Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü
/
2020/561276-Osmaniye Kadirli Hükümet Konağı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2020/561276
Başvuru Sahibi
Türkan Yapı Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti.
İdare
Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü
İşin Adı
Osmaniye Kadirli Hükümet Konağı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
BAŞVURU SAHİBİ:
Türkan Yapı Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti.
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/561276 İhale Kayıt Numaralı “Osmaniye Kadirli Hükümet Konağı Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü tarafından
16.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Osmaniye Kadirli Hükümet Konağı
Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Türkan Yapı Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 16.12.2020
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.12.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 31.12.2020 tarih ve 59937 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.12.2020
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/2208 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgesinin ihalede istenilen
benzer işe uygun olmadığı, belge tutarının istenilen asgari iş deneyim tutarını karşılamadığı,
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin bilanço ve gelir tablolarında yer alan verilerin,
İdari Şartname’nin 7.4.2 ve 7.4.3’üncü maddesinde düzenlenen oranları sağlamadığı,
3) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından beyan edilen geçici teminat mektubu
tutarının teklif tutarının %3’ünü karşılamadığı, anılan mektubun geçerlik süresinin İdari
Şartname’de belirtilen süreden kısa olduğu, bu nedenle isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif
açıklaması istenilmeksizin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
4) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının
uygun olmadığı, şöyle ki;
a) Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, açıklama istenilen iş kalemleri için esas
alınan metrajların, yaklaşık maliyette yer alan metrajlarla uyumlu olmadığı, bazılarında %
10’u aşan, bazılarında ise % 10’unun altında metraj eksikliklerinin bulunduğu, eksik
gösterilen metrajların parasal tutarlarının isteklinin teklifine eklendiği takdirde teklif
sıralamasının değişeceği,
b) Sunulan analizlerde açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin bir kısmı için hiçbir
fiyat öngörülmediği (0,00 TL), açıklama istenilen ve istenilmeyen aynı analiz girdileri için
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
farklı analizlerde farklı fiyatların teklif edildiği, girdi tutarları belirtilmeden yapılan
analizlerin ihale dokümanına ve birim fiyat tariflerine uygun olup olmadığının kontrolünün
yapılamayacağı,
c) Sunulan analizlerde, açıklama istenilen ve açıklama istenilmeyen analiz girdileri
için ön görülen girdi miktarlarının, gerek pozların tarifinde yer alan girdi miktarları gerekse
ihale dokümanı kapsamında isteklilere verilen analizlerde yer alan girdi miktarlarıyla uyumlu
olmadığı, girdi miktarlarının eksiltilerek fiyat avantajı elde edildiği, idare tarafından verilen
analiz girdilerinde yer alan ölçü birimlerinin açıklamada yer alan ölçü birimleriyle uyumlu
olmadığı, iş kalemleri ve analiz girdileri için açıklama sunulmadığı,
ç) İsteklinin sunduğu analizler, hesap cetvelleri, alt analizler ve fiyat tekliflerinde
aritmetik hataların olduğu, analiz ve fiyat tekliflerindeki birim fiyatlar ile hesap cetvelindeki
birim fiyatların birbiriyle uyumlu olmadığı, analizlerin idarenin belirlediği analiz formatlarına
uygun olmadığı, sunulan analizlerde yer alan girdi miktarlarının, açıklanması istenilen iş
kalemlerinin birim fiyatlarına aykırı olarak değiştirildiği,
d) Sunulan analizlerin poz numaraları ile tanımlarının, açıklama istenilen iş
kalemlerinde belirtilen poz numaraları ve tanımlarıyla uyumlu olmadığı, bu durumun Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği,
e) Analizlerde yer verilen işçilik ücretlerinin yürürlükte olan asgari ücretin altında
olduğu, aynı poz numaralı işçilik giderleri için farklı analizlerde farklı ücretlerin belirlendiği,
f) Açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan boru imalatı için herhangi bir
montaj bedeli öngörülmeden açıklama yapıldığı, açıklama istenilmeyen analiz girdilerine,
sunulan analizler içerisinde yer verilmediği,
g) Elektrik ve tesisat iş kalemleri için idarenin düzenlediği analizlerde malzeme ve
montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterildiği, isteklinin açıklama kapsamında sunduğu analizlerde
ise sadece malzeme girdisine yer verildiği,
h) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin yasal mevzuata uygun olmadığı, sahte
olarak düzenlendiği, teklife konu malzeme ve hizmetlerinin teklif veren firma tarafından
alımı, satımı, imalatı, ithalatı ve ihracatı yapılmamış olmasına rağmen sahte fiyat teklifi
düzenlendiği, bu nedenle beyan edilen alış ve satış faturalarının ilgili meslek mensubundan
istenilerek işlem tesis edilmesi gerektiği, sunulan EK-O.5 ve EK-O.6 tutanaklarında yer alan
fatura tarihleriyle geçici vergi beyannamesindeki tarihlerin uyumsuz olduğu, fiyat
tekliflerinin serbest muhasebeci tarafından imzalanıp kaşelendiği, fiyat tekliflerinde yer alan
imzaların fiyat teklifi veren firma yetkilileri tarafından imzalanmadığı, firmaların teklife konu
alanda faaliyet göstermedikleri, fiyat teklifleri üzerinden yer alması gereken Tebliğ’in
45.1.13.1’inci maddesindeki ibarenin doğru yazılmadığı, tutanak tarih ve sayılarına yer
verilmediği, maliyet / satış tutarı tespit tutanak tarihlerinin ihale ilan tarihleriyle uyumsuz
olduğu, sunulan fiyat tekliflerinde son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ait
