Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Trakya Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
/
2020/453390-Tü Diş Hekimliği Fakültesi Binası Yapım İşi
Bilgi
İKN
2020/453390
Başvuru Sahibi
Ok-Sa İnşaat Nak. Tur. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Lima Yapı Endüstri İth. İhr. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Trakya Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
İşin Adı
Tü Diş Hekimliği Fakültesi Binası Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
BAŞVURU SAHİBİ:
Ok-Sa İnşaat Nak. Tur. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Lima Yapı Endüstri İth. İhr. ve Tic. Ltd.
Şti. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Trakya Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/453390 İhale Kayıt Numaralı “Tü Diş Hekimliği Fakültesi Binası Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Trakya Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından
09.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “TÜ Diş Hekimliği Fakültesi Binası
Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ok-Sa İnşaat Nak. Tur. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Lima
Yapı Endüstri İth. İhr. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 11.03.2021 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince
26.03.2021 tarih ve 16104 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.03.2021 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/577 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli AZ Taah. Müt.
İnşaat Tic. ve San. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale
mevzuatına aykırı olduğu şöyle ki,
a) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin hesaplanan metrajlar ile idarenin
hesapladığı metrajlar arasındaki farklılıkların %10 oranından daha fazla olduğu, kendisine
metrajları düşürerek haksız avantaj sağladığı, nitekim ihale konusu işin yaklaşık maliyeti ve
açıklama istenilen iş kalemlerinin tutarı göz önünde bulundurulduğunda anılan istekli
tarafından %33 kırımla sunulan teklif fiyatının (46.100.000,00 TL) açıklanmasının imkânsız
olduğu, diğer taraftan anılan istekli tarafından sözleşme imzalanırken ödenmesi gereken karar
pulu + damga vergisi + KİK payı ile kesin teminat tutarı göz önünde bulundurulduğunda
anılan isteklinin işin %80’lik bölümü için maliyet öngördüğü dolayısıyla işin kalan % 20'lik
bölümünün yapılamayacağının açık bir şekilde anlaşıldığı,
b) İhale konusu iş kapsamında çalıştırılan teknik personelin nitelikleri dikkate
alındığında ve 8 saat üzerinden hesaplama yapıldığında işçilik için günlük saatlik ücretin
104,64 TL olması gerektiği dolayısıyla mühendis maliyeti için günlük 100 TL fiyat öngören
ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
c) Açıklama istenilen ve istenilmeyen tüm analiz girdileri için bedel öngörülmesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
gerektiği, anılan istekli tarafından açıklama istenilmeyen iş kalemleri için sıfır yazılmasının
mevzuata aykırı olduğu,
ç) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde fiyat tekliflerinin ihaleden önceki son
geçici vergi beyanname dönemi olan 2020/3 dönem olması gerekirken 2020/1 ve 2020/2’nci
döneme göre açıklaması yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,
Satışlara dayalı olarak yapılan açıklamada satışların dayanağı olarak tek fatura
gösterilmiş ise 3 aylık geçici vergi beyanname döneminde tek bir satış yapılmasının hayatın
olağan akışına aykırı olduğu bu durumda fiyat teklifini veren firmadan 2020/3 döneme ilişkin
faturaların istenilmesi gerektiği,
Satışa dayalı olarak yapılan açıklamaların dayanağı EK-O6 belgelerinde işçilik +
malzeme şeklinde ayrı ayrı birim maliyet oluşturulmuş ise EK-O6 belgelerine dayanak
gösterilen faturalarda işçilik bedelleri ayrıca belirtilmediğinden dayanak faturada olmayan bir
bilgiye göre EK-O6 belgesinin düzenlenmesinin ve EK-O6 belgesine dayalı olarak fiyat
teklifi verilmesinin mevzuata aykırı olduğu,
Maliyete dayalı olarak yapılan açıklamalarda EK-O5 belgesine işçilik + malzeme
şeklinde ayrı ayrı birim maliyet oluşturulmuş ise bu şekilde bir maliyet hesabının hangi
verilere göre yapıldığı, işçilik miktarının nasıl hesaplandığı EK-O5 belgesinde
belirtilmediğinden anılan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği,
Maliyete dayalı olarak yapılan açıklamalarda EK-05 belgesinin geçerlik şartlarından
biri fiyat teklifini veren şirkete ait kapasite raporu bilgilerinin yer alması olup anılan istekli
