Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 8. Bölge Müdürlüğü / 2022/912987-Karayolları 8 Bölge Müdürlüğü Trafik Güvenliği Başmühendisliğine Bağlı Yol Boyu Denetim İstasyonlarında Çalıştırılmak Üzere Yakıt Hariç Şoförlü ve Yakıt Dahil Şoförlü Taşıt ve Personel Servis Aracı Kiralanması İşi
Bilgi
İKN
2022/912987
Başvuru Sahibi
Tav Birlik Turizm Taş. Otom. Gıda İnş. Tem. İth. İhr. San. ve Tic. Ld. Şti.
İdare
Karayolları 8. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Karayolları 8 Bölge Müdürlüğü Trafik Güvenliği Başmühendisliğine Bağlı Yol Boyu Denetim İstasyonlarında Çalıştırılmak Üzere Yakıt Hariç Şoförlü ve Yakıt Dahil Şoförlü Taşıt ve Personel Servis Aracı Kiralanması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Tav Birlik Turizm Taş. Otom. Gıda İnş. Tem. İth. İhr. San. ve Tic. Ld. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 8. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2022/912987 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 8 Bölge Müdürlüğü Trafik Güvenliği  
Başmühendisliğine Bağlı Yol Boyu Denetim İstasyonlarında Çalıştırılmak Üzere Yakıt Hariç  
Şoförlü ve Yakıt Dahil Şoförlü Taşıt ve Personel Servis Aracı Kiralanması İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 8. Bölge Müdürlüğü tarafından 20.10.2022 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Karayolları 8Bölge Müdürlüğü Trafik Güvenliği Başmühendisliğine Bağlı  
Yol Boyu Denetim İstasyonlarında Çalıştırılmak Üzere Yakıt Hariç Şoförlü ve Yakıt Dahil  
Şoförlü Taşıt ve Personel Servis Aracı Kiralanması İşi” ihalesine ilişkin olarak Tav Birlik  
Turizm Taş. Otom. Gıda İnş. Tem. İth. İhr. San. ve Tic. Ld. Şti.nin 15.11.2022 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.11.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 28.11.2022 tarih ve 62891 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.11.2022 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2022/1375 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Şikayete konu ihalenin 2’nci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi  
olarak Kalender Tur. Taş. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği, İdari Şartname’nin 7.4.1’inci  
maddesine göre teklif edilen bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki  
kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan  
mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunlu olduğu, banka referans  
mektubunun ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması gerektiği, anılan isteklinin geçerli  
bir banka referans mektubu sunmadığı,  
2) Anılan isteklinin İdari Şartname’nin 7.4.2, 7.4 ve 7.5’inci maddeleri kapsamındaki  
ihaleye katılım koşullarını sağlamadığı,  
3) Anılan istekli tarafından yakıt tüketiminin tevsiki amacıyla sunulan belgelerde yer  
verilen araçların koltuk kapasitesi bakımından fiyat tekliflerinde yer verilen araçlar ile uyum  
göstermediği, fiyat tekliflerinde araçların marka ve model bilgilerinin yer almadığı, akaryakıt  
tüketiminin tevsiki amacıyla sunulan belgelerde yer verilen marka ve modeldeki araçların  
fiyat teklifinde yer verilen araçlar olup olmadığının anlaşılamadığı, ortalama yakıt verilerinin  
resmi verilerle uyuşmadığı, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatların  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
kullanılması halinde söz konusu fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale  
tarihi hariç) geçerli olmasının zorunlu olduğu, anılan istekli tarafından bu tarihler arasındaki  
fiyatların kullanılmadığı, Teknik Şartname’de araçların modellerinin belirli olduğu, akaryakıt  
giderine ilişkin olarak yapılan açıklamada teknik ve ekspertiz raporlarının kullanılmadığı,  
Diğer taraftan araçlara ait amortisman, periyodik onarım ve bakım, zorunlu trafik  
sigortası ve araç muayene giderlerine ilişkin tevsik edici belgelerin sunulmadığı, sunulmuş  
olması durumunda dahi araç model şartlarını taşıyan maliyetlerin gerçek karşılığının  
belirtilmediği, araçların toplam 612.000 km mesafe kat edeceği belirtildiğinden ortalama  
10.000 km’de bir periyodik bakım zorunluluğu olması nedeni ile toplamda 61 kez periyodik  
bakım masrafı ortaya çıkacağı, anılan isteklinin söz konusu gideri açıklamadığı, muayene ve  
egzoz emisyon bedellerine de açıklama kapsamında yer verilmediği,  
4) İdarelerce teklifi sınır değer altında kalan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısında teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerine net şekilde yer  
verilmesi ve isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olan bahse konu önemli teklif  
bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi gerektiği ve  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine göre anılan isteklinin fiyat  
tekliflerinde fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya  
hizmet için düzenlenen maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının  
