Bilgi
İKN
2022/1120125
Başvuru Sahibi
Mega Arena Temizlik Çağrı Hizmetleri Sosyal Hizmetler Bilgi İşlem Eğitim İnşaat Oto Kiralama Ltd. Şti.
İdare
Van Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
İşin Adı
Mamul Yemek Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
BAŞVURU SAHİBİ:
Mega Arena Temizlik Çağrı Hizmetleri Sosyal Hizmetler Bilgi İşlem Eğitim İnşaat Oto
Kiralama Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Van Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/1120125 İhale Kayıt Numaralı “Mamul Yemek Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Van Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 29.11.2022 tarihinde açık ihale
usulü ile gerçekleştirilen “Mamul Yemek Alımı” ihalesine ilişkin olarak Mega Arena
Temizlik Çağrı Hizmetleri Sosyal Hizmetler Bilgi İşlem Eğitim İnşaat Oto Kiralama Limited
Şirketinin 21.11.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 23.11.2022 tarihli
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.12.2022 tarih ve 64382 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 05.12.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/1437 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Van Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
tarafından 29.11.2022 tarihinde ihalesi yapılan 2022/1120125 İhale Kayıt Numaralı “Mamul
Yemek Alımı” işine ilişkin ihale dokümanının temin edildiği, söz konusu hizmet alımı işinin
ihale dokümanındaki bazı düzenlemelerin ilgili kanun maddeleri ve yürürlükteki mevzuat
hükümlerine aykırılık teşkil ettiği, ilgili idareye 21.11.2022 tarihinde şikâyet başvurusunda
bulunulduğu ve şikâyet başvurusunun idarece 24.11.2022 tarihinde soyut bir şekilde
reddedildiği,
1) Kamu İhale Kurumu EKAP Platformundan indirilen ihale dokümanları
incelendiğinde Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin
feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1.3.1. Sözleşmenin feshine yol açan fiil nedeniyle
ayrıca, ilk sözleşme bedelinin %2'si oranında ceza uygulanacaktır.” düzenlemesinin
bulunduğu, mevcut düzenleme ile ayrıca aykırılık halinin feshi gerektirmesi durumunda hem
ceza hem de fesih uygulamasının mevzuata aykırılık oluşturacağı ve bu bağlamda
sözleşmenin feshedilmesi sürecinde belirsizliklerin oluşabileceği,
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinde ilgili ağır aykırılık halinin
gerçekleşmesi durumunda sözleşmenin fesih edileceği, 16.1.3.1’inci maddesinde ise
sözleşmenin feshine yol açan fiil nedeniyle % 2 ceza uygulanacağı hükmü ile hem idari para
cezası kesileceğinin hem de sözleşmenin feshedileceğinin öngörüldüğü, Tip Sözleşme
uyarınca ağır aykırılık hallerinin ihlali durumunda uygulanacak tek yaptırımın fesih olduğu
dikkate alındığında, idarece yapılan fesih haricinde ilk sözleşme bedelinin % 2’si oranında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
ceza uygulanacağı düzenlemesinin Tip Sözleşme’ye aykırılık teşkil ettiği,
2) Sözleşme Tasarısı’nın “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar”
başlıklı 20.2’nci maddesinde yer alan düzenlemeden işin yürütülmesine ilişkin kayıt ve
tutanakların kontrol teşkilatı ile yüklenici tarafından birlikte tutulacağı belirtilmekle birlikte
yine Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı 19.1’inci
maddesinde sadece “İşin yürütülmesi sırasında yüklenici ile birlikte kontrol teşkilatı
tarafından tutulması öngörülecek kayıt ve tutanaklar, işin niteliğine göre Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’ndeki usul ve esaslar çerçevesinde düzenlenecektir.” düzenlemesinin yer aldığı,
anılan mevzuat hükmü ve düzenlemeler gereği işin yürütülmesi sırasında Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’ndeki usul ve esaslar çerçevesinde tutulması öngörülecek kayıt ve tutanaklara
ayrıntılı bir şekilde Sözleşme Tasarısı’nın 19.1’inci maddesinde yer verilmesi gerektiği halde
bu maddede tutulması öngörülecek kayıt ve tutanaklara yer verilmediği, mevzuatın tutulması
öngörülen kayıt ve tutanaklarda idareyi tek yetkili kılmadığı ve idare ile yükleniciyi bu
konuda birlikte hareket etmeye zorladığı, ancak yüklenicinin kayıt tutmaktan ve/veya tutulan
kayıtları imzalamaktan imtina etmesi halinde kontrol teşkilatının kayıtlarının esas alınacağı ve
bu kayıtların doğruluğunun yüklenici tarafından kabul edilmiş sayılacağı, başvuruya konu
ihalenin süreklilik arz eden bir iş olduğu dikkate alındığında söz konusu düzenlemelerin ihale
dokümanında çelişkiye neden olacağı ve sözleşmenin yürütülmesi aşamasında uyuşmazlığa
neden olabileceği,
3) Sözleşme Tasarısı’nın “Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi
destek hizmetlerine ait şartlar” başlıklı 33’üncü maddesinde idarece yapılan düzenlemelerin
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin Ek-7 Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşme’nin 33’üncü maddesinde “33.1. İhale konusu hizmet alımlarında, montaj, işletmeye
alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ihtiyaç duyulması halinde
bunlara ait şartlar ayrıntılı olarak burada belirtilecektir.” hükmüne aykırı şekilde montaj,
işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ait şartları belirlenmeden
düzenlenmiş olduğu, idarece yapılan düzenlemenin mevcut haliyle Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşme’nin 39’uncu dipnotuna aykırılık taşıdığı,
4) Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36.24 ve 36.25’inci maddelerinde
yer alan düzenlemelerinin yüklenici firmanın hak edişlerin ödenmesi beklenilmeden personel
ücretlerini, her ayın 1 ile 10’u arasında gecikmeye mahal vermeyecek şekilde ödemesi, aksi
durumda cezai şart uygulanmasının idarenin yükleniciye ödemesi gereken hakedişleri
zamanında ödememesinin yasal bir zemini bulunmadığı ve bu duruma ilişkin belirlilik
bulunmadığı halde hakedişteki gecikmenin yükleniciden kaynaklanmadığı durumlarda dahi
yüklenici hakkında cezai şart uygulanmasına yer verilmesine ilişkin kısmında hukuka ve
hakkaniyete uyarlık görülmediği, idarenin maaş ödemeleri için bir gün belirlemesinin
hakkaniyetli olmayacağı, idarenin gün vermek yerine ilgili maddeyi; “hakediş ödemesi
yapıldıktan…gün içinde maaşlarının ödenmesi” şeklinde değiştirilmesi durumunda hem
hakkaniyetli olacağı hem de yüklenicinin tahsil edemediği hakedişe rağmen maaşları
ödeyebilmek için zor durumda kalmasının önüne geçileceği,
Öte yandan idare tarafından yapılan inceleme neticesinde Sözleşme Tasarısı’nın
36.25’inci maddesinde ise ücretlerin geç ödenmesi halinde Türkiye İş Kurumu İl
Müdürlükleri tarafından 2023 ve 2024 yılları için belirlenen idari para cezası verilmek üzere
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
ilgili kuruluş tarafından anılan İl Müdürlüklerine bildirileceği ifadesi ile İş Kanunu’nun
“Ücret ile ilgili hükümlere aykırılık” başlıklı 102/a maddesi ve aynı Kanun’un “İdari para
cezalarının uygulanmasına ilişkin hususlar” başlıklı 108’inci maddesine göre cezai işlem
uygulanacağının açık olduğu,
Bu durumun ağır bir aykırılık hali olduğu, söz konusun halin makul ve anlaşılabilir
olmadığı, iddia konusu düzenlemenin Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan
temel ilkelere aykırılık içerdiği,
5) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinin özel aykırılık hallerine yer verilen tablonun 10 numaralı satırında
düzenlenen aykırılık hali ile yine anılan düzenlemenin 16.1.3’üncü maddesinde düzenlenen
ağır aykırılık hali arasında; bir tarafta gıda zehirlenmesi nedeniyle kişilerin hayati
faaliyetlerinin kesin olarak sona ermesi halinde bütün sorumluluğun yükleniciye ait olacağı,
protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların gelir
kaydedilerek sözleşmenin feshedileceğinin belirtildiği; diğer tarafta sözleşme süresi boyunca
3 defa gıda zehirlenmesi nedeniyle kişilerin gıda zehirlenmesi vakasını gelmesi durumunda,
zehirlenme vakasının tespit edildiği her ana öğün veya ara öğün için tek bir işlem yapılacağı
ifadesinin belirsizlik taşıdığı, tek bir işlemden kasıt sözleşmenin iptali mi, yoksa cezai işlem
mi olduğunun net anlaşılmadığı, hayati faaliyetlerinin kesin olarak sona ermesi halinde
sözleşme bedelinin binde 3’ü oranında ceza kesilerek, sözleşmenin feshedileceğinin
anlaşıldığı, dolayısıyla söz konusu sözleşme tasarısı düzenlemelerinin birbiriyle çelişkili ve
mevzuata aykırı şekilde düzenlendiği, bu durumun sözleşmenin uygulanması aşamasında
gerek kesilecek ceza oranı gerekse sözleşmenin feshedilmesi sürecinde belirsizliğe neden
olacağından, anılan sözleşme tasarısı düzenlemesinin mevzuata aykırı olduğu,
6) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde yer alan “personele ilişkin istenen belgelerin geç getirilmesi veya
getirilmemesi halinde her bir gün için, çalıştırılan personelin sağlıkla ilgili belgelerinin geç
getirilmesi veya getirilmemesi halinde her bir gün için, çalışanların yaka kartlarının
olmadığının tespit edilmesi” cezalarının her bir aykırılık hali için ayrı ayrı uygulanacağının
belirtilmediği, aynı maddelerin devamında ise aykırılık halinde karşılaşılacak cezaya yer
verildiği, ancak bunun uygunsuzluk başına mı yoksa tüm aykırılıklar için mi olduğunun
belirtilmediği bu haliyle cezai hükümlerin farklılık yarattığı, bu durumun keyfi uygulamalara
yol açabileceği, alıma konu işin yemek hizmeti alımı işi olduğu hususu da göz önüne
