Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
/
2022/631032-Malzeme Dahil Yemek Yapımı, Servisi ve Servis Sonrası Temizlik Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2022/631032
Başvuru Sahibi
Eymen Hiz. İşl. A.Ş.
İdare
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
İşin Adı
Malzeme Dahil Yemek Yapımı, Servisi ve Servis Sonrası Temizlik Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
BAŞVURU SAHİBİ:
Eymen Hiz. İşl. A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/631032 İhale Kayıt Numaralı “Malzeme Dahil Yemek Yapımı, Servisi ve Servis Sonrası
Temizlik Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
tarafından 29.07.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Malzeme Dahil Yemek
Yapımı, Servisi ve Servis Sonrası Temizlik Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Eymen
Hiz. İşl. A.Ş.nin 25.07.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.07.2022
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.08.2022 tarih ve 37591 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 08.08.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/803 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) a) Sözleşme Tasarısı'nın "Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin
feshi" başlıklı 16'ncı maddesinde "İdarece yüklenicinin aylık hak edişinin ödenmesini
müteakip (3) iş günü içerisinde işçi maaşlarının banka hesaplarına yatırıldığına dair
dekontun idareye teslim edilmemesi halinde, her geçen gün için on Binde 5 oranında ceza
kesilecektir." düzenlemesinin yer aldığı, anılan düzenleme ile iş bitiminde veya sözleşmenin
feshinden en geç 20 gün sonra işçilerin herhangi bir alacağı olmadığına dair işçilerden alınan
yazılı dilekçe istenilmesinin ilgili mevzuat, İş Kanunu ve Anayasaya aykırı olduğu, bu
usulsüz uygulamanın yüklenicinin cezai işlem görmesi ve hatta sözleşmenin feshedilecek
olması ile yüklenicinin kesin teminat mektubunun gelir kaydedilmesi anlamına geldiği,
b) Sözleşme Tasarısı'nın 16.1, 16.2 ve 16.2.7'nci maddeleri arasında çelişkiler
bulunduğu, belirtilen ceza oralarının farklılık gösterdiği, söz konusu durumların çelişki
oluşturduğu, yine Sözleşme Tasarısı'nın "Ağır aykırılık halleri" başlıklı 16.1.3'üncü
maddesinde ağır aykırılık durumunda uygulanacak yaptırımların kanuna ve yönetmeliğe ve
tip sözleşme tasarısına uygun olmadığı, yine sözleşme tasarısında bahsedildiği gibi ağır
aykırılık hallerinde uygulanacak yaptırımın hem para cezası hem de sözleşme feshini
içermesinin de kanun ve yönetmeliğe aykırı bir durum olup ağır aykırılık hallerinde
uygulanacak olan tek yaptırımın fesih olduğu aşikar iken bu uygulamanın da yanlış olduğu ve
düzeltilmesi gerektiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
2) İdari Şartname'nin "Fiyat farkı" başlıklı 46'ncı maddesinde "46.1. İhale konusu iş
için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir
sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek
suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak
fiyat farkı hesaplanacaktır." düzenlemesinin yer aldığı, söz konusu düzenlemede idare
tarafından fiyat farkı verilmeyeceğinin belirtildiği, Sözleşme Tasarısı'nın "İşin süresi" başlıklı
9'uncu maddesinde işe başlama tarihinin 20.09.2022 ve işi bitirme tarihinin 01.09.2023 olarak
belirlendiği, bu durumda anılan kurumda çalışacak olan 74 personelin maaş farklarının 2023
yılı Ocak ayında ne olacağının, nasıl bir fark geleceğinin, ekonomik koşullar da dikkate
alındığında, tespitinin mümkün olmadığı, sözleşme süresi boyunca 2 kere bile fark
verilmesinin muhtemel olduğu, bu durumu isteklilerin tespit edebilmesinin mümkün
olmadığı, İhale İlanı'nın 28.06.2022 tarihinde yayınlandığı yani işin yaklaşık bedelinin bu
tarihten önce belirlendiği ancak 2022 yılı Temmuz ayında da asgari ücrete fark geldiği
düşünüldüğünde idarenin bu yaklaşık maliyetinin bile eksik ve yetersiz kalacağının alenen
ortada olduğu, bu durumun bile gerek şikayet bedeli ücretini gerek ise vergilerin tutarlarını
değiştireceği, anılan idarenin yaklaşık maliyetinin eksik belirlenmesi nedeni ile ihaleye
katılacak olan isteklilerin yaklaşık maliyet üzerinde kalacağı ve bu durumun da isteklilerin
tekliflerinin yaklaşık maliyet üzerinde kalma olasılığının yüksek olması nedeni ile ihale dışı
