Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Denizli İl Sağlık Müdürlüğü
/
2022/856652-Denizli İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesislerine Ait 24 Aylık 2 (İki) Kısım Malzemeli Yemek Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2022/856652
Başvuru Sahibi
Mg Profesyonel Yemek A.Ş.
İdare
Denizli İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
Denizli İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesislerine Ait 24 Aylık 2 (İki) Kısım Malzemeli Yemek Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
BAŞVURU SAHİBİ:
Mg Profesyonel Yemek A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Denizli İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/856652 İhale Kayıt Numaralı “Denizli İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesislerine
Ait 24 Aylık 2 (İki) Kısım Malzemeli Yemek Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Denizli İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 17.10.2022 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Denizli İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesislerine Ait 24 Aylık 2 (İki)
Kısım Malzemeli Yemek Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Mg Profesyonel Yemek
A.Ş.nin 11.10.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.10.2022 tarihli yazısı
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.10.2022 tarih ve 57008 sayı ile Kurum kayıtlarına
alınan 24.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/1198 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale konusu işin süresinin 365 gününü aşan bir hizmet alımı olması nedeniyle,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat
Farkına İlişkin Esaslar’ın “Tanımlar” başlıklı 4’üncü, “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci,
“Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddelerinde yer alan hükümleri gereği TÜİK tarafından
yayımlanan Endeks Tablosu’nun 10 numaralı “Gıda ürünleri” sütunundaki sayı veya bu
endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun olan birine veya birkaçına yer
verilmesinin gerektiği, idarece fiyat farkı verileceğinin düzenlenmesi durumda hizmet
alımında kullanılacak girdilerin ağırlık katsayılarının ve kullanılacak alt endekslerin
dokümanda belirtilmesinin zorunlu olduğu halde, İdari Şartname’nin “Fiyat farkı ödenmesi
ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde yer verilen düzenlemede anılan
mevzuat hükümlerine uygun düzenleme yapılmadığı, ihale dokümanında fiyat farkı
hesaplama formülüne ilişkin ağırlık katsayılarının belirlenmediği, TÜİK tarafından
yayımlanan Endeks Tablosu’nun 10 numaralı “Gıda ürünleri” sütunundaki sayı veya bu
endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun olan birine veya birkaçına yer
verilmediği, EKAP’ta idarelerin düzenleme yapabilmesi için serbest alan bırakılmasına
rağmen idarece bu kısma sadece F= AnxBx(Pn-1) formülüne göre fiyat farkı verileceğine
ilişkin düzenleme yapıldığı, ihale dokümanında yürürlükteki mevzuat hükümleri
doğrultusunda fiyat farkı hesaplama formülüne, fiyat farkı ağırlık katsayılarına ve
endekslerine yönelik bir belirleme yapılmadığından ihalenin iptalinin gerektiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
2) Teknik Şartname’nin 70’nci sayfasında “İşçinin tüm hakları ile ilgili mali ve hukuki
sorumluluklar yükleniciye ait olup bu konuda idare sorumlu olmayacaktır” düzenlemesi ile
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25.3.1’inci maddesinde,
“Yüklenicinin bu hizmet kapsamında Teknik Şartname’de belirtilen sayı ve özelliklerde
çalıştıracağı tüm işçilerin 4857 sayılı İş Kanunu’ndan doğan tüm hakları teklif fiyata
dahildir.” düzenlemelerinden tüm işçilerin kıdem tazminatlarının yüklenici tarafından
karşılanacağı, kıdem tazminatının yüklenici tarafından ödenmesi durumunda hem mevzuata
aykırı olacağı hem de kaç kişinin hak ettiğinin önceden bilinmesi mümkün olmayacağından
söz konusu düzenlemeler nedeniyle tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasının mümkün
olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
24.02.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa
Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın
“Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…l) Endeks Tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu
tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm
ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunu, … ifade eder.” hükmü,
Anılan Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı
aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
a) Sağlık Uygulama Tebliğinde fiyatları belli olan teşhis ve tedaviye yönelik hizmet
alımlarında;
F = An x B x [(Sn/So)-1]
b) Elektronik haberleşme hizmeti alımlarında;
F = An x B x [(En/Eo)-1]
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——
İo AYo Yo Go Mo
AYn Yn
Gn
Mn
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını,
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
ı) So: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda
geçerli fiyatı,
i) Sn: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve sözleşmeye göre hizmetin
gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli fiyatı,
j) Eo: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı
Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve
ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda geçerli ortalama fiyatı,
k) En: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı
Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve
sözleşmeye göre hizmetin gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli ortalama fiyatı,
ifade eder.
