Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü / 2021/388762-Karayolları 5 (Mersin) Bölge Müdürlüğü 53 (Antakya) ve 54 (Gaziantep) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması
Bilgi
İKN
2021/388762
Başvuru Sahibi
Avos Grup İnşaat Taah. Tur. San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Karayolları 5 (Mersin) Bölge Müdürlüğü 53 (Antakya) ve 54 (Gaziantep) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Avos Grup İnşaat Taah. Tur. San. ve Tic. A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/388762 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 5 (Mersin) Bölge Müdürlüğü 53 (Antakya)  
ve 54 (Gaziantep) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve  
Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 05.08.2021 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Karayolları 5 (Mersin) Bölge Müdürlüğü 53 (Antakya) ve 54 (Gaziantep)  
Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele  
İşlerinin Yapılması” ihalesine ilişkin olarak Avos Grup İnşaat Taah. Tur. San. ve Tic. A.Ş.nin  
25.10.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.10.2021 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 08.11.2021 tarih ve 52147 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
08.11.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1844 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli, ekonomik açıdan  
en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli, UDK Müh. İnş. San. Tic. A.Ş.-Kırımoğlu Müh. İnş.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Denkyol İnş. Ltd. Şti. - MG Yol İnş. A.Ş.-Sühayol İnş. A.Ş. İş  
Ortaklığı’nın tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, aşırı düşük teklif  
açıklamalarının uygun olmadığı, şöyle ki;  
1) İhale dosyasında bulunması zorunlu olan ortaklık bilgileri ve yönetimdeki  
görevliler belgesinin bulunmadığı, ekinde yer alması gereken pay defterinin noter onaylı  
suretinin dosyaya konulmadığı, ihaleye yeterlilik için sunulan imza sirkülerinde belirtilen  
yetki sürelerinin dolduğu,  
2) Teklif mektubunun karma ihale için verilen standart forma uygun olmadığı,  
3) İhale dosyasında sunulmayacak belgeler tablosundaki yeterlilik bilgileri beyan  
edilen bilgilerin hatalı girildiği ve bu sebepten dolayı EKAP üzerinden ve kamu kurum ve  
kuruluşların internet sayfalarından beyan edilen bilgilerin teyit edilemediği,  
4) İdare tarafından gelen aşırı düşük sorgulama yazısında belirtilen miktarların  
değiştirildiği ve tutar kısmında aritmetik hata bulunduğu, iş kalemi analizlerinde yer alan  
açıklama istenmeyen bazı analiz girdileri için fiyat belirlenmediği, fiyat belirlenen açıklama  
istenmeyen analiz girdi fiyatlarının farklı iş kalemlerinde farklı fiyatlar girildiği, aşırı düşük  
açıklama yazısı ile birlikte herhangi bir rayiç-poz listesi sunulmadığı, idare tarafından  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
gönderilen aşırı düşük sorgulama yazısında açıklama istenen nakliye girdilerinde belirtilen  
mesafe ve formüllere uyulmadığı, mesafesi değiştirilen nakliyeler için herhangi bir tevsik  
edici belge sunulmadığı, aşırı düşük sorgulama açıklamasında işçilik ücretlerinin 2021 yılı  
için açıklanan asgari ücretin altında, motorin fiyatının ise EPDK tarafından ilan tarihi ve ihale  
tarihi arasında açıklanan fiyattan düşük olduğu, idare tarafından gönderilen aşırı düşük  
açıklama talebinde bulunan makine ve teçhizatların Teknik Şartname’de belirtilen tüm  
makine ve teçhizatları kapsamadığı, eksiklikler bulunduğu ve savunma veren istekliler  
tarafından da bu makinelerin eklenmediği, Teknik Şartname’de belirtilen model yılı, güç ve  
tüm özelliklerinin yer almadığı ve satışa dayalı fiyat tekliflerinde de model yılı, güç ve  
özelliklere dikkat edilmeden teknik şartnameye aykırı tekliflerin alındığı, açıklama istenen  
makine analiz girdileri için kanuna aykırı şekilde amortisman bedeli kullanılarak açıklama  
yapılmış olduğu, amortisman kullanılan makinaların teknik özelliklerinin ve aşırı düşük  
sorgulama yazısında belirtilen makine teknik özelliklerinin uyuşmadığı,  
Fiyat tekliflerinin ekinde ilgili imza beyannamelerinin sunulmadığı, fiyat teklifi alınan  
