Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
/
2022/719298-750000 Öğün Malzemeli Yemek (4 Çeşit)
Bilgi
İKN
2022/719298
Başvuru Sahibi
Elpa Temizlik Sosyal Hizmetler Bilgisayar İnsan Kaynakları Sağlık Hizmetleri İnşaat Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
İşin Adı
750000 Öğün Malzemeli Yemek (4 Çeşit)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
BAŞVURU SAHİBİ:
Elpa Temizlik Sosyal Hizmetler Bilgisayar İnsan Kaynakları Sağlık Hizmetleri İnşaat Tarım
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/719298 İhale Kayıt Numaralı “750000 Öğün Malzemeli Yemek (4 Çeşit)” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire
Başkanlığı tarafından 02.09.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “750000 Öğün
Malzemeli Yemek (4 Çeşit)” ihalesine ilişkin olarak Elpa Temizlik Sosyal Hizmetler
Bilgisayar İnsan Kaynakları Sağlık Hizmetleri İnşaat Tarım Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketi’nin 19.08.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 23.08.2022 tarihli
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.09.2022 tarih ve 47533 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 02.09.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/940 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinin mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;
a- İdare tarafından Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde genel aykırılık
hallerinin ve genel aykırılık hallerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranının
belirlendiği, anılan Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde ise “Hizmetle ilgili herhangi
bir kusur bulunması, hizmete ait sözleşme, idari şartname ve teknik şartnamenin herhangi bir
hükmüne göre işin tekrar eden kısımlarına uyulmaması hallerinde” şeklinde belirtilen
durumların özel aykırılık halleri olarak düzenlendiği, ancak Teknik Şartname hükümlerine
uyulmaması halinin sözleşmeye uygun davranmamakla aynı anlama geldiği ve genel aykırılık
hallerinin içinde düzenlenmesi gerektiği, dolayısıyla sözleşme ve Teknik Şartname
hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak cezai müeyyide oranı hususunda sözleşmenin
uygulanması aşamasında farklı uygulamalar ortaya çıkartabileceğinden, bahse konu
düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu,
b- Teknik Şartname’nin 68’inci maddesinde belirtilen cezai hükümlere Sözleşme
Tasarısı’nda yer verilmediği, Sözleşme Tasarı’sında bulunmayan hükümlerin “Cezalar,
aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak sözleşme dışındaki diğer
ihale dokümanında yapılan düzenlemeler sözleşmenin uygulanmasında dikkate alınmaz.”
düzenlemesi gereğince mevzuata uygun olmadığı,
c- Şikayete konu olan Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’inci maddesinde aykırılık için aynı
satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 32 sayısına ulaşması koşularının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
birlikte gerçekleşmesi durumunda sözleşmenin feshedileceğinin belirtildiği ancak söz konusu
16.1.2.’inci maddenin alt benlerinde sözleşmenin feshini gerektiren genel aykırılık hallerinin
toplamda 10 sayısına ulaşması koşulunun arandığı, dolayısıyla genel aykırılık sayısının “30”
mu yoksa “10” mu olduğu hususunda çelişki bulunduğu iddia edilmiş olup, idare söz konusu
iddia çerçevesinde zeyilname düzenlediği,
2) Teknik Şartnamenin 20’nci maddesine göre, etin karkas olarak mı but ağırlıklı
olarak mı alınacağının veya ne kadarının karkas ne kadarının but ağırlıklı etlerden
oluşacağının idarenin takdirinde olduğu, anılan Şartname’de dana etlerinin taze, karkas ve
butlar halinde verileceğine yer verildiği, ancak öğünlerde kullanılacak dana eti içeriklerinin
net bir şekilde belirtilmediği, söz konusu durumun maliyet hesaplamasının ve aşırı düşük
teklif açıklamasının doğru bir şekilde yapılmasına engel oluşturacağı ve dolayısıyla anılan
düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı,
3) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci
maddesi ile İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinin
aynı içerikte olduğu, ancak söz konusu düzenlemelerin teklif fiyata dahil olan giderlerin
tamamını içermesi gerekirken Teknik Şartname’deki tüm giderleri kapsayacak şekilde
düzenlenmediği, söz konusu ihaleye konu “750.000 Öğün Malzemeli Yemek Alımı” işinin
personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı, İdari Şartname ve Sözleşme
Tasarısı’ndaki eksikliğin ihalenin iptalini gerektirecek bir aykırılık oluşturduğu,
4) Teknik Şartname’nin 63’ncü maddesinde ihbar ve kıdem tazminatının işçiye
ödenmesinden yüklenicinin sorumlu olacağı ve teklifini buna göre vereceği şeklinde
düzenleme yapıldığı, ancak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesine göre personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet işlerinde kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin
yükümlülüklerin ilgili kurum ve kuruluşlara ait olduğu ve dolayısıyla söz konusu
sorumluluğun yüklenicilere verilmesinin mevzuata aykırı olduğu, ayrıca ihbar tazminatının da
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.30’uncu maddesinin 1’inci fıkrasının (ç) bendinde yer alan
genel giderler kapsamında değerlendirilmesine imkân bulunmadığı, çünkü anılan bentte
yapılan değişiklik ile "kıdem ve ihbar tazminatları" ibaresinin metinden çıkarıldığı,
dolayısıyla Teknik Şartname’de yer alan sadece yüklenicinin sorumlu tutulmasına ilişkin
düzenlemenin başvuruya konu ihalede isteklilerin tekliflerini doğru bir şekilde
hazırlayamamalarına yol açacağı ve bu durumun da ihalede rekabet, saydamlık ve güvenirlik
ilkelerini zedeleyeceği,
5) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinin f bendinde “…yol gideri, yemek...
