Ana Sayfa / Kararlar / Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü / 2020/486530-İstanbul İli, Maltepe İlçesi, Gülsuyu Mahallesi 16246 Ada, 137 No’lu Parselde Bulunan ve Başkanlığımıza Tahsisli Olan Binanın (İstanbul Maltepe Anadolu Eğitim Merkezi) Tadilatı İşi
Bilgi
İKN
2020/486530
Başvuru Sahibi
Ergün Girişim İnşaat Taahhüt Emlak Petrol Taşımacılık Bilişim Tekstil Temizlik Eğitim Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü
İşin Adı
İstanbul İli, Maltepe İlçesi, Gülsuyu Mahallesi 16246 Ada, 137 No’lu Parselde Bulunan ve Başkanlığımıza Tahsisli Olan Binanın (İstanbul Maltepe Anadolu Eğitim Merkezi) Tadilatı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ergün Girişim İnşaat Taahhüt Emlak Petrol Taşımacılık Bilişim Tekstil Temizlik Eğitim  
Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/486530 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul İli, Maltepe İlçesi, Gülsuyu Mahallesi 16246  
Ada, 137 No’lu Parselde Bulunan ve Başkanlığımıza Tahsisli Olan Binanın (İstanbul Maltepe  
Anadolu Eğitim Merkezi) Tadilatı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü  
tarafından 19.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul İli, Maltepe  
İlçesi, Gülsuyu Mahallesi 16246 Ada, 137 No’lu Parselde Bulunan ve Başkanlığımıza  
Tahsisli Olan Binanın (İstanbul Maltepe Anadolu Eğitim Merkezi) Tadilatı İşi” ihalesine  
ilişkin olarak Ergün Girişim İnşaat Taahhüt Emlak Petrol Taşımacılık Bilişim Tekstil  
Temizlik Eğitim Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin 23.12.2020 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.01.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 13.01.2021 tarih ve 1874 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.01.2021 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/93 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhalede Hill İnşaat Sanayi İç ve Dış Tic. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı  
teklif sahibi olarak, kendilerinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak  
belirlendiği, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının aşağıdaki sebeplerle yerinde  
olmadığı;  
a) Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında; açıklama  
istenilen iş kalemlerine ait analizlerdeki miktarlar ile yaklaşık maliyetteki miktarlar arasında  
% 10 oranından daha büyük oranda metraj farkı bulunduğu,  
b) 15.365.1101, 15.530.1047, 15.375.1054, 15.540.1222, 15.280.1006, 15.530.1003,  
15.385.1045, 35.150.2110, 15.490.1003, 15.390.1028, 15.410.1104, 74.050.0005,  
15.535.1028, 25.300.1108 poz nolu iş kalemlerine ait analiz formatlarındaki analiz girdilerine  
ait miktarların değiştirildiği ve fiyatın düşük oluşmasına neden olunduğu,  
c) İşçilik analiz girdilerinde 2020 yılı brüt saatlik asgari ücretin altında ücret  
öngörüldüğü, alınan fiyat tekliflerinde imalat girdileri ve işçilik belirtilmeyerek, hayatın  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
olağan koşullarına uygun olmayan teklif fiyat temin edildiği,  
d) 3715 poz nolu “Mevcut suni taş veya mermer plak döşemelerin silimi ve cilası” iş  
kaleminin poz analizindeki 04.K42 nolu “Poliüretan esaslı metal astarı (sıvı)” girdisi için  
teklif edilen fiyat Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2020 yılı birim fiyatlarının altında olduğu, bu  
fiyatın teklif alınarak tevsik edilmesi gerektiği,  
