Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İstanbul Ağaç ve Pey Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş
/
2022/713559-Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2022/713559
Başvuru Sahibi
Fayat Grup Atık Yönetimi Asfalt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
İstanbul Ağaç ve Pey Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş
İşin Adı
Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089
BAŞVURU SAHİBİ:
Fayat Grup Atık Yönetimi Asfalt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Ağaç ve Pey Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/713559 İhale Kayıt Numaralı “Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmeti Alımı”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Ağaç ve Pey Eği. Hiz. Hay. Bah. İşl. San. Tic. A.Ş tarafından 29.08.2022
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi Kiralama
Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Fayat Grup Atık Yönetimi Asfalt Sanayi ve Ticaret
Limited Şirketi’nin 08.08.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.08.2022
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 19.08.2022 tarih ve 43389 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 19.08.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/863 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale konusu 829 aracın farklı özellikler arz ettiği ve ihalenin kısmi teklife kapalı
olarak gerçekleştirilmesinin rekabeti engelleyeceği, işin büyüklüğü karşısında piyasada
yeterlik kriterlerini karşılayacak az sayıda isteklinin bulunduğu,
2) İhale dokümanında kasko giderlerinin teklif fiyata dahil olduğunun belirtildiği,
kasko sigortasının zorunlu bir sigorta türü olmayıp yaklaşık maliyete dahil edilip
edilmediğinin bilinmediği, edilmemişse tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında haksız
rekabete yol açacağı ve yaklaşık maliyetin güncellenmesi gerektiği,
3) Sözleşme Tasarısı’nın ağır aykırılık hallerine ilişkin 16.1.3’üncü maddesinde
öngörülen yaptırımın ölçüsüz ve isteklilerin ticari hayatının mahvına yol açabilecek nitelikte
olduğu,
4) Kullanılacak olan araçlar için teklif edilen bedellerin “Hizmet Alım Suretiyle Taşıt
Edinilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” kapsamında harcama talimatının verildiği yılın Ocak
ayı itibarıyla araçların kasko değerlerinin %2’sini geçmeyecek şekilde verilip verilmeyeceği
konusunda ihale dokümanında bir düzenleme yapılmamasının isteklilerin sağlıklı teklif
vermesini engellediği,
5) Tüm araçların asgari 2020 model olmasının istendiği, bunun resmi kurumlarca
öngörülen faydalı ömür kıstası ile bağdaşmadığı ve makul bir gerekçesinin olmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089
araçların motor hacimlerine ilişkin kriterlerin yakıt tüketimi, motor gücü ve manevra
kabiliyeti gibi işlevsellik ve verimliliğe yönelik özellikler taşımadığı ve kısıtlayıcı olduğu,
motor gücüne ilişkin olarak kesin sınırlar koyulduğu, Şartname’nin belli marka ve model
araçları işaret ettiği, 4x4 arkası kapalı kabinli pikap için öngörülen özelliklerin buna örnek
verilebileceği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna
göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği,
kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve
kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin
idarelerce hazırlanması esastır…
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Aynı Kanun'un "İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer
alması zorunlu hususlar" başlıklı 27'nci maddesinde “İhale dokümanında; isteklilere
talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik
şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler bulunur. Ön yeterlik
dokümanında ise adaylarda aranılan şartlara, ön yeterlik kriterlerine ve gerekli diğer belge
ve bilgilere yer verilir.
İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi
zorunludur:
…
h) …ihale konusu işin tamamına veya bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olup
olmadığı, ...” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin ikinci maddesinde ihale konusu iş “Sürücüsüz Araç ve İş Makinesi
Kiralama Hizmeti Alımı (38 Kalem (829 adet araç ve iş makinesi,780 adet araç takip cihazı)”
olarak tanımlanmış, kiralanacak araçların aşağıdaki şekilde belirlendiği görülmüştür;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089
Sıra No Açıklama
Birimi
Miktarı
24
BİNEK OTO HİZMET ARACI- TİP 1 (DİZEL)
(1 ADET)
1
2
3
4
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
BİNEK OTO HİZMET ARACI- TİP 2
(BENZİNLİ) (5 ADET)
120
BİNEK OTO HİZMET ARACI- TİP 3 (DİZEL)
(20 ADET)
480
BİNEK OTO HİZMET ARACI- TİP 4 (DİZEL)
(300 ADET)
7.200
5
6
HAFİF TİCARİ ARAÇ (70 ADET)
MİNİBÜS (95 ADET)
adet x ay
adet x ay
1.680
2.280
PARK BAHÇE BAKIM ONARIM ARACI (55
ADET)
7
8
9
adet x ay
adet x ay
adet x ay
1.320
24
EN AZ 7 TONLUK KAPALI LİFTLİ
POLYESTER KASA KAMYON (1 ADET)
EN AZ 3,5 TONLUK TEK KABİN TENTELİ
LİFTLİ KAMYONET (2 ADET)
EN AZ 3,5 TONLUK AÇIK SAC KASALI
TENTELİ ÇİFT KABİN KAMYONET (100
ADET)
48
10
adet x ay
2.400
EN AZ 32 TONLUK SU TANKERİ (SENEDE
6 Ay ÇALIŞTIRILACAK) (35 ADET)
EN AZ 15 TONLUK SU TANKERİ (SENEDE
6 Ay ÇALIŞTIRILACAK) (7 ADET)
HİDROLİK SIKIŞTIRMALI ÇÖP KAMYONU
(En Az 15+1,5 M³ Kapasiteli) (6 ADET)
HİDROLİK SIKIŞTIRMALI ÇÖP KAMYONU
(En Az 13 +1,5 M³ Kapasiteli) (14 ADET)
HİDROLİK SIKIŞTIRMALI ÇÖP KAMYONU
(En Az 12-13 M³ Kapasiteli) (9 ADET)
HİDROLİK SIKIŞTIRMALI ÇÖP KAMYONU
(En Az 8 +1 M³ Kapasiteli) (6 ADET)
HİDROLİK SIKIŞTIRMALI ÇÖP KAMYONU
(En az 18+1,5 M³ Kapasiteli) (8 ADET)
EN AZ 7 TONLUK ÇİFT KABİN DAMPERLİ
KAMYON (2 ADET)
MİNİ ÇÖP DAMPERLİ KAMYONET (12
ADET)
EN AZ 7 TONLUK DAMPERLİ KAMYON (15
ADET)
EN AZ 32 TONLUK DAMPERLİ KAMYON (1
ADET)
EN AZ 25 TONLUK DAMPERLİ KAMYON
(15 ADET)
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
420
84
144
336
216
144
192
48
288
360
24
360
72
EN AZ 15 TONLUK DAMPERLİ KAMYON (3
ADET)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089
HİDROLİK RAMPA TERTİBATLI
PLATFORMLU KAMYON (1 ADET)
HİDROLİK PLATFORMLU SEPETLİ ARAÇ
(EN AZ 26 M) (10 ADET)
24
25
adet x ay
adet x ay
24
240
26
27
KÜÇÜK BAHÇE TRAKTÖRÜ (2 ADET)
TRAKTÖR (1 ADET)
adet x ay
adet x ay
48
24
MİNİ KANAL KAZICI VE YÜKLEYİCİ (2
ADET)
MOBİL HİZMET ARACI (WC+BÜFE) (4
ADET)
EN AZ 3.5 TONLUK PANELVAN KAMYONET
(4 ADET)
EN AZ 3,5 TONLUK TEK KABİN TENTELİ
KAMYONET (2 ADET)
28
29
30
31
32
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
adet x ay
48
96
96
48
24
4X4 OTOMATİK PİKAP ARKASI KAPALI
KABİNLİ (1 ADET)
33
34
35
36
KANAL KAZICI VE YÜKLEYİCİ (10 ADET) adet x ay
240
48
144
18.720
PALETLİ EKSKAVATÖR (2 ADET)
MİNİ EKSKAVATÖR (6 ADET)
ARAÇ TAKİP CİHAZI
adet x ay
adet x ay
adet x ay
HİDROLİK PLATFORMLU SEPETLİ ARAÇ
(EN AZ 35 M) (İSTENİLDİĞİNDE
ÇALIŞTIRILACAK)
HİDROLİK PLATFORMLU SEPETLİ ARAÇ
(EN AZ 45 M) (İSTENİLDİĞİNDE
ÇALIŞTIRILACAK)
37
38
adet x ay
adet x ay
30
30
Aynı Şartname’nin yeterlik kriterlerine ilişkin yedinci maddesinde “7.4.3. İstekli
tarafından;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,
birinin sunulması yeterlidir.
