Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri 26. Bölge Müdürlüğü
/
2022/149728-DSİ 26 Bölge Müdürlüğü Taşkın Erken Uyarı Sistemi Kurulumu
Bilgi
İKN
2022/149728
Başvuru Sahibi
Pemsantaş Palandöken Elekt. Mek. İnş. Taah. Gıda S. T. P. A.Ş.
İdare
Devlet Su İşleri 26. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
DSİ 26 Bölge Müdürlüğü Taşkın Erken Uyarı Sistemi Kurulumu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
BAŞVURU SAHİBİ:
Pemsantaş Palandöken Elekt. Mek. İnş. Taah. Gıda S. T. P. A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri 26. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/149728 İKN’li “DSİ 26 Bölge Müdürlüğü Taşkın Erken Uyarı Sistemi Kurulumu”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 26. Bölge Müdürlüğü tarafından 29.03.2022 tarihinde açık ihale usulü
ile gerçekleştirilen “DSİ 26 Bölge Müdürlüğü Taşkın Erken Uyarı Sistemi Kurulumu”
ihalesine ilişkin olarak Pemsantaş Palandöken Elektro Mekanik İnşaat Taahhüt Gıda
Araştırma Geliştirme San. Tic. Paz. A.Ş. nin 05.05.2022 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 13.05.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
20.05.2022 tarih ve 23595 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.05.2022 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/521 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 2022/149728 İKN’li ihalenin kesinleşen ihale
kararında, firmalarından aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istenildiği, yapılan
açıklamanın mevzuata uyarlılık göstermediği gerekçesiyle teklifin reddedildiği, idareye
şikâyet yapıldığı, idarece şikayet başvurularının reddedildiği,
1) Mal alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif uygulamasının yeni bir kavram olduğu, bu
konunun yönetmelikle uygulamaya konulduğu ancak birçok ayrıntıda hükümler
oluşturulmadığı, bu ayrıntıların başında aşırı düşük teklifin nasıl tespit edileceği konusunun
geldiği, mal alımı ihaleleri için bu konuda hiçbir mevzuat olmadığı, bu nedenle mevzuatta bir
boşluk oluştuğu, mevzuattaki boşluk nedeniyle aşırı düşük teklif değerlendirmesinin idare
tarafından sübjektif şekilde yapıldığı, bu değerlendirmelerle kendi tekliflerinin aşırı düşük
teklif kapsamına alındığı, teklifin aşırı düşük olduğuna dair değerlendirme yapılabilmesinin
yürürlükteki mevzuat kapsamında mümkün olmadığı, yine de teklifin aşırı düşük teklif
kapsamında reddedildiği ve bu durumun hukuka uygun olmadığı, Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 62/A maddesinden aynı Tebliğ’in 79’uncu maddesine atıf yapılırken kesin hüküm
koyulmadığı ve yalnızca aşırı düşük teklif açıklamalarının bu madde kapsamında
yapılabileceğinin belirtildiği, aynı zamanda aşırı düşük teklif tespitinin nasıl yapılacağına dair
herhangi bir açıklama yapılmadığı, yapım ve hizmet ihalelerinde sınır değer hesaplamasının
mevzuatta düzenlendiği, ancak mal alımı ihaleleri için böyle bir mevzuat olmadığı, idarenin
cevap yazısında yüzde hesaplaması yapıldığının beyan edildiği, idarenin yaptığı bu
hesaplamanın hiçbir yasal dayanağı olmadığı, şikâyet dilekçelerine verilen cevapta idarece
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
sübjektif değerlendirme ile aşırı düşük teklif tespitinin yapıldığı ve bu nedenle hangi
mevzuatın kullanıldığının yazılmadığı,
2) İdari Şartname’nin 33’üncü maddesi ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin 58’inci maddesinde üç hususta açıklama yapılmasının hüküm altına alındığı
ve düzenleme yapıldığı, ilgili hükme ve düzenlemeye göre; (a) bendinde yer alan imalat
sürecinin ekonomik olması konusunda imalatlarının yerli malı kullanılarak firmaları
tarafından yapıldığı, bu durumu tevsik eden belgenin ise imalata yeterlilik belgesi olduğu ve
idareye sunulduğu, imalatların taraflarınca yapıldığından imalat süreçlerinin oldukça
ekonomik olduğu, (b) bendinde yer alan seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve
hizmetlerin temininde kullanacağı avantajlı koşullar konusunda teknik çözümlerinin ve
avantajlı koşullarının Atatürk Üniversitesi bünyesindeki Atateknokent’te yapılmış olan AR-
GE sonucunda ortaya çıktığı ve tamamen firmalarına ait avantajlar sağladığı, bu durumu
tevsik eden belgelerinin ise teknolojik ürün deneyim belgesi olduğu, bu belgenin EKAP’ta
kayıtlı olduğu ve idareye sunulduğu, teklif edilen ürünlerin firmalarının üretimi olması