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan
girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale
dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas
endeksin belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c
katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı
olarak alınır.
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
b) AYo: Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını,
AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için
fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,
ç) Yo, Yn: Diğer katı ve sıvı yakıtlar için, Endeks Tablosunun 19 numaralı “Kok ve
Rafine Petrol Ürünleri”, 19.1 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 19.2 numaralı “Rafine
Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya
birkaçını,
d) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı
“Makine ve Ekipmanlar b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı
“Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4
numaralı “Metal İşleme Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı
Makineler” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
ifade eder.
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler
itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit
edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları
durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar
esas alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı
“Gıda Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
uygun olan birinin veya birkaçının ihale dokümanında belirtilmesi gerekir.
(6) Elektronik haberleşme hizmeti alımı ihalelerinde kullanılacak olan Eo ve En
fiyatlarına ilişkin olarak, her bir hizmet iş kalemi için ayrı ayrı olmak üzere, Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri-
Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan;
a) Telefon Görüşme Ücreti (Şehiriçi),
b) Telefon Kart Ücreti,
c) Cep Telefonu Görüşme Ücreti,
ç) İnternet Ücreti,
d) Telefon Görüşme Ücreti (Şehirlerarası),
e) Telefon Görüşme Ücreti (Milletlerarası),
f) Telefon Görüşme Ücreti (Sabit Hattan Cep Telefonuna),
g) Telefon Görüşme Ücreti (Sabit),
fiyatlarından alıma konu iş kalemindeki hizmet türüne uygun olanlar idarelerce belirlenerek
ihale dokümanında belirtilir.
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden
fazla endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması
sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse
eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Endeks
Tablosunun “Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” hükmü,
Anılan Esaslar’ın “Uygulama Esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara
tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine
ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının
belirtilmiş olması gerekir. Ancak, sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan bu hizmet alımı
ihalelerinde fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra
değişiklik yapılamaz. …” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Fiyat Farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1.
24.02.2022 tarihinde yayınlanan 4734 sayılı kamu ihale kanununa göre ihale edilen
hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin esaslara göre aşağıdaki şekilde fiyat
farkı verilecektir.
1.Grup 2. Grup için Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn= Gn / Go
Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL)
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endekslerin yukarıdaki formüle uygulanması sonucu
bulunan fiyat farkı katsayısını,
Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)?den;
Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için
fiyat farkı hesabına esas sayıyı ifade eder.
Malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks tablosunun 10 numaralı Gıda Ürünleri
sütunundaki sayı baz alınacaktır.
İhale Dokümanında belirtilen personeller için, asgari ücret taban fiyatı artışından
kaynaklı fiyat farkı verilecektir. İhale dokümanında belirtilen personeller için; 24.02.2022
tarih 31760 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar, İşçilik Maliyetlerinde
Değişiklik başlıklı 6. Maddesi esas alınarak hesaplanacaktır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe
başlama tarihinden itibaren 24 (YirmiDört) aydır…” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü
maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin
tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi
veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde
bulunamaz.
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.
24.02.2022 tarihinde yayınlanan 4734 sayılı kamu ihale kanununa göre ihale edilen
hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin esaslara göre aşağıdaki şekilde fiyat
farkı verilecektir.
