Ana Sayfa / Kararlar / Mersin Üniversitesi Rektörlüğü / 2020/579417-Mersin Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi İnşaatı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2020/579417
Başvuru Sahibi
Teken Elektrik Enerji Üretim İnş. Tic. A.Ş.
İdare
Mersin Üniversitesi Rektörlüğü
İşin Adı
Mersin Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi İnşaatı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Teken Elektrik Enerji Üretim İnş. Tic. A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Mersin Üniversitesi Rektörlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2020/579417 İhale Kayıt Numaralı “Mersin Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi İnşaatı  
Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Mersin Üniversitesi Rektörlüğü tarafından 27.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Mersin Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi İnşaatı Yapım İşi” ihalesine  
ilişkin olarak Teken Elektrik Enerji Üretim İnş. Tic. A.Ş.nin 06.01.2021 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 11.01.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
19.01.2021 tarih ve 3019 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 19.01.2021 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/150 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve  
San. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli olmadığı, dolayısıyla  
adı geçen isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği, şöyle ki;  
1) Sorgulamaya tabi iş kalemleri için öngörülen metrajların idare tarafından bu  
kalemler için öngörülen metrajlar ile uygunluk göstermediği, yaklaşık maliyette yer alan  
metrajlara göre %10’u aşan düzeyde eksiklik olduğu, ayrıca eksik gösterilen bu iş  
kalemlerinin parasal tutarlarının adı geçen isteklinin teklif bedeline eklenilmesi halinde, bu  
durumun teklif sıralamasında değişikliğe sebebiyet vereceği,  
2) Açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin bir kısmı için fiyat öngörülmediği,  
ayrıca açıklama istenilen ve istenilmeyecek aynı analiz girdileri için farklı analizlerde farklı  
fiyatların öngörüldüğü,  
3) Açıklama istenilen ve açıklama istenilmeyecek analiz girdileri için öngörülen girdi  
miktarlarının, gerek ilgili poz tariflerinde yer alan girdi miktarları gerekse de ihale dokümanı  
kapsamında isteklilere verilen analiz formatında yer alan girdi miktarlarıyla örtüşmediği,  
ayrıca sorgulamaya tabi iş kalemlerine ait analizlerde yer alan girdi miktarlarının bu iş  
kalemlerinin birim fiyatlarına aykırı olarak değiştirildiği,  
4) Hesap cetveli, analizler, alt analizler ve fiyat tekliflerinde aritmetik hata bulunduğu,  
analizler ile fiyat tekliflerinde yer alan birim fiyatlar ile hesap cetvelinde yer alan birim  
fiyatların uyumlu olmadığı, ayrıca sunulan analizlerin idare tarafından hazırlanan analiz  
formatlarına uygun olmadığı, yine poz numaraları ve tanımlarının, sorgulamaya tabi iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
kalemlerinin poz numaraları ve tanımları ile uyumlu olmadığı gibi teknik olarak da istenilen  
şartları karşılamadığı,  
5) Analizlerde yer alan işçilik ücretlerinin yürürlükte bulunan asgari ücretin altında  
olduğu, ayrıca aynı poz numaralı işçilik girdileri için farklı analizlerde farklı fiyatların teklif  
edildiği,  
6) Sorgulamaya tabi inşaat iş kalemleri dışındaki elektrik ve tesisat iş kalemleri için  
sunulan analizlerde malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterilmediği, ayrıca açıklama  
istenilmeyecek analiz girdilerine analizler kapsamında yer verilmediği,  
7) Açıklaması istenilen iş kalemleri için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerine  
ilişkin olarak;  
Teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınmadığı ve ilgili meslek mensubunun  
kaşe ve imzasının bulunmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği gereği yazılması gereken ilgili  
ibarelerin (tutanak tarih ve sayıları) yazılmadığı, fiyat teklifi üzerinde yer alan imzaların fiyat  
teklifi veren ilgililer tarafından imza altına alınmadığı ve teklif vermeye yetkili olmayan  
kişilere ait olduğu, ayrıca bu kişiler ile meslek mensubunun kaşelerinin izinsiz kullanıldığı,  
ayrıca tesisat (özel tesisat) iş kalemleri için yapılan açıklamalarda malzeme ve montaj  
bedellerinin ayrı ayrı gösterilmediği, fiyat teklifi alınan üçüncü kişiler nezdinde sigortalı işçi  
çalıştırmadığı, dolayısıyla fiyat tekliflerinde montaja (işçiliğe) ilişkin fiyat teklifi verilmesinin  
mümkün olmadığı, fiyat tekliflerinin, belgelerin sunuluş şekline uygun sunulmadığı, yine  
fiyat teklifleri üzerinde yer alan tarihler ile fiyat teklifleri üzerinde yer alan ibaredeki  
tarihlerin birbiriyle ve geçici vergi beyanname dönemleri ile uyumsuz olduğu, bu noktada  