rakamsal verilerin esas alınarak hazırlanmadığı, 2020/1 dönemine ait verilerinin esas alındığı,
fiyat tekliflerinde ve dayanağı olan tutanaklarda bulunan SMMM kaşelerinin izinsiz
kullanıldığı, dolayısıyla fiyat teklifi dayanağı olan maliyet / satış tutarı tespit tutanaklarında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
imzası bulunan SMMM’ye ait imza sirkülerinin istenilmesinin gerektiği, fiyat tekliflerinin
dayanağı olarak hazırlanan Ek.-O.5 ve Ek.-O.6 tutanaklarının eki olan mükellefe ait imza
sirküleri ile ilgili meslek mensubunun faaliyet belgesinin fotokopi olarak sunulduğu, bu
durumun belgelerin sunuluş şekline aykırılık teşkil ettiği, söz konusu tutanakların Kamu İhale
Genel Tebliği’nin ilgili maddesinde açıklanan alış ya da satış tutarının 1/20’sini karşılamadığı,
söz konusu tutanaklarda beyan edilen fatura bilgilerinin belgeyi düzenleyen meslek mensubu
veya vergi dairesinden istenilmesi gerektiği,
ı) Satış tutarı tespit tutanağı (Ek.-O.6) esas alınarak düzenlenen fiyat tekliflerinin
gerçek verilere dayalı olarak düzenlenmediği, gerek fiyat teklifinde gerekse tutanaklarda
işçilik dahil fatura tutarları esas alınarak teklif verildiği, malzeme ve işçiliğin teklif
rakamlarının ayrı ayrı gösterilmediği, bu durumun Tebliğ’e aykırı olduğu, maliyet tespit
tutanağında (Ek.O.5) teklife konu edilen mal/hizmetin sadece malzemesine yer verildiği,
işçilik ve diğer girdilerine yer verilmediği, P.Ö.P.01 poz numaralı bitki listesi iş kalemi
içerisinde yer alan bitkilere ilişkin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin tek bir fatura ile
açıklandığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler
istenebilir:
…
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
…
2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında
taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleriyle ilgili deneyimi gösteren belgeler,
b) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerinde sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında
denetlenen ya da yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeler
…
Birinci fıkranın (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen belgelerden, yapım
ve yapımla ilgili hizmet işlerinde, denetleme veya yönetme görevi nedeniyle alınanlarda
gerçek kişinin mühendis veya mimar olma şartı aranır. İş bitirme, yönetim veya denetim
suretiyle elde edilecek belgeler, belge sahibi kişi veya kuruluşların dışındaki istekliler
tarafından kullanılamaz, belgeler devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. Bu belge
sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişilerin ihaleye girebilmesinde en az bir
yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olması ve bu sürede bu Kanuna göre
yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili
olması, bu şartların her ihalede aranması ve teminat süresi sonuna kadar muhafaza edilmesi
zorunludur…” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”
başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu
veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya
benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi
zorunludur…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde
“(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin
değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır.
Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş
deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı
unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının
tamamı değerlendirilir…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu
maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde
güncellenir:
a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye
bağlanan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan
yıldan bir önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde
bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden
güncellenir.
b) 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren
belgeler, belgeye konu işin ihale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait
endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
c) (a) ve (b) bendi dışında kalan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye
konu işin sözleşmesinin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet
tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan
katsayı üzerinden güncellenir.
d) Alt yüklenici iş bitirme belgeleri, yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan
sözleşmenin tarihi esas alınarak güncellenir...” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: OSMANİYE KADİRLİ HÜKÜMET KONAĞI YAPIM İŞİ
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):
d) Kodu:
e) Miktarı:
Toplam 6.662 m2 İnşaat Alanlı, B+Z+3 kattan Oluşan Hizmet Binası Yapım İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kadirli/OSMANİYE” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
Anılan Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.1. … İstekli tarafından teklif
edilen bedelin % 60'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek
sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını
sağlaması zorunludur.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda
belirtilmiştir:
11.06.2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış Yapım İşlerinde İş
Deneyiminde Değerlendirilecek Benzer İşlere Dair Tebliğde yer alan B/III, Grubu veya bu
gruba ait onarım işleri benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü tarafından açık ihale
usulü ve anahtar teslimli götürü bedel teklif türü ile elektronik ortamda gerçekleştirilen
“Osmaniye Kadirli Hükümet Konağı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak 08.12.2020 tarihinde
kesinleşen ihale komisyonu kararına göre; ihale dokümanı indirenlerin sayısının 34, teklif
verenlerin sayısının 26, aşırı düşük teklif sayısının 2 olduğu, Özgün İnşaat Gıda San. ve Tic.
