Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü Tedarik ve Lojistik Daire Başkanlığı
/
2022/177978-Tdlhzm-1447 75 Adet Sürücüsüz Taşıt Kiralama
Bilgi
İKN
2022/177978
Başvuru Sahibi
Işık ZENGİN
İdare
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü Tedarik ve Lojistik Daire Başkanlığı
İşin Adı
Tdlhzm-1447 75 Adet Sürücüsüz Taşıt Kiralama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
BAŞVURU SAHİBİ:
Işık ZENGİN,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü Tedarik ve Lojistik Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/177978 İhale Kayıt Numaralı “Tdlhzm-1447 75 Adet Sürücüsüz Taşıt Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü Tedarik Ve Lojistik Daire
Başkanlığı tarafından 28.04.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tdlhzm-1447
75 Adet Sürücüsüz Taşıt Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Işık Zengin’in 20.06.2022
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.06.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 07.07.2022 tarih ve 31937 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.07.2022
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/716 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Şikâyetlerinin ihalenin 1’inci ve 2’nci kısmına yönelik olduğu, idarece 3 defa
zeyilname düzenlediği, Teknik Şartname’de değişiklikler yapıldığı, söz konusu değişiklikler
neticesinde ihale sürecinin (hazırlık ve icra) sağlıklı bir biçimde oluşturulamadığı, bu hali ile
ihalenin ifa edilmesinin güçleştiği, daha sağlıklı ve net bir biçimde ifa edilmesi için ihalenin
iptal edilmesi gerektiği,
2) Teknik Şartname’de araçlara yönelik muhtelif özelliklerin belirtildiği, ancak teklif
edilen araçlarda bu hususların olup olmadığının belirsiz olduğu, istekliler tarafından teklif
edilen araçların modellerinde opsiyonel olarak bulunan özelliklerin (katlanır arka koltuk olup
olmadığı, elektrik kumandalı yan ayna olup olmadığı vs.) bahse konu araçlarda bulunup
bulunmadığının sorgulanamaz olduğu dolayısıyla farklı özellik ve nitelikte olan araçların
gerçek değerleri ile kasko değer listesinde yer alan kasko sigorta değerinin %2’sine denk
gelen bir teklifin yapılıp yapılamayacağının da ölçülemez olduğu, netice itibarıyla araçlarda
bulunan şikâyete konu gereksiz özelliklerin Teknik Şartname’den çıkarılması ve idarece daha
net ve gerekli özellikler belirtilerek ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
3) Teklif edilen bir kısım araçların %50 yerli muhteva oranına uymadığı, motor
hacminin 1600 cm3 üzerinde olduğu, motor hacmi 1600 cm3’ün üzerinde olan araçların
kiralanmasının veya satın alınmasının mümkün olmadığı, dolayısıyla değerlendirmenin
yeniden yapılması ve bu şartlara uymayan firmaların tekliflerinin değerlendirme dışı
bırakılması gerektiği, değerlendirmenin sağlıklı yapılamayacağının anlaşılması halinde ise
ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
4) Taşıtların çalışma süresinin araçlar için aylık 4.000, pikap araçlar için aylık 5.000
km olarak belirtildiği, Şartname gereği bu değerlerin artırılabileceği veya azaltılabileceğinin
de belirtildiği, taşıtların çalışma süresi için belirli bir aylık kilometre belirtilmesi cümlesinin
ucunun açık olduğu, kilometre miktarlarının belirli bir limit ile sabitlenmesi gerektiği,
araçların ne kadar kilometre yapacağının, kaç defa bakım ihtiyacı duyacağının, lastiklerin ne
kadar yıpranacağının ve araçların kendisinin de ne kadar yıpranacağının belirsiz olduğu
dolayısıyla ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
5) İdari Şartname’de yer alan benzer iş tanımının çok geniş tutulduğu, bahse konu işin
araç kiralama hizmeti olduğu, personel taşıma, okul veya şehirlerarası/şehir içi taşıma gibi
işlerle bir tutulmasının mümkün olmadığı,
6) Bahse konu ihalede toplam 33 firma tarafından ihale dokümanı indirildiği, kısımlar
bazında ihaleye hem katılım hem de geçersiz tekliflerin sayısı göz önünde bulundurulduğunda
ihaleye katılımın yetersiz olduğu, gerekli rekabet koşullarının oluşmadığı,
7) a) Yerli malı olma şartının ve yerli malı muhteva oranının ihalede yeterlik kriteri
olmadığı, bu nedenle idarece yapılan değerlendirmelerin hatalı olduğu,
b) Yerli malı olma şartının İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak belirtilerek
ihalenin iptal edilmesi ve ardından yeniden ihale edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci, 4’üncü ve 7’nci iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler…” hükmü,
Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın
satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir...” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
...” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “1)
Süreler;
…
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikâyete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
…
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dâhildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhalenin yabancı isteklilere açıklığı” başlıklı 8’inci maddesinde
“8.1. İhale, yeterlik kriterlerini taşıyan tüm yerli ve yabancı isteklilere açıktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “ 7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında
beyan etmeleri gerekmektedir.
