2022/UH.I-25 - Kamu İhale Kararı - Personel Taşıma (Servis)

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2022/001

: 32

: 05.01.2022

: 2022/UH.I-25

BAŞVURU SAHİBİ:

Genol Gıda İnş. Turz. Hay. Nak. Taş. Tek. Day. Tük. ve Otom. San. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/677790 İhale Kayıt Numaralı “Personel Taşıma (Servis)” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından

07.12.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Personel Taşıma (Servis)” ihalesine

ilişkin olarak Genol Gıda İnş. Turz. Hay. Nak. Taş. Tek. Day. Tük. ve Otom. San. Tic. Ltd.

Şti.nin 30.11.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde

karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 16.12.2021 tarih ve 59083 sayı ile Kurum

kayıtlarına alınan 16.12.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/2082 sayılı itirâzen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Teknik Şartname’nin;

a) 3.21’nci maddesinde “Çalışan özürlü personel için, idare istediği takdirde,

belirlediği güzergâhta liftli veya portatif rampalı olarak dizayn edilmiş araç talep edebilir.”

düzenlemesine yer verildiği, ancak kaç adet araçta ve hangi güzergâhlarda engelli aparatı

olacağının belli olmadığı, bu durumun tekliflerin sağlıklı olarak hazırlanmasına engel teşkil

ettiği,

b) 6.4’üncü maddesinde “Güzergâhların sabah-akşam yaklaşık kilometreleri Güzergâh

listesinde belirtilmiştir. Servis güzergâhlarında sabah-akşam toplam 10 km ye kadar uzatmaya

idare yetkilidir.” düzenlemesine yer verildiği, İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan

giderler” başlıklı 25’inci maddesinde yapılan düzenleme ile de idarenin birim fiyat teklif

cetvelinde belirtilen her bir aracın güzergâhını 10 km ye kadar uzatma hakkına sahip olduğu,

bu durumun 156.240 km ücretsiz taşıma işi yapılmasına neden olabileceği, maliyet tespitinde

güzergâhın önemli bir bileşen olduğu ve mesafelerin tereddüte yer vermeyecek şekilde net

olarak belirlenmemesinin tekliflerin sağlıklı olarak oluşturulmasına ve değerlendirilmesine

engel teşkil ettiği, yapılan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,

2) Teknik Şartname’nin;

a) 6.3’üncü maddesinde “Servisten yararlanacak personelin ikametgâhının değişmesi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2022/001

: 32

: 05.01.2022

: 2022/UH.I-25

gibi benzeri sebeplerle geçici veya sürekli olarak güzergâhlarda servis ihtiyacının ortadan

kalkması halinde idare mevcut güzergâhlardan gerekli gördüklerini iptal etmeye, iptal edilen

güzergâhın bedelini iptal ettiği tarihten itibaren ödememeye, bu gibi sebeplerden dolayı

güzergâhlar arasında yeni düzenlemeler yapmaya, güzergâhı ileri bir noktaya uzatmaya,

kısaltmaya, bir güzergâhtaki aracı gerekli gördüğü durumlarda diğer güzergâhtaki araçla

değiştirmeye idare yetkilidir.

Ayrıca; Servis güzergâhlarında oturan personel sayısının artması durumunda, artan

personel sayısına paralel olarak fiilen çalışan aracın koltuk sayısının yetmemesi nedeniyle

koltuk sayısı fazla olan araç talep etmeye veya personel azalması durumda koltuk sayısı az

araç olan talep etmeye idare yetkilidir. Yukarıda sayılan değişiklikler için Yüklenici idareden

herhangi bir ek ücret talep edemez.” düzenlemesine yer verildiği, ancak servis hizmetinde

hangi güzergâhlarda araç değişikliğine gidileceğinin belli olmadığı, araç kapasiteleri ve

güzergâhlara göre maliyetler değişeceğinden yapılan düzenlemeye göre tekliflerin sağlıklı bir