alındığında anılan düzenlemenin belirsizlik ve tereddüt doğurucu nitelikte olduğu ve
sözleşmenin uygulanması aşamasında farklı uygulamalara sebebiyet verebileceği,
7) Teknik Şartname’nin “Makine ve teçhizat ile ilgili hususlar” başlıklı 4’üncü
bölümünde yer alan düzenlemesine göre yüklenici tarafından temin edilmesi istenen bütün
makine, teçhizat ve ekipmanın en geç işin başlangıç tarihinden bir gün önce (31.10.2022)
mutfak ve yemekhanelerde kullanıma hazır hale getirilmesinin istenildiği, işe başlama
tarihinin 01.01.2023 olduğu dikkate alındığında hizmetin ifası bakımından gerekli görülen
demirbaşların hizmetin başlayacağı günden 1 gün önce hazır olmasının istenmesinin makul ve
anlaşılabilir olmadığı, iddia konusu düzenlemenin Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci
maddesinde yer alan temel ilkelere aykırılık içerdiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
8) Teknik Şartname’nin “Genel hususlar” başlıklı 3’üncü bölümünün 28’inci
maddesinde yer alan düzenlemede istenilen hizmet yeterlik belgelerinin yeterlik kriteri olarak
belirlenmesinin dolaylı olarak yemek üretiminin yapılacağı mutfağın, isteklinin kendi malı
olması sonucunu doğurduğu,
İdarelerin ihale dokümanında kalite ve standarda ilişkin belgelerle ilgili düzenleme
yapabilecekleri, kendi hizmet binalarında gerçekleştirilen hizmetler ile niteliği gereği hizmet
yeterlik belgesi istenmesi uygun olmayan ihalelerde hizmet yeterlik belgelerinin
istenemeyeceğinin anlaşıldığı, bahse konu hizmet yeterlik belgelerinin kapsamı
incelendiğinde;
a) TS 8985 numaralı standardın, yemek fabrikaları ve toplu yemek mutfaklarının
yapısal özellik, işletmecilik, çalışanlar ve teknik donanım ile ilgili genel kurallarını kapsadığı,
ihale konusu iş kapsamında yemek üretiminin hastane mutfaklarında yapılacağı göz önünde
bulundurulduğunda söz konusu standarda ilişkin hizmet yeterlik belgesi istenilmesinin
mevzuata aykırı olduğu,
b) Diğer taraftan belgelerin TSE olduğu, TSE belgelerine sahip mutfağın
kiralanmasının yürürlükte bulunan TSE mevzuatı uyarınca mümkün bulunmadığı, böyle bir
belge sunulması durumunda belgenin geçerli bir belge olamayacağı, Sözleşme Tasarısı’nın
“İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 26’ncı maddesinin b fıkrası uyarınca sözleşmenin
feshine yol açılmasına sebep olacağı, dolayısıyla idare tarafından kiralamaya yönelik
düzenleme kanuna aykırı ve fiili imkânsızlığı tarif etmesi yönüyle mevzuata aykırı
bulunacağından fiili imkânsızlık düzenlemesi beraberinde yüklenicinin kendi mutfağı olması
zorunluluğu getirdiği, hizmetin ifası için kendi malı mutfağın olması zorunlu ise idarece ihale
dokümanında yer alan düzenlemelerin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin
“Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci
maddesinin birinci fıkrasına uygun olarak yapılması gerektiği,
İhale konusu işin niteliğine bakıldığında, işin idarenin yemekhanesinde yürütüleceği,
firmaların yemek üretim tesislerinde yapılacak çok fazla bir faaliyetin söz konusu olmadığı,
isteklilerin yapacağı işin kapasitesinin ve büyüklüğünün ancak idarenin yemekhanesinin
imkânları ile sınırlı olduğu, bu nedenle ihale dokümanında belirlenen yeterlik kriterlerinin
rekabeti engelleyici ve katılımı sınırlayıcı nitelikte olduğunun görüldüğü,
İdarelerce 4734 sayılı Kanun'un "Temel ilkeler" başlıklı 5’inci maddesinde sayılan
saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenirlik, gizlilik, kamuoyu denetimi, ihtiyaçların uygun
şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması gibi ilkelere aykırı
hususların, ihale dokümanına itiraz edilmese dahi şikâyet, itirazen şikâyet başvuruları ve
yargılama aşamalarında dikkate alınacağı, bu durumun genel olarak yok hükmünde olan veya
hileye dayalı olarak tesis edilen hukuka aykırı düzenlemeler bakımından geçerli olduğundan,
ihale konusu iş kapsamında kalite belgeleri istenilen, Teknik Şartname’nin “Genel hususlar”
başlıklı 3’üncü bölümünün 28’inci maddesinde yer verilen belgelerin yüklenicinin kendi
mutfaklarına ait olduğu, yapılan düzenlemelerin mevzuata uygun olmadığı,
c) İncelemeye konu düzenlemenin işin yürütülmesi sırasında (sözleşmenin ifası
sırasında) meydana gelmesi kesin olmayan muhtemel bir olay (idare mutfağının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
kullanılamaması durumu) baz alınarak hizmetin aksamadan devamı amaçlanarak yapıldığı,
söz konusu yeterlik kriterlerinin belirlenen özelliklerde mutfağa sahip olma, işin yürütülmesi
sırasında gerçekleşmesi kesin olmayan bir durum dikkate alınarak istenildiği, ihale konusu
işin idarenin mutfağı kullanılarak yürütülmesinin esas olduğu dikkate alındığında işin
yürütülmesi sırasında meydana gelmesi kesin olmayan durumda yemeğin üretileceği kendi
mutfağının temin edilmesine ilişkin yükümlülüğün istekliler açısından maliyet kalemi olduğu,
işin süresi kadar sözleşme yapılacağı, öte yandan yemek fabrikasına ilişkin yukarıda sayılan
belgeleri işe başlamadan önce sözleşme yapılarak ilgili belgelerin idareye verilmesi
gerektiğine zorlandığı, bu nedenlerle sözleşmeden doğan damga vergisi ve aylık kira giderini
iş bu ihalede teklif bedellerine yansıtmaları gerektiği, bu da kesin olmayan durumda yemeğin
üretimi için maliyet kalemlerinin artırılacağı iş artışı ve iş azalışında idare/istekli açısından
zarar ziyan meydana geleceğinden maliyet kalemlerinde hesaplanarak belirleneceği, bu
durumun kamu zararına sebebiyet vereceği anlaşıldığından söz konusu doküman
düzenlemesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’nci maddesine
aykırı olduğu,
Yukarıda anılan belgelerin mevzuata uygun olmadığı, İdarece istenilen covid 19
alan başvuru konusu belgeye ilişkin “süre ve yürürlük” başlıklı; “Bu belge kapsamında
yapılan düzenlemeler Covid 19 virüsü bulaşıcı ve etkilerinin azaltılması, ülkemizde
yayılmasının durdurulmasına yönelik hükümetimiz tarafından uygulanan tedbirlerin
kaldırılmasını takiben tüm hükümleri ile sona erer.” açıklamasına göre covid 19 tedbirlerinin
Cumhurbaşkanlığı kararı ile kaldırılmış olması göz önüne alındığında belgenin geçerliliğinin
sona ermiş olduğu, bu belgenin istenilmesinin TSE duyurularına ve Kamu İhale Kanunu ve
Cumhurbaşkanlığı kararlarına bağlılık ilkesine aykırı olduğu,
9) Teknik Şartname’nin “Genel hususlar” başlıklı 3’üncü bölümünün 3’üncü
maddesinde yer alan düzenleme ve yine Teknik Şartname’nin eki olan Özel Teknik
Şartname’nin “Kırmızı et grubu” başlıklı 5’inci bölümünde yer alan “Dana but (kemiksiz),
dana döş (kemiksiz-kaburga’dan), kuzu but (tandırlık/kemiksiz), kuzu incik gıdalarının
özelliklerine yer verildiği, Teknik Şartname’de yer alan söz konusu düzenlemeler birbirleriyle
kıyaslandığında, ihale konusu iş kapsamında yapılacak yemekte kullanılacak etlerin karkas
halinde alınacağının belirtildiği, dana but, dana döş, kuzu but ve kuzu kol veya kuzu but
etinin karkas olarak da kemikli kuzu butu etinde istendiğinin temin edileceği hususunda
birbiri ile çelişecek şekilde düzenlendiği, isteklilerin kuzu etini but şeklinde takım karkas
kemiksiz dana eti karkas veya kemikli buttan, dana but (kemiksiz), dana döş (kemiksiz),
Kuzu kol (kemikli) ve/veya kuzu butun (kemikli) temin etmesi durumunda teklif bedellerinin
farlılık göstereceği, söz konusu çelişkinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin
“İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde yer alan “İhale veya ön
yeterlik dokümanında yapılan düzenlemeler birbirine aykırı olamaz.” hükmüne aykırılık
teşkil ettiğinin anlaşıldığı,
10) İdare tarafından hazırlanan İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nda Hizmet
Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar uyarınca, malzemeli yemek hizmeti
alımlarında endeks tablosunun 10 numaralı gıda ürünleri sütunundaki sayının baz
alınacağının, ihale dokümanında belirtilen personeller için; 24.02.2022 tarih 31760 sayılı
Resmi Gazetede yayınlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar; İşçilik Maliyetlerinde Değişiklik
başlıklı 6’ncı maddesinin esas alınarak hesaplanacağının düzenlendiği, diğer taraftan, 4734
Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat
Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemeye göre
ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun
biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında
gösterilmesinin zorunlu olduğu, ihale dokümanı İdari Şartname, Sözleşme Tasarısı ve Teknik
Şartname’de teklif fiyata dahil giderler arasında sayılmasına rağmen, bahse konu esaslara
aykırı olacak bir şekilde idare tarafından fiyat farkı hesaplama formülüne ilişkin ağırlık
katsayılarından olan; a2 (Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin
ağırlık oranı), b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı), b2 (Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık
oranını), c (Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranı)’nin 0 olarak
belirlenerek hesaba katılmadığı, bahse konu katsayının sıfır olarak belirlenmesinden dolayı
sözleşmenin yürütülmesi aşamasında fiyat farkının sağlıklı bir şekilde hesaplanamayacağı ve
isteklilere ödenemeyeceği, idarece yapılan düzenlemenin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na
Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslara aykırılık
