021 tarih ve 47934 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 14.10.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1695 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece B-O-10 poz numaralı iş kaleminin alt
analizinde yer alan 10.330.5441 poz numaralı analiz girdisi miktarının 0,2 kg yerine sehven
0,0002 kg olarak yazıldığı, söz konusu miktar hatası düzeltilerek analizin yeniden
oluşturulması neticesinde söz konusu iş kalemi içerisinde yer alan 10.120.1030 analiz
girdisinin açıklama istenilmeyecek analiz girdisi durumundan açıklama istenilecek analiz
girdisi durumuna geçtiği, bahse konu iş kalemindeki fiyat artışı sebebiyle fiyat dışı unsur
puanlamasının da değişeceği, isteklilerin tekliflerini Şartname'nin sınırladığı oranlara bağlı
kalarak verdikleri, tekliflerde oluşacak farklılıkların yaklaşık maliyeti ve dolayısıyla sınır
değeri de değiştireceği, bu durumun ihale sonucunu etkileyeceği ve istekliler arasında haksız
rekabete yol açacağı, bu şartlarda sözleşme imzalanması durumunda işin yürütülmesi
aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği, ihale dokümanında ve/veya teklif
kapsamında fiyatı verilmemiş ve proje değişikliğine bağlı olarak yeni iş kalemi/grubu ortaya
çıkabileceği, böyle bir durumun ortaya çıkması durumunda bu madde kapsamında hesaplanan
yeni birim fiyatın hangi yaklaşık maliyete oranlanarak tespit edileceğinin belirsiz olduğu,
dolayısıyla ihalenin iptal edilmesi gerektiği, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği ve Yapım İşleri
İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin hiçbir maddesinde yaklaşık maliyette sehven yanlışlık
yapılması sonucunda ihale tarihinden sonra yaklaşık maliyetin değiştirilebileceğine ilişkin bir
hüküm veya açıklama bulunmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler”
başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu
Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre miktar tespiti ve fiyat araştırması yapılmak
suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte
bir hesap cetvelinde gösterilir.
(2) Ön ilan yayımlanmadan önce yapı tekniği ve ihtiyaç programına göre tahmin
edilen fiziki miktar veya kapsam esas alınarak hesaplanan yaklaşık maliyet, ihale veya ön
yeterlik ilanı öncesi gerekiyorsa yeniden hesaplanır.
(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık
maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır.
(4) İhale konusu işin bünyesine girecek veya yardımcı olarak kullanılacak malzeme,
araç, teçhizat, makine ve ekipman gibi unsurların idare tarafından verilmesi durumunda;
yaklaşık maliyet, bu unsurların bedeli hariç tutularak hesaplanır ve bu unsurların listesi
yaklaşık maliyet hesap cetvelinin ekine konulur.
(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Bu
aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez. Pazarlık usulü ile yapılan
ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı teklifler ile birlikte açıklanır.
(6) Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır. Ancak, işin özelliğinden dolayı,
idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık
hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, yaklaşık maliyet de bu kapsamda
hesaplatılabilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktarların tespiti”
başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Yaklaşık maliyet hesabına esas miktarların tespiti için
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
öncelikle aşağıda yer alan çalışmaların yapılması gereklidir:
a) Arazi ve zemin etüdünün yapılması; uygulama projesi üzerinden anahtar teslimi
götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde arazi ve zemin etüt çalışmalarının;
ön ve/veya kesin proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise,
mümkün olan arazi ve zemin etüt çalışmalarının yapılmış olması zorunludur.
b) Proje zorunluluğu; bina işlerinde uygulama projesi, diğer işlerin uygulama projesi
yapılabilen kısımları için uygulama projesi, yapılamayan kısımları için kesin proje; doğal
afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan işler ile ihale
konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli
olan netlikte belirlenemediği durumlarda ise ön ve/veya kesin projenin hazırlanması ve
yaklaşık maliyetin söz konusu projelere dayanılarak hesaplanması gerekir.
c) Mahal listesi hazırlanması; ön, kesin veya uygulama projelerine dayalı olarak, işin
bünyesindeki imalat kalemlerinin adını ve yapılacağı yerleri gösteren ve yaklaşık maliyetin
hazırlanmasına esas teşkil eden mahal listeleri hazırlanır.
ç) Metraj listelerinin hazırlanması; ihale konusu işe ait proje ve mahal listelerindeki
ölçü ve tariflere göre işin bünyesine giren imalatların hangi kısımda ve ne miktarda
yapılacağının belirlenmesi amacıyla; anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale
edilecek işlerde iş kalemi ve/veya iş grubu, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek
işlerde ise iş kalemi şeklinde metraj listeleri düzenlenir.
d) Birim fiyat ve imalat tariflerinin hazırlanması; Ön ve/veya kesin projeye dayalı
olarak birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde, idareler, iş kaleminin adını,
yapım şartlarını, ölçü yeri ve şeklini, birimini, birim fiyata dahil ve hariç unsurları ihtilafa
meydan vermeyecek biçimde teknik olarak açıklayan birim fiyat tarifleri hazırlar. …” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı
11’inci maddesinde “İş kalemi ve/veya iş grubu şeklinde tespit edilen imalat miktarlarının,
Yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre belirlenen ve yüklenici karı ve genel gider ihtiva
etmeyen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutar KDV hariç olarak hesaplanır ve bulunan bu
tutara % 25 oranında yüklenici kar ve genel gider karşılığı eklenmek suretiyle yaklaşık
maliyet tespit edilir.
(2) Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin hesap cetveli ve icmal tablosu
hazırlayanlarca imzalanmak suretiyle ihale onay belgesine eklenir.
(3) Yaklaşık maliyet, güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine
kadar güncellenir.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “…45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli
teklifler tespit edildikten sonra;
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.
…
45.1.1.4. Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerinde ve % 40’ının altındaki teklifler
dışında tek geçerli teklif bulunması durumunda; “Tort2” değeri tek geçerli teklife eşittir.
Yaklaşık maliyetin % 40 - % 120 aralığında geçerli teklif bulunmaması durumunda; sınır
değer yaklaşık maliyetin % 40’ıdır. (45.1.1.) maddesine göre yapılan hesaplama sonucunda
sınır değerin yaklaşık maliyetin % 40’ının altında çıkması durumunda sınır değer yaklaşık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
maliyetin % 40’ı olarak belirlenir.
Sınır değer hesaplanmasında idarelerin faydalanmasına yönelik olarak hazırlanan
“Yapım işlerinde sınır değer hesaplama aracı” programına Kurumun (www.kik.gov.tr)
internet sayfasından erişilebilir.
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir. …” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Yeni iş kaleminin birim fiyatının tespit edilmesi” başlıklı 53.5’inci
maddesinde “Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belirli
olmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22 nci maddesinin beşinci fıkrasına göre;
a) Yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin
bulunması halinde, anılan Şartname maddesi uyarınca hesaplanan yeni birim fiyat (YBF);
yüklenici tarafından benzerlik gösteren iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın (BİTBF),
idarece aynı iş kalemi için resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyata
(BİHBF) oranı (0,90’ı aşmamak üzere) ile yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de
kullanılarak hesaplanan birim fiyatın (BF) çarpılması sonucunda elde edilen tutarı
geçemez. Bu itibarla, nihai olarak yeni iş kaleminin birim fiyatının hesaplanmasında
aşağıdaki formül kullanılır.
YBF: Yeni iş kaleminin birim fiyatı
BF: Resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak (%25 oranında kar ve genel gider dahil)
hesaplanan yeni iş kalemine ait birim fiyat
BİTBF: Yüklenici tarafından benzerlik gösteren iş kalemi için teklif edilen birim fiyat
BİHBF: İdarece yeni iş kalemine benzerlik gösteren iş kalemi için resmi analiz ve
rayiçler de kullanılarak (%25 oranında kar ve genel gider dahil) hesaplanan birim fiyat
Örnek olarak, yeni birim fiyat hesaplanan bir işte; yüklenici tarafından yeni iş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
kalemine benzerlik gösteren iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın 80 TL, idarece aynı iş
kalemi için resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın 100 TL, resmi
analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan yeni iş kalemine ait birim fiyatın 120 TL olduğu
bir durumda yeni iş kalemine ait birim fiyatın tespiti yukarıdaki formül kullanılarak aşağıdaki
şekilde yapılır.
Bu durumda Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesi uyarınca yeni iş
kalemine ait birim fiyatın 105 TL olarak hesaplanması halinde, bu tutar, 96 TL’den büyük
olduğu için yeni iş kalemine ait birim fiyat nihai olarak 96 TL olarak belirlenmeli
ve hakediş ödemelerinde bu birim fiyat dikkate alınmalıdır.
Öte yandan aynı örnek için yeni iş kalemine ait birim fiyatın 85 TL olarak
hesaplanmış olması halinde ise; bu tutar, 96 TL’den küçük olduğu için yeni iş kalemine ait
birim fiyat 85 TL olarak belirlenmeli ve hakediş ödemelerinde bu birim fiyat dikkate
alınmalıdır.
b) Yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin
bulunmaması halinde, yeni birim fiyat (YBF); yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de
kullanılarak hesaplanan birim fiyatın (BF) %90’ını geçemez. Bu itibarla, nihai olarak yeni iş
kaleminin birim fiyatının hesaplanmasında aşağıdaki formül kullanılır.
Örnek olarak, resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan yeni iş kalemine ait
birim fiyatın 120 TL olduğu bir durumda yeni iş kalemine ait birim fiyatın tespiti yukarıdaki
formül kullanılarak aşağıdaki şekilde yapılır.
Bu durumda, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesi uyarınca yeni iş
kalemine ait birim fiyatın 110 TL olarak hesaplanması halinde, bu tutar, 108 TL’den büyük
olduğu için yeni iş kalemine ait birim fiyat nihai olarak 108 TL olarak belirlenmeli
ve hakediş ödemelerinde bu birim fiyat dikkate alınmalıdır.
Öte yandan aynı örnek için yeni iş kalemine ait birim fiyatın 100 TL olarak
hesaplanmış olması halinde ise; bu tutar, 108 TL’den küçük olduğu için yeni iş kalemine ait
birim fiyat 100 TL olarak belirlenmeli ve hakediş ödemelerinde bu birim fiyat dikkate
alınmalıdır.” açıklaması yer almaktadır.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Projelerin uygulanması” başlıklı 12’nci
maddesinde “(1) Sözleşme konusu işler, idare tarafından yükleniciye verilen veya yüklenici
tarafından hazırlanıp idarece onaylanan uygulama projelerine uygun olarak yapılır.
(2) Birim fiyatlı işlerin, onaylı uygulama projesi hazırlanmamış kısımlarına idarenin
izni olmadan başlanamaz. Aksine bir davranışın sorumluluğu yükleniciye aittir.
(3) Projelerin zemine uygulanması sırasında meydana gelen hataların sorumluluğu ve
hataların neden olduğu zararlar ve giderler yükleniciye ait olup, bunun sonucu olarak
meydana gelen hatalı işin bedeli de yükleniciye ödenmez.
(4) İdare, sözleşme konusu işlerle ilgili proje v.b. teknik belgelerde, değişiklik
yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkansız olduğu hallerde, işin sözleşmede
belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli
değişiklikleri yapmaya yetkilidir. Uygulama projelerinde değişiklik yapılması, 22 nci maddede
yer alan esaslar göz önünde bulundurularak hesaplanacak bedel karşılığında, yükleniciden de
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
istenebilir. Yüklenici, işlerin devamı sırasında gerekli görülecek bu değişikliklere uygun
olarak işe devam etmek zorundadır. Proje değişiklikleri, ilk projeye göre hazırlanmış
malzemenin terk edilmesini veya değiştirilmesini veya başka yerde kullanılmasını gerektirirse,
bu yüzden doğacak fazla işçilik ve giderleri idare yükleniciye öder. Proje değişiklikleri işin
süresini etkileyecek nitelikte ise yüklenicinin bu husustaki süre talebi de idare tarafından
dikkate alınır. …” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belirli olmayan işlerin
fiyatının tespiti” başlıklı 22’nci maddesinde “(1) 12 üncü maddenin 4 üncü fıkrasında
belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında
idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında
fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile 21 inci maddeye göre
sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri, ikinci fıkrada belirtilen usuller
çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilir. Bu şekilde hesaplanacak ilave işlerin bedelleri;
birim fiyat sözleşmelerde yeni birim fiyatlar üzerinden, anahtar teslim götürü bedel
sözleşmelerde ise yeni birim fiyatlar üzerinden hesaplanacak artış tutarına göre belirlenecek
ilerleme yüzdeleri esas alınarak yükleniciye ödenir.