tarafından özel imalatların bir kısmının maliyete dayalı olarak açıklandığı, bu bağlamda
kapasite raporu bilgilerine yer verilmeden oluşturulan EK-O.5 belgelerinin uygun olmadığı,
Fiyat tekliflerinin dayanağı EK-O-5 veya EK-O-6 belgelerinin fiyat teklifini veren
firmalar tarafından düzenlenmesi gerekirken, anılan istekli tarafından sunulan fiyat
tekliflerinin tamamının bizzat kendi tarafından ve aynı kişinin el yazısı ile düzenlendiği, EK-
O-5 veya EK-O-6 belgelerinin eki olarak mükellefe ait imza sirküleri ile meslek mensubuna
ait faaliyet belgesinin onaysız fotokopi olarak sunulduğu,
d) Anılan istekli tarafından özel pozlardan T.Ü.005. T.Ü.006. T.Ü.007. T.Ü.O1O.
T.Ü.015. T.Ü.022. T.Ü.023. T.Ü.027, T.Ü.030. T.Ü.043. T.Ü.191. T.Ü.433 imalatları için
fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifinin dayanağı EK-O-5 veya EK-O-6 belgelerinin kamu ihale
mevzuatına aykırı olarak düzenlendiği, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde nakliye dâhil
fiyat teklifi alınmadığı,
e) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında Kamu
Kurumlarının rayiçleri esas alınarak açıklama yapılmış ise de açıklamanın bir kısmında 2020
yılı rayiçleri yerine 2019 yılı rayiçlerini kullanıldığı, ihale ilan tarihi ile ihale tarihi 2020 yılı
olduğu dikkate alındığında 2019 yılı rayiçleri kullanılarak yapılan açıklamanın mevzuata
aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “…45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli
teklifler tespit edildikten sonra;
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.
…
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun
36ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan
isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
…
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için
miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
…
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış
olması gerekir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık
maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.
…
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki
geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü fiyat teklifi
konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede
düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre
farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre
düzenlenecektir.
…
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,
kullanılabilecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” açıklamaları yer
almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: T.Ü. Diş Hekimliği Fakültesi Binası Yapım İşi
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 1993H03-377
d) Kodu:
e) Miktarı: 1 Adet T.Ü. Diş Hekimliği Fakültesi Binası Yapım İşi( statik ve betonarme
imalatları, altyapı çevre, mimari, mekanik ve elektrik tesisat imalatlarının yaptırılması)
1 Adet T.Ü. Diş Hekimliği Fakültesi Binası Yapım İşi( statik ve betonarme imalatları,
altyapı çevre, mimari, mekanik ve elektrik tesisat imalatlarının yaptırılması)” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale
komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi yer almaktadır.
Aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, ihale komisyonunca tekliflerin
değerlendirilmesinden sonra hesaplanan sınır değerin altında kalan tekliflerin aşırı düşük
teklif olarak tespit edilmesi ve bu teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenilmesi gerektiği,
açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece oluşturulan “sıralı analiz
girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve
bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine ilişkin
olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç), açıklama
isteme yazısında, Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz
girdilerinin de belirtileceği, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile
uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş
kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz
girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya
aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerektiği,
isteklilerin teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde açıklama istenilmeyen analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdileri
gösterecekleri, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu analizler idarece verilen
analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik
şartnameye uygun olmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmaktadır.