üçüncü kişilerin faaliyet alanlarının uygun olmadığı, tekliflerinde ağırlıklı ortalama satış  
tutarı hesaplanırken son iki geçici vergi beyanname dönemine dikkat edilmediği ve bu  
dönemlere ait tüm satışların yazılmadığı, satışa dayalı alınan fiyat tekliflerine konu malların  
ilgili firmalar tarafından envanter kaydının bulunmadığı, bulunanların ise ilgili tarihi  
kapsamadığı, satışa dayalı fiyat teklifi veren firmaların son iki vergi beyanname dönemi  
içinde toplam satış miktarının ihalede istenen toplam miktarın 1/20 sinden az olduğu, fiyat  
tekliflerinin ekinde sunulması gereken evrakların eksik olduğu, SMMM’ye ait geçerlilik tarihi  
uygun oda kayıt belgesi, SMMM ve firma arasında düzenlenen tam tasdik sözleşmesi, imza  
beyannamesi, ticaret sicil tasdiknamesi veya Ticaret Sicil Gazetesinin aslı veya onaylı  
suretinin sunulmadığı, fiyat teklifine konu mallar için alınan satışa dayalı fiyat tekliflerinde  
bu malzemelere ait nakliyelerin dahil olup olmadığının belirtilmediği iddialarına yer  
verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye  
yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(1)İhalelere katılacak aday  
veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, bu Yönetmelik ekinde yer alan Tüzel Kişilerde Ortaklık  
Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu Gösterir Belge ile tüzel kişiliğin  
noter tasdikli imza sirkülerinin,  
teklif kapsamında sunulması zorunludur….  
2) Vekâleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması  
zorunludur.  
(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya  
tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki  
belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur.…” hükmü,  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
İhale tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin  
teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinin birinci fıkrasında  
“İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday  
ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin  
mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad,  
soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka  
arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif  
veya başvuru mektubu ya da sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda  
yetkili olanlar da dahil olmak üzere; tüzel kişiliği temsile ve yönetime yetkili kişilerin ad,  
soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası anlaşılır. Ancak, bu bilgileri  
göstermek üzere teklif ekinde sunulan belgelerde T.C. kimlik numaralarının beyan edilmemesi  
veya beyan edilen T.C. kimlik numaralarının teyit edilememesi durumunda teklif bu gerekçe  
ile değerlendirme dışı bırakılmaz.” açıklaması yer almaktadır.  
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2. Tüzel kişi olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan Tüzel Kişilerde Ortaklık  
Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu Gösterir Belge ile tüzel kişiliğin  
noter tasdikli imza sirküleri.  
c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu.  
d) Bu şartnamenin 7.4. ve 7.5. maddelerinde belirtilen, şekli ve içeriği Yapım İşleri  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri.  
e) Vekâleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekâletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi  
f) İsteklinin ortak girişim olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan standart forma  
uygun iş ortaklığı beyannamesi,…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda belirtilen ihale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat ve doküman  
düzenlemeleri doğrultusunda, isteklinin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgelerin  
hangi belgeler olduğu hüküm altına alınmış olup, buna göre, isteklilerin, gerçek kişi olması  
halinde, noter tasdikli imza beyannamesini, tüzel kişi olması halinde, Tüzel Kişilerde  
Ortaklık Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu Gösterir Belge ile tüzel  
kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin sunmalarının gerekli olduğu anlaşılmıştır.  
Tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki görevlilere ilişkin son durumu  
gösterir belge (Standart Form KİK030.0/Y)’nin sunulmasındaki amacın, tüzel kişi aday ve  
isteklilerin teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin  
yürütülmesi konusunda yetkili olanlar da dahil olmak üzere; tüzel kişiliği temsile ve yönetime  
yetkili kişilerle birlikte, ortaklık bilgilerinin son durumunun tespit edilmesi olduğu  
görülmüştür.  
Ayrıca ihale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nde  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
ihaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve  
isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin  
mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret  
unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen  
hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru  
mektubu ya da sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda yetkili olanlar  
da dahil olmak üzere; tüzel kişiliği temsile ve yönetime yetkili kişilerin ad, soyad/ticaret  
unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarasının anlaşılacağı, ancak, bu bilgileri  
göstermek üzere teklif ekinde sunulan belgelerde T.C. kimlik numaralarının beyan  
edilmemesi veya beyan edilen T.C. kimlik numaralarının teyit edilememesi durumunda  
isteklinin teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılamayacağı açıklanmıştır.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan ELH İnş. Tic. A.Ş.- Eylül İnş. Tur. Nak.  
Taah. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının her iki ortağı tarafından teklif dosyası kapsamında Ortaklık  
Bilgileri ve Yönetimdeki Görevliler Standart Form KİK030.0/Y Tablosunun sunulduğu, söz  
konusu  
tabloların  
incelenmesinden  
pilot  
ortak  
ELH  
İnş.  
Tic.  
A.Ş.nin  
ortaklarının/üyelerinin/kurucularının ve yönetimdeki görevlilerin isimlerinin Özgür Demir ve  
Ahmet Elhanay olduğu, söz konusu kişilerin TC kimlik numaralarının yer aldığı ve ortaklık  
oranlarının belirtildiği, her iki ortağın da bu bilgileri içeren Ticaret Sicil Gazeteleri bilgilerine  
yer verildiği, ayrıca söz konusu isteklinin teklifi kapsamında bahse konu bilgileri içeren  
Ticaret Sicil Gazetelerine ve ELH İnş. Tic. A.Ş.nin noter onaylı pay defterine yer verildiği,  
anılan isteklinin teklifi kapsamında ELH İnş. Tic. A.Ş. tarafından, Diyarbakır 3. Noterliği  
tarafından düzenlenen 11.05.2021 tarihli ve 11147 yevmiye numaralı imza sirkülerinin  
sunulduğu ve herhangi bir vekâletnamenin sunulmadığı, bu çerçevede bahsi geçen imza  
sirkülerinden Özgür Demir ve teklif mektubunu imzalayan Ahmet Elhanay’ın ihale tarihi  
itibariyle şirketi münferiden temsile yetkili olduğunun anlaşıldığı,  
Söz konusu isteklinin teklifi kapsamında özel ortak Eylül İnş. Tur. Nak. Taah. Tic.  
Ltd. Şti. tarafından sunulan Ortaklık Bilgileri ve Yönetimdeki Görevliler Standart Form  
KİK030.0/Y  
Tablosunun  
incelenmesinden  
anılan  
şirketin  
ortaklarının/üyelerinin/kurucularının Ahmet Elhanay, Remzi Özyıldız ve Veysel Karabulut,  
yönetimdeki görevlilerin Ahmet Elhanay ve Remzi Özyıldız olduğu, söz konusu kişilerin TC  
kimlik numaralarının yer aldığı ve ortaklık oranlarının belirtildiği, her iki ortağın da bu  
bilgileri içeren Ticaret Sicil Gazeteleri bilgilerine yer verildiği, ayrıca söz konusu isteklinin  
teklifi kapsamında bahse konu bilgileri içeren Ticaret Sicil Gazetelerine yer verildiği, anılan  
isteklinin teklifi kapsamında Eylül İnş. Tur. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından, Diyarbakır 3.  