1.Grup 2. Grup için Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn= Gn / Go
Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endekslerin yukarıdaki formüle uygulanması sonucu
bulunan fiyat farkı katsayısını,
Formüldeki
temel
endeksler
(o)
ve
güncel
endeksler
(n)?den;
Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için fiyat farkı
hesabına esas sayıyı ifade eder.
Malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks tablosunun 10 numaralı Gıda Ürünleri
sütunundaki sayı baz alınacaktır.
İhale Dokümanında belirtilen personeller için, asgari ücret taban fiyatı artışından
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
kaynaklı fiyat farkı verilecektir. İhale dokümanında belirtilen personeller için; 24.02.2022
tarih 31760 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar, İşçilik Maliyetlerinde
Değişiklik başlıklı 6. Maddesi esas alınarak hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden ihale konusu işin süresinin 365 takvim
gününü aşan bir hizmet alımı olduğu durumlarda, İdari Şartname ve sözleşmelerde 4734
sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat
Farkına İlişkin Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmesi ve bu doğrultuda ihale
dokümanında malzemeli yemek hizmeti alımlarına ilişkin olarak Türkiye İstatistik Kurumu
tarafından yayımlanan endeks tablosunun 10 numaralı “Gıda Ürünleri” sütunundaki sayı veya
bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun olan birine veya birkaçına yer
verilmesi gerektiği, idarece ihale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme
yapılması durumunda, malzemeli yemek hizmeti alımı ihalelerinde hizmet alımında
kullanılacak girdilerin ağırlık katsayılarının ve kullanılacak alt endekslerin dokümanda
belirlenmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
İdare tarafından hazırlanan İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nda malzemeli yemek
hizmeti alımlarında endeks tablosunun 10 numaralı gıda ürünleri sütunundaki sayının baz
alınacağının, ihale dokümanında belirtilen personeller için; 24.02.2022 tarih 31760 sayılı
Resmi Gazetede yayınlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet
Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar, İşçilik Maliyetlerinde Değişiklik
başlıklı 6’ncı maddesinin esas alınarak hesaplanacağının düzenlendiği görülmüştür.
Diğer taraftan idarenin şikayete cevabında belirttiği uyuşmazlık konusuna ilişkin
zeyilname ile düzenleme yapıldığı hususuna ilişkin yapılan incelemede, ihalede 04.10.2022
tarihinde yapılan zeyilname ile de ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların belirlenmediği
anlaşılmış olup zeyilname ile mevzuata aykırılığın tamamıyla giderilmediği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat açıklamaları ve tespitler neticesinde, idarelerin malzemeli
yemek hizmeti alımlarına ilişkin olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan
endeks tablosunun 10 numaralı “Gıda Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt
endekslerinde belirtilen sayılardan uygun olan birine veya birkaçına yer verilmesi gerektiği,
şikayete konu ihalede idare tarafından endeks tablosunun 10 numaralı “Gıda Ürünleri”
sütunundaki sayının baz alınacağının düzenlendiği, dolayısıyla söz konusu düzenlemenin bu
yönüyle mevzuata uygun olduğu,
Ancak, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan
düzenlemeye göre ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan
girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale
dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas
endeksin belirlenmesinin zorunlu olduğu, oysa idare tarafından fiyat farkı hesaplama
formülüne ilişkin ağırlık katsayılarının belirlenmediği, söz konusu hususun da sözleşmenin
yürütülmesi aşamasında ihtilafa sebebiyet verebileceği anlaşıldığından başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”
başlıklı 62’nci maddesinde “… e) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı
cetvellerde yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner
sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan
idarelerin merkez ve taşra teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve
bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından
fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim,
sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı,
gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner
sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden
personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak
şekilde alım yapamaz ve buna imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.
