Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Samsun İl Sağlık Müdürlüğü
/
2022/435053-Müdürlüğümüz ve Bağlı Birimlerin İhtiyacına Binaen 18 Aylık Hasta Taşıma Hizmet Alımı İşi
Bilgi
İKN
2022/435053
Başvuru Sahibi
Halil Çalık
İdare
Samsun İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
Müdürlüğümüz ve Bağlı Birimlerin İhtiyacına Binaen 18 Aylık Hasta Taşıma Hizmet Alımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
BAŞVURU SAHİBİ:
Halil Çalık,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Samsun İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/435053 İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüz ve Bağlı Birimlerin İhtiyacına Binaen 18
Aylık Hasta Taşıma Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Samsun İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 03.06.2022 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Müdürlüğümüz ve Bağlı Birimlerin İhtiyacına Binaen 18 Aylık Hasta
Taşıma Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Halil Çalık’ın 30.05.2022 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 01.06.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
13.06.2022 tarih ve 27645 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.06.2022 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/616 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) 6552 Sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 8 inci
maddesi ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddeleri
birlikte değerlendirildiğinde ihale konusu işte çalışacak personelin ihbar, kıdem tazminatı gibi
özlük haklarından tek başına yüklenicinin sorumlu tutulacağına dair ihale dokümanında yer
alan düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu, kıdem ve ihbar tazminatının vs. yaklaşık
maliyet hesabına dâhil edilip edilmediği hususunda tereddütlerinin bulunduğu, söz konusu
düzenlemelerin tekliflerin oluşturulmasını engelleyici ve isteklileri tereddüde düşürücü
nitelikte olmakla birlikte işin ifası aşamasında telafisi güç sorunlara neden olacağı,
2) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca tüm önlemlerden ve doğacak
zararlardan yüklenicinin sorumlu olacağına dair Teknik Şartname düzenlemelerinin mevzuata
aykırı olduğu,
3) Sözleşme Tasarısı'nın 16.1.1 maddesinde “Sözleşme hükümlerine uyulmaması”
şeklinde tanımlanan genel aykırılık hali ile Sözleşme Tasarısı'nın 16.1.2 maddesindeki
tablonun 1’inci maddesinde tanımlanan özel aykırılık hali (İşin sözleşme ve ekinde yer alan
Teknik Şartname'de belirtilen hususlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi) niteliği itibariyle
aynı/genel aykırılık hali olup farklı ceza oranları belirtilmesinin mevzuata aykırı olduğu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
…
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. …” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”
başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak
suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir…”
hükmü,
6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 3’üncü
maddesinde “4857 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“İşverenler, alt işverene iş vermeleri hâlinde, bunların işçilerinin ücretlerinin ödenip
ödenmediğini işçinin başvurusu üzerine veya aylık olarak resen kontrol etmekle ve varsa
ödenmeyen ücretleri hak edişlerinden keserek işçilerin banka hesabına yatırmakla
yükümlüdür.” hükmü,
Anılan Kanun’un 8’inci maddesinde “4857 sayılı Kanunun 112 nci maddesine
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak
suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir.” hükmü
yer almaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci
maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Müdürlüğümüze Bağlı Birimlerin İhtiyacına Binaen 18 Aylık Hasta Taşıma
Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
Yakıt ve Şoför dahil Hasta Taşıma Hizmet Alımı İşi (4 Adet Minibüs toplam
240.000km.)
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Samsun İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı
Birimleri” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım,
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri, teknik şartnamede şekli ve içeriği belirtilen ve
yüklenicinin sorumluluğu altında olan giderler, araçlardaki sürücü ve yolcuların yaralanma
veya ölümü halinde ödenecek Ferdi Kaza Koltuk Sigorta giderleri, Zorunlu Mali Sorumluluk
Poliçesi giderleri, araçlarla ilgili Trafik Sigortası, Kasko Sigortası, her türlü vergi ve buna
benzer yasal sorumluluklar, araçların periyodik bakımları ve araç muayeneleri giderleri,
kullanıcı hatası veya kaza sonucu yapılan tamirat, yedek parça, lastik değiştirme vb. giderler,
yüklenici aracılığıyla çalışan sürücülerin ücretleri, sosyal güvenlik primi, vergi, işsizlik
sigortası primleri vb. ödemeleri, mevzuattan doğan bütün iş, sosyal güvenlik ve diğer ilgili
yasal düzenlemeler uyarınca, çalışanların özlük, yıllık ücretli izin, Ulusal Bayram ve Resmî
Tatil günlerinde çalışma, fazla çalışma ve kıdeme ilişkin hakları ile buna benzer tüm sosyal
hakları ve vergi, harcama ve her türlü diğer ödemeleri teklif fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı % 2'dir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Araç Sürücüsünün Özellikleri” başlıklı 4’üncü maddesinde
“…4.8.Yüklenici sözleşme süresi boyunca tüm araç sürücülerini 4857 sayılı İş Kanunu, 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ve bu Kanunlara dayanılarak hazırlanmış olan yönetmelik ve
genelgelere uygun olarak istihdam etmek zorundadır. Yüklenici 6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanunu kapsamında, işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili her türlü önlemi almak
zorundadır.
sorumludur.
Bu kapsamda doğacak kazalardan ve mesleki hastalıklardan Yüklenici
4.9.Sürücülerin ücretleri, sosyal güvenlik primi, vergi, işsizlik sigortası primleri vb.
ödemelerin tamamı yükleniciye aittir. Yüklenici, çalıştırılacak sürücülerin işvereni olması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
nedeniyle, mevzuattan doğan bütün iş, sosyal güvenlik ve diğer ilgili yasal düzenlemeler
uyarınca, çalışanların özlük, yıllık ücretli izin ve fazla çalışma ve kıdeme ilişkin hakları ile
buna benzer tüm sosyal hakları ve vergi, harcama ve her türlü diğer ödemeleri ile yürürlükte
bulunan tüm kanun ve bunlara ilişkin tüzük, yönetmelik ve tebliğlerle belirlenmiş
yükümlülüklerin yerine getirilmesinden tamamen kendisi sorumlu olacaktır.
…
4.11. Çalıştırılacak işçilerin her türlü sosyal, mali ve özlük hakları yükleniciye ait
olup, teklif edilen fiyata dahildir. …” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden, ihale konusu işin
Samsun İl Sağlık Müdürlüğü tarafından açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Müdürlüğümüz
ve Bağlı Birimlerin İhtiyacına Binaen 18 Aylık Hasta Taşıma Hizmet Alımı İşi” olduğu, söz
konusu ihaleye 7 isteklinin katıldığı, başvuru sahibi tarafından ihale dokümanının 30.05.2022
tarihinde edinildiği, ancak ihaleye teklif verilmediği, 3 istekli tarafından verilen tekliflerin
çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, 13.06.2022 tarihli ihale komisyonu kararı
ile ihalenin Hedef Ser. Hiz. Taş. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en
avantajlı ikinci teklif sahibinin ise Ay Tur Ser. Taş. Gıda İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
olarak belirlendiği görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem
tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan
işçilerin kıdem tazminatlarının ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından ödeneceği,
farklı kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı
üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son
kamu kurum veya kuruluşunun, ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya
kuruluşlarında geçen hizmet süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan
tahsil edeceği, kıdem tazminatı tutarının, 4734 sayılı Kanunu’nun ek 8 inci maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödeneceği düzenlenmiş; bu madde çerçevesinde
kıdem tazminatlarının ne şekilde kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı, Kamu İhale
Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında
İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik ile
belirlenmiştir.
İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Araç Sürücüsünün Özellikleri” başlıklı 4’üncü
maddesinde yer alan düzenlemede; sürücülerin ücretleri, sosyal güvenlik primi, vergi, işsizlik
sigortası primleri vb. ödemelerin tamamının yükleniciye ait olduğu, yüklenicinin,
çalıştırılacak sürücülerin işvereni olması nedeniyle, mevzuattan doğan bütün iş, sosyal
güvenlik ve diğer ilgili yasal düzenlemeler uyarınca, çalışanların özlük, yıllık ücretli izin ve
fazla çalışma ve kıdeme ilişkin hakları ile buna benzer tüm sosyal hakları ve vergi, harcama
ve her türlü diğer ödemeleri ile yürürlükte bulunan tüm kanun ve bunlara ilişkin tüzük,
yönetmelik ve tebliğlerle belirlenmiş yükümlülüklerin yerine getirilmesinden sorumlu olacağı
görülmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
İhale konusu iş ile ilgili olarak hazırlanan yaklaşık maliyet incelendiğinde ihale
konusu işin personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı olduğu, söz konusu
ihalelerde, kıdem tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve
kuruluşları olmayacağı, söz konusu giderlerden asıl işveren konumundaki ilgili kamu kurum
ve kuruluşlarının alt işvereni olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu,
Her ne kadar Teknik Şartname’nin “Araç Sürücüsünün Özellikleri” başlıklı 4’üncü
maddesinde “çalışan tüm personele ilişkin sorumluluğun (ücretleri, sosyal güvenlik primi,
vergi, işsizlik sigortası primleri) yükleniciye ait olduğu” yönünde düzenleme yapılmışsa da
ilgili Kanun hükmü karşısında sözleşmenin yürütülmesi aşamasında herhangi bir boşluk
doğmayacağı ve bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, sözleşme taraflarının
sözleşmenin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları, öte yandan, ihale
konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek
şekilde sona ereceği belirlenemeyeceğinden bu gidere ilişkin hesaplama yapılmasının
mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, tekliflerin hazırlanmasında kıdem
tazminatına ilişkin maliyetlerin dikkate alınmasına gerek bulunmadığı ve bu durumun teklif
verilmesine engel bir durum oluşturmadığı, bu nedenle de başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi
denir.
İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve
aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme,
yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve meslekî eğitim ve avlu gibi diğer
eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır. İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile
oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür.
İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan
kimselere işveren vekili denir. İşveren vekilinin bu sıfatla işçilere karşı işlem ve
yükümlülüklerinden doğrudan işveren sorumludur.
Bu Kanunda işveren için öngörülen her çeşit sorumluluk ve zorunluluklar işveren
vekilleri hakkında da uygulanır. İşveren vekilliği sıfatı, işçilere tanınan hak ve yükümlülükleri
ortadan kaldırmaz.
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.
Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt
işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin
muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl
işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez.” hükmü yer
almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Araç Sürücüsünün Özellikleri” başlıklı 4’üncü maddesinde
“…4.8.Yüklenici sözleşme süresi boyunca tüm araç sürücülerini 4857 sayılı İş Kanunu, 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ve bu Kanunlara dayanılarak hazırlanmış olan yönetmelik ve
genelgelere uygun olarak istihdam etmek zorundadır. Yüklenici 6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanunu kapsamında, işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili her türlü önlemi almak
zorundadır.
Bu kapsamda doğacak kazalardan ve mesleki hastalıklardan Yüklenici
sorumludur. …” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı
personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. Yüklenicinin sözleşme
konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu
düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup,
Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.
22.2. Yüklenici, tüm giderleri kendisine ait olmak üzere çalışanların işle ilgili sağlık ve
güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu çerçevede; çalışanların iş güvenliği uzmanı, iş yeri
hekimi ve zorunlu olması halinde diğer sağlık personeli tarafından sunulan hizmetlerden
yararlanması, çalışanların sağlık gözetiminin yapılması, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim
ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve
gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hâle getirilmesi
ve mevcut durumun iyileştirilmesi, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup
uyulmadığının izlenmesi, denetlenmesi ve uygunsuzlukların giderilmesi gibi iş sağlığı ve
güvenliği mevzuatı kapsamında iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin alınması zorunlu tedbirler
yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların sağlık ve güvenliğine ilişkin
tedbirler” başlıklı 39’uncu maddesinde “Yüklenici bütün giderleri kendisine ait olmak üzere
hizmetinde çalışanlar için, gerek teker teker ve gerekse topluca yaşadıkları ve çalıştıkları
yerler bakımından, yürürlükte olan iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine uygun olarak
her türlü sağlık ve güvenlik tedbirlerini almak ve çalışanların mevcut koşullara göre sağlıklı
bir şekilde yiyip içmeleri, dinlenmeleri, yatıp kalkmaları ve yıkanmaları, meslek
hastalıklarından korunmaları, hastalık veya bir kaza halinde tedavileri konularında ilgili
mevzuat hükümlerine ve idare veya kontrol teşkilatının kendisine vereceği talimata uymak
zorundadır.
