Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Aksaray İl Sağlık Müdürlüğü
/
2021/785637-18 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2021/785637
Başvuru Sahibi
Yılmaz EKİNCİ
İdare
Aksaray İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
18 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
BAŞVURU SAHİBİ:
Yılmaz EKİNCİ,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Aksaray İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/785637 İhale Kayıt Numaralı “18 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası Hizmet
Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Aksaray İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 28.01.2022 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “18 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine
ilişkin olarak Yılmaz Ekinci’nin 24.01.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
26.01.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.02.2022 tarih ve 5579 sayı ile
Kurum kayıtlarına alınan 07.02.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/150 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin Tip İdari Şartname’nin 17 numaralı dipnotunda yer alan
düzenlemelerine aykırı olarak düzenlendiği,
2) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesi ile Teknik Şartname’de işçilerin yemek
ihtiyaçlarına ilişkin yapılan düzenlemelerin birbiri ile çelişkili olduğu, ayrıca söz konusu
düzenlemelerin Sağlık Bakanlığı Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı
Döner Sermaye Kaynaklarından Yapılacak Olan İhalelerde Uyulması Gereken Usul ve
Esaslar konulu Genelgeye de aykırılık teşkil ettiği,
3) Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata aykırı
olduğu, idarenin yükleniciye yeni mutfak kurdurabilmesinin belirsizlik içerdiği, yeni
kurulacak mutfağın kuruluş tarihinin belirtilmediği, işin süresi içerisinde mi daha sonraki bir
tarihte mi kurulacağı konusunda tereddüt oluştuğu, yeni kurulacak mutfağın kapasitesinin
büyüklüğü, sağlanması istenilen demirbaş ve malzemelerin neler olduğunun belirsiz olduğu,
anılan belirsizliklerin tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasını engeller nitelikte olduğu,
4) Teknik Şartname’nin 5.4’üncü maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata aykırı
olduğu, zira çalıştırılacak personele ilişkin belgelerin sözleşme imzalanmadan önce sunulması
gereken belgeler arasında yer almadığı,
5) Teknik Şartname’nin 5.6’ncı maddesi gereğince çalıştırılması öngörülen personelin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
kıdem ve ihbar tazminatlarının yüklenici tarafından ödenmesi gerekeceği, idarenin söz
konusu işçilik alacaklarının teklif fiyata dahil edilerek sorumluluktan kurtulacağı şeklindeki
düzenlemenin mevzuata açıkça aykırı olduğu, zira kanun koyucunun alt işverenin asıl
işverene oranla ekonomik bakımdan güçsüz durumda olmasını gözeterek alt işverenin
işçilerinin haklarını korumak amacıyla, asıl işvereni alt işverenle müteselsil olarak işçilere
karşı sorumlu tuttuğu, ayrıca ihale öncesinde kaç kişinin söz konusu tazminatları hak
edeceğinin bilinemeyeceği dikkate alındığında tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasının
mümkün olmadığı,
6) Teknik Şartname’nin VI. maddesinin 41 nolu alt maddesinde yapılan düzenlemede
idareye yemek listesinde ve yemek çeşidi sayısında değişiklik yapabilme hakkı verildiği, özel
durumlarda verilecek menülere ilişkin örnek gösterilmediği, anılan Şartname’de iftar ve sahur
menülerine ilişkin herhangi bir düzenleme olmadığı, yemek çeşidi ve sayısında idarenin
istediği şekilde değişiklik yapabilmesinin istekliler açısından belirsizliğe yol açtığı,
7) Örnek kahvaltı menüsünde karper peynire yer verildiği, ancak karper peynirin bir
marka olduğu, örnek menüde marka ismine yer verilmemesi gerektiği,
8) İş yeri ilaçlama giderinin teklif fiyata dahil unsurlar arasında sayılması gerektiği,
birim fiyat teklif cetvelinde söz konusu gider kalemine ilişkin olarak ayrı bir satır
açılmamasının ihalenin iptalini gerektirdiği, ayrıca bu işte alt yüklenici çalıştıramayacağı
belirtilmesine rağmen Teknik Şartname’de ilaçlama işinin başka bir firmaya
yaptırılabileceğinin düzenlendiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuru sahibinin iddiası incelendiğinde, iddiada açıklanan 17 numaralı dipnotun
Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’de
bulunduğu, ancak başvuruya konu ihalenin elektronik ihale şeklinde yapıldığı, elektronik
ortamda gerçekleştirilen ihalelerde İdari Şartname düzenlemeleri hazırlanırken Elektronik
İhale Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip İdari Şartname’deki düzenlemelerin
dikkate alınması gerektiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla idare tarafından İdari Şartname’nin Elektronik İhale Uygulama
Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip İdari Şartname dikkate alınarak düzenlendiği
görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı’nca yayımlanan 05.06.2008 tarihli ve
2008/42 sayılı Genelge’nin “Hizmet Alımlarında Yemek, Yol ve Giyecek” başlıklı (B)
maddesinde “…Bakanlığımıza bağlı kurum ve kuruluşlarca, hizmet alımı kapsamında çalışan
işçilerin yemek, yol ve giyecek ihtiyaçlarının istekliler tarafından karşılanmasının
öngörüldüğü durumlarda;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
a) İşçilerin yemek ihtiyaçlarının ayni veya nakdi olarak karşılanması için firmalara
bir bedelin ödenmesi uygulaması yerine, yemek ihtiyaçlarının hastane tarafından çıkartılan
yemekten bedelsiz karşılanması yönünde şartnamelere hüküm konulması ve yemek bedelinin
yaklaşık maliyet hesaplamalarında dikkate alınmaması,
…
uygun görülmüştür.
Bu çerçevede;
1-Öncelikle bu uygulamada, hizmet alımı kapsamında çalıştırılan işçilerin yemek, yol
ve giyecek ihtiyaçlarının karşılanması noktasında, kurumlarımızın her hangi bir
yükümlülüklerinin/zorunluluklarının olmadığının bilinmesi,
2-İşçilerin yemek ihtiyaçlarının hastanede çıkan yemekten karşılanabilmesi için ihale
dokümanına (şartname ve sözleşmelere) aşağıdaki şekilde hüküm konulması gerekmektedir.
“İşçilerin yemek ihtiyaçları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ancak, yükleniciye
yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı
olarak, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için
hastanede çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler de
tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde “…2) Yemek ücreti : İşçilerin yemek
ihtiyaçları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ancak, yükleniciye yemek ihtiyacının
karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı olarak, hizmet
alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için hastanede çıkan
yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler de tekliflerinde işçilerin
yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 5.4.11’inci maddesinde “Aksaray Eğitim ve Araştırma
Hastanesinde çalıştırılacak olan 63 (altmış üç) işçiye çalışma saatlerinde (Vardiya Sistemi)
yemek ihtiyacı denk gelen öğünlerde ( Sabah-Öğle-Akşam) Yüklenici Firma tarafından
karşılanacaktır. Ortaköy Devlet Hastanesinde çalıştırılacak olan 2 (iki) işçiye çalışma
saatlerinde (Vardiya Sistemi) yemek ihtiyacı denk gelen öğünlerde ( Sabah-Öğle-Akşam)
Yüklenici Firma tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin anılan maddesinde söz konusu öğünlerin yüklenici tarafından