giderleri teklif fiyata dâhildir” düzenlemesinin yer aldığı, ancak idare tarafından yemek ve
yol ücreti ile herhangi bir gider hesaplanması için gerekli olan kalori veya güzergâh bilgisine,
kaç kilometre yol yapılacağına ve şehre uzaklığına dair düzenlemelerin yapılmadığı ve ayrıca
personelin ulaşımının yüklenici tarafından ayni veya nakdi olarak karşılanması ile ilgili bir
düzenlemeye yer verilmediği,
İdare tarafından verilen cevabi yazıda; her ne kadar yemeklerin üretilen menü
üzerinden verileceği ve yüklenicinin tercihinde olduğunun ve yol giderlerinin belediye toplu
taşıma bedelleri üzerinden veya servis kiralama yolu ile yapılacağı belirtilse de söz konusu
durumun toplu taşıma hizmetini kullanamayacak personel aleyhine bir ayrımcılığa yol
açacağı, bunun Kanun hükmü ile getirilen bir pozitif ayrımcılık kuralının idari bir işlemle
etkisiz hale getirilmesi anlamına geleceği, tüm personelin ulaşımını dilediği ulaşım aracı ile
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
yapabilmesi gerektiği, personellerin işe geliş gidişlerde toplu taşıma kullanma
zorunluluğunun bulunmadığı, dolayısıyla söz konusu belirlemenin ihale dokümanında
düzenlenmesi gerektiği, idarece şikâyete verilen cevap ile doküman düzenlemelerinin çelişkili
olduğu ve bu durumun da isteklilerin tekliflerini sağlıklı bir şekilde hazırlamasını engellediği,
6) Teknik Şartname’nin 56’ncı maddesinde “Yüklenici Akademik Takvime göre tatil
dönemlerinde mutfak, merdiven çıkışları ve yemekhanelerin boya ve badanasını yapacaktır.”
düzenlemesinin yer aldığı, ancak idare tarafından yapılan düzenleme ile ne kadarlık alanın
boya, badana yapılması ve hangi tür boyaların kullanılması gerektiğine ilişkin net bir
düzenlemenin bulunmadığı, bu durumun da tekliflerin oluşturulması açısından belirsizlik
yarattığı ve bu nedenle tüm ihale işlemlerinin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer
verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip sözleşmeler” başlıklı 5’inci
maddesinde, “Bu Kanunun uygulanmasında uygulama birliğini sağlamak üzere mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Tip Sözleşmeler Resmi Gazetede yayımlanır.
