Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü
/
2020/201294-Havza-Vezirköprü-Durağan (Havza-Vezirköprü) Devlet Yolu Km:5+000-19+800 Arası, Km:0+400 Havza Hastane Kavşağı, Km:2+000 Çakıralan Farklı Seviyeli Kavşağı, Km:26+580 Vezirköprü Hastane Kavşağı Toptes, Sanyap, Köp. ve Üstyapı (Bsk) İşl Yapım İşi
Bilgi
İKN
2020/201294
Başvuru Sahibi
Ören Yapı Sanayi Ve Tic. A.Ş.
İdare
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Havza-Vezirköprü-Durağan (Havza-Vezirköprü) Devlet Yolu Km:5+000-19+800 Arası, Km:0+400 Havza Hastane Kavşağı, Km:2+000 Çakıralan Farklı Seviyeli Kavşağı, Km:26+580 Vezirköprü Hastane Kavşağı Toptes, Sanyap, Köp. ve Üstyapı (Bsk) İşl Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
BAŞVURU SAHİBİ:
Ören Yapı Sanayi Ve Tic. A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/201294 İhale Kayıt Numaralı “Havza-Vezirköprü-Durağan (Havza-Vezirköprü) Devlet
Yolu Km:5+000-19+800 Arası, Km:0+400 Havza Hastane Kavşağı, Km:2+000 Çakıralan
Farklı Seviyeli Kavşağı, Km:26+580 Vezirköprü Hastane Kavşağı Toptes, Sanyap, Köp. ve
Üstyapı (Bsk) İşl Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 7. Bölge Müdürlüğü tarafından 14.05.2020 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Havza-Vezirköprü-Durağan (Havza-Vezirköprü) Devlet Yolu Km:5+000-
19+800 Arası, Km:0+400 Havza Hastane Kavşağı, Km:2+000 Çakıralan Farklı Seviyeli
Kavşağı, Km:26+580 Vezirköprü Hastane Kavşağı Toptes, Sanyap, Köp ve Üstyapı(Bsk) İşl
Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ören Yapı Sanayi ve Tic. A.Ş.nin 21.08.2020 tarihinde
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.09.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru
sahibince 09.09.2020 tarih ve 40057 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.09.2020 tarihli
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 11.08.2021 tarihli ve 2021/MK-351
sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1383-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Şikâyete konu ihalenin Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin üzerinde bırakıldığı,
kendilerinin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi oldukları, Orak Altyapı
Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenerek değerlendirilmesi ve
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine istinaden değerlendirme dışı
bırakılması gerektiği,
KGM/2200-Ö,
KGM/2202-Ö,
KGM/17.081/K-1/A-Ö,
KGM/6100/3-1-Ö,
KGM/6100/3-Ö, BTBA/19 nolu pozların alt analizinde yer alan 10.120.1004 poz numaralı
“Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ yd3)” ile ilgili Orak Altyapı Sanayi ve
Ticaret A.Ş. tarafından yapılan amortisman hesaplanmasında, T.C. Ankara 10. Noterliği
tarafından onaylı iş makinası tescil belgesi sunulduğu, tescil belgesinde gücünün 155kw (210
hp) olduğu, 2020 şirket aktif kayıtlarında 210 hp gücünde, 2 ½ yd3’lük hacme sahip
olduğunun ve SMMM tarafından onaylandığının idare tarafından belirtildiği, amortisman
düşümü hesabında kullanılan makine, alt analizdeki 10.120.1004 poz numaralı “Ekskavatör
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ yd3)” makine ile bire bir aynı teknik özellikleri
taşımadığı, Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin savunmasını 2007 model Hitachi
ZX280LCH-3 ekskavatörü kullanarak verdiği ve T.C. Ankara 10. Noterliği tarafından onaylı
iş makinası tescil belgesini sunduğu, amortisman hesabında kullanılan Hitachi ZX280LCH-3
ekskavatörün iki yönüyle aynı teknik özelliklere sahip olmadığı, alt analizde kullanılan
ekskavatörün (Hitachi ZX280LCH-3) 2 ½ yd3’lük hacme sahip olduğuna ilişkin bilgiyi içeren
belgenin sunulmadığı, 2 ½ yd3 lük hacme sahip olduğu SMMM tarafından onaylanmış olan
belge ile tevsik edildiği, makinanın teknik özelliğinin SMMM tarafından onaylanan ve
sunulan belge ile tevsik edilmesinin mevzuata aykırı olduğu, makinanın hacmi ile ilgili yetkili
satıcı firmadan alınan belgenin sunulması gerektiği, dolayısıyla bu makinanın aynı teknik
özellikte olduğundan bahisle amortisman düşümü yapılmasının hatalı olduğu, bu bilginin
SMMM tarafından sunulan belge ile değil yetkili satıcı firma tarafından düzenlenmiş olan
teknik belge ile tevsik edilmesi gerektiği, Hitachi ZX280LCH-3 ekskavatörün ithalatçısı ve
yetkili satıcı firması olan Enka Pazarlama tarafından düzenlenmiş olan teknik belgeden
analizde istenilen makine ile aynı özelliklere sahip olmadığının açıkça görüldüğü, 2
½
yd3 hacminin 3,29 m3’e denk geldiği, Hitachi ZX280LCH-3 ekskavatörün teknik
belgesindeki hacminin 0,8-1,62 m3 arasında olduğu,
Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından sunulan tescil belgesinin
düzenlenmesine esas olan teknik belgenin ihalelerde aşırı düşük sorgulamaya cevap
verebilmek için Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin yönlendirmesi ile makine mühendisi
tarafından düzenlendiği, doğru bilgileri içermeyen bir belge olduğu, anılan isteklinin
açıklamasında kullandığı Hitachi ZX280LCH-3 ekskavatörün tescil belgesinde plakasının 34
07 20140 olduğu, ilk tescil işleminin İstanbul Ticaret Odası tarafından yapıldığı, İstanbul
Ticaret Odası kayıtlarında bulunan gerek tescil belgesi gerekse teknik belgede makinanın
motor gücünün 210 hp olmadığı, Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. makinayı satın
aldığında, makinanın motor gücünün 210 hp olmadığını bilerek aldığı, noter satış işleminin
satışı yapan firma adına düzenlenmiş olan tescil belgesi üzerindeki bilgilere göre yapıldığı,