…
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni
yemek ve yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez. …” hükmü,
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem
tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak
kurulan kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların
hükümleri uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam
edilenlere mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler
kıdem tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına yatırılmak
suretiyle ödenir. …” hükmü,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde “…
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
…
Yüklenicinin bu hizmet kapsamında Teknik Şartnamede belirtilen sayı ve özelliklerde
çalıştıracağı tüm işçilerin 4857 Sayılı İş Kanunundan doğan tüm hakları teklif fiyata
dahildir…” düzenlemesi,
“
Teknik Şartname’nin 17’nci maddesinde İşçinin tüm hakları ile ilgili mali ve hukuki
sorumluluklar yükleniciye ait olup bu konuda idare sorumlu olmayacaktır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı
personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. Yüklenicinin sözleşme
konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu
düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup,
Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.
22.2. Yüklenici, tüm giderleri kendisine ait olmak üzere çalışanların işle ilgili sağlık ve
güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu çerçevede; çalışanların iş güvenliği uzmanı, iş yeri
hekimi ve zorunlu olması halinde diğer sağlık personeli tarafından sunulan hizmetlerden
yararlanması, çalışanların sağlık gözetiminin yapılması, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim
ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve
gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hâle getirilmesi
ve mevcut durumun iyileştirilmesi, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup
uyulmadığının izlenmesi, denetlenmesi ve uygunsuzlukların giderilmesi gibi iş sağlığı ve
güvenliği mevzuatı kapsamında iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin alınması zorunlu tedbirler
yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı incelendiğinde; ihale konusu işte çalıştırılacak
işçilerin tüm hakları ile ilgili mali ve hukuki sorumlulukların yükleniciye ait olduğunun
düzenlendiği tespit edilmiştir.
İhale konusu işin 24 (yirmidört) aylık malzemeli yemek hizmeti alımı işi olduğu,
dolayısıyla personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmadığı,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesi ile
Teknik Şartname’nin 17’nci maddesinde, yüklenicinin alt işveren sıfatıyla, personelin
mevzuattan kaynaklanan borç ve yükümlülükleri ile kıdem tazminatına ilişkin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
sorumluluğunun bulunduğuna ilişkin düzenleme yapıldığı görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanunu’nun yukarıda yer verilen 112’nci maddesinde, 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine atıfta bulunularak
kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarına ait olduğunun hüküm altına alındığı, 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin
birinci fıkrasının (e) bendinin personel çalıştırmasına dayalı ihalelere ilişkin olduğu, bu
çerçevede 4734 sayılı Kanun’a göre ihale edilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı
ihalelerinde kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarına ait olduğunun açık olduğu, diğer taraftan 4857 sayılı Kanun’un 2’nci maddesi
gereğince asıl işveren-alt işveren ilişkisinde, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o
işyeri ile ilgili olarak bu Kanun’dan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu
anlaşılmıştır.
Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olan başvuruya konu ihalede
4857 sayılı İş Kanunu'nun 112’nci maddesi yer alan kıdem tazminatının idarelerce ödenmesi
hususuna ilişkin kuralların uygulanamayacağı ve personel çalıştırmasına dayalı olmayan
hizmet alımı ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu
kurum ve kuruluşları olmadığı anlaşılmaktır.
Öte yandan, söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının
alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, başvuruya konu
ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesi
ile Teknik Şartname’nin 17’nci maddelerinden kıdem tazminatı ödemelerinden yalnızca
yüklenicinin sorumlu olduğu sonucu çıkarılsa dahi 4857 sayılı İş Kanunu’nun yukarıda anılan
hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında herhangi bir boşluk
doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, idarelerin de yükleniciler
gibi ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında Kanun hükümlerine uymak zorunda
oldukları, diğer taraftan ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem
tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin idare tarafından da net olarak
belirlenemeyeceği, bu bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı hususları bir
arada değerlendirildiğinde, çalıştırılacak personele ilişkin olarak iş mevzuatından
kaynaklanan yükümlülükler konusunda ihale dokümanında yer alan düzenlemenin hukuka
aykırı olmadığı, isteklilerin tekliflerini sunmasına engel teşkil etmeyeceği anlaşıldığından
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/053
: 31
: 16.11.2022
: 2022/UH.II-1411
Oybirliği ile karar verildi.