İdarelerce yapılacak sözleşmeler Tip Sözleşme hükümleri esas alınarak düzenlenir. Mal
ve hizmet alımlarında, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından
hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımlarına ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine
göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran
yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de … sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
Aykırılık Hali
İlk Sözleşme Bedeli
Üzerinden Kesilecek
Ceza Oranı
Aykırılık Sayısı 26.3
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
2
3
…
16.1.3. (Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 750.000 Öğün Malzemeli Yemek Alımı
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 750.000 Öğün Malzemeli Yemek Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi tüm
mutfak ve yemekhaneleri Bolu” düzenlemesi,
Zeyilname ile değiştirilen Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar
ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve
özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak
cezalar aşağıda belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar
bu Sözleşmenin 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara
ilişkin olarak söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler
sadece 16.1.1 inci madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin On Binde 10'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu
oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 30 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
Aykırılık
Sayısı
İlk Sözleşme
Aykırılık Hali
Bedeli
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Oranı
Hizmetle ilgili herhangi bir kusur bulunması,
hizmete ait sözleşme, idari şartname ve teknik
şartnamenin herhangi bir hükmüne göre işin
tekrar eden kısımlarına uyulmaması hallerinde
30
On Binde
10
1
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Ağır Aykırılık Halleri
Yemek yiyenlerde vuku bulacak yemekten kaynaklı toplu besin zehirlenmesi
şikayetlerinde, klinik bulgu ve müdavi hekim teşhisinin aynı doğrultuda
olması, ayrıca bu durumun laboratuvar bulguları ile desteklenmesi
1
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Cezai Hükümler” başlıklı 68’inci maddesinde “Sözleşmenin 16.
Maddesinde belirtilmiştir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık,
Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen “750.000 Öğün Malzemeli Yemek
(4 Çeşit)” alımı işi olduğu, bahse konu ihalenin 02.09.2022 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirildiği, ihalede 34 adet ihale dokümanı indirildiği ve ihaleye 12 isteklinin teklif
verdiği, 16.09.2022 tarihli ihale komisyon kararı ile Hanedan Kurumsal San. ve Tic. Ltd.
Şti.nin idarece verilen süre içerisinde aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı için
teklifinin reddedildiği, Şeyma Gıda Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti.-Özçevik Catering
Yemekçilik Ltd. Şti.-Atlı Hizmet San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığının özel ortağı tarafından
ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin yeterlik kriterlerinin sağlanmadığı, ihaleye teklif veren
sekiz (8) isteklinin Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda geçici teminata ilişkin satırlar
doldurulmadığı ve EKAP üzerinde e-gtm bilgisine ulaşılamadığı için tekliflerinin
değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu ihalede geçerli 2 teklifin bulunduğu, ihalede
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Seç-San Yemek Hizmetleri Otomasyon
İletişim Otomotiv Gıda Hayvancılık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği ve ihalenin anılan
istekli üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Zirve
Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği görülüştür.
Anılan Kanun hükmü uyarınca, idarelerce Tip Sözleşme düzenlemelerine uygun
olarak sözleşmelerinin düzenlenmesi gerekmektedir. Yukarıda yer alan Tip Sözleşme
düzenlemelerinden, idarelerce, ihale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine
uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezaların belirlendiği, 16.1.1’inci
maddede, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
belirlendiği, 16.1.2’nci maddede ise, 16.1.1’inci maddede sayılan haller dışında kalan özel
aykırılık hallerinin yazılması gerektiği, aynı maddede yer alan tabloda söz konusu özel
aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanacağı ve bu aykırılıkların üçten
az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı
Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son
aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedileceği yönünde düzenleme yapılması
gerekmektedir.
Şikâyete konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde genel aykırılık
halinde uygulanacak cezanın sözleşme bedelinin “On Binde 10”u oranında belirlendiği, yine
anılan Tasarı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık hallerinin “Hizmetle ilgili
herhangi bir kusur bulunması, hizmete ait sözleşme, idari şartname ve teknik şartnamenin
herhangi bir hükmüne göre işin tekrar eden kısımlarına uyulmaması hallerinde” şeklinde
düzenlendiği ve ceza oranının “On Binde 10” olarak belirlendiği görülmüştür.