teşkil ettiği, yapılan düzenleme ile fiyat farkı ödenmesinin mevzuat yönünden mümkün
olmadığı, a2, b1- b2 ve c katsayısı olarak 0 oranının gösterilmesinin mevzuata aykırı olduğu
a2, b1- b2 ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak a1 ve b3
katsayısının bulunması gerektiğinden ve ilgili düzenleme sonucu a1 ve b3 katsayısının da
hatalı olarak hesaplandığının görüldüğü,
11) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16.1.1’nci maddesinde genel aykırılık halinde verilecek cezanın sözleşme bedelinin
binde 5'i olarak tespit edildiği, bununla birlikte özel aykırılık hallerinin düzenlendiği tabloda
“tamamında tespit edilmesi vb” durumunun belirtildiği, söz konusu ifadeden genel bir
aykırılık halinin düzenlendiği, bu kapsamda verilecek cezanın sözleşme bedelinin binde 1'i
olarak belirlendiği, dolayısıyla sözleşmeye genel aykırılık halinde uygulanması gerekecek
ceza miktarı noktasında ihale dokümanında çelişkili bir düzenlemeye gidildiği,
12) Teknik Şartname’nin “İki haftalık örnek yemek menüsü” başlıklı listelerde tüm
öğünlerde “pet şişe su (en az 180 ml)” şeklinde belirleme yapıldığı ancak gıda rasyonundaki
“13+/Yetişkin/Yaşlı Personel/Misafir” yaş grubundaki suyun 250 gr verileceği şeklinde bir
düzelemeye yer verildiği, anılan düzenlemelerdeki yemek girdileri içerisindeki suyun önemli
bir maliyet unsuru olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde, anılan düzenlemenin
gerçekçi teklif maliyetlerinin belirlenmesini ve işin sağlıklı şekilde yürütülmesini engelleyici
nitelikte olduğu, diğer taraftan anılan düzenlemelerin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin; “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde yer
alan hükme aykırılık teşkil ettiği, söz konusu düzenlemeye karşılık olarak idarenin cevabı
incelendiğinde suyun “en az 180 ml” şeklinde beyan edilmiş ise de bu beyanın doküman
düzenlemesine aktarılması gereken bir husus olduğu, aksi takdirde mevcut doküman
düzenlemelerinden yüklenici tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğinin anlaşıldığı, dolayısı
idarece şikâyet başvurusuna verilen cevap ile doküman düzenlemelerinin çelişkili olduğu ve
bu durumun da isteklilerce sağlıklı bir teklif oluşturulmasına engel mahiyette bulunduğu,
Söz konusu hizmet alımı ihalesine ait ihale dokümanının yürürlükteki kamu ihale
mevzuatı hükümlerine aykırı olarak düzenlendiği, ihale dokümanı düzenlemeleri arasında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
istekliler tarafından sağlıklı bir şekilde fiyat teklifi hazırlayabilmesini engelleyici eksiklikler
olduğu, ihale dokümanında yer alan mevzuata aykırı düzenlemeler ve eksiklikler sebebiyle
isteklilerin sağlıklı bir şekilde fiyat teklifi hazırlayamayacaklarından hak kaybına
uğranılacağı, söz konusu hizmet alımı ihalesi gerçekleştirildiğinden, ihale dokümandaki
eksikliklerin giderilmesinin bu aşamada imkânsız hale geldiğinden, ihalenin iptal edilmesi
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1,5,6 ve11’inci iddialarına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip sözleşmeler” başlıklı 5’inci
maddesinde “Bu Kanun’un uygulanmasında uygulama birliğini sağlamak üzere mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Tip Sözleşmeler Resmi Gazetede yayımlanır.
İdarelerce yapılacak sözleşmeler Tip Sözleşme hükümleri esas alınarak düzenlenir.
Mal ve hizmet alımlarında, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından
hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. (Değişik: 3/7/2009 – 27277 R.G. / 49.
md.: Değişik ibare: 20/06/2021-31517 R.G./15. md., yürürlük: 05/07/2021; Değişik
madde:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) İhale konusu işin niteliği ve
özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak
cezalar aşağıda belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar
bu Sözleşmenin 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29’uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara
ilişkin olarak söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler
sadece 16.1.1’inci madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. (Değişik madde: 20/06/2021-31517 R.G./15. md., yürürlük: 05/07/2021;
Değişik madde:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Bu sözleşmenin
16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3’üncü maddesinde yer alan ağır
aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak ceza oranı,
ilk sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır.]’dır. Aynı
fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. (Ek: 16/03/2019-30716 R.G./87. md.; yürürlük: 26/03/2019; Değişik madde:
20/06/2021-31517 R.G./15. md., yürürlük: 05/07/2021; Değişik madde:18/05/2022-31839
R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı
satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. 26.1 Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan
herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık
halinin de … 26.2 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735
sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
Aykırılık Hali
İlk Sözleşme Bedeli Aykırılık Sayısı
Üzerinden Kesilecek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
Ceza Oranı
1
2
3
…
16.1.3. (Ek: 16/03/2019-30716 R.G./87. md.; yürürlük: 26/03/2019; Değişik madde:
20/06/2021-31517 R.G./15. md., yürürlük: 05/07/2021; Değişik madde:18/05/2022-31839
R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden
herhangi birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Ağır Aykırılık Halleri
1
2
3
….
16.1.3.1. Ek madde:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022)
…………………………………….
16.1.4. (Ek madde: 20/06/2021-31517 R.G./15. md., yürürlük: 05/07/2021; Değişik
madde:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Bu sözleşme kapsamında
kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez.
Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu geçtiğinin anlaşılması durumunda bu
orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. (Ek madde:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Bu
sözleşmenin 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar kapsamında
somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar ve/veya fesih
yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü maddelerde
birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3’üncü madde dikkate alınır.
16.2. (Değişik: 3/7/2009 – 27277 R.G. / 49. md.) Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca
protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın
ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. (Değişik ibare: 20/06/2021-31517 R.G./15. md., yürürlük: 05/07/2021; Değişik
madde:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Yüklenici sözleşmeye uygun
olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesi gereğince en
az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için ilk sözleşme bedeli
üzerinden 16.1.1’inci maddede belirtilen ceza oranında (kısmi kabul öngörülmüşse süresinde
tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden) gecikme cezası uygulanır. Yapılacak
ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca
protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve
sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı
aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı
Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
idarece feshedilebilecektir.
16.3.1. (Ek madde:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) İşin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi haline ilişkin
olarak 16.1.2’nci veya 16.1.3’üncü maddelerde yapılan düzenlemeler uygulanmaz.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanun’un 25’ inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,
Anılan Tip Sözleşme’nin 26.1, 26.2, 26.3, 26.4 ve 26.5’inci dipnotlarında;
“26.1. (Ek dipnot: 20/06/2021-31517 R.G./15. md., yürürlük: 05/07/2021; Değişik
dipnot:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Bu kısımda aykırılık hali olarak
somut fiillere yer verilebilecek olup, cezaya ilişkin yazılacak oranlar ilk sözleşme bedelinin
%2’sinden fazla olamaz.
26.2. (Ek dipnot: 20/06/2021-31517 R.G./15. md., yürürlük: 05/07/2021; Değişik
dipnot:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Bu kısma yazılacak sayı
otuzdan az olmamak üzere idarece belirlenecektir.
26.3. (Ek dipnot: 20/06/2021-31517 R.G./15. md., yürürlük: 05/07/2021; Değişik
dipnot:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Bu kısma yazılacak sayı üçten
az olmamak üzere idarece belirlenecektir.
26.4 (Ek dipnot:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) Bu kısma somut
fiiller yazılabilecek olup, bu aykırılık hallerinin, varsa 16.1.2’nci maddede yer alan aykırılık
hallerinden farklı olması gerekmektedir.
26.5 (Ek dipnot:18/05/2022-31839 R.G./3. md.; yürürlük:28/05/2022) (1) 16.1.3’üncü
madde kapsamında belirlenen bir aykırılığın gerçekleşmesi üzerine idarece ceza
uygulanmasının da öngörülmesi halinde “Sözleşmenin feshine yol açan fiil nedeniyle ayrıca,
ilk sözleşme bedelinin %2’si oranında ceza uygulanacaktır.” yazılacaktır.
(2) 16.1.3’üncü madde kapsamında belirlenen bir aykırılığın gerçekleşmesi üzerine
idarece ayrıca ceza uygulanmasının öngörülmemesi halinde “Bu madde boş bırakılmıştır.”
yazılacaktır.” ifadeleri yer almaktadır.