…
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 20'sinden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise
teklif edilen bedelin % 12'sinden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini
sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler.
Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” düzenlemesi,
7.5.1’inci maddesinde “İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde
veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt
edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini
gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25'den az
olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini
gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.” düzenlemesi
ve 7.6’ncı maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: Kamu
veya özel sektörde gerçekleştirilmiş Her türlü araç ve/veya iş makinesi kiralama işi, benzer iş
olarak kabul edilecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Şartname’nin “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinde “İstekliler, ihale konusu
hizmet kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlere ait listeyi, teklifleri ekinde
vereceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren isteklinin üzerine kalması durumunda, isteklinin
işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt yüklenicilerin listesini İdarenin onayına sunması
gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu, yüklenicinin
sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” düzenlemesi yapılmış,
20’nci maddesinde ihalede işin tamamı için teklif verileceği belirtilmiş, 35’inci
maddesinde de ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, teklif edilen fiyatların en düşük olanı
olduğu düzenlenmiştir.
İdarece şikayete verilen cevapta başvuru konusu hususa ilişkin olarak “İdaremiz
İstanbul gibi büyük bir metropolde hizmet sunmaktadır...Araçların tek filo üzerinden ihaleye
konu edilmesi ve sürecin tek elden yönetilmesi kararı; sözleşme aşamasında ihale konusu işin
ifası sırasında işin birtakım güçlüklerle karşılaşılmadan yürütülmesinin temini ve işin
kesintiye uğramadan yürütülmesinin idaremizin görev yetki ve sorumlulukları açısından kritik
bir öneme sahip olduğu hususları birlikte değerlendirilerek alınmıştır.” şeklinde gerekçe
belirtildiği, buna ek olarak ihalede kendi malı olma şartı öngörülmediği, bu hususun fiyat dışı
unsur olarak da düzenlenmediği, ihalede alt yüklenici listesi sunulmasının yeterli olduğu, iş
deneyim belgesine ilişkin oranın alt limite yakın belirlendiği ve benzer iş tanımının da geniş
kapsamlı olduğu yönünde açıklamalar yapıldığı görülmüştür. İdareden, ihalenin kısmi teklife
kapalı gerçekleştirilmesine ilişkin başkaca gerekçelerinin olup olmadığı sorulmuş, 07.09.2022
günü Kurum kayıtlarına alınan yazıda, yukarıda yer verilen hususlara benzer açıklamalar
yapıldığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 27’nci maddesinde, ihalelerde kısmi teklif verilip
verilmeyeceğinin ihalenin İdari Şartname’sinde belirtilmesinin zorunlu olduğunun hüküm
altına alındığı, ancak kamu ihale mevzuatında idarelerin hizmet alımı ihalelerini kısmi teklife
açmalarının zorunlu olduğuna ilişkin herhangi bir hüküm bulunmadığı, dolayısıyla ihalelerde
kısmi teklif verilmesine izin verilip verilmeyeceği noktasında idarelerin takdir yetkisi
bulunmakla birlikte söz konusu takdir yetkisinin söz konusu Kanun kapsamındaki bütün
idareler için uyulması zorunlu kurallar olan ve anılan Kanun’un 5’inci maddesinde
düzenlenen temel ilkelere uygun olarak kullanılmasının hukuki bir zorunluluk olduğu
anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri, ihale dokümanı düzenlemeleri ve tespitler
bir arada değerlendirildiğinde, başvuruya konu ihalenin konusu işin niteliği, büyüklüğü, iş
kapsamında çalıştırılacak araçların sayısı ve çeşidi (binek otomobil, kamyon, kamyonet, su
tankeri, hidrolik platformlu sepetli araç, mobil hizmet aracı, kanal kazıcı ve yükleyici,
ekskavatör vs.) ile farklı faaliyet alanlarında kullanılacak nitelikte olduğu hususları dikkate
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089
alındığında, söz konusu ihalenin kısmi teklife açık olarak yapılmamasının ihaleye katılımı
engelleyici nitelikte olduğu ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesinde, yaklaşık maliyetin ihale günü
açıklanabileceği hüküm altına alınmış ve mevzuatta yaklaşık maliyetin gizliliğine ilişkin
muhtelif düzenlemelere gidilmiştir.