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde özel aykırılık hali olarak belirtilen
“…hizmete ait sözleşme, idari şartname ve teknik şartnamenin herhangi bir hükmüne göre
işin tekrar eden kısımlarına uyulmaması…” aykırılık hallerinin, Sözleşme Tasarısı’nın
16.1.1’inci maddesinde yer alan “sözleşme hükümlerine uyulmaması” olarak düzenlenen
genel aykırılık kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olduğu ve niteliği itibariyle aynı
aykırılık hallerine aynı ceza oranlarının belirlendiği tespit edilmiştir.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları Tip
Sözleşmesi’nin özel ve ağır aykırılık halleri dışında yer alan genel aykırılık hallerinin
16.1.1’inci maddesi kapsamında değerlendirileceği, idarece her ne kadar özel aykırılık
hallerinin düzenlendiği tabloda “…hizmete ait sözleşme, idari şartname ve teknik şartnamenin
herhangi bir hükmüne göre işin tekrar eden kısımlarına uyulmaması…” durumu belirtilmiş
olsa da söz konusu ifadenin genel bir aykırılık hali olduğu, dolayısıyla söz konusu aykırılığın
16.1.1’inci maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, kaldı ki özel aykırılık hallerinin
düzenlendiği 16.1.2’nci maddede aykırılık hali olarak somut fiillere yer verilmesi gerektiği,
dolayısıyla şikâyete konu aykırılık halinin somut fiilden uzak genel bir aykırılık durumunu
ifade ettiği anlaşıldığından söz konusu aykırılığın Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesi
kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, kaldı ki söz konusu durumun sözleşmenin
uygulanması aşamasında uygulanacak ceza oranlarının (On Binde 10) aynı olması nedeniyle
de tereddüde sebebiyet vermeyeceği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Başvuru sahibinin “Teknik Şartname’nin 68’inci maddesinde belirtilen cezai
hükümlerin Sözleşme Tasarısı’nda yer verilmediği, Sözleşme Tasarı’sında bulunmayan
hükümlerin “Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak
sözleşme dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler sözleşmenin
uygulanmasında dikkate alınmaz.” düzenlemesi gereğince mevzuata uygun olmadığı”
yönündeki iddiası kapsamında yapılan incelemede; Teknik Şartname’nin 68’inci maddesinde
herhangi bir cezai hükme yer verilmediği cezai hükümlerin sadece sözleşmenin 16’ncı
maddesinde belirtildiğinin ifade edildiği ve Sözleşme Tasarısı’nda ise cezai hükümlerin
düzenlendiği görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (c) bendinde yer alan hususların incelenmesi
neticesinde; ihale dokümanına yönelik yapılan şikâyetler üzerine idare tarafından 22.08.2022
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
tarihli zeyilnamenin yayımlandığı ve aynı tarihte istekli olabileceklere bildirildiği, başvuru
sahibinin iddiasında belirttiği hususların söz konusu zeyilname ile değiştirildiği, yapılan
zeyilname ile Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan tabloda “10” olan
“Sözleşmenin Feshini Gerektiren Aykırılık Sayısı”nın “30” olarak değiştirildiği görülmüş
olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 20’nci maddesinde “… Yemekhaneye gelen dana etleri taze,
karkas (Çeyrek karkas/kısa but) ve butlar halinde olup, parçalanmış hazır paketlerde ve/veya
donmuş halde gelmeyecektir. Sakatatlar, iç yağlar ve diz kapağından aşağı kısımlar
yemeklerde kullanılamaz. (Hazır kıyma alınmayacak, yukarıda belirtilen standarda sahip etler
merkez yemekhanesi mutfağındaki kıyma makinesinde kıyılarak kullanıma hazır hale
getirilecektir.) …” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı düzenlemeleri değerlendirildiğinde, yüklenici firmanın hazırlayacağı
yemek listelerinin ve örnek iki haftalık örnek yemek menüsünün Teknik Şartname’de
belirtildiği, ayrıca anılan Şartname’nin ekinde yer alan Tablo 4’de Yemek Gramaj Listesi’ne
yer verildiği, yemek çeşitlerine göre kullanılacak etlerin cinsinin ve miktarının belirtildiği
görülmüştür.