fiyat tekliflerinde yer alan teklife konu malzeme ile hizmetlerin söz konusu vergi beyanname  
dönemlerinde hiçbir şekilde ticarete konu olmadığı (alış, satış, imalat, ithalat ve ihracat),  
8) Fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya  
satış tutarı tespit tutanaklarına (Ek-O.6) ilişkin olarak;  
Malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterilmediği, faturaların işçilik dâhil,  
tutanakların ise malzeme ve işçilik bedelleri ayrıştırılmak suretiyle düzenlendiği, ağırlıklı  
ortalama birim fiyatın tespitine esas olan malzeme miktarlarının teklif edilen malzemenin  
yaklaşık maliyetteki miktarının 1/20’si kadar alışlarının ve ilgisine göre satışlarının olmadığı,  
söz konusu tutanaklar ve eki belgelerin, belgelerin sunuluş şekline uygun sunulmadığı, ayrıca  
bu tutanaklara eklenen faaliyet belgesinin onaysız olduğu imza sirkülerinin sunulmadığı ve  
belgelerin bir kısmının da fotokopi olarak sunulduğu, fatura bilgileri tablosunda beyan edilen  
fatura tarihleri ile beyan edilen geçici vergi beyanname döneminin birbirini karşılamadığı,  
ayrıca ihale tarihinin 27.11.2020 olduğu dikkate alındığında, fiyat tekliflerinin dayanağı ilgili  
tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak  
düzenlenmediği, söz konusu iş kalemlerinin alışının ve satışının mümkün olmadığı,  
9) Sorgulamaya tabi ÖBF.015 poz numaralı iş kalemi ile “Hast. Özel 07” iş kalemine  
ilişkin malzemelerin Türkiye içerisinde tek bir firma tarafından alışı, satışı, ithalatı ve  
ihracatının yapıldığı, ancak bu firma ile yapılan görüşme neticesinde söz konusu malzemeler  
için kendilerinden fiyat teklifi alınmadığının tespit edildiği, dolayısıyla bu poz numaraları iş  
kalemleri için sunulan fiyat tekliflerinin gerçeğe aykırı olarak düzenlediği, kaldı ki “Hast.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
Özel 07” poz numaralı iş kaleminin piyasa fiyatının 270.000,00 ile 400.000,00 € aralığında  
olduğu dikkate alındığında, fiyat teklifinin dayanağı satış tutarı tespit tutanağının (EK-O.6)  
fatura bilgileri kısmında beyan edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının da bu doğrultuda  
olmadığı,  
10) Şikâyet başvuru dilekçesi ekinde ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin  
belgenin eklenilmediği, söz konusu dilekçede yer alan iddiaların soyut ve mesnetsiz olduğu  
gerekçesiyle başvurularının reddedilmesi işleminin yerinde olmadığı, ayrıca sadece fiyat  
düşüklüğü gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olduğu hususunun da 4734  
sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan saydamlık ve eşit muamele  
ilkesine aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir …” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “… 45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada  
sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine,  
idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat  
tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler  
üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması  
durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu  
tarafından resen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan  
isteklilerin teklifleri reddedilir.…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir …” düzenlemesi yer almaktadır.  
27.11.2020 tarihinde e-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ve tekliflerin anahtar  
teslimi götürü bedel üzerinden alındığı başvuruya konu ihaleye 18 istekli tarafından teklif  
verildiği, ihale komisyonu tarafından yapılan inceleme neticesinde; 3 isteklinin teklifinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
yeterlik bilgileri tablosunda istenilen şartların sağlanamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı  
bırakıldığı, daha sonra teklif bedeli sınır değerin altında olduğu tespit edilen 6 istekliden  
07.12.2020 tarihli yazı ile aşırı düşük tekliflerine yönelik olarak yazılı açıklama istenildiği, 5  
istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulmadığından yeterli görülmeyerek bu  
isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, diğer aşırı düşük teklif sahibi Or-Han İnş. Tic. ve San.  
Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamanın ise yeterli görülerek ihalenin adı geçen istekli  
üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Teken Elektrik Enerji İnşaat Tic. A.Ş.nin de ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerden, EKAP  
üzerinden 07.12.2020 tarihinde gönderilen “aşırı düşük teklif sorulama” konulu yazı ile aşırı  
düşük tekliflerine yönelik yazılı açıklama istenildiği anlaşılmış olup söz konusu yazı ekinde  
sorgulamaya tabi tutulacak olan 90 iş kalemi listesine, sıralı analiz girdileri tablosu ile  
açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri listesine yer verildiği görülmüştür.  