İhale işlem dosyası incelendiğinde; başvuruya konu ihalenin 09.10.2020 tarihinde
elektronik ortamda gerçekleştirildiği, söz konusu ihaleye 9 isteklinin e-teklif verdiği, ihale
komisyonunca sınır değerin 54.727.895,98 TL olarak hesaplandığı ve sınır değerin altında
geçerli teklif sunmuş olan AZ Taah. İnş. Tic. ve San. A.Ş.ye 14.10.2020 tarihinde EKAP
üzerinden aşırı düşük teklif sorgulama talebi yazısının tebliğ edildiği, bahse konu yazı ekinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
açıklama istenilen analiz girdileri, açıklama istenilmeyen analiz girdileri, nakliye cetveli ile
açıklama istenilen iş kalemleri listesine (İnşaat- Mekanik-Elektrik) yer verildiği, söz konusu
istekli tarafından 20.10.2020 tarihinde aşırı düşük teklif açıklama dosyasının sunulduğu,
29.12.2020 tarihli ara komisyon kararı ile anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının
uygun bulunmadığı ve Ok-Sa İnş. Nak. Tur. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Lima Yapı End. İth.
İhr. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Feza İnş. San. ve Tic. A.Ş.den beyan edilen bilgilerin
tevsiki için yazı yazılmasına karar verildiği,
Akabinde 19.01.2021 tarihli ikinci ara komisyon kararında AZ Taah. İnş. Tic. ve San.
A.Ş. tarafından sunulan fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden EK-05 ile EK-06 belgelerinin
meslek mensubundan istenilmesine ve anılan istekliye gönderilen özel pozlara ilişkin analiz
formatlarının yeniden gönderilmesine karar verildiği,
22.01.2021 tarihinde EKAP üzerinden aşırı düşük teklif sorgulama talebi yazısının
tebliğ edildiği, bahse konu yazı ekinde açıklama istenilen analiz girdileri, açıklama
istenilmeyen analiz girdileri, nakliye cetveli, açıklama istenilen sıralı iş kalemleri listesi,
analiz formatları ile örnek analiz formatına yer verildiği, söz konusu istekli tarafından
29.01.2021 tarihinde aşırı düşük teklif açıklama dosyasının sunulduğu,
24.02.2021 tarihli üçüncü ara komisyon kararında AZ Taah. İnş. Tic. ve San. A.Ş.nin
aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak, beyan ettikleri bilgilerin talep edilmesine karar
verildiği,
Son olarak 04.03.2021 onay tarihli ihale komisyon kararında ekonomik açıdan en
avantajlı teklif sahibinin AZ Taah. İnş. Tic. ve San. A.Ş., ekonomik açıdan avantajlı ikinci
teklif sahibinin ise başvuru sahibi Ok-Sa İnş. Nak. Turz. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Lima
Yapı End. İth. İhr. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan AZ Taah. Müt İnşaat Tic.ve San. A.Ş. tarafından 29.01.2021
tarihinde aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulduğu, söz konusu açıklamalar kapsamında
ihale konusu iş için öngörülen tüm maliyet bileşenlerinin belirtildiği hesap cetveline, kamu
kurum kuruluş birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif fiyatlarının yer aldığı maliyet
tablosuna ve İnşaat- Mekanik-Elektrik iş kalemleri birim fiyat analizlerine ve 10 adet fiyat
teklifine yer verildiği görülmüştür.
a) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin hesaplanan metrajlar ile idarenin hesapladığı
metrajlar arasındaki farklılıkların %10 oranından daha fazla olduğu, kendisine metrajları
düşürerek haksız avantaj sağladığı, nitekim ihale konusu işin yaklaşık maliyeti ve açıklama
istenilen iş kalemlerinin tutarı göz önünde bulundurulduğunda anılan istekli tarafından %33
kırımla sunulan teklif fiyatının (46.100.000,00 TL) açıklanmasının imkânsız olduğu,
diğer taraftan anılan istekli tarafından sözleşme imzalanırken ödenmesi gereken karar pulu +
damga vergisi + KİK payı ile kesin teminat tutarı göz önünde bulundurulduğunda anılan
isteklinin işin %80’lik bölümü için maliyet öngördüğü dolayısıyla işin kalan % 20'lik
bölümünün yapılamayacağının açık bir şekilde anlaşıldığı iddialarına ilişkin olarak,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesi uyarınca anahtar teslimi götürü
bedel teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen yapım işi ihalelerinde idare tarafından ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
dokümanı kapsamında iş kalemlerine ilişkin sadece girdi cinslerinin belirtilmekte ancak
imalat miktarlarına yer verilmemektedir. Söz konusu imalat kalemlerine ilişkin metrajların
ihale dokümanında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler vb.
dokümanlar üzerinden isteklilerce hesaplanarak teklif fiyatı oluşturulması gerekmektedir.
İhale konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve büyüklüğü, metraj
hesabı yapan kişilerin kabulleri gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarlar ile
idarenin belirlediği miktarların birebir örtüşmesi beklenmemektedir. Bununla birlikte, idarece
hesaplanan metrajlar ile istekliler tarafından hesaplanan metrajlar arasındaki farklılıkların
makul ve kabul edilebilir seviyede olması ve açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı
üzerinden sağlanan fiyat avantajının, ihaleye teklif veren diğer isteklilerin teklif bedellerine
göre sıralamada değişikliğe sebep olup olmadığının, diğer bir ifade ile isteklinin lehine bir
avantaj sağlayıp sağlamadığı hususunun dikkate alınması gerekmektedir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında
sunulan hesap cetvelindeki metraj miktarları ile yaklaşık maliyet hesabında idare tarafından
öngörülen metraj miktarlarının karşılaştırılması neticesinde;
Aşırı düşük teklif açıklaması sunan ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından
hazırlanan hesap cetvelinde yer alan metrajlar ile yaklaşık maliyete dayanak teşkil eden ve
açıklanması istenilen 43 iş kaleminin metrajları kıyaslandığında, sorgulamaya tabi tutulan 43
iş kaleminin 20’sinde isteklinin metrajının idarenin metrajından yüksek olduğu, 12 tanesinde
isteklinin metrajının idarenin metrajından düşük olduğu, 11 tanesinde de isteklinin metrajının
idarenin metrajı ile aynı olduğu tespit edilmiştir.
Yapılan tespitler neticesinde istekli tarafından hesaplanan metrajlar ile yaklaşık
maliyet hesabına dayanak teşkil eden metrajlar arasında %10’u aşan farklar olsa da 20 iş
kaleminde idare tarafından verilen miktarların üzerinde olacak şekilde miktarların
öngörüldüğü, sorgulamaya tabi tutulan iş kalemleri için belirlenen birim fiyatlar ile miktar
farkları çarpıldığında 12 iş kaleminde tespit edilen metraj eksikliğinin isteklinin teklif
bedeline avantaj sağlamadığı, dolayısıyla da teklif sıralamasını değiştirmediği tespit edilmiş
olup, başvuru sahibi isteklinin anılan hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Diğer taraftan Kamu ihale mevzuat hükümleri ve Tebliğ açıklamaları uyarınca idareler
tarafından yaklaşık maliyetin %80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları için açıklama