…
ı) İstekliler 1. ve 2. Kalem için yeterlilik bilgileri tablosunda kasko değer tespit
listelerini teklif ile birlikte sunacaklardır.
…
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7’nci maddesi
dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:
{Belirtilmemiştir}
7.5.5 Bu Şartnamenin 7’nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin
değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı
35’inci maddesinde “…35.3.1. Bu ihalede, tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler
lehine % 15 (rakam ve yazıyla) OnBeş oranında fiyat avantajı uygulanacaktır. Ortakları
arasında yabancı gerçek ve/veya tüzel kişi bulunan ortak girişimler bu fiyat avantajından
yararlanamaz. Yerli istekliler lehine fiyat avantajı, yabancı isteklilerin teklif ettikleri
bedellere, bu bedeller üzerinden yukarıda belirtilen fiyat avantajı oranı uygulanarak
bulunacak tutar eklenmek suretiyle hesaplanacaktır.” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
İhaleye ilişkin Teknik Şartname’nin “Taşıt Özellikleri” başlıklı 4’üncü maddesinde
“…4.3. 17.03.2006 Tarihli ve 2006/10193 Sayılı Bakanlar Kurulu kararı gereğince yabancı
menşeli (Yabancı menşeli taşıt; 237 sayılı taşıt kanunun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrası
uyarınca yerli muhteva oranı % 50’nin altında kalan taşıtları ifade eder.) ve motor hacmi
1600 cm3 geçen sürücüsüz binek taşıtlar kiralanamaz ve teklif edilemezler.” düzenlemesi yer
almaktadır.
İdari Şartname’de ihalenin, yeterlik kriterlerini taşıyan yerli ve yabancı tüm isteklilere
açık olduğunun belirtildiği, yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağına
yönelik ise herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği, ayrıca yerli malı muhteva oranına
ilişkin düzenlemenin sadece Teknik Şartname’de yer aldığı bir başka ifadeyle İdari
Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci
maddesinde bulunmadığı görülmüştür.