Yapılan incelemede; istekli olabileceklerin, dana eti için örnek menüler ve gramaj
listelerine ilişkin düzenlemeleri dikkate alarak teklif verebileceği, ihale konusu alanda faaliyet
gösteren basiretli bir tacirin söz konusu hususları göz önünde bulundurarak maliyet
hesaplamasını yapabileceği, dolayısıyla bahse konu düzenlemenin isteklilerin sağlıklı bir
şekilde teklif fiyatını oluşturmasına ve teklif vermesine engel olmadığı anlaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78.21’inci maddesinde “Yukarıda sayılan
hususlardan teklif fiyatına dahil olacaklar idari şartnamede düzenlenecek, teknik şartnamede
ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir. Teknik şartnamede, teklife dahil
olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer alan hükümlerle çelişecek bir
düzenleme yapılmayacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Teknik Şartname hükümlerine göre yemeklerin hazırlanması ve dağıtılmasında
kullanılacak
a) Her türlü yiyecek ve içecek malzemesi,
b)Temizlikte kullanılacak malzemeler, ilaçlama giderleri,
c)Yemek üretim- servis malzemesi, makine ekipman giderleri,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
d)Elektrik, doğalgaz, ısınma ve su giderleri,
e)Demirbaş malzemelerin bakım onarım giderleri,( Asansör bakım vb)
f)Personel giderleri.(maaş, fazla mesai ücretleri, kıdem ve ihbar tazminatının kendi
dönemini kapsayan kısmı, yol gideri, yemek, giyim, portör muayene ücretleri vb)
g)Yüklenici tarafından yapılacak her türlü sigorta giderleri,
h)Yemek taşıma işinde kullanılan taşıtların işletme giderleri,
ı)su ve et tahlil ücretleri,
i)Teknik Şartnamede Yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilen tüm giderler, teklif
fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”
düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci
maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine
getirilmesine ilişkin
Ulaşım, sigorta, kiralama, vergi, resim, harç, İdari şartnamenin 25 maddesinde
belirtilen teklif fiyata dahil giderler ve diğer giderler sözleşme bedeline dahildir. İlgili
mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare
tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlığı altında “…Madde 3. Yemekhanelerde
mevcut olan makine, ekipman ve malzemeler Tablo 3 de belirtilmiştir. Yüklenici ihale konusu
işin yerine getirilmesi süresince; bu hizmetin verilmesi için gereken ve İdarece kendisine
teslim edilenlerin haricindeki tüm makine, tesis, ekipman ve malzemeleri, yemek pişirmede ve
servisinde kullanılan demirbaş malzemeleri (tencere, kepçe, tepsi, kazan, tabak, masa
örtüleri, çatal-kaşık, bıçak vb), gıda maddeleri (tuz, baharat çeşitleri, limon vb. dahil),
temizlik ve sarf malzemeleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. (Tablo 2)
…Madde 6. Yüklenici yiyecek malzemelerinin hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
olarak mutfak ve yemekhanelere getirilmesi, uygun koşullarda depo edilmesi, yiyeceklerin
uygun şartlarda hazırlanıp pişirilmesi, yemeğin servisi, bulaşık kaplarının toplanması (tepsi
arabalarından bulaşıkhaneye ulaşması), yıkanması, çöplerin kaldırılması, mutfak- yemekhane
ve çevresinin temizliği ile kullanılan cihaz ve demirbaşların bakım-onarım ve temizliğinden
sorumludur. Öğrenci ve personel yemek servisleri self servis olarak yapılacaktır. Yemek
sonrası herkes kendi yemek tepsisini, bulaşık toplama bölümüne teslim edecektir.
Madde 7. Yemek yapılan mutfaklarda kullanılacak elektrik, su ve doğalgaz tüketim
(Isınma) bedelleri ile yemek dağıtımı yapılan yerlerde elektrik ve su tüketim bedelleri
yükleniciye ait olacaktır. Yüklenici üretim yerindeki doğalgaz (ocak ve fırınlarda kullanılan)
abonelik işlemlerini kendi adına yaptıracaktır. Yıllık yaklaşık tüketim miktarları tablo olarak
gösterilmiştir.
Madde 8. Yemek yapılan mutfaklardan aylık olarak alınan ve Bolu Valiliği İl Sağlık
Müdürlüğü tarafından analizi yapılan su numunelerinin, kimyasal (demir, amonyum,
alüminyum, iletkenlik, pH, renk, bulanıklık, koku analizleri) / mikrobiyolojik (Escherichia
coli, Koliform Bakteri, Enterokok/Fekal Streptekok aranması) analiz raporlarının faturaları
yüklenici tarafından ödenecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen doküman düzenlemeleri incelendiğinde ihale konusu işin
yemekhanelerde yemeğin yapımı, servis yapılacak yerlerde tüketime hazırlanması ve servis
sonrası temizlik hizmetlerini kapsamakta olduğu, yüklenicinin söz konusu işlemleri yapması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
için yeterli sayıda personel, yemek üretim-servis malzemesi ve makine ekipman temin etmesi
gerektiği anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif fiyata dahil olan giderlerin detaylı bir
şekilde belirtildiği, yine Sözleşme Tasarısı’nın 7’nci maddesinde de İdari Şartname’nin
25’inci maddesinde belirtilen giderlerin sözleşme bedeline dahil edildiği, diğer bir ifadeyle
bahse konu düzenlemelerin birbiriyle uyumlu olarak düzenlendiği anlaşılmıştır.
Şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde ise Teknik
Şartname’de yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilen tüm giderlerin, teklif fiyata dahil
olacağının belirtildiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde; teklif fiyata
dahil olan giderlerin idari şartnamede düzenleneceği, teknik şartnamede ise teklif fiyata dahil
giderlere ilişkin düzenleme yapılamayacağı, yalnızca bunların uygulanması ile ilgili
düzenlemelere yer verilebileceği ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelerin birbirine
aykırı olamayacağı görülmektedir.