istenilmesi gerektiği, istekliler tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında, idare
tarafından açıklanması istenilen iş kalemleri ve analiz girdilerinden açıklanması istenilenlerin
fiyatlarının bir belgeye dayalı olarak tevsik edilmesi ve değerlendirilmesi gerektiği,
açıklanması istenmeyen analiz girdilerine ise analizde yer verilmesinin ve söz konusu girdiler
için bir bedel öngörülmesinin yeterli olduğu,
Bu kapsamda başvuru sahibinin “İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme
imzalanırken ödenmesi gereken karar pulu + damga vergisi + KİK payı ile kesin teminat
tutarı göz önünde bulundurulduğunda anılan isteklinin işin %80’lik bölümü için maliyet
öngördüğü dolayısıyla işin kalan % 20'lik bölümünün yapılamayacağı” şekilde yer alan
iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede kamu ihale mevzuatı kapsamında
gerçekleştirilen yapım işi ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklamalarının idarelerce ne şekilde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
değerlendirilmesi gerektiğinin açıkça belirtildiği ve söz konusu analiz girdileri için, teklif
fiyatının düşüklüğü ve hayatın olağan akışına aykırılık gerekçeleri uyarınca değerlendirme
yapılarak aşırı düşük tekliflerin reddedilmesine yönelik bir usulün bulunmadığı hususları göz
önüne alındığında başvuru sahibinin bahse konu iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır
b) İhale konusu iş kapsamında çalıştırılan teknik personelin nitelikleri dikkate
alındığında işçilik ücretlerinin asgari isçilik maliyeti altında olamayacağı, 8 saat üzerinden
hesaplama yapıldığında mühendis ve mimar ücretlerinin günlük saatlik ücretin 104,64 TL
olması gerektiği dolayısıyla mühendis ve mimar maliyeti için aylık 100 TL fiyat öngören
ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddiasına
ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde, iş kalemleri/gruplarına ait
analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı belirtilmiş, bu hususta mühendis,
mimar, tekniker, teknisyen vb. bir ayırımın yapılmadığı anlaşılmıştır.
İdare tarafından açıklama istenen iş kalemi olarak belirlenen 43 adet iş kaleminden
16’sının aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından kamu kurum kuruluş birim
fiyatları kullanılarak açıklandığı, bu iş kalemleri için ayrıca bir analiz sunulmadığı, analiz ve
alt analizlerde yer alan işçilik ücretlerinin 2020 yılı saatlik asgari ücretin altında olmadığı,
(13,08TL)
Diğer taraftan fiyat teklifi alınan T.Ü. 140, T.Ü. 144, T.Ü. 145, T.Ü. 197, T.Ü. 198,
T.Ü. 199, T.Ü. 200, T.Ü. 262, T.Ü. 263, T.Ü. 043, T.Ü. 044, T.Ü. 027, T.Ü. 028, T.Ü. 029,
T.Ü. 030, T.Ü. 413, T.Ü. 041 poz numaralı iş kaleminde malzeme, montaj, nakliye girdileri
için ayrı ayrı bedellerin öngörüldüğü,
“T.Ü.043 Dış cephe kapaklı sistem giydirme cephe doğraması yapılması”, “T.Ü.044
Dışa cephe yüzeyine idare onaylı granit levhalardan mekanik giydirme cephe yapılması”,
“T.Ü 027 60x60x3 cm ebatlı doğal kesme granit karolar ile zemin kaplama yapılması”,
“T.Ü.028 75x75x3 cm ebatlı doğal kesme granit karolar ile zemin kaplama yapılması”,
“T.Ü.029 Mevcut zemin üzerine 16 mm kalınlığında lamine parke basamak döşemesi
yapılması” ile “T.Ü.030 Duvar yüzeylerine 18 mm MDF levhalar ile gizli kenetli mekanik
sistem akustik cephe kaplaması” adlı iş kalemlerine ilişkin düzenlenen analizlerde üçüncü
kişilerden alınan fiyat tekliflerinde yer alan bedeller ile kontrol için çalıştırılması öngörülen
formen girdilerinin yer aldığı görülmüş olup söz konusu analizlerde yer alan işçilik girdisi
(formen) için 2020 yılı saatlik asgari ücretin üzerinde fiyat öngörüldüğü tespit edilmiştir.