düzenlenmiş olan ilk tescil belgesinde motor gücünün 210 hp olmadığı, makine üzerinde
monteli olan makine bilgi kartında bu durumun net olarak görüldüğü, Orak Altyapı Sanayi ve
Ticaret A.Ş.nin sunmuş olduğu 2007 model Hitachi ZX280LCH-3 ekskavatör ile aynı model
yılına ve tipine sahip Hitachi ZX280LCH-3 ekskavatörün bilgi kartında motor gücünün 140
kw olduğu, 140 kw’nin ise yaklaşık 188 hp’ye denk geldiği, Hitachi ZX280LCH-3
ekskavatörün motor gücünün 210 hp olmadığı, Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve
makine mühendisinin yapmış olduğu işlemlerin, meslek ahlakı ve ilkelerine aykırı olduğu,
ihale komisyonunu yanıltmaya yönelik yapılan bu işlemlerin koordineli şekilde yapıldığı,
Tatvan Ticaret Odasına sunulan yanıltıcı teknik belge ile tescil belgesi çıkarıldığı, Orak
Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin aşırı düşük savunmasının reddedilmesi ve Hitachi
ZX280LCH-3 ekskavatöün Tatvan Ticaret Odası tarafından düzenlenmiş olan tescil
belgesinin iptal edilmesi için Tatvan Ticaret Odası‘na bildirimde bulunulması gerektiği,
makine mühendisinin söz konusu teknik belgeyi hangi teknik belgelere dayanarak
düzenlediğinin sorgulanması gerektiği, yanıltıcı belge düzenleyen ve bu belgeleri kullanan
kişilerle ilgili meslek odalarına ve kurumlara bildirimde bulunularak cezalandırılması
gerektiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
ÖZEL-1 Bant dren yapılması (Öndelgisiz, Her Boyda) (Birim fiyat tarifinde belirtilen
esaslar dahilinde) nolu pozun analizinde yer alan “Vibrasyonlu Çekiç Takımı”nın kamu
kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçlerde olmadığı için Orak Altyapı Sanayi ve
Ticaret A.Ş.nin fiyat teklifi ile savunma verdiği, söz konusu fiyat teklifi geçersiz olduğu için
anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, bahse konu fiyat teklifinin
esasını oluşturan fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter
ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (...../ /2020) tarih ve (...) sayılı satış
tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını
beyan ederim.” ibaresine yer verilmiş olsa da fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit
tutanağındaki geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgilerinin fiyat
teklifini veren firmaya ait olmadığı, fiyat teklifinin dayanağı olan defter kayıtları fiyat teklifi
veren firmaya ait olmadığı için fiyat teklifinin geçersiz olduğu, tasdik makamı olan ilgili
noterden satış tutarı tespit tutanağındaki tasdik numarasının sorgulanarak teklifi veren firmaya
ait olmadığının görüleceği,
ÖZEL-1 Bant dren yapılması (Öndelgisiz, Her Boyda) (Birim fiyat tarifinde belirtilen
esaslar dahilinde) nolu pozun analizinde yer alan “Bant zati bedeli (İş başında)”nin kamu
kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçlerde olmadığı için Orak Altyapı Sanayi ve
Ticaret A.Ş.nin fiyat teklifi ile savunma verdiği, söz konusu fiyat teklifi geçersiz olduğu için
anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, bahse konu fiyat teklifinin
esasını oluşturan fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter
ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (...../ /2020) tarih ve (...) sayılı satış
tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını
beyan ederim.” ibaresine yer verilmiş ve satış tutarı tespit tutanağı düzenlenmiş olsa da, bahsi
geçen malzemenin ithal bir malzeme olduğu, bu malzemenin ithalatını yapan firma sayısının
çok fazla olmadığı, fiyat teklifi veren firmanın ilgili malzemeyi ithal etmediği ve satmadığı,
gümrük giriş evraklarının, ithalat belgelerinin, alış ve satış faturalarının istenmesi, ilgili vergi
dairesinden teyit edilerek karar verilmesi gerektiği, teklifi veren firma tarafından evrak
sunulmaması ve yanıltıcı evrak sunulması durumunda Kamu İhale Tebliği’nin 45.1.13’üncü
maddesine istinaden ilgili meslek kuruluşlarına ve vergi dairesine bildirimde bulunulması
gerektiği, idarece fiyat teklifi ile ilgili detaylı araştırma yapılmadan satış tutarı tespit tutanağı
ekleri ve satış tutarı tespit tutanağına esas olan defter kayıtları ve faturalar istenilmeden karar
verilmesinin sahte ve yanıltıcı bilgilerle ihale sonucuna etki edenleri daha da
cesaretlendirdiği,
2) İhale üzerinde bırakılan Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin e-ihale kapsamında
teklifi imzalayan yetkilisinin ihale işleri ile ilgili yetkisini devrettiği, istekliye ait gazeteler
incelendiğinde, bu durumun açıkça görüleceği, yetki verme ile yetkiyi devretmenin farklı
hukuki sonuç doğurduğu, isteklinin ihale işleriyle ilgili başkasına yetki vermediği, kendi
yetkisini devrettiği, aynı yetkiyi devralana kadar da kendi yetkisinden söz edilemeyeceği,
isteklinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
Esas incelemesi, 18.11.2020 tarih ve 2020/UY.II-1884 sayılı Kamu İhale Kurulu
kararında yer alan; Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından KGM/2200-Ö,
KGM/2202-Ö, KGM/17.081/K-1/A-Ö, KGM/6100/3-1-Ö, KGM/6100/3-Ö, BTBA/19 no’lu
pozların alt analizinde yer alan 10.120.1004 poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi
makinalar 210 HP (2 ½ yd3)” analiz girdisine ilişkin olarak yapılan açıklamanın ihale
dokümanına ve kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı yönündeki iddiası ile sınırlı
yapılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü yer almaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale
komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir...” hükmü yer almaktadır.
İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer
tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.3. İsteklilerden teklifleri
kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli,
Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin
tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük
teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit
edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak
yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
…
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
…
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
…” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci “2.1. İhale konusu
işin/alımın;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
a) Adı: HAVZA-VEZİRKÖPRÜ-DURAĞAN (HAVZA-VEZİRKÖPRÜ) DEVLET
YOLU KM:5+000-19+800 ARASI, KM:0+400 HAVZA HASTANE KAVŞAĞI, KM:2+000
ÇAKIRALAN FARKLI SEVİYELİ KAVŞAĞI, KM:26+580 VEZİRKÖPRÜ HASTANE
KAVŞAĞI TOP.TES.,SAN.YAP.,KÖP. VE ÜSTYAPI(BSK) İŞL. YAPIM İŞİ
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 1993 E04-341-369 / 2020 E04-152940
d) Kodu:
e) Miktarı:
Top.Tes.İşl. (2600000 m³ kazı), San.Yap.İşl.(48900 m³ demirli ve demirsiz beton, 9000
m³ istifsiz taşdolgu), Köprü İşl.(3800 m yerinde dökme kazık, 7330 m³ dem.beton), Üstyapı
İşl.(455000 ton plentmiks alttemel ve temel, 465000 m²bit.sıc.kar.)
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: HAVZA-VEZİRKÖPRÜ-DURAĞAN
(HAVZA-VEZİRKÖPRÜ) DEVLET YOLU KM: 5+000-19+800 ARASI, KM: 0+400 HAVZA
HASTANE KAVŞAĞI, KM: 2+000 ÇAKIRALAN FARKLI SEVİYELİ KAVŞAĞI, KM: 26+580
VEZİRKÖPRÜ HASTANE KAVŞAĞI” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1.
Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister…”
düzenlemesi yer almaktadır.
İdare tarafından Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.ye 15.06.2020 tarihinde EKAP
üzerinden gönderilen “Aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazıda “2020/201294 ihale
kayıt numaralı “Havza-Vezirköprü-Durağan (Havza-Vezirköprü) Devlet Yolu Km:5+000-
19+800 Arası, Km:0+400 Havza Hastane Kavşağı, Km:2+000 Çakıralan Farklı Seviyeli
Kavşağı, Km:26+580 Vezirköprü Hastane Kavşağı Toptes, Sanyap, Köp. ve Üstyapı (Bsk) İşl.
Yapım İşi” işinin ihalesinde vermiş bulunduğunuz teklifiniz ile ilgili olarak “Kamu İhale
Genel Tebliği”nin ikinci kısım, birinci bölümünde yer alan “Sınır Değer Tespiti ve Aşırı
Düşük Teklifler” başlıklı 45. maddesinde belirtilen işlemlerin yerine getirilmesine karar
verilmiştir.
İdari Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33. maddesinin;
33.1. bendi gereğince, teklifiniz sınır değerin altında kaldığından;
İlgide kayıtlı yazımız ekinde verilen “Açıklama İstenmeyen Analiz Girdileri Listesi” ile
“Sıralı Analiz Girdi Tabloları”nda sehven yapılan hatalar tespit edilmiş olup, yeniden
düzenlenen “Açıklama İstenmeyen Analiz Girdileri Listesi” ile “Sıralı Analiz Girdi
Tabloları” yazımız Ek’inde yer almaktadır. Tarafınızca hazırlanacak birim fiyat analizlerinde
açıklama istenilecek ve istenilmeyecek bütün pozların analiz girdilerinde gösterilmesine ve
açıklama istenilecek pozlarla ilgili;
İdari Şartname’nin 33.2. bendi gereğince,
“a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü”
hususlarında bilgi ve belgelere dayalı olarak, birim fiyat tarifleri ile Karayolu Teknik
Şartnamesine uygun olacak şekilde yapacağınız yazılı açıklamanız için ilgide kayıtlı yazımızın
tebliğ tarihini izleyen günden itibaren beş (5) iş gününe ilaveten iki (2) iş günü daha süre
verilmesi İdaremizce uygun görülmüş olup, 22.06.2020 Pazartesi günü saat:17:00 mesai saati
bitimine kadar İdaremize gönderilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, zamanında teslim
edilmeyen açıklamalarınızın yok kabul edileceği hususunda;
Bilgilerini rica ederim.” ifadelerine yer verilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin aşırı düşük teklif
açıklaması incelendiğinde, “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ Yd3) girdisi
amortisman ömrünü tamamlamış makine olduğu ve yevmiye, envanter kayıtlarında aktif olup
yasal defter ve kayıtlarında yer aldığından, yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta,
nakil, montaj, demontaj değeri mevzuata uygun şekilde hesaplanmış ve hesaplama şekli
savunmamız ekinde sunulmuştur.” ifadelerine yer verildiği,
“Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ Yd3)” girdisinin Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı’nın 10.120.1004 numaralı pozunun analizi üzerinden açıklandığı,
Söz konusu iş makinası girdisi için demirbaş tespitine ilişkin yeminli mali müşavirlik
raporunun sunulduğu ve SMMM tarafından imzalanıp kaşelendiği, söz konusu raporda
şirketin demirbaşları arasında 1 adet “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½
Yd3)” iş makinasının bulunduğunun belirtildiği, bahse konu raporda ayrıca “Havza-
Vezirköprü-Durağan (Havza-Vezirköprü) Devlet Yolu Km:5+000-19+800 Arası, Km:0+400
Havza Hastane Kavşağı, Km:2+000 Çakıralan Farklı Seviyeli Kavşağı, Km:26+580
Vezirköprü Hastane Kavşağı Toptes, Sanyap, Köp. ve Üstyapı (Bsk) İşl. Yapım İşi ihalesine