kalmalarının muhtemel olduğu ve idarenin yaklaşık maliyetini yeniden hesaplaması gerektiği,
3) Sözleşme Tasarısı'nın "Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi"
başlıklı 16'ncı maddesinde "2- İşçi sigorta primlerinin zamanında yatırılmaması halinde her
geçen gün için on binde 5 oranında ceza kesilecektir." düzenlemesinin yer aldığı, söz konusu
maddede belirtilmiş olan ceza ve sözleşmenin feshine neden olabilecek düzenlemenin
mevzuata uygun olmadığı, işçi sigorta primlerinin yatırılmaması durumunda zaten Sosyal
Güvenlik Kurumu'nun gerekli faizi işlettiği, idareden hakediş alınabilmesi için borcu yoktur
yazısının idareye zaten verildiği, borç olduğunda ise hakedişten kesileceğinin hizmet işleri
genel şartnamesinde açıkça belirtildiği, buna rağmen anılan idarenin bu durum için ceza
kesmesi ve hatta sözleşmenin feshine neden olacak olmasının kanuna, yönetmeliğe ve
mevzuata alenen aykırı olduğu,
4) Teknik Şartname’de yer alan "Yüklenici firma günlük yemek sayılarını, bir gün
önceki yemek sayısı ve o günkü yemeğin, yemek yiyecek kişiler açısından popülaritesini ve
akademik takvimi dikkate alarak belirleyecektir. Yüklenicinin yazılı talebi halinde, Kurum bir
sonraki günün yemeği için yemek yiyecek öğrenci ve personel sayısını en geç saat 17:00
saatine kadar firma yetkilisine bildirecektir. Bildirim yapılmadığında bir önceki günün
sayıları esas alınacaktır. Hak ediş ödemeleri, fiilen yenen yemek sayısı dikkate alınarak
yapılacaktır. Fazla yemekten Kurum sorumlu olmayacaktır. Artan yemekler kesinlikle başka
bir öğünde kullanılmayacaktır." düzenlemesine göre, yemek yiyecek öğrenci ve personel
sayısının bir önceki gün saat 17:00’a kadar bildirileceği, bildirilmediği takdirde ise bir önceki
günün sayılarının baz alınarak yemeğin hazırlanacağı belirtilmiş olmasına rağmen yine aynı
madenin devamında ödemelerin ise fiilen yenen yemek kadar ödeneceği maddesinin çelişkili
olduğu, verilen sayı üzerine yemeğin pişirilmesi üzerine yemeğin yenmemesi ve ödeme
yapılmayacak olmasının yüklenicinin telafisi mümkün olmayan zararlar görmesine neden
olacağı,
5) Teknik Şartname'nin 47'nci maddesinde "47- Üniversitemiz Kampüslerinde çölyak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
hastalığı tanısı konulan öğrenci ve personel olması halinde çölyak hastalarına uygun
gulutensiz yemek menüleri müstecir tarafından hazırlanacaktır." düzenlemesinin yer aldığı,
anılan maddede gulutensiz yemek menülerinin hazırlanacağı ve üretim yapılacağının
belirtildiği, ancak bu durumun mevzuata aykırı olduğu ve anılan ihaleye sağlıklı ve gerçekçi
bir teklif hazırlama olanağını engellediği, bu madde için örnek menü ve gramaj bilgilerinin
açıkça belirtilmesinin mevzuat gereği olduğu,
6) Teknik Şartname'nin 49'uncu maddesinde "49- Yüklenici firma her ay sonunda
hakkedişini almadan önce bir önceki aya ait olan maaş bordrolarını, önceki dönemler için
işçilere ait ücret, izin ücreti, yıllık izin, bayram tatili veya fazla çalışma karşılığı fazla mesai
ücreti alacağının olmadığını ve sigorta primlerinin ödendiğini belirten her türlü belgeyi
onaylayıp kaşeleyerek İdareye teslim edilecektir. Yüklenici firma, işten çıkan personelin
sigortalı işten ayrılış belgesini ve personelin ayrılış sebebi ile ilgili belgeleri İdareye
bildirmek ve varsa evrakı teslim etmek gerekmektedir. Yüklenici işçi çalıştırılmasıyla ilgili
mevcut yasa, yönetmelik, tüzük vb. mevzuat hükümlere uymak zorundadır." düzenlemesinin
yer aldığı, söz konusu maddede belirtilen çalışan personelden her ay hak ediş yapılmadan
önce alınması gereken belgeler olan yıllık izin fazla mesai gibi alacaklarının olmadığına dair
yazı istenilmesinin kanuna ve mevzuata aykırı olduğu,
7) Teknik Şartname'nin "Kemikli - Kemiksiz Dana Eti ve Kuzu Eti:" başlıklı
maddesinde "Dana Eti: “Bovinae” alt familyasının “Bos Taurus” türüne giren 12 aylıktan 2
yaşına veya damızlıkta kullanılana kadar ki enenmemiş erkek kasaplık hayvanlardan elde
edilen, insan tüketimine uygun olan tüm parçalarıdır. Karkas: Tekniğe uygun olarak kesilmiş
kasaplık hayvanın kanının akıtılıp, yüzülerek iç organlarının boşaltılıp baş ve ayaklarından
ayrılarak soğutulduktan sonra elde edilen gövdesidir.
Alınacak et 1. But ve kol sayısı eşit olmak kaydıyla ekstra sınıfta kemikli taze dana
karkas et olacaktır.