(Ek-O.6) fiyat teklifinin ekinde açıklamalar kapsamında sunulması gerektiği, buna uygun  
fiyat teklifi sunulmadığı,  
5) Araçların isteklinin kendi malı olması durumunda araçların amortisman giderleri  
üzerinden, araçların kendi malı olmaması durumunda ise kiralama giderleri üzerinden  
açıklama yapılabileceği, ihale dokümanı düzenlemelerinde ise ihale konusu işte çalıştırılacak  
araçların kendi malı olması gerektiğine yönelik bir düzenlemenin bulunmadığı, idarece araç  
giderlerine yönelik her iki durum açısından aşırı düşük teklif açıklamasının değerlendirilmesi  
gerektiği,  
Ayrıca aşırı düşük teklif açıklamasında idarece önemli teklif bileşeni olarak belirlenen  
bileşenlerin ayrı ayrı gösterilerek teklif tutarının tevsik edilmemesi nedeniyle aşırı düşük  
teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı,  
6) Elektronik teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalelerde yeterlik bilgileri  
tablosunda ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterlerine ilişkin olarak  
ayrı satırlar açıldığı, dolayısıyla istekli tarafından hangi belgeler esas alınarak ihaleye katılım  
sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen  
kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak açık ve  
anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle yeterlik bilgileri tablosu standart formunda açılan  
satırların uygun şekilde doldurulması gerektiği, bu kapsamda istekliler tarafından, tüzel kişi  
olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin  
yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir ticaret sicil gazetesine, bu bilgilerin  
tamamının bir ticaret sicil gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek  
üzere ilgili ticaret sicil gazeteleri veya bu hususları gösteren belgelere ilişkin bilgilerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmesi gerektiği,  
7) Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59/A-10 maddesinde yer alan  
usullere göre aşırı düşük teklif açıklamasının değerlendirilmesi gerektiği, idare tarafından söz  
konusu usullere uygun olmadan değerlendirmenin yapıldığı,  
8) Anılan istekli tarafından sunulan belgelerin Hizmet Alımları İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin 31’inci maddesine göre sunulmadığı,  
9) Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin bilanço veya bilançonun üçüncü  
fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince  
onaylanmış olmasının zorunlu olduğu, yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun  
üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre  
düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması  
gerektiği ancak anılan istekli tarafından bu belgelerin usulüne uygun sunulmadığı iddialarına  
yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek  
belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin  
edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de  
veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun  
ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
(2) Banka referans mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre  
belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya  
gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin %  
10’undan az olamaz.  
c) Yukarıdaki bentlerde belirtilen kriterler, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da  
birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.hükmü,  
“Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “…(7) Banka referans mektuplarının  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 20 nci maddesinin birinci fıkrasına uygun olarak  
alınması halinde, mektuba ilişkin ayırt edici numara; anılan maddeye uygun olarak  
alınmaması halinde ise düzenlenen mektuba ilişkin bilgiler, yeterlik bilgileri tablosunun ilgili  
bölümünde belirtilir.hükmü,  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Mali durumu göstermek üzere  
bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı 20’nci maddesinde “(1) Banka referans  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
mektubu Kurumla “EKAP Üzerinden Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği Yapılmasına  
Dair Protokol” imzalamış olan bankalardan elektronik ortamda alınır. Elektronik ortamda  
banka referans mektubu düzenlenmesi halinde Ek-1’de yer alan “Banka Referans Mektubu  
Bilgileri Formu” banka tarafından düzenlenerek talebi halinde ilgiliye verilir. Elektronik  
ortamda düzenlenen banka referans mektubuna ilişkin bilgiler, banka tarafından EKAP’a  
aktarılır. Elektronik ortamda düzenlenen banka referans mektubuna banka tarafından ayırt  
edici bir numara verilir ve bu numara istekli tarafından EKAP üzerinden e-teklif kapsamında  
gönderilir.hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak  
üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde  
kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur.  