teklif veren Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.ye ait yevmiye, envanter kayıtları ve resmi
defterlerin incelenmesi sonucunda amortisman ömrü tamamlanmış tesis, makine, teçhizat ve
diğer ekipman listesi ihale tarihi 14.05.2020 tarihinde işletmenin kayıtlarında (aktif) olup,
2020 yılı yasal defter ve kayıtlarında yer aldığı tespit edilmiştir.” ifadelerine yer verildiği,
SMMM tarafından düzenlenen “Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin Kendi Malı
Olan Ekskavatör (2007 Model Hitachi 210 HP Ekskavatör)’e ilişkin makine değer tespit
tutanağı”nda “Yukarıda unvanı belirtilen şirketin yasal defter ve kayıtlarının tarafımca
incelenmesi sonucunda, Ekskavatör (2007 Model Hitachi 210 HP) 08/01/2010 tarihinde
Mekin İnşaat A.Ş. adına tescil edildiği, daha sonra bu şirketin 04 Ekim 2011 tarihli ve 7913
sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ilanla unvanını Orak Altyapı Sanayi ve
Ticaret A.Ş. olarak değiştirdiği anlaşılmıştır.
Gelir İdaresi Başkanlığınca yayımlanan 333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğinin eki Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler Tablosunun 10.4 maddesinde “inşaat
işlerinde kullanılan iş makinesi ve benzeri araçların (Boru döşeyici, ekskavatör ve lastik
tekerlekli yükleyici gibi)” faydalı ömrü 6 yıl olarak belirlenmiş olup, buna göre Orak Altyapı
Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına 2010 yılında tescil edilmiş olan Ekskavatör faydalı ömrünü
tamamlayarak amortisman süresini doldurduğundan, amortisman değerinin “0” olduğu tespit
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
edilmiştir.” ifadelerine yer verilerek bahse konu belgenin SMMM imza ve kaşesi ile
onaylandığı, söz konusu belgenin devamında Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası tarafından
“Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına düzenlenen ve Ankara 10. Noterliği tarafından
tasdik edilen 2007 model 34 **** plakalı Hitachi marka ZX280LCH-3 tipi ekskavatörün
tescil belgesi ile Mekin İnşaat Elektrik Nakliyat Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin
ticaret unvanının Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine dönüştüğünü gösteren
04.10.2011 tarihli ve 7913 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinin sunulduğu,
“Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ Yd3)” girdisinin açıklandığı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 10.120.1004 numaralı pozunun analizi incelendiğinde
pozun Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2020 rayiç bedelinin (A) 690.000,00 TL olduğu, Gelir
İdaresi Başkanlığınca yayımlanan amortismana tabi iktisadi kıymetler tablosunda “inşaat
işlerinde kullanılan iş makinesi ve benzeri araçların (Boru döşeyici, ekskavatör ve lastik
tekerlekli yükleyici gibi)” faydalı ömrünün 6 yıl olarak belirlendiği buna göre Orak Altyapı
Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına 2010 yılında tescil edilmiş olan 2007 model 34 **** plakalı
Hitachi marka ZX280LCH-3 tipi ekskavatörün faydalı ömrünü tamamlayarak amortisman
süresini doldurduğundan, amortisman değerinin “0” olarak değerlendirildiği, söz konusu
husus ve bahse konu iş makinesine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2020 rayiç bedeli
dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda aşırı düşük teklif açıklamasında “Ekskavatör
ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ Yd3)” girdisinin tutarının 373.000,00 TL olarak
dikkate alındığı görülmüştür.
Ayrıca, başvuru sahibinin “2 ½ yd3” hacminin 3,29 m3’e denk geldiği, Hitachi
ZX280LCH-3 ekskavatörün teknik belgesindeki hacminin 0,8-1,62 m3 arasında olduğu,
iddiası incelendiğinde bahse konu istekli tarafından söz konusu iş makinası girdisi için
sunulan demirbaş tespitine ilişkin yeminli mali müşavirlik raporunda “Ekskavatör ve dragline
tipi makinalar 210 HP (2 ½ Yd3)” iş makinasının, anılan isteklinin demirbaşında kayıtlı
olduğu belirtilmiştir.
İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 18.11.2020 tarih ve
2020/UY.II-1884 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında “…Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası
Başkanlığı ve İstanbul Ticaret Odası Başkanlığı tarafından gönderilen yazı ve ekindeki
belgeler incelendiğinde ve söz konusu iş makinasının ilk tescil işleminin İstanbul Ticaret
Odası Başkanlığı tarafından yapıldığı dikkate alındığında, Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası
Başkanlığı tarafından daha sonra yapılan tescil işlemine konu odaya kayıtlı makine
mühendisi tarafından düzenlenen teknik belgedeki bilgilerin söz konusu iş makinasının ilk
tescil işlemini yapan İstanbul Ticaret Odası Başkanlığı tarafından gönderilen yazı ekindeki
teknik belgedeki bilgiler ile tutarlı olmadığı görülmüş olup anılan iş makinasına ilişkin ilk
tescil işlemini gerçekleştiren İstanbul Ticaret Odası Başkanlığı’ndan sonra Tatvan Ticaret ve
Sanayi Odası Başkanlığı tarafından yapılan tescile konu teknik belgedeki bilgilerin gerçeği
yansıtmadığı anlaşılmıştır.