Yapılan tespitler neticesinde açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin olarak teklifi sınır
değerin altında kalan istekli tarafından sunulan analizlerde işçilik girdisi için saatlik asgari
ücretin altında fiyat öngörülmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
c) Açıklama istenilen ve istenilmeyen tüm analiz girdileri için bedel öngörülmesi
gerektiği, anılan istekli tarafından açıklama istenilmeyen iş kalemleri için sıfır yazılmasının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
mevzuata aykırı olduğu iddiasına ilişkin olarak,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3’üncü maddesinde, sorgulamaya konu edilmeyen
iş kalemleri/grupları için analiz sunulmasının istenmeyeceği, anahtar teslimi götürü bedel
teklif alınan ihalelerde aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından sunulacak hesap
cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için
miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesinin zorunlu olmadığı, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterli olduğu
açıklanmıştır.
Aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin açıklamaları incelendiğinde sorgulamaya
tabi tutulmayan iş kalemleri için “diğer imalat kalemleri” adı altında tutar öngörüldüğü ve
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.3’üncü maddesine göre açıklama yapıldığının belirtildiği
görülmüştür.
Anılan istekli tarafından sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin tamamı için
toplam bedel öngörüldüğü tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiası yerinde
bulunmamıştır.
ç) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde fiyat tekliflerinin ihaleden önceki son
geçici vergi beyanname dönemi olan 2020/3 dönem olması gerekirken 2020/1 ve 2020/2’nci
döneme göre açıklaması yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,
Satışlara dayalı olarak yapılan açıklamada satışların dayanağı olarak tek fatura
gösterilmiş ise 3 aylık geçici vergi beyanname döneminde tek bir satış yapılmasının hayatın
olağan akışına aykırı olduğu bu durumda fiyat teklifini veren firmadan 2020/3 döneme ilişkin
faturaların istenilmesi gerektiği,
Satışa dayalı olarak yapılan açıklamaların dayanağı EK-O6 belgelerinde işçilik +
malzeme şeklinde ayrı ayrı birim maliyet oluşturulmuş ise EK-O6 belgelerine dayanak
gösterilen faturalarda işçilik bedelleri ayrıca belirtilmediğinden dayanak faturada olmayan bir
bilgiye göre EK-O6 belgesinin düzenlenmesinin ve EK-O6 belgesine dayalı olarak fiyat
teklifi verilmesinin mevzuata aykırı olduğu,
Maliyete dayalı olarak yapılan açıklamalarda EK-O5 belgesine işçilik + malzeme
şeklinde ayrı ayrı birim maliyet oluşturulmuş ise bu şekilde bir maliyet hesabının hangi
verilere göre yapıldığı, işçilik miktarının nasıl hesaplandığı EK-O5 belgesinde
belirtilmediğinden anılan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği,
Maliyete dayalı olarak yapılan açıklamalarda EK-05 belgesinin geçerlik şartlarından
biri fiyat teklifini veren şirkete ait kapasite raporu bilgilerinin yer alması olup anılan istekli
tarafından özel imalatların bir kısmının maliyete dayalı olarak açıklandığı, bu bağlamda
kapasite raporu bilgilerine yer verilmeden oluşturulan EK-O.5 belgelerinin uygun olmadığı,
Fiyat tekliflerinin dayanağı EK-O-5 veya EK-O-6 belgelerinin fiyat teklifini veren
firmalar tarafından düzenlenmesi gerekirken, anılan istekli tarafından sunulan fiyat
tekliflerinin tamamının bizzat kendi tarafından ve aynı kişinin el yazısı ile düzenlendiği, EK-
