Bilgi
İKN
2022/118016
Başvuru Sahibi
Koçkaya İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş.
İdare
Tepebaşı Belediye Başkanlığı
İşin Adı
Plentaltı Asfalt
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/022
: 15
: 13.04.2022
: 2022/UM.II-491
BAŞVURU SAHİBİ:
Koçkaya İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Tepebaşı Belediye Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/118016 İhale Kayıt Numaralı “Plentaltı Asfalt” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Tepebaşı Belediye Başkanlığı tarafından 17.03.2022 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Plentaltı Asfalt” ihalesine ilişkin olarak Koçkaya İnşaat Taah. Tic. ve San.
A.Ş.nin 24.02.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.03.2022 tarihli yazısı
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 10.03.2022 tarih ve 11698 sayı ile Kurum kayıtlarına
alınan 10.03.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/251 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
İhale dokumanında yer alan “Yüklenicinin, Teknik Şartname ekindeki haritada
gösterilen Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı ile 20 km
yarıçap içerisinde bulunan (beyan etmiş olduğu) asfalt plentinden-iş yeri arası nakliye idare
tarafından yapılacaktır.” ibaresinin ihaleye katılımı sınırladığı ve dolayısıyla rekabeti
engellediği, üreticisi oldukları malı bahse konu konuma yarıçap olarak 23 km mesafede olan
üretim tesislerinden tedarik emeyi planladıkları, idarece verilen şikayete cevap yazısında
belirtilen gerekçelerin yerinde olmadığı, şöyle ki;
Bitümlü sıcak karışım malzemenin stoklanamayacak bir malzeme olduğu ve tedariği
akabinde Tepebaşı Belediyesi sınırları dahilinde uygulamada kullanılacağı düşünüldüğünde
firmalarının asfalt üretim tesisinin Tepebaşı Belediyesi bölgesi mahallelerinin çoğuna ihale
dokumanında öngörülen mesafeden çok daha yakın olduğu, bu durumda idarece verilen
şikayete cevap yazısında öne sürülen nakliyeden kaynaklı maliyet artışının gerçeği
yansıtmadığ, kaldı ki kuş bakışı yaklaşık 3 km lik mesafe farkının maddi olarak yüksek
bedelli olan sıcak asfalt malzemesi bedeline oranla %0,15-%0,20 (binde 1,50 ile binde 2,00
arası) oranında etki ettiği ve ihmal edilebilir nitelikte olduğu, bu durumda şikayet
başvurularına verilen cevapta belirtilenin aksine kamu yararının sağlanabilmesi ve idare
açısından maliyetlerin azaltılabilmesi (üretim tesisi bazında katılımın arttırılması ile) için
ihaleye katılımı engelleyici nitelikteki ibarenin düzeltilmesi gerektiği,
İdarece verilen şikayete cevap yazısında uzun mesafelerden yapılacak taşıma sırasında
asfaltın soğuyarak uygulama yerinde istenilen sıcaklıkta olamayacağı nedeni ile teknik
anlamda uygun mesafenin gözetildiğinin belirtilmiş olduğu, sıcak asfalt malzemenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/022
: 15
: 13.04.2022
: 2022/UM.II-491
uygulanmasının taşıma mesafesinden daha çok uygulama anındaki asfaltın sıcaklığı ile alakalı
olduğu, geleneksel sıcak asfaltların 140 °C ile 180 °C sıcaklıkları arasında, tipik şekilde
bağlayıcı madde olarak 160 °C sıcaklıkta bitüm ile üretilmekte olduğu, bu sıcaklıkta plentten
çıkan sıcak asfalt ürününün ise 100-150 km nakliye mesafesinden sonra dahi uygulama için
