Ana Sayfa / Kararlar / T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı / 2020/194185-Viranşehir Pompaj Sulaması 2 Kademe İkmal İnşaatı İşi
Bilgi
İKN
2020/194185
Başvuru Sahibi
Dirgün İnşaat Turizm Doğalgaz Tekstil Gıda Ticaret Limited Şirketi
İdare
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
İşin Adı
Viranşehir Pompaj Sulaması 2 Kademe İkmal İnşaatı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Dirgün İnşaat Turizm Doğalgaz Tekstil Gıda Ticaret Limited Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/194185 İhale Kayıt Numaralı “Viranşehir Pompaj Sulaması 2 Kademe İkmal İnşaatı İşi”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından  
21.05.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Viranşehir Pompaj Sulaması 2  
Kademe İkmal İnşaatı İşi” ihalesine ilişkin olarak Dirgün İnşaat Turizm Doğalgaz Tekstil  
Gıda Ticaret Limited Şirketi’nin 16.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
17.12.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 22.12.2020 tarih ve 57898 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 22.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2020/2085 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, şikâyete konu “Viranşehir Pompaj Sulaması 2.  
Kademe İkmal İnşaatı İşi" ihalesinde sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği ve 15.10.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif  
açıklaması sunan tüm isteklilerin teklifleri reddedilerek ihalenin kendileri üzerinde  
bırakıldığı, ancak aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayan Baytimur İnşaat A.Ş.- Ark  
Su İnşaat Proje Mühendislik San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikayet  
başvurusu üzerine 25.11.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1910 sayılı Kurul kararı ile düzeltici  
işlem kararı alındığı, 14.12.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun bulunarak anılan isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi,  
kendilerinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği,  
İdarece aşırı düşük teklif sahibi Baytimur İnşaat A.Ş.- Ark Su İnşaat Proje  
Mühendislik San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’na gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep  
yazısı ekinde bulunan ilgili analizlerin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı ve  
anılan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, şöyle ki;  
1.Yaklaşık maliyetin %80’lik kısmını oluşturan 37 adet iş kaleminin açıklamaya tabi  
olduğu, açıklamaya tabi ilk 27 sıradaki iş kalemlerinde bulunan “HDPE- CTP boru ve boru  
özel parçalarının döşenmesi, boru hendek kazı ve dolgularının yapılması” işinin alt  
analizlerindeki çakılın, kırmataşın, kumun nakliyesi ile CTP ve HDPE boru çaplarının hacmi  
kadar kazı nakline ilişkin açıklamada idarece miktarların daha düşük olarak istenildiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
örneğin; 10 sıra numaralı iş kaleminde kazı ve moloz nakli miktarının hesaplanmasında;  
çakıl, kırmataş, kum ve HDPE boru hacmi kadar kazı ve moloz malzemesinin geçici veya  
kesin depoya nakil edilmesi gerektiği, buna göre;  
Çakıl miktarı = 0,26185 m3  
Kum miktarı = 0,780 m3  
500 mm Pe Boru hacmi = 0,196 m3  
Toplam =1,244 m3 x 2 ton/m3 (kazı birim hacim ağırlığı) = 2,49 ton olduğu, ancak  
idarece 1,152 ton üzerinden açıklama yapılmasının istenildiği, bu itibarla, idarece ilk 27  
sıradaki iş kalemlerinde yer alan girdilerin nakliyesinde miktarların eksik istenildiği,  
2. Açıklanması gereken CTP ve HDPE borularının taşıtlara yüklenmesi, nakli ve  
boşaltılması işine ilişkin ve söz konusu boruların hidrolik testinde kullanılacak su nakline  
ilişkin idarece açıklama talep edilmediği,  
3. 36 sıra numaralı iş kaleminde stabilize yoğunluğun idarece 1,6 ton/m3 kabul  
edilerek açıklama yapılmasının istenildiği, ancak stabilize malzemenin nakline esas birim  
hacim ağırlığının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının "İnşaat Genel Teknik Şartnamesi-Taşıma  
İşleri"ne göre idarece nakliyede 2,0 ton/m3 olarak istenilmesi gerektiği,  
4. 24 ve 35 sıra numarası aralığında bulunan iş kalemlerinin alt analizlerinde bulunan  
hazır beton nakliyesi yapılması işine ait miktarın m3 olarak verilmesine rağmen, beton  
yoğunluğunun G:1 ton olarak alınmasının istenildiği, ancak beton yoğunluğunun kullanılan  