2. Taze kuzu karkas olacaktır(kurum isteği doğrultusunda alınacaktır).”,
düzenlemesinin yer aldığı, alınacak olan etler için dana eti ve kurumun isteğine göre kuzu eti
alınacağının belirtildiği, ancak bu durumun ihaleye sağlıklı ve gerçekçi bir teklif hazırlama
olanağını ortadan kaldırdığı, şöyle ki; ilgili idareye getirilecek olan kuzu eti ile dana eti
arasında ciddi manada fiyat farkı bulunduğu ve ilgili idarenin isteği ile hareket edilecek
olmasının çelişkiye neden olduğu, bu durumun da ihaleye sağlıklı ve gerçekçi bir teklif
hazırlamalarına engel teşkil ettiği,
8) İhalede 74 personel çalıştırılacak olmasına rağmen engelli personel bulunmadığı,
yürürlükte bulunan İş Kanunu'na göre 50 personelin üzerinde personel çalıştırılacak olan
ihalelerde engelli personel çalıştırma zorunluluğu bulunduğu ve ilgili kurumun bu yönde bir
düzenlemesi bulunmadığı, bu durumun da maliyeti etkileyen bir unsur olduğu ve bu nedenle
de ihaleye sağlıklı ve gerçekçi bir teklif hazırlama olanağı bulunmadığı, ayrıca ihale üzerinde
kalan isteklinin iş kanununa aykırı davranmasının muhtemel olduğu, böyle bir durumunda
yüklenicinin telafisi mümkün olmayan zararlar görmesine neden olabileceği, bu nedenle de
bu eksikliğin giderilerek çalışacak personelin daha şeffaf bir hal almasının şart olduğu,
9) Taze fasulye yemeğinin içeriğinin,
“Taze Fasulye
Kuru soğan
200 g
20 g
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
Zeytinyağı
Tuz
10 g
2 g
Domates
30 g” şeklinde olduğu ve taze fasulye
yemeğinin içeriğinde et bulunmadığı, teknik şartname incelendiğinde birinci grup yemeklerin
etli olacağı belirtilmiş olmasına rağmen içerikte et bulunmadığı, bu durumda ihaleye sağlıklı
ve gerçekçi bir teklif hazırlama olanağının bulunmadığı, ayrıca ihalede olabilecek olası bir
aşırı düşük teklif olması durumunda yapılacak olan açıklamalarda firmaların farklı maliyetler
kullanması ve farklı maliyetler çıkartmasına neden olacağı ve isteklilerin hak kaybına
uğramasına ve eşit muamele ilkesine aykırılık teşkil edecek bu düzenlemenin değiştirilmesi
gerektiği, ilgili idarenin aranması ve Taze Fasulye yemeğinin içeriğinin sorulması neticesinde
edinilen bilginin bu yemeğin etli olarak verildiği olduğu, ancak idarece bu durumla alakalı
olarak çelişkili beyanlarda bulunulduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1 ve 3 ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi”
başlıklı 20’nci maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:
a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak
yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen
oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça
belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil
veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin
teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye
edilir.” hükmü,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16'ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin On Binde 5'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu
oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 40 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
Aykırılık Hali
İlk Sözleşme
Sözleşmenin
Feshini
Gerektiren
Aykırılık
Sayısı
Sıra
No
Bedeli
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Oranı
İdarece yüklenicinin aylık hak edişinin ödenmesini
müteakip (3) iş günü içerisinde işçi maaşlarının
banka hesaplarına yatırıldığına dair dekontun
idareye teslim edilmemesi halinde, her geçen gün
için
5
On Binde
5
1
5
İşçi sigorta primlerinin zamanında yatırılmaması
halinde her geçen gün için
On Binde
5
2
3
Çalışan personelin, hizmet sunulan alanların,
gıda madde ve malzemelerin; temizlik ve hijyen
kurallarına uygun olmadığının tespit edilmesi
halinde, yapılacak her bir tespit için
10
Binde
1
Üniversitemiz mutfak ve yemekhanelerinde yemek
pişirilmesi ve dağıtılması sırasında; gıda
maddelerinde kalite standartlarına uyulmadığının
tutanakla tespiti veya günlük gelen malzemelerin
servise sunulması, servise sunulan bu
10
10
Binde
1
4
5
malzemelerin teknik şartnamedeki koşulları
sağlamaması halinde; her bir durum için
Yüklenici tarafından satın alınan mamul gıda
maddelerinin veya pişirilen yemeklerin, gıda
analizine gönderilmesi sonucu, Türk Gıda
Kodeksine uygunsuzluğunun tespiti halinde; her
bir durum için
Binde
2
Yemek pişirilmesi ve dağıtılması sırasında teknik
şartnamede belirtilen gramajlara uyulmadığının
tespiti halinde, her bir durum için
10
10
Binde
2
6
7
Yüklenicinin, Teknik Şartnamede belirtilen bakım
ve onarım işlerini zamanında yaptırmadığının
tutanakla tespit edilmesi halinde, gerekli bakım ve
On Binde
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
onarım idarece yaptırılarak yüklenicinin aylık
istihkakından mahsup edilir. Her bir durum için
Bu şartnamede belirtilen zorunlu nedenler
olmadıkça, yüklenicinin işi aksatması veya öğrenci
ve personelin yemek talebinin karşılanmaması
halinde; İdarece temin edilecek yemek bedeli,
yüklenici tarafından ödenir. Aksi taktirde protesto
çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın
yüklenicinin hak edişinden kesilerek ilgilisine
idare tarafından ödenir. Ayrıca, her bir durum için
10
Binde
2
8
İdarenin kabul ettiği kılık kıyafete uygun ve temiz
giyinmeyen işçi tespit edilmesi halinde birinci defa
durum ihtaren yükleniciye tutanakla bildirilir. (
Ancak göreve başlamadan önce yapılan
kontrollerde eksikliğe rastlanmamasına rağmen
görev esnasında meydana gelebilecek kirlenmeler
hariç tutulacaktır.) 24 saat içinde gerekli önlem
alınmadığı takdirde; her gün ayrı ayrı olmak üzere
hatalı görülen her durum için
10
10
Binde
1
9
Kontrol Teşkilatı ve yüklenici yetkilisinin birlikte
düzenleyeceği puantaja göre işçi eksikliği tespit
edildiği taktirde; her bir durum için
Binde
1
10
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Aykırılık Hali
Sıra No
Yemek yiyenlerde vukuu bulacak yemekten kaynaklı besin zehirlenmesi
şikayetlerinde, klinik bulgu ve müdavi hekim teşhisinin aynı doğrultuda olması,
ayrıca bu durumun laboratuar bulguları ile desteklenmesi halinde; 4735 sayılı
Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 25 inci maddesi gereğince idare zarara
uğratılmış sayılır ve sözleşme tek taraflı feshedilerek teminatı irat kaydedilir.
Bu durumda; zehirlenmeye maruz kalan kişi veya kişilerin, Üniversite aleyhine
herhangi bir yasal girişim sonucu hak talebinde bulunması durumunda, yasal
1
hükümler gereği Üniversiteye gelen tüm maddi ve manevi cezaları, yasal faizler
dahil olmak üzere yükleniciye rücuu edilir. Yüklenici bu durumdan dolayı
itirazda bulunamaz. hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735
sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek
kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
…
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk
sözleşme bedelinin % 30unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30unu
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20
nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate
alınır.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1 inci maddede belirtilen ceza oranında
(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)
gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı
durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve
varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre
tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün
olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye
gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi
haline ilişkin olarak 16.1.2 nci veya 16.1.3 üncü maddelerde yapılan düzenlemeler
uygulanmaz.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi
yer almaktadır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 49’uncu maddesinde, “Yüklenici firma her ay sonunda
hakkedişini almadan önce bir önceki aya ait olan maaş bordrolarını, önceki dönemler için
işçilere ait ücret, izin ücreti, yıllık izin, bayram tatili veya fazla çalışma karşılığı fazla mesai
ücreti alacağının olmadığını ve sigorta primlerinin ödendiğini belirten her türlü belgeyi
onaylayıp kaşeleyerek İdareye teslim edilecektir. Yüklenici firma, işten çıkan personelin
sigortalı işten ayrılış belgesini ve personelin ayrılış sebebi ile ilgili belgeleri İdareye
bildirmek ve varsa evrakı teslim etmek gerekmektedir. Yüklenici işçi çalıştırılmasıyla ilgili
mevcut yasa, yönetmelik, tüzük vb. mevzuat hükümlere uymak zorundadır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Başvuru sahibinin 1 (a) iddiasında “Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesindeki
tablonun 1’nci maddesinde “iş bitiminde veya sözleşmenin feshinden en geç 20 gün sonra
işçilerin her hangi bir alacağı olmadığına dair işçilerden alınan yazılı dilekçe istenilmesinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
ilgili mevzuat, İş Kanunu ve Anayasaya aykırı olduğu, bu usulsüz uygulamanın yüklenicinin
cezai işlem görmesi ve hatta sözleşmenin feshedilecek olması ile yüklenicinin kesin teminat
mektubunun gelir kaydedilmesi anlamına geldiği ” yönünde iddiaya yer verilmekle birlikte,
iddia konusu şartname maddesi kapsamında bu yönde bir düzenleme bulunmadığı
görülmüştür.
Öte yandan, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinin, 1 numaralı satırında,
“İdarece yüklenicinin aylık hak edişinin ödenmesini müteakip (3) iş günü içerisinde işçi
maaşlarının banka hesaplarına yatırıldığına dair dekontun idareye teslim edilmemesi halinde,
her geçen gün için”,
2 numaralı satırında ise “İşçi sigorta primlerinin zamanında yatırılmaması halinde her
geçen gün için” hususlarının özel aykırılık hali olarak belirlendiği ve ilk sözleşme bedeli
üzerinden kesilecek ceza oranlarının “onbinde 5” ve sözleşme feshini gerektirecek aykırılık
sayılarının ise “5” olmak üzere Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer
alan Tip Sözleşme dipnotları verileri esas alınarak hazırlandığı görülmüştür.
Ayrıca, Sözleşme Tasarısı’nın 16'ncı maddesinde sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar
ve sözleşmenin feshine ilişkin hususların idarenin takdir yetkisi çerçevesinde
düzenlenmesinin mümkün olduğu, ayrıca yüklenicinin çalıştıracağı işçilerin maaşlarını
zamanında ödemesi ve sigorta primlerini zamanında yatırması ile ilgili sorumluluğunun
olduğu açık olup, bu nedenle Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinin, 1 ve 2 numaralı
satırlarında yapılan düzenlemelerin, idarenin yetki ve sorumluluğu kapsamında ve işçi
haklarının korunması lehine bir düzenleme olarak dikkate alınması gerektiği de
anlaşılmaktadır.