İstanbul Ticaret Odası Başkanlığı tarafından gönderilen yazı ve ekindeki belgeler
dikkate alındığında, yapılan birim çevirme işlem sonucunda “2 ½ yd3” hacminin 1,91 m3’e
denk geldiği göz önüne alındığında, Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından
“Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ Yd3)” alt girdisi için sunulan 34 ***
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
plaka nolu, 416321 motor seri nolu ve HC**** şasi seri nolu 2007 model Hitachi
ZX280LCH-3 paletli ekskavatörün ihale konusu işte istenilen teknik kriterleri karşılamadığı
anlaşıldığından aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı gerekçesiyle teklifinin
reddedilmesi gerektiği anlaşılmıştır.” gerekçelerine de yer verilmek suretiyle “düzeltici işlem
belirlenmesine” karar verilmiştir.
Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada
Ankara 3. İdare Mahkemesinin 03.03.2021 tarihli ve E:2021/52, K:2021/473 sayılı kararı ile
“davanın reddine” karar verilmesi üzerine yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Danıştay
Onüçüncü Dairesinin 23.06.2021 tarihli ve E:2021/2116, K:2021/2448 sayılı kararında
“Mahkeme kararının bozulmasına, dava konusu işlemin iptaline” karar verilmiştir.
Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin anılan kararı üzerine alınan 11.08.2021 tarihli ve
2021/MK-351 sayılı Kurul kararı ile “1- Kamu İhale Kurulunun 18.11.2020 tarihli ve
2020/UY.II-1884 sayılı kararının aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan
ekskavatörün ihale konusu işte istenilen teknik kriterleri karşılamadığından bahisle davacının
teklifinin reddedilmesine ilişkin kısmı ve davacı şirket hakkında 4734 sayılı Kanun'un 17’nci
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında ihale kararını etkileyecek nitelikte yasak
fiil ve davranışlarda bulunması sebebiyle idarece bu kapsamda gerekli işlemlerin tesis
edilmesine ilişkin kısmının iptaline,
2- Anılan Danıştay kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Orak Altyapı San.
ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ekskavatörün ihale
konusu işte istenilen teknik kriterleri karşılayıp karşılamadığının teknik inceleme yoluyla
tespitini teminen esasının yeniden incelenmesine” karar verilmiştir.
Bu çerçevede, Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin anılan kararı doğrultusunda Orak
Altyapı San. ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan
ekskavatörün ihale konusu işte istenilen teknik kriterleri karşılayıp karşılamadığının teknik
inceleme yoluyla tespit edilmesi amacıyla,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğüne ve Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliğine gönderilen sırasıyla 07.09.2021 tarihli ve 15319 sayılı, 08.10.2021 tarihli
ve 17141 sayılı Kurum yazılarında, “1) 34.******* plaka numaralı, 416321 motor seri
numaralı ve HCM******** şasi seri numaralı 2007 model Hitachi ZX280LCH-3 paletli
ekskavatörün motor gücünün (KW ve HPcinsinden) ve kova hacminin (m3 ve yd3cinsinden)
ne olduğu,
2) Söz konusu aracın motor gücünün ilk tescil işleminden sonra değiştirilip
değiştirilememesinin mümkün olup olmadığı, değiştirilmesinin mümkün olması durumunda ise
bu işlemin hangi yasal dayanak çerçevesinde ve ne şekilde gerçekleştirilebileceği,
kurumunuzda 34.******* plaka numaralı, 416321 motor seri numaralı ve HCM******* şasi
seri numaralı 2007 model Hitachi ZX280LCH-3 paletli ekskavatörün motor gücüne ilişkin
olarak ilk tescil işleminden sonra herhangi bir değişiklik yapılmadığına ilişkin herhangi bir
bilgi bulunup bulunmadığı,” ifadelerine yer verilmiştir.
Akademik bir kuruluşa gönderilen 08.10.2021 tarihli ve 17142 sayılı kurum yazısında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
“1)34.******* plaka numaralı, 416321 motor seri numaralı ve HCM******* şasi seri
numaralı 2007 model Hitachi ZX280LCH-3 paletli ekskavatörün motor gücünün (KW ve
HPcinsinden) ve kova hacminin (m3 ve yd3cinsinden) ne olduğu,
2)Bu nitelikteki bir aracın motor gücünün teknik açıdan değerlendirildiğinde
değiştirilip değiştirilememesinin mümkün olup olmadığı, ilk tescil işleminden sonra
değiştirilmesinin mümkün olması durumunda ise bu işlemin hangi usul ve esaslar
çerçevesinde gerçekleştirileceği ve bu husustaki kayıtlara nereden ulaşılabileceği
hususlarında görüşlerine ihtiyaç duyulmuştur.” ifadelerine yer verilmiştir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen
16.09.2021 tarihli ve 2890913 sayılı cevap yazısında “Tarafınızca gerçekleştirilen ihale
konusu Hitachi marka paletli ekskavatöre dair sorularınızı içeren ilgide kayıtlı yazınız
tarafımızca incelenmiş olup;
1)Söz konusu ekskavatörün Türkiye distribütörü olan ENKA Pazarlama İhracat İthalat
A.Ş.’den alınan yazı uyarınca, 34.******** plaka numaralı, 416321 motor seri numaralı ve
HCM******** şasi seri numaralı 2007 model Hitachi ZX280LCH-3 paletli ekskavatörün
motor gücü ve kova hacmi konusunda İstanbul Ticaret Odası tarafından gerçekleştirilen
tescile esas teknik belgedeki bilgilerin kendileri tarafından düzenlendiği ve referans
alınabileceği; Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası mühürlü ikinci evrakta belirtilen teknik
bilgilerin doğru olmadığı belirtilmiştir.