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine
göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29’uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1’inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3’üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin Binde 5'dir. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran
% 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 30 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
Aykırılık
Sayısı
İlk Sözleşme
Bedeli
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Aykırılık Hali
Oranı
İhaleye esas Teknik Şartnamenin Yüklenicinin
Temin Edeceği Personel, Makine, Teçhizat ile Mal
ve Malzeme tablosunda yer alan Makine, Teçhizat
İle Mal ve Malzemenin yüklenici tarafından süresi
içerisinde ilgili Kuruluşa teslim edilmemesi veya
eksik teslim edilmesi halinde her bir gün için
10
10
10
10
Binde
1
1
2
3
4
Yüklenici tarafından Sözleşmenin "Diğer
Hususlar" bölümünün 36.6. maddesi gereği;
çalıştırılan personele ilişkin istenilen belgelerin
geç getirilmesi veya getirilmemesi halinde her bir
gün için
Binde
1
Yüklenici tarafından Sözleşmenin "Diğer
Hususlar" bölümünün 36.7. maddesi gereği;
çalıştırılan personelin sağlıkla ilgili belgelerinin
geç getirilmesi veya getirilmemesi halinde her bir
gün için
Binde
1
Yüklenicinin Sözleşmenin "Diğer Hususlar"
bölümünün 36.24. maddesinde belirtilen
hususlara aykırı hareket ettiğinin tespit edilmesi
halinde her bir gün için
Binde
1
Yüklenicinin istihdam ettiği kişilerin saç, sakal,
Binde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
5
tırnak, giyim kuşam ve hijyen yönünden mutfak ve
yemekhanede çalışmasının uygun olmadığının
tespit edilmesi
1
10
10
10
10
10
Çalışanların yaka kartlarının olmadığının tespit
edilmesi
Binde
1
6
7
8
Yüklenicinin çalışanlara ihale dokümanında yer
verilen eğitimleri (iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin
eğitim, hijyen eğitimi, gıda zehirlenmelerine karşı
eğitim, sağlık riskleri konusunda eğitim, yemek
imalatı servis ve temizlik konularına ilişkin eğitim
vb) vermediğinin/verdirmediğinin tespit edilmesi
Binde
1
İlgili laboratuvar tarafından yapılacak
analizlerde (ayda bir kez ve kuruluşun gerek
görmesi halinde yaptırılacak yemek analizleri)
yemek numunelerinin uygun olmadığının rapor
edilmesi
Binde
1
Yüklenicinin, Sözleşmenin "Diğer Hususlar"
bölümünün 36.8. maddesi gereği; herhangi bir
nedenle (personelin istifa etmesi, iş akdine son
verilmesi vb.) işe gelmeyen personel yerine
hizmette aksamaya meydan vermemek için aynı
gün içerisinde personel temin etmediğinin tespit
edilmesi
Binde
1
9
Doktor raporu veya yemek analizleri sonucunda
yapılan tespit doğrultusunda, herhangi bir ana
veya ara öğünde yüklenici firma çalışanlarının
ihmali ve tedbirsizliğine bağlı olarak bir veya
Binde
3
3
10
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
birden fazla kişide ölüm hariç gıda zehirlenmesi
vakasının meydana gelmesi durumunda,
(zehirlenme vakasının tespit edildiği her ana öğün
veya ara öğün için tek bir işlem yapılacaktır.)
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Ağır Aykırılık Halleri
Doktor raporu, Tarım ve Orman Bakanlığı Laboratuvarlarında veya Bakanlık tarafından
onay verilen diğer laboratuvarlarda yaptırılan/yaptırılacak yemek analizleri sonucunda
yapılan tespit doğrultusunda, gıda zehirlenmesi nedeniyle kişilerin hayati faaliyetlerinin
kesin olarak sona ermesi durumunda
1
16.1.3.1. Sözleşmenin feshine yol açan fiil nedeniyle ayrıca, ilk sözleşme bedelinin
%2'si oranında ceza uygulanacaktır.
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk
sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanun’un
20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3’üncü madde dikkate
alınır.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı
Kanun’un 20’nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1’inci maddede belirtilen ceza oranında
(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)
gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı
durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve
varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre
tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün
olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi
haline ilişkin olarak 16.1.2’nci veya 16.1.3’üncü maddelerde yapılan düzenlemeler
uygulanmaz.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanun’un 25’inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemeleri
yer almaktadır.
İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin toplam 761.320
adet/öğün, ara öğün, sabah kahvaltısı, öğle yemeği, akşam yemeği ve özel gün menüsü işine
ait mamul yemek alımı olduğu, ihalenin birim fiyat teklif alınmak suretiyle ve elektronik
ortamda teklif alınarak açık ihale usulü ile 29.11.2022 tarihinde gerçekleştirildiği, işe başlama
tarihinin 01.01.2023, işin bitiş tarihinin 31.12.2024 olduğu, söz konusu ihalenin kısmi teklife
açık ve 2 kısımdan oluştuğu; anılan ihalenin birinci kısmına 10 isteklinin, ikinci kısmına 13
isteklinin katıldığı, süreç itibariyle tekliflerin değerlendirme aşamasında olduğu tespit
edilmiştir.
Yukarıda yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme hükümleri ve ihaleye ait
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
16’ncı maddesinde yer alan düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde; Sözleşme Tasarısı’nın
16.1.3.1’inci maddesinde, sözleşmenin feshine yol açan fiil nedeniyle ayrıca, ilk sözleşme
bedelinin %2'si oranında ceza uygulanacağının düzenlendiği, bununla birlikte yine anılan
tasarının 16.1.3’üncü maddesinde ağır aykırılık hallerinin gerçekleşmesi durumunda
sözleşmenin feshedileceğinin düzenlendiği görülmüştür.
Başvuru dilekçesinde Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinde ilgili ağır
aykırılık halinin gerçekleşmesi durumunda sözleşmenin fesih edileceği, 16.1.3.1’inci
maddesinde ise sözleşmenin feshine yol açan fiil nedeniyle % 2 ceza uygulanacağı hükmü ile
hem idari para cezası kesileceğinin hem de sözleşmenin feshedileceğinin öngörüldüğü, Tip
Sözleşme uyarınca ağır aykırılık hallerinin ihlali durumunda uygulanacak tek yaptırımın fesih
olduğu dikkate alındığında, idarece yapılan fesih haricinde ilk sözleşme bedelinin % 2’si
oranında ceza uygulanacağı düzenlemesinin Tip Sözleşme’ye aykırılık teşkil ettiği iddia
edilmiş ise de, Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin 26.5 numaralı dipnotunda “(1)
16.1.3’üncü madde kapsamında belirlenen bir aykırılığın gerçekleşmesi üzerine idarece ceza
uygulanmasının da öngörülmesi halinde “Sözleşmenin feshine yol açan fiil nedeniyle ayrıca,
ilk sözleşme bedelinin %2’si oranında ceza uygulanacaktır.” yazılacaktır.” ifadesi göz önüne
alındığında, ağır aykırılık durumlarında sözleşmenin feshi ile birlikte idarece uygun
görülmesi halinde cezanın da birlikte uygulanması hususunda yapılan düzenlemenin
mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinin özel aykırılık hallerine yer verilen tablonun 10 numaralı satırında
düzenlenen aykırılık hali ile yine anılan düzenlemenin 16.1.3’üncü maddesinde düzenlenen
ağır aykırılık hali arasında çelişkili düzenlemenin yer aldığı iddiasına ilişkin olarak; Sözleşme
Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde özel aykırılık hallerinin düzenlendiği tablonun 10’uncu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
satırında “Doktor raporu veya yemek analizleri sonucunda yapılan tespit doğrultusunda,
herhangi bir ana veya ara öğünde yüklenici firma çalışanlarının ihmali ve tedbirsizliğine
bağlı olarak bir veya birden fazla kişide ölüm hariç gıda zehirlenmesi vakasının meydana
gelmesi durumunda” her vaka için her öğün başına sözleşme bedelinin binde 3’ü oranında
ceza uygulanacağı ve zehirlenme olayının sözleşme süresi içerisinde 3 defa tekrarlanması
durumunda 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 20’nci maddesinin b bendine
göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceği anlaşılmıştır. Yine aynı
Sözleşme’nin ağır aykırılık halini düzenleyen 16.1.3’üncü maddesinde “Doktor raporu, Tarım
ve Orman Bakanlığı Laboratuvarlarında veya Bakanlık tarafından onay verilen diğer
laboratuvarlarda yaptırılan/yaptırılacak yemek analizleri sonucunda yapılan tespit
doğrultusunda, gıda zehirlenmesi nedeniyle kişilerin hayati faaliyetlerinin kesin olarak sona
ermesi durumunda” durumunun bir kere bile gerçekleşmesi halinde 4735 sayılı Kanun’un
20’nci maddesinin b bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin
feshedileceği ayrıca feshe yol açan fiil nedeniyle ilk sözleşme bedelinin %2’si oranında ceza
uygulanacağı belirlenmiştir. Dolayısıyla Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinin altında
hazırlanan tablonun 10’uncu satırında yer alan özel aykırılık halinde zehirlenmenin ölümle
sonuçlanmayacak şekilde olması oysa 16.1.3’üncü maddesinde düzenlenen ağır aykırılık
halinin gıda zehirlenmesi nedeniyle kişilerin hayati faaliyetlerinin sona ermesi durumunda
uygulanacağı görüldüğünden yapılan düzenlemenin açık ve anlaşılır olduğu, ve bu yönüyle
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde yer alan “personele ilişkin istenen belgelerin
geç getirilmesi veya getirilmemesi halinde her bir gün için, çalıştırılan personelin sağlıkla
ilgili belgelerinin geç getirilmesi veya getirilmemesi halinde her bir gün için, çalışanların
yaka kartlarının olmadığının tespit edilmesi” cezalarının her bir aykırılık hali için ayrı ayrı
uygulanacağının belirtilmediği, aynı maddelerin devamında ise aykırılık halinde
karşılaşılacak cezaya yer verildiği, ancak bunun uygunsuzluk başına mı yoksa tüm aykırılıklar
için mi olduğunun belirtilmediği bu haliyle cezai hükümlerin farklılık yarattığı, bu durumun
keyfi uygulamalara yol açabileceği, alıma konu işin yemek hizmeti alımı işi olduğu hususu da
göz önüne alındığında anılan düzenlemenin belirsizlik ve tereddüt doğurucu nitelikte olduğu
ve sözleşmenin uygulanması aşamasında farklı uygulamalara sebebiyet verebileceği iddiasına
ilişkin olarak; Sözleşme Tasarısı’nın özel aykırılık hallerini düzenleyen 16.1.2’nci maddesinin
altında düzenlenen tablonun 2’nci satırında “Yüklenici tarafından Sözleşmenin "Diğer
Hususlar" bölümünün 36.6. maddesi gereği; çalıştırılan personele ilişkin istenilen belgelerin
geç getirilmesi veya getirilmemesi halinde her bir gün için”, aynı tablonun 3’üncü satırında
“Yüklenici tarafından Sözleşmenin "Diğer Hususlar" bölümünün 36.7. maddesi gereği;
çalıştırılan personelin sağlıkla ilgili belgelerinin geç getirilmesi veya getirilmemesi halinde
her bir gün için” ve yine aynı tablonun 6’ncı satırında “Çalışanların yaka kartlarının
olmadığının tespit edilmesi” durumlarının ayrı ayrı düzenlenerek her satır için belirtilen
durumun ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği, her somut olayda ilk sözleşme bedelinin binde
1’i oranında ceza kesileceği ve söz konusu durumun 10 defa tekrarlanması halinde ise
sözleşmenin feshedileceği anlaşılmıştır. Ayrıca tablonun her satırında somut olarak belirtilen
aykırılık hallerinin, aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 30
sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda 4735 sayılı Kanun’un 20’nci
maddesinin b bendi uyarınca protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceği
düzenlenmiştir. Dolayısıyla tabloda belirtilen özel aykırılık durumlarının ayrı ayrı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
değerlendirilerek işlem tesis edilmesi noktasında belirsizlik ve tereddüt oluşmadığı
görüldüğünden başvuru sahibinin bu iddiasının da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16.1.1’nci maddesinde genel aykırılık halinde verilecek cezanın sözleşme bedelinin
binde 5'i olarak tespit edildiği, bununla birlikte özel aykırılık hallerinin düzenlendiği tabloda
“tamamında tespit edilmesi vb.)” durumunun belirtildiği, söz konusu ifadeden genel bir
aykırılık halinin düzenlendiği, bu kapsamda verilecek cezanın sözleşme bedelinin binde 1'i
olarak belirlendiği, dolayısıyla sözleşmeye genel aykırılık halinde uygulanması gerekecek
ceza miktarı noktasında ihale dokümanında çelişkili bir düzenlemeye gidildiği iddiasına
ilişkin olarak Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve
16.1.3’üncü maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine
uyulmaması halinde uygulanacak ceza oranının ilk sözleşme bedelinin binde 5’i olduğunun
16.1.1’inci maddesinde düzenlendiği, dolayısıyla bir çelişkinin söz konusu olmadığı tespit
edildiğinden söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı
maddesinde “…Sözleşme konusu iş süreklilik gösteren bir mahiyette ise, işin yapılmasına
ilişkin kayıtlar sözleşmesinde belirtilen sıklıkta tutulur ve bu tutanaklar yüklenici tarafından
da imzalanır. İşlerin eksik, kötü ve sözleşmeye aykırı olarak yapılması durumunda sözleşmede
belirtilen cezalar uygulanır. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla
ilgili olarak sözleşme dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler sözleşmenin
uygulanmasında dikkate alınmaz.” hükmü,
Anılan Şartname’nin “Hatalı, kusurlu ve eksik işler” başlıklı 32’nci maddesinde
“Kontrol teşkilatı, yüklenici tarafından yapılmış olan işin eksik, hatalı ve kusurlu olduğunu
veya malzemenin şartnamesine uygun olmadığını gösteren belirtiler ve kanıtlara ulaştığı
takdirde, gerek işin yapımı sırasında ve gerekse kabule kadar olan sürede bu gibi eksiklik,
hata ve kusurların incelenmesi ve tespiti için yüklenicinin yapması gerekenleri kendisine
tebliğ eder.