şekilde oluşturulmasının ve değerlendirilmesinin mümkün olmadığı,

b) 6.5’inci maddesinde “İdare, ihtiyaca göre 1 adet otobüsü 2 adet midibüs veya 3

adet minibüse çevirmeye, 27 yolcu kapasiteli bazı araçların kapasitesini ihtiyaca göre (+8,-8)

artırmaya veya azaltmaya yetkilidir. Bunun için Yüklenici İdareden ek bir ücret talep

edemez.” düzenlemesine yer verildiği, söz konusu düzenlemeye göre araçların yolcu

sayılarının değişebileceği, artış olması halinde daha büyük kapasiteli bir araçla taşıma

yapılacağı, ancak idarece 8 adet koltuk artışına kadar ilave bedel ödenmeyeceği, teklif

fiyatının oluşturulmasında araç bedelinin önemli bir bileşen olduğu göz önünde

bulundurulduğunda bahse konu düzenlemenin mevzuata aykırılık teşkil ettiği, araç sayılarının

tereddüte yer vermeyecek şekilde net olarak belirlenmemesinin tekliflerin sağlıklı olarak

oluşturulmasına ve değerlendirilmesine engel teşkil ettiği ve ayrıca sözleşmenin

yürütülmesinde ihtilaflara neden olacağı,

3) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”

başlıklı 16’ncı madde düzenlemesinin 16.1.2’nci maddesinde aykırılık hallerinin

belirtilmediği, bu durumun mevzuata aykırılık teşkil ettiği, belirtilmeyen aykırılık hallerinin 3

defa dahi gerçekleşmesi halinde sözleşmenin feshine sebebiyet vereceği, fakat ihale konusu

işte 1 yıl süreyle 62 adet araç çalıştırılacağı dikkate alındığında, yapılan düzenlemenin çok

ağır ve orantısız olduğu, öte yandan ağır aykırılık hali olarak belirtilen haller incelendiğinde,

bu hallerin gerçekleşmesi durumunda hem idari para cezası kesileceğinin hem de sözleşmenin

feshedileceğinin öngörüldüğü, fakat Tip Sözleşme uyarınca ağır aykırılık hallerinde

uygulanacak tek yaptırımın sözleşmenin feshi olduğu dikkate alındığında, idarece yapılan

düzenlemenin bu haliyle Tip Sözleşmeye aykırılık teşkil ettiği,

Ayrıca Teknik Şartname’nin 4.12’nci maddesinde “Servis hizmetlerinin aynı gün

sabah-akşam yerine getirilmemesi ve ayrıca (C) plakasız araç çalıştırılması kusurlarının

sözleşme süresi içerisinde ayrı ayrı 10 (On) defa gerçekleşmesi halinde ve bu hususlarında

tutanak ile teşvik edilmesi durumunda 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine

göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece tek taraflı olarak

feshedilebilecektir.” düzenlemesine yer verildiği, ancak ihale konusu işte 1 yıl süreyle 62 adet

araç çalıştırılacağı dikkate alındığında, söz konusu düzenlemenin çok ağır ve orantısız

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2022/001

: 32

: 05.01.2022

: 2022/UH.I-25

olduğu, bu nitelikte bir işin yerine getirilmesi esnasında idarece belirtilen hususun 10 defa

gerçekleşmesinin normal olduğu, ayrıca idare tarafından ağır aykırılık hali olarak belirtilen

haller incelendiğinde, bu hallerin gerçekleşmesi durumunda hem idari para cezası

kesileceğinin hem de sözleşmenin feshedileceğinin öngörüldüğü, Tip Sözleşme uyarınca ağır

aykırılık hallerinde uygulanacak tek yaptırımın sözleşmenin feshi olduğu dikkate alındığında,

idarece yapılan bahse konu düzenlemelerin Tip Sözleşme’ye aykırılık teşkil ettiği iddialarına

yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında

yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve

hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının

zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak

mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme

bedelinin % 10’una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla

yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale

dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir…” hükmü,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler,

iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 53’üncü maddesinde “Birim fiyat sözleşmelerde,

öngörülemeyen durumlar nedeniyle sözleşme konusu işte bir iş artışının zorunlu olması

halinde, artışa konu olan işin;

a) Sözleşmeye esas iş tanımı içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak

mümkün olmaması,

şartlarıyla sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, sözleşme ve ihale

dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılması konusunda idare

yetkilidir. Bu durumda işin süresi, bu artışla orantılı olarak işin ilgili kısmı veya tamamı için

uzatılır. İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış

yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının

ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.

Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,

yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve

yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı

işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”

açıklaması yer almaktadır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2022/001

: 32

: 05.01.2022

: 2022/UH.I-25

İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adının “Personel Taşıma

(servis)” olarak belirtildiği, miktarı ve türüne ise Şartname ekinde;

Sıra No

Açıklama

Birimi

Miktarı

1

2

3

4

4 Adet 50 yolcu kapasiteli OTOBÜS

9 Adet 27 yolcu kapasiteli MİDİBÜS

30 Adet 21 yolcu kapasiteli MİNİBÜS

19 Adet 18 yolcu kapasiteli MİNİBÜS

Gün

252

Servis dahilindeki 8 adet 27 yolcu kapasiteli

midibüsün, servisten sonra Bakanlık sitesinden ek

hizmet binalarına ring yapılması

5

Gün

252

şeklinde yer verildiği, anılan Şartname’nin 19’uncu maddesinde teklif ve sözleşme

türünün birim fiyat teklif ve sözleşme olacağının belirtildiği, Sözleşme Tasarısı’nın “İşin

süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2022; işi bitirme tarihi

31.12.2022” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.

Teknik Şartname’nin “Servis Araçlarına İlişkin Hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde

“…3.21. Çalışan özürlü personel için, idare istediği takdirde, belirlediği güzergâhta liftli veya

portatif rampalı olarak dizayn edilmiş araç talep edebilir.” düzenlemesine,

Aynı Şartname’nin “Servis Güzergâhları” başlıklı 6’ncı maddesinde “…6.4.

Güzergâhların sabah-akşam yaklaşık kilometreleri güzergâh listesinde belirtilmiştir. Servis

güzergâhlarında sabah-akşam toplam 10 km ye kadar uzatmaya idare yetkilidir…”

düzenlemesine yer verilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin 07.12.2021 tarihinde gerçekleştirildiği, ihaleye 8 isteklinin

katıldığı, idarece hesaplanan sınır değerin altında teklif sunan Özgün-Tur Sey. ve Tic. Ltd.

Şti. – AC Turz. Taş. İnş. ve San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Kaya Sey. Turz..San. ve Dış.

Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği ve sunulan aşırı düşük teklif

açıklamaları kabul edilerek ihalenin en düşük fiyat teklifi sunan Özgün-Tur Sey. ve Tic. Ltd.

Şti. – AC Turz. Taş. İnş. ve San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, Kaya Sey.

Turz..San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak

belirlendiği görülmüştür.

Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan düzenlemeleri çerçevesinde idare tarafından

talep edilmesi halinde çalışan özürlü personel için liftli veya portatif rampalı olarak dizayn

edilmiş araç çalıştırılacağı ve idarenin servis güzergâhlarında sabah-akşam toplam 10 km’ye

kadar uzatma yapmaya yetkisinin bulunduğu görülmektedir.

Başvuru sahibi tarafından kaç adet araçta ve hangi güzergâhlarda engelli aparatı

olacağının belli olmadığı ve mesafelerin tereddüte yer vermeyecek şekilde net olarak

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2022/001

: 32

: 05.01.2022

: 2022/UH.I-25

belirlenmemesinin tekliflerin sağlıklı olarak oluşturulmasına engel teşkil ettiği iddia

edilmekteyse de idarece dokümanın hazırlandığı süreçte engelli personel bulunmaması

halinde bahse konu hususun detaylarının ortaya konulamayacağı, ancak hizmetin verilmesi

sürecinde servis araçlarının engelli personel tarafından kullanılması söz konusu olduğunda bu

ihtiyacın karşılanmak zorunda olduğu ve bu durumda yükleniciden engelli rampası talep

edilebileceği, öte yandan Teknik Şartname’de yer verilen “Güzergâhların sabah-akşam

yaklaşık kilometreleri güzergâh listesinde belirtilmiştir. Servis güzergâhlarında sabah-akşam

toplam 10 km ye kadar uzatmaya idare yetkilidir.” düzenlemesinin sefer artışı veya ilave

servis aracı gerektirmesine ilişkin olmadığı, hizmetin verilmesi sürecinde servis kullanacak

personel sayısı ve ikametgahlarının değişiklik gösterebileceği ve bu durumda güzergâhlarda

değişiklik yapılmasının zorunlu olacağı, idarece belirlenen güzergâhların sabah-akşam toplam

10 km’ye kadar uzatılmasının makul olduğu, isteklilerin basiretli tacir olarak ortaya

çıkabilecek iddia konusu giderler için bir hesaplama yaparak teklif fiyatlarını hazırlamaları

gerektiği anlaşılmış olup bu çerçevede başvuru sahibinin konuya ilişkin iddiaları yerinde

bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak: