Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kırsal Hizmetler Daire Başkanlığı
/
2021/838402-Kanal, Gölet Temizleme ve Arazi Yollarında Bakım, Onarım Hizmet Alım İşi
Bilgi
İKN
2021/838402
Başvuru Sahibi
Mamaklı Filo Araç Kiralama Kurumsal Hizmetler Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi VEKİLİ: Av. Gülberk AÇIK
İdare
Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kırsal Hizmetler Daire Başkanlığı
İşin Adı
Kanal, Gölet Temizleme ve Arazi Yollarında Bakım, Onarım Hizmet Alım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
BAŞVURU SAHİBİ:
Mamaklı Filo Araç Kiralama Kurumsal Hizmetler Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketi,
VEKİLİ:
Av. Gülberk AÇIK
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kırsal Hizmetler Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/838402 İhale Kayıt Numaralı “Kanal, Gölet Temizleme ve Arazi Yollarında Bakım,
Onarım Hizmet Alım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kırsal Hizmetler Daire Başkanlığı tarafından
14.01.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kanal, Gölet Temizleme Ve Arazi
Yollarında Bakım, Onarım Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Mamaklı Filo Araç
Kiralama Kurumsal Hizmetler Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin 10.01.2022
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması
üzerine, başvuru sahibince 28.01.2022 tarih ve 4200 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
28.01.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/125 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinin Tip Sözleşme Tasarısına uygun
düzenlenmediği, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde Tip Sözleşme Tasarında yer
alan tabloya uygun olacak şekilde aykırılık halleri ve sayılarının belirtilmediği, ihtar yapılıp
yapılmayacağının belli olmadığı, 16.1.3’üncü maddesinde yer verilen aykırılık halleri için
hem ceza uygulanacağına hem de sözleşmenin feshedileceğine dair düzenlemelere yer
verildiği, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinde aykırılık hallerinin açık bir şekilde
belirtilmesi yerine Sözleşme Tasarısı’nda belirtilmeyip “Teknik Şartnamede belirtilen diğer
cezai müeyyideler ve ceza tutarları da geçerli olacaktır.” gibi geniş ifadelere yer verilmek
suretiyle aykırılık hali belirlemesi yapıldığı,
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer verilmesi gereken aykırılık halleri ve
tekrarı durumlarında sözleşmenin feshine ilişkin düzenlemelere, anılan Tasarı’nın 16.1.3’üncü
maddesinde Teknik Şartname’ye atıfta bulunularak yer verildiği, Teknik Şartname’nin
konuyla ilgili bazı maddelerinde, getirilmeyen her bir araç için günlük ceza kesileceği, uygun
olmayan araç çalıştırıldığında günlük yevmiye bedelinin %50’sinin kesileceği, şoför
çalıştırılmaması durumunda yevmiye ödenmeyeceği ve günlük yevmiye bedelinin %50’si
kadar ceza kesileceğine yönelik düzenlemelere yer verildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinde ihtar üzerine uygulanacak cezalara yer
verilemeyeceği, anılan Tasarı’nın 16.1.2’nci maddesinde yazılacak aykırılık sayısının ise
3’ten az olamayacağı anlaşılmışken anılan Tasarı’nın 16.1.2’nci maddesinde aykırılık
hallerine yer verilmediği bunun yerine söz konusu düzenlemelere anılan Tasarı’nın
16.1.3’üncü maddesinde yer verildiği ve söz konusu düzenlemede özel aykırılık halleri ile
uygulanacak cezalara ve ağır aykırılık hallerine ilişkin hususlara bir arada yer verildiği,
Sözleşme Tasarısı’nda yer alan düzenlemelerde özel aykırılık halleri ile uygulanacak
cezalara ve ağır aykırılık hallerine ilişkin hususlara madde sıra numarasına uygun olarak yer
verilmediği, söz konusu düzenlemelerin tamamının anılan Tasarı’nın 16.1.3’üncü maddesinde
düzenlenmiş olmasının istekliler açısından anlam belirsizliğine ve teklif oluşturulmasına
engel teşkil edecek nitelikte olduğu, diğer yandan bu durumun Tip Sözleşme Tasarısı’nda yer
alan düzenlemelere uygun olmadığı anlaşıldığından ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
2) İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48.1. maddesinde “…İşin Süresi
boyunca kontrol mühendislerinin kullanımına sunulmak üzere 2 adet en az 2016 model motor
gücü en az 120 hp, dizel, silindir hacmi 1500-2000 cc, otomatik vites 4x2 SUV arazi aracı
temin edilecek olup, yakıt vergi, sigorta, bakım, arıza gibi tüm giderler yüklenici tarafından
karşılanacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, aynı düzenlemeye Sözleşme Tasarısı’nın 36’ncı
maddesinde ve Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde de yer verildiği,
Söz konusu düzenlemelerde özellikleri tanımlanan 2 adet araç idarenin kontrol
teşkilatı kullanımına verilecek olup araçların yakıt dahil tüm giderleri yüklenici tarafından