Ltd. Şti.nin EK.O.5 – EK.O.6 tutanaklarını aşırı düşük teklif açıklamasında sunmadığından
teklifinin reddedildiği, idare tarafından ekonomik açıdan en avantajlı teklif ile ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklilerden beyan edilen bilgi ve belgelerin istenildiği,
söz konusu isteklilerce istenilen belgelerin sunulduğu, ihalenin aşırı düşük teklif açıklamaları
ve beyana ilişkin sunulan belgeleri uygun bulunan Sinan Ünsal üzerinde bırakıldığı,
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise başvuru sahibi Türkan Yapı Taahhüt
Tic. ve San. Ltd. Şti. olduğu anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu iş için sunulan teklif tutarının
16.149.000,00 TL olduğu, başvuruya konu ihalede ihale konusu iş veya İdari Şartname’de
belirtilen benzer işlere uygun olarak teklif edilen bedelin en az %60’ı oranında iş deneyimi
gösteren belgelerin sunulması gerektiği anlaşılmıştır.
İhale işlem dosyasında yer almayan yeterlik bilgileri tabloları 04.02.2021 tarihli ve
E.2021/2211 sayılı Kurum yazısıyla istenmiştir. İdarenin 10.02.2021 tarihinde Kurum
kayıtlarına alınan 08.02.2021 tarihli ve E-96977586 sayılı yazısı ile gönderdiği yeterlik
bilgileri tablolarından ihale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal’a ait yeterlik bilgileri tablosunun
“Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Belgeler” kısmının “EKAP’ta kayıtlı olan iş deneyim
belgesi” satırında belgeye EKAP tarafından verilen “2018/66507-2708657-1-1” numaranın
beyan edildiği tespit edilmiştir.
Sinan Ünsal’ın yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettiği iş deneyim bilgilerine ilişkin
EKAP’tan yapılan sorgulamada; idarenin adının “Valilik (YİKOB-maas için) İçişleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
Bakanlığı Bakan Yardımcılığı” olarak belirtildiği iş deneyim belgesinin 21.06.2019
düzenlenme tarihli, 18.681.159,17 TL belge tutarlı, uygulanan yapı tekniği bölümünde
belgenin esaslı unsurunun “(B) Üst Yapı (Bina) İşleri III. Grup: Bina İşleri)” yazıldığı,
“Kahramanmaraş Dulkadiroğlu 24 Derslikli Okul ve Pansiyon Binası Yapım İşi” kapsamında
alındığı, söz konusu iş bitirme belgesinin Sinan Ünsal’ın %49 ortağı olan iş ortaklığına ait
yüklenici iş bitirme belgesi olduğu görülmektedir.
Yukarıda tespitleri yapılan iş deneyim belgesinin güncellemesi yapıldıktan sonraki,
belge tutarının 29.323.903,84 TL olduğu, Sinan Ünsal’ın iş ortaklığından kaynaklı (%49)
hissesine düşen tutarının ise 14.368.712,88 TL olduğu görüldüğünden gereken iş deneyim
belge tutarının üzerinde bir iş deneyim belgesi sunduğu anlaşılmıştır. Ayrıca İdari
Şartname’de düzenlenen benzer iş olarak kabul edilecek B/III grubu iş tanımına da uygun bir
iş deneyim belgesi sunulduğundan başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan 4734 Kamu İhale Kanunu’nun “Eşik değerler”
başlıklı 8’inci maddesinde “Bu Kanunun 13 ve 63 üncü maddelerinin uygulanmasında
yaklaşık maliyet dikkate alınarak kullanılacak eşik değerler aşağıda belirtilmiştir:
a) Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında
üçyüzmilyar Türk Lirası. (Birmilyonyediyüzyetmişsekizbinbeşyüzyirmibeş Türk Lirası)*
b) Kanun kapsamındaki diğer idarelerin mal ve hizmet alımlarında beşyüzmilyar Türk
Lirası. (İkimilyondokuzyüzaltmışdörtbinikiyüzonyedi Türk Lirası)*
c) Kanun kapsamındaki idarelerin yapım işlerinde onbirtrilyon Türk Lirası.