karşılanacağının belirtildiği, İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı
maddesinde çalıştırılacak personelin yemek ihtiyaçlarının yüklenici tarafından karşılanacağı
ve teklif içerisinde herhangi bir bedel öngörülmesine gerek olmadığının açıkça belirtildiği,
basiretli tacir sıfatını haiz isteklilerin anılan düzenlemeleri bu şekilde yorumlamaları ve
personelin yemek giderini hastanede çıkartılan yemek bedelleri üzerinden teklif bedeline bir
maliyet olarak yansıtmaları gerektiği, anılan düzenlemelerin bu şekilde yorumlanması
sonucunda söz konusu Şartname maddelerinin mevzuata aykırılık teşkil etmediği, ayrıca iddia
konusu düzenlemelerin T.C. Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı’nca yayımlanan
05.06.2008 tarihli ve 2008/42 sayılı Genelgesine de aykırılık teşkil etmediği sonucuna
varılmış olup başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinde “İdare, sözleşme süresi içerisinde, mevcut
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
binaların taşınması, yeni birim kurulması, hastane birleştirilmesi veya hastanelerin ayrılması
vb. gibi nedenlere bağlı olarak taşıma yemek hizmeti talep edilebilecektir. İhale süresi içinde
açılabilecek yeni bir merkez ya da kliniğin yemek hizmeti için gereken tüm şartlar yüklenici
firma tarafından karşılanacaktır. Ayrıca hangi yemekhanelere hangi mutfaktan yemek
dağıtımı yapılacağı idarece belirlenir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibinin iddiasında aktarılan Teknik Şartname düzenlemesinde yeni
kurulacak mutfaktan bahsedildiği, ancak iddia konusu Teknik Şartname düzenlemesi
incelendiğinde sözleşme süresi içerisinde, mevcut binaların taşınması, yeni birim kurulması,
hastane birleştirilmesi veya hastanelerin ayrılması vb. gibi nedenlere bağlı olarak taşıma
yemek hizmeti talep edilebileceğinin ifade edildiği, yeni mutfak kurulacağından
bahsedilmediği, idarece verilen cevabi yazıda “Güncellenen son şartnamede madde ile ilgili
düzenleme yapılmıştır.” ifadesine yer verildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 5.4’üncü maddesinde “1-Bağlı kliniklerde de yemek yapılması
halinde, hangi birimde kaç personel çalıştırılacağı idare tarafından belirtilecektir.
2-Yüklenici tarafından çalıştırılacak personel 18 yaşından küçük olmayacaktır.
Yüklenici, çalıştıracağı personelin isim listelerini, hangi görevlerde kaç kişi çalıştıracağını
gösterir çizelgeyi sözleşmeden önce idareye verecektir. Aksaray Eğitim ve Araştırma
Hastanesi için personeller görev tanımlarının olduğu yerlerde çalışmak zorundadır.
Çalışmadığı tespit edildiği durumlarda sözleşme hükümleri gereğince cezai müeyyede
uygulanacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, ihale konusu iş
kapsamında çalıştıracak personelin isim listelerinin, hangi görevlerde kaç kişi çalıştıracağını
gösterir çizelgenin sözleşmeden önce idareye verilmesi gerektiğinin düzenlendiği
görülmektedir.
Kamu ihale mevzuatında sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgelerin
ve bu belgelerin sunulmaması halinde hangi yaptırımların uygulanacağının belirli olduğu,
iddia konusu olan belgelerin de sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgeler
arasında yer almadığı, dolayısıyla bahsi geçen belgelerin sözleşmeden önce sunulmasının
istenemeyeceği anlaşılmış olup, söz konusu düzenlemenin bu haliyle mevzuata uygun
olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
11.09.2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı İş
Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun'un 8'inci maddesi hükmüne göre 4734
sayılı Kanun'a göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet işlerinde kıdem
tazminatlarının ödenmesine ilişkin yükümlülüklerin ilgili kamu kuruluşlarına ait olduğu
belirlenmiştir.