Şikâyete konu ihalede, teklif fiyata dahil olması gereken giderlerin İdari Şartname ve
Sözleşme Tasarısı’nda düzenlendiği, Teknik Şartname’de ise söz konusu teklif fiyata dahil
giderlerin uygulanmasına yönelik düzenlemelere yer verildiği ve İdari Şartname’de
düzenlenen teklif fiyata dahil olması gereken giderler dışında herhangi bir giderin teklif fiyata
dahil edilmediği tespit edilmiş olup, isteklilerin tekliflerini hazırlamada tereddüde düşürecek
herhangi bir husus bulunmadığı ve idarenin düzenlemesinin mevzuata uygun olduğu, bu
nedenle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun "Tanımlar" başlıklı 2’nci maddesinin altıncı fıkrasında "Bir
işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl
işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren
işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran
diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi
denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu
Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan
yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur." hükmüne,
Aynı Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”
başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak
suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
…
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir…” hükmüne,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”
başlıklı 62’nci maddesinde “1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde
yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli
kuruluşlar, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin
merkez ve taşra teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi
olduğu mahalli idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel
idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik
kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve
spor il müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden,
anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına
dayalı hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve
buna imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye
yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25.3.1’inci maddesinde
“Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Teknik Şartname hükümlerine göre yemeklerin hazırlanması ve dağıtılmasında
kullanılacak düzenlemesi,
…
f)Personel giderleri.(maaş, fazla mesai ücretleri, kıdem ve ihbar tazminatının kendi
dönemini kapsayan kısmı, yol gideri, yemek, giyim, portör muayene ücretleri vb.)
…
teklif fiyata dahildir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama
tarihi 01.01.2023; işi bitirme tarihi 31.12.2023
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 63’üncü maddesinde “Yüklenici, personelle ilgili görev, yetki ve
İdareye karşı sorumluluklarında 4857 sayılı İş Kanunu’na tabidir. Bu iş için çalıştırdığı
personelin puantajlarını, bir önceki aya ait toplu ve bireysel imzalı maaş bordrolarını, SGK
prim ödeme cetvellerini her hak ediş öncesi idareye verecektir. Personelin maaşlarını banka
aracılığıyla ödeyecektir. Personelin maaş, fazla mesai ücretleri, SGK primleri (SGK prim
ödemeleri bu ihale için açılacak iş yeri numarası üzerinden yürütülecektir.), izin, fazla
çalışma, ihbar ve kıdem tazminatı ile İş Kanunu, diğer mevzuat ve yargı organlarınca işçi
lehine verilecek tüm hak ve tazminatlardan yüklenici firma sorumlu olacak, teklifini buna göre
verecektir. Üniversite sorumluluk kabul etmez.” düzenlemesi yer almaktadır.
Şikâyete konu ihalenin ihale dokümanı ve yaklaşık maliyeti birlikte incelendiğinde,
yaklaşık maliyet içeriğinde işçilik maliyetinin toplam yaklaşık maliyetinin %70’inin altında
olduğu anlaşıldığından şikâyete konu ihalenin kamu ihale mevzuatı açısından personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak ele alınamayacağı sonucuna ulaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, yüklenicinin kıdem ve ihbar tazminatından
kendi dönemini kapsayan kısmı bakımından sorumlu olduğu ve bu kalemlerin de teklif
fiyatına dahil olduğu ve Teknik Şartname’nin 63’üncü maddesinde ise ihbar ve kıdem
tazminatı ile İş Kanunu, diğer mevzuat ve yargı organlarınca işçi lehine verilecek tüm hak ve
tazminatlardan yüklenici firmanın sorumlu olacağı yönünde düzenleme yapıldığı görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanunu’nun yukarıda yer verilen 112’nci maddesinde, 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine atıfta bulunularak
kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarına ait olduğunun hüküm altına alındığı, 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin
birinci fıkrasının (e) bendinin personel çalıştırmasına dayalı ihalelere ilişkin olduğu, bu
çerçevede 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı
ihalelerinde kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarına ait olduğunun açık olduğu, diğer taraftan 4857 sayılı Kanun’un 2’nci maddesi
gereğince asıl işveren-alt işveren ilişkisinde, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o
işyeri ile ilgili olarak bu Kanun’dan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu
anlaşılmıştır.
Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olan başvuruya konu ihalede
4857 sayılı İş Kanunu'nun 112’nci maddesi yer alan kıdem tazminatının idarelerce ödenmesi
hususuna ilişkin kuralların söz konusu ihalede uygulanamayacağı ve personel çalıştırmasına
dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesinde öncelikli
muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı anlaşılmaktır.
Söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının alt işveren
olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, başvuruya konu ihaleye ilişkin
İdari Şartname’nin 25’inci ve Teknik Şartname’nin 63’’üncü maddesinden kıdem tazminatı
ödemelerinden yalnızca yüklenicinin sorumlu olduğu sonucu çıkarılsa dahi 4857 sayılı İş
Kanunu’nun yukarıda anılan hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında
herhangi bir boşluk doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı,
idarelerin de yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında Kanun
hükümlerine uymak zorunda oldukları, diğer taraftan ihale konusu iş süresince kaç personelin
iş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin idare
tarafından da net olarak belirlenemeyeceği, bu bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün
olmadığı, bir arada değerlendirildiğinde, çalıştırılacak personele ilişkin olarak iş
mevzuatından kaynaklanan yükümlülükler konusunda ihale dokümanında yer alan
düzenlemenin hukuka aykırı olmadığı, isteklilerin tekliflerini sunmasına engel teşkil
etmeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“… Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Teknik Şartname hükümlerine göre yemeklerin hazırlanması ve dağıtılmasında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
kullanılacak
a) Her türlü yiyecek ve içeçek malzemesi,
b)Temizlikte kullanılacak malzemeler, ilaçlama giderleri,
c)Yemek üretim- servis malzemesi, makine ekipman giderleri,
d)Elektrik, doğalgaz, ısınma ve su giderleri,
e)Demirbaş malzemelerin bakım onarım giderleri,( Asansör bakım vb)
f)Personel giderleri.(maaş, fazla mesai ücretleri, kıdem ve ihbar tazminatının kendi
dönemini kapsayan kısmı, yol gideri, yemek, giyim, portör muayene ücretleri vb)
g)Yüklenici tarafından yapılacak her türlü sigorta giderleri,
h)Yemek taşıma işinde kullanılan taşıtların işletme giderleri,
ı)su ve et tahlil ücretleri,
i)Teknik Şartnamede Yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilen tüm giderler, teklif
fiyata dahildir.
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 62’nci maddesinde “Çalıştırılan personelin, işyerine geliş
gidişlerinde servis kullanılacak ve bu servislerin işi aksatmayacak şekilde temininden
yüklenici sorumlu olacaktır. Servis sözleşmesi ilk hak edişle birlikte idareye bildirilecek ve her
ay servise ait ödeme faturaları hak edişle beraber idareye ibraz edilecektir. Ayrıca çalışan tüm
personelin yemek ihtiyacı günlük servise sunulan menüden yüklenici tarafından
karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde personelin yol ve yemek giderinin
yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmiş olup, Teknik Şartname’nin 62’nci maddesinde
ise, çalıştırılan personelin, işyerine geliş gidişlerinde servis kullanılacağının ve bundan
yüklenicinin sorumlu olduğu, ayrıca çalışan tüm personelin yemek ihtiyacının da günlük
servise sunulan menüden yüklenici tarafından karşılanacağının düzenlendiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, her ne kadar idarenin şikâyet üzerine verdiği cevabi yazıda
personelin yol ve yemek giderlerinin belirlenmesinin yüklenicinin tercihinde olduğu
belirtilmiş olsa da ihale dokümanında çalıştırılan personelin, işyerine geliş gidişlerinde servis
kullanılacağı ve yemek ihtiyacının da günlük servise sunulan menüden karşılanacağı
belirtilmiş olup, söz konusu giderlerin ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi
olması beklenen (basiretli tacir) istekliler tarafından hesaplanması gerektiği, İdari
Şartname’deki düzenlemelerin tekliflerin oluşturulması için yeterli olduğu, başka bir deyişle
isteklilerin personelin yol ve yemek giderlerine ilişkin hesaplamayı yaparak sağlıklı bir
şekilde teklif fiyatını oluşturabileceği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin “toplu taşıma kullanma zorunluluğunun, toplu taşıma hizmetini
kullanamayacak personel aleyhine bir ayrımcılığa yol açacağı” yönündeki iddiası
kapsamında yapılan inceleme; ihale dokümanında personelin işe geliş gidişlerde toplu taşıma
kullanma zorunluluğunun olduğunu gösteren herhangi bir düzenleme olmadığı, kaldı ki
Teknik Şartname’nin 62’nci maddesinde ise, çalıştırılan personelin, iş yerine geliş
gidişlerinde servis kullanılacağının belirtildiği görülmüş olup, başvuru sahibinin bu iddiasının
da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve
taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve
mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve
kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından
verilecektir.