Yine Teknik Şartname’nin 49’uncu maddesinde, “Yüklenici firma her ay sonunda
hakkedişini almadan önce bir önceki aya ait olan maaş bordrolarını, önceki dönemler için
işçilere ait ücret, izin ücreti, yıllık izin, bayram tatili veya fazla çalışma karşılığı fazla mesai
ücreti alacağının olmadığını ve sigorta primlerinin ödendiğini belirten her türlü belgeyi
onaylayıp kaşeleyerek İdareye teslim edilecektir. Yüklenici firma, işten çıkan personelin
sigortalı işten ayrılış belgesini ve personelin ayrılış sebebi ile ilgili belgeleri İdareye
bildirmek ve varsa evrakı teslim etmek gerekmektedir. Yüklenici işçi çalıştırılmasıyla ilgili
mevcut yasa, yönetmelik, tüzük vb. mevzuat hükümlere uymak zorundadır.” düzenlemesi yer
almakta olup, söz konusu düzenlemenin de yukarıda ifade edildiği üzere yüklenicinin işçi
hakları ile ilgili sorumlu kapsamında değerlendirilmesi ve işçi haklarının korunması lehine bir
düzenleme olarak dikkate alınması gerektiği düşünülmekte olup, söz konusu maddede
yüklenicinin zaten sorumluluğunda olan işçi çalıştırılmasıyla ilgili mevcut yasa, yönetmelik,
tüzük vb. mevzuat hükümlerine uymak zorunda olduğu hususunun da ayrıca belirtildiği
görülmüş olup, söz konusu düzenlemede mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna
varılmıştır.
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca başvuru sahibinin 1 (a), 3 ve 6’ncı iddialarının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan başvuru sahibinin 1 (b) bölümünde yer alan iddiasına ilişkin olarak ise;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on
gündür.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
…
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”
açıklaması bulunmaktadır.
Başvuru sahibinin 1 (b) bölümünde yer alan iddialarının 25.07.2022 tarihli idareye
şikayet başvurusu dilekçesine konu edilmediği, söz konusu iddiaların ilk kez 08.08.2022
tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet başvurusunda yer aldığı tespit edilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından
öncelikle idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari
başvuru
yolunda
şikâyet
yoluna
başvurulmadan
itirazen
şikâyet
yoluna
başvurulamayacağından, şikâyet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikâyet
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.
Bu çerçevede şikâyet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.
Uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren istekli olabilecekler tarafından
iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10
gün içerisinde ve her halükarda ihale tarihinden üç iş günü öncesine kadar bu iddiaları
incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri sürülmesi de gerekmektedir.
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz
konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri
sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün
bulunmamaktadır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin 1 (b) bölümünde yer alan iddialarının uyuşmazlığa konu
hususun öğrenilmiş olduğu ihale dokümanı edinilen 18.07.2022 tarihini izleyen günden
itibaren on gün içinde ve her durumda ihale tarihinden (29.07.2022) üç iş günü öncesine
kadar yazılı olarak başvuruya konu edilmesi ve somut durumda en geç 25.07.2022 tarihi
mesai bitimine kadar ihale dokümanına yönelik olarak başvuruda bulunulması gerekirken
anılan iddialara bu süre geçtikten sonra ve 08.08.2022 tarihinde itirazen şikâyet başvuru
dilekçesinde yer verildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiasının süre
yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62
nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır. 375 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin geçici 23 ve 24 üncü maddeleri gereğince kadroya geçiş uygulamasına tabi
olan hizmet alımları ile bu hizmetlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
niteliğinde olan hizmetler, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak değerlendirilecektir.
78.1.1.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak
personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin
tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik
maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleridahilişçilik giderinden oluştuğu ve niteliği
gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder…” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde “81.1.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı
olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma
saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat
farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.” açıklaması,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma
saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin
idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki
brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas
alınarak fiyat farkı hesaplanır.
(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta
kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim
oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.”
açıklaması,
Anılan Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara
tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine
ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının
belirtilmiş olması gerekir. Ancak, sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan bu hizmet alımı
ihalelerinde fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra
değişiklik yapılamaz…” açıklaması,
Açık İhale Usulü ile İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari
Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesine ait 39 no’lu dipnotta “(1) İdarenin fiyat
farkı hesaplanmasını öngörmesi halinde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.
“46.1.İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre
fiyat farkı hesaplanacaktır.”
(2) (Değişik: 28/11/2013-28835 R.G./1 md.) İdarenin fiyat farkı hesaplanmasını
öngörmemesi halinde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.
“46.1.İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim
tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına
ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.”
40 nolu dipnotta ise “(1) (Değişik: 28/11/2013-28835 R.G./1 md.) 46.1. maddesinde
fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmesi halinde 46.1.1. maddesi, yürürlükte bulunan fiyat
farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak idare tarafından düzenlenecektir.
(2) 46.1. maddesinde fiyat farkı hesaplanmayacağının belirtilmesi halinde “46.1.1. Bu
madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır.” açıklamaları yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Malzeme dahil yemek yapımı servisi ve servis sonrası
temizlik hizmeti alımı…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Çalıştırılacak personel giderleri (maaş, sigorta vs.), personel muayene
bedelleri, personel giyim, servis malzemesi, her türlü gıda, ve temizlik malzemesi giderleri,
Elektrik, Su , Gaz, ilaçlama giderleri, analiz ve tahlil giderleri, bakım onarım giderleri, araç
ve yakıt giderleri, İş sağlığı ve iş güvenliği giderleri ve teknik şartnamede belirtilen diğer
giderler teklif fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Bu hizmet kapsamında istihdam edilecek personellerin iş kazaları ile meslek
hastalıkları sigortası prim oranı % 2 olarak hesaplanacaktır” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş
için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir
sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek
suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak
fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama
tarihi 20.09.2022; işi bitirme tarihi 01.09.2023” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Çalıştırılacak personel” başlıklı XV bölümünde “Yüklenici
tarafından çalıştırılacak personellerin haftalık çalışma saatlerinin tamamını İdarede
geçirmek zorunda olmayışı esas alınarak hizmet gerçekleştirilecektir. (Sözleşme konusu iş;
personel çalışmasına dayalı hizmet alımı kapsamına girmemektedir.)” düzenlemesi yer
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
almaktadır.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.