agreganın özelliklerine, beton sınıfına, betonun kuru veya yaş olmasına göre, minimum birim  
ağırlığının 2,2-2,4 ton/m3 olarak değiştiği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, Karayolları, DSİ  
ve İller Bankası Genel Müdürlüğünce yayınlanan birim fiyat nakliye formüllerinde de beton  
birim yoğunluğunun 2,2-2,4 ton/m3 olarak belirtildiği, bu nedenle idarenin, beton ve  
betonarme yoğunluğunu nakliye hesaplarında 2,2 2,4 ton/m3 olarak dikkate alması gerektiği,  
5. İdarece, açıklama istenilen 35 sıra numaralı iş kaleminin alt analizinde kullanılan  
çelik borunun naklinin yapılması işinde, birim metrede alınması gereken ağırlık miktarının  
eksik istenildiği, idarece verilen analizde çelik boru ağırlığının 0,71 ton olarak dikkate  
alınmasının istenildiği, ancak 3,35 ton olarak açıklama yapılması gerektiği,  
6. 27, 28, 29 ve 32 sıra numaralı iş kalemlerinin alt analizlerinde yer alan  
“10.130.4606 no’lu Film kaplı 21 mm plywood kalıp yapılması” işinin miktarının idarece  
eksik istenildiği, 27 sıra numaralı iş kalemi için 5,6 m2, 28, 29 ve 32 sıra numaralı iş  
kalemleri için ise 6,20 m2 olarak açıklama yapılmasının istenilmesi gerektiği,  
7. 37 sıra numaralı iş kalemine ait birim fiyat tarifinde “Sulama inşaatı işleri  
kapsamında yapılacak işletme öncesi devreye alma işlerinin; Sulama İnşaatları Kapsamında  
Yapılacak İşletme Öncesi Devreye Alma Teknik Şartnamesine göre yapılması için gerekli her  
türlü işçilik, malzeme, donanım, makine, araç gereç, ekipman, yükleme, her türlü taşıma,  
boşaltma, enerji, su, kırtasiye giderleri, personel giderleri vs. gibi giderler ve şantiye  
mobilizasyonu, iş zorlukları, randıman düşüklükleri ile yüklenici karı, sigorta ve genel  
giderler.düzenlemesinin yer aldığı, ancak anılan iş kalemine ilişkin analizde iş makineleri  
ve araç gibi alt girdilerin paçal olarak verildiği, alt analizlerin temel girdilere ayrıştırılması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
gerektiği, ayrıca aynı girdinin birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde bu  
girdinin oranının her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı  
%3'ün üstünde olan analiz girdisi için ise açıklama istenilmesi gerektiği, anılan iş kaleminde  
yüksek maliyet girdisi olan akaryakıtın hesaplamada dikkate alınmadığı, arızalarla ilgili  
tamiratlara herhangi bir bedel veya yüzdelik olarak bir oran konulmadığı, yeme-içme, şantiye  
mobilizasyonu, enerji, su, kırtasiye giderlerinin de aşırı düşük teklif açıklamasında dikkate  
alınmadığı,  
8. İdarece, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kum, çakıl, çimento, çam  
kerestesi, beton çelik çubuğu, nakliyeler, motorin vb. girdilerin bazı iş kalemlerinde  
açıklamasını istendiği, bazılarında ise istenmediği, örneğin; 1 ve 35 sıra numaralı iş  
kalemlerinin analizlerinde bulunan aynı girdilerin birinde açıklama istenilecek analiz girdisi  
olarak, diğerinde ise açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirtildiği, Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesinde yer alan açıklama gereğince, idarece aynı girdinin  
birden fazla iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi gerektiği ve aşırı düşük teklif sahibi istekli tarafından aynı analiz  
girdisine aynı fiyatı öngörerek açıklama yapması gerektiği,  
9. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunduğu Ek-0.5, Ek-0.6, Ek-0.7 ve Ek-0.8 tutanaklarının son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname dönemine uygun olarak düzenlenmesi gerektiği, ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını veya işçilik tutarlarını gösterir,  
yetkililerce onaylı tespit tutanaklarının, defterlerin, irsaliyelerin ve konu ile ilgili tüm  
belgelerin istenilmediği ve anılan istekli tarafından da sunulmadığı, dolayısıyla anılan istekli  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13’üncü maddesinde yer alan açıklamalara uygun olmadığı ve bu gerekçeyle teklifinin  
reddedilmesi gerektiği,  
Sonuç olarak, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında malzeme miktarlarının,  
işçiliğin, yoğunluğun ve nakliye mesafelerinin düşük belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının bu çerçevede uygun olmadığı iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
İhale ilan tarihi itibariyle (13.04.2020) yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1.  
Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif  
mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
,
Analizlerdeki işçilik girdisi tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
.
45.1.13.10 Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar  
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın  
TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri  
dikkate alınacaktır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.açıklaması yer almaktadır.  
İhale ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Viranşehir Pompaj Sulaması 2. Kademe İkmal İnşaatı İşi  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):  
d) Kodu:  
e) Miktarı: Brüt 7.636 Ha Alanı Sulayacak Borulu Sulama Şebekesi İle Üzerindeki  
Sanat Yapıları İnşaatı ve İkmal Öncesi Şebeke İnşaatı Tamamlanmış Olan 7.980 Ha Alan  
Dahil Olmak Üzere, Toplam 15.616 Ha Sahanın İşletilmesi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Şanlıurfa” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1.  
Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden ihaleye konu işin Viranşehir pompaj  
sulaması 2. kademe ikmal inşaatı işi olduğu, söz konusu iş kapsamında brüt 7.636 Ha alanı  
sulayacak borulu sulama şebekesi ile üzerindeki sanat yapıları inşaatı ve ikmal öncesi şebeke  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
inşaatı tamamlanmış olan 7.980 ha alan dahil olmak üzere, toplam 15.616 ha sahanın  
işletilmesinin yapılacağı, işin süresinin işyeri teslim tarihinden itibaren 720 (yedi yüz yirmi)  
gün olduğu, 21.05.2020 tarihinde birim fiyat teklif almak suretiyle yapılan ihaleye 28  
isteklinin katıldığı görülmüştür.  
İhale komisyonunca yapılan değerlendirme neticesinde 9 isteklinin teklifinin farklı  
gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, sınır değerin ilk oturumda teklif mektubu ve  
geçici teminatı uygun bulunan teklifler dikkate alınarak 64.600.886,43 TL olarak belirlendiği,  
hesaplanan bu sınır değerin altında olan 7 geçerli teklif sahibinden 11.06.2020 tarihli yazı ile  
ve daha sonra 16.06.2020 tarihli aşırı düşük teklif açıklama yazısında bazı hususlarda yapılan  
düzeltme ve açıklama yazısı ile aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istenildiği, 5  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmadığı ve tekliflerinin reddedildiği, Çakır Solar  
En. Tar. Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş. - Sezgin Sezgin İş Ortaklığı ve Baytimur İnşaat Anonim  
Şirketi- Ark Su İnşaat Proje Mühendislik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın  
süresi içerisinde açıklamalarını sunduğu, anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamalarının ihale komisyonunca değerlendirildiği ve kabul edilmeyerek söz konusu  
isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, 15.10. 2020 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile,  
sınır değerin üzerinde teklif veren ilk geçerli teklif sahibi Dirgün İnşaat Turizm Doğalgaz  
Tekstil Gıda Ticaret Limited Şirketi’nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, Antsu  
Mühendislik Mimarlık İnşaat Emlak Nakliyat Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim  
Şirketi’nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayarak teklifi idarece reddedilen Çakır  
Solar En. Tar. Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Sezgin Sezgin İş Ortaklığı tarafından 27.10.2020  
tarihinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, bunun üzerine 25.11.2020  
tarihli ve 2020/UY.II-1909 sayılı Kurul kararı ile itirazen şikayet başvurusunun reddine karar  
verildiği görülmüştür.  
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayarak teklifi idarece reddedilen Baytimur  
İnşaat Anonim Şirketi- Ark Su İnşaat Proje Mühendislik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş  
Ortaklığı tarafından 05.11.2020 tarihinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu,  
bunun üzerine 25.11.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1910 sayılı Kurul kararı ile anılan istekliye  
ait teklifin değerlendirmeye alınması yönünde düzeltici işlem kararı verildiği görülmüştür.  
Anılan Kurul kararı üzerine alınan 14.12.2020 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile  
şikayete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Baytimur İnşaat  
Anonim Şirketi- Ark Su İnşaat Proje Mühendislik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş  
Ortaklığı’nın, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak başvuru sahibi  
Dirgün İnşaat Turizm Doğalgaz Tekstil Gıda Ticaret Limited Şirketi’nin belirlendiği  
görülmüştür.  
Aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme  
neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif  
olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenilmesi gerektiği, idarece  
açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın  
altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine ilişkin olarak  
isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç), bahsi geçen  
hususa ilişkin olarak da açıklama isteme yazılarında, açıklanması istenilmeyecek olan analiz  
girdilerine yer verileceği, aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş  
kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılacağı,  
herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenileceği,  
isteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak analizlerde  
ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdilerin  
gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek kendilerinden  
açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin idarece  
verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı  
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına  
veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği anlaşılmıştır.  