yeterli sıcaklıkta olacağı, bu nedenle idarenin uygulama yerine istenilen sıcaklıkta
ulaşamayacağı gerekçesinin gerçeği yansıtmadığı, kaldı ki böyle bir durumda plentten çıkış
ve uygulama esnasındaki asfalt sıcaklığının idare tarafından kolaylıkla kontrol edilebileceği,
İdarenin bahsi geçen alanda rekabet şartlarını sağlayabilecek yeterli sayıda asfalt
plentinin bulunduğunu ve ihaleye katılım için kendi malı asfalt plentinin olması şartının
olmadığını belirterek ihaleye katılım ve rekabetin engellenmediğini belirtmiş olduğu,
Eskişehir ili mücavir sınırları içerisinde üretim yapmakta/yapabilecek olan 7 adet asfalt
üretim tesisinin bulunmasına rağmen ihale dokumanında yer alan sınırlama nedeniyle
yalnızca 2 veya 3 adet asfalt üretim tesisinden üretilen ürünü alınabileceğinin dolaylı olarak
belirtilmiş olduğu, idare her ne kadar ihaleye katılım için asfalt üretim tesisinin kendi malı
olması şartının aranmayacağını ve ürünü temin edileceği tesisin beyan edilmesinin yeterli
olacağını belirtmiş ise de fiyat rekabetini engelleyerek kamu yararının aksine kamu zararı
oluşabilecek bir durumun meydana gelmesine neden olduğu,
Ayrıca aynı gerekçelerle yine Tepebaşı Belediyesi tarafından açık ihale usulü ile
23.10.2020 tarihinde yapılmış olan 2020/506020 İhale Kayıt No’lu “Yama Asfaltı ve Tretuvar
Asfaltı Alımı’’ ihalesine ilişkin olarak yapmış olduğukları şikayet başvurularının idare
tarafından kabul edilerek ihale dokümanının zeyilname ile düzeltildiği, idareye şikayet
öncesinde “Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak üzere 20 km. yarıçap
içinde Yüklenicinin beyan edeceği asfalt plentinden teslim alınacaktır. İş yerlerine nakliye
idare tarafından yapılacaktır.’’ olan ibarenin zeyilname ile “Tepebaşı ve Odunpazarı
Belediyeleri mücavir alanı içinde Yüklenicinin beyan edeceği asfalt plentinden teslim
alınacaktır. İş yerlerine nakliye idare tarafından yapılacaktır’’ şeklinde düzeltilmiş olduğu,
idarenin başvuruya konu ihale dokumanında daha önceki kararları ile çelişmekle birlikte ürün
verebilecek üretici sayısını azaltarak açıkca rekabeti engellediği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
İhale İlanı’nın “İşin yapılacağı yer/teslim edileceği yer” başlıklı 2-c maddesinde, İdari
Şartname’nin “İşin yapılacağı yer/teslim edileceği yer” başlıklı 2.1-f maddesinde ve ihaleye
ait Sözleşme Tasarısı’nın “Malın teslim edilme/işin yapılma yeri veya yerleri” başlıklı
10.1’inci maddesinde “Yüklenicinin, teknik şartname ekindeki haritada gösterilen Eskişehir
Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı ile 20 km yarıçap içerisinde
bulunan (beyan etmiş olduğu) asfalt plentinden-iş yeri arası nakliye idare tarafından
yapılacaktır.” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/022
: 15
: 13.04.2022
: 2022/UM.II-491
İhaleye ait Teknik Şartname’nin 6-e maddesinde “Asfalt için, yüklenicinin EK-1 de
haritada gösterilen Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı
ile 20 km yarıçap içerisinde bulunan (beyan etmiş olduğu) asfalt plentinden-iş yeri arası
nakliye idare tarafından yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 7’nci ve 35’nci maddeleri incelendiğinde asfalt plent tesisisinin bir
yeterlik kriteri ya da fiyat dışı unsur olarak belirlenmediği anlaşılmıştır.