Noterliği tarafından düzenlenen 07.03.2017 tarihli ve 06238 yevmiye numaralı imza  
sirkülerinin sunulduğu ve herhangi bir vekâletnamenin sunulmadığı, bu çerçevede bahsi  
geçen imza sirkülerinden teklif mektubunu imzalayan Ahmet Elhanay’ın ihale tarihi itibariyle  
şirketi münferiden temsile yetkili olduğu anlaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Orka Altyapı Anonim Şirketi  
tarafından teklif dosyası kapsamında Ortaklık Bilgileri ve Yönetimdeki Görevliler Standart  
Form KİK030.0/Y Tablosunun sunulduğu, söz konusu tabloların incelenmesinden söz konusu  
şirketin ortaklarının/üyelerinin/kurucularının ve yönetimdeki görevlilerin isimlerinin Emin  
Reşit Karaman olduğu, anılan kişinin TC kimlik numarasının yer aldığı ve ortaklık oranının  
belirtildiği, bu bilgileri içeren Ticaret Sicil Gazetesi bilgisine yer verildiği, ayrıca söz konusu  
isteklinin teklifi kapsamında bahse konu bilgileri içeren Ticaret Sicil Gazetelerine ve noter  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
onaylı pay defterine yer verildiği, anılan isteklinin teklifi kapsamında Tatvan Noterliği  
tarafından düzenlenen 21.02.2020 tarihli ve 02313 yevmiye numaralı imza sirkülerinin  
sunulduğu ve herhangi bir vekâletnamenin sunulmadığı, bu çerçevede bahsi geçen imza  
sirkülerinden teklif mektubunu imzalayan Emin Reşit Karaman’ın ihale tarihi itibariyle şirketi  
münferiden temsile yetkili olduğu tespit edilmiştir.  
UDK Müh. İnş. San. Tic. A.Ş.-Kırımoğlu Müh. İnş. Ltd. Şti. İş ortaklığı tarafından  
teklif dosyası kapsamında Ortaklık Bilgileri ve Yönetimdeki Görevliler Standart Form  
KİK030.0/Y Tablolarının sunulduğu, anılan belge ekinde pilot ortak UDK Müh. İnş. San. Tic.  
A.Ş.ye ilişkin noter onaylı pay defterine yer verildiği, sunulan imza sirkülerlerinden teklif  
mektubunu imzalayan kişilerin ihale tarihi itibariyle şirketi münferiden temsile yetkili olduğu  
anlaşılmıştır.  
Denkyol İnş. Ltd. Şti. - MG Yol İnş. A.Ş.-Sühayol İnş. A.Ş. İş ortaklığı tarafından  
teklif dosyası kapsamında Ortaklık Bilgileri ve Yönetimdeki Görevliler Standart Form  
KİK030.0/Y Tablolarının sunulduğu, anılan belge ekinde MG Yol İnş. A.Ş. ile Sühayol İnş.  
A.Ş.ye ilişkin noter onaylı pay defterlerine yer verildiği, sunulan imza sirkülerlerinden ilgili  
kişilerin ihale tarihi itibariyle şirketi münferiden temsile yetkili olduğu tespit edilmiştir.  
Yapılan inceleme ve tespitler sonucunda başvuru sahibinin bahse konu iddialarının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı  
30’uncu maddesinde “Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye  
katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin  
adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve  
ihaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır  
ve mühürlenir.  
Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının  
tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile  
birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve  
teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış  
olması zorunludur…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1.c. Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif  
mektubu.” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. Teklif  
mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak bu  
Şartnamede istenilen bütün belgeler bir zarfa veya pakete konulur. Zarfın veya paketin  
üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe  
ait olduğu ve ihaleyi yapan İdarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli  
tarafından imzalanarak, mühürlenir veya kaşelenir.  