Bu incelemeler yüklenici veya vekili ile birlikte yapılır. Yüklenici veya vekili bu konuda
yapılacak çağrıya uymazsa incelemeler kontrol teşkilatı tarafından tek taraflı olarak yapılıp
durum bir tutanakla tespit edilir.” hükmü,
Aynı Şartname’nin “İlgili kayıtlar” başlıklı 34’üncü maddesinde “İşyerinde, işin
sözleşme ve eklerine ve iş programına uygun olarak yapılmasını temin ve bunun kontrolü için
idarenin sözleşmesinde belirlediği kayıtlar, yüklenici ile birlikte kontrol teşkilatı tarafından
tutulur. Yüklenici bu kayıtları ve ilgili belgeleri imzalamak zorundadır. Bunlardan imzalı birer
kopya yükleniciye verilir.
Yüklenici, bu belgeler ve defterleri imzalamış olmakla içindekileri ve yapılan
hesapların doğruluğunu kabul etmiş olur. Bu belgeleri imzalamaz veya ihtirazı kayıtla
imzalarsa karşı görüşlerini yazılı olarak bildirmesi için, kayıt ve belgelerin kendisine
gösterildiği tarihten başlamak üzere, on (10) gün süre verilir. Bu süre içinde karşı görüşlerini
yazı ile bildirmezse belgelerin ve defterlerin içinde kayıtlı hususları kabul ve imza etmiş
sayılır ve bu durumu tespit eden bir tutanak düzenlenerek kayıtlara eklenir.
Sözleşme konusu iş, belli bir hizmetin dönemler halinde (günlük, haftalık, vs ) ifa
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
edilmesi suretiyle yapılan sürekli nitelikte bir iş ise, yukarıda sözü edilen kayıtlar bu dönemler
itibariyle tutulur ve kayıtlara itiraz da kayıtların tutulduğu sırada yapılır. Bu kayıtlarda işin
sözleşme ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı, işlerdeki hata, kusur ve eksiklikler, kaç
kişinin çalıştığı ve hangi makine ve ekipmanın kullanıldığı ve kontrol teşkilatı tarafından
gerek görülen diğer hususlar belirtilir. Bu kayıt ve itirazlar hem hakediş ödemelerinde, hem
de sözleşmenin sona erdiği tarihte kabul komisyonu tarafından gerçekleştirilecek kabul
işlemlerinde esas alınır.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Şartname’nin “Çalışanların özlük hakları” başlıklı 38’inci maddesinde “…Bu
amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih (yaklaşık
olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi işçilerin
görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol
teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit
edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir…” hükmü,
Aynı Şartname’nin “Hizmetin kabulü” başlıklı 44’üncü maddesinde “…Verilen bu
sürede işin yapılması ve teslim için ikinci başvurunun yapılmasını müteakip, kontrol teşkilatı
tekrar bir inceleme yapar ve kusur ve eksiklikleri giderilmiş haliyle işin sözleşme ve eklerinde
belirtilen şartlara uygun olarak tamamlandığını veya tamamlanmamış olsa bile teslim
alınması istenen işte, işin fonksiyonelliğine önemli ölçüde zarar verecek bir durumun
olmadığını ve idarenin ihtiyacını karşılama açısından bu haliyle kabul edilebilir olduğunu,
tespit ettiği eksiklikleri de gösteren bir liste ile idareye bildirir. Yüklenici veya vekili, yazı ile
yapılacak çağrıya rağmen kabulde hazır bulunmazsa veya kabul tutanağını imzalamak
istemezse tutanakta bu husus ayrıca belirtilir…” hükmü,
“Yüklenicinin başvuruda bulunmaması” başlıklı 46’ncı maddesinde “Yüklenici
başvurusunda gecikmiş olur veyahut işi süresinde kabule elverişli duruma getiremezse,
sözleşmeye göre işin bitmesi gereken tarihte kontrol teşkilatı veya idarece görevlendirilecek iki
eleman tarafından iş, yerinde incelenerek o günkü durum bir tutanakla tespit edilir. Bu
inceleme sırasında yüklenicinin veya vekilinin de hazır bulunması gereklidir. Yükleniciye
yapılacak tebligata rağmen kendisi veya vekili gelmezse kontrol teşkilatı veya idare bu
incelemeyi tek taraflı olarak yapar ve düzenlenen tutanakta bu husus belirtilir.
Yapılan işte kusur ve eksikliklerin bulunması halinde, bunların giderilmesi için
belirlenen sürenin sonunda, yüklenici bulunsun veya bulunmasın, durum kontrol teşkilatı
tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir.” hükmü,
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar”
başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İşin yürütülmesi sırasında Yüklenici ile birlikte Kontrol
Teşkilatı tarafından tutulması öngörülecek kayıt ve tutanaklar, işin niteliğine göre Hizmet
İşleri Genel Şartnamesindeki usul ve esaslar çerçevesinde düzenlenecektir.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı
20’nci maddesinde “20.1. Bu işte kısmi kabul yapılmayacaktır.
20.2. Sözleşme konusu iş tamamlandığında Yüklenici, (işin/ilgili kısmın) teslim
alınarak kabul işlemlerinin yapılması için bu talebini içeren bir dilekçe ile İdareye
başvuracaktır. Bunun üzerine (yapılan iş/ilgili kısım), her türlü masrafı Yükleniciye ait olmak
üzere İşin Teslim Alınacağı kuruluşların Adı Teknik Şartnamede tablo halinde gösterilmiştir
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
adresinde ve başvuru yazısının İdareye ulaştığı tarihten itibaren 10 (On) iş günü içinde teslim
alınır. Yüklenici, işin teslimi için sözleşme ve ekleri uyarınca üzerine düşen yükümlülükleri
yerine getirmemesi nedeniyle oluşan zarardan sorumludur. Kontrol Teşkilatı ile Yüklenicinin,
işin yapılmasına ilişkin olarak hizmetin ifa edildiği dönemler itibariyle birlikte tutacakları
kayıtlar, işin o dönem içerisinde yapılan kısmının teslimi anlamına gelir. Ancak Yüklenici
kayıt tutmaktan ve/veya tutulan kayıtları imzalamaktan imtina ederse Kontrol Teşkilatının
kayıtları esas alınır ve bu kayıtların doğruluğu Yüklenici tarafından kabul edilmiş sayılır."
20.3. Teslim alınan işin muayene ve kabul işlemleri, "Hizmet Alımları Muayene ve
Kabul Yönetmeliği" ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde yer alan hükümlere göre işin
kabule elverişli şekilde teslim edildiği tarihten itibaren 10 iş günü içinde yapılarak kesin
hesap raporu çıkarılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde, bir hizmet işinin sözleşme süresi
içerisinde ifası aşamasında kontrol teşkilatı ve yüklenici tarafından hangi hususların tutanağa
bağlanacağı, tutanakların kontrol teşkilatı ve yüklenici ile birlikte hazırlanacağı, kayıt ve
tutanakların hazırlanması noktasında mevzuat uyarınca idarenin tek yetkili olmadığı, ancak
yüklenicinin kayıt tutmaktan ve/veya tutulan kayıtları imzalamaktan imtina etmesi halinde
kontrol teşkilatının kayıtlarının esas alınacağı ve doğruluğunun yüklenici tarafından kabul
edilmiş sayılacağı anlaşılmıştır.