e) 15.365.1101, 15.530.1047, 15.375.1054, 15.540.1222, 15.280.1006, 15.530.1003,  
15.385.1045, 35.150.2110, 15.490.1003, 15.390.1028, 15.410.1104, 74.050.0005,  
15.535.1028, 25.300.1108 imalatlarına ait analiz tablolarında bazı girdi miktarı ile fiyatının  
çarpım sonucunun 0,00 TL olarak yer aldığı, (Örneğin, 3715 nolu iş kalemi analizinde yer  
alan 10.120.1037 mozaik silme makinası (benzinli) rayiç girdisinde olduğu gibi)  
f) İdare, sınır değerin altında kalan firmalardan tekliflerini pekiştirecek EK-O.5, EK-  
O.6 ve EK-O.7 belgeleri talep etmediği, Kamu İhale Genel Tebliği’nde yapılan ve 30/09/2020  
tarihli ve 31260 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan değişikliklerle bu belgelerin sunulmasının  
zorunlu kılındığı, her ne kadar söz konusu değişiklik değişiklikten önce ilanı yapılan ihaleleri  
kapsamasa da (başvuruya konu ihalenin ilan tarihinin 28.09.2020 olduğu), ihale tarihinin  
19.10.2020, aşırı düşük teklif açıklama talebinin 17.11.2020 olduğu göz önüne alındığında  
ihalenin sağlıklı sonuçlandırılması için bahse konu belgelerin istenilmesi gerektiği, idarenin  
ne olursa olsun mevzuat değişikliğinden 47 gün sonra yaptığı aşırı düşük sorgulamasında EK-  
O.5, EK-O.6 ve EK-O.7 belgelerini talep etmemesinin hakkaniyet hükümleriyle  
bağdaşmadığı,  
g) Özel 1, 3, 4, 5, 7, 8, 8/A, 8/B, 9, 11, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 25, 26, 28 ve 29  
nolu pozlara imalatlar ile makine ve elektrik imalatları için alınan ÖZL-IPCCTV-02, ÖZL-  
AS-01, ÖZL.DATA-01, ÖZL-IPCCTV-05, ÖZL-AS-02, ÖZL-KON-70 ve diğer özel  
imalatlara ait fiyat tekliflerinin taşıması gereken ibareleri ve bilgileri taşımadığı, Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 45’inci maddesindeki düzenlemelere uygun olmadığı (Serbest Muhasebeci  
onaylı, TÜRMOB kaşesi bulunmadığı, yetkili kişilerce imzalanmadığı, faaliyet alanında  
bulunmadığı, faaliyet izin belgesi olmayan firmalardan alındığı, defter kayıtlarında  
uygunluğu şüpheli olan fiyat teklifleri sunulduğu)  
h) ÖZL-KON-70 1500W 2 Yollu Profesyonel Side-FilI Aktif Hoparlör, 12 “LF+1”  
HF, ÖZ-AYD.04 13-18W 20x20cm Kare Sıva Altı Led Aydınlatma Armatürü, ÖZL- KON-11  
2x10” 750W 2 Yollu Aktif Line Array Seslendirme Hoparlörü, ÖZ-TV.03 Headend Sistemi  
32 Kanal Kapasiteli, ÖZL-KON-49 Projeksiyon Cihazı, ÖZL-KON-76 86 TV Ekranı, ÖZL-  
KON-1 16 Kanal Dijital Ses Mikseri, ÖZL-KON-77 4 Giriş Presentation Scaler Switcher,  
ÖZL-KON-16 1000W 2 Yollu Profesyonel Aktif Hoparlör, elektrik pozlarına ait iş  
kalemlerinde alınan fiyat tekliflerinin yalnızca malzeme bedeli olarak alındığı, montaj  
bedeline yer verilmediği, bu iş kalemleri için sunulan belgelerin Tebliğ’in 45.1.7’inci  
maddesinde belirtilen açıklamalara uygun olmadığı,  
2) a) Yapımı başlı başına ayrı bir iş olan Özel26 “Hamam” imalatı, Özel 29 “70 m3  
gömme su deposu yapılması” imalatı, Özel 23 “Alüminyum Doğrama (lojman)” imalatının  
tek kalemde teklif alınarak açıklanmasının mevzuata aykırılık teşkil ettiği, bunların  
muhasebeleştirilmesinin mümkün olmadığı, tek bir iş kaleminden oluşmayan birden fazla  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
bileşenden oluşan, her kalemi başlı başına ayrı imalat kalemleri olduğu, hamam imalatında  
su tesisatı, ışıklandırma, mermer, musluk vb. birçok imalatın bulunduğu, Teknik Şartname  
düzenlemelerinden de bu imalatın tek kalem teklif ile açıklanmasının mümkün olmadığı, aynı  
hususların Özel 29 “70 m3 gömme su deposu yapılması” imalatı, Özel 23 “Alüminyum  
Doğrama (lojman)” için de geçerli olduğu,  
b) Asansör imalatları için alınan fiyat tekliflerinin “asansör belgesi” olmayan yetkisiz  
firmalardan alındığı, fiyat tekliflerinde montaj bedelinin belirtilmediği, yapılan açıklamanın  
Tebliğ’in 45.1.7’inci maddesinde belirtilen açıklamalara uygun olmadığı,  
c) Özel 4 “18mm Akustik Yutucu Saçıcı Doğal Ahşap Kaplamalı Duvar Paneli”, Özel  
6 “18 mm Akustik Yansıtıcı Doğal Ahşap Kaplamalı Tavan Paneli” “Özel 8 A “Mdf Lam  
Ahşap Tavan” imalatı gibi yapım işi kalemlerinin teklif mektubu ile açıklanmasının mümkün  
olmadığı, bunların bileşenlerinin EK-O.5, EK-O.6 belgelerinde gösterilmesi gerektiği, bu  
kalemlerin tesisat imalatı gibi değerlendirilmesi durumunda montaj bedelinin eklenmesi  
gerektiği, ancak alınan teklif mektuplarında montaj bedelinin yer almadığı iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
İhale İlan tarihi itibariyle yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
…b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: İstanbul İli, Maltepe İlçesi, Gülsuyu Mahallesi 16246 Ada, 137 No'lu parselde  
bulunan ve Başkanlığımıza tahsisli olan binanın (İstanbul Maltepe Anadolu Eğitim Merkezi)  
tadilatı İşi  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2018H02-33636  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
Yaklaşık 10.000 metrekarelik alanda tadilat işi.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Diyanet İşleri Başkanlığı İstanbul İli,  
Maltepe İlçesi, Gülsuyu Mahallesi 16246 Ada, 137 No'lu parselde bulunan ve Başkanlığımıza  
tahsisli olan bina (İstanbul Maltepe Anadolu Eğitim Merkezi)” düzenlemesine,  
Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü” düzenlemesine yer verilmiştir.  
İncelemeye konu ihalenin Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı Yönetim  
Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan “İstanbul İli, Maltepe İlçesi, Gülsuyu  
Mahallesi 16246 Ada, 137 No’lu Parselde Bulunan ve Başkanlığımıza Tahsisli Olan Binanın  
(İstanbul Maltepe Anadolu Eğitim Merkezi) Tadilatı İşi” ihalesi olduğu, ihalede (27) adet  
dokümanın indirildiği, 19.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile elektronik ortamda  
gerçekleştirilen ihaleye (16) teklifin verildiği, 11.12.2020 tarihli ihale komisyonu kararında,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
Hill İnşaat Sanayi İç ve Dış Ticaret Anonim Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif  
sahibi olarak, başvuru sahibi Ergün Girişim İnşaat Taahhüt Emlak Petrol Taşımacılık Bilişim  
Tekstil Temizlik Eğitim Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin ise ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesi uyarınca, aşırı düşük teklif  
sahipleri tarafından yazılı açıklamanın, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik  
şartnameye uygun olmaması durumunda isteklilerin tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır.  
Bu noktada anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde; iş kapsamındaki  
imalat miktarları idare tarafından istekli olabileceklere verilmemekte; ihale dokümanı  
kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler vb.  
dokümanlar üzerinden idarece ve istekliler tarafından metrajlar ayrı ayrı hesaplanmaktadır.  