2)Ayrıca teknik mevzuat açısından da motorun değişmesi durumunda;
a.11/09/2020 tarihli ve 31241 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Dışında
Kullanılan Hareketli Makinalara Takılan İçten Yanmalı Motorlar İçin Gaz ve Partikül
Halindeki Kirletici Emisyon Sınırları ve Tip Onayı İle İlgili Gereklilikler Hakkında
Yönetmelik (2016/1628/AB),
b.03/03/2009 tarihli ve 27158 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Makina Emniyeti
Yönetmeliği (2006/42/AT),
c.02/10/2016 tarihli ve 29845 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektromanyetik
Uyumluluk Yönetmeliği (2014/30/AB),
d.30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı (4.Mük.) Resmi Gazete’de yayımlanan Açık
Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile ilgili
Yönetmelik (2000/14/AT),şartlarının sağlanması gerekmektedir.
Bununla birlikte iş makinalarının tescil işlemleri TOBB’a bağlı odalar tarafından
gerçekleştirilmekte olup ilk tescil ve devamındaki işlemlere dair Bakanlığımızda herhangi bir
bilgi bulunmamaktadır. ”ifadelerine yer verilmiştir. Ayrıca söz konusu yazı ekinde iddia
konusu aracın distribütörü olan ENKA Pazarlama İhracat İthalat A.Ş. ile yaptıkları
yazışmalara da yer verildiği, bu kapsamda ENKA Pazarlama İhracat İthalat A.Ş. tarafından
taraflarınca düzenlenen teknik belgedeki bilgilerin doğru olduğu, motor gücü ve kova
kapasitesi olarak bu evraktaki bilgilerin referans alınabileceği, ikinci evrakın bilgileri dışında
düzenlendiği ve söz konusu evrakta yer alan bilgilerin doğru olmadığının ifade edildiği
görülmüştür.
Akademik kuruluş tarafından gönderilen 01.11.2021 tarihli ve 983357 sayılı cevap
yazsında “Dilekçe ekinde Makina Fakültesi'ne teslim edilen ilgili evrakın incelenmesi
neticesinden;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
Bilirkişi İnceleme ve Değerlendirmesi:
Dilekçe ekinde Makina Fakültesi'ne teslim edilen ilgili evrakın incelenmesi
neticesinden;
1-Tespite konu emtianın Hitachi marka, ZX280LCH-3 tip, 2007 model paletli hidrolik
ekskavatör olduğu,
2-Dosya muhteviyatında: T.C. Kamu İhale Kurumu, II. inceleme Dairesi Başkalığının
İstanbul ve Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlıklarına hitaben bilgi talep yazıları;
İstanbul Ticaret Odası 03/11/2020 tarihli cevabi yazısı; TEB Finansal Kiralama şirketinin
14/11/2007 tarihli tescil talep yazısı; gümrük evrakının yer aldığı,
3-Enka Pazarlama İhracat İthalat A.Ş.'nin Hakan Biçer inşaat ve Taahhüt firmasına
ait Hitachi marka, ZX280LCH-3 tip, 2007 model hidrolik paletli ekskavatörün
HCM*******şase numaralı, 416321 motor numaralı, 4 silindirli, 5.193lt hacimli, Isuzu
marka, AH-4HK1XYSA-O1 tip dizel motora, 600mm (24") palet ebadına ve 29.612kg net
ağırlığa haiz olduğu, motor gücünün 140kW/190PS ve kepçe kapasitesinin 0,80-1,62m3
olduğuna dair Teknik Belgeyi ibraz etmiş bulunduğu,
4-iş Makinası Sicil Fişinde: Hitachi marka, ZX280LCH-3 tip, 2007 model,
34.******** plaka numaralı, 29.612kg ağırlığında, HCM******** şase ve 416321 motor
numaralı, 140kW/190PS dizel motor güçlü, 1,62m3/sa kapasiteli, 600mm palet ebatlı,
201.639,35TL değerindeki hidrolik ekskavatörün 53930 numara ile 15/11/2007 tarihinde TEB
Finansal Kiralama A.Ş. adına tescil edildiğinin belirtildiği,
5-Mak. Müh. Selahattin EKİNCİ tarafından, Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası adına
hazırlanmış olan Teknik Belgede: 34.******* plaka numaralı, Hitachi marka, ZX280LCH-3
tip, 2007 model, HCM******** şase numaralı, 416321 motor numaralı Isuzu marka, AH-
4HK1X tip, 155kW/210PS güçte dizel motora, 2,5yrd3 (l,91m3) kova hacmine haiz ve
32.2OOkg ağırlığında paletli ekskavatör olduğunun belirtildiği,
6-Müracaata konu Hitachi marka, ZX280LCH-3 tip ekskavatörün orta boy sınıfında
yer alan hidrolik tahrikli ve paletli iş makinası olduğu, (Şekil 1)
7-Motor imalatçılarının aynı platformda yer alan motorları mal ve insan nakli, iş
makinası, jeneratör, deniz taşımacılığına mahsus makinaların tahriki gibi kullanım yerlerine
göre stasyoner, kesikli ve ağır yük şartlarına göre çevre elemanları ve motor kontrol ünitesi
yazılımı vasıtası ile ihtiyaç duyulan farklı güç, moment ve hız değerlerinde çalışacak şekilde
değişikliğe tabi tutabildikleri, ayrıca makina imalatçılarının taleplerine göre de modifikasyon
yapabildikleri, Isuzu firmasının da 4HK1X tipindeki motorları farklı amaçlı tatbikatlarda
kullanılmak üzere geliştirdiği, bu motorun imal edildiği süreçte de kullanım amacı ve tabi
olduğu regülasyonlara bağlı olarak güç, emisyon ve sair açıdan bir kısım tadilata uğradığı ve