Söz konusu ihaleye ilişkin hazırlanan Sözleşme Tasarısı’nın ilgili maddelerinde de
sözleşmenin yürütülmesi aşamasında tutulacak tutanakların kontrol teşkilatı ile yüklenici
tarafından birlikte hazırlanacağı belirtilmiş olduğundan, ayrıca öngörülecek kayıt ve
tutanakların, işin niteliğine göre Hizmet İşleri Genel Şartnamesindeki usul ve esaslar
çerçevesinde düzenleneceği, hangi aşamalarda ne tür tutanakların hangi şekilde hazırlanacağı
noktasında detayların Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde yer aldığı ve herhangi bir
belirsizlik bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının uygun olmadığı
sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Tip Sözleşme Tasarısının “Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi
destek hizmetlerine ait şartlar” başlıklı 33’üncü maddesine ilişkin 39 numaralı dipnotta “İhale
konusu hizmet alımlarında, montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi
destek hizmetlerine ihtiyaç duyulması halinde bunlara ait şartlar ayrıntılı olarak burada
belirtilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
İhale konusu işin Sözleşme Tasarısı’nın “Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek
parça gibi destek hizmetlerine ait şartlar” başlıklı 33’üncü maddesinde herhangi bir
düzenlemeye yer verilmemiştir.
Hizmet İşleri Tip Sözleşme’nin “Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça
gibi destek hizmetlerine ait şartlar” başlıklı 33’üncü maddesine ilişkin 39 numaralı
dipnotundan anlaşıldığı üzere, ihale konusu hizmet alımlarında, montaj, işletmeye alma,
eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ihtiyaç duyulması halinde bunlara
ait şartlar ayrıntılı olarak anılan madde altında düzenlenmesi gerekmektedir. Şikâyete konu
hizmet alımının idare mutfağında mamul yemek alımı, dağıtımı ve servisi işi olduğu göz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
önüne alındığında, işin niteliği itibarıyla bu kapsamda bir düzenleme yapılmasına ihtiyaç
duyulmadığı anlaşıldığından, söz konusu iddia da uygun bulunmamıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Ücret ve ücretin ödenmesi” başlıklı 32’nci maddesinde
“Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından
sağlanan ve para ile ödenen tutardır.
…
Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme
süresi bir haftaya kadar indirilebilir…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34’üncü maddesinde
“Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi,
iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş
görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak
nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı
uygulanır.
Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi
alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Ücret ile ilgili hükümlere aykırılık” başlıklı 102’nci maddesinde
“Bu Kanun’un;
a) 32’nci maddesinde belirtilen ücret ile işçinin bu Kanun’dan veya toplu iş
sözleşmesinden veya iş sözleşmesinden doğan ücret ödemelerini süresi içinde kasten
ödemeyen veya eksik ödeyen, 39’uncu maddesinde belirtilen komisyonun belirlediği asgari
ücreti işçiye ödemeyen veya noksan ödeyen, ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit
istihkakını zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına ödemeyen işveren,
işveren vekili ve üçüncü kişiye bu durumda olan her işçi ve her ay için yüzyirmibeş Türk
Lirası idari para cezası ,
b) 37’nci maddesine aykırı olarak ücrete ilişkin hesap pusulası düzenlemeyen veya işçi
ücretlerinden 38’inci maddeye aykırı olarak ücret kesme cezası veren veya yaptığı ücret
kesintisinin sebebini ve hesabını bildirmeyen 52’nci maddedeki belgeyi vermeyen işveren veya
işveren vekiline dörtyüzelli Türk Lirası idari para cezası,
c) 41’inci maddesinde belirtilen fazla çalışmalara ilişkin ücreti ödemeyen, işçiye hak
ettiği serbest zamanı altı ay zarfında kullandırmayan, fazla saatlerde yapılacak çalışmalar
için işçinin onayını almayan işveren veya işveren vekiline, bu durumda olan her işçi için
ikiyüzyirmi Türk Lirası idari para cezası,
verilir.” hükmü,
“İdari para cezalarının uygulanmasına ilişkin hususlar” başlıklı 108’inci maddesinde
“Bu Kanun’da öngörülen idari para cezaları, 101 ve 106’ncı maddelerdeki idari para
cezaları hariç, gerekçesi belirtilmek suretiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge
Müdürünce verilir. 101’inci ve 106’ncı maddeler kapsamındaki idari para cezaları ise
doğrudan Türkiye İş Kurumu il müdürü tarafından; birden fazla ilde işyerleri bulunan
işverenlere uygulanacak idari para cezası ise işyerlerinin merkezinin bulunduğu yerdeki
Türkiye İş Kurumu il müdürünce verilir ve genel esaslara göre tahsil edilir. 106’ncı maddeye
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
göre verilecek idari para cezası için, 4904 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (h) bendindeki
tutar esas alınır.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların Özlük Hakları” başlıklı 38’inci
maddesinde “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte
aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda
çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu
sözleşme veya mevzuatla tespit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir
bölgedeki işkolu veya meslekteki aynı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az
elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt
yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır.
Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin
ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu
konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle
yükümlüdür.
Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih
(yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi
işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol
teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit
edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir.
Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri
ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık
tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.
…
İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret
ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj,
hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin
veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya
bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı
zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve
tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka
hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır.
Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak
işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları
hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici
sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve
yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.
Personel alacaklarının kontrol edilebilmesi için yüklenici, teknik ve yönetici personeli
ile işçilerine yaptığı ödemelerin bordrolarından birer kopyasını, bordroların düzenlenmesi
tarihinden başlayarak en çok bir ay içinde, kontrol teşkilatına verecek ve bu bordrolarda
teknik ve yönetici personel ile işçilerin sanatları ve çalıştıkları yerler, ad ve soyadları ile
doğum yerleri ve tarihleri belirtilecektir.
Bordrolarda yüklenicinin veya vekilinin imzası bulunacaktır.
…” düzenlemesi,
Adı geçen Şartname’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde “a)
Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi :
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak
verilmesi (4’üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere
ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde
olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici
tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak
kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine
ödenir.
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında
olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının
düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın
yirminci (20.) günü düzenlenir.
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici
veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.
…
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır...” düzenlemesi,
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde
“12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel
dahil) Kuruluşların bağlı bulundukları Muhasebe ve Mal Müdürlüklerince ve Genel
Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda
öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:
Toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşmede, sözleşme bedeli, Hizmet İşleri Genel
Şartnamesinin “Yedinci Bölümü”ne göre, iş süresince dönemler itibariyle her Kuruluşun
bütçesinden ayrı ayrı olmak üzere aylık ödenecektir
12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini
imkan bulduğu takdirde öder.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “…36.24. Yüklenici
çalıştırdığı işçilerin aylık ücretlerini takip eden ayın 1'i (biri) ile 10'u (onu) arasında ödemek
zorundadır.(Son ödeme tarihinin resmi tatile denk gelmesi halinde, işçi ücretlerinin resmi
tatilin başlangıcından önceki iş günü ödenmesi gerekir.) Ancak idarenin harcama kaleminde
ödeneği bulunması halinde, yüklenicinin işçilere ücretini ödemesini beklemeksizin hakediş
ödemesi yapılır. Yüklenici hak ediş alamamasını, cezalı almasını ya da geç almasını, işçi
ücretlerini süresi içinde ödememek için gerekçe gösteremez. Sözleşmede son aylık hak ediş
ödemesi yapılmadan önce yüklenici firma işçi ücretlerini süresinde ödeyecek ve işçi ücretleri
ödendikten sonra son aylık hak ediş ödemesi yapılacaktır.
36.25. İşçi ücretlerinin 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 10’uncu
maddesi ile bu Sözleşme’nin 17’nci maddesinde belirtilen mücbir sebepler dışında yüklenici
tarafından süresinde ödenmemesi veya geç ödenmesi durumunda, 4857 sayılı İş Kanunu’nun
102 ve 108’inci maddeleri uyarınca gerekçesi belirtilerek Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri tarafından yılı için belirlenen idari
para cezası verilmek üzere anılan İl Müdürlüklerine bildirilecektir.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Yukarıda aktarılan İş Kanunu’nun ilgili maddesinden, işçilere ücretlerinin en geç ayda
bir ödeneceği, iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresinin bir haftaya kadar
indirilebileceği, ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında
ödenmeyen işçinin, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabileceği, gününde ödenmeyen
ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanacağı ayrıca Hizmet İşleri
Genel Şartnamesi’nin 38’nci maddesinden, kontrol teşkilatının, yüklenici tarafından istihdam
edilen işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol
etmekle ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle
değerlendirmekle yükümlü olduğu, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmının
yüklenicinin hakedişinden kesileceği ve tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde
idare tarafından doğrudan işçinin banka hesabına yatırılacağı ve bu hususun ayrıca bir
tutanağa da bağlanacağı anlaşılmaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde yüklenicinin
çalıştırdığı işçilerin aylık ücretlerini takip eden ayın 1'i (biri) ile 10'u (onu) arasında ödemek
zorunda olduğuna dair düzenlemenin yer aldığı, idarenin harcama kaleminde ödeneği
bulunması halinde, yüklenicinin işçilere ücretini ödemesini beklemeksizin hakediş ödemesi
yapılacağı, yine anılan Tasarı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde toplam
bedel üzerinden birim fiyat sözleşmede, sözleşme bedelinin, Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin “Yedinci Bölümü”ne göre, iş süresince dönemler itibariyle her Kuruluşun
bütçesinden ayrı ayrı olmak üzere aylık ödeneceği anlaşılmıştır.