Bu noktada ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; sorgulamaya tabi tutulan 90 iş  
kalemine ilişkin miktar, birim fiyat ve toplam tutarların gösterildiği hesap cetvelinin  
sunulduğu görülmüş olup, söz konusu hesap cetvelinde sorgulamaya tabi tutulan iş  
kalemlerine ait miktarlar ile bu iş kalemlerine ait idare tarafından öngörülen miktarlarının  
karşılaştırılması neticesinde; sorgulamaya tabi tutulan 90 iş kaleminden 44 iş kalemine ilişkin  
olarak adı geçen istekli tarafından hesaplanan miktarların, idarece hesaplanan miktarlardan  
yüksek olduğu, 18 iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların, idarece hesaplanan miktarlar ile  
aynı olduğu, 28 iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların ise; idarece hesaplanan  
miktarlardan düşük olduğu, bu noktada da söz konusu iş kalemlerinin 17 tanesinde oluşan  
miktar farkının %10’dan fazla, 11 tanesinde oluşan miktar farkının ise %10’dan düşük olduğu  
tespit edilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde, aşırı düşük teklif sahipleri  
tarafından yapılan yazılı açıklamanın, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik  
şartnameye uygun olmaması durumunda isteklilerin tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır.  
Bu noktada anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde; iş kapsamındaki  
imalat miktarları idare tarafından istekli olabileceklere verilmemekte; ihale dokümanı  
kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler vb.  
dokümanlar üzerinden idarece ve istekliler tarafından metrajlar ayrı ayrı hesaplanmaktadır.  
Dolayısıyla, ihale konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve  
büyüklüğü gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarların idarenin belirlediği  
miktarlarla birebir örtüşmesi beklenmemektedir. Ancak idarece hesaplanan metrajlar ile  
istekliler tarafından hesaplanan metrajlar arasındaki farklılıkların makul ve kabul edilebilir  
mertebelerde olması gerektiği, bu durumda da sorgulamaya tabi tutulan iş kalemlerinin  
tamamı üzerinden sağlanan fiyat avantajının, ihaleye teklif veren diğer istekli/isteklilerin  
teklif bedellerine göre sıralamada değişikliğe sebep olup olmadığı, diğer bir deyişle kendileri  
lehine bir avantaj sağlayıp sağlamadığı hususunun dikkate alınması gerektiği anlaşılmıştır.  
Buradan hareketle, ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
tarafından sorgulamaya tabi tutulan 90 iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların, bazı iş  
kalemlerinde idarece hesaplanan miktarlardan düşük, bazı iş kalemlerinde eşit veya yüksek  
olduğu görülmüş ise de; sorgulamaya tabi tutulan bu iş kalemleri için teklif edilen birim  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
fiyatlar ile miktar farklarının çarpılması sonucunda elde edilen toplamda, adı geçen isteklinin  
kendisine bir avantaj sağlamadığı, diğer bir ifadeyle, ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han  
İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sorgulamaya tabi tutulan bu iş kalemleri için idarece  
hesaplanan miktarlarının esas alınması durumunda, teklifinin halihazırda ihaleye sunulan  
teklifinin daha da altında olacağı anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen  
isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama  
ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir …” açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, açıklama istenilmeyecek analiz girdileri için  
birim fiyat öngörüldüğü tespit edilmiş olup aynı analiz girdileri için sorgulamaya tabi farklı iş  
kalemlerinde farklı fiyatların belirtilmediği anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, sorgulamaya tabi iş kalemlerine ait analizlerde  
yer alan analiz girdi miktarlarının, idarece aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısı ekinde  
aşırı düşük teklif sahiplerine gönderilen analiz formatlarında yer alan analiz girdi  
miktarlarıyla uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Bu itibarla başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu  
analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece  
tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları  
teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan  
incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz  
girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından resen  
düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri  
reddedilir …”açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenilen iş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizler ile  
sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil  
eden bilgi ve belgeler kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde aritmetik hataya  
rastlanılmamıştır. Ayrıca sunulan analizlerin ihale dokümanı kapsamında yer alan analiz  
formatına uygun olduğu tespit edilmiş olup bu analizlerin poz numaraları ve tanımlarının da  
sorgulamaya tabi iş kalemlerinin poz numaraları ve tanımları ile örtüştüğü anlaşılmıştır. Yine  
sorgulamaya tabi iş kalemlerine ait analizler ile fiyat tekliflerinde yer alan birim fiyatlar ile  
hesap cetvelinde yer alan birim fiyatların uyumlu olduğu görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “… 45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
altında olamaz …” açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, açıklama istenilen iş kalemlerine ait analizde yer  
alan işçilik ücretlerinin 13,08 TL olarak belirtildiği görülmüş olup başvuruya konu ihalenin  
27.11.2020 tarihinde gerçekleştirildiği dikkate alındığında, işçilik ücretleri için belirtilen  
ücretin ihale tarihi itibarıyla yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olmadığı tespit  
edilmiştir Ayrıca aynı poz numaralı işçilik giderleri için farklı analizlerde farklı ücretlerin  
belirlenmediği anlaşılmıştır.  