Hitachi firmasının da imal ettiği orta boy iş makinalarında bu motoru kullandığı, (Şekil 2)
8-Hitachi marka ekskavatörün sınıfının ZX280 ile tip ve güç değerlerinin belirlendiği,
LCH-3 kodlamasının ise kabin, palet ve yük gibi özelliklerini belirten kodlar olduğu, 2007
yılında imal edilen müracaat konusu iş makinasında Isuzu marka, AH-4HK1XYSA-O1 tip
dizel motor kullanıldığının dosya muhteviyatı belgelerde mutabakat ile sabit olduğu, yukarıda
açıklanan hususlara binaen imalatçı firmanın yetkili distribütörü olan Enka firması
tarafından sunulan ve iş makinası imalatçısı firma teknik özelliklerini yansıtan Teknik Belgede
belirtilen motor gücünün 140kW/190BG şeklinde esas alınması gerektiği, nitekim ilk tescilin
de bu değerler üzerinden gerçekleştirildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
9-Isuzu firmasının 4HK1X serisi motorlarda uygulama alanına ve emsiyon
standardına göre (broşürde belirtildiği üzere 150-200BG bandında), diğer raporda belirtilen
155kW/210BG seviyesinde çalıştırma imkânının bulunduğu fakat her iki tescile esas belgede
motor numarasının değişmediği ve 416321 şeklinde sabit kaldığı, iş makinasının fiziksel
muayenesi yapılmadan belirlenme imkânı bulunmayan ve gayri kanuni şekilde motorun
"change" işlemine tabi tutulmamış olması halinde, farklılığın tespiti yapan mühendisin aynı
seri farklı makina imalatçısı, amaç, emisyon standardında veya farklı yılda imal edilmiş bir
motor üzerinden değerlendirme yapmış olmasından kaynaklanacağı, dolayısı ile bu değere
itibar edilmesinin mümkün olmadığı,
10-Benzer şekilde distribütör tarafından ilk tescil sırasında sunulan Teknik Belgede:
kepçe kapasitesinin 0,80- 1,62m3 olarak tebliğ edildiği ve bu değerin makina imalatçısı
broşüründe de yer aldığı şekilde esas alınması gerektiği, daha sonraki tarihlerde imal edilen
aynı seri ekskavatörler üzerinde piyasada 2,5yrd3 (l,91m3) kova hacmine de rastlanabildiği
ve makina mühendisi bilirkişinin muhtemelen yıl farkı veya seri değişikliği nedeni ile yine
benzer bir hatayı sehven yapmış olduğu kanaatinin hasıl olduğu,
11-Motor değişikliği açısından ise; her makinanın güç ihtiyacına göre tahrik
sistemi/motor seçimi yapılarak gerekli hız-moment/titreşim karakteristiğine göre de dişli
kutusu/hidrolik konvertör-pompa seçimlerinin yanında makinaya ait tüm komponentlerin de
buna bağlı olarak seçilerek/imal edilerek konstrüksiyonun tamamlandığı, bu elemanların
akuple edilmesi açısından da flanş/kavrama/kaplin gibi ara elemanların hesap, analiz ve
imalatının yapıldığı, dolayısı ile müracaata konu hidrolik iş makinasında ya motorun aynısı
ile değişimi ya da farklı motor tatbiki söz konusu ise diğer komponentlerin monte edilecek
şekilde tadili, geliştirilmesi gerekeceği, taşıtlarda olduğu üzere can ve mal güvenliği
açısından bu tür değişikliklerin önem arz etmesi ve regülasyonlara tabi olmaları nedeni ile
yetkili mercilerce proje hazırlanmasına ihtiyaç duyulacağı, ayrıca bu değişikliğin tescil
kaydına eklenmesi gerekeceği,
12-Hitachi marka, ZX280LCH-3 tip, 2007 model iş makinasında, yukarıda açıklanan
hususlar dâhilinde şayet tescil farkında görüldüğü gibi %10'un üzerinde artış gösteren farklı
güç, moment-hız karakteristiğine haiz bir dizel yakıtlı, içten yanmalı motor kullanılacak
olursa, bu durumda öncelik ile bağlantı noktalarının aynı olması veya tadili ya da ek
flanşlara ihtiyaç duyulacağı, bağlı dişli kutusu, hidrolik pompa, motor, nakil elemanları ve
diğer elemanların da tadil veya değişimine ihtiyaç duyulabileceği, titreşim karakteristiklerinin
analizi, gerekiyorsa sönüm elemanlarının değiştirilmesi de gerekebileceği, aksi takdirde daha
düşük güç ve farklı karakteristik için imal edilen bağlı elemanların tolerans dışı aşırı yüke
maruz kalmaları durumunda çok daha hızlı aşınarak tahrip olacakları, bu durum can ve mal
güvenliğini tehlikeye sokmasa dahi bakım onarım periyod ve maliyetleri yanında iş durma
süreleri üzerinde de etkili olacağı, benzer durumun kepçe kapasitesi için de ortaya çıkacağı,
taşınan yükün artması neticesi, bom mekanik elemanları, hidrolik sistem elemanlarının yük
artışında benzer karakteristik göstereceği, bunların yanında ülkenin tabi olduğu emisyon
şartlarının da sağlanması gerekeceği, dolayısı ile açıklandığı üzere farklı güçte ve/veya
karakteristikte motor ve kepçe kapasitesi değişikliği yapılması durumunda yetkili kurum ve
kuruluşların yetkin mühendisleri vasıtası ile tadilat projesi hazırlanmasının büyük önem arz
ettiği tespit edilmiştir.