Sözleşme Tasarısı’nın 36.25’inci maddesinde işçi ücretlerinin 4735 sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanunu’nun 10’uncu maddesi ile bu Sözleşme’nin 17’nci maddesinde belirtilen
mücbir sebepler dışında yüklenici tarafından süresinde ödenmemesi veya geç ödenmesi
durumunda, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 102 ve 108’inci maddeleri uyarınca gerekçesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
belirtilerek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri
tarafından yılı için belirlenen idari para cezası verilmek üzere anılan İl Müdürlüklerine
bildirileceği yönünde yapılan düzenlemenin işçi alacaklarının zamanında ödenmesini
sağlamak ve işçi haklarının korunmasına yönelik yapılan düzenlemeler olduğu, başvuruya
konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nda hakediş düzenlemesi, tahakkuka bağlanma süresi ve
ödeme planının belirlendiği, buna göre ödemelerin aylık dilimler halinde her ay için
yapılacağının düzenlendiği, idarelerin İş Kanunu’na ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na
aykırı olmamak üzere ihale dokümanında işçiyi koruyucu düzenlemelere yer verebileceği,
yapılan düzenlemenin mevzuata aykırı olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’nci maddesinde
“İdareler, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde
“Yüklenicinin Ekipmanı: Hizmetlerin gerçekleştirilip tamamlanması ve kusurlarının
giderilmesi için gerekli olan tüm araç ve gereçleri” şeklinde tanıma yer verilmiştir.
Aynı Şartname’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde
“Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek
(sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları
sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine
getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve
testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir..” hükmü,
Anılan Şartname’nin “İşin yürütülmesi için gerekli personel ve araçlar” başlıklı 10’uncu
maddesinde “Sözleşmenin imzalanmasından sonra yüklenici, üstlenmiş olduğu işin önemine
ve iş programına uygun olarak, işlerin yapılması için gerekli her türlü yardımcı tesisleri
hazırlamak, her türlü malzemeyi, ekipmanı ve personeli sağlamak ve ihzaratla ilgili önlemleri
almak zorundadır.
Yüklenici tarafından sağlanan yüklenici ekipmanı ve malzemelerin tamamı işyerine
getirildiğinde, yalnızca hizmetlerin gerçekleştirilmesinde kullanılacak sayılır ve yüklenici,
bunların tamamını veya bir kısmını, işyeri içinde taşınması hariç, kontrol teşkilatı olurunu
almadan nakledemez. Ancak, elemanları, işçileri ve yüklenici ekipmanı ile malzemeleri
işyerine getirecek veya işyerinden götürecek vasıtalar için olur almaya gerek yoktur.” hükmü
yer almaktadır.
Şikâyete konu işe ilişkin Teknik Şartname’nin “Makine ve Teçhizat ile İlgili
Hususlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “İlgili Kuruluşların mutfağı ve yemekhanesinde
bulunan ve yükleniciye ilgili Kuruluş tarafından tutanakla çalışır halde teslim edilen
aşağıdaki her türlü ekipmanın bakım ve onarımı ile bir tutanak dahilinde yüklenici personeli
tarafından kırıldığı ya da kaybolduğu tespit edilen mal ve malzemenin temini yükleniciye
aittir. Kuruluş bozuk malzemenin bir an önce tamir ve teminini talep edecek olup, yüklenici en
kısa sürede bu eksiklikleri gidermek zorundadır.
Kuruluşlar için istenen bütün makine, teçhizat ve ekipman en geç işin başlangıç
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
tarihinden bir gün önce ilgili kuruluşlara teslim edilecek ve teslime ilişkin muayene ve kabul
komisyonu tutanaklarının bir örneği ilgili kuruluş tarafından muhafaza edilecektir.
A. YÜKLENİCİNİN TEMİN EDECEĞİ MAKİNE, TEÇHİZAT VE MAL VE
MALZEME
1. Kısım Van Merkez ve Merkez İlçelerde bulunan Kuruluşlar
S.No
1
Ekipman/Malzemenin Cinsi
Sanayi Tipi Fırın
Birimi
Miktarı
Adet
Adet
Adet
Adet
Adet
Adet
Adet
Adet
Adet
Adet
Adet
Adet
1
2
2
Sanayi Tipi Ocak
Patates Soyma Makinesi
Sebze Doğrama Makinesi
Yemek Kazanı
3
1
4
1
5
10
3
6
Buzdolabı
7
Benvari
2
8
Sanayi Bulaşık Makinesi
Ev Tipi Bulaşık Makinesi
Döner Ocağı
1
9
2
10
11
12
1
Çay Makinesi
4
Terazi
1
2.kısım Erciş Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Müdürlüğü’nün ihale konusu hizmette
kullanılacak demirbaş malzemeleri mevcut olup, herhangi bir demirbaş istenilmeyecektir”
düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca yüklenicinin sözleşmeden
kaynaklanan sorumluluklarını yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun,
gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptırma ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb.
temin etme zorunluluğu bulunduğundan, Teknik Şartname’de yapılan düzenlemenin 4734
Sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesine aykırı olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Kalite ve standarda ilişkin
belgeler” başlıklı 42’nci maddesinde “(1) İşin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik
şartnamesi ve idari şartnamede; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi,
hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene
kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabilir” hükmü,
Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “Bu işin konusu;
kuruluş mutfaklarında yemek pişirme yoluyla mamul yemek alımı, dağıtımı ve servis
hizmetleridir.” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
Anılan Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 3’üncü bölümünün 28’inci
maddesinde “28- Yemek üretimi yapılacak kuruluşlarımıza ait mutfakların herhangi bir
nedenle (tadilat, doğal afet, covid-19 nedeniyle yemek pişirilen Kuruluşta karantina
uygulanması vb.) geçici veya sürekli olarak kullanılamaz duruma gelmesi halinde yüklenici
ilgili mutfaklarda yemeği pişirilen kuruluşların yemeklerini ilgili Kuruluşların onaylayacağı
Van ili sınırları içerisinde faaliyet gösteren herhangi bir yemek fabrikasından yaptırıp hizmeti
aksatmadan yerine getirecektir. Bu durumda yüklenici ilgili yemek fabrikasına ilişkin aşağıda
sayılan belgeleri işe başlamadan önce (yemek fabrikasından yemek yaptırılmaya başlandığı
tarihten önce) Kuruluşa ibraz edecektir.
- Yemeğin taşınacağı tarih itibariyle geçerliliği olan Hizmet Yeterlilik Belgesi - [TS
8985 - (12.06.2013) İş yerleri - Yemek fabrikaları ve toplu yemek mutfakları - Genel kurallar
standardına uygun hizmet veren standardına uygun yemek fabrikası]
- Yemeğin taşınacağı tarih itibariyle geçerliliği olan Hizmet Yeterlilik Belgesi - [TS
13075 İşyerleri - Gıda Maddeleri Taşıma Hizmetleri - Genel Kurallar Standardına Uygun
Hizmet Veren Gıda Maddeleri Taşıma Hizmeti Veren İşyeri]
- İşletme Kayıt Belgesi” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan ilgili maddesinde yemek üretimi yapılacak
kuruluşlara ait mutfakların herhangi bir olağanüstü durum halinde, geçici ya da sürekli olarak
kullanılamayacak hale gelmesi durumunda yüklenicinin kuruluşların yemeklerini, ilgili
kuruluşların onaylayacağı Van ili sınırları içerisinde faaliyet gösteren herhangi bir yemek
fabrikasından yaptırıp hizmeti aksatmadan yerine getireceği ve bu yemek fabrikasına ilişkin
TS 8985 ve TS13075 numaralı hizmet yeterlilik belgelerinin kuruluşa (idareye) ibraz
edileceği yönünde düzenlemelere yer verilmiştir ve İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek
için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde böyle bir düzenlemeye
yer verilmediği tespit edilmiştir.
Yapılan inceleme neticesinde TS 8985’in, yemek fabrikaları ve toplu yemek
mutfaklarının yapısal özellik, işletmecilik, çalışanlar ve teknik donanım ile ilgili genel
kurallarını kapsayan bir standart olduğu, TS 8985 standardı kapsamının, yapısal özellikler ile
ilgili kurallar, işletmecilik ile ilgili kurallar, teknik donanım ile ilgili kurallar, çalışanlar ile
ilgili kurallar, güvenlik ile ilgili kurallardan oluştuğu belirlenmiştir.
İhale dokümanında yapılan düzenlemeler dikkate alındığında işin yürütülmesi
aşamasında herhangi bir olağanüstü durum neticesinde (tadilat, doğal afet, covid-19 nedeniyle
yemek pişirilen Kuruluşta karantina uygulanması vb.) hizmetin idarenin mutfağında yerine
getirilmesinin imkansız olması durumunda belli standartlara sahip bir yemek fabrikası ile
anlaşılarak söz konusu yemek fabrikalarına ilişkin belgelerin idareye sunulacağına ilişkin
olduğu anlaşılmıştır. İsteklilerin teklif maliyetini oluştururken böyle bir olağanüstü durumu
göz önüne alarak teklif maliyetine kiralama bedellerinin yansıtmaları gerekmemekte olup
yapılan düzenleme istekliye ayrı bir mali külfet getirmemektedir. Ayrıca yapılan
düzenlemeyle bu fabrikanın isteklinin kendi malı olma koşulunun getirilmediği, böyle bir
olağanüstü durumda hizmet sunucusunun istenen kriterleri sağlayan bir fabrika ile kira
sözleşmesi yaparak hizmetin aksamamasını sağlayabileceği belirlenmiştir. İşin yürütülmesi
aşamasında olağanüstü durumun oluşması durumunda söz konusu fabrikaya ilişkin istenen
belgelerin hizmet konusu işin kapsam ve içeriği ile uyumlu olduğu görülmüştür. Bu noktada
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
isteklinin başvuru dilekçesinde belirttiği gibi covit19 belgesinin sunulması gibi bir durum söz
konusu olmayıp idarece olağanüstü durumlara örnek vermek maksadıyla covit19’dan
bahsedilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
7) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının
içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde “…(3) İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan
düzenlemeler birbirine aykırı olamaz.” hükmü yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Genel hususlar” başlıklı 3’üncü bölümünün 3’üncü maddesinde
“Yüklenici kuruluş mutfaklarındaki kıyma makinelerinde etleri kıyma haline getirecektir.