karşılanacağı belirtilmesine rağmen araçların günlük çalışma saati veya yapacakları
kilometreye ilişkin hiçbir bilgi ve tespitte ilişkin düzenlemeye yer verilmediği,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 49.1’inci maddesindeki “İdareler tarafından, ihale
dokümanında ihale konusu işin yürütülmesi sırasında kontrol aracı, bilgisayar, telefon, faks
v.b. araç, gereç ve malzemelerin yüklenici tarafından temin edileceği yönünde düzenlemeler
yapıldığı görülmektedir. İhale konusu iş kapsamında yer almayan hususların yerine
getirilmesi yükleniciden istenilemez. Ancak ihale konusu işin yürütülmesi ile doğrudan ilgili
olması, kullanım süre ve şekillerinin ihale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, ihale
dokümanında araç, gereç ve malzemelerin yüklenici tarafından temin edileceğine ilişkin
düzenleme yapılması mümkündür.” açıklaması dikkate alındığında, yükleniciden temini
istenilen, 2 adet SUV araç ile gerçekleştirilecek işlerin, ihale konusu hizmetin asli sorumlusu
olan idarenin yürütmekle yükümlü olduğu asli hizmetlerden olan denetim ve takip işlerinden
olup, idarenin kendi personeli ve araçları ile bu hizmeti yerine getirmesi gerektiğinin açık
olduğu, ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda, idarelere ihale dokümanında yüklenicilerden
araç talep edileceğine ilişkin düzenleme yapılmasına izin verildiği görülmekle birlikte, işin
niteliği ve büyüklüğü dikkate alındığında mevcut ihalede yüklenicilerden istenilen 2 adet 4*2
SUV araç, işin niteliği ve büyüklüğü ile uyumlu olmadığı gibi ilgili araçların toplam maliyete
yüklediği ek maliyetin söz konusu araçların ayrı bir ihale ile temin edilmesini
gerektirebilecek ölçüde büyük olduğu, ayrıca teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmadığı hususu
da dikkate alındığında ihalede araç teminine ilişkin yapılan düzenlemenin kamu ihale
mevzuatında belirlenen sınırlar içinde kalmadığı, tüm giderleri yükleniciye ait olan ve kontrol
amaçlı istenildiği belirtilen araçların günde kaç saat hizmet sunacağı veya kaç km. yapacağı
belli olmadığı için istekliler tarafından bu belirsizlikler karşısında sağlıklı teklif
oluşturabilmesi mümkün olmadığı için ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
3) Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinde, “Yüklenici idarenin istediği yer ve saate
iş makinesini çalıştırmaya hazır bulundurmakla yükümlüdür. Kiralanacak olan iş makineleri
aylık olarak kiralanmış olacak ve bu esaslara uygun puantaj düzenlenecektir. İdare isterse
7/24 günün her saatinde hafta sonu ve resmî tatiller de dahil aracı çalıştırabilir. Yüklenici
firma herhangi bir fiyat farkı talep etmeyecektir. İş makineleri kontrol teşkilatı tarafından
araç takip sistemi üzerinde 8 saat üzerinden çalışma süresi olarak değerlendirilecektir. Araç
takip sisteminde günlük 8 saatini tamamlamayan iş makinesinin eksik saatleri hesaplanıp her
bir saat için günlük yevmiye bedelinin bir saate denk gelen tutarı hesaplanıp yevmiyesi
kesilecektir. Yüklenici bu konuda hiçbir hak iddia etmeyecektir.” düzenlemesinin yer aldığı
İsteklilerin, akaryakıt idareden karşılandığı için diğer tüm giderlerini hesap ederek,
araçların günde 8 saat çalıştırılacağı varsayımı üzerine tekliflerini oluşturacakları ancak
idarenin, anılan düzenleme ile araçların çalışma saatlerine göre ödeme yapacağının
belirtildiği, araçların çalışma saatlerine göre ödeme yapılması hedefleniyor ise idarece
tekliflerin araç/saat üzerinden alınması gerektiği, böylelikle isteklilerin de sözleşme süresi
içerisinde araçları kaç saat hizmet sunacak ise tüm giderlerini saat hesabına indirgemek
suretiyle tekliflerini oluşturabilecekleri,
Anılan düzenlemeyle, teklif edilen araçların 8 saatin altında çalıştırılması halinde
yüklenicilerin eksik ücret alacağı, bu durumun sağlıklı teklif oluşturulmasına engel nitelikte
olduğu, anılan düzenleme uyarınca çalışma saatlerinin idarenin inisiyatifine bırakıldığı,
araçlar için ay üzerinden teklif alınırken ödemelerin saat üzerinden gerçekleşeceğine ilişkin
yapılan düzenlemenin isteklilerin aleyhine olduğu,
Ayrıca aynı madde düzenlemesinde, 8 saati tamamlamayan araçlarda kesinti yapılacağı
öngörülmüş olmakla birlikte, 7/24, hafta sonu ve resmî tatiller de dahil çalışma yapılabileceği
ve bu durumda herhangi bir ek ücret ödenmeyeceğinin belirtildiği, araçların eksik
çalışmasında kesinti yapılması, ancak fazla çalışmasında ek ücret ödenmemesinin
hakkaniyetle uyumlu olmadığı, 7/24, hafta sonu ve resmî tatillerde şoförlü araçlarda
yapılacak çalışmalar için ödenmesi kanuni zorunluluk arz eden fazla mesai, tatil bayram
çalışması ödemesi gibi ücretlerin dikkate alınmadığı, araç bazında bakım onarım, lastik vb.
giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacak olması nedeniyle yapılacak her fazla çalışmanın
yükleniciye ek yük getireceği, nitekim aynı şekilde fazla çalışma süresinde şoförlerin
minimum asgari ücret ve diğer ek giderlerinin yükümlülüğünün de yüklenicide olması
nedeniyle isteklilerin sağlıklı teklif oluşturmasının mümkün olmadığı, ihalenin iptal edilmesi
gerektiği,
4) Teknik Şartname’nin 2’nci maddesinde, idare tek taraflı olarak araç sınıfına
bakılmaksızın araç ve iş makinesi sayılarında artış ve azalış yapabileceği, bu konuda
yüklenicinin bir itirazı olamayacağına yönelik düzenlemelere yer verildiği, idarenin birtakım
gerekçelerle istediği sayıda aracı çalıştırmamasına ve artırmasına dönük bu düzenleme,
isteklinin araç ve sürücü bazında edinim maliyetlerini ve çalışma sürelerini dikkate alarak
oluşturacağı teklifi bozacağı ve uygulamada problem yaratacağı, bilinmeyen sayıda,
bilinmeyen sürede araçlara ve sürücülere çalıştırma yaptırılmaması veya artırılması halinin
yükleniciyi altından kalkamayacağı bir yük altına sokacağı, idarenin bu düzenlemesi salt iş
eksilişi ve iş artışı manasında değerlendirilemeyeceği, zira isteklinin, idarenin kendi garajında
tuttuğu araç ve araçlara ait yükümlülükleri ile kanunen yerine getirmesi zorunlu sürücü
giderleri düşünülerek, asgari şartlar hesap edilerek verilmiş bulunan teklifini uygulanamaz
hale getirileceği, anılan düzenlemenin mevzuata ve hukuka uygun olmadığı, bu nedenle
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
5) Teknik Şartname’nin 18’nci maddesinde “…Kiralanacak olan iş makinelerinde
uygun görülmesi halinde işin süresinde artış veya azalış yapılabilecektir.” düzenlemesinin yer
aldığı, anılan düzenlemenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal ve hizmet alımlarında iş
artışı ve iş eksilişi” başlıklı 26’ncı maddesine aykırı olduğu, işin süresinin uzatılması suretiyle
iş artışı yapılmasının mümkün olmadığı, söz konusu düzenlemenin mevzuata aykırı
olduğundan ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
6) Teknik Şartname’nin 12’nci maddesinde “geçerli bir mazereti olması durumunda
ilgili araç şoförü/operatörü izin alacağı günden bir gün önce durumunu idare personeline
bildirecek ve yüklenici firma yedek şoför/operatör getirecektir. Şoför/operatör bulunmaması
durumunda ilgili araç çalışmamış sayılır ve ödeme yapılmaz ayrıca cezai işlem uygulanır”
düzenlemesinin yer aldığı,
İtirazen şikayete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı
olmamasına rağmen Teknik Şartname düzenlemelerinde sözleşme süresince idarenin
bünyesinde 7/24 ve günde 8 saat çalıştırılacak bazı araçların şoför ve operatörlerinin sayısına
yönelik düzenlemelere yer verildiği, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 78.25’inci maddesinde
belirtilen açıklama uyarınca 4857 sayılı Kanun’un 55’inci maddesinde yer alan hükümlere
aykırı olacak şekilde izin kullanan işçilerin yerine işçi getirilmesi yönünde düzenlemelere
ihale dokümanında yer verilmemesi gerektiği, izin kullanan işçilerin fiilen çalışan işçi
sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek
sayının tamamlanması yoluna gidilmesinin mümkün olmadığı, kaldı ki sözleşme süresi
içerisinde çalıştırılacak 4 adet sürücü ve operatörden kaçının izin hakkının doğacağı ve
kaçının kaç gün yıllık izin kullanacağının isteklilerce bilinmesinin de mümkün olmadığı, tüm
bunlar dikkate alındığında sağlıklı bir teklif oluşturulmasının mümkün olmadığı, anılan
mevzuata aykırılıklar nedeniyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
7) Teknik Şartname’nin 20’nci maddesinde “Kiralanan araçların saha şartlarının
yerine getirilebilmesi, makinelerin takibinin (nakil, performans vb.) yapılması kontrol
mühendisine bilgi ve belge hazırlanması için bir adet makine mühendisi veya makine teknikeri
işin başında bulundurulacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, idarece bir makine mühendisi
veya makine teknikerinin tam zamanlı olarak işin başında bulunmasının istenmesine rağmen
bu iş kalemine ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmamasının istekliler
tarafından sağlıklı teklif oluşturulmasına engel nitelikte olduğundan ihalenin iptal edilmesi
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Açık İhale Usulü ile İhale
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri,
cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesi aşağıdaki şekildedir:
“16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan
haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1.Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin
tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır. 26
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda
ceza uygulanır.26.1 Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda
gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.
Aykırılık Hali
İhtar
Yapılacaktır/İhtar
Sözleşme Bedeli
Üzerinden
Sözleşmenin
Feshini Gerektiren
Yapılmayacaktır26.2 Kesilecek Ceza
Oranı
Aykırılık Sayısı26.3
1
2
3
…
16.1.3.Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
idarece feshedilir.
………..
………..
………..
16.1.4. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesi gereğince yapılacak ihtarda belirtilen
sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek
kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek
hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.”
Anılan Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinin 16.1.2 numaralı bendine ilişkin 26.1, 26.2 ve 26.3 numaralı
dipnotlarında ise aşağıdaki açıklamalar mevcuttur:
“26.1 Bu kısma yazılacak oranlar, 16.1.1. inci maddede belirlenen asgari ceza
oranından yüksek olmakla birlikte sözleşme bedelinin %2’sinden fazla olamaz.
26.2 Bu kısımda, aykırılık hali için ceza uygulamaya başlamadan evvel daha önceki bir
aşamada ihtar yapılıp yapılmayacağı belirtilecektir.
26.3 Bu kısma yazılacak sayı 3’ten az olamaz.”
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir:
16.1.1. Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı,
sözleşme bedelinin On Binde 3,00 dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı
uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda
ceza uygulanır. Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda
gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.
Aykirilik hali bilgileri belirtilmemiştir.
16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı
Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
idarece feshedilir.
Sözleşme tasarısında belirtilmeyip Teknik Şartnamede belirtilen diğer cezai
müeyyideler ve ceza tutarları da geçerli olacaktır.
16.1.4. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30 unu
geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30 unu geçmesi durumunda, bu orana
kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesi gereğince yapılacak ihtarda belirtilen
sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek
kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek
hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde “Kiralanacak iş makinaları işin
başlangıcından kabul tarihine kadar kontrol mühendisinin iş kontrolü sağlaması için şoförsüz
en az 2016 model, motor gücü en az 120 Hp, Dizel, motor silindir hacmi 1500- 2000 cc. olan
2 Adet 4X2 SUV otomatik vites, yüklenici tarafından temin edilecektir. (Yakıt, arıza, kaza,
sigorta, kasko, vergi ve diğer genel giderler yükleniciye aittir.) Bu işlemler sözleşme
giderlerine dâhil olup yükleniciye bu araçlar için herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. İş
başlama tarihi itibariyle getirilmeyen her bir araç için günlük 750.00 TL cezai işlem
uygulanacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Cezalar” başlıklı maddesinde “Yüklenici çalışmalar ile ilgili
öngörülen minimum ekipman listesi ile belirtilen makine, araç, gereçleri ve personelleri iş
mahallinde bulundurmak zorundadır. İstenilen makine, teçhizat ve personelleri iş başında
bulundurmadığı takdirde her gün için;
a-) Kiralanan iş makinelerinin günlük mesaiye geç gelmeleri,
b-) İş Makinaların belirtilen güzergâh dışında çalışma yapması,
c-) Yüklenici tarafında çalıştırılacak personelin hiç bir mazeret beyan etmeden iş
yerine gelmemesi, işe geç gelmesi, işleri aksatması, habersiz olarak iş yerini erken terk
etmesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
d-) İdarenin operatör değiştirme talebinde bulunması durumunda yüklenici tarafından
24 saat içinde operatörün değiştirilmemesi,
e-)Yüklenicinin sözleşmeyi imzalamasından sonra kurumumuzun belirleyeceği tarih 5
(Beş) takvim günü içerisinde Daire Başkanlığımızca oluşturulacak komisyonca her bir araç
için düzenlenen araç uygunluk belgesinde araçların teknik şartnamede istenilen koşulları
sağlamaması,
f-) Şantiyede anılan İş Güvenliği ekipmanlarından herhangi birini bulundurmayan,
eksik ekipman ile çalışan personelin tespit edilmesi durumunda,
g-) Makine veya operatörden kaynaklı çalışma yapılamayan her bir araç için günlük
yevmiyesi kesilecek ayrıca yevmiye bedeli üzerinden yüzde elli (%50) oranında cezai işlem
uygulanacaktır.
Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda sözleşme bedelinin %30'unu geçemez.
Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin %30’ unu geçmesi durumunda bu orana kadar
uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20'nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme tek taraflı olarak feshedilecektir.” düzenlemesi
yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Açık İhale Usulü ile İhale
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri,
cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinin 16.1.2 numaralı bendinde yer alan
düzenleme ve bu bende ilişkin 26.1, 26.2 ve 26.3 numaralı dipnotlarında yer alan
açıklamalara göre Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2 numaralı bendinde yer alan tablonun Tip
Sözleşmede yer aldığı şekliyle idarece doldurulması ve söz konusu tablo kapsamında ihale
konusu işin ifası sırasında ortaya çıkabilecek aykırılık hallerinin, belirlenen aykırılık
hallerinin oluşması durumunda ceza kesilmeden evvel ihtar yapılıp yapılmayacağının,
aykırılık durumunda kesilecek ceza oranının ve 3’ten az olmamak üzere sözleşmenin feshini
gerektirecek aykırılık sayısının idarece belirlenmesi gerekmektedir.
Başvuru konusu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri,
cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinin 16.1.2 numaralı bendinde ise
yukarıda bahsi geçen aykırılık hallerine ilişkin tabloda bahsi edilen bilgilerin bulunmadığı,
bunun yerine söz konusu tablo kısmında “Aykırılık hali bilgileri belirtilmemiştir.” ibaresinin
mevcut olduğu tespit edilmiştir.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Açık İhale Usulü ile İhale
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri,
cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinin 16.1.3 numaralı bendinde, 4735
sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşmenin idarece feshedileceği aykırılık hallerinin idarece belirlenerek listelenmesi
gerekmektedir.
Başvuru konusu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri,
cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinin 16.1.3 numaralı bendinde ise idarece
“Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilir.”
ibaresine yer verilmiş, ancak bu ibarenin hemen arkasından “Sözleşme tasarısında
belirtilmeyip Teknik Şartnamede belirtilen diğer cezai müeyyideler ve ceza tutarları da geçerli
olacaktır.” İfadesine yer verildiği, anılan Teknik Şartname’nin “Cezalar” başlıklı maddesinde
aykırılık hallerinin başlıklar altında düzenlenmiş ve söz konusu aykırılıkların oluşması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
durumunda kesilecek ceza oranından bahsedilmiştir.
Yine Teknik Şartname’nin “Cezalar” başlıklı maddesinde “Kesilecek cezanın toplam
tutarı, hiçbir durumda sözleşme bedelinin %30'unu geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme
bedelinin %30’ unu geçmesi durumunda bu orana kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735
sayılı Kanunun 20'nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşme tek taraflı olarak feshedilecektir.” ifadesinden, anılan madde düzenlemeleri uyarınca
kesilecek ceza tutarları toplamının sözleşme bedelinin %30’ unu geçmesi durumunda,
uygulanacak cezaların yanı sıra sözleşmenin idarece “feshedilebileceği” anlaşılmaktadır.
Yukarıda yapılan tespitler doğrultusunda, bir hizmet alımı ihalesine ilişkin Sözleşme
Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı
maddesinin 16.1.2 numaralı bendinde, cezaya konu olacak aykırılık hallerinin, bunlara ilişkin
ceza oranlarının ve tekrarlanabilecek asgari ceza sayısının ilgili bentte bulunan tablo
kapsamında idarece belirlenmesi; aynı maddenin 16.1.3 numaralı bendinde ise 4735 sayılı
Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın
sözleşmenin idarece feshedileceği aykırılık hallerinin yine idarece belirlenerek listelenmesi
gerekmekte iken başvuru konusu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2 numaralı bendinde
aykırılık hallerine ilişkin tabloya yer verilmemesi ve 16.1.3 numaralı bentte ise sözleşmenin
idarece feshedileceği aykırılık hallerine ilişkin liste yerine, Teknik Şartname maddesi
düzenlemeleri kapsamında içinde ceza oranları içeren bir aykırılık hali listesi ve kesilecek
ceza tutarları toplamının sözleşme bedelinin %30’ unu geçmesi halinde sözleşmenin
feshedilebileceğinin belirtilmesinin, Tip Sözleşme’nin 16.1.3’üncü bendindeki düzenleme
uyarınca bu bentte belirtilen aykırılık hallerinin ihlali durumunda uygulanacak tek yaptırımın
fesih yaptırımı olması gerektiği dikkate alındığında, kamu ihale mevzuatındaki mevcut
düzenlemelere aykırılık teşkil ettiği sonucuna varılarak başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olduğu anlaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak her
türlü Vergi (KDV Hariç), ulaşım, nakliye, sürücü, konaklama, yemek, sigorta, resim, harç,
amortisman, bakım-onarım, lastik ve benzeri tüm giderler ile söz konusu araçlara takılacak
takip sistemlerinin tüm giderleri ile hizmetin yerine getirilmesine yönelik doğacak diğer
giderler ve burada belirtilmeyip, teknik şartnamede bahsi geçen tüm giderler yükleniciye ait
olmak üzere teklif fiyata dahildir
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”
düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…48.1…İşin Süresi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
boyunca kontrol mühendislerinin kullanımına sunulmak üzere 2 adet en az 2016 model motor
gücü en az 120 hp, dizel, silindir hacmi 1500-2000 cc, otomatik vites 4x2 SUV arazi aracı
temin edilecek olup, yakıt vergi, sigorta, bakım, arıza gibi tüm giderler yüklenici tarafından
karşılanacaktır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı maddesinde “Daire Başkanlığımızın
belirleyeceği Van Büyükşehir Belediye sınırları dâhilinde (13 ilçeye bağlı mahallelerde) ve
tarımsal işlerde kullanılmak üzere Sulama kanalları, sulama göleti tesislerinin temizlenmesi,
arazi yollarının yapılması, temizlenmesi ve arazi yolarında reglaj çalışmaları için 15 adet
Paletli Ekskavatör, 10 adet Kazıcı Yükleyici ( Beko Loder), 3 adet Greyder (operatörlü), 2
adet Çekici- Lowbed 1 adet Kamyon 1 adet Akaryakıt Tankeri (şoförlü) 3 adet Pikap
(şoförsüz) 7/24 gün/saat olarak kiralanması ile ilgili hizmet alım ihalesi işini kapsamaktadır.”
düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İşin Süresi” başlıklı maddesinde “İşin süresi işe başlama
tarihinden itibaren 240 (İki yüz Yetmiş) takvim günüdür” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 7’nci maddesinde “Kiralanacak iş makinaları işin başlangıcından
kabul tarihine kadar kontrol mühendisinin iş kontrolü sağlaması için şoförsüz en az 2016
model, motor gücü en az 120 Hp, Dizel, motor silindir hacmi 1500- 2000 cc. olan 2 Adet 4X2
SUV otomatik vites, yüklenici tarafından temin edilecektir. (Yakıt, arıza, kaza, sigorta, kasko,
vergi ve diğer genel giderler yükleniciye aittir.) Bu işlemler sözleşme giderlerine dâhil olup
yükleniciye bu araçlar için herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. İş başlama tarihi itibariyle
getirilmeyen her bir araç için günlük 750.00 TL cezai işlem uygulanacaktır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Kontrol Teşkilatı, görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci
maddesinde “18.1. İşin, sözleşme ve eklerine uygun olarak yürütülüp yürütülmediği İdare
tarafından görevlendirilen Kontrol Teşkilatı aracılığıyla denetlenir. Kontrol Teşkilatı, Genel
Şartnamenin Dördüncü Bölümünde belirtilen yetkileri kullanır ve görevleri yerine getirir.”
düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı 19’uncu
maddesinde “19.1. İşin yürütülmesi sırasında tutulacak tüm kayıt ve tutanaklar genel
şartname, idare şartname, teknik şartname, sözleşme tasarısı, uygulama yönetmeliği v.b. usul
ve esaslar çerçevesinde idare ve yüklenici tarafından müştereken tutulacaktır. (Araçların
çalışma gün ve saatleri, puantajları ve benzeri)” düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. İşin Süresi
boyunca kontrol mühendislerinin kullanımına sunulmak üzere 2 adet en az 2016 model motor
gücü en az 120 hp, dizel, silindir hacmi 1500-2000 cc, otomatik vites 4x2 SUV arazi aracı
temin edilecek olup, yakıt vergi, sigorta, bakım, arıza gibi tüm giderler yüklenici tarafından
karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 48’inci, Teknik Şartname’nin 7’nci ve Sözleşme Tasarısı’nın
36’ncı maddelerinde, iş süresince kontrol mühendislerinin kullanımına sunulmak üzere 2 adet
en az 2016 model motor gücü en az 120 hp, dizel, silindir hacmi 1500-2000 cc, otomatik vites
4x2 SUV arazi aracının yüklenici tarafından temin edileceğine ve yakıt, vergi, sigorta, bakım,
arıza gibi tüm giderlerin yüklenici tarafından karşılanacağına yönelik düzenlemelere yer
verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
Teknik Şartname düzenlemeleri incelendiğinde, ihale konusu işin, Van Büyükşehir
Belediye Başkanlığı sınırları dâhilinde (13 ilçeye bağlı mahallelerde) ve tarımsal işlerde
kullanılmak üzere sulama kanalları ve sulama göletleri tesislerinin temizlenmesi, arazi
yollarının yapılması, temizlenmesi ile arazi yolarında reglaj çalışmaları için 15 adet Paletli
Ekskavatör, 10 adet Kazıcı Yükleyici( Beko Loder), 3 adet Greyder (operatörlü), 2 adet
Çekici- Lowbed, 1 adet Kamyon, 1 adet Akaryakıt Tankeri(şoförlü), 3 adet Pikap (şoförsüz)
aracın 7 gün 24 saat olarak kiralanması işi olduğu, işin süresinin 240 takvim günü olduğu
tespit edilmiştir.
Sözleşme Tasarısına ait düzenlemeler incelendiğinde, idare bünyesindeki kontrol
teşkilatı aracılığıyla ihale konusu işin, sözleşme ve eklerine uygun olarak yürütülüp
yürütülmediğinin denetiminin gerçekleştirileceği, işin yürütülmesi sırasında tutulacak tüm
kayıt ve tutanakların genel şartname, idare şartname, teknik şartname, sözleşme tasarısı,
uygulama yönetmeliği v.b. usul ve esaslar çerçevesinde idare ve yüklenici tarafından
müştereken tutulacağı, araçların çalışma gün ve saatleri ile puantajlarına ilişkin bilgilerin
tutanak altına alınacağı anlaşılmıştır.
İhale dokümanı düzenlemeleri dikkate alındığında, Teknik Şartname
düzenlemelerinden ihale konusu iş kapsamında kiralanacak makine ve araçların çalıştırılacağı
iş ve çalışma alanları anlaşılabilmektedir. İdari Şartname’nin 48’inci, Teknik Şartname’nin
7’nci ve Sözleşme Tasarısı’nın 36’ncı maddeleri uyarınca kontrol teşkilatının kullanımına
sunulacak 2 adet SUV araç ile ihale konusu iş süresince kiralanacak makine ve araçlar
tarafından gerçekleştirilecek çalışmalara ilişkin denetimin gerçekleştirilmesinin amaçlandığı
anlaşılmaktadır.