25.10.2014 tarih ve 29156 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 11.09.2014
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilen Kamu İhale
Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ’in 1’inci maddesi ile Kamu İhale
Genel Tebliği’nin 78.30’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “kıdem ve
ihbar tazminatları” ibaresi yürürlükten kaldırılmış ve anılan Tebliğ’in 78.25’inci maddesinin
son cümlesi “Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin haklarını kullanmasına
ilişkin olarak 4857 sayılı Kanun’un ilgili hükümlerinde öngörülen yükümlülüklere uymak
zorundadır.” şeklinde değiştirilmiştir. Yapılan değişiklikler ile kıdem ve ihbar tazminatlarının
%4 oranındaki sözleşme ve genel giderler içinde hesaplanmasına son verilmiş ve işçilerin
yıllık ücretli izin haklarının kullanılmasında idareler ile yüklenicilerin 4857 sayılı Kanun’un
ilgili hükümlerinde öngörülen yükümlülüklere uymak zorunda olduğu belirlenmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinin 6’ncı
fıkrasında “…Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”
başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından,
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe tertibinden,
(b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden, ödeneğin yetip
yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir. …”
hükmü,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “1)
Çalışma Ücretleri: İhale konusu işi yerine getirmek için çalıştırılacak personellere Teknik
Şartnamede belirtilen miktarlar üzerinden ücret ödenecektir. Çalıştırılacak personellerin
niteliği, sayısı ve verilecek ücretler teknik şartnamede açıkça belirtilmiştir. Ulusal Bayram ve
Resmi tatil günlerinde hizmetin kesintisiz sürdürülebilmesi için çalıştırılacak personellere
Teknik Şartnamede belirtilen miktarlar üzerinden yüklenici tarafından 4857 Sayılı iş Kanunun
47. Maddesi gereğince ücret ödenecektir. Çalıştırılacak personelin niteliği, sayısı ve
çalıştırılacağı gün sayısı teknik şartnamede açıkça belirtilmiştir. Engelli işçi çalıştırılmasına
yönelik düzenleme yapılmış olup, teklif bu kapsamda sunulacaktır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Personele ilişkin genel hükümler” başlıklı maddesinde “6-
Yüklenici hastanede çalıştırdığı elemanların tüm haklarını; yürürlükteki iş kanunu,
kanuna bağlı yönetmelikler, genelgeler ve yürürlükteki SGK yasasına göre düzenleyecektir.
Bununla ilgili doğabilecek her türlü hukuki sorumluluk, yaptırım ve müeyyidelere karşı
yüklenici sorumludur.
7-Yürürlükte bulunan iş ve işveren hakkındaki yasa ve diğer mevzuatlara göre
personelin işe alınması, personelin işten çıkartılması ve personelin tüm haklarının ödenmesi
yükleniciye aittir. İdare bu konuda hiçbir sorumluluk taşımaz.
8-Yüklenici tarafından çalıştırılan (yemek pişirme ve sonrası dağıtım hizmetlerinde
çalışan) personel ile hastane idaresi arasında hiçbir kanuni bağ ve sorumluluk ilişkisi
olmayacaktır. Yüklenici, bu personellerin işvereni olup kanuni tüm yükümlülükleri (aylık
ücret, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, izin ücreti, SGK primleri, işçi ve işveren primleri,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
vergi mevzuatlarından doğan ödemeler vb. ) yerine getirmekle yükümlüdür…”düzenlemesi
yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları uyarınca, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’na göre ihale edilen hizmet alım ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin
yükümlülüklerin ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait olduğu, diğer taraftan, 4857 sayılı İş
Kanunu’nun 2’nci maddesi gereğince, asıl işveren-alt işveren ilişkisinde, asıl işverenin, alt
işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt
işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile
birlikte sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Sonuç olarak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde yer alan emredici
hükümler uyarınca, ihale dokümanında personel sayısı belirlenen ve personelin çalışma
saatlerinin tamamını idare için kullanacağı düzenlenen hizmet alımı ihalelerinde kıdem
tazminatının, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca ödeneceğinin açık olduğu, söz konusu
Kanun hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında herhangi bir boşluk
doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, idarelerin de yükleniciler
gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda
oldukları, öte yandan ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin tazminat
ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin net olarak belirlenemeyeceği, bu bağlamda
hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı, anılan belirsizliğin bu tür hizmet alımlarının
tümü için geçerli olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde ihaleye teklif verecek olan
gerekli iş deneyimine sahip basiretli tacir sıfatını haiz isteklilerin bu belirsizlikleri de
kapsayacak şekilde tekliflerini hazırlamaları gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Yemek Hizmet Sunumunun Şartları ve Genel Hükümler”
başlıklı maddesinde “…41-Yüklenici, diyetisyen tarafından belirlenen günlük yemek
listelerindeki yemeklerin yapılması için gerekli malzemelerin temininde güçlük çekildiği
durumlarda ya da meydana gelebilecek teknik arızalarda menü değişikliği yapılmak
istendiğinde diyetisyenin onayını alacaktır. Ayrıca özel durumlarda (Ramazan ayı, Bayram,
Yılbaşı vb.) diyetisyen firmaya önceden haber vermek koşulu ile değişiklik yapılabilecektir.