Dolayısıyla, ihale konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve  
büyüklüğü gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarların idarenin belirlediği  
miktarlarla birebir örtüşmesi beklenmemektedir. Ancak idarece hesaplanan metrajlar ile  
istekliler tarafından hesaplanan metrajlar arasındaki farklılıkların makul ve kabul edilebilir  
mertebelerde olması gerektiği, bu durumda da açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı  
üzerinden sağlanan fiyat avantajının, ihaleye teklif veren diğer istekli/isteklilerin teklif  
bedellerine göre sıralamada değişikliğe sebep olup olmadığı, diğer bir deyişle kendileri lehine  
bir avantaj sağlayıp sağlamadığı hususunun dikkate alınması gerektiği anlaşılmıştır.  
17.11.2020 tarihinde aşırı düşük teklif sahiplerine EKAP üzerinden gönderilen yazıda  
“Başkanlığımızca 19/10/2020 tarihinde ihalesi yapılan “İstanbul Anadolu Eğitim Merkezi  
Binası Tadilatı İşi” için vermiş olduğunuz teklif, sınır değerin altında kaldığı için “aşırı  
düşük teklif” olarak değerlendirilmiş olup; söz konusu yapım işinin proje ve şartnamelerine  
uygun olarak gerçekleşmesi için önereceğiniz; avantajlı koşulları, kullanacağınız  
malzemelerin özelliklerini, teklif bedellerini oluşturan iş kalemleri ve iş gruplarına ait  
metrajlar ve alt metrajları ile bunlara ait birim fiyatların tespitinde kullandığınız proforma  
faturalar ile bu fiyatlara ilişkin idarenin tanımladığı yapım şartlarına uygun analizler ve  
teklif bedelini gösteren detaylı hesap cetvelini, ekte yer alan hususlar çerçevesinde  
düzenleyerek Kamu İhale Tebliğinin ilgili hükümleri ile ekleri doğrultusunda ayrıntılı olarak  
belgelendirmeniz gerekmektedir.  
Tarafınızca gerekli çalışmanın yapılarak 23/11/2020 tarihi mesai bitimine kadar  
açıklamalarınızla birlikte gerekli belgelerin Başkanlığımız İhale Komisyonu Başkanlığına  
sunulması gerekmekte olup; aksi durumda teklifiniz değerlendirme dışı bırakılacaktır.”  
ifadelerine yer verilerek, söz konusu yazının ekinde “açıklama istenilecek analiz girdileri”,  
“açıklama istenilmeyecek analiz girdileri”, “açıklama istenilecek iş kalemleri” ve analiz  
formatlarına yer verildiği görülmüştür.  
28.01.2021 tarihinde idareye gönderilen yazıda “2020/486530 İhale kayıt numaralı  
“İstanbul İli, Maltepe İlçesi, Gülsuyu Mahallesi 16246 Ada, 137 No’lu Parselde Bulunan ve  
Başkanlığımıza Tahsisli Olan Binanın (İstanbul Maltepe Anadolu Eğitim Merkezi) Tadilatı  
İşi” ile ilgili Kurumumuza yapılan başvuruya ilişkin olarak ilgi (a)’da kayıtlı yazımız ile  
gerekli bilgi ve belge istenilmiş olup, istenilen bilgi ve belgeler tarafınızdan ilgi (b)’de kayıtlı  
yazı ile Kurumumuza gönderilmiştir. Yapılan incelemede, ek olarak aşağıda belirtilen bilgi ve  
belgelere de ihtiyaç duyulmuştur:  
1) İdarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”nin yaklaşık maliyete  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
oranlarının kümülatif toplamını gösteren bilgi ve belgeler,  
2) İdarece hazırlanan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak açıklama yapılması  
istenilen analiz girdileri ile açıklama yapılması istenilmeyen analizlerin belirlendiği bilgi ve  
belgeler,  
3) Yaklaşık maliyetin hesaplanmasında kullanılan tüm bilgi ve belgeler,  
4) Başvuru sahibince şikayet konusu yapılan “Hill İnşaat Sanayi İç ve Dış Ticaret  
Anonim Şirketi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, metraj farkının  
%10’unun üzerinde olduğu” hususuna yönelik, idarece yapılan hesaplamaların, “excel”  
dosyasında CD ortamında gönderilmesi…” istenilmiştir.  