22.2. Teklifler, ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar sıra numaralı alındılar  
karşılığında İdareye (tekliflerin sunulacağı yere) teslim edilir. Bu saatten sonra verilen  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
teklifler kabul edilmez ve açılmadan istekliye iade edilir. Bu durum bir tutanakla tespit edilir.”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “İş ortaklığı” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. Birden fazla  
gerçek veya tüzel kişi, iş ortaklığı oluşturmak suretiyle ihaleye teklif verebilir.  
16.3. İş ortaklığı oluşturmak suretiyle ihaleye teklif verecek istekliler, iş ortaklığı  
yaptıklarına dair pilot ortağın da belirtildiği, ekte örneği bulunan iş ortaklığı beyannamesini  
teklifleriyle beraber sunacaklardır.  
16.4. İhalenin iş ortaklığı üzerinde kalması halinde, iş ortaklığı tarafından, sözleşme  
imzalanmadan önce noter onaylı ortaklık sözleşmesinin İdareye verilmesi zorunludur.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve doküman düzenlemelerine göre; ihaleye  
teklif veren istekliler tarafından, teklif mektubu ve geçici teminat da dâhil olmak üzere  
ihaleye katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgelerin bir zarfa konulması gerektiği, zarfın  
üzerine ihaleye katılan isteklinin, adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi,  
teklifin hangi işe ait olduğu ve ihaleyi yapan idarenin açık adresinin yazılması ve bu zarfın  
yapıştırılan yerinin istekli tarafından imzalanıp mühürlenmesi gerektiği, ayrıca teklif  
mektuplarının yazılı ve imzalı olması gerektiği, teklif mektubunda ihale dokümanının  
tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile  
birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve  
teklif mektubunun ad, soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce  
imzalanmış olmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.  
Anılan istekliler tarafından sunulan birim fiyat teklif mektuplarının karma teklif  
mektubu standart formuna uygun olduğu tespit edilmiştir. Bu itibarla, yapılan inceleme ve  
tespitler sonucunda başvuru sahibinin birim fiyat teklif mektubuna ilişkin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı  
31’inci maddesinde “…(8) Aday veya istekliler tarafından, yedinci fıkradaki koşulları taşıyan  
katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin belgeler ile Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin  
21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektubu,  
sunulmayacak belgeler tablosunda gerekli bilgilere yer verilmesi şartıyla başvuru veya teklif  
zarfında sunulmaz. Bu durumda, katılım ve yeterlik kriterleri ile geçici teminat mektubuna  
ilişkin değerlendirme, sunulmayacak belgeler tablosunda yer verilen bilgiler kullanılmak  
suretiyle EKAP veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek  
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden ulaşılan bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır.  
Sunulmayacak belgeler tablosunun kısmi teklife açık ihalelerde her bir kısım için, ortak  
girişimlerin katıldığı ihalelerde ise her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması  
gerekmektedir...” hükmü yer almaktadır.  
Anılan istekliler tarafından sunulan sunulmayacak belgeler tablosunda beyan edilen  
bilgilerin EKAP veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek  
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden ulaşılan bilgi ve belgelerle uyumlu olduğu tespit  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
edilmiş olup başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer  
ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İhale konusu işin yürütülmesi için  
işyerinde bulundurulması öngörülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere  
sözleşme tasarısında yer verilir. Ancak, söz konusu tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman  
yeterlik kriteri olarak belirlenemez.  
(3) İsteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,  
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik  
işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak  
yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması  
zorunludur.  
(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine,  
teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine  
kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır.  
(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı  
tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir  
ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve  
değerlendirilir.” hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi  
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli  
teklifler tespit edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en  
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)  
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık  
maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt  
cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın  
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici  
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
kullanılabilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi  
reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde  
numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da  
belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklamalarına yer  
verilmiştir.  