Banka referans mektubunun ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka  
referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından doldurulan yeterlik bilgileri tablosunun  
“EKONOMİK VE MALİ YETERLİĞE İLİŞKİN BİLGİLER” bölümünün, “Elektronik İhale  
Uygulama Yönetmeliğinin 20 nci Maddesinin Birinci Fıkrasına Uygun Olarak Alınan Banka  
Referans Mektubu (Bu mektuplara ilişkin bilgiler EKAP’a elektronik ortamda  
aktarılmaktadır.)” kısmının, “Banka Referans Mektubunun Ayırt Edici Numarası” satırında  
“R0012-01565-00000207” bilgisinin yer aldığı görülmektedir.  
Söz konusu banka referans mektubunun Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin  
20’nci maddesinin birinci fıkrasına uygun olarak alındığı, söz konusu referans mektubunun  
EKAP üzerinden incelenmesi sonucunda, kısıt bulunmayan mevduat tutarının “248.000,00”,  
gayri nakdi kredi tutarının “3.000.000,00” olduğu, söz konusu referans mektubunun tarihinin  
07.10.2022 olduğu görülmektedir.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin “4.360.320,00 TL” olduğu göz önüne  
alındığında, banka referans mektubunun tutarının “436.032,00 TL” den az olmaması ve  
düzenlenme tarihinin ilk ilan tarihi olan 13.09.2022 tarihinden sonra düzenlenmiş olması  
gerektiği anlaşılmıştır. Bu bağlamda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin banka referans  
mektubunda yer alan gayri nakdi kredi tutarının tek başına yeterli olduğu, söz konusu  
mektubun düzenlenme tarihinin de 07.10.2022 olduğu göz önüne alındığında, ilk ilan  
tarihinden sonra düzenlendiği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci ve 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.hükmü,  
“İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren  
belgelerin istenildiği ihalelerde;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet  
işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu  
kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli  
kabul edilir.  
(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki  
yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. ” hükmü,  
“İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “(1)  
İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan  
veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle  
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.hükmü,  
“İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini  
gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde  
veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt  
edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri  
tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini  
gösteren belgelerin,  
c) Yapımla ilgili hizmet işleri dahil hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilecek  
danışmanlık hizmetlerinde, Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 38  
inci maddesinde düzenlenen iş deneyimini gösteren belgelerin,  
istenilmesi zorunludur.hükmü,  
“Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “…(9) İhale dokümanında belirtilen  
geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin  
değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu  
kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası  
üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen  
bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede  
öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar  
nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan  
mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun  
ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka  
referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.  
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına  
bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir.  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya  
eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu  
kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK025.1/H)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini  
sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.">  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve  
onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait  
toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest  
meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya  
da vergi dairesince onaylı olması gerekir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İstekli tarafından;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,  
birinin sunulması yeterlidir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt  
altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden  
elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25'inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise  
teklif edilen bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler.  
Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur.  
Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu  
belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte  
ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate  
alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi  
tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir.  
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken  
kriterler:  
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında  
kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale  
konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan  
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini  
gösteren belgeleri,  
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 40'den az olmamak  
üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren  
belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer  
ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak  
veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az  
olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları  
ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir  
işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer  
ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması  
koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim  
tutarını sağlaması zorunludur.  
İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini  
sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul  
edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi  
sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir.  
7.5.2. Bu Madde boş bırakılmıştır.  
7.5.3. Bu madde boş bırakılmıştır.  
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi  
dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:  
{Belirtilmemiştir}  
7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin  
değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından doldurulan yeterlik bilgileri tablosunun  
“EKONOMİK VE MALİ YETERLİĞE İLİŞKİN BİLGİLER” bölümünün, “Bilanço Bilgileri  
(Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar)” kısmının, “Cari Oran (Dönen  
Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar)” satırında “2,26…” bilgisi, “Öz Kaynak Oranı (Öz  
Kaynaklar/Toplam Aktif)” satırında “0,66…” bilgisi, “Kısa Vadeli Banka Borçlarının Öz  
Kaynaklara Oranı” satırında “0,25…” bilgisi, “Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan  
Yıllar” satırında “2021” bilgisi, “İş Hacmi Bilgileri” kısmının “Yeterlik Değerlendirmesine  
Esas Alınması İstenen Yıllar ve Bu Yıllara Ait Toplam Ciro/Fatura Tutarı” satırında “2021 -  
***331,35 TRY” bilgisi, “Buraya girilen bilgi” kısmında “toplam ciro tutarıdır” bilgisinin yer  
aldığı görülmektedir.  