Her ne kadar ihale dokümanı düzenlemelerinde kontrol teşkilatının kullanımına
sunulacak 2 adet SUV araç tarafından yapılacak km bilgisi ile kullanılacağı saat süresine
ilişkin süreye yer verilmemiş olsa da Teknik Şartname düzenlemelerinden ihale konusu işin
süresinin 240 takvim günü olduğu ve kontrol araçlarının işin süresi boyunca kullanılacağı
bilgisinin anlaşılabildiği dikkate alındığında 2 adet SUV kontrol aracının ihale konusu işin
yürütülmesi ile doğrudan ilgili olduğu, kullanım süre ve şekilleri ihale dokümanından
anlaşılabildiği kanaatine ulaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı maddesinde “…15 adet Paletli
Ekskavatör, 10 adet Kazıcı Yükleyici ( Beko Loder), 3 adet Greyder (operatörlü), 2 adet
Çekici- Lowbed 1 adet Kamyon 1 adet Akaryakıt Tankeri (şoförlü) 3 adet Pikap (şoförsüz)
7/24 gün/saat olarak kiralanması ile ilgili hizmet alım ihalesi işini kapsamaktadır.”
düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin 3’üncü maddesinde “Yüklenici, İdarenin istediği yer ve saatte İş
Makinesini çalıştırmaya hazır bulundurmakla yükümlüdür. Kiralanacak olan iş makinaları
aylık olarak kiralanmış olacak ve bu esaslara uygun puantaj düzenlenecektir. İdare isterse
7/24 Günün her saatinde hafta sonları ve resmî tatiller de dâhil aracı çalıştırabilir. Yüklenici
firma herhangi bir fiyat farkı talep edemeyecektir. İş makineleri kontrol teşkilatı tarafından
araç takip sistemi üzerinde 8 saat üzerinden çalışma süresi olarak değerlendirilecektir. Araç
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
takip sisteminde günlük 8 saatini tamamlamayan iş makinasının eksik saatleri hesaplanıp her
bir saat için günlük yevmiye bedelinin bir saate denk gelen tutarı hesaplanıp yevmiyesi
kesilecektir. Yüklenici bu konuda herhangi bir hak iddia edemeyecektir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 19’uncu maddesinde “Sözleşme imzaladıktan sonra kurumumuzun
uygun gördüğü tarih itibari ile işe başlanacaktır. İşe başlama tarihinden önce yüklenici
firmaya iş başlama tarihi yazılı olarak bilgilendirilecek ve iş başlama yapıldıktan sonraki 5 iş
günü içerisinde yüklenici firma, şartnamede belirtilen araç ve iş makinalarım iş sahasında
bulunduracaktır. Kabul işlemleri yapıldıktan sonra uygunluk belgesi verilen iş makinaları işe
başlama yapılacak, uygun olmayan iş makinaları için ise verilen 5 günlük süreden sonra her
bir araç için günlük yevmiye ödemesi yapılmayacak olup, ayrıca çalışılmayan her bir saat
için günlük yevmiye bedelinin (%50) oranında cezai işlem uygulanacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
İhale dokümanı ekinde yer alan birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer verildiği şekilde
düzenlenmiştir.
BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİi
İhale kayıt numarası : 2021/838402
A
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
B
Birimi Miktarı Teklif Edilen Birim Tutarı
Fiyat
Sıra
No
1
2
3
4
5
6
7
Ekskavatör (15X8=120 ay)
araç x
ay
araç x
ay
araç x
ay
araç x
ay
araç x
ay
araç x
ay
araç x
ay
120
Kazıcı Yükleyici (Beko Loder)
(10x8=80 ay)
Greyder (3x8=24 ay)
80
24
Kamyon (1x8=8 ay)
8
Akaryakıt Tankeri (1x8=8 ay)
Çekici-Lowbed (2x8=16 ay)
Pikap (3x8=24 ay)
8
16
24
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Teknik Şartname düzenlemeleri incelendiğinde, ihale konusu iş kapsamında, 7 gün 24
saat 15 adet Paletli Ekskavatör, 10 adet Kazıcı Yükleyici ( Beko Loder), 2 adet Çekici-
Lowbed, 1 adet Kamyon, 3 adet Pikap’ın şoförsüz olarak, 1 adet Akaryakıt Tankeri ile 3 adet
Greyder’in şoförlü çalıştırılacağı,
Yüklenicinin, idarenin istediği yer ve saatte iş makinesini çalıştırmaya hazır
bulundurmakla yükümlü olduğu, kiralanacak olan iş makinalarının aylık olarak kiralanacağı
ve bu esaslara uygun puantajın kontrol teşkilatınca düzenleneceği, idare isterse haftanın her
günü her saatinde hafta sonları ve resmî tatiller de dâhil araçları çalıştırabileceği, yüklenicinin
herhangi bir fiyat farkı talep edemeyeceği, iş makinelerinin kontrol teşkilatı tarafından araç
takip sistemi ile çalışma süresinin 8 saat olarak değerlendirileceği, günlük 8 saat çalışmasını
tamamlamayan iş makinasının eksik çalışma saatleri hesaplanıp her bir saat için günlük
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
yevmiye bedelinin bir saate denk gelen tutarı hesaplanıp, yevmiyesinin kesileceği,
yüklenicinin bu konuda herhangi bir hak iddia edemeyeceği anlaşılmaktadır.
Birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, ihale konusu iş kapsamında kiralanacak
makine ve araçlara ilişkin teklifin “araç sayısı(Birim) x 8 ay(miktar)”ın dikkate alınarak
isteklilerce hazırlanacağı, ayrıca iş kapsamında akaryakıt tankeri ile 3 adet greyder şoförlü
olarak çalıştırılacak personel için birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemi satırı açılmadığı,
anılan şoförlere ilişkin maliyetlerin ilgili araçların çalıştırılma maliyetleri kapsamında
değerlendirilerek isteklilerce teklif bedellerine dahil edileceği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen Teknik Şartname ile birim fiyat teklif cetveli düzenlemeleri
dikkate alındığında, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlar ile şoförlerin
kiralanmasının ay hesabı dikkate alınarak gerçekleştirileceği ve birim fiyat teklif cetvelinde
ay hesabı üzerinden açılan satırlar ile isteklilerin maliyet bileşenlerini dikkate alarak
tekliflerini hazırlayacakları anlaşılmaktadır.