Söz konusu yazıya istinaden idare tarafından gerekli bilgi ve belgeler 03.02.2021  
tarihinde gönderilmiştir.  
İdarece gönderilen belge ve bilgiler doğrultusunda, ihale üzerinde bırakılan istekli Hill  
İnşaat Sanayi İç ve Dış Ticaret Anonim Şirketi tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde;  
Sorgulamaya tabi tutulan 109 iş kalemine ilişkin miktar, birim fiyat ve toplam tutarlar  
ile açıklama istenilmeyen iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterildiği  
hesap cetvelinin sunulduğu görülmüş olup, söz konusu hesap cetvelinde sorgulamaya tabi  
tutulan 109 iş kalemine ait miktarlar ile bu iş kalemlerine ait idare tarafından öngörülen  
miktarların karşılaştırılması neticesinde;  
Sorgulamaya tabi tutulan 109 iş kaleminden 32 tanesinde oluşan miktar farkının istekli  
lehine %10’dan fazla olduğu, 10 tanesinde oluşan miktar farkının istekli lehine %10’dan az  
olduğu, 19 tanesinde oluşan miktar farkının istekli aleyhine %10’dan fazla olduğu, 6  
tanesinde oluşan miktar farkının istekli aleyhine %10’dan daha az olduğu, 42 tanesinde ise  
istekli tarafından hesaplanan miktarların idare tarafından hesaplanan miktarlara eşit olduğu  
anlaşılmıştır. Bu bağlamda, ihale üzerinde bırakılan anılan istekli tarafından sorgulamaya tabi  
tutulan 109 iş kalemlerine ilişkin, teklif edilen birim fiyatlar ile miktar farklarının çarpılması  
sonucunda elde edilen toplam tutarda, adı geçen isteklinin kendi lehine 544.501,36 TL fiyat  
farkı avantajı sağladığı hesaplanmıştır. İsteklinin teklif bedeli olan 11.629.000,00 TL ile söz  
konusu fark toplandığında 12.173.501,36 TL (11.629.000,00+544.501,36) tutarına ulaşıldığı,  
bu tutarın anılan isteklinin sıralamasını değiştirdiği anlaşılmıştır. (Başvuru sahibinin teklif  
bedeli 12.165.561,00 TLdir.)  
a) Anılan istekli tarafından sorgulamaya tabi tutulan 109 iş kalemi için teklif edilen  
birim fiyatlar ile miktar farklarının çarpılması sonucunda elde edilen toplamda, 544.501,36  
TL fiyat farkı avantajı sağladığı, söz konusu tutar isteklinin teklif fiyatı ile toplandığında  
isteklinin sıralamasının değiştiği, bu bağlamda aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata  
uygun olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu,  
b) Anılan istekli tarafından 15.280.1006, 15.530.1047 ve 15.530.1003 girdilerinde,  
idarece verilen analiz formatlarının kullanıldığı ve miktarların değiştirilmediği, diğer  
kalemlere yönelik olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen 45.1.5’inci  
maddesi uyarınca kamu kurum ve kuruluşu fiyatlarının esas alındığı ve liste halinde yer  
verildiği, dolayısıyla başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
c) Anılan istekli tarafından saatlik asgari işçilik ücretinin en düşük 13,50 TL olarak  
belirtildiği, söz konusu ücretin 2020 yılı saatlik asgari ücretine tekabül ettiği, fiyat  
tekliflerinde montaj gereken işlerde maliyet ve montaj ayrı ayrı belirtilecek şekilde fiyat  
teklifi alındığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
d) 3715 poz nolu “Mevcut suni taş veya mermer plak döşemelerin silimi ve cilası” iş  
kaleminin poz analizindeki 04.K42 nolu “Poliüretan esaslı metal astarı (sıvı)” girdisi için  
Kültür ve Turizm Bakanlığı 2020 Malzeme ve İşçilik Rayici listesindeki fiyatın esas alındığı,  
dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
e) Anılan istekli tarafından 15.280.1006, 15.530.1047 ve 15.530.1003 girdilerinde  
miktar ile fiyatın çarpım sonucunun “sıfır” olarak yer verilmediği, diğer kalemlere yönelik  
olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen 45.1.5’inci maddesi uyarınca kamu  
kurum ve kuruluşu fiyatlarının esas alındığı ve liste halinde yer verildiği, dolayısıyla başvuru  
sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı,  
f) 30.09.2020 tarihli ve 31260 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin “Başlamış olan ihaleler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Bu maddeyi yürürlüğe  
koyan Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı veya yazılı olarak duyurusu yapılmış olan  
ihaleler, ilanın veya duyurunun yapıldığı tarihte yürürlükte olan Tebliğ hükümlerine göre  
sonuçlandırılır. Ancak, bu maddeyi yürürlüğe koyan Tebliğin 4, 7, 10 ve 24 üncü maddeleri  
ilan veya duyuru tarihlerine bakılmaksızın ilgili maddelerin yürürlüğe girdiği tarihten  
itibaren, 5 inci maddesi ise ilgili maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ve sonraki tarihlerde  