Sıra
No
1
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Birimi Miktarı
Teklif Edilen Birim
Fiyat
Tutarı
Yemek Alımı
adet
750.000
Toplam Tutar (K.D.V Hariç)
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesine göre, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerektiği
anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihalenin yemek alımı hizmeti olduğu ve personel çalıştırılmasına
dayalı hizmet alımı ihalesi olmadığı, diğer taraftan ihalenin dokümanında ihale konusu işte
çalıştırılacak personel sayısının belirlendiği, ancak söz konusu personelin tam zamanlı
çalıştırılacağına yönelik bir düzenlemenin olmadığı, ayrıca işin süresinin 365 günden az
olduğu dolayısıyla ihale dokümanında personele fiyat farkı verilmesini öngörecek şekilde
düzenleme yapılmamasının mevzuata aykırı olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddia
konusu düzenleme ve bu düzenlemeden hareketle yaklaşık maliyetin de hatalı olduğuna
yönelik yer verdiği iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Kaldı ki, yaklaşık maliyetin ihale tarihinde açıklandığı dikkate alındığında ihalelere
yönelik başvurulara ilişkin esaslar kapsamında yaklaşık maliyetin hesaplanmasına yönelik
başvuruların ihale tarihini izleyen günden itibaren süresi içerisinde öncelikle idareye
yapılması gerektiği, bu çerçevede, yaklaşık maliyete ilişkin hususların, yaklaşık maliyet
açıklanmadan ihale dokümanına yönelik şikâyet ve akabindeki itirazen şikâyet başvurusuna
konu edilmesinin mümkün olmadığı da anlaşılmaktadır.
3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir…” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “ Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Çalıştırılacak personel giderleri (maaş, sigorta vs.), personel muayene
bedelleri, personel giyim, servis malzemesi, her türlü gıda, ve temizlik malzemesi giderleri,
Elektrik, Su , Gaz, ilaçlama giderleri, analiz ve tahlil giderleri, bakım onarım giderleri, araç
ve yakıt giderleri, İş sağlığı ve iş güvenliği giderleri ve teknik şartnamede belirtilen diğer
giderler teklif fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Bu hizmet kapsamında istihdam edilecek personellerin iş kazaları ile meslek hastalıkları
sigortası prim oranı % 2 olarak hesaplanacaktır” düzenlemesi,
Teknik Şartname’de “Yüklenici firma günlük yemek sayılarını, bir gün önceki yemek
sayısı ve o günkü yemeğin, yemek yiyecek kişiler açısından popülaritesini ve akademik takvimi
dikkate alarak belirleyecektir. Yüklenicinin yazılı talebi halinde, Kurum bir sonraki günün
yemeği için yemek yiyecek öğrenci ve personel sayısını en geç saat 17:00’ye kadar firma
yetkilisine bildirecektir. Bildirim yapılmadığında bir önceki günün sayıları esas alınacaktır.
Hak ediş ödemeleri, fiilen yenen yemek sayısı dikkate alınarak yapılacaktır. Fazla yemekten
Kurum sorumlu olmayacaktır. Artan yemekler kesinlikle başka bir öğünde
kullanılmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.
Sıra
No
1
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Birimi Miktarı
Teklif Edilen Birim
Fiyat
Tutarı
Yemek Alımı
adet
750.000
Toplam Tutar (K.D.V Hariç)
Söz konusu Teknik Şartname düzenlemesinde yüklenici firmanın günlük yemek
sayılarını belirlerken yemek yiyecek kişilerin ve akademik takvimin dikkate alınmasının
istenildiği, ayrıca günlük yemek sayılarının belirlenmesinde yüklenicinin yazılı taleplerine de
bağlı kılındığı ve bildirim yapılmadığında planlamanın bir önceki günün sayılarına göre
yapılmasının istenildiği, bu kapsamda yapılacak ödemelerde fiilen yenen yemek sayısının
tespitine ilişkin gerekli planlama ile ilgili hususların yüklenici tarafından sağlanabileceği,
dolayısıyla söz konusu düzenlemede istenilen hususların mevzuatta açıklanan yüklenicinin
işin planlanmasına yönelik genel sorumlulukları kapsamında olduğu,
Diğer taraftan, söz konusu düzenlemenin o gün hazırlanacak yemek sayısının
belirlenmesine yönelik olduğu, ödemenin ise bu sayı veya daha az yenen yemek üzerinden
yapılacağı, idarece zaten yemek sayısının yükleniciye bildirileceği veya bildirilmezse bir
önceki günün yemek sayısı dikkate alınacağından fiilen daha fazla yemek yenmesinin
mümkün olmayacağı anlaşıldığından, söz konusu düzenlemede isteklilerin tekliflerini
oluşturmalarına engel bir durumun ya da belirsizliğin bulunmadığı ve başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 47’nci maddesinde “Üniversitemiz Kampüslerinde çölyak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
hastalığı tanısı konulan öğrenci ve personel olması halinde çölyak hastalarına uygun
gulutensiz yemek menüleri müstecir tarafından hazırlanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teknik şartnamede belirtilen diğer giderlerin
teklif fiyata dahil giderler arasından sayıldığı, ayrıca tekliflerin toplam yemek adet miktarları
üzerinden oluşturulmasının istenildiği anlaşılmaktadır.