(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki
sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde veya
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile
benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizler dikkate alınarak oluşturulacak
analizler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik
gösteren analizler dikkate alınarak oluşturulacak analizler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer
nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet
analizleri dikkate alınarak oluşturulacak analizler.
ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek
malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak
oluşturulacak analizler.
(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere,
kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı
uygulanabilir:
a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde veya aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında
idareye verdiği teklif rayiçler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer
nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.
ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış
uygulama ayına ait yerel rayiçleri.
(4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek
düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak
geçerli olur. Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, fiyat tutanağı idare tarafından
onaylanmaksızın, taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından
on gün içerisinde Yüksek Fen Kurulunca belirlenen usul ve esaslara uygun olarak anılan
Kurula intikal ettirilir. Yüksek Fen Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
zorunludur. Yüklenici, fiyat uyuşmazlığı hakkındaki Yüksek Fen Kurulu kararını beklemeden
idare tarafından tespit edilmiş fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır.
(5) İkinci fıkraya göre yeni fiyatın hesabında, yeni tespit edilecek iş kaleminin
analizinde yer alan girdilere ait miktarların varsa rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate
alınır. Bu itibarla, sözleşmede yeni birim fiyat analizleri için önceden belirlenmiş bir kâr ve
genel gider oranı var ise bu oran dikkate alınarak yeni birim fiyat hesabı sonuçlandırılır.
Sözleşmede bu konuda bir oran belirlenmemiş ise, oluşturulan kâr ve genel gider hariç analiz
tutarına %10 oranındaki yüklenici karına ilave olarak %15 oranına kadar idare ve
yüklenicinin anlaştığı oranda genel gider eklenir. Ayrıca, yüklenicinin teklifi kapsamında yeni
iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunması halinde, bu madde kapsamında
hesaplanan yeni birim fiyat; yüklenici tarafından benzerlik gösteren iş kalemi için teklif edilen
birim fiyatın, idarece aynı iş kalemi için resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan
birim fiyata oranı (0,90’ı aşmamak üzere) ile yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de
kullanılarak hesaplanan birim fiyatın çarpılması sonucunda elde edilen tutarı geçemez.
Yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin
bulunmaması halinde ise, yeni birim fiyat; yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de
kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemez.6) İdare istediği taktirde; bir işte,
sözleşmeye esas proje içinde kalan ancak öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının
zorunlu olduğu hallerde, ayrıca bir yükleniciye yaptırılması mümkün olan bir işi başkasına da
yaptırabilir, bundan dolayı yüklenici herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
(7) 12 nci maddenin dördüncü fıkrasına göre gerçekleştirilen proje değişikliğine bağlı
olarak iş eksilişinin ortaya çıktığı durumlarda, iş eksilişi kapsamına giren imalatların
fiyatının hesaplanmasında, bu maddede yer alan yeni fiyatın tespitine ilişkin hükümler
uygulanır.” düzenlemesi,
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci
maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Hisarcık - Gediz İl Yolu Km:0+000-35+906 Arası Toprak İşleri, Sanat
Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı (BSK) İnşaatı Yapım İşi
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 1986E-128-68503
d) Kodu:
e) Miktarı:
35,906 km Yol yapım işi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Hisarcık - Gediz İl Yolu Km:0+000-
35+906 Arası” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1.
Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale
komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı
35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte
fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.