Aynı Kanun’un 54’üncü maddesinde “başvurunun konusu” idareye ve Kuruma
sunulacak dilekçelerde belirtilmesi gerekli hususlar arasında sayılmıştır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.
…
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Teknik Şartnamede Yükleniciye ait olduğu belirtilen tüm giderler teklif fiyatına
dahildir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Konu” başlıklı (B) kısmında “AĞAÇ AŞ'nin yurt içi ve yurt
dışında yapacağı tüm ticari faaliyetlerinde kullanılmak üzere, aşağıda ayrıntılı olarak
miktarları verilen, bakım-onarım, kasko, HGS Etiketi, muayene vs. dahil; akaryakıtsız,
sürücüsüz Muhtelif Cins ve Miktarlarda Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmet Alımı işidir.”
ifadesi, (D) kısmında da “Kiralanacak hizmet araçlarının periyodik bakım-onarım, tamir
masrafları, her türlü vergi, resim, harç; her türlü muayene, trafik sigortası, kasko yükleniciye
ait olacaktır” ifadesi yer almaktadır.
İhale dokümanının yukarıda yer verilen düzenlemeleri karşısında, isteklilerin araçların
kasko bedellerine ilişkin giderlerden sorumlu oldukları açık olup, teklif sunulmasına engel
olacak bir belirsizlik tespit edilmemiştir.
Ayrıca, 29.08.2022 günü gerçekleştirilen ihalede, başvuru sahibinin yaklaşık maliyete
ilişkin olarak idareye 08.08.2022 günü, Kuruma da 19.08.2022 tarihinde başvuruda
bulunduğu dikkate alındığında, başvuru tarihleri itibarıyla henüz açıklanmamış olan yaklaşık
maliyete ilişkin iddianın reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın dokuzuncu maddesine göre işin süresi 24 ay olup, “İşyerinin
teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi” başlıklı 10’uncu maddede “İşyeri teslimi
yapılmayacak ve sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 (On) gün içinde işe
başlanacaktır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Aynı Tasarının “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089
16’ncı maddesinin ağır aykırılık hallerine ilişkin 1.3. maddesinde “Aşağıdaki tabloda yer
alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Sıra No
1
Aykırılık Hali
İhale İhtiyaç Listesinde bulunan kiralık hizmet araçlarının tamamının
sözleşmede belirtilen işe başlama tarihi itibarıyla 45 (Kırk beş) gün içerisinde
teslim edilmemesi durumunda
düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı kapsamında, ihale üzerinde kalan istekli ile sözleşme imzalanmasını
müteakip 10 gün içerisinde işe başlanacağı, araçların bu tarih itibarıyla 45 gün içerisinde
tedarik edilmemesi durumunun da idarece ağır aykırılık hali olarak kabul edildiği
görülmüştür. Diğer bir deyişle, düzenlemenin lafzından istekliye bahse konu yaptırımdan
kaçınmak için 55 günlük bir süre tanındığı anlaşılmakta, idarece şikayete verilen cevapta da
bu hususun teyit edildiği görülmektedir. Düzenlemenin işin niteliği ve piyasa şartları
karşısında makul olduğu değerlendirilmiş, idarece tesis edilen işlemin takdir hakkının kötüye
kullanılması niteliği taşımadığı sonucuna ulaşılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alım Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller başlıklı Bakanlar
Kurulu kararının amaç ve kapsama ilişkin birinci ve ikinci maddesinde “Madde 1 (1) Bu Esas
ve Usullerin amacı, 05/01/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanununa tabi olan kurumlarda
kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt ihtiyacının hizmet alımı suretiyle karşılanmasına ilişkin
esas ve usulleri belirlemektir.