Şikâyete konu ihalede teklif tutarı sınır değerin altında kalan 6 istekliye 26.08.2021  
tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile 6 iş kalemi için aşırı düşük teklif açıklaması  
istenildiği, açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdileri listeleri ile idarece  
hazırlanan analiz formatlarının da anılan yazı ekinde aşırı düşük teklif sahibi isteklilere  
gönderildiği, 2 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmaması nedeniyle  
reddedildiği, 4 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunduğu  
anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan ELH İnş. Tic. A.Ş.- Eylül İnş. Tur. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, açıklama  
kapsamında idarece hazırlanan analiz formatlarına uygun analizlerin kullanıldığı, açıklama  
istenilecek analiz girdilerinin kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanan rayiçler,  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
EPDK bayi fiyat raporu ve 2021 yılı saatlik asgari ücret bedeli ile açıklandığı bu çerçevede;  
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
açıklama kapsamında sunulan analizlerin idarece hazırlanan analiz formatına uygun olduğu,  
analiz girdilerinin isimleri ve miktarları yönünden herhangi bir farklılığın bulunmadığı, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında açıklaması istenilen ve açıklaması istenilmeyen tüm  
analiz girdilerine yer verildiği, aynı analiz girdilerine ilişkin olarak farklı iş kalemlerinde  
farklı birim fiyatların öngörülmediği, ayrıca açıklama kapsamında sunulan analizlerde hangi  
analiz girdisinin ne şeklide açıklandığına ilişkin bilgilere de yer verildiği gibi bu husustaki  
tevsik edici belgelere de aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer verildiği,  
açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulmadığı, söz konusu istekli  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde aritmetik hata  
yapılmadığı, istekli tarafından yapılan açıklamalarda açıklama istenilmeyen analiz girdisinin  
birim fiyatına bedel öngörülmesinin yeterli olduğu anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde, iş kalemleri/gruplarına ait  
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı açıklanmış olup, başvuruya konu  
ihale tarihinin 05.08.2021 olduğu ve bahsi geçen tarihte yürürlükte olan asgari ücretin saatlik  
tutarının 15,90 TL (=3577,00 TL /30 gün /7,5 saat) olduğu anlaşılmıştır. Yukarıda yer verilen  
tespitler neticesinde, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulan analizlerdeki işçilik girdilerine ilişkin olarak öngörülen birim fiyatın 2021 yılında  
geçerli olan asgari ücretin saatlik tutarı olan 15,90 TL’nin altında olmadığı tespit edilmiştir.  
Anılan istekli tarafından açıklaması istenilen nakliye bedellerine ilişkin olarak idarece  
gönderilen nakliye formüllerinin kullanıldığı, nakliye formüllerindeki katsayılarda herhangi  
bir değişiklik yapılmadığı görülmüştür.  
Söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama  
istenilen “motorin (mazot)” girdisi için analizlerde 6,52 TL/kg fiyatının kullanıldığı tespit  
edilmiştir. Bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında 21.07.2021 tarihinde  
EPDK tarafından yayımlanan İstanbul İli Avrupa yakasında bulunan bayiler adına beyan  
edilen fiyatların ortalamasını yansıtan en yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt motorin  
fiyatı olan 7,21753 TL/LT fiyatının kullanıldığı, söz konusu bedelin KDV hariç tutarının  
6,11655 TL/LT olduğu, kesafet oranı olarak EPDK düzenlemeleri uyarınca 0,845 kg/lt oranı  
üzerinden 7,23852 /kg (=6,11655 / 0,845) rakamının 0,90’ı olan 6,514 TL/kg fiyatının  
bulunduğu, sonuç olarak, motorin girdisine ilişkin fiyatın analizlerde 6,52 TL/kg olarak  
kullanıldığı tespit edilmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Orka Altyapı Anonim Şirketi  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, açıklama kapsamında  
idarece hazırlanan analiz formatlarına uygun analizlerin kullanıldığı, açıklama istenilecek  
analiz girdilerinin kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanan rayiçler ve 2021 yılı  
saatlik asgari ücret bedeli ile açıklandığı bu çerçevede;  
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
açıklama kapsamında sunulan analizlerin idarece hazırlanan analiz formatına uygun olduğu,  
analiz girdilerinin isimleri ve miktarları yönünden herhangi bir farklılığın bulunmadığı, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında açıklaması istenilen ve açıklaması istenilmeyen tüm  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
analiz girdilerine yer verildiği, aynı analiz girdilerine ilişkin olarak farklı iş kalemlerinde  
farklı birim fiyatların öngörülmediği, ayrıca açıklama kapsamında sunulan analizlerde hangi  
analiz girdisinin ne şeklide açıklandığına ilişkin bilgilere de yer verildiği gibi bu husustaki  
tevsik edici belgelere de aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer verildiği,  
açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulmadığı, söz konusu istekli  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde aritmetik hata  
yapılmadığı, istekli tarafından yapılan açıklamalarda açıklama istenilmeyen analiz girdisinin  
birim fiyatına bedel öngörülmesinin yeterli olduğu anlaşılmıştır.  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
analizlerdeki işçilik girdilerine ilişkin olarak öngörülen birim fiyatın 2021 yılında geçerli olan  
asgari ücretin saatlik tutarı olan 15,90 TL’nin altında olmadığı, söz konusu istekli tarafından  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenilen “motorin (mazot)” girdisi için  
analizlerde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2021 yılı rayiç fiyatı esas alınarak“6,54 TL/kg  
tutarında fiyat belirlendiği tespit edilmiştir Anılan istekli tarafından açıklaması istenilen  
nakliye bedellerine ilişkin olarak idarece gönderilen nakliye formüllerinin kullanıldığı,  
nakliye formüllerindeki katsayılarda herhangi bir değişiklik yapılmadığı tespit edilmiştir.  
UDK Müh. İnş. San. Tic. A.Ş.-Kırımoğlu Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, açıklama kapsamında idarece  
hazırlanan analiz formatlarına uygun analizlerin kullanıldığı, açıklama istenilecek analiz  
girdilerinin kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanan rayiçler ve 2021 yılı saatlik  
asgari ücret bedeli ile açıklandığı bu çerçevede;  
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
açıklama kapsamında sunulan analizlerin idarece hazırlanan analiz formatına uygun olduğu,  
analiz girdilerinin isimleri ve miktarları yönünden herhangi bir farklılığın bulunmadığı, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında açıklaması istenilen ve açıklaması istenilmeyen tüm  
analiz girdilerine yer verildiği, aynı analiz girdilerine ilişkin olarak farklı iş kalemlerinde  
farklı birim fiyatların öngörülmediği, ayrıca açıklama kapsamında sunulan analizlerde hangi  
analiz girdisinin ne şeklide açıklandığına ilişkin bilgilere de yer verildiği gibi bu husustaki  
tevsik edici belgelere de aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer verildiği,  
açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulmadığı, söz konusu istekli  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde aritmetik hata  
yapılmadığı, istekli tarafından yapılan açıklamalarda açıklama istenilmeyen analiz girdisinin  
birim fiyatına bedel öngörülmesinin yeterli olduğu anlaşılmıştır.  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
analizlerdeki işçilik girdilerine ilişkin olarak öngörülen birim fiyatın 2021 yılında geçerli olan  
asgari ücretin saatlik tutarı olan 15,90 TL’nin altında olmadığı, söz konusu istekli tarafından  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenilen “motorin (mazot)” girdisi için  
analizlerde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2021 yılı rayiç fiyatı esas alınarak“6,54 TL/kg  
tutarında fiyat belirlendiği tespit edilmiştir. Anılan istekli tarafından açıklaması istenilen  
nakliye bedellerine ilişkin olarak idarece gönderilen nakliye formüllerinin kullanıldığı,  
nakliye formüllerindeki katsayılarda herhangi bir değişiklik yapılmadığı tespit edilmiştir.  