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
O-5 veya EK-O-6 belgelerinin eki olarak mükellefe ait imza sirküleri ile meslek mensubuna
ait faaliyet belgesinin onaysız fotokopi olarak sunulduğu iddialarına ilişkin olarak,
Aşırı düşük teklif açıklaması sunan iş ortaklığı tarafından açıklamaları kapsamında
T.Ü. 140, T.Ü. 144, T.Ü. 145, T.Ü. 197, T.Ü. 198, T.Ü. 199, T.Ü. 200, T.Ü. 262, T.Ü. 263,
T.Ü. 043, T.Ü. 044, T.Ü. 027, T.Ü. 028, T.Ü. 029, T.Ü. 030, T.Ü. 413, T.Ü. 041 poz numaralı
iş kalemlerini tevsik etmek üzere 10 adet fiyat teklifi sunulduğu,
Anılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinde fiyat teklifini veren firmaların
kaşelerinin ve kaşelerinin üzerinde imzalarının bulunduğu, fiyat tekliflerinin meslek
mensupları tarafından imzalandığı, fiyat tekliflerinde teklifi veren firmalara ve meslek
mensuplarına ait iletişim bilgilerinin bulunduğu, meslek mensupları tarafından TURMOB
kaşesinin kullanıldığı, mevzuat gereğince meslek mensubu tarafından yazılması gereken
ibarenin yer aldığı,
İdarenin talebi üzerine fiyat tekliflerinin dayanağı olarak meslek mensuplarınca
gönderilen ve meslek mensubunca onaylanan satış tutarı tespit tutanakları (EK-O-6)
incelendiğinde; T.Ü. 140, T.Ü. 144, T.Ü.145, T.Ü. 262, T.Ü. 263, T.Ü. 027, T.Ü. 028, T.Ü.
044, T.Ü. 029, T.Ü. 413 ile T.Ü. 041 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin geçici vergi
beyanname dönemlerinin 2020 yılı ikinci dönemine ait olduğu,
T.Ü. 197, T.Ü.198, T.Ü. 199, T.Ü. 200 T.Ü. 043 ile T.Ü. 030 poz numaralı iş
kalemlerine ilişkin geçici vergi beyanname dönemlerinin ise 2020 yılı birinci dönemine ait
olduğu, ayrıca tutanaklarda ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarına yer verildiği ve
tutanakların ekinde yer alan mükellefe ait imza sirkülerleri ile meslek mensuplarına ait
faaliyet belgelerinin bulunduğu tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.11’inci maddesinde Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve
Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin
olarak düzenlenmesinin zorunlu olduğu, son veya bir önceki geçici vergi beyanname
döneminin tespitinde ihale tarihinin esas alınacağı açıklanmıştır. Bu itibarla 09.10.2020
tarihinde gerçekleştirilen ihalede son geçici vergi beyanname döneminin 2020 yılının üçüncü
dönemi, bir önceki geçici vergi beyanname döneminin 2020 yılının ikinci dönemi olduğu, bu
bağlamda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından T.Ü.197, T.Ü.198, T.Ü.199, T.Ü.200,
T.Ü.043 ile T.Ü.030 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin fiyat tekliflerinin ekinde sunulan Ek-
O.6 satış tutarı tespit tutanaklarının son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine
ilişkin olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olduğu
sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan başvuru sahibinin iddiasının aksine ihale üzerinde bırakılan istekli
tarafından maliyete dayalı açıklama yapılmadığı, satışlara dayalı açıklama yapıldığı görülmüş
olup fiyat tekliflerindeki bilgiler ile bu tekliflerin ekinde sunulan tutanaklarda yer alan
bilgilerin doğruluğundan fiyat teklifinde ve tutanakta imza ile kaşesi bulunan ve ilgili
muhasebe kayıtlarını tutan meslek mensubunun sorumlu olduğu göz önüne alındığında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
başvuru sahibinin bahse konu diğer iddialarına ilişkin ayrıca bir inceleme yapılmasına gerek
olmadığı değerlendirilmiştir.
d) Anılan istekli tarafından özel pozlardan T.Ü.005. T.Ü.006. T.Ü.007. T.Ü.O1O.