Madde 2-(1) Bu Esas ve Usuller, 237 sayılı Kanuna tabi olan kurumları ve taşıtları
kapsar.” hükümleri,
Altıncı maddesinin ikinci fıkrasında “Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile
bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel
Sekreterliği ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan ve
yılı merkezi yönetim bütçe kanununa bağlı azami satın alma bedellerini gösterir (T) işaretli
cetvelde belirtilen taşıtlardan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up
tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up'lar hariç) hizmet alımı
yöntemiyle ediniminde;
a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma
değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye
Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama
talimatının verildiği ay itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde
yer alan kasko sigortası değerinin %2'sini aşmayacaktır.” şeklinde düzenleme yer almakta
olup, Esas ve Usullerin 01.04.2006 tarihli ve 26126 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandığı
görülmüştür.
İhale konusu işte kullanılacak 35 kalem motorlu araçtan bir kısmının yukarıda yazılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089
esas ve usuller kapsamına girdiği görülmüştür.
İdari Şartname’nin yeterlik kriterlerine ilişkin yedinci maddesinde iddia konusu
hususta bir düzenleme yer almadığı görülmüşse de, hâlihazırda yürürlükte bulunan Hizmet
Alım Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller gereğince, kasko sigortası değerinin
%2’sine ilişkin denetimin ihale kapsamdaki araçlara ilişkin olarak sözleşmenin uygulanması
aşamasında yapılacağının açık olduğu görülmüş, başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal
veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik
şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım
işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi
tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre
hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.” hükmü yer almaktadır.
Özetle, idarelere ihalede aranan şartları belirlemede takdir yetkisi tanınmış, yetkinin
sınırı da rekabet ve fırsat eşitliğinin sağlanması olarak çizilmiştir.
Vergi Usul Kanunu’nun muhtelif maddelerinde amortismana tâbi iktisadî kıymetlere
ilişkin olarak “faydalı ömür” kavramına yer verildiği, anılan Kanuna dayanılarak yayımlanan
333 numaralı Tebliğ ekinde de motorlu araçların yıl bazında faydalı ömürlerine ilişkin
düzenlemelere yer verildiği görülmüştür.
İhale konusu araçlara ait tabloya yukarıda yer verilmiş olup, Teknik Şartname’den iş
kapsamındaki 829 araçtan 827 tanesi için idarece asgari model yılı şartının getirildiği, diğer
iki aracın ise sadece idarenin talebi halinde çalıştırılacağının belirtildiği, 827 araçtan, 55 adet
park bahçe bakım onarım aracı için en az 2018, muhtelif sınıflardan 120 araç için en az 2020
ve kalan 652 araç için ise en az 2021 model araçların teklif edilmesinin istendiği anlaşılmıştır.
İhale doküman düzenlemeleri ile araçlar için istenilen şartların belirlenmesinde Kamu
İhale Kanunu’nun beşinci maddesinde yer alan temel ilkelere uyulmasına ilişkin olarak
idarenin yükümlülüklerinin bulunduğu ve ihtiyacı olan hususların tespitinde de belli bir
serbestiye sahip olduğu, yapılacak düzenlemelerin ihaleye katılımı daraltmamasının esas
olduğu aşikardır.