yapılan ihalelerde uygulanır.açıklamaları yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen Tebliğ açıklaması uyarınca, Tebliğ’in yürürlüğe girdiği tarihten  
önce ilanı veya yazılı olarak duyurusu yapılmış olan ihalelerin, ilanın veya duyurunun  
yapıldığı tarihte yürürlükte olan Tebliğ hükümlerine göre sonuçlandırılacağı, söz konusu  
ihalenin ilan tarihinin 28.09.2020 olduğu ve başvuru sahibince aktarılan hususlara yönelik  
30.09.2020 tarihli ve 31260 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan açıklamaların esas  
alınmayacağı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
g) Söz konusu fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği uyarınca fiyat tekliflerinin  
taşıması gereken ibarelere yer verildiği, meslek mensubunca imzalandığı, fiyat teklifi alınan  
firmaların unvanlarından söz konusu fiyat tekliflerine konu işin faaliyet alanları içerisinde  
olduğunun anlaşıldığı, fiyat tekliflerinde TÜRMOB kaşe bilgilerinin yer aldığı, dolayısıyla  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
h) Söz konusu iş kalemlerine yönelik anılan istekli tarafından alınan fiyat tekliflerinde  
malzeme bedeli ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği, idarece gönderilen formata uygun  
şekilde sunulduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.  
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.  
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare  
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on  
gündür.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan  
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal  
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar.  
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması  
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön  
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru  
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu  
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet  
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”  
açıklaması bulunmaktadır.  
Başvuru sahibinin tekliflerin değerlendirilmesine yönelik iddialarının 23.12.2020  
tarihli idareye şikayet başvurusuna konu edilmediği, söz konusu iddiaların ilk kez 13.01.2021  
tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet başvurusunda yer aldığı tespit edilmiştir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci  
fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.  
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari  
başvuru yolunda şikayet yoluna başvurulmadan itirazen şikayet yoluna  
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet  
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.  
Bu çerçevede şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte  
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını  
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe  
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması  
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.  
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet  
başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan  
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği  
anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin iddiasının şekil yönünden reddedilmesi  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren istekliler tarafından  
iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10  
gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri  
sürülmesi de gerekmektedir.  
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde  
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların  
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz  
konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri  
sürülmeyen iddiaların da Kurum tarafından incelenmesi mümkün bulunmamaktadır.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin bahse konu iddiasını uyuşmazlığa konu hususu  
öğrendiği 21.12.2020 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı şekilde ileri  
sürmesi, bir diğer deyişle başvuruda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra  
13.01.2021 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından başvuru  
sahibinin iddiasının süre yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Hill İnşaat Sanayi İç ve Dış  
Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi ve bu aşamadan  
sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/007  
: 29  
: 17.02.2021  
: 2021/UY.II-407  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.