Anılan isteklinin teklifi (4.360.320,00 TL) göz önüne alındığında, sağlaması gereken  
asgari ciro tutarının (4.360.320,00x0,25) 1.090.080,00 TL’den az olmaması gerektiği  
anlaşılmaktadır.  
Yine ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından doldurulan yeterlik bilgileri tablosunun  
“MESLEKİ VE TEKNİK YETERLİĞE İLİŞKİN BİLGİLER” bölümünün, “EKAP’ta  
Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi” kısmının, “Belgeye EKAP Tarafından Verilen Sayı”  
satırında 2019/286839-3491129-1-2” bilgisine yer verildiği görülmektedir.  
Söz konusu iş deneyim belgesinin EKAP üzerinden sorgulanması sonucunda söz  
konusu belgenin “İşin adı ve varsa ihale kayıt numarası” kısmında “Kurumsal Çocuk Bakım  
Hizmetleri Yoluyla Kayıtlı Kadın İstihdamının Desteklenmesi Projesi kapsamında şoförlü araç  
kiralama, 2019/286839” bilgisi ve “BELGE TUTARI” kısmında “1.824.000,00 TRY” bilgisi  
yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin “4.360.320,00 TL” olduğu göz önüne  
alındığında, iş deneyim belgesinin tutarının “1.744.128,00 TL” den az olmaması gerektiği  
anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen inceleme ve tespitler neticesinde anılan isteklinin 2021 yılına ait  
bilanço bilgilerini beyan ettiği, bilanço ile ilgili İdari Şartname’de yer verilen kriterlerin  
karşılandığı, sağlaması gereken asgari ciro tutarını sağladığı, iş deneyim belgesinin tutarının  
güncelleme yapılmamış halinin dahi asgari iş deneyim belgesi tutarını karşıladığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
görüldüğünden başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.2. İstekliler aşırı  
düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.  
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.düzenlemesi yer almaktadır.  
İdare tarafından sınır değer altında kalan ihale üzerinde bırakılan istekliye 21.10.2022  
tarihinde EKAP üzerinden gönderilen “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin  
sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin  
verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazıda  
“…  
II. Kısmı için İhale komisyonuna vermiş olduğunuz teklif mektubundaki fiyat, 4734  
Sayılı Kamu İhale Kanununun 38. maddesine göre aşırı düşük olarak tespit edilmiştir. Ekteki  
teklif mektubu cetvelinde belirtilen;  
İş kalemlerinin;  
- İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomikliği,  
- Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
- Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
Hususlarında gerekli … akaryakıt gideri, … giderlerinin belgelere dayalı olarak  
açıklanması gerekmektedir. Kamu İhale Genel Tebliği. 79. maddesine istinaden yapacağınız  
Analizleri ve Analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri (proforma faturalar, teklif alma  
yazıları)” ifadesine yer verilerek açıklama talep edilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamada, teklif edilen aracın  
kiralama yöntemiyle edinilen 2022 model Ford 440E 16+1 koltuk kapasiteli araç olduğu,  
aracın bilgilerinin fiyat teklifinde de aynen yer aldığı, açıklama istenilen akaryakıt giderinin  
tevsiki amacıyla EPDK tarafından 20.09.2022 tarihinde yayımlanan bültenin sunulduğu, söz  
konusu bültende motorin fiyatının KDV dahil 23,04188 TL olduğu, KDV hariç fiyatın 19,53  
TL olduğu, bu tutarın %90’ına karşılık gelen 17,58 TL’nin açıklama kapsamında kullanıldığı  
anlaşılmaktadır.  
Ayrıca 2022 model Ford 440E 16+1 koltuk kapasiteli araçların 100 kilometrede  
ortalama yakıt sarfiyatını açıklamak amacıyla da Çetinkayalar Otomotiv A.Ş. kaşesinin yer  
aldığı belgeye, söz konusu firmanın teklif edilen ford marka araçların servis  
hizmetlerini(bakım, onarım ve garanti) yapmaya yetkili olduğuna dair Ford Otomotiv Sanayi  
A.Ş. antetli ve Ford Otosan kaşeli ve imzalı belgeye yer verildiği görülmüştür. Aynı zamanda  
“ford.com.tr” adresinden yapılan sorgulamada Çetinkayalar firmasının servis, yedek parça,  
ikinci el ve satış hizmeti veren ford bayisi olduğu anlaşılmıştır.  