Başvuru sahibinin; 1’inci, 4’üncü iddiaları ile 7’inci iddiasının b maddesinde yer alan
iddialarının ise ihale dokümanına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca ihale dokümanında yer alan
hususlara yönelik başvurularda şikâyete yol açan durumun farkına varıldığı tarihin diğer bir
ifade ile şikâyet süresinin başladığı tarihin ihale dokümanının indirildiği tarih olduğu
anlaşılmakta ve bu tarihi izleyen günden başlamak üzere 10 gün içerisinde idareye şikâyet
başvurusunda bulunulması ve ayrıca ihale dokümanına yönelik başvuruların en geç ihale
tarihinin üç iş günü öncesine kadar yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla başvuru sahibinin şikâyetine konu ettiği ihale dokümanı düzenlemelerinde
yer alan hususların (1’inci, 4’üncü iddia ile 7’inci iddianın b maddesi) öğrenmiş olduğu
tarihin ihale dokümanını indirdiği 28.04.2022 tarihi olduğu ve söz konusu iddiaların en geç
bu tarihi izleyen 10 gün içinde ve her durumda ihale tarihinin (28.04.2022) üç iş günü öncesi
olan 22.04.2022 tarihine kadar başvuruya konu edilmesi gerekirken bu süre geçirildikten
sonra ilk kez 09.06.2022 tarihinde idareye yapılan şikâyet başvurusunda yer verildiği
anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddialarının süre yönünden reddedilmesi
gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan başvuru sahibinin 7’nci iddiasının a maddesinde yer alan “Yerli malı
olma şartının ve yerli malı muhteva oranının ihalede yeterlik kriteri olmadığı, bu nedenle
idarece yapılan değerlendirmelerin hatalı olduğuna” yönelik iddialarına ilişkin olarak,
İdare tarafından ihale dokümanında yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat
avantajı uygulanacağına yönelik bir düzenlemeye yer verilmediği ve İdari Şartname’nin
“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde
yer verilmeyen sadece Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde yer alan yerli malı muhteva
oranına ilişkin düzenlemenin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında dikkate alınamayacağı
anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddialarının da yerinde olmadığı
değerlendirilmiştir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci ve 3’üncü iddialarına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı
10’uncu maddesinde “…İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya
belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve
ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir…” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer
alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “İhale dokümanında; isteklilere
talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik
şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler bulunur. Ön yeterlik
dokümanında ise adaylarda aranılan şartlara, ön yeterlik kriterlerine ve gerekli diğer belge
ve bilgilere yer verilir.
İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi
zorunludur:
…
e) İsteklilerde aranılan şartlar, belgeler ve yeterlik kriterleri.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde
uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinin ikinci fıkrasında “Yeterlik değerlendirmesi için
istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön
yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında
belirtilmesi zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Sözleşmenin yürütülmesi aşamasındaki mesleki ve teknik
yükümlülüklere yönelik düzenlemeler” başlıklı 30’uncu maddesinde “(1) Ön yeterlik
şartnamesinde veya idari şartnamede yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen, ancak sözleşmenin
yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli olduğu öngörülen mesleki ve
teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler teknik şartnamede yer alır. Bu düzenlemelerde,
işin niteliği ile bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri esas alınır. Bu yükümlülüklere
ilişkin olarak yüklenici tarafından hangi belgelerin idareye sunulması gerektiğinin teknik
şartnamede açıkça düzenlenmesi zorunludur.
(2) Bu Yönetmeliğin ilgili maddeleri uyarınca idarelerce belirlenmesi zorunlu olan
mesleki ve teknik yeterlik kriterlerine ve bu kapsamda istenecek belgelere teknik şartnamede
yer verilemez.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “ 7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında
beyan etmeleri gerekmektedir.
…
ı) İstekliler 1. ve 2. Kalem için yeterlilik bilgileri tablosunda kasko değer tespit
listelerini teklif ile birlikte sunacaklardır.
…
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7’nci maddesi
dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:
{Belirtilmemiştir}
7.5.5 Bu Şartnamenin 7’nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhaleye ilişkin Teknik Şartname’nin “Taşıt Özellikleri” başlıklı 4.2’nci maddesinde
“4.2.1. Kiralanacak taşıtların cinsi ve özellikleri Tablo 6’da yer almaktadır.
Sıra Taşıt Cinsi
no
Taşıt Özellikleri
1
Binek Taşıt (Otomatik
Vites)
Motor gücü en az 120 HP silindir hacmi en az 1200 cm3 en fazla
1600 cm3, sedan veya station wagon, otomatik vitesli, ABS frenli,
Elektronik denge programlı (ESB, ESC ve ya EBD gibi), otomatik
klimalı, hız sabitleme sistemli, en az altı (sürücü ve yolcu ile yan
hava yastıkları) hava yastıklı, merkezi kilitli uzaktan kumandalı, ön
sis farlı, min. 5 inch dokunmatik ekran multimedya veya radyo/mp3
çalarlı, en az 6 hoparlörlü, katlanabilir arka koltuklu, ön ve arka
camlar otomatik kumandalı, gövde renkli tampon, elektrik kumandalı
yan aynalı, bagaj hacmi en az 450 litre, 1 adet stepne, kar zinciri,
orijinal avadanlıkları ve trafik seti mevcut olacaktır.