İddia konusu teknik şartname maddesinde yapılan düzenlemenin muhtemel bir
hastalık teşhisine sahip öğrencilerin bulunması durumunda hazırlanacak yemeklere ilişkin
olduğu, dolayısıyla söz konusu hastalık durumuna sahip olabilecek ve yemek yiyecek kişi
sayısının net olarak dokümanda düzenlenmesinin beklenemeyeceği, ayrıca yapılacak
yemeklerin çölyak hastalarına uygun glütensiz yemek menüleri olacağı, dolayısıyla söz
konusu muhtemel durum ve bu durumda yapılacak yemeklere ilişkin giderlerin basiretli tacir
isteklilerce toplam teklif fiyatına dahil edilerek teklif fiyatlarının oluşturulmasına engel teşkil
etmeyeceği düşünüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 7'nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’de “Yemeklerde Kullanılacak Malzemelerin Özellikleri” başlıklı
IV’üncü bölümde “a. Et: Etli yemeklerde dana eti kullanılacaktır. Taze, kokusuz, temiz ve
ayrıca veteriner kontrol damgalı olacaktır. Genel özellikler evsaf şartnamesinde
belirtilmiştir.” düzenlemesi,
“Evsaf şartnameleri” başlıklı bölümünde “Kurumun ihtiyacı olan Gıda Evsaf
Şartnamesindeki yiyecek maddelerinin Türk Gıda Kodeksi Gıda Maddeleri Tebliği’ne ve Türk
Standartlarına uygun olması şarttır.
A- Etler:
Kemikli - Kemiksiz Dana Eti ve Kuzu Eti:
Dana Eti: “Bovinae” alt familyasının “Bos Taurus” türüne giren 12 aylıktan 2
yaşına veya damızlıkta kullanılana kadar ki enenmemiş erkek kasaplık hayvanlardan elde
edilen, insan tüketimine uygun olan tüm parçalarıdır.
Karkas: Tekniğe uygun olarak kesilmiş kasaplık hayvanın kanının akıtılıp, yüzülerek iç
organlarının boşaltılıp baş ve ayaklarından ayrılarak soğutulduktan sonra elde edilen
gövdesidir.
* Alınacak Et;
1. But ve kol sayısı eşit olmak kaydıyla ekstra sınıfta kemikli taze dana karkas et
olacaktır.
2. Taze kuzu karkas olacaktır(kurum isteği doğrultusunda alınacaktır).” düzenlemesi
yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teknik şartnamede belirtilen diğer giderlerin
teklif fiyata dahil giderler arasından sayıldığı, ayrıca tekliflerin toplam yemek adet miktarları
üzerinden oluşturulmasının istenildiği anlaşılmaktadır.
Teknik Şartname’de yer alan iki haftalık örnek menüde yer verilen etli yemeklerin
gramaj listelerinde yemeklerde kullanılacak etlerin “dana eti” ve “kuzu eti” olarak ayrı ayrı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
belirlendiği, “dana eti/(kuzu) eti” gibi bir düzenlemenin yapılmadığı görülmüş olup,
dolayısıyla bu hususun teklif vermeye engel bir husus olmadığı ve teklif fiyatı
oluşturulmasına engel bir durumun bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz
konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 8'inci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı
30’uncu maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör
işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski
hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve
1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik
hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci
maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde
yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler.
Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla
yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.
Bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde belirli ve belirsiz süreli iş
sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınır. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar,
çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür. Oranın hesaplanmasında
yarıma kadar kesirler dikkate alınmaz, yarım ve daha fazla olanlar tama dönüştürülür.
İşyerinin işçisi iken engelli hâle gelenlere öncelik tanınır.
…
Özel sektör işverenlerince bu madde kapsamında çalıştırılan 17/7/1964 tarihli ve 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi engelli sigortalılar ile 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı
Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen korumalı işyerlerinde çalıştırılan engelli
sigortalıların, aynı Kanunun 72 nci ve 73 üncü maddelerinde sayılan ve 78 inci maddesiyle
belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren
hisselerinin tamamı, kontenjan fazlası engelli çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde engelli
çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir engelli için prime esas kazanç alt sınırı
üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece karşılanır.
İşveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları
sigortalılarla ilgili olarak 506 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal
süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta
primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine
ait tutarın ödenmiş olması şarttır. Bu fıkraya göre işveren tarafından ödenmesi gereken
primlerin geç ödenmesi halinde, Hazinece Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin
gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı, işverenden tahsil edilir. Hazinece karşılanan
prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak
dikkate alınmaz. Bu fıkrada düzenlenen teşvik, kamu idareleri hariç 506 sayılı Kanun
kapsamındaki sigortalılara ilişkin matrah ve oranlar üzerinden olmak üzere, 506 sayılı
Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personeli için de
uygulanır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı tarafından müştereken belirlenir…”
hükmü,
Anılan Kanun’un “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık”
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
başlıklı 101’inci maddesinde “Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki hükümlere aykırı
olarakengelli ve eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı
herengelli ve eski hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için binyediyüz Türk Lirası idari para
cezası verilir. Kamu kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz.”
hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.28’inci maddesinde “İsteklilerin aynıil
sınırlarıiçerisinde birden fazla işyerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale
dokümanında
aynıil
bazında
elli
veya
daha
fazla
işçiçalıştırılmasınınöngörüldüğüihalelerde 4857 sayılıİşKanununda belirtilen asgari orana
uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısıile bu işçilerin tabi olacağıücret
grubu idarişartnamenin ilgili maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif
cetvelinde ayrısatır açılacaktır.İdareler tarafındanİşKanununda belirtilen asgari
oranınınüzerinde
engelli
işçiçalıştırılmasınıöngören
düzenleme
yapılmasıda
mümkündür.İstekliler tarafından ihale dokümanındaöngörülen engelli işçi sayısıve bu işçiler
için Hazinece karşılanacak prim teşvik tutarlarıdikkate alınarak teklif bedelleri
oluşturulacaktır.İlgili mevzuatında engelli işçiçalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır.”
açıklaması yer almaktadır.
Teknik Şartname’de söz konusu hizmetin eğitim öğretim dönemi toplam 74 kişi tatil
dönemi toplam 26 kişi ile yapılacağının düzenlendiği ve çalıştırılacak personelin haftalık
çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirmek zorunda olmayışı esas alınarak hizmetin
gerçekleştirileceği anlaşılmaktadır.
Söz konusu hizmetin malzeme dahil yemek yapımı servisi ve servis sonrası temizlik
hizmeti alımı olduğu, dolayısı ile söz konusu ihalede işçilik giderlerinin birim yemek fiyatı
içerisinde yer verilerek tekliflerin hesaplanması gerektiği ve dokümanda yapılan düzenleme
uyarınca çalıştırılacak personel için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir iş kalemi satırı
açılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır.
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet işi olmadığı ve çalışan toplam
işçi sayısı için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmadığı hususları bir arada dikkate
alındığında, idarece ihale dokümanında engelli işçi çalıştırılmasına ilişkin düzenlemenin
yapılmamış olmasının ihale konusu hizmetin yürütülmesi için çalıştırılması öngörülen engelli
personel giderinin isteklilerce göz önünde bulundurularak teklif fiyatlarına yansıtılması
hususunda bir engel oluşturmayacağı anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan 4857 sayılı İş Kanunu’nun engelli işçi çalıştırılmasını düzenleyen
30’uncu maddesinde işverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde
yüzde üç engelli işçi çalıştırmakla yükümlü olmaları nedeniyle ihale konusu işte çalıştırılması
öngörülen personel üzerinden anılan Kanun’da belirtilen asgari oran dâhilinde engelli işçi de
çalıştırabileceği hususunun yüklenicinin sorumluğunda bulunduğu ve başvuruya konu ihalede
bu hususa yönelik bir düzenleme yapılmamış olmasının yüklenicinin kanuni sorumluluklarını
ortadan kaldırmayacağı ve teklif oluşturulmasına engel olmayacağı anlaşıldığından, başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 9'uncu iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035
İki haftalık örnek menü düzenlemesinde taze fasulye yemeğine yer verildiği,
Ayrıca söz konusu menünün devamında “IV-Yemeklerde Kullanılacak Malzemelerin
Özellikleri
a. Et: Etli yemeklerde dana eti kullanılacaktır. Taze, kokusuz, temiz ve ayrıca
veteriner kontrol damgalı olacaktır. Genel özellikler evsaf şartnamesinde belirtilmiştir.”
düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Teknik Şartname’nin “Yemek Çeşitleri” başlıklı III’üncü bölümünün “2.Çeşit
Yemekler (Ana Yemek)” kapsamında taze fasulye yemeğine ilişkin bilgilere aşağıda yer
verilmiştir.
“Taze Fasulye
Kuru soğan
Zeytinyağı
Tuz
200 g
20 g
10 g
2 g
Domates
30 g”
Söz konusu yemek çeşitlerinin devamında “Öğünlerde 1 adet birinci grup yemek, 2
adet ikinci grup yemek, 1 adet üçüncü grup yemek, 1 adet dördüncü grup yemek bulunacaktır.
Yaz aylarında E grubu yemek çeşidi yerine F, G, H, I grubu yemek çeşitlerinden herhangi biri
verilebilir. Yüklenici; alternatif olarak verilecek yemeği teknik şartnamede belirtilen 2. Grup
yemek çeşitlerinden kendisi belirleyecektir. Ancak Ana yemek ve alternatifi aynı tür
olmayacaktır. (örnek Tavuk-Tavuk olmayacaktır)” bilgisine yer verildiği görülmüştür.
Teknik Şartname’de taze fasulye yemeğinin içeriğinde yer alan yemek girdileri ve
gramajlarının açıkça belirtildiği ve söz konusu yemeğin içeriğinde et bulunmadığı açıkça
görülmekte olup, diğer taraftan tüm istekli olabileceklerin tekliflerini iki haftalık örnek menü
üzerinden hazırlayabileceği ve eşit şartlar altında teklif verecekleri de açık olduğundan
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/041
: 18
: 01.09.2022
: 2022/UH.I-1035