Diğer yandan Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinde ise günlük 8 saatlik iş
çalışmasını tamamlamayan araçların saatlik yevmiyesinin hesaplanarak ücretlerinden kesinti
yapılacağına yönelik düzenlemeye yer verilmiştir. Anılan düzenleme ile kiralanacak araçlara
ilişkin ödemelerin saatlik çalışmaları dikkate alınarak gerçekleştirileceği, çalışılmayan iş
saatleri için ise ücret ödenmeyeceği anlaşılmaktadır.
İhale dokümanı düzenlemelerinde, araçlara ilişkin kiralamanın aylık olarak
gerçekleştirileceği ve tekliflerin ay hesabı dikkate alınarak oluşturulması gerektiği yönünde
düzenlemelere yer verilmiş olmasına rağmen ihale konusu iş süresince kiralamalara ilişkin
ödemelerin çalışılan iş saati üzerinden gerçekleştirilecek olmasının isteklilerin ihale konusu iş
süresince katlanacakları maliyetleri hesaplamasını engeller nitelikte olduğu anlaşılmaktadır.
Ayrıca ihale konusu iş kapsamında 1 adet Akaryakıt Tankeri ile 3 adet Greyder’in
şoförlü çalıştırılacağına yönelik düzenlemelere yer verildiği dikkate alındığında, iş
kapsamında 4 adet şoförün çalıştırılacağı anlaşılmaktadır.
Her ne kadar Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinde, hafta sonları ve resmi tatil
günlerin araçların çalıştırılabileceğine yönelik düzenlemelere yer verilmiş olsa da hafta
sonları ve resmi tatil günlerinde gerçekleştirilecek çalışmalara ilişkin olarak ihale
dokümanında açık düzenlemelere yer verilmediği, anılan günlerde çalışma yapılacağının
kesin ve belirli olmadığı dikkate alındığında söz konusu düzenlemenin isteklilerin tekliflerini
oluşturmalarını engeller nitelikte olmadığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler dikkate alındığında başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında
yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve
hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının
zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması,
Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme
bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla
yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale
dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.
Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde,Cumhurbaşkanı bu oranı sözleşme
bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış
yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının
ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.
Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,
yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve
yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı
işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”
hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal ve hizmet alımlarında iş artışı ve iş eksilişi”
başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. 4735 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinde birim fiyat teklif
almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımları sözleşmelerinde;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması,
Şartlarıyla sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve
ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği
belirtildiğinden; sözleşme bedelinin % 20’sine kadar iş artışı, birim fiyat üzerinden
sözleşmeye bağlanan mal ve hizmet alımları için söz konusu olabilecektir. Dolayısıyla götürü
bedel üzerinden sözleşmeye bağlanan mal ve hizmet alımlarında iş artışı söz konusu
olmayacaktır.
26.2. Süreklilik arz eden ve birim fiyat üzerinden sözleşmeye bağlanan hizmet
alımlarında, işin devamı sırasında 4735 sayılı Kanunun 24 üncü maddesine göre yalnızca işin
miktarı artırılarak iş artışı (sözleşme bedelinde artış) yapılabilir. Bu nedenle, işin süresinin
uzatılması suretiyle iş artışı yapılması mümkün değildir…” açıklaması,
Teknik Şartname’nin 2’nci maddesinde “İdare tek taraflı olarak fiili durumları göz
önünde bulundurarak araç sınıfına bakılmaksızın sözleşme sürecinde çalışacak olan araç
veya iş makinası sayılarında artış ve azalış yapabilir. Yüklenici bu konuda herhangi bir
itirazda bulunamaz. Artış yapılması durumunda aylık olarak kiralanan makinaların yüklenici
firmanın teklif cetvelindeki fiyatları baz alınarak hesaplanıp; yükleniciye bu fiyatlar
üzerinden ödeme yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesinde, hizmet alımı
sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde,
artışa konu olan işin sözleşmeye esas proje içinde kalması ve idareyi külfete sokmaksızın asıl
işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması halinde birim fiyat teklif
almak suretiyle ihale edilen hizmet alımlarında sözleşme bedelinin % 20 'sine kadar oran
dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı
yükleniciye yaptırılabileceği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,
yüklenici işi bitirmek zorunda olduğu, bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek
giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme
fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar
üzerinden ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
Teknik Şartname’nin 2’nci maddesinde, idarece tek taraflı olarak araç sınıfına
bakılmaksızın sözleşme sürecinde çalışacak olan araç veya iş makinası sayılarında artış ve
azalış yapabileceği, artış yapılması durumunda aylık olarak kiralanan makinaların yüklenici
firmanın birim fiyat teklif cetvelindeki fiyatları baz alınarak ödeme yapılacağına yönelik
düzenlemelere yer verildiği görülmüştür.
İtirazen şikayete konu hizmet alımı işinin birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale
edildiği ve isteklilerin, ihale konusu iş kapsamında kiralanacak iş makinesi ve araçlara ilişkin
maliyetlerini aylık bazda hesaplayarak birim fiyat teklif cetvellerine yansıtacakları dikkate
alındığında, idarece iş kapsamında çalıştırılacak iş makinesi ve araçların sayılarında, 4735
sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesi hükümleri uyarınca ve anılan
hükümlerde belirlenen sınırlar dahilinde artış veya azalış gerçekleştirilmesinde herhangi bir
mevzuata aykırılık bulunmadığı, aksi durumun idarece faydalanılmayacak bir işle ilgili olarak
ödeme yapma sonucunu doğuracağı anlaşılmaktadır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesinde, hizmet alımı
sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde,
artışa konu olan işin sözleşmeye esas proje içinde kalması ve idareyi külfete sokmaksızın asıl
işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması halinde birim fiyat teklif
almak suretiyle ihale edilen hizmet alımlarında sözleşme bedelinin % 20 'sine kadar oran
dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı
yükleniciye yaptırılabileceği,
Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,
yüklenici işi bitirmek zorunda olduğu, bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek
giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme
fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar
üzerinden ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesinde, birim fiyat
teklif alınmak suretiyle ihale edilen hizmet alımı ihalelerinde sözleşme bedelinin %20’sine
kadar oran dahilinde iş artışı gerçekleştirilebileceği hüküm altına alınmış olsa da anılan artışın
ihale konusu işin miktarına yönelik olduğu, işin süresinin artırılması yoluyla iş artışı
gerçekleştirilemeyeceği anlaşılmaktadır.