(Altmışbeşmilyonikiyüzonüçbinyüzseksenyedi Türk Lirası Türk Lirası)*” hükmü yer
almaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı
30’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere aday veya isteklilerden istenecek belgeler aşağıdaki
esaslara göre belirlenir:
a) Yaklaşık maliyetine bakılmaksızın aday veya isteklinin teklif vermeye yetkili
olduğunu gösteren belgeler ile iş deneyim belgesinin her ihalede istenilmesi zorunludur.
b) Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler, yaklaşık maliyeti eşik değerin;
1) Onda birine kadar olan ihalelerde istenilemez,
2) Onda birinden eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde istenilebilir,
3) Yarısına eşit ve bu değerin üzerinde olan ihaleler ile yeterlikleri tespit edilenler
arasından belli sayıda adayın davet edilmesinin öngörüldüğü belli istekliler arasında ihale
usulüyle yapılan ihalelerde istenilmesi zorunludur…” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin aranacak belgeler ve bu
belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.4’üncü maddesinde “7.4.1 İsteklinin teklif
ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya
gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans
mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra
düzenlenmiş olması zorunludur.
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına
bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir.
7.4.2. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.4.3. Bu bent boş bırakılmıştır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Bahse konu ihalenin yaklaşık maliyetinin 22.535.349,68 TL olduğu, Kanun
kapsamında bulunan idarelerin yapım işlerinde kullanacağı eşik değerin ise 2020 yılı için
65.213.187,00 TL olduğu, dolayısıyla anılan ihalenin yaklaşık maliyetinin, eşik değerin onda
biri ile yarısı arasında kaldığı görülmektedir.
Yukarıda aktarılan Yönetmelik hükmünden yaklaşık maliyeti eşik değerin onda
birinden eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin bilanço
bilgileri ve iş hacmini gösteren toplam cirolarının yeterlik kriteri olarak belirlenmesinin
zorunlu olmadığı anlaşılmaktadır.
İhaleye yönelik hazırlanan İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde ekonomik ve mali
yeterliğe ilişkin belgeler ile bu belgelerin taşıması gereken kriterlerin idarece düzenlenmediği,
bir başka ifadeyle ilgili hususların yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, dolayısıyla ihaleye
katılan isteklilerin bilanço oranlarını ve ciro tutarını karşılaması gereken bir kriterin olmadığı
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on
gündür.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
…
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”
açıklaması bulunmaktadır.
Başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin beyan ettiği geçici
teminat mektubuna yönelik iddiasının 16.12.2020 tarihli idareye şikayet başvurusuna konu
edilmediği, 31.12.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet başvurusunda yer
aldığı tespit edilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından
öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari
başvuru
yolunda
şikayet
yoluna
başvurulmadan
itirazen
şikayet
yoluna
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.
Bu çerçevede şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet
başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği
anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin iddiasının şekil yönünden reddedilmesi
gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren istekliler tarafından
iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10
gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri
sürülmesi de gerekmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz
konusu iddia/iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri
sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün
bulunmamaktadır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin bahse konu iddiasını uyuşmazlığa konu hususu
öğrendiği 08.12.2020 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı şekilde ileri
sürmesi, bir diğer deyişle başvuruda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra
31.12.2020 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiasının süre yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde ““…45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı
maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan
geçerli teklifler tespit edildikten sonra;
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.
…
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun
36ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan
isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
…
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
…
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
…
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış
olması gerekir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık
maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.
…
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki
geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü fiyat teklifi
konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede
düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre
farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre
düzenlenecektir.
…
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,
kullanılabilecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” açıklamaları yer
almaktadır.
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale
komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü.” düzenlemesi yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinden, isteklilerin aşırı düşük teklif
açıklamalarının idarece açıklama isteme yazısı ekinde yer verilen analiz formatlarına uygun
olması gerektiği, idarece verilen analiz formatına uygun olarak açıklama yapmayan
isteklilerin teklifinin reddedileceği anlaşılmaktadır.
İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası üzerinden yapılan incelemede,
başvuruya konu ihalede aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi 51 adet iş kalemi bulunduğu, söz
konusu iş kalemlerinin, ihale komisyonu tarafından idarece hazırlanan “sıralı iş
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemlerinin belirlenmesiyle oluşturulan sıralı liste üzerinden, tutarlarının yaklaşık maliyete
oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri ile kümülatif toplama
eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemlerinin tespit edilmesi suretiyle
belirlendiği, söz konusu iş kalemleri için açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin
hazırlandığı ve özel veya paçal iş kalemleri için analiz formatlarının oluşturulduğu
görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından idarece açıklama istenilen iş
kalemlerine ilişkin miktar, birim fiyatlar ve toplam tutarları içeren hesap cetvelinin sunulduğu
görülmüştür.