Denkyol İnş. Ltd. Şti. - MG Yol İnş. A.Ş.-Sühayol İnş. A.Ş. İş ortaklığı tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, açıklama kapsamında idarece  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
hazırlanan analiz formatlarına uygun analizlerin kullanıldığı, açıklama istenilecek analiz  
girdilerinin kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanan rayiçler ve 2021 yılı saatlik  
asgari ücret bedeli ile açıklandığı bu çerçevede;  
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
açıklama kapsamında sunulan analizlerin idarece hazırlanan analiz formatına uygun olduğu,  
analiz girdilerinin isimleri ve miktarları yönünden herhangi bir farklılığın bulunmadığı, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında açıklaması istenilen ve açıklaması istenilmeyen tüm  
analiz girdilerine yer verildiği, aynı analiz girdilerine ilişkin olarak farklı iş kalemlerinde  
farklı birim fiyatların öngörülmediği, ayrıca açıklama kapsamında sunulan analizlerde hangi  
analiz girdisinin ne şeklide açıklandığına ilişkin bilgilere de yer verildiği gibi bu husustaki  
tevsik edici belgelere de aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer verildiği,  
açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulmadığı, söz konusu istekli  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde aritmetik hata  
yapılmadığı, istekli tarafından yapılan açıklamalarda açıklama istenilmeyen analiz girdisinin  
birim fiyatına bedel öngörülmesinin yeterli olduğu anlaşılmıştır.  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
analizlerdeki işçilik girdilerine ilişkin olarak öngörülen birim fiyatın 2021 yılında geçerli olan  
asgari ücretin saatlik tutarı olan 15,90 TL’nin altında olmadığı, söz konusu istekli tarafından  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenilen “motorin (mazot)” girdisi için  
analizlerde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2021 yılı rayiç fiyatı esas alınarak“6,54 TL/kg  
tutarında fiyat belirlendiği tespit edilmiştir. Anılan istekli tarafından açıklaması istenilen  
nakliye bedellerine ilişkin olarak idarece gönderilen nakliye formüllerinin kullanıldığı,  
nakliye formüllerindeki katsayılarda herhangi bir değişiklik yapılmadığı tespit edilmiştir.  
Diğer taraftan, yapılan incelemede, anılan isteklilerin hiçbirinin aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerini kullanmadığı,  
amortismana dayalı bir açıklamada bulunmadığı, idarece “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”  
kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemlerinin belirlendiği, açıklama  
yapılması istenilen analiz girdilerinin açıklama istenilmesi gereken iş kalemlerine ait idarece  
oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak Tebliğ’in yukarıda yer verilen  
açıklamalarına uygun şekilde belirlendiği, bu itibarla idarece yapılan aşırı düşük teklif  
sorgulaması kapsamında ihale konusu işte kullanılması öngörülen tüm makine ve teçhizata  
yer verilmesine ilişkin bir zorunluluktan bahsedilemeyeceği, yaklaşık maliyetin % 80’lik  
kısmına giren iş kalemleri kapsamında açıklanması istenilen analiz girdileri arasında yer alan  
makinelerin “10.120.1001 Ekskavatör ve dragline tipi makineler 100 HP (1 Yd3)” ve  
“10.120.1094 Süpürge makinesi vakumlu (Takriben 130 HP+81 HP)” olduğu, bahse konu  
makinelere ilişkin maliyetin tüm isteklilerce Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış  
rayiç fiyatlarla açıklandığı görülmüştür.  
Bu itibarla, yapılan inceleme ve tespitler sonucunda başvuru sahibinin bahse konu  
isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına ilişkin iddialarının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda aykırılık tespit edilmemiştir.  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/052  
: 68  
: 29.12.2021  
: 2021/UY.II-2401  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.