35.1.1. Hesaplamada Kullanılacak Formül: Toplam Puan=Teklif Fiyatı Puanı + Fiyat
Dışı Unsur Puanı
İsteklinin Toplam Puanı hesaplanırken;
Toplam Puan= ( (En Düşük Teklif Fiyatı / İsteklinin Teklif Fiyatı) X İdarece girilen
Teklif Fiyat Puanı ) + Fiyat Dışı Unsur Puanı
Fiyat Dışı Unsur Değerlendirme Yöntemi: İş kalemleri bazında teklif fiyat nitelik
puanlaması
Aşağıda, teklif cetvelinde yer alan iş kalemlerinden seçilen kaleme/kalemlere ilişkin
asgari ve azami oranlar belirlenmiştir. İsteklinin teklif cetvelinde seçilen bu kalemlere
verilmiş olan teklifler, isteklinin kısma/ihaleye vermiş olduğu toplam teklife oranlanarak 100
ile çarpılacak, bulunan oran o kalem için belirlenen asgari oran ile azami oran arasında
kalıyorsa istekli o kalem için belirlenen fiyat dışı unsur puanını alacaktır.
İş kalemlerinde gruplama yapılmış olması halinde, gruba dahil olan kalemlere istekli
tarafından teklif edilen tutarların toplamının, isteklinin kısma/ihaleye vermiş olduğu toplam
teklife oranlanarak 100 ile çarpılması sonucu bulunan oran, o grup için belirlenen asgari
oran ile azami oran arasında kalıyorsa, istekli o grup için belirlenen fiyat dışı unsur puanını
alacaktır.
Bu yönteme ilişkin işlemler, belirlenen bütün kalemler için isteklilerin teklif cetveli
esas alınarak EKAP tarafından otomatik olarak yapılacak ve toplam fiyat dışı unsur puanları
hesaplanacaktır.
Numune Değerlendirmesinde Kullanılacak Mı?: Hayır
Demonstrasyon Değerlendirmesinde Kullanılacak Mı?: Hayır
Teklif Fiyat Puanı: 50
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Asgari
Oran
Azami Oran
Fiyat Dışı Unsur
Puanı
…
…
…
…
10 cm Sıkışmış Kalınlıkta 1 m² Asfalt
Betonu Binder Tabakası Yapılması
(Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı ile)
(Bitüm İdareden)
% 6,0476
%10,0793
4
…
…
…
…
35.1.2. Fiyat dışı unsurların değerlendirilmesine ilişkin bilgi ve belgeler yeterlik
bilgileri tablosunda beyan edilecektir. …” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…8-Bu ihale
kapsamındaki işin yürütülmesi sırasında İdarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ancak
ihale dokümanında ve/veya teklifi kapsamında fiyatı belirlenmemiş yeni iş kalemlerinin
ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarının hesaplanmasında; sözleşmenin ifası sırasında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
Karayolları Genel Müdürlüğünün yürürlükteki genelgelerine göre işlem yapılır. …”
düzenlemesi yer almaktadır.
İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden, Karayolları 14. Bölge
Müdürlüğü tarafından 13.08.2021 tarihinde yapılan “Hisarcık - Gediz İl Yolu Km:0+000-
35+906 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı (Bsk) İnşaatı Yapım İşi”
ihalesinde 91 adet doküman edinildiği, 58 isteklinin ihaleye teklif verdiği, idarece yaklaşık
maliyetin 235.162.911,18 TL, sınır değerin ise 142.868.747,27 TL olarak hesaplandığı,
06.09.2021 tarihinde idare tarafından teklifi sınır değerin altında kalan 27 istekliye aşırı düşük
teklif sorgulamasının yapıldığı,
Başvuru sahibi Yafa Müh. Müş. İnş. San. ve Tic. A.Ş. - İz Grup Mad. Taah. İnş. Mak.