Anılan Tebliğ’in 45.1.6’ncı maddesi kapsamında, 22.10.2020 tarihinde ilanı yapılan
ve 16.11.2020 tarihinde ihalesi gerçekleştirilen ihalede kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış 2020 yılına ilişkin birim fiyatların kullanılabileceği, ihale üzerinde bırakılan
Sinan Ünsal tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında açıklama istenilecek iş kalemleri
içerisinde yer alan 50 adet analiz girdisine yönelik olarak kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış 2020 yılı rayiç fiyatlarının kullanıldığı, ayrıca açıklama istenilen iş kalemleri ve
analiz girdilerinde yer alan işçilik girdilerine ilişkin 2020 yılı asgari ücretin saatlik tutarının
altında bir tutar öngörülmediği tespit edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde; iş kapsamındaki
imalat miktarları idare tarafından istekli olabileceklere verilmemekte; söz konusu metrajlar
ihale dokümanı kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler
vb. dokümanlar üzerinden idarece ve istekliler tarafından ayrı ayrı hesaplanmaktadır. İhale
konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve büyüklüğü, metraj
hesabı yapan kişilerin kabulleri gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarların
idarenin belirlediği miktarlarla birebir örtüşmesi beklenmemektedir. Bununla birlikte, idarece
hesaplanan metrajlar ile istekliler tarafından hesaplanan metrajlar arasındaki farklılıkların
makul ve kabul edilebilir mertebelerde olması ve açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı
üzerinden sağlanan fiyat avantajının, ihaleye teklif veren diğer isteklilerin teklif bedellerine
göre sıralamada değişikliğe sebep olup olmadığının, diğer bir ifade ile isteklinin lehine bir
avantaj sağlayıp sağlamadığı hususunun dikkate alınması gerekmektedir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan hesap cetvelinde belirtilen metraj
miktarları ile yaklaşık maliyet hesabında idare tarafından öngörülen metraj miktarları
karşılaştırıldığında, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında yer verilen
metrajların açıklama istenilen 51 adet iş kaleminden 26 adedinde idarenin metrajından fazla
olduğu, 14 adedinin idarenin metrajıyla aynı olduğu, 11 adedinin ise idarenin metrajından
düşük olduğu, bu 11 adet iş kaleminin tamamında metraj farkının %10’dan düşük olduğu,
idarece öngörülen miktarlar ile anılan istekli tarafından teklif edilen birim fiyatların
çarpılması sonucunda istekli aleyhine tutar farkı oluştuğu, dolayısıyla söz konusu durumun
anılan isteklinin lehine değil aleyhine olduğu anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından idarece belirlenen 51 adet iş kalemi
üzerinden aşırı düşük teklif açıklaması yapıldığı ve açıklama istenilmeyen iş kalemleri için
2.010.101,58 TL fiyat öngörüldüğü, söz konusu açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde yer
alan analiz girdilerinde bedel öngörüldüğü ve aynı analiz girdilerine ilişkin farklı analizlerde
farklı fiyatların öngörülmediği tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından analiz formatlarında verilen analiz girdi
miktarlarında herhangi bir değişikliğin yapılmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında
belirlenen iş kalemleri ve sıralı analiz girdileri tablosunda belirtilen miktarlar dikkate alınarak
açıklamada bulunulduğu tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından idarenin aşırı düşük teklif açıklama
yazısında belirlediği analiz formatlarına uygun olarak sunduğu analizler, alt analizler ve hesap
cetvelindeki birim fiyatlar arasında aritmetik hatanın yer almadığı ve birim fiyatların hesap
cetveline doğru olarak aktarıldığı tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından sunulan analizlerin poz numaraları ile
tanımlarının, açıklama istenilen iş kalemlerinde belirtilen poz numaraları ve tanımlarıyla
uyumlu olduğu tespit edilmiştir.
Açıklama istenilen Y.21.050/C11 poz numaralı “Çelik borudan kalıp iskelesi yapılması
(0,00-4,00 m arası (m³)) iş kaleminde boru imalatının yer aldığı, söz konusu iş kaleminin alt
analiz girdilerinde ayrı bir montaj bedelinin yer almadığı, işçilik, malzeme ve makinelere
ilişkin girdilerin yer aldığı tespit edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından elektrik ve tesisat iş kalemlerine
ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile TEDAŞ’ın 2020 yılı birim fiyatlarının kullanıldığı
tespit edilmiştir.
Açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan E.Ö.P.10-Pys, V.0227/05A-Pys,
04.737/H ve P.Ö.P.01-Pys (1 adet bitki) numaralı pozlar için öngörülen fiyatların tevsiki için
fiyat teklifleri ile EK.O-5 maliyet tutarı tespit tutanağı ve EK.O-6 satış tutarı tespit
tutanaklarının sunulduğu görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklama dosyası içerisinde yer
alan 4 adet fiyat teklifi incelendiğinde;
“E.Ö.P.10-Pys” poz numaralı “Cat 6 Patchcord” analiz girdisine ilişkin Eral
Bilgisayar Yazılım San. ve Tic. Ltd. Şti.den 20.11.2020 tarihinde alınan fiyat teklifi
incelendiğinde; EK-.O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, şirketin kaşe ve imzası ile
ilgili meslek mensubunun kaşe ve imzasının yer aldığı, “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 20.11.2020
tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının
%80’inin altında olmadığını beyan ederim” ibaresinin yer aldığı görülmektedir. Fiyat
teklifinin dayanağı olarak sunulan satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde; geçici vergi
beyanname döneminin 2020 yılı üçüncü dönemine ait olduğu, ağırlıklı ortalama birim satış
tutarına yer verildiği, tutanağın fatura bilgileri tablosu bölümünde belirtilen faturanın
tarihinin 25.09.2020 tarihli olduğu dolayısıyla 2020/3 geçici vergi beyanname dönemi
içerisinde düzenlendiği, tutanağın ekinde yer alan mükellefe ait imza sirküleri ile meslek
mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu ve ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat
teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı tespit
edilmiştir.
“V.0227/05A-Pys” poz numaralı “Travertene ait Düz Satıhta Yonu Taşı” analiz
girdisine ilişkin Hasçakmak Mermer San. Tic. Ltd. Şti.den 20.11.2020 tarihinde alınan fiyat
teklifi incelendiğinde; EK-.O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, şirketin kaşe ve
imzası ile ilgili meslek mensubunun kaşe ve imzasının yer aldığı, “Bu fiyat teklifindeki birim
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan
20.11.2020 tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim” ibaresinin yer aldığı görülmektedir.
Fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde; geçici vergi
beyanname döneminin 2020 yılı ikinci dönemine ait olduğu, ağırlıklı ortalama birim satış
tutarına yer verildiği, tutanağın fatura bilgileri tablosu bölümünde belirtilen faturanın
tarihinin 20.05.2020 tarihli olduğu dolayısıyla 2020/2 geçici vergi beyanname dönemi
içerisinde düzenlendiği, tutanağın ekinde yer alan mükellefe ait imza sirküleri ile meslek
mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu ve ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat
teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı tespit
edilmiştir.
“P.Ö.P.01-Pys” poz numaralı “Bitki Listesi (Kârsız)” analiz girdisi içerisinde yer alan
“Cercis siliquasturm (Erguvan)” girdisine ilişkin Şahane Peyzaj ve Tarım Ürünleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
Aleksandra Tufan’dan 20.11.2020 tarihinde alınan fiyat teklifi incelendiğinde; EK-.O.6 satış
tutarı tespit tutanağının sunulduğu, şirketin kaşe ve imzası ile ilgili meslek mensubunun kaşe
ve imzasının yer aldığı, “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 20.11.2020 tarih ve 1 sayılı satış tutarı
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını
beyan ederim” ibaresinin yer aldığı görülmektedir. Fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan
satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde; geçici vergi beyanname döneminin 2020 yılı ikinci
dönemine ait olduğu, ağırlıklı ortalama birim satış tutarına yer verildiği, tutanağın fatura
bilgileri tablosu bölümünde belirtilen faturanın tarihinin 22.06.2020 tarihli olduğu dolayısıyla
2020/2 geçici vergi beyanname dönemi içerisinde düzenlendiği, tutanağın ekinde yer alan
mükellefe ait imza sirküleri ile meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu ve ihale
konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az
1/20’si kadar satış yapıldığı tespit edilmiştir.
“04.737/H” poz numaralı “Perlitli alçılı tek kat (kaba ince) sıva harcı (kuru karışım,
torbalı)” analiz girdisine ilişkin Fahrettin Dokuyucu İnş. Taş. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den
20.11.2020 tarihinde alınan fiyat teklifi incelendiğinde; EK-.O.5 maliyet tespit tutanağının
sunulduğu, şirketin kaşe ve imzası ile ilgili meslek mensubunun kaşe ve imzasının yer aldığı,
“Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca
düzenlenerek onaylanan 20.11.2020 tarih ve 005 sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama
birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı görülmektedir.
Fiyat teklifinin dayanağı olarak maliyet tespit tutanağı incelendiğinde; tutanağın ekinde yer
alan mükellefe ait imza sirküleri ile meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu, söz
konusu girdinin ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının
en az 1/20’si kadar alım yapıldığı, ancak geçici vergi beyanname döneminin 2020 yılı üçüncü
dönemine ait olduğu görülmekle birlikte, tutanağın fatura bilgileri tablosu bölümünde
belirtilen faturanın tarihinin 21.04.2020 tarihli olduğu dolayısıyla faturanın tarihinin içinde
bulunduğu geçici vergi beyanname döneminin tutanakta belirtilen üçüncü döneme (2020 /
Temmuz, Ağustos, Eylül) ait olmadığı, ikinci döneme (2020 / Nisan, Mayıs, Haziran) ait
olduğu tespit edilmiştir. Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesine göre fiyat teklifini
veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin fatura bilgileri
tablosunda belirtilen dönemle uyumlu olması gerektiği anlaşılmıştır. Bu durumda fiyat
teklifine dayanak olarak sunulan maliyet tespit tutanağının düzenlendiği geçici vergi
beyanname dönemiyle fatura bilgileri tablosundaki bilgilerin uyumsuz olduğu tespit
edilmiştir.