İhaleye ait doküman düzenlemelerinden ihale konusu işin “Plentaltı asfalt alımı işi”
olduğu, iş kapsamında 22.000 ton yama asfaltı ve 3.000 ton tretuvar asfaltının alınacağı,
bahse konu ihalenin mal alımı şeklinde gerçekleştirildiği, alımı yapılacak asfaltın nakliyesinin
idarece gerçekleştirileceği,
Başvuruya konu ihaleye 3 isteklinin teklif verdiği, ihalenin yaklaşık maliyetinin
17.199.660,00 TL olduğu, ihalenin yaklaşık maliyetin üzerindeki ilk teklif sahibi Yük-Pet
İnşaat Asfalt Nakliyat Taahhüt ve Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı (teklif bedeli
18.390.000,00 TL), Esfalt Esk. Asf. Yol Yapı İnş. Taah. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin (teklif
bedeli 26.550.000,00 TL) ve başvuru sahibi Koçkaya İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş.nin (teklif
bedeli 35.125.000,00 TL) tekliflerinin “yaklaşık maliyete göre çok yüksek” olmaları
gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı tespit edilmiştir.
İhale dokumanı uyarınca alımı yapılması öngörülen asfaltın yüklenici tarafından
Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu şantiyesinin merkez olarak kabul edildiği en fazla
20 km yarıçap içerisinde bulunan asfalt plentinden tedarik edilmesinin öngörüldüğü, ihale
dokümanında asfalt plentinin isteklilerin kendi malı olması şartına yer verilmediği, asfalt
plentinin bahse konu mesafede olduğunun isteklilerce beyan edilmesinin yeterli olduğu
anlaşılmaktadır.
Anılan düzenlemeye ilişkin olarak 29.03.2022 tarihli ve 5601 sayılı Kurum yazısı ile
Tepebaşı Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Müdürlüğü’nden “1) Asfaltın temin
edileceği asfalt plentinin Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak
kaydı ile 20 km yarıçap içerisinde bulunmasının öngörülmesinin gerekçesi, 2) Eskişehir
Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı ile 20 km yarıçap içerisinde
kaç adet asfalt plentinin bulunduğu ve söz konusu plentlere ilişkin bilgi/belgeler, 3) Eskişehir
Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı ile 20 km yarıçapta bulunan
tesislerin Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi’ne karayolu mesafesi esas
alınarak tespit edilen mesafeleri.” ifadelerine yer verilmek suretiyle bilgi/belge talep edilmiş
olup,
Anılan idarenin 01.04.2022 tarihli cevabi yazısında "1) Asfaltın temin edileceği asfalt
plentinin Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı ile 20 km
yarıçap içerisinde bulunmasının öngörülmesinin gerekçesi, Teknik şartnamenin 6. maddesi e
bölümünde “Asfalt için, yüklenicinin EK-1 de haritada gösterilen Eskişehir Tepebaşı
Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı ile 20km yarıçap içerisinde bulunan
(beyan etmiş olduğu) asfalt plentinden-iş yeri arası nakliye İdare tarafından yapılacaktır”
ibaresi bulunmaktadır. İlgili maddeden anlaşıldığı üzere alımı yapılacak malın nakliyesi idare
tarafından yapılacak olup mesafe belirlenirken akaryakıt fiyatlarındaki yüksek artışa paralel
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/022
: 15
: 13.04.2022
: 2022/UM.II-491
nakliye maliyetlerinin çok yükselmesi, fenni açıdan uzun mesafelerden yapılacak taşıma
sırasında asfaltın soğuyarak uygulama yerinde istenilen sıcaklıkta olamayacağı nedeniyle
teknik anlamda da uygun mesafe gözetilmiştir.
Ayrıca malın alınacağı asfalt plenti için yine aynı maddede “..beyan etmiş olduğu..”
ibaresi bulunmaktadır. Asfaltın temin edileceği plentin isteklinin öz malı olması şartı
aranmamaktadır. Bu madde şartnamede geçen alan içerisinde yer alan herhangi bir plentten
asfaltı temin etmeyi taahhüt edecek her isteklinin ihaleye katılmasını sağlamaktadır. Bu
mesafe belirlenirken idarenin nakliye açısından zor duruma düşmeden mümkün olabildiğince
fazla tesisi kapsaması amaçlanmıştır.