2
4x4 Çift Kabinli Pikap Motor gücü en az 150 HP, silindir hacmi en az 1800 cm3, otomatik
vitesli, klimalı, ABS frenli, en az iki (sürücü ve yolcu yastıkları) hava
yastıklı, merkezi kilitli uzaktan kumandalı, orijinal Radyo CD çalar
sistemi, ön ve arka camlar otomatik, elektrik kumandalı dikiz
aynaları, ön sis farlı, bagaj havuz muhafazalı, fabrika çıkışı orijinal
ölçülerde lastikleri, gövde renkli taşıt tamponu, orijinal lastikleriyle
aynı boyutta aynı markada stepne, kar zinciri orijinal avadanlıkları
ve trafik seti mevcut olacaktır
4.3. 17.03.2006 Tarihli ve 2006/10193 Sayılı Bakanlar Kurulu kararı gereğince
yabancı menşeli (Yabancı menşeli taşıt; 237 sayılı taşıt kanunun 10 uncu maddesinin beşinci
fıkrası uyarınca yerli muhteva oranı % 50’nin altında kalan taşıtları ifade eder.) ve motor
hacmi 1600 cm3 geçen sürücüsüz binek taşıtlar kiralanamaz ve teklif edilemezler.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibinin 2’nci iddiasında özetle “Teknik Şartname’de araçlara yönelik
belirtilen net olmayan muhtelif özelliklerin isteklilerce teklif edilen araçlarda sorgulanamaz
olduğu ve dolayısıyla kasko değerinin ölçülemez olduğu” iddia edilmektedir.
Yapılan incelemede, İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve
yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinin (ı) bendinde isteklilerin ihaleye katılabilmeleri
için teklifleri kapsamında sunmaları gereken belgelerin düzenlendiği, anılan Şartname’nin
7.5.4’üncü maddesinde isteklilerin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede
belirtilen belgelerin “Belirtilmemiştir” şeklinde ve 7.5.5’inci maddesinde ise İdari Şartname
ile Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgelerin tekliflerin
değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmayacağının düzenlendiği
görülmüştür.
Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasında ise özetle “ihaleye teklif veren istekliler
tarafından teklif edilen araçların %50 yerli muhteva oranını karşılamadığı ve motor
hacimlerinin 1600 cm3’ün üzerinde olduğu” iddia edilmektedir.
Başvuru sahibinin iddiasında belirttiği yerli muhteva oranına ilişkin olarak ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, söz konusu orana ilişkin olarak Teknik Şartname’nin
“Taşıt Özellikleri” başlıklı 4’üncü maddesinde, yabancı menşeli (237 sayılı Taşıt Kanunu’nun
10’uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca yerli muhteva oranı %50’nin altında kalan
taşıtlar yabancı menşeli sayılmaktadır.) sürücüsüz binek taşıtların kiralanamayacağı ve teklif
edilemeyeceğine yönelik düzenleme yapıldığı,
Anılan isteklinin yine iddiasında belirttiği motor hacimlerine ilişkin olarak ihale
dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, binek taşıtların özelliklerine ilişkin olarak Teknik
Şartname’nin “Taşıt Özellikleri” başlıklı 4’üncü maddesinde motor gücünün en az 120 HP,
silindir hacminin en az 1200 cm3, en fazla 1600 cm3 olacağı ve motor hacmi 1600 cm3’ü
geçen sürücüsüz binek taşıtların kiralanamayacağı ve teklif edilemeyeceğine yönelik
düzenleme yapıldığı görülmüştür.
Diğer taraftan şikâyete konu ihalenin 1’nci ve 2’nci kısmında ihaleye teklif veren
istekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosunda araçların marka ve model bilgisi ile beraber
kasko değerinin beyan edildiği tespit edilmiştir.
Bununla birlikte, İdari Şartname’de söz konusu yeri muhteva oranının ve araçların
motor hacimlerinin tevsikine ilişkin olarak teklif dosyası kapsamında herhangi bir belge
sunulmasının istenilmediği anlaşılmıştır.