Bu bağlamda yukarıda yer verilen inceleme ve tespitler neticesinde, ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından, ilan ve ihale tarihi arasında yayımlanan EPDK akaryakıt fiyatının  
kullanıldığı, açıklama kapsamında fiyat teklifi alınan ve akaryakıt sarfiyatı açıklanan araçların  
aynı olduğu, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
Başvuru sahibinin “Diğer taraftan araçlara ait amortisman, periyodik onarım ve  
bakım, zorunlu trafik sigortası ve araç muayene giderlerine ilişkin tevsik edici belgelerin  
sunulmadığı, sunulmuş olması durumunda dahi araç model şartlarını taşıyan maliyetlerin  
gerçek karşılığının belirtilmediği, araçların toplam 612.000 km mesafe kat edeceği  
belirtildiğinden ortalama 10.000 km’de bir periyodik bakım zorunluluğu olması nedeni ile  
toplamda 61 kez periyodik bakım masrafı ortaya çıkacağı, anılan isteklinin söz konusu gideri  
açıklamadığı, muayene ve egzoz emisyon bedellerine de açıklama kapsamında yer  
verilmediği” iddiasına yönelik olarak yapılan incelemede;  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına  
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya  
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak  
şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.  
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari  
başvuru yollarıdır. Şikâyet başvuruları idareye, itirazen şikâyet başvuruları Kuruma hitaben  
yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:  
d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller  
Şikâyet ve itirazen şikâyet başvuru dilekçelerinde yer alması gereken diğer bilgiler ile  
bu dilekçelere eklenmesi gereken belgelere, bunların sunuluş şekli ile bu başvuruların  
elektronik ortamda yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Kurum yetkilidir.  
...  
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;  
...  
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak  
sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit  
edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında  
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir.hükmü,  
“İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale  
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin  
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci  
maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün  
içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan  
hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının  
ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı  
tarihte başlar.  
...  
İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli  
bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere  
karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına  
yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.  
Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise  
başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın  
bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.”  
hükmü,  
“Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikayet  
başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli  
olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede,  
sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.  
İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine  
alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan  
Kuruma başvuruda bulunulabilir. Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin  
iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen  
işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare  
tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı  
yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.”  
hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı  
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.  
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.  
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare  
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on  
gündür.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan  
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal  
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar.  
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması  
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön  
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru  
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet  
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez ” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”  
açıklaması bulunmaktadır.  
Başvuru sahibinin yukarıda yer verilen iddiasının 15.11.2022 tarihli idareye şikayet  
başvurusuna konu edilmediği, söz konusu iddiaların ilk kez 28.11.2022 tarihinde Kurum  
kayıtlarına alınan itirazen şikâyet başvurusunda yer aldığı tespit edilmiştir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci  
fıkrasında yer alan açıklama, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.  
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından  
öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari  
başvuru  
yolunda  
şikayet  
yoluna  
başvurulmadan  
itirazen  
şikayet  
yoluna  
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet  
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.  
Bu çerçevede şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte  
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını  
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe  
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması  
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.  
Uyuşmazlık konusu olan iddiaların, bunu ileri süren istekliler tarafından iddia konusu  
hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10 gün  
içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri  
sürülmesi de gerekmektedir.  
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde  
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların  
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz  
konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri  
sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün  
bulunmamaktadır.  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
yukarıda yer verilen kısımlarının uygun olmadığına ilişkin iddiası için ihale komisyonu  
kararının tebliğ edildiği tarihten (11.11.2022) itibaren 21.11.2022 Pazartesi günü mesai  
bitimine kadar başvuruda bulunması gerekmektedir.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin bahse konu iddialarını uyuşmazlığa konu hususların  
farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren 10 gün  
içerisinde yazılı şekilde ileri sürmesi, bir diğer deyişle başvuruda bulunması gerekirken, bu  
süre geçtikten sonra 28.11.2022 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu  
anlaşıldığından başvuru sahibinin yukarıda yer verilen iddiasının süre yönünden reddedilmesi  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü ve 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2.2. İstekliler aşırı  
düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulacaktır.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
79.3.4 Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.”  