Alan kısıtlaması yapılması sadece idarece yapılacak nakliyenin sınırlarını belirlemekte
olup asfalt plentinin istekliye ait olması şartı aranmadığı için ihale tüm ülkeden isteklilere
açık hale getirmektedir. Nitekim teknik şartnamelerinde aynı madde bulunan kurumumuzca
ihale edilmiş 2021/61771 İ.K.N.’lı Yama asfaltı ve tretuvar asfaltı alımı işi, 2020/506020
İ.K.N’h Yama Asfaltı ve Tretuvar Asfaltı alımı işi, 2019/307109 İ.K.N.’lı Yama Asfaltı alımı
işi, 2018/685974 İ.K.N.’lı Yama Asfaltı ve Alımı İşi ve benzeri işler bahsi geçen alan
içerisinde asfalt plenti olmayan ve hatta Eskişehir ili dışından firmalarca gerçekleştirilmiştir.
Bu sayede rekabet şansı artmış ve daha uygun fiyatlar ile alım yapılarak kamu yararı
gözetilmiştir.
2) Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı ile 20 km
yarıçap içerisinde hangi kaç adet asfalt plentinin bulunduğu ve söz konusu plentlere ilişkin
bilgi/belgeler,
Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı ile 20 km
yarıçap içerisinde asfalt temini yapılabilecek 6 adet tesis mevcuttur. Bu tesislerin ait olduğu
kurum/kuruluşlar ve adresleri şu şekildedir.
1- Turhanlar Petrol-Karo İnş. Malz. San. Ltd. Şti.
Adres: Bursa Yolu 2O.km Çukurhisar Tepebaşı/ ESKİŞEHİR
2- Esfalt Eskişehir Asfalt Yol Yapı İnş. Taah. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.
Adres: Kozkayı Mahallesi 126. Sokak No:43 Tepebaşı/ESKİŞEHİR
3- Kumsan Asfalt, Beton, Mıcır Ve İnş. San Ve Tic Ltd Şti.
Adres: Sultandere Mahallesi Sazak Mevkii No:288 Odunpazarı/ESKİŞEHİR
4- Yonca İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi
Adres: Bursa Yolu 2O.km Çukurhisar Tepebaşı/ ESKİŞEHİR
5- Özgün Yapı Sanayi ve Ticaret A.Ş
Adres: Kütahya Yolu Yeniakçayır Mahallesi Tepebaşı/ESKİŞEHİR
6- Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Asfalt Tesisi
Adres: Akpınar Mahallesi Odunpazarı/ESKİŞEHİR
İstekliler bu plentlerden herhangi birinden asfalt temin etmeyi taahhüt etmesi
yeterlidir. Bu plentlerin haricinde isteklilerin mobil plent kullanarak veya belirlenen alan
içerisinde kendi tesisini kurarak da asfalt temin etmesi mümkündür.
Yukarıda listesi verilen plentlerin 20km yarıçap içerisinde gösteren ve kuş uçuşu
mesafelerini gösteren çizelgeler aşağıdadır.
…
3) Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi merkez olmak kaydı ile 20 km
yançapta bulunan tesislerin Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu Şantiyesi’ne karayolu
mesafesi esas alınarak tespit edilen mesafeleri aşağıdaki tabloda ve ekteki harita üzerinde
gösterimiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/022
: 15
: 13.04.2022
: 2022/UM.II-491
KUŞ
UÇUŞU
MESAFE
KARAYOLU
MESAFE
TESİS
ADRESİ
1- Turhanlar Petrol-Karo İnş.
Malz. San. Ltd. Şti.
Adres: Bursa Yolu 2O.km
Çukurhisar Tepebaşı/ ESKİŞEHİR
11,2 km
8,6 km
14,8 km
10,6 km
23,6 km
16,8 km
2- Esfalt Eskişehir Asfalt Yol Yapı Adres: Kozkayı Mahallesi 126.
İnş. Taah. Taş. San. ve Tic. Ltd. Sokak No:43
Şti.
Tepebaşı/ESKİŞEHİR
Adres: Sultandere Mahallesi
Sazak Mevkii No:288
3- Kumsan Asfalt, Beton, Mıcır Ve
İnş. San ve Tic Ltd Şti.