Bu çerçevede başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak, Teknik Şartname’de yer
verilmekle birlikte İdari Şartname’de düzenlenmeyen değerlendirme kriterlerinin tekliflerin
değerlendirilmesi aşamasında dikkate alınmayacağının açık ve anlaşılır bir şekilde
düzenlendiği, başvuru konusu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin ilgili maddesinde Teknik
Şartname’ye uygunluk yönünden yapılan değerlendirmeye ilişkin herhangi bir belge veya
kritere yer verilmediği, Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde yer alan tabloda ihaleye
katılan istekliler tarafından teklif edilen araçların özellikleri yer almakta ise de İdari
Şartname’de yer verilmeyen söz konusu düzenlemelerin tekliflerin değerlendirilmesi
aşamasında dikkate alınamayacağı, idarelerin yeterlik kriteri belirleme noktasında takdir
yetkisinin bulunduğu ve yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen hususların sözleşme aşamasında
inceleneceği, başvuru konusu ihalede de Teknik Şartname’ye uygunluk yönünden yapılan
araçların teknik özelliklerinin değerlendirmesinin sözleşme aşamasında gerçekleştirileceği
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak, başvuruya konu ihale dokümanı
düzenlemeleri bir arada değerlendirildiğinde, Teknik Şartname’de yerli muhteva oranı
%50’nin altında olan araçların ve motor hacimleri 1600 cm3’ün üzerinde olan araçların
kiralanmayacağına yönelik düzenleme olduğu görülmekle birlikte, İdari Şartname’de
isteklilerin teklif ettikleri araçların yerli muhteva oranının tevsikine ve motor hacimlerinin
tevsikine yönelik olarak herhangi bir belge (katalog, broşür vb.) istenilmediği, bu itibarla
ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen araçların Teknik Şartname’de belirtilen
kriterleri karşılayıp karşılamadığına yönelik değerlendirmenin de sözleşmenin uygulanması
aşamasında gerçekleştirilmesi gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu
iddialarının da yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
3) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular “ başlıklı 54’üncü
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
…
Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:
…
c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih…” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye
yapılır…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikâyete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikâyet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikâyet başvurularında ise iptal
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dâhildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: TDLHZM-1447 75 Adet Sürücüsüz Araç Kiralama
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu: TDLHZM-1447
e) Miktarı: Türkiye Petrolleri A.O. Batman Bölge Müdürlüğü, Adıyaman Bölge
Müdürlüğü ve Trakya Bölge Müdürlüklerinde çalışmak üzere, 20 Adet Binek, 55 Adet 4x4 Çift
Kabinli Pikap toplamda 75 adet Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: TPAO Genel Müdürlüğü, Batman Bölge
Müdürlüğü, Adıyaman Bölge Müdürlüğü, Trakya Bölge Müdürlüğü” düzenlemesi,
16.03.2022 tarihli İhale İlanı’nın “Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler”
başlıklı 4.4’üncü maddesinde “4.4.1 Kamu Kurum ve Kuruluşları ile özel sektörde sözleşmeye
dayalı olarak;
a) Sürücülü/Sürücüsüz hizmet aracı kiralama işi,
b) Personel taşıma hizmet işi,
c) Okul, Şehirlerarası ve şehir içi tüm toplu taşıma hizmet işleri
Yukarıda belirtilen bu işler ayrı ayrı benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi
yer almaktadır.