Yemek üretiminde kullanılmak üzere alınacak etler veteriner hekim-araç dezenfeksiyon
raporlarıyla birlikte, karkas halinde alındığında mühürlü olarak ve soğutmalı taşıma
araçlarıyla teslim alınacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İhale dokümanında yer alan Teknik Şartname’nin ekinde yer alan Özel Teknik
Şartname’nin (Gıda Malzemeleri Özellikleri) “Kırmızı Etler” başlıklı 5’inci bölümünde
kemikli ve kemiksiz ayrımı yapılarak “Dana but, dana döş, kuzu but, kuzu incik gibi
gıdalarının tüm özelliklerine yer verildiği belirlenmiştir. Ayrıca yine Teknik Şartname’nin
ekinde yer alan “Gıda Rasyoları Tabloları”nda yemek türleri içerisinde et kullanılacak
nitelikteki menülerde kemikli ya da kemiksiz kırmızı veya beyaz et kullanılacağının
düzenlendiği ve gramajlarının verildiği görülmüştür.
Teknik Şartname’de yemek üretiminde kullanılmak üzere alınacak etlerin veteriner
hekim-araç dezenfeksiyon raporlarıyla birlikte, karkas halinde alındığında mühürlü olarak ve
soğutmalı taşıma araçlarıyla teslim alınacağı düzenlenmiştir. Karkas et, kasaplık olan
hayvanların tekniğine uygun bir şekilde kesilerek, kanı akıtılıp, sonrasında iç organlarının ve
iç yağlarının çıkarılarak elde edilen gövdeye verilen isimdir. Karkas et üzerinde sadece yağ,
kas, deri, kan damarı, sinir kısımlarını bulunmaktadır. Dolayısıyla kemikli ve kemiksiz et
karkas etin işlem görmesi sonucunda üretilmektedir. Bu açıdan değerlendirme yapıldığında
ihale dokümanının Teknik Şartname ve eklerinde aynı konuda faklı şekilde düzenlemeler
bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılacaktır.
8) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
…
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
(Değişik formül: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022)
İn
AYn
Yn
Gn
Mn
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——
İo AYo Yo Go Mo
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n)’inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, (Ek ibare: 24.02.2022-31760
R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) b3 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden
katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6’ ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) (Değişik bent: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) b2: Diğer katı
veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) (Ek bent: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) b3: Malzeme veya
diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
…
(3) (Değişik fıkra: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) Ağırlık
oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde
toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında gösterilmesi ve her
sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas endeksin belirlenmesi zorunludur.
Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c katsayıları belirlendikten sonra
bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı olarak alınır.
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
b) (Değişik bent: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) AYo:
Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını,
AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için
fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,
ç) (Değişik bent: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) Yo, Yn: Diğer
katı ve sıvı yakıtlar için, Endeks Tablosunun 19 numaralı “Kok ve Rafine Petrol Ürünleri”,
19.1 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 19.2 numaralı “Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri”
sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
d) (Ek bent: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) Mo, Mn: Makine ve
ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı “Makine ve Ekipmanlar
b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı “Diğer Genel Amaçlı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4 numaralı “Metal İşleme
Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı Makineler” sütunundaki
sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
ifade eder.
(5) (Değişik fıkra: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) Yukarıdaki
endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve
diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit edilerek ihale
dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları durumunda ise Go
ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar esas alınır…
…
(7) (Değişik fıkra: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) İşin
gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği dikkate alınarak,
fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden fazla endeks de
belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması
sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse
eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, (Değişik
ibare: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) Endeks Tablosunun “Genel”
sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” hükmü,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma
saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin
idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki
brüt maliyeti arasındaki fark, 5’inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas
alınarak fiyat farkı hesaplanır.
(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta
kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim
oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.”
hükmü,
Aynı Kararname’nin “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara
tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine
ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının
belirtilmiş olması gerekir. (Ek cümle: 24.02.2022-31760 R.G./3. md.; yürürlük: 26.03.2022)
Ancak, sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan bu hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı
hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur. Sözleşmelerde yer alan fiyat
farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” hükmü
yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesinde “81.1.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için
sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1.
Tüm Kısımlar için:
Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo
Formülde yer alan;
F: Fiyat farkını (TL),
B: 0,90 sabit katsayısını,
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama
ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı
(TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme
bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan
temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını
temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı
katsayısını,
ifade eder.
Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat
endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.
Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):
Endeks
Katsayı
Fiyat Farkına İlişkin
Esaslar’ın 6’ncı maddesine
göre hesaplanacaktır.
a1 (Haftalık çalışma
saatinin tamamı idarede
kullanılan işçiliklerin
ağırlık oranı)
0,1434
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
a2 (Haftalık çalışma
saatinin tamamı idarede
kullanılmayan işçiliklerin
ağırlık oranı)
0
0
0
b1 (Akaryakıtın ağırlık
oranı)
b2 (Diğer katı veya sıvı
yakıtların ağırlık oranı)
Malzemeli yemek hizmeti
alımlarında Endeks tablosunun
10 numaralı 'Gıda Ürünleri'
sütunundaki sayı
b3 (Malzeme veya diğer
hizmetlerin ağırlık oranı)
0,8566
Go, Gn
c (Makine ve ekipmanın
amortismanına ilişkin
0
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
ağırlık oranı)
” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde“9.1. İşe başlama tarihi
01.01.2023; işi bitirme tarihi 31.12.2024
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü
maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin
tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi
veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde
bulunamaz.
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.
Tüm Kısımlar için:
Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo
Formülde yer alan;
F: Fiyat farkını (TL),
B: 0,90 sabit katsayısını,
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını, ifade eder.
Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici
fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.
Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):
Katsayı
Endeks
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
Fiyat Farkına İlişkin
Esaslar’ın 6’ncı maddesine
göre hesaplanacaktır.
a1 (Haftalık çalışma
saatinin tamamı idarede
kullanılan işçiliklerin
ağırlık oranı)
0,1434
a2 (Haftalık çalışma
saatinin tamamı idarede
kullanılmayan işçiliklerin
ağırlık oranı)
0
0
0
b1 (Akaryakıtın ağırlık
oranı)
b2 (Diğer katı veya sıvı
yakıtların ağırlık oranı)
Malzemeli yemek hizmeti
alımlarında Endeks tablosunun
10 numaralı 'Gıda Ürünleri'
sütunundaki sayı
b3 (Malzeme veya diğer
hizmetlerin ağırlık oranı)
0,8566
Go, Gn
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
c (Makine ve ekipmanın
amortismanına ilişkin
ağırlık oranı)
0
14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı
hesaplaması yapılmasının ihale dokümanında belirtilmesi gerektiğine yönelik zorunluluğun
personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı
olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma
saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarını kapsadığı, fiyat farkına ilişkin
esaslar doğrultusunda sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan işlerde ihale dokümanında
fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesinin zorunlu olduğu, idarece
ihale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme yapılması durumunda, hizmette
kullanılacak girdilerin ağırlık katsayılarının ve kullanılacak alt endekslerin dokümanda
belirlenmesinin zorunlu olduğu, sözleşme süresinin 365 takvim gününü aşmadığı işlerde ise
fiyat farkı verilmesinin idarenin takdirinde olduğu anlaşılmaktadır.
Ayrıca diğer girdiler için fiyat farkı ödeneceğinin öngörülmesi durumunda fiyat
farkına ilişkin olarak ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte
kullanılan girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale
dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için hesaplamaya esas endeksin
belirlenmesinin zorunlu olduğu tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarıldığı üzere başvuruya konu ihaleye ait dokümanda işe başlama
tarihinin 01.01.2023; işi bitirme tarihinin 31.12.2024 olarak belirlendiği, dolayısıyla
başvuruya konu ihalede sözleşme süresinin 365 takvim gününü aştığı görülmüştür.
İhaleye ait İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nda fiyat farkına ilişkin düzenlemenin
yer aldığı ilgili maddelerde 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet
Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’a uygun şekilde fiyat farkı
hesaplanacağının belirtildiği, Yine İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nda fiyat farkını
düzenleyen ilgili maddelerinde a1 haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan
işçiliklerin ağırlık oranını 0,1434 olarak belirlediği ve fiyat farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716
maddesine göre hesaplanacağı; b3 malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranının 0,8566
olarak belirlendiği Go, Gn katsayılarının malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks
tablosunun 10 numaralı 'Gıda Ürünleri' sütunundaki sayı esas alınarak hesaplanacağı
düzenlemesinin bulunduğu tespit edilmiştir.
Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde yukarıda aktarılan ihale dokümanı
düzenlemelerinde fiyat farkı ödeneceği noktasında idarenin yürürlükte olan 4734 Sayılı Kamu
İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin
Esaslar’a uygun şekilde düzenleme yaptığı, fiyat farkı ile ilgili olarak söz konusu Esaslar’da
yer alan formülde, ihale kapsamındaki işin niteliği ve söz konusu işte kullanılacak girdilere
uygun biçimde, katsayıların toplamının bire eşit olacak şekilde belirlendiği, bu noktada
personele ve kullanılacak malzemelere ilişkin fiyat farkı ödeneceği hususunda takdir
yetkisinin kullanıldığı ve yapılan düzenlemelerin mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından söz
konusu iddia yerinde bulunmamıştır.
9) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde “79.2.6. Malzemeli yemek hizmet
alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.” açıklaması bulunmaktadır.
Teknik Şartname’nin “iki haftalık örnek yemek menüsü”nde her öğün yemekte (en az
180 ml) su verileceğinin düzenlendiği görülmektedir.
Her ne kadar Teknik Şartname’nin gıda rasyolarına ilişkin tabloların yer aldığı
bölümünde “13+ /Yetişkin/Yaşlı Personel/Misafir” grubu için 250 ml su verileceği
düzenlenmişse de idarenin cevap yazısında belirtildiği üzere Teknik Şartname’nin 2 haftalık
örnek menüsü başlıklı listelerde tüm öğünlerde en az 180 ml pet şişe su verileceğinin
belirtilmiş olduğu ve bu listelerde belirtilmiş olan değerin esas alınarak isteklilerin teklif
hazırlamalarında herhangi bir engel bulunmadığı, söz konusu düzenlemede en az ifadesinin
kullanılarak, asgari bir miktar belirttiği ve dolayısıyla düzenlemenin açık ve anlaşılır olduğu
görülmüştür. Dolayısıyla söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/060
: 115
: 28.12.2022
: 2022/UH.II-1716