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi tüm mutfak ve yemekhaneleri Bolu” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 1’inci maddesinde “Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık,
Kültür ve Spor Daire Başkanlığı’na bağlı yemekhanelerde personelin öğlen, öğrencilerin
öğlen ve II. öğretim öğrencileri için akşam yemeği yapımı, servis yapılacak yerlerde tüketime
hazırlanması ve servis sonrası temizlik hizmetlerini kapsamakta olup, hizmet aşağıda
belirtilen şekilde olacaktır.
Gölköy Kampüsünde bulunan Merkez Yemekhane mutfağında yemekler pişirilecek olup
Merkez Yemekhane, Rektörlük, Diş Hekimliği, Şehir Kampüsü (Bolu MYO), Bolu Teknik
Bilimler MYO, Gerede, Yeniçağa, Mengen, Mudurnu ve Seben Kampüsü yemek salonlarında
servis ve servis sonrası temizlik hizmeti verilecektir. Yemek taşıma işi halen 9 ayrı noktaya 3
araçla yapılmaktadır…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin 56’ncı maddesinde “Yüklenici mutfakta ve hizmette kullandığı
tüm araç, gereç, makine (Asansör, bulaşık makinesi, soğuk depolar, havalandırma, fırın, baca,
ocak vs.) ve sıhhi tesisatın periyodik bakım onarımını üstlenecektir. Asansörlerle ilgili
periyodik yıllık bakım sözleşmesini yetkili bir asansör yüklenicisi ile yapıp, sözleşmenin ve
ödeme makbuzunun bir suretini idareye verecektir. Diğer tüm araç gereçlerin periyodik bakım
ve kalibrasyonlarının yüklenici tarafından yapılması gerekmektedir. Yüklenici Akademik
Takvime göre tatil dönemlerinde mutfak, merdiven çıkışları ve yemekhanelerin boya ve
badanasını yapacaktır. Yüklenici şartnamede kendisinden istenen temizlik, makine- teçhizat,
kullandığı tüm mekanların bakım ve onarımını İdarenin denetiminde yaptırmak, kendisinin
kullandığı tüm mekanları ve makina teçhizatı idareden teslim aldığı şekilde iş bitiminde teslim
etmek zorundadır. Mutfak ve yemekhanelerde idarenin onayı olmadan hiçbir şekilde değişiklik
yapamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen ihale dokümanına yönelik düzenlemeler incelendiğinde; ihale
konusu işin yapılacağı yerlerin “Gölköy Kampüsünde bulunan Merkez Yemekhane mutfağında
yemekler pişirilecek olup Merkez Yemekhane, Rektörlük, Diş Hekimliği, Şehir Kampüsü (Bolu
MYO), Bolu Teknik Bilimler MYO, Gerede, Yeniçağa, Mengen, Mudurnu ve Seben Kampüsü
yemek salonlarında servis ve servis sonrası temizlik hizmeti verilecektir.” şeklinde
belirlendiği,
Bununla birlikte, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini
hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmenin isteklinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/045
: 37
: 28.09.2022
: 2022/UH.II-1176
sorumluluğunda olduğu ve dolayısıyla da istekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; iş
yerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması
gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü için gerekli hususlarda
maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü
durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayıldığı
anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede; basiretli tacir sıfatını haiz isteklilerin işin yapılacağı yeri ve
çevresini görmekle; iş yerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işin
gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar
ve türü için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş olduğunun
sayılacağı ve boyama işlemine ilişkin olarak idare tarafından özel bir boya türü belirtilmemesi
hususları da dikkate alındığında, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak boya türü ve
miktarı ile boyanacak alanların büyüklüğüne ilişkin bilgilerin ihale konusu alanda faaliyet
gösteren ve tecrübe sahibi olması beklenen istekliler tarafından göz önünde bulundurularak
maliyet hesaplamalarına dahil edilebileceği ve isteklilerin asgari şartları karşılayan boyaları
kullanabilecekleri anlaşıldığından boya türünün ve miktarının belirtilmemesinin tekliflerin
oluşturulması açısından belirsizlik yarattığına yönelik iddianın yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.