Bu itibarla başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen  
isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama  
ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir …”  
açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan ve  
şikâyete konu edilen iş kalemleri/iş gruplarına ilişkin olarak malzeme ve montaj bedelinin  
ayrı ayrı gösterilmek suretiyle açıklamada (idare tarafından düzenlenen analiz formatları esas  
alınmıştır.) bulunulduğu anlaşılmış olup teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için  
hazırlanan analizlerde açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini  
oluşturan girdilere yer verildiği görülmüştür.  
Bu itibarla başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
.
45’inci maddesinde “…45.1.13 Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca  
yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu  
analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
… Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı  
başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin  
analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita,  
kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin sunulması yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en  
az 1/20si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)  
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal  
bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür …”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde;  
“ÖBF.015”, “ÖBF.021”, “ÖBF.003” ve ÖBF.020” poz numaralı iş kalemleri için  
Ercan İzolasyon (Ercan Keriöz) gerçek kişisinden alınan ve malzeme ve montaj bedelinin ayrı  
ayrı gösterildiği fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından  
ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin dayanağı  
olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait imza beyannamesi,  
meslek mensubuna ait faaliyet belgesi ile tescil ilan belgesinin sunulduğu tespit edilmiştir. Bu  
noktada imza beyannamesinde yer alan imza ile fiyat teklifi ve fiyat teklifinin dayanağı olarak  
düzenlenen satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan imzaların uyumlu olduğu  
görülmüştür. Öte yandan tescil ilan belgesinde yer alan faaliyet alanı kısmı incelendiğinde,  
fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alındığı anlaşılmıştır.  
“ÖBF.030”, “ÖBF.031”, “ÖBF.033” ve “ÖBF.033A” poz numaralı iş kalemleri için  
Vita Office Furniture (Zühal Doğru Tok) gerçek kişi tacirden alınan ve malzeme ve montaj  
bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek  
suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin  
dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait imza  
beyannamesi, meslek mensubuna ait faaliyet belgesi ile oda sicil kayıt ve faaliyet belgesinin  
sunulduğu tespit edilmiştir. Bu noktada imza beyannamesinde yer alan imza ile fiyat teklifi ile  
fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan  
imzaların uyumlu olduğu görülmüştür. Öte yandan oda sicil kayıt ve faaliyet belgesinde yer  
alan iştigal konusu kısmı incelendiğinde, fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet  
gösterenlerden alındığı anlaşılmıştır.  
“ÖBF.007”, “ÖBF.017” ve “ÖBF.02” poz numaralı iş kalemleri için Aluges  
Aliminyum PVC Doğrama CAM. İnş. Yapı Sistemleri San. Tic. Ltd. Şti tüzel kişiliğinden  
alınan ve malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat  
teklifi üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu  
fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-  
O.6), mükellefe ait imza sirküleri, meslek mensubuna ait faaliyet belgesi ile oda sicil kayıt ve  
faaliyet belgesinin sunulduğu tespit edilmiştir. Bu noktada imza sirküleri incelendiğinde,  
Cihan Kahraman’ın (Müdür) adı geçen tüzel kişiliği münferiden temsil ve ilzama yetkili  
kılındığı görülmüş olup imza sirkülerinde yer alan imza ile fiyat teklifi ile fiyat teklifinin  
dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan imzaların uyumlu  
olduğu görülmüştür. Öte yandan fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alındığı anlaşılmıştır.  
“10.200.3009” “10.200.3015”, “10.200.3002”, “10.330.1563”, “10.240.5583”,  
“10.240.6603A” ve “10.240.6603B” poz numaralı analiz girdileri için YGTR Yapı İnş. Taah.  
San. Tic. Ltd. Şti tüzel kişiliğinden alınan fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifi üzerine  
meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve iletişim bilgileri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu fiyat teklifi ekinde,  
fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait  
imza sirküleri, meslek mensubuna ait faaliyet belgesi ile oda sicil kayıt ve faaliyet belgesinin  
sunulduğu tespit edilmiştir. Bu noktada imza sirküleri incelendiğinde, Mustafa İlker Yiğit’in  
(Müdür) adı geçen tüzel kişiliği münferiden temsil ve ilzama yetkili kılındığı görülmüş olup  
imza sirkülerinde yer alan imza ile fiyat teklifi ile fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen  
satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan imzaların uyumlu olduğu görülmüştür. Öte  
yandan fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alındığı anlaşılmıştır.  