İdarenin 11.06.2020 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında toplam teklif  
bedelini oluşturan iş kalemlerini ve miktarlarını gösteren hesap cetvelinin, teklifin önemli  
bileşeni olarak belirlenen 37 iş kalemine ilişkin analiz formatına uygun analizlerin, açıklama  
istenilen analiz girdilerine ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun açıklama belgelerinin  
aşırı düşük teklif sahibi istekliler tarafından sunulmasının istenildiği, 11.06.2020 tarihli yazı  
ekinde açıklama istenilen teklifin önemli bileşeni olarak belirlenen 37 iş kalemi listesinin, her  
iş kalemine ilişkin hazırlanan analiz formatlarının, açıklama istenilen analiz girdileri listesinin  
ve açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesinin yer aldığı, açıklama istenilen iş  
kalemlerine ilişkin hazırlanan analiz formatlarında sıralı analiz girdilerine yer verilerek, her  
girdinin açıklama istenecek ya da istenmeyecek olarak belirtilecek şekilde hazırlandığı  
görülmüştür.  
Başvuru sahibinin, idarece gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ekinde  
yer alan analizlerin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı ve ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin iddialarına yönelik yapılan incelemede;  
1. Açıklama istenilen iş kalemleri listesinin ilk 27 sırasında yer alan iş kalemlerine  
ilişkin aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı kapsamında bulunan sıralı analiz girdileri  
tablolarında kırmataş girdisinin bulunmadığı, çakılın, kumun ve boruların hacmi kadar kazı  
nakline ilişkin nakliye miktarlarının ise yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan miktarlarla  
uyumlu olduğu tespit edilmiştir.  
2. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında verilen 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31,  
32, 33, 34 ve 36 sıra numaralı iş kalemlerine ait sıralı analiz girdileri tablolarında su nakline  
ilişkin girdiye yer verildiği, ancak söz konusu analiz girdisinin açıklama istenilmeyecek  
analiz girdileri tablosunda açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirtildiği  
görülmüştür.  
3. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında verilen 36 sıra numaralı iş kalemine ait  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
analizde stabilize nakliyesine ilişkin formülde yoğunluğun 1,6 olarak belirtildiği, yaklaşık  
maliyet hesabında dikkate alınan değer ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir.  
4. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında verilen 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32,  
33, 34 ve 35 sıra numaralı iş kalemlerine ait analizlerde yer alan hazır beton nakliyesine  
ilişkin formülde yoğunluğun 1 olarak belirtildiği, yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan  
değer ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir.  
5. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında verilen 35 sıra numaralı iş kalemine ait  
analizde yer alan çelik boru nakli girdisine ilişkin miktarın 0,711 ton olarak belirtildiği ve  
yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan değer ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir.  
6. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında verilen 27, 28 ve 32 sıra numaralı iş  
kalemlerine ait analizlerde yer alan “film kaplı 21 mm plywood kalıp malzemesi” girdisine  
ilişkin miktarların, anılan iş kalemleri için yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan değerler  
ile uyumlu olduğu, 29 sıra numaralı iş kaleminde ise anılan girdinin bulunmadığı tespit  
edilmiştir. Öte yandan, söz konusu girdinin açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak  
belirtildiği görülmüştür.  
7. Açıklamaya tabi 37 sıra numaralı iş kalemine ait birim fiyat tariflerinde “VPİ172  
İşletme Öncesi Devreye Alma: Sulama inşaatı işleri kapsamında yapılacak 36 ay boyunca  
işletme öncesi devreye alma işlerinin; “Sulama İnşaatları Kapsamında Yapılacak İşletme  
Öncesi Devreye Alma Teknik Şartnamesi”ne göre yapılması.  
Birim Fiyata Dâhil Olan Masraflar: Sulama inşaatı işleri kapsamında yapılacak  
işletme öncesi devreye alma işlerinin; “Sulama İnşaatları Kapsamında Yapılacak İşletme  
Öncesi Devreye Alma Teknik Şartnamesi”ne göre yapılması için gerekli her türlü işçilik,  
malzeme, donanım, ekipman, yükleme, her türlü taşıma, boşaltma, iş makineleri, enerji, su,  
kırtasiye giderleri, personel giderleri vs. gibi giderler ve şantiye mobilizasyonu, iş zorlukları,  
randıman düşüklükleri ile yüklenici karı, sigorta ve genel giderler.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar: Yok.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.  