Proje İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 09.09.2021 tarihinde idareye
yapılan şikayet başvurusu üzerine, PMAT-O ve PMT-O iş kalemlerinin alt analizinde yer alan
10.120.1068 poz numaralı titreşimli silindir (7-9 ton-9 ton dahil-statik ağırlık 14-18 ton
dinamik kuvvette silindir+paletli traktör takriben 56-76 hp) analiz girdisinin idarece sehven
açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirlendiği anlaşılmış olup söz konusu analiz
girdisi açıklama istenilecek analiz girdisi olarak düzeltilip teklifi sınır değerin altında kalan
isteklilere 10.09.2021 tarihinde yeniden aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı,
Akabinde Mau Yapı İnş. A.Ş. - Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş
Ortaklığı tarafından 15.09.2021 tarihinde idareye yapılan şikayet başvurusu üzerine, B-O-10
iş kaleminin alt analizinde yer alan 10.330.5441 poz numaralı katyanik asfalt emülsiyonu
(CRS-1 Tipi) analiz girdisine ait miktarın 0,2 kg belirlenmesi gerekirken sehven 0,0002 kg
olarak belirlendiğinin idarece anlaşıldığı, söz konusu düzeltmenin yapılmasıyla birlikte bahse
konu iş kalemi içerisinde yer alan 10.120.1030 poz numaralı yükleyici (11/2 yd3 veya 5500
libre taşıma güçlü, takriben 80 HP muadili lastik tekerlekli) analiz girdisinin açıklama
istenilmeyecek analiz girdisi konumundan açıklama istenilecek analiz girdisi konumuna
geldiği, anılan düzeltmeler yapılarak teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere 23.09.2021
tarihinde 3. kez aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, ayrıca idarece söz konusu miktar
artışı ile yaklaşık maliyette 326.472,00 TL’lik bir artış meydana geldiği tespitinin yapıldığı,
İdare tarafından 23.09.2021 tarihinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere
yapılan aşırı düşük teklif sorgulaması üzerine, Danış Yapı Maden. San. ve Tic. A.Ş., Öztaç
Pet. Hafr. İnş. Nak. Tem. İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş. ve Mau Yapı İnş. A.Ş. - Mehmet Ali Ünal
İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının
yapıldığı, Öztaç Pet. Hafr. İnş. Nak. Tem. İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş. ve Mau Yapı İnş. A.Ş. -
Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük
teklif açıklamalarının idarece uygun bulunmayarak tekliflerinin değerlendirme dışı
bırakıldığı, 11.10.2021 onay tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin aşırı düşük teklif
açıklaması kabul edilen Danış Yapı Maden. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise As-Yol Yapı San. ve Tic. A.Ş. olarak belirlendiği
görülmüştür.
Yapılan incelemede, idare tarafından B-O-10 iş kalemi içerisinde yer alan 10.330.5441
poz numaralı katyanik asfalt emülsiyonu (CRS-1 Tipi) analiz girdisine ait miktarın 0,2 kg
belirlenmesi gerekirken sehven 0,0002 kg olarak belirlendiği ve söz konusu düzeltme
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
yapıldığında yaklaşık maliyette 326.472,00 TL’lik bir artış meydana geldiğinin anlaşıldığı,
yaklaşık maliyetin ihalenin ilânına ilişkin sürelerden, ihalenin yapılma usulüne, ihaleye
katılımda sunulması istenilebilecek belgelerden, ihaleye yabancı isteklilerin katılıp
katılamayacağına, aşırı düşük teklif sınır değerinden, aşırı düşük teklif açıklamalarının
değerlendirilmesine vb. birçok konuda dikkate alınması gerekliliği öngörülmekte ise de,
yaklaşık maliyette tespit edilen her hatanın ihalenin iptaline gerekçe oluşturmayacağı, bu
noktada yaklaşık maliyetteki hataların esaslı olup olmadığı hususunun önem arz ettiği açıktır.