T.Ü.015. T.Ü.022. T.Ü.023. T.Ü.027, T.Ü.030. T.Ü.043. T.Ü.191. T.Ü.433 imalatları için
fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifinin dayanağı EK-O-5 veya EK-O-6 belgelerinin kamu ihale
mevzuatına aykırı olarak düzenlendiği ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde nakliye
dâhil fiyat teklifi alınmadığı iddialarına ilişkin olarak,
Aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından açıklamaları kapsamında başvuru
sahibinin iddiasının aksine T.Ü. 005, T.Ü. 006, T.Ü.007, T.Ü.O1O, T.Ü.015, T.Ü 191,
T.Ü.022, T.Ü.023, T.Ü.030, T.Ü.433, poz numaralı iş kalemleri için fiyat teklifi alınmadığı,
T.Ü 191 poz numaralı iş kalemi hariç olmak üzere diğer iş kalemleri için kamu kurum kuruluş
birim fiyatları kullanılarak açıklama yapıldığı,
Diğer taraftan “T.Ü.043 Dış cephe kapaklı sistem giydirme cephe doğrama yapılması”,
“T.Ü.027 60x60x3 cm ebatlı doğal kesme granit karolar ile zemin kaplama yapılması”,
“T.Ü.030 Duvar yüzeylerine 18 mm MDF levhalar ile gizli kenetli mekanik sistem akustik
cephe kaplaması yapılması” adlı kalemleri için fiyat teklifi alındığı, idarenin talebi üzerine
fiyat tekliflerinin dayanağı olarak meslek mensuplarınca gönderilen satış tutarı tespit
tutanaklarının (EK-O-6) ihalenin ilan tarihinde (10.09.2020) yürürlükte bulunan kamu ihale
mevzuatına uygun olarak düzenlendiği, ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde
malzeme, montaj/işçilik, nakliye girdileri için ayrı ayrı bedellerin öngörüldüğü tespit
edilmiştir.
Bu itibarla başvuru sahibinin bahse konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
e) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında kamu
kurumlarının rayiçleri esas alınarak açıklama yapılmış ise de açıklamanın bir kısmında 2020
yılı rayiçleri yerine 2019 yılı rayiçlerini kullanıldığı, ihale ilan tarihi ile ihale tarihi 2020 yılı
olduğu dikkate alındığında 2019 yılı rayiçleri kullanılarak yapılan açıklama yapılmasının
mevzuata aykırı olduğu iddialarına ilişkin olarak;
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesinde isteklilerin aşırı düşük teklif
açıklamalarında idarece açıklama istenen iş kalemleri için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatlarını veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları kullanmaları
gerektiği, açıklamalar kapsamında hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatının
kullanıldığının birim fiyat poz numarası da yazılmak suretiyle liste halinde belirtilerek
sunulması halinde açıklama istenilen iş kalemleri için ayrıca analiz sunulmasına gerek
bulunmadığı açıklanmıştır.
Başvuruya konu ihalenin 09.10.2020 tarihinde gerçekleştirildiği, dolayısıyla aşırı
düşük teklif açıklamaları kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarının 2020 yılı için
yayımlanmış birim fiyatlarının kullanılması durumunda açıklama istenen iş kalemleri için
analiz sunulmaya gerek olmaksızın açıklamaların kabul edilmesi gerektiği açıktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2021/017
: 13
: 28.04.2021
: 2021/UY.II-885
Aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin açıklamaları incelendiğinde idarece
açıklama istenen 16 adet iş kalemine ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşlarının 2020 yılı
birim fiyatlarından % 25 oranındaki müteahhitlik kar oranının düşülmek suretiyle karsız
birim fiyatların hesaplandığı, bu karsız birim fiyatlar üzerine istekli tarafından öngörülen kar
tutarı eklenerek birim fiyatların oluşturulduğu tespit edilmiş olup, bu şekilde yapılan
açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesine uygun olduğu
anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme neticesinde aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından cari
yıl birim fiyatlarının kullanıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihaleye teklif veren isteklilerden
AZ Taahhüt İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.