Yüklenici, bütün giderleri kendisine ait olmak üzere, sözleşme konusu işin yürütülmesi
sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması zorunlu olan iş sağlığı ve
güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlüdür.” açıklaması yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
Yapılan incelemede, ihale konusu işi yürütecek bir isteklinin kendi sorumluluk
alanlarına idarenin de dahil edilmesinin beklenemeyeceği, yüklenicinin görev ve sorumluluğu
olarak belirtilen kriterlere göre tekliflerin hazırlanması gerektiği, idarenin ihale konusu iş için
iş yeri teslimini yapmakla, yüklenicinin de ihale konusu işi ihale dokümanı kriterlerine göre
yerine getirmekle yükümlü olduğu, istekli tarafından itirazen şikayete konu edilen hususların
işçi sağlığı ve iş güvenliğine yönelik olduğu, yukarıda yer verilen Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin 39’uncu maddesinde de belirtildiği üzere yüklenicinin bizzat çalıştıracağı
personelin haklarına ilişkin yükümlülüklerle sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme neticesinde, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşmenin feshi ve işin tasfiyesi” başlıklı
54’üncü maddesinde “Sözleşme yapıldıktan sonra yüklenicinin taahhüdünden vazgeçmesi
veya taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi
halinde, idarenin göndereceği bir uyarı yazısı ile ve nedenleri açıkça belirtilerek gereğinin
yapılması için kendisine on günden az olmamak üzere belirli bir süre verilir. Verilen bu süre,
sözleşme süresini etkilemeyeceği gibi gecikme cezasının uygulanmasını da engelleyemez.
Bu süre içinde yüklenici, uyarı yazısındaki talimata uymazsa ayrıca protesto çekmeğe
ve hüküm almağa gerek kalmaksızın idare, sözleşmeyi feshetmek hak ve yetkisine sahip olur.
...” düzenlemesi,
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine
göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir:
16.1.1. Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı,
sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin
tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda
ceza uygulanır.26.1 Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda
gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.
Aykırılık Hali
İhtar
Sözleşme Bedeli
Üzerinden Kesilecek Feshini Gerektiren
Ceza Oranı
Aykırılık Sayısı26.3
Sözleşmenin
Yapılacaktır/İhtar
Yapılmayacaktır26.2
1
2
3
….
…” açıklaması,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir:
16.1.1. Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı,
sözleşme bedelinin On Binde 2,00’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı
uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda
ceza uygulanır. Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda
gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.
Sıra Aykırılık Hali
No
İhtar
Yapılacaktır /
İhtar
Yapılmayacak
tır
Sözleşme Bedeli
Üzerinden Kesilecek
Ceza Oranı
Sözleşmenin
Feshini
Gerektiren
Aykırılık
Sayısı
1
2
İşin sözleşme ve ekinde yer İhtar
alan Teknik Şartnamede Yapılacaktır
belirtilen hususlara uygun
On Binde 3,00
On Binde 5,00
10
olarak gerçekleştirilmemesi
Yüklenicinin,
personele
yükümlülüklerini
getirmemesi
çalıştırdığı İhtar
ilişkin Yapılacaktır
yerine
10
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, Tip Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinden, Sözleşme
Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak
asgari ceza oranının belirtileceği, 16.1.2’nci maddesinde belirli sayıda gerçekleşmesi halinde
sözleşmenin feshini gerektiren aykırılıklara ve bu aykırılıklarda uygulanacak ceza oranına
tablo halinde yer verileceği anlaşılmaktadır.
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1’inci maddesinde genel aykırılık halinde
verilecek ceza oranının sözleşme bedelinin on binde 2’si olarak belirtildiği, 16.1.2’nci
maddesinde ise özel aykırılık hali olarak “İşin sözleşme ve ekinde yer alan Teknik
Şartnamede belirtilen hususlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi” ifadesine yer verilerek
genel bir aykırılık halinin yazıldığı ve söz konusu durumun oluşması halinde ise sözleşme
bedelinin on binde 3’ü oranında ceza uygulanacağının düzenlendiği, dolayısıyla her iki
maddede de genel aykırılık hallerine yer verildiği ve farklı oranların yazıldığı görülmüştür.
Yapılan inceleme neticesinde, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1 ve 16.1.2’inci
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 42
: 22.06.2022
: 2022/UH.II-762
maddelerinde yer alan düzenlemelerin birbiriyle çeliştiği anlaşıldığından başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.