Bu kapsamda, şikâyete konu ihalede bahse konu iş kalemi miktarında oluşan hata ile
yaklaşık maliyette meydana gelen değişikliğin sınır değeri 385,49 TL tutarında değiştirdiği ve
söz konusu değişikliğin de sınır değerin üstündeki ve altındaki isteklileri değiştirmediği,
dolayısıyla yaklaşık maliyette meydana gelen değişikliğin ihalenin sağlıklı şekilde
sonuçlandırılmasına engel teşkil etmeyeceği,
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22’nci maddesinde anılan Genel Şartname’nin
12’nci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği
hallerde idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif
kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile bahse
konu Genel Şartname’nin 21’inci maddesine göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave
işlerin bedelleri, aynı Genel Şartname’nin 22’nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen
usuller çerçevesinde tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödeneceğinin
düzenlendiği, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 53.5’inci maddesinde yeni iş kaleminin
birim fiyatının tespit edilmesine ilişkin açıklamalara yer verildiği, anılan düzenlemeler ile
açıklamalar incelendiğinde, sözleşme aşamasında yeni bir iş kaleminin ortaya çıkması
durumunda bu iş kaleminin yaklaşık maliyete oranlanması suretiyle hesaplanacağına ilişkin
bir düzenleme veya açıklama bulunmadığı, dolayısıyla başvuru sahibi isteklinin “…böyle bir
durumun ortaya çıkması durumunda bu madde kapsamında hesaplanan yeni birim fiyatın
hangi yaklaşık maliyete oranlanarak tespit edileceğinin belirsiz olduğu…” iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, İdari Şartname’nin 35’inci maddesinde ekonomik açıdan en avantajlı
teklifin, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceğinin düzenlendiği,
fiyat dışı unsur puanlaması için idare tarafından teklif cetvelinde yer alan tüm iş kalemleri
için asgari ve azami oranların belirlendiği, istekli tarafından herhangi bir kalem için verilen
teklifin isteklinin toplam teklifine göre oranı o kalem için belirlenen asgari ve azami oran
arasında kaldığı takdirde o kalem için belirlenen fiyat dışı unsur puanını alacağı, diğer bir
deyişle fiyat dışı unsur puanlamasının her bir kaleme ilişkin verilen teklifin toplam teklife
oranlanmasıyla hesaplanacağı düzenlenmiştir.
İdarece şikayete verilen cevapta “…Yaklaşık maliyetteki değişim neticesinde teklif
fiyat puanı tablosu da tekrardan gözden geçirilmiş olup asgari oran, azami oran ve fiyat dışı
unsur puanında herhangi bir değişimin olmadığı tespit edilmiştir.” ifadelerine yer verildiği
görülmüş olup, idareye gönderilen 01.11.2021 tarihli ve 18685 sayılı yazımızla söz konusu
hususlara ilişkin herhangi bir çalışma yapılıp yapılmadığı, yapıldı ise bahse konu belgelerin
gönderilmesi istenilmiş, idare tarafından 04.11.2021 tarihli ve 614718 sayılı yazı ekinde eski
ve yeni fiyat dışı unsur tabloları gönderilmiştir.
Söz konusu tablolar incelendiğinde, her bir iş kaleminin minimum ve maksimum
oranlarının o kalemin yaklaşık maliyet içindeki payının %75’i ve %125’i oranında
belirlendiğinin görüldüğü, yaklaşık maliyetin değişmesiyle birlikte 52 adet iş kaleminin 47
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/047
: 35
: 24.11.2021
: 2021/UY.II-2142
adedinin asgari ve/veya azami oran aralıklarının değiştiği, geçerli teklif sahibi isteklilerin
birim fiyat teklif cetvellerinde yer alan her bir iş kaleminin toplam teklif tutarlarına oranları
idarece gönderilen yeni fiyat dışı unsur tablosuna göre incelendiğinde ihale üzerinde bırakılan
istekli dahil 5 isteklinin fiyat dışı unsur puanlamasının dolayısıyla toplam teklif puanlarının
değiştiği, söz konusu değişikliklerin de isteklilerin teklif sıralamasını değiştirdiği, diğer bir
anlatımla yaklaşık maliyette meydana gelen değişikliğin fiyat dışı unsur puanlamasını
etkilediği, söz konusu hususun da ihale sonucunu etkilediği, dolayısıyla ihale sürecinin
sağlıklı şekilde tamamlanamayacağının anlaşıldığı,
Ayrıca her ne kadar idare tarafından şikayete verilen cevapta “…asgari oran, azami
oran ve fiyat dışı unsur puanında herhangi bir değişimin olmadığı tespit edilmiştir.”
ifadelerine yer verilmiş olsa dahi 01.11.2021 tarihinde idareden istenen belgeler üzerine gelen
cevabi yazıda “Yaklaşık maliyet değişikliğinden dolayı fiyat dışı unsur puanlama tablosunda
50 (A) sütununda yer alan puanlama yüzdesinde kayda değer değişiklik yaşanmadığından …”
ifadelerine yer verilerek puanlama yüzdelerinde bir değişiklik meydana geldiğinin idarece de
kabul edildiği anlaşıldığından ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.