Yukarıda aktarılan tespitler dikkate alınarak başvuru sahibinin iddiaları
incelendiğinde;
a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan hesap cetvelinde belirtilen metraj
miktarları ile yaklaşık maliyet hesabında idare tarafından öngörülen metraj miktarları
karşılaştırıldığında, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında yer verilen
metrajların açıklama istenilen 51 adet iş kaleminden 26 adedinde idarenin metrajından fazla
olduğu, 14 adedinin idarenin metrajıyla aynı olduğu, 11 adedinin ise idarenin metrajından
düşük olduğu, bu 11 adet iş kaleminin tamamında metraj farkının %10’dan düşük olduğu,
idarece öngörülen miktarlar ile anılan istekli tarafından teklif edilen birim fiyatların
çarpılması sonucunda istekli aleyhine tutar farkı oluştuğu, idare tarafından yapılan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
hesaplamanın da aynı şekilde gerçekleştirildiği, dolayısıyla söz konusu durumun anılan
isteklinin lehine değil aleyhine olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
b) Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekliler tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin her biri için miktar ve birim
fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için
teklif edilen toplam bedelin gösterilmesinin yeterli olduğu, bu kapsamda ihale üzerinde
bırakılan Sinan Ünsal tarafından idarece belirlenen 51 adet iş kalemi üzerinden aşırı düşük
teklif açıklaması yapıldığı ve açıklama istenilmeyen iş kalemlerine ilişkin toplam
2.010.101,58 TL olmak üzere her bir iş kalemi için bedel öngörüldüğü, söz konusu iş
kalemleri içerisinde yer alan analiz girdilerinde 0,00 TL’nin üzerinde tutar belirlendiği ve
aynı analiz girdilerine ilişkin farklı analizlerde farklı fiyatların öngörülmediği, dolayısıyla
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan maddelerine uygun açıklamada bulunulduğu
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
c) İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından sunulan aşırı düşük teklif
açıklamalarında idarece analiz formatlarında verilen analiz girdi miktarlarında herhangi bir
değişikliğin yapılmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında belirlenen iş kalemleri ve
sıralı analiz girdileri tablosunda belirtilen miktarlar dikkate alınarak açıklamada bulunulduğu
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
ç) İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından idarenin aşırı düşük teklif açıklama
yazısında belirlediği analiz formatlarına uygun olarak sunduğu analizler, alt analizler ve hesap
cetvelindeki birim fiyatlar arasında aritmetik hatanın yer almadığı ve birim fiyatların hesap
cetveline doğru olarak aktarıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
d) İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından sunulan analizlerin poz numaraları
ile tanımlarının, açıklama istenilen iş kalemlerinde belirtilen poz numaraları ve tanımlarıyla
uyumlu olduğu görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
e) İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından açıklama istenilen iş kalemleri
içinde yer alan tüm işçilik girdileri için 2020 yılı saatlik asgari ücreti olan 13,08 TL’nin
kullanıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
f) Başvuru sahibi tarafından boru imalatına ilişkin herhangi bir montaj bedeli
öngörülmediği iddia edilmekle birlikte, sadece açıklama istenilen Y.21.050/C11 poz numaralı
“Çelik borudan kalıp iskelesi yapılması (0,00-4,00 m arası (m³)) iş kaleminde boru imalatının
yer aldığı, söz konusu iş kaleminin alt analiz girdilerinde ise ayrı bir montaj bedelinin yer
almadığı, işçilik, malzeme ve makinelere ilişkin girdilerin yer aldığı, söz konusu işçilik
kalemlerinden dolayı montaj bedelinin de yer aldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
g) İhale üzerinde bırakılan Sinan Ünsal tarafından elektrik ve tesisat iş kalemlerine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarının birim fiyatlarının kullanıldığı anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
h) Yukarıda aktarılan tespitler neticesinde sunulan fiyat tekliflerinin meslek mensubu
tarafından kaşelenip imzalandığı, söz konusu belgelerin fiyat teklifi veren firmaların yetkili
kişileri tarafından imzalandığı ve ilgili firmaların teklife konu alanda faaliyet gösterdikleri,
fiyat teklifleri üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerinde açıklanan ibarelerin
doğru olarak yazıldığı ve tutanak tarih ve sayılarına yer verildiği ve ihale ilan tarihiyle
uyumlu olduğu, ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu
mamul/mal/hizmetin en az 1/20’si kadar alım/satım yapıldığı anlaşılmıştır.