Söz konusu iş kalemine ait girdilerin “motorsiklet, elektrik teknisyeni, makine teknisyeni,  
şoför, işletme mühendisi, ataşmanlı traktör, işletme teknisyeni, vinç, su dağıtım teknisyeni ve  
araç (pick-up)” olduğu, araçların ve personelin adet ve ay üzerinden miktarlarının belirtildiği  
görülmüştür. Bu çerçevede, 37 sıra numaralı “İşletme öncesi devreye alma” iş kalemine ait  
birim fiyat tarifi dikkate alındığında, söz konusu iş kaleminin diğer iş kalemleri gibi bir inşaat  
işine ilişkin olmadığı, ortaya çıkacak olan yapım işinin işletme öncesi devreye alma işlerinin  
yerine getirilmesinde görevlendirilecek araç ve personel girdilerinden oluştuğu anlaşılmış  
olup, anılan iş kalemine ilişkin akaryakıt, tamirat veya yeme-içme, şantiye mobilizasyonu,  
enerji, su ve kırtasiye giderlerinin birim fiyata dahil edilmesinin yeterli olacağı, aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında alt girdilere ilişkin ayrıştırma yapılmamış olmasının herhangi  
bir aykırılık teşkil etmediği anlaşılmıştır.  
8. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden  
fazla iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, idarece düzenlenen analiz formatlarında  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
her bir girdinin karşısında açıklama istenilip istenilmeyeceğinin belirtildiği, kum (tuvenan  
agregadan elenmiş ve yıkanmış), çakıl, çam kerestesi, motorin, nakliye girdilerinin bazı iş  
kalemlerinde açıklama istenecek analiz girdisi olarak, bazı iş kalemlerinde ise açıklama  
istenmeyecek analiz girdisi olarak belirtildiği, daha sonra bazı analiz girdilerinde açıklama  
istenecek analiz girdisi olması gerekçesiyle, sonuçta söz konusu girdilere açıklama istenecek  
analiz girdileri listesinde yer verildiği, açıklama istenmeyen analiz girdileri listesinde sadece  
su nakliyesi girdisinin yer aldığı görülmüştür. Ayrıca, çimento girdisinin açıklama istenilen iş  
kalemlerinde analiz girdisi olarak bulunmadığı tespit edildiğinden, iddia yerinde  
görülmemiştir.  
9. Yukarıda aktarılan ve ihale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Tebliğ  
maddesinde, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet  
için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği, bu tutağın da ilgili meslek mensubu tarafından  
muhafaza edilmesi ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği belirtilmiş olup idare veya  
Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi halinde bu tutanakların ilgili meslek  
mensubundan istenebileceği açıklanmıştır. Bu bağlamda, idare tarafından aşırı düşük teklif  
açıklamasının değerlendirilmesi aşamasında, açıklama kapsamında yer alan fiyat tekliflerine  
dayanak teşkil eden tutanakların istenilmediği, adı geçen istekli tarafından sunulan fiyat  
tekliflerinde de yukarıda aktarılan Tebliğ maddeleri açısından herhangi bir aykırılığın  
bulunmadığı ve fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan  
meslek mensubunun sorumlu olduğu, ayrıca başvuru sahibinin iddiasının kapsamı ve mahiyeti  
dikkate alındığında, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinin  
dayanağı olan tutanakların ilgili meslek mensuplarından talep edilmesini gerektirecek  
herhangi bir tereddüdün oluşmadığı anlaşılmıştır.  
Yapılan değerlendirme, idare tarafından ihale konusu işe ait birim fiyat tariflerine göre  
iş kalemlerinde analiz girdi ve miktarlarının belirlendiği ve yaklaşık maliyet hesabında söz  
konusu analiz girdi ve miktarlarının esas alındığı, bu itibarla aşırı düşük teklif açıklamasına  
konu iş kalemlerinde de yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan analiz girdi ve miktarları  
üzerinden açıklama istenilmesi gerektiği anlaşılmış olup, idarece aşırı düşük teklif açıklama  
talep yazısı ekinde yer alan sıralı analiz girdileri tablosunda bulunan analiz girdilerine ait  
miktarların yaklaşık maliyet hesabında esas alınan miktarlarla uyumlu olduğu, ayrıca,  
açıklama istenilmeyecek analiz girdileri tablosunun ve açıklama istenilecek analiz girdileri  
tablosu arasında herhangi bir çelişkinin olmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağı olan tutanakların  
idarece istenilmediği ve ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinde  
tutanakların istenilmesini gerektirecek herhangi bir aykırılığın bulunmadığı tespit  
edildiğinden, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/006  
: 48  
: 10.02.2021  
: 2021/UY.II-371  
Oybirliği ile karar verildi.