Her ne kadar Teknik Şartname’nin 18’nci maddesinde, kiralanacak olan iş
makinalarının idarece uygun görülmesi halinde işin süresinde artış veya azalış yapabileceğine
yönelik düzenlemelere yer verilmiş olsa da, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun
24’üncü maddesi hükmü uyarınca idarelerin işin süresinin uzatımı yoluyla iş artışı
gerçekleştirebilme imkanı bulunmadığı anlaşılmaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler dikkate alındığında başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.25. İhale dokümanında
günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin
düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak
kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve
izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan
işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir.
İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak
belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin
haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen
yükümlülüklere uymak zorundadır…” açıklaması,
Teknik Şartname’nin 12’nci maddesinde “Geçerli bir mazereti olması durumunda
ilgili araç şoförü/operatörü izin alacağı günden 1 (bir) gün önce durumunu idare personeline
bildirecek ve yüklenici firma yedek şofor/operatör getirecektir. Şoför/operatör bulunmaması
durumunda ilgili araç o gün çalışmamış sayılır ve bu konuda yükleniciye bir ödeme yapılmaz.
Ayrıca günlük yevmiye bedelini üzerinden yüzde elli (%50) oranında cezai işlem
uygulanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname düzenlemeleri incelendiğinde, ihale konusu iş kapsamında, 7 gün 24
saat 15 adet Paletli Ekskavatör, 10 adet Kazıcı Yükleyici ( Beko Loder), 2 adet Çekici-
Lowbed, 1 adet Kamyon, 3 adet Pikap’ın şoförsüz olarak, 1 adet Akaryakıt Tankeri ile 3 adet
Greyder’in şoförlü çalıştırılacağı, başka bir ifadeyle iş kapsamında 4 adet şoförün tam
zamanlı olarak çalıştırılacağı anlaşılmaktadır.
Teknik Şartname’nin 12’nci maddesinde, geçerli bir mazereti olması durumunda ilgili
araç şoförü/operatörünün izin alacağı günden 1 gün önce durumunu idare personeline
bildireceği ve yüklenicinin yedek şoför/operatör getireceğine yönelik düzenlemelere yer
verildiği görülmüştür.
İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde ihale konusu işin personel
çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı anlaşılmıştır.
İtirazen şikayete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı
olmadığı ve iddia konusu Teknik Şartname düzenlemesinin, hizmetin ifasının eksiksiz bir
şekilde yerine getirilmesini teminen idare tarafından konulan tedbir amaçlı düzenleme olduğu
göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu düzenlemenin anılan Tebliğ açıklamalarına
aykırılık taşımadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.20. İşin yürütülmesinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
görev alacak ve haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarenin iş yerinde geçirecek şef,
müdür, koordinatör gibi personel için ücret ödenmeyeceğine ve teklif fiyata dahil
edilemeyeceğine dair düzenleme yapılmayacaktır. Şef, müdür, koordinatör gibi personel
öngörülmüşse bu personelin toplam personel sayısına ve teklif fiyata dahil olduğu kabul
edilecektir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak her
türlü Vergi (KDV Hariç), ulaşım, nakliye, sürücü, konaklama, yemek, sigorta, resim, harç,
amortisman, bakım-onarım, lastik ve benzeri tüm giderler ile söz konusu araçlara takılacak
takip sistemlerinin tüm giderleri ile hizmetin yerine getirilmesine yönelik doğacak diğer
giderler ve burada belirtilmeyip, teknik şartnamede bahsi geçen tüm giderler yükleniciye ait
olmak üzere teklif fiyata dahildir…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 20’nci maddesinde “Kiralanan araçların saha şartlarını yerine
getirebilmesi, makinaların takibinin (nakil, performans (vb.) yapılması, kontrol mühendisine
bilgi ve belge hazırlaması için 1 adet makine mühendisi veya makine teknikeri işin başında
bulundurulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, Teknik Şartname’de yer verilen tüm
giderlerin isteklilerin teklif fiyatına dahil olduğuna yönelik düzenlemelere yer verildiği,
Teknik Şartname’nin 20’nci maddesinde, ihale konusu işin yürütümü sırasında kontrol
mühendisine bilgi ve belge hazırlaması için 1 adet makine mühendisi/teknikeri personelin işin
başında bulundurulacağına yönelik düzenlemeye yer verildiği görülmüştür.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, ihale konusu iş kapsamında
çalıştırılacak personellere ilişkin satır açılmadığı, iş kapsamında çalıştırılacak personeller ait
maliyetlerin birim fiyat teklif cetvelinde yer verilen iş kalemlerine dahil edilmesi suretiyle
isteklilerin tekliflerine dahil edileceği anlaşılmıştır.
İtirazen şikayete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı
olmadığı dikkate alındığında, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.20’nci maddesinde yer verilen
açıklamaların itirazen şikayete konu ihalede göz önünde bulundurulamayacağı
değerlendirilmektedir.
Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler dikkate alındığında, itirazen şikayete
konu edilen 1 adet personele ilişkin maliyetlerin teklif bedeline dahil olduğuna yönelik
düzenlemelere ihale dokümanında yer verildiği ve birim fiyat teklif cetvelinde yer alan iş
kalemlerine anılan personelin maliyetlerinin dahil edilmesi suretiyle isteklilerin tekliflerini
oluşturabileceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/013
: 9
: 02.03.2022
: 2022/UH.II-308
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.