Bununla beraber, yukarıda atıf yapılan Vergi Usul Kanunu’nun 333 sıra numaralı
Genel Tebliği’nde, idarelerin Genelge’de belirtilen sürelere uyması gerektiği hususunda bir
hüküm bulunmamaktadır.
Bu bağlamda, şikâyete konu ihalede idarenin tedarik edilecek araçlar için getirilen
model yılı sınırlamasının, işin süresi (24 ay) dikkate alındığında idarenin ihtiyaçları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089
doğrultusunda takdir yetkisi kapsamında yer aldığı değerlendirilmiştir.
Araçların motor hacmine ilişkin iddiaya ilişkin olarak idareye 02.09.2022 tarihli yazı
ile “İhale konusu araçların büyük bir kısmı için Teknik Şartname'de motor silindir hacmine
ilişkin olarak ‘en az-en fazla’ ifadeleri kullanılarak belli aralıklar öngörüldüğü tespit edilmiş
olup, belirlenen aralıklarda piyasadan tedariki mümkün kaç marka/model araç bulunduğuna
yönelik idarenizce bir araştırma yapılıp yapılmadığı bilgisi” sorulmuş, varsa buna ilişkin
belgelerin gönderilmesi talep edilmiştir. İdarece verilen cevapta, her bir araç sınıfı için en az
üç en fazla altı marka tarafından üretilen modellerin motor hacmine ilişkin şartları
karşıladığının belirtildiği ve yazı ekinde bu hususa ilişkin kataloglar sunulduğu görülmüştür .
Yapılan incelemede, örneğin, teklif cetvelinin 13’üncü sırasında yer alan en az 15+1,5 m³
kapasiteli hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonunun silindir hacmi için 7600-7700 cm³ aralığının
belirlendiği, idarece gönderilen açıklamada bahse konu aralıkta dört markaya (Mercedes,
Volvo, Renault, Mitsubishi) ait modellere yer verildiği görülmüş, katalog üzerinden yapılan
incelemede bahse konu araçların Teknik Şartname düzenlemesi kapsamında teklif edilebilir
nitelikte olduğu görülmüştür. Aynı şekilde, cetvelin 18’inci sırasındaki en az 7 tonluk çift
kabin damperli kamyon için öngörülen 2990-2998 cm³ aralığındaki şartı karşılayan en az üç
markaya (Mitsubishi, Iveco, Isuzu) ait modelin bulunduğu ve buna ilişkin katalogların yazı
ekinde sunulduğu görülmüştür.
Bununla beraber, başvuru sahibi tarafından da işlevselliğe yönelik olduğu belirtilen
motor gücüne ilişkin kriterlere bakıldığında; Teknik Şartname’deki düzenlemelerin “en az”
veya “en az-en fazla” ifadelerine yer verilerek yapıldığı ve hiçbir araç grubunda belli bir
motor gücüne yönelik düzenleme yapılmadığı görülmüştür.
Sonuç olarak, düzenlemelerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda hazırlandığının
kabulünün gerektiği ve sektörde faaliyet gösteren istekliler açısından ihaleye teklif
verilmesinin önünde engel teşkil etmediği değerlendirilmiş olup, başvuru sahibinin bu
husustaki iddiaları yerinde bulunmamıştır.
Öte yandan, başvuru dilekçesinde 4x4 Arkası Kapalı Kabinli Pikap için öngörülen
teknik özelliklerin belli bir marka modeli tarif ettiği iddia edilmekle birlikte, işaret edildiği
ileri sürülen marka/model isminin dilekçede belirtilmediği görülmüş, bu hususta ilave
araştırma yapılmasının mümkün olmadığı ve iddianın reddi gerektiği neticesine ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/043
: 15
: 14.09.2022
: 2022/UH.I-1089