14,9 km
12,2 km
Odunpazarı/ESKİŞEHİR
4- Yonca İnşaat Taahhüt Turizm Adres: Bursa Yolu 2O.km
Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi Çukurhisar Tepebaşı/ ESKİŞEHİR
5- Özgün Yapı Sanayi ve Ticaret Adres: Kütahya Yolu Yeniakçayır
12,0 km
18,1 km
18,9 km
24,3 km
A.Ş
Mahallesi Tepebaşı/ESKİŞEHİR
6- Eskişehir Büyükşehir
Belediyesi Asfalt Tesisi
Adres: Akpınar Mahallesi
Odunpazarı/ESKİŞEHİR
” ifadelerine yer verildiği, anılan yazı ekinde ilgili mesafelerin gösterildiği harita
görsellerine yer verildiği tespit edilmiştir.
İdarenin şikayete cevap yazısında başvuru sahibi isteklinin asfalt plentinin kara yolu
ile 30km üzeri bir mesafede olduğu hususuna yer verildiği, anılan şikayete cevap yazısında
ihale dokümanında mesafe belirlenirken akaryakıt fiyatlarındaki artış sebebi ile nakliye
tutarlarının mümkün olabildiğince azaltılmasının hedeflendiği, uzun mesafelerden yapılacak
taşıma sırasında asfaltın soğuyarak uygulama yerinde istenilen sıcaklığın sağlanamayacağı,
ihale dokümanında belirlenen alan içerisinde rekabet şartlarını sağlayabilecek yeterli sayıda
asfalt plentinin bulunduğu ve asfalt plentinin isteklilerin kendi malı olması şartının da
aranmadığının belirtildiği görülmüştür.
Yapılan inceleme neticesinde; ihale dokumanı uyarınca alımı yapılması öngörülen
asfaltın yüklenici tarafından Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Zincirlikuyu şantiyesinin merkez
olarak kabul edildiği en fazla 20 km yarıçap içerisinde bulunan asfalt plentinden tedarik
edilmesinin öngörüldüğü, ihalede asfalt plentinin isteklilerin kendi malı olması yönünde bir
şarta yer verilmediği, belirlenen bölgede en az 6 adet asfalt plenti bulunduğunun idare
tarafından ifade edildiği görülmüş olup asfalt plentinin mesafesinin artmasının taşımanın
idarenin araçlarıyla yapılması sebebiyle idareye ek maliyet doğuracağının açık olduğu
anlaşılsa da, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ile idarenin şikayete cevabı ve
idarece Kuruma gönderilen 28.06.2021 tarihli cevabi yazısında belirtilen hususlar bir arada
değerlendirildiğinde, idarece öngörülen mesafenin “20 km” olarak belirlenmesinde ve
mesafenin karayolu mesafesi yerine yarıçap şeklinde belirlenmesinde makul bir gerekçenin
ortaya konulamadığı, diğer taraftan plentten belli sıcaklıkta çıkan asfalt malzemesinin serim
sıcaklığını koruyarak taşınması için bir mesafe sınırlaması yapılması gerekmekle beraber,
idarece belirlenen plent lokasyonunun idare şantiyesine 20 km ile sınırlandırılmasının işin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/022
: 15
: 13.04.2022
: 2022/UM.II-491
mahiyeti dikkate alındığında ölçülü olmadığı, bu itibarla idarenin alıma konu malzemenin
serim sıcaklığını kaybetmemesi hususundaki gerekçesinin uygun olmadığı, ayrıca idarece
gerçekleştirilen 2020/506020 IKN’li YAMA asfaltı ve tretuvar asfaltı alımında işin teslim
edileceği yerin “Tepebaşı ve Odunpazarı Belediyeleri mücavir alanı içinde Yüklenicinin
beyan edeceği asfalt plentinden teslim alınacaktır. İş yerlerine nakliye İdare tarafından
yapılacaktır.” şeklinde düzenlendiği dikkate alındığında başvuruya konu doküman
düzenlemelerinin ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.