“HT.002”, “HT.013”, “HT.014”, “HT.018”, “IST.001” ve “YT.006” poz numaralı iş  
kalemleri için BSK Mekanik Tesisat Enerji Proje Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tüzel  
kişiliğinden alınan ve malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin  
sunulduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle  
imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan  
söz konusu fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait imza sirküleri, meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin  
sunulduğu tespit edilmiştir. Bu noktada imza sirküleri incelendiğinde, Kemal Bingüllü’nün  
(Müdür) adı geçen tüzel kişiliği münferiden temsil ve ilzama yetkili kılındığı görülmüş olup  
imza sirkülerinde yer alan imza ile fiyat teklifi ile fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen  
satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan imzaların uyumlu olduğu görülmüştür. Öte  
yandan fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alındığı anlaşılmıştır.  
“Hast. Özel 07, “Hast Özel 08” ve “Özel Steri. 001” poz numaralı iş kalemleri için  
GNC Yangın Sınai ve Tıbbi Malzemeler İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tüzel kişiliğinden alınan ve  
malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifi  
üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve iletişim  
bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu fiyat teklifi  
ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6),  
mükellefe ait imza sirküleri, meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu tespit  
edilmiştir. Bu noktada imza sirküleri incelendiğinde, Fatih Seven’in (Müdür) adı geçen tüzel  
kişiliği münferiden temsil ve ilzama yetkili kılındığı görülmüş olup imza sirkülerinde yer alan  
imza ile fiyat teklifi ile fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanağında (Ek-O.6) yer alan imzaların uyumlu olduğu görülmüştür. Öte yandan fiyat  
teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alındığı anlaşılmıştır.  
“E.ÖZA-1”, E-ÖZCCTV-3”, “E-ÖZCCTV-5”, “E-ÖZET-1”, “E-ÖZGÜV-5” ve “E-  
ÖZZA-6” poz numaralı iş kalemleri için Deniz Teknik İnş. Elektrik San. Tic. Ltd. Şti. tüzel  
kişiliğinden alınan ve malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin  
sunulduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle  
imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan  
söz konusu fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait imza sirküleri, meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin  
sunulduğu tespit edilmiştir. Bu noktada imza sirküleri incelendiğinde, İbrahim Özgüneş’in  
(Müdür) adı geçen tüzel kişiliği münferiden temsil ve ilzama yetkili kılındığı görülmüş olup  
imza sirkülerinde yer alan imza ile fiyat teklifi ile fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen  
satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan imzaların uyumlu olduğu görülmüştür. Öte  
yandan fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alındığı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
Öte yandan ilgili idareden ihalede aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin belgelerin asılları istenilmiş olup  
idarece bu hususa ilişkin gönderilen bilgi ve belgeler 16.02.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına  
gönderilmiştir. Bu noktada sunulan fiyat tekliflerinin ıslak imzalı şekilde sunulduğu tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde, ihale komisyonu tarafından,  
verilen tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olduğunu belirlediği tekliflerin reddedilmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca ihale  
komisyonunca, anılan maddede belirtilen hususlar kapsamında yapılan yazılı açıklamalar  
dikkate alınmak suretiyle aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği belirtilmiş olup bu  
değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği belirtilmiştir.  
Bu noktada, teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen istekliler tarafından yazılı  
açıklamaların hangi hususlar çerçevesinde yapılması ve yapılan bu açıklamaların da idarece  
hangi hususlar çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin olarak Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde ayrıntılı  
açıklamalara yer verilmiştir. Buna göre teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin yapacakları  
açıklamada iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden  
bilgi ve belgeleri sunmaları gerektiği açıklanmış olup teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine  
ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini  
veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan  
meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenmesi gerektiği belirtilmiş  
olup aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacağı açıklanmıştır. Ayrıca fiyat  
tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği ve bu belgelerin de  
ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunluluğunun bulunmadığı ortaya koyulmuştur.  
Buradan hareketle, ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin alınan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer  
tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer alan şekil koşullarına uygun  
olduğu, ayrıca fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alındığı ve bu  
belgelerin de ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunluluğunun bulunmadığı, diğer  
taraftan fiyat teklifleri üzerinde yer alan ibaredeki tarih ve sayıların, satış tutarı tespit  
tutanaklarında (Ek-O.6) yer alan tarih ve sayı bilgisi ile uyumlu olduğu anlaşılmış olup bu  
belgelerin fotokopi olarak sunulmadığı görülmüştür.  
Bu itibarla başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Öte yandan, başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San.  
Ltd. Şti. tarafından sunulan ve fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanaklarının (Ek-O.6) son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak  
düzenlenmediği yönündeki iddialarına ilişkin inceleme ve değerlendirmelere başvuru  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
sahibinin 8’inci iddiası kapsamında yer verildiğinden burada söz konusu hususlara yönelik  
ayrıca bir inceleme ve değerlendirme yapılmamıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
.