…
Netice ve Kanaat:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
Temin edilen belgeler ve yapılan inceleme ile tespit edilen hususlar dikkate alınarak yapılan
değerlendirmede:
1-Müracaata konu iş makinasına ait teknik veriler açısından imalatçı firma teknik
verilerini yansıtan distribütör firma Enka'ya ait Teknik Belge'de yer alan motor gücünün
140kW/190PS ve kepçe kapasitesinin 0,80-1,62m3 olduğuna dair kaydın esas alınması
gerektiği,
2-Her mühendis tarafından tespiti mümkün olmayan ve özel uzmanlık gerektiren
şekilde usulsüz motor değişikliği yapılmış ve motor numarasına müdahale edilmiş olması
halinde "change" durumunun ortaya çıkacağı ve ancak iş makinasının fiziksel muayenesi ile
tespit edilebileceği,
3-Makinaya ait ikinci evrak olan Tatvan Ticaret ve Sanayi Odasına makina mühendisi
tarafından hazırlanan Teknik Belgedeki güç ve kepçe kapasitesi için sunulan değerlerin,
motor numarasının aynı kalması nedeni ile farklı seri ve imalat yılına ait makinalara ait
olduğu ve sehven yazıldığı,
4-Motor ve kapasite değişikliğinin yapılması halinde mal ve can güvenliğine etkisi
nedeni ile bunun tescile tabi tüm makinalarda olduğu şekilde projelendirilerek tescil belgesine
işlenmesi gerektiği, netice ve kanaatine varılmıştır.” İfadelerine,
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından gönderilen ve 16.11.2021 tarihinde
kurum kayıtlarına alınan cevap yazısında “…Bahse konu iş makinesinin son tescilinden
itibaren geriye dönük yapılan tescil işlemlerinin İMBS’ndeki tescil ve teknik bilgileri ile oda
talebine istinaden Makine Mühendisleri odası tarafından hazırlanan rapor ekte sunulmuştur.”
ifadelerine yer verildiği, anılan yazı ekinde Makine Mühendisleri odası tarafından hazırlanan
rapora da yer verildiği görülmekle birlikte söz konusu raporlar incelendiğinde uyuşmazlığa
konu hususu açıklığa kavuşturacak gerekli bilgilerin bulunmadığı görülmüştür.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü tarafından 34.******* plaka
numaralı, 416321 motor seri numaralı ve HCM******** şasi seri numaralı 2007 model
Hitachi ZX280LCH-3 paletli ekskavatörün distribütörü olan ENKA Pazarlama İhracat İthalat
A.Ş. ile yapılan yazışmalara da yer verilmek suretiyle gönderilen cevap yazısı dikkate
alındığında, söz konusu araca ilişkin olarak ENKA Pazarlama İhracat İthalat A.Ş. tarafından
düzenlenen teknik belgedeki bilgilerin doğru olduğu, motor gücü ve kova kapasitesi olarak bu
evraktaki bilgilerin referans alınması gerektiği, akademik kuruluş tarafından gönderilen
teknik görüş cevap yazısından da anlaşılacağı üzere iddia konusu olan iş makinesine ait teknik
veriler açısından imalatçı firma teknik verilerini yansıtan distribütör firma ENKA Pazarlama
İhracat İthalat A.Ş.ye ait teknik belgede yer alan bilgilerin esas alınması gerektiği bu
kapsamda anılan aracın motor gücünün 140Kw/190ps ve kepçe kapasitesinin 0,80-1,62m3
olduğu anlaşılmıştır. Öte yandan, iddia konusu aracın sonradan yapılan bir değişiklik ile
motor gücünün değiştirilmesi durumunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel
Müdürlüğü tarafından gönderilen 16.09.2021 tarihli ve 2890913 sayılı cevap yazısında da
belirtildiği üzere ilgili yönetmeliklerde yer alan hükümler uyarınca gerekli tescil işlemlerinin
yapılması gerektiği, ancak Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından teklif dosyası
kapsamında bu doğrultuda herhangi bir belge sunulmadığı gibi Tatvan Ticaret Odası
Başkanlığı tarafından gönderilen 03.11.2020 tarihli ve 737 sayılı cevap yazısında da tescil
işleminin sadece ilgili noter satış sözleşmesi ve Makine ve Mühendisler Odasına kayıtlı bir
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/048
: 69
: 01.12.2021
: 2021/UY.II-2190
Makine Mühendisi tarafından hazırlanan bir teknik belge ile müracaatına ilişkin olarak
gerçekleştirildiğinin ifade edildiği görülmüştür.
Bu itibarla yukarıda yer verilen tespit ve açıklamalar doğrultusunda, Orak Altyapı
Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ Yd3)”
alt girdisi için sunulan 34 *** plaka nolu, 416321 motor seri nolu ve HC**** şasi seri nolu
2007 model Hitachi ZX280LCH-3 paletli ekskavatörün ihale konusu işte istenilen teknik
kriterleri karşılamadığı anlaşıldığından aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı
gerekçesiyle teklifinin reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret
A.Ş. tarafından sunulan teklifin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata
uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.