Buna ilaveten hastanenin talebi halinde özel davetler için yemek veya kokteyl hizmeti
verilecektir. Ramazan ayında oruç tutan personel için iftar ve sahur yemeği verilecektir. İftar
ve sahurda verilecek yemekler diyet uzmanı tarafından belirlenecektir. Diyet uzmanlığı isteği
zamanlarda 3 çeşit olan menüye ilave olarak 4. çeşit bir yemeği de ek olarak da
verdirebilecektir.(Doyuruculuk bakımından)” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden özel günlerde hastane idaresi ve
diyetisyenin öngördüğü durumlarda menüye eklemelerin yapılabileceği, ramazan ayında oruç
tutan personel için verilecek iftar ve sahur yemeklerinin diyet uzmanı tarafından
belirleneceği, diyet uzmanlığının istediği zamanlarda 3 çeşit olan menüye ilave olarak 4. çeşit
bir yemeği doyuruculuk bakımından ilave edebileceği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, idarenin menüye eklemeler ve/veya değişiklikler yapabileceği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
durumların sınırlı ve belirli günlere ilişkin olduğu, söz konusu değişiklilerin özel günlerin
ihtiyaçlarından kaynaklandığı, ayrıca Ramazan ayı için ayrı bir örnek menü verildiği, işin
hastanelerde yapılacak olmasından dolayı diyet yemek tüketen hastalara verilecek menüye
doyuruculuk bakımından ilave bir çeşit yemeğin eklenmesinin hizmet gereği olduğu, söz
konusu düzenlemelerin idareye sınırsız yetki vermediği gibi istekliler açısından da tekliflerini
oluşturmalarını engelleyecek belirsizlikler içermediğinden başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “…
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir. …” hükmü yer almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde; Teknik Şartname ekinde
yer alan örnek menülerde karper peynire yer verilmediği, ancak Teknik Şartname’nin “Yemek
Yapım İşinde Tüketilecek Her türlü Erzakın Evsafı ve Özellikleri” bölümünde
“Karper/Gravyer/Krem Peynir” ifadesinin, “Kahvaltı ve Yemek Tanımları, Miktarları,
Saatleri
ve
Diğer
Hususlar”
bölümünde
“Karper/üçgen/kremPeynir”
ve
“Karper/Gravyer/Krem Peynir” ifadelerinin yer aldığı tespit edilmiştir.
Yapılan inceleme neticesinde; Teknik Şartname’de yer alan örnek yemek menülerinde
başvuru sahibinin iddia ettiği üzere karper peynir adlı bir ürünün yer almadığı, yukarıda
aktarılan Teknik Şartname düzenlemelerinde ise ürünlerin marka isimleriyle bağdaşması
sonucunda böyle bir ifadenin kullanıldığı, alternatiflerin belirtildiği, tek bir markaya yönelik
belirleme yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası yerinde
bulunmamıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 75.2’nci maddesinde “İhale konusu hizmetin sadece
ilaçlama olmadığı ihalelerde (temizlik ve yemek hizmet alımı gibi); ilaçlamanın hizmetin
karakteristik edimi olmaması ve rekabetin arttırılması amacıyla bu ihalelerde idari
şartnamenin “İhaleye Katılabilmek İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri” başlıklı
maddesinde “Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaç Uygulama İzin Belgesinin”
istenilmemesi gerekmektedir. Bu ihalelerde, ilaçlamanın Halk Sağlığı Alanında Haşerelere
Karşı İlaçlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak gerçekleştirileceği;
yüklenicinin Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaç Uygulama İzin Belgesine sahip
olması durumunda ilaçlamanın yüklenici tarafından yapılacağı; bu izin belgesine sahip
olmaması durumunda ise ilaçlamanın anılan izin belgesine sahip olanlara yaptırılacağına
ilişkin olarak teknik şartnamede düzenleme yapılması gerekmektedir. İdarelerce ihale konusu
hizmette alt yüklenici çalıştırılmaması öngörülüyor ise haşerelere karşı ilaçlamanın ihale
konusu hizmetin karakteristik edimi olmaması nedeniyle idari şartnamenin “Alt Yükleniciler”
maddesi “İhale konusu hizmetin tamamı veya bir kısmı, alt yüklenicilere yaptırılamaz.”