45’inci maddesinde “…45.1.13 Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca  
yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu  
analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
… Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı  
başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin  
analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita,  
kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin sunulması yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en  
az 1/20si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)  
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal  
bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür …”  
açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde;  
“ÖBF.015”, “ÖBF.021”, “ÖBF.003” ve ÖBF.020” poz numaralı iş kalemleri için  
Ercan İzolasyon ((Ercan Keriöz)) gerçek kişisinden alınan ve malzeme ve montaj bedelinin  
ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek  
suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin  
dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait imza  
beyannamesi, meslek mensubuna ait faaliyet belgesi ile tescil ilan belgesinin sunulduğu tespit  
edilmiştir.  
“ÖBF.030”, “ÖBF.031”, “ÖBF.033” ve “ÖBF.033A” poz numaralı iş kalemleri için  
Vita Office Furniture (Zühal Doğru Tok) gerçek kişi tacirden alınan ve malzeme ve montaj  
bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek  
suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin  
dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait imza  
beyannamesi, meslek mensubuna ait faaliyet belgesi ile oda sicil kayıt ve faaliyet belgesinin  
sunulduğu tespit edilmiştir.  
“ÖBF.007”, “ÖBF.017” ve “ÖBF.02” poz numaralı iş kalemleri için Aluges  
Aliminyum PVC Doğrama CAM. İnş. Yapı Sistemleri San. Tic. Ltd. Şti tüzel kişiliğinden  
alınan ve malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat  
teklifi üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu  
fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-  
O.6), mükellefe ait imza sirküleri, meslek mensubuna ait faaliyet belgesi ile oda sicil kayıt ve  
faaliyet belgesinin sunulduğu tespit edilmiştir.  
“HT.002”, “HT.013”, “HT.014”, “HT.018”, “IST.001” ve “YT.006” poz numaralı iş  
kalemleri için BSK Mekanik Tesisat Enerji Proje Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tüzel  
kişiliğinden alınan ve malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin  
sunulduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle  
imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan  
söz konusu fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait imza sirküleri ve meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin  
sunulduğu tespit edilmiştir.  
“Hast. Özel 07, “Hast Özel 08” ve “Özel Steri. 001” poz numaralı iş kalemleri için  
GNC Yangın Sınai ve Tıbbi Malzemeler İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tüzel kişiliğinden alınan ve  
malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifi  
üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve iletişim  
bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu fiyat teklifi  
ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6),  
mükellefe ait imza sirküleri ve meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu tespit  
edilmiştir.  
“E.ÖZA-1”, E-ÖZCCTV-3”, “E-ÖZCCTV-5”, “E-ÖZET-1”, “E-ÖZGÜV-5” ve “E-  
ÖZZA-6” poz numaralı iş kalemleri için Deniz Teknik İnş. Elektrik San. Tic. Ltd. Şti. tüzel  
kişiliğinden alınan ve malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin  
sunulduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle  
imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan  
söz konusu fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait imza sirküleri ve meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin  
sunulduğu tespit edilmiştir.  
Ayrıca ilgili idareden ihalede aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin belgelerin asılları istenilmiş olup idarece bu  
hususa ilişkin gönderilen bilgi ve belgeler 16.02.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına  
gönderilmiştir. Bu noktada faaliyet belgelerinin fotokopi olmadığı görülmüş olup belgeler  
üzerinde ilgili kaşe ve imzaların yer aldığı, ayrıca ilgisine göre imza sirküleri/imza  
beyannamelerinin de sunulduğu tespit edilmiştir.  
Öte yandan, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanaklarında (Ek-O.6) “Geçici Vergi Beyanname Dönemi” satırlarının “(2020) Yılı (Ocak -  
Haziran) Dönemi”, “(2020) Yılı (Ocak – Eylül) Dönemi”, “(2020) Yılı (Nisan – Eylül)  
Dönemi”, “(2020) Yılı (Ocak - Haziran) Dönemi”, “(2020) Yılı (02 / 3) Dönemi”, “(2020)  
Yılı (Ocak – Eylül) ve “(2020) Yılı (Ocak – Haziran) Dönemi” olarak belirtildiği  
görülmüştür.  
Diğer taraftan, ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yer alan fiyat teliflerinde  
malzeme ve montaj bedellerine ayrı ayrı yer verildiği görülmüş olmakla birlikte fiyat  
tekliflerine dayanak olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanaklarında (Ek-O.6) malzeme ve  
montaj bedellerinin ayrı ayrı belirtilmediği tespit edilmiştir.  
Teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen istekliler tarafından yazılı açıklamaların  
hangi hususlar çerçevesinde yapılması ve yapılan bu açıklamaların da idarece hangi hususlar  
çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır  
değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde ayrıntılı açıklamalara yer  
verilmiştir. Buna göre teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin yapacakları açıklamada iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri  
sunmaları gerektiği açıklanmıştır. Bu noktada teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren  
kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek  
mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı  
(Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenlenmesi gerektiği belirtilmiş olup  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacağı açıklanmıştır. Ayrıca bu tutanakların son  
veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunlu  
tutulmuştur.  
Standart satış tutarı tespit tutanağının “Ağırlıklı Ortama Birim Satış Tutarı” başlıklı  
4’üncü maddesinde “Fiyat teklifine konu mamul, mal veya hizmete ilişkin olarak, yukarıda  
belirtilen geçici vergi beyanname dönemindeki 600 Yurtiçi satışlar (varsa 601 yurtdışı  
satışlar) hesabında bulunan kayıtlara ilişkin bilgiler aşağıda olduğu gibidir. (Fiyat teklif  
kapsamındaki her bir mamul, mal veya hizmete ilişkin ayrı tablo kullanılacaktır.)” şeklindeki  
ifadenin fiyat teklifinde belirtilen maliyet kalemlerine ait tespit tutanağında da aynı şekilde  
belirleme yapılacağı sonucunu doğurduğu anlaşılmıştır. Kaldı ki istekliler tarafından teklif  
edilen fiyatlarla ihale konusu işin gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceğinin anlaşılabilmesi  
açısından teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması  
istenilmesi halinde aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan fiyat teklifleri ile fiyat  
tekliflerinin yasal dayanağı olan satış tutarı tespit tutanaklarının içerdiği bilgilerin birbiriyle  
uyumluluk göstermesinin isteklilerce gerçekçi ve sağlıklı teklif hazırlanıp hazırlanmadığının  
göstergesi olacağı anlaşılmıştır.  
Buradan hareketle, ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teliflerinde  
malzeme ve montaj bedellerine ayrı ayrı yer verildiği görülmüş olmakla birlikte fiyat  
tekliflerine dayanak olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanaklarında (Ek-O.6) malzeme ve  
montaj bedellerinin ayrı ayrı belirtilmediği, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunulan fiyat teklifleri ile söz konusu fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden satış  
tutarı tespit tutanaklarının(Ek-O.6) birbiriyle uyumlu olmadığı anlaşılmış olup aşırı düşük  
teklif açıklamasının bu haliyle yeterli ve mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Öte yandan, anılan Tebliğ’in 45.1.13.11’inci maddesine göre Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7  
ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunlu olduğu açıklaması çerçevesinde, fiyat tekliflerinin dayanağı  
olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanakları (Ek-O.6) incelendiğinde, geçici vergi  
beyanname dönemlerinin altı ay veya dokuz ayı kapsayacak şekilde belirtildiği dikkate  
alındığında, söz konusu tutanakların geçici vergi beyanname dönemlerinin son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemlerine ilişkin olarak düzenlenmediği anlaşılmıştır  
Bu itibarla, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna  
varılmıştır.  
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
.
45’inci maddesinde “…45.1.13 Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca  
yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
… Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı  
başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin  
analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita,  
kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin sunulması yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en  
az 1/20si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)  
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal  
bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, “Hast. Özel 07” poz numaralı “Dental Basınçlı  
Hava Santrali 2X (78-192)m3/h frekans İnventörlü Yağsız, 2x1.500 Lt Basınçlı Hava Tanklı”  
iş kalemi için GNC Yangın Sınai ve Tıbbi Malzemeler İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tüzel  
kişiliğinden alınan ve malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin  
sunulduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle  
imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
söz konusu fiyat teklifi ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6), mükellefe ait imza sirküleri, meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin  
sunulduğu tespit edilmiştir.  
ÖBF.015 poz numaralı “% 100 Esneyebilen SBS Katkılı Taşıyıcısız Bitüm Esaslı Su  
Yalıtımı 5 mm” iş kalemi için Ercan İzolasyon (Ercan Keriöz) gerçek kişisinden alınan ve  
malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifi  
üzerine meslek mensubu tarafından ilgili ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı ve iletişim  
bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu fiyat teklifi  
ekinde, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6),  
mükellefe ait imza beyannamesi, meslek mensubuna ait faaliyet belgesi ile Tescil İlan  
Belgesi’nin sunulduğu tespit edilmiştir.  
Teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen istekliler tarafından yazılı açıklamaların  
hangi hususlar çerçevesinde yapılması ve yapılan bu açıklamaların da idarece hangi hususlar  
çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır  
değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde ayrıntılı açıklamalara yer  
verilmiştir. Buna göre teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin yapacakları açıklamada iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri  
sunmaları gerektiği açıklanmış olup teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü  
kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam  
tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5)  
veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenmesi gerektiği belirtilmiş olup aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında sunulacağı açıklanmıştır. Ayrıca fiyat tekliflerinin teklife konu  
alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği ve bu belgelerin de ihale tarihinden önce  
düzenlenmiş olması zorunluluğunun bulunmadığı ortaya koyulmuştur.  
Buradan hareketle, ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin alınan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer  
tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer alan açıklamalara uygun  
olduğu, ayrıca fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alındığı, diğer  
taraftan fiyat teklifleri üzerinde yer alan ibaredeki tarih ve sayıların, satış tutarı tespit  
tutanaklarında (Ek-O.6) yer alan tarih ve sayı bilgisi ile uyumlu olduğu görülmüştür.  
Ayrıca 3568 sayılı Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali  
Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemler  
hukuka uygunluk karinesinden yararlandığından, düzenlenen belgelerdeki bilgilerin  
doğruluğundan meslek mensubunun sorumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Bu itibarla başvuru sahibi tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin onbirinci fıkrasında “(11) İlana ve ön yeterlik veya ihale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
dokümanına yönelik elden veya posta yoluyla yapılan başvurularda, şikayet dilekçesi ekine  
ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belge eklenmesi zorunludur. EKAP  
üzerinden e-imza kullanılarak (e-şikayet) gönderilen dilekçelerde ise ihale konusu alanda  
faaliyet gösterildiğine ilişkin EKAPta yer alan belge veya bu belgeye ait bilgiler dilekçe  
ekine EKAPtan aktarılır.hükmü yer almaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in ekinde yer alan “Şikâyet Başvuru  
Dilekçesi Örneği”nin Ekler kısmındaki “Not” başlığı altında “3- İlana ve ön yeterlik veya  
ihale dokümanına yönelik başvurularda, şikâyet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet  
gösterildiğine ilişkin belge eklenmesi zorunludur.açıklaması yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan 21.12.2020 tarihli  
karar incelendiğinde, ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
kamu yararı da göz önünde  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının  
bulundurularak  
kabul edildiği, bununla birlikte şikâyet başvuru dilekçesinde yer alan  
iddiaların soyut ve mesnetsiz olduğu, ayrıca dilekçe ekine ihale konusu alanda faaliyet  
gösterdiğine ilişkin EKAP’ta yer alan belge veya bu belgeye ait bilgilerin eklenilmediği ve  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda yer alan kaynakların verimli kullanılması ilkesi gereği  
şikâyet başvurusunun reddedildiği anlaşılmıştır.  
Bu noktada, başvuru sahibinin şikayet başvuru dilekçesi incelendiğinde, ihale üzerinde  
bırakılan istekli Or-Han İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamasının yeterli olmadığı iddia edildiği görülmüştür. Dolayısıyla başvuru sahibi  
tarafından tekliflerin değerlendirilmesine yönelik şikâyet başvurusunda bulunulduğu dikkate  
ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine  
alındığında, şikâyet dilekçesi ekine  
ilişkin  
belgenin eklenilmesinin gerekmediği anlaşılmıştır.  
Öte yandan, başvuru sahibi tarafından temelde şikâyet başvuru dilekçesinde yer alan  
iddialarının soyut ve mesnetsiz olduğu ve sadece fiyat düşüklüğü sebebiyle aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun olduğu gerekçeleriyle başvurularının reddedilmesi işlemin yerinde  
olmadığı iddia edilmekte ise de; başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han İnş.  
Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli olmadığı  
yönündeki iddialarının esas yönünden incelendiği dikkate alındığında, bu hususa ilişkin  
olarak ayrıca bir inceleme ve değerlendirme yapılmasına gerek bulunmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in yukarıda yer verilen hükmü  
uyarınca, ilana ve ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik başvuruda bulunacak gerçek  
veya tüzel kişilerin, ihale konusu alanda faaliyette bulunup bulunmadığının tespiti için ihaleyi  
yapan idareye sunulan şikâyet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine  
ilişkin belgenin eklenmesi zorunluluğu getirilmiştir. Dolayısıyla başvuruda bulunacak gerçek  
veya tüzel kişilerin, söz konusu Yönetmelik’in yürürlüğe girdiği tarihten itibaren idareye  
şikâyet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belgeyi eklemesi;  
şikâyetin EKAP üzerinden e-imza kullanılarak yapılması halinde ise ihale konusu alanda  
faaliyet gösterildiğine ilişkin EKAP’ta yer alan belgenin veya bu belgeye ait bilgilerin dilekçe  
ekine EKAP’tan aktarılması gerekmektedir.  
Buradan hareketle, başvuru sahibi tarafından tekliflerin değerlendirilmesine yönelik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2021/009  
: 29  
: 03.03.2021  
: 2021/UY.II-509  
ihale konusu  
şikâyet başvurusunda bulunulduğu dikkate alındığında, şikâyet dilekçesi ekine  
alanda faaliyet gösterildiğine  
ilişkin belgenin eklenilmesinin gerekmediği sonucuna varılmış  
olup başvuru sahibinin şikâyet başvurusunun bu gerekçeyle reddedilmesi işleminin mevzuata  
uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli Or-Han  
İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.