açıklaması,  
İdare tarafından sınır değer altında kalan ihale üzerinde bırakılan istekliye 21.10.2022  
tarihinde EKAP üzerinden gönderilen “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin  
verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazıda  
“Bölge Müdürlüğümüzce  
20/10/2022 tarihinde ihalesi yapılan 2022/912987 İKN'li  
“Karayolları 8. Bölge Müdürlüğü Trafik Güvenliği Başmühendisliğine bağlı Yol Boyu  
Denetim İstasyonlarında Çalıştırılmak Üzere Yakıt Hariç Şoförlü ve Yakıt Dahil Şoförlü Taşıt  
ve personel servis aracı Kiralanması İşi” ihalesi II. Kısmı için İhale komisyonuna vermiş  
olduğunuz teklif mektubundaki fiyat, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 38. maddesine göre  
aşırı düşük olarak tespit edilmiştir. Ekteki teklif mektubu cetvelinde belirtilen;  
İş kalemlerinin;  
- İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomikliği,  
- Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
- Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
Hususlarında gerekli personel giderleri, amortisman giderleri, akaryakıt gideri,  
motorlu taşıt gideri, bakım onarım giderleri, damga vergisi, karar pulu, egzoz muayene,  
sigorta ve lastik giderlerinin belgelere dayalı olarak açıklanması gerekmektedir. Kamu İhale  
Genel Tebliği. 79. maddesine istinaden yapacağınız Analizleri ve Analizlere dayanak teşkil  
eden bilgi ve belgeleri (proforma faturalar, teklif alma yazıları)” ifadesine yer verilerek  
açıklama talep edilmiştir.  
İdare tarafından ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen yazıda personel giderleri,  
amortisman giderleri, akaryakıt gideri, motorlu taşıt gideri, bakım onarım giderleri, damga  
vergisi, karar pulu, egzoz muayene, sigorta ve lastik giderlerinin önemli teklif bileşenleri  
olarak belirlendiği ve söz konusu giderlerin açıklanması gerektiği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında  
kiralama gideri, bakım onarım gideri, sigorta gideri ve lastik giderinin fiyat teklifi alınarak  
açıklandığı, kiralama gideri, bakım onarım gideri ve lastik giderleri için sunulan fiyat  
tekliflerinin yanında fiyat tekliflerinin dayanağı olarak satış tutarı tespit tutanağına da (Ek-  
O.6) yer verilerek aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulduğu, sigorta giderlerini  
tevsik etmek amacıyla sunulan fiyat teklifinin de Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü  
maddesine uygun olarak alındığı, yukarıda yer verilen önemli teklif bileşenlerinin ayrı ayrı  
hesaplanarak teklif tutarının açıklandığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu  
imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin,  
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin  
yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen  
hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır. EKAP’a kayıtlı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
olmayan yabancı aday/istekliler tarafından ise, ilgili ülke mevzuatı dikkate alınarak, belirtilen  
hususlara ilişkin gerekli belgeler ihalede sunulur.hükmü,  
“Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “… (5) e-teklifler EKAP üzerinden,  
yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih  
ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza  
ile imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım  
için ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak  
tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında  
beyan etmeleri gerekmektedir.  
a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler;  
2) Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve  
ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler  
idarece EKAP'tan alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından doldurulan yeterlik bilgileri tablosunun  
Teklif  
Vermeye  
Yetkili  
Olunduğuna  
İlişkin  
Bilgiler”  
bölümünün,  
“Ortaklar/Üyeler/Kurucular ile Yöneticilere Ait Bilgiler” kısmının, “Ortaklar ve Ortaklık  
Oranlarına/Üyelere/Kuruculara Ait Bilgiler” kısmında “ABDÜLCELİL FIRAT, ***22,  
3000000,00/3000000,00” bilgisi, “Yöneticilere Ait Bilgiler” kısmında “ABDÜLCELİL  
FIRAT, ***22, Müdür” bilgilerine, açıklamalar kısmında ise “İdari Şartnamenin 7.1.A.2  
maddesi / Bilgiler EKAP üzerinden yansıyacaktır.ifadesine yer verildiği görülmektedir.  
Yukarıda yer verilen inceleme ve tespitler neticesinde İdari Şartnamenin 7.1.a.2’nci  
maddesine göre yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına  
üyelerine/kurucularına ilişkin bilgilerin idarece EKAP'tan alınacağının belirtildiği, yeterlik  
bilgileri tablosunda da söz konusu bilgilerin EKAP üzerinden yansıyacağının açıklandığı, bu  
bağlamda söz konusu ortak ve yöneticinin EKAP kaydının bulunduğu ve söz konusu  
bilgilerin yeterlik bilgileri tablosunda yer aldığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiası  
yerinde bulunmamıştır.  
6) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 59/A  
maddesinde “…(10) İhale komisyonu tarafından 59 uncu madde kapsamında seçilen yönteme  
bağlı olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:  
b) Aşırı düşük teklif açıklamasının isteneceği ihalelerde, teklif fiyatı sınır değerin  
altında olan tüm isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları  
ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları istenir. Yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeleri veya aşırı düşük teklif  
açıklamasını sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Sunulan bilgi ve  
belgeler ile aşırı düşük teklif açıklamaları çerçevesinde;  
1) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin  
şartları sağlamadığı anlaşılan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.  
2) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin  
şartları sağladığı anlaşılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenir ve  
açıklamaları uygun görülmeyenlerin teklifleri reddedilir.  
3) Sınır değerin altındaki tüm tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması veya aşırı  
düşük teklif açıklamaları uygun görülmeyerek tekliflerin tümünün reddedilmesi halinde, teklif  
fiyatı sınır değerin üzerinde olan ve ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif  
olması öngörülen teklif sahiplerinden, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve  
belgeleri tevsik edici belgeleri sunmaları istenerek (a) bendindeki esaslar çerçevesinde  
değerlendirme yapılır.  
4) Sınır değerin altında geçerli en az iki teklif kalması ve bu tekliflerin ekonomik  
açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olarak belirlenmesinin öngörülmesi halinde,  
yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeler yeniden  
istenmeksizin ihale işlemlerine devam edilir.  
5) Sınır değerin altında tek geçerli teklif kalması ve bu teklif sahibinin ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesinin öngörülmesi halinde bu istekliden yeterlik  
bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeler yeniden istenmez.  
İhalede ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmesinin  
öngörülmesi halinde ise bu isteklinin tespitinde (a) bendindeki esaslar uygulanarak ihale  
işlemlerine devam edilir.  
c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen işlemlere, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve  
belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilinceye kadar devam edilir.hükmü yer  
almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükmünde, aşırı düşük teklif açıklamasının isteneceği  
ihalelerde, teklif fiyatı sınır değerin altında olan tüm isteklilerden; aşırı düşük teklif  
açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden  
EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek  
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri  
sunmalarının isteneceği, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik  
edici belgeleri veya aşırı düşük teklif açıklamasını sunmayan isteklilerin teklifleri  
değerlendirme dışı bırakılacağı, sunulan bilgi ve belgeler ile aşırı düşük teklif açıklamaları  
çerçevesinde; yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin  
şartları sağlamadığı anlaşılan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı, yeterlik  
bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağladığı  
anlaşılan isteklilerin ise aşırı düşük teklif açıklamalarının inceleneceği ve açıklamaları uygun  
görülmeyen isteklilerin tekliflerinin reddedileceği belirtilmiştir.  
İdare tarafından ihale komisyonu kararında sınır değerin 4.557.513,16 TL olarak  
belirlendiği görülmüştür. Sınır değer altında kalan istekliye 21.10.2022 tarihinde gönderilen  
yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmiştir. Daha sonra idare tarafından alınan ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
11.11.2022 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylanan ihale komisyonu kararında  
“KALENDER TUR.TAŞ. İNŞ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ.’nin İdaremize verdiği aşırı düşük  
savunması incelenmiş olup ihale tarihindeki, güncel asgari işçilik ücretleri kullanıldığı, bakım  
ve onarım amortisman için verilen proforma faturaların mevzuata uygun olduğu, akaryakıt  
girdilerinin EPDK mevzuatına göre İstanbul bölgesinin fiyatlarının kullanıldığı, lastik  
giderleri, sigorta, kasko ve sözleşme giderleri ( KİK payı, karar pulu, damga vergisi) gibi  
savunmada istenilen iş kalemlerine uygun cevap verdiği tespit edilmiştir.ifadesine yer  
verilerek anılan isteklinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak  
belirlendiği görülmüştür.  
Ayrıca idare tarafından 21.11.2022 tarihinde EKAP üzerinden başvuru sahibinin tüm  
iddialarına yönelik olarak gönderilen şikayete cevap yazısında “İlgi dilekçenizde itiraz edilen  
konular tekrar incelenmiş olup, alınan İhale Komisyon Kararında ilgili firmanın aşırı düşük  
sorgusu savunmasının Kamu İhale Kanunu ve Mevzuatına aykırılık teşkil etmediği tespit  
edilmiştir” ifadesine yer verilerek başvuru reddedilmiştir.  
Başvuru sahibi iddiasında söz konusu uygunsuzluğun hangi açıdan olduğunu  
belirtmemiş olmakla birlikte, yukarıda yer verilen mevzuat hükmü ve idare tarafından yapılan  
işlemler göz önüne alındığında, idare tarafından Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinin 10’uncu bendine göre aşırı  
düşük tekliflerin sorgulandığı ve değerlendirildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” 31’inci  
maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına  
uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de  
asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son  
başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek  
şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde  
yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta  
görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.  
(7) İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu  
belgelerde yer alan bilgilerin EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu  
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya  
bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline  
ilişkin şartlar aranmaz.  
(8) Aday veya istekliler tarafından, yedinci fıkradaki koşulları taşıyan katılım ve  
yeterlik kriterlerine ilişkin belgeler ile Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci  
maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektubu, sunulmayacak  
belgeler tablosunda gerekli bilgilere yer verilmesi şartıyla başvuru veya teklif zarfında  
sunulmaz. Bu durumda, katılım ve yeterlik kriterleri ile geçici teminat mektubuna ilişkin  
değerlendirme, sunulmayacak belgeler tablosunda yer verilen bilgiler kullanılmak suretiyle  
EKAP veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
internet sayfası üzerinden ulaşılan bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Sunulmayacak  
belgeler tablosunun kısmi teklife açık ihalelerde her bir kısım için ortak girişimlerin katıldığı  
ihalelerde ise her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.hükmü,  
İdari Şartname’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.9’uncu maddesinde “7.9.1.  
İdarece talep edilmesi halinde istekliler tarafından, e-teklifleri kapsamında beyan edilen bilgi  
ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki  
meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit edilemeyenler ekleri ile  
birlikte bu maddede düzenlenen şekil kurallarına uygun olarak sunulur.  
7.9.2. İstekliler, bu madde kapsamında idarece talep edilen belgelerin aslını veya  
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret  
Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete  
idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca "aslının aynıdır"  
şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter  
onaylı suretleri de kabul edilecektir.  
7.9.3. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması  
zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır"  
veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.  
7.9.4. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine belgelerin tesliminden önce İdare  
tarafından "aslı idarece görülmüştür" veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini  
sunabilirler.düzenlemesi yer almaktadır.  
İdare tarafından ihale üzerinde bırakılan istekliye 21.10.2022 tarihinde EKAP  
üzerinden gönderilen “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya  
numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların  
yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazıda “…Karayolları 8Bölge  
Müdürlüğü Trafik Güvenliği Başmühendisliğine bağlı Yol Boyu Denetim İstasyonlarında  
Çalıştırılmak Üzere Yakıt Hariç Şoförlü ve Yakıt Dahil Şoförlü Taşıt ve personel servis aracı  
Kiralanması İşi işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan  
ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile  
kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan  
aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak,  
28.10.2022 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı  
28.10.2022 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir…” ifadesine yer verilerek belge talebinde  
bulunulmuştur.  
İdare tarafından ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan belgeler kuruma  
elektronik ortamda gönderilmiştir. Söz konusu belgelerin renkli olarak pdf formatında  
taranarak gönderildiği, anılan belgelerin tamamında idare yetkilisinin isminin ve ıslak  
imzanın yer aldığı ve “aslı idarece görülmüştür” şerhine yer verildiği görülmüştür. Bu açıdan  
söz konusu belgelerin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31’inci maddesine  
ve İdari Şartname’nin 7.9’uncu maddesine uygun olduğu, başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Öte yandan, ihalenin şikâyete konu kısmının yaklaşık maliyeti dikkate alındığında  
4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/059  
: 120  
: 21.12.2022  
: 2022/UH.I-1658  
bedelinin 27.654,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden  
41.482,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen  
13.828,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince  
itirazen şikâyet başvurusunun reddine,  
2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,  
Oybirliği ile karar verildi.