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
şeklinde düzenlenebilecek ve her ne kadar idari şartnamede işin alt yüklenicilere
yaptırılamayacağı belirtilmiş olsa da yüklenici, ilaçlama işini anılan izin belgesine sahip
olanlara yaptırabilecektir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“…25.3.1… 5) Mutfak, yemekhane, gıda ambarları ve ilgili yerlerin haşerelere karşı ilaçlama
bedelleri ve temizlik, boya badana bedelleri, temizlik sarf ve diğer malzeme giderleri,…”
düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İlaçlama” başlıklı maddesinde “Yüklenici, kendi kullanımına
tahsis edilen bütün alanları (kat ofisleri, yemekhane, mutfak, depo vb.) Biyosidal Ürün
Uygulama İzin Belgesi var ise kendisi tarafından yok ise bu belgeye sahip bir firma
tarafından, her türlü böcek ve haşerata karşı; Kasım- Nisan ayları arası ayda iki kez, Mayıs-
Ekim ayları arası haftada bir kez ilaçlama yapacak veya yaptıracaktır.
İlaçlama işi; Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaçlama Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak gerçekleştirilecektir; yüklenicinin Halk Sağlığı Alanında
Haşerelere Karşı İlaç Uygulama İzin Belgesine sahip olması durumunda ilaçlamanın
yüklenici tarafından; bu izin belgesine sahip olmaması durumunda ise ilaçlamanın anılan izin
belgesine sahip olanlara yaptırılması gerekmektedir. Buna ait belgeler Kontrol Teşkilatına
teslim edilecektir. İlaçlama işine ait malzemeler ve ilaç yüklenici tarafından temin edilecektir
.İlaçlama esnasında insan sağlığına zararlı olmayan ilaçlar kullanılacaktır. İlaçlamada
kullanılacak ilaçların özellikleri:
Geniş Spektrumlu olmalıdır.
Ani etkili olmalıdır.
Yüzeylere uygulandığında, hızlı etki göstermelidir.
Kullanılan ilaçlar uçan ve yürüyen haşerelere (Hamamböceği, kalorifer böceği,
kakalak, bit, pire, tahtakurusu, karınca, örümcek, akrep ve fare…) karşı öldürücü etkili,
uygulanacağı mekânlarda en az 8 (sekiz) hafta süre ile kalıcı etkiye sahip olmalıdır.
Kokusu olmamalıdır.
Haşereleri saklandıkları yerden çıkararak öldürmelidir.
Böcekler Dışındaki diğer sürüngenler vb. imhada kullanılacak malzemeleri (kapan, yapıştırıcı
vs.) temin etmekle yüklenici sorumludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
İncelemeye konu ihaleye ait ihale dokümanında yer alan düzenlemeler dikkate
alındığında, ihale konusu işin 18 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası Hizmetler
olduğu, başvuru sahibinin iddiasının aksine ilaçlama giderinin teklif fiyata dahil unsurlar
arasında sayıldığı, ayrıca yukarıda aktarılan Tebliğ açıklaması doğrultusunda idarelerce ihale
konusu hizmette alt yüklenici çalıştırılmaması öngörülüyor ise haşerelere karşı ilaçlamanın
ihale konusu hizmetin karakteristik edimi olmaması nedeniyle idari şartnamenin “Alt
Yükleniciler” maddesinin “İhale konusu hizmetin tamamı veya bir kısmı, alt yüklenicilere
yaptırılamaz.” şeklinde düzenlenebileceği ve her ne kadar idari şartnamede işin alt
yüklenicilere yaptırılamayacağı belirtilmiş olsa da yüklenicinin, ilaçlama işini anılan izin
belgesine sahip olanlara yaptırabileceği, diğer taraftan ilaçlama giderinin öğün maliyetine
dahil edilmek suretiyle teklif birim fiyatların oluşturabileceği anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 18
: 09.03.2022
: 2022/UH.I-341
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.