Şikâyete konu benzer iş düzenlemesinin 16.03.2022 tarihli İhale İlanı’nın “Bu ihalede
benzer iş olarak kabul edilecek işler” başlıklı 4.4.1’nci maddesinde yer aldığı tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri gereği idareye şikâyet süresinin ihale
sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış
olması gerektiği tarihi izleyen günden on gün olduğu, ilana yönelik başvurularda ise şikâyete
konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihin ilk
ilan tarihi olduğu anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin özetle benzer iş tanımının çok geniş belirlendiği yönündeki
iddiasının ilana (dokümanın ilana yansıyan bir hükmüne ilişkin olduğu) yönelik olduğu,
4734 sayılı Kanun ve İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in yukarıda
belirtilen hükümleri gereği şikâyete yol açan durumun farkına varıldığı tarihin ilan tarihi olan
16.03.2022 tarihi olduğu, bu tarihi izleyen 10 gün içinde en geç 28.03.2022 tarihinde idareye
şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 20.06.2022 tarihinde
şikâyet başvurusunda bulunulduğu, dolayısıyla ilana yönelik şikâyet başvuru süresinin sona
erdiği anlaşıldığından başvurunun süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır
4) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci
maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla
sorumludur.” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü tarafından 28.04.2022
tarihinde gerçekleştirilen “75 Adet Sürücüsüz Taşıt Kiralama” hizmet alımı ihalesinin 5
kısımdan oluştuğu, söz konusu ihalede 33 adet ihale dokümanı indirildiği ve şikâyete konu
ihalenin 1’inci kısmı için 12, 2’nci kısmı için 11 istekli tarafından teklif verildiği,
02.06.2022 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin 1’nci kısmında geçerli teklif
sayısının 2 olduğu, 10 istekli tarafından verilen tekliflerin çeşitli gerekçelerle değerlendirme
dışı bırakıldığı, bahse konu kısmın başvuru sahibi Işık Zengin üzerinde bırakıldığı, ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak 02 Rüya Taş. Tur. Tem. Yem. İnş. Elekt. Tar.
San. Ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği,
İhalenin 2’nci kısmında ise geçerli teklif sayısının 4 olduğu, 7 istekli tarafından
verilen tekliflerin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, bahse konu kısmın
Baltacı Tur. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı
ikinci teklif sahibi olarak başvuru sahibi Işık Zengin’in belirlendiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin iddiaları doğrultusunda yapılan inceleme neticesinde, ihale
dokümanı edinen istekli olabilecek sayısı ile ihaleye teklif veren istekli sayısı üzerinden
ihalede rekabet oluşmadığı değerlendirmesi yapılmasının uygun olmayacağı, başvuru konusu
ihalede 33 adet ihale dokümanı indirildiği, ihalenin 1’inci kısmında 12, 2’nci kısmında 11
istekli tarafından teklif verildiği ayrıca anılan kısımlarda idarece ihale sonuçlandırılarak
ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlendiği görüldüğünden başvuru sahibinin ihalede
rekabetin oluşmadığına ilişkin iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
09.06.2022 tarihli 2 no’lu ihale komisyonu kararına göre, ihalenin şikâyete konu
1’inci kısmında Alagöz Nak. İnş. Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin “Yeterlik
Bilgileri Tablosunda yer alan Kasko Değer Tespit Listesinde belirtilen araca ilişkin
bilgi/belge/beyanlar çerçevesinde aracın teknik şartnamede belirtildiği gibi otomatik vites
olmaması gerekçesiyle; İdari Şartnamenin 7.1.ı bendindeki ilgili kritere/kriterlere ilişkin
şartların sağlanamadığı anlaşılmıştır.” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı
görülmüştür.
Yapılan inceleme neticesinde, teklif edilen araçların otomatik vitesli olması gibi
teknik özelliklerine Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde yer verildiği ve İdari
Şartname’de isteklilerin teklif ettikleri araçların teknik özelliklerinin tevsikine yönelik olarak
herhangi bir belge istenilmediği hususları bir arada değerlendirildiğinde, anılan istekli
tarafından teklif edilen aracın Teknik Şartname’de belirtilen kriterleri karşılayıp
karşılamadığına yönelik değerlendirmenin sözleşme aşamasına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla idarece yapılan söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması
işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan ihalenin başvuruya konu edilen 1’inci ve 2’nci kısmına ait yaklaşık
maliyet bedeli dikkate alındığında, 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi gereğince itirazen
şikâyet bedeli olarak yatırılması gereken tutarın 27.654,00 TL olduğu, ancak başvuru sahibi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/037
: 42
: 03.08.2022
: 2022/UH.II-914
tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 41.482,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı
tespit edilmiştir. Bu nedenle Kurum hesaplarına fazladan yatırıldığı tespit edilen 13.828,00
TL’nin, başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iade edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, şikayete konu ihalenin 1’inci kısmında
Alagöz Nak. İnş. Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu
aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi
gerekmektedir
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1- Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince
ihalenin 1’inci kısmına ilişkin olarak düzeltici işlem belirlenmesine,
2- Anılan Kanun’un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince
ihalenin 2’nci kısmına ilişkin olarak itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
3- Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.