Bununla birlikte “04.737/H” poz numaralı “perlitli alçılı tek kat (kaba ince) sıvı harcı
(kuru karışım, torbalı)” analiz girdisine ilişkin alınan fiyat teklifinde geçici vergi beyanname
döneminin 2020 yılı üçüncü dönemine ait olduğu belirtilmesine rağmen tutanağın fatura
bilgileri tablosu bölümünde yer alan fatura tarihinin 21.04.2020 tarihli olduğu, buna ek olarak
fiyat teklifine dayanak olarak sunulan faturanın da 21.04.2020 tarihinde düzenlendiği,
dolayısıyla faturanın geçici vergi beyanname döneminin tutanakta belirtilen üçüncü döneme
(2020 / Temmuz, Ağustos, Eylül) ait olmadığı, ikinci döneme (2020 / Nisan, Mayıs, Haziran)
ait olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesine göre fiyat teklifini veren kişi
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde kullanılması öngörülen
fiyat teklifi konusu mal miktarının belirtilmesi ve belirtilen son veya önceki geçici vergi
beyanname döneminin fatura bilgileri tablosunda belirtilen dönemle uyumlu olması gerektiği,
bu itibarla fiyat teklifine dayanak olarak sunulan maliyet tespit tutanağının düzenlendiği
geçici vergi beyanname dönemiyle fatura bilgileri tablosundaki bilgilerin uyumsuz olduğu
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayrıca başvuru sahibi tarafından fiyat tekliflerinin sahte olduğu ve meslek
mensubundan alış ve satış faturalarının istenilmesi gerektiği, meslek mensubu kaşelerinin
izinsiz kullanıldığı ve fiyat tekliflerinin dayanağı olan belgelerin fotokopi olarak sunulduğu,
fatura bilgilerinin belgeyi düzenleyen meslek mensubu veya vergi dairesinden istenilmesi
gerektiği iddialarına ilişkin detaylı inceleme yapılması gerekse de yukarıda aktarılan
değerlendirme neticesinde ihale üzerinde bırakılan söz konusu isteklinin sunduğu fiyat
teklifinde geçici vergi beyanname dönemiyle fatura bilgileri tablosundaki bilgilerin uyumsuz
olduğu ve aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi gerektiği anlaşıldığından usul
ekonomisi gereği araştırma yapılmasına gerek duyulmamıştır.
ı) İhale üzerinde bırakılan Sinan ÜNSAL tarafından sunulan fiyat tekliflerinde maliyet
tespit tutanağı (Ek-O.5) üzerinden “Perlitli alçılı tek kat (kaba ince) sıva harcı (kuru karışım,
torbalı)” imalatına ilişkin “Ağırlıklı Ortalama Birim Maliyet” üzerinden açıklamada
bulunduğu, söz konusu imalatın, açıklama istenilecek iş kalemlerinden olan Çevre ve
Şehircilik Bakanlığına ait 27.525/1A poz numaralı “Beton, tuğla duvar vb. yüzeylere perlitli
sıva ve saten alçı kaplama yapılması” imalatı içerisinde yer aldığı, 27.525/1A imalatının
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenen ve İdare tarafından verilen analizinde;
01.012 poz numaralı Sıvacı ustası, 01.212 poz numaralı Sıvacı usta yardımcısı ve 01.501 poz
numaralı “Düz işçi” işçilik girdilerinin bulunduğu, söz konusu fiyat teklifinin 04.737/H poz
numaralı (Perlitli alçılı tek kat (kaba ince) sıva harcı (kuru karışım, torbalı)) tek bir analiz
girdisine ilişkin alındığı, anılan analiz girdisi içerisinde herhangi bir işçilik girdisinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/008
: 48
: 24.02.2021
: 2021/UY.II-483
bulunmadığı,
Satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) üzerinden P.Ö.P.01 poz numaralı “Bitki Listesi”,
E.Ö.P.10 poz numaralı “Cat 6 Patchcord” ve V.0227/05A poz numaralı “Traverten'e ait Düz
Satıhta Yonu Taşı” imalatlarına ilişkin “Ağırlıklı Ortalama Birim Satış Tutarı” üzerinden
açıklamada bulunulduğu, söz konusu imalatlar için alınan fiyat tekliflerinde ve Ek-O.6
tutanağındaki miktarların mevzuata uygun olarak sunulduğu, P.Ö.P.01 poz numaralı “Bitki
Listesi”, iş kaleminde tek bir girdiye ilişkin fiyat teklifi alındığı dikkate alındığında tek bir
faturayla açıklama yapılmasının uygun olmadığının söylenemeyeceği anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Sinan ÜNSAL’ın teklifinin
reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.