nedeniyle döviz kurundaki istenmeyen fiyat artışlarından etkilenmelerinin söz konusu
olmadığı, (c) bendinde yer alan teklif edilen malın özgünlüğü konusunda teklif edilen ürünün
tamamen firmalarına özgü olduğu, hem imalatının hem de teknolojisinin firmalarına ait
olduğu, bu durumu tevsik eden belgelerinin ise imalata yeterlilik, yerli malı, teknolojik ürün
deneyim belgeleri ve broşürleri olduğu, bu belgelerin idareye sunulduğu fakat idarenin
sunulan belgeleri dikkate almadığı,
3) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun belge sunulmadığı
gerekçesiyle idarece şikayet başvurularının reddedildiği, oysa Tebliğ’in 79’uncu maddesi
kapsamında teklifin reddedilebilmesi için aşırı düşük teklif istenmesine ilişkin yazının
usulüne uygun olması gerektiği, idarenin açıklama isteme yazısında İdari Şartname’nin
33’üncü maddesini yazarak açıklama istediği, bu madde kapsamında da teklif açıklamasının
resmi belgelere dayanılarak yapıldığı, Tebliğ’in 79’uncu maddesinin kullanılacağı ve bu
doğrultuda açıklama istendiğine dair idarenin yazısında hiçbir açıklayıcı ifade olmadığı, aşırı
düşük teklif açıklaması isteme yazısında isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak
önemli teklif bileşenlerinin hiçbir tereddüde mahal bırakmayacak şekilde belirtilmesinin
zorunluluğunun bulunduğu, idare tarafından yazılan yazıda bileşenlerin, ayrıntıların ve hangi
yöntemle açıklama istenildiğinin belirtilmediği ve tartışmalı olduğu, Kamu İhale Kurulu’nun
bu hususta vermiş olduğu buna benzer birçok kararının mevcut olduğu, özetle aşırı düşük
tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin idarenin yazısının usulüne uygun olmadığı,
4) İdari Şartname’nin 33’üncü maddesi ve yürürlükte olan Mal Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 58’inci maddesine uygun şekilde aşırı düşük teklif
açıklamalarının resmi belgeler ile idareye sunulduğu, idarenin yönetmelik hükümlerine göre
değil Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesindeki açıklamalar doğrultusunda karar
verdiği, Tebliğ’in 79’uncu maddesinin hizmet alımları ihalelerinin mevzuatı olduğu, mal
alımı ihaleleri için uygulanması zorunlu olmayan bir mevzuat olduğu, ancak İdari
Şartname’nin 33’üncü maddesinin ve yönetmelik hükmünün uygulanmasının zorunlu olduğu,
uygulanması zorunlu olmayan bir Tebliğ açıklamasının uygulanmasıyla, zorunlu olan ve
normlar hiyerarşisinde daha üst bir konumda olan yönetmelik hükmünün yok sayılmış
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
olmasının da hukuka uygun olmadığı,
Usuli eksiklikler yanında idare tarafından esasa yönelik de eksik inceleme yapıldığı,
cihaz ve ürünlerinin tamamen yerli parçalardan kendilerinin ürettiği ve bu nedenle
tekliflerinin piyasadan ve diğer tekliflerden daha ekonomik olduğu, idare tarafından yapılan
bu değerlendirmeler ve uygulamalarla kamunun zarara uğratıldığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1, 2, 3 ve 4’üncü iddialarına ilişkin olarak:
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci
maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra diğer tekliflere
veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri
reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit
ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
(2) İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal temininde kullanacağı avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen malların özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinde “…(9) Ekonomik
açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:
a) Diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre aşırı düşük tekliflerin bulunmadığı
ihalelerde, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması
öngörülen teklif sahiplerine; yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden
EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar
ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları, ayrıca ihale dokümanında
öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini
vermeleri/kurulumlarını yapmaları için makul bir süre verilir. Beyan edilen bilgi/belgeler ve
teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmayan istekliler
ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen
isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir,
sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan istekliler ile
numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri ise
değerlendirme dışı bırakılır.
b) Diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların tespit
edilmesi halinde bu isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri
tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları
ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden
sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
belgeleri sunmaları ve ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon
işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları istenir. Beyan edilen
bilgi/belgeler ve teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri
sunmayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini
yerine getirmeyen veya aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan isteklilerin teklifleri
değerlendirme dışı bırakılır. Sunulan bilgi ve belgeler ile aşırı düşük teklif açıklamaları
çerçevesinde;
1) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin
şartları sağlamadığı anlaşılan veya numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız
sonuçlanan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.
2) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin
şartları sağladığı anlaşılan ve numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi uygun görülen
isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenir ve açıklamaları uygun görülmeyenlerin
teklifleri reddedilir.
3) Aşırı düşük tüm tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması veya reddedilmesi
halinde, teklif fiyatı aşırı düşük bulunmayan ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci
teklif olması öngörülen teklif sahiplerine ilişkin olarak (a) bendindeki esaslar çerçevesinde
değerlendirme yapılır.
4) Aşırı düşük teklifler arasından geçerli en az iki teklif kalması ve bu tekliflerin
ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olarak belirlenmesinin öngörülmesi
halinde, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeler ile teknik şartnameye
cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları veya ihale dokümanında
öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini
vermeleri/kurulumlarını yapmaları yeniden istenmeksizin ihale işlemlerine devam edilir.
5) Aşırı düşük teklifler arasından tek geçerli teklif kalması ve bu teklif sahibinin
ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesinin öngörülmesi halinde bu istekliden
yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeler ile teknik şartnameye cevaplar ve
açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunması veya ihale dokümanında öngörülmesi
halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermesi/kurulumlarını
yapması yeniden istenmez. İhalede ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin
belirlenmesinin öngörülmesi halinde ise bu isteklinin tespitinde (a) bendindeki esaslar
uygulanarak ihale işlemlerine devam edilir.
c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen işlemlere, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve
belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilinceye kadar devam edilir.
(10) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler, bu
bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında
farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin
geçerliliği etkilenmez.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesi” başlıklı 62/A’ıncı maddesinde “62/A.1. Mal alımı ihalelerinde, aşırı düşük
tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi
gerekmektedir.
62/A.1.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda isteklilerin
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. İstekliler, aşırı düşük
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
olarak tespit edilen tekliflerini, bu Tebliğin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve
aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde belirtilen yöntemlerle
açıklayabilirler.
62/A.1.2. İhale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmede açıklamaları yeterli
görülmeyen veya süresi içerisinde yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri
reddedilir.” açıklaması,
Aynı Tebliğ’in 79’uncu maddesinde “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve
aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi
…
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri
kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında
sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi
hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli
olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç)
geçerli olması zorunludur.
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile
açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanunu’nun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanunu’na göre
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin birinci
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
…
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
…79.3.2. 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: DSİ 26. Bölge Müdürlüğü Taşkın Erken Uyarı Sistemi Kurulumu
b) Türü: Mal alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
31 adet taşkın erken uyarı sistemi kurulacaktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
31 adet taşkın erken uyarı sistemi kurlumu için gerekli olan Veri Kaydedici Ünite
(Data Logger) ve mütemmim cüzleri ile Radar Sensörü ve mütemmim cüzleri temin edilerek
montajı yapılacaktır.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: Taşkın erken uyarı sistemi için tedarik edilen
mallar DSİ 26 Bölge Müdürlüğüne teslim edilecektir. İş DSİ 26. Bölge Müdürlüğü - Artvin İli
sınırlarında yapılacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşme hükümlerinin ve taahhüdün yerine getirilmesi için gerekli her türlü vergi
(KDV hariç), resim, harç, ulaşım, nakliye, montaj, eğitim, raporlama ve her türlü sigorta
giderleri teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Verilen
tekliflerden diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların, ihale
komisyonu tarafından tespit edilmesi halinde, bu teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğu
tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu tarafından;
a) İmalat sürecinin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temininde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen malın özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınarak aşırı düşük teklifler
değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” düzenlemesi,
01.03.2022 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 15’inci
maddesinde “Teklif fiyatı ihale komisyonu tarafından aşırı düşük olarak tespit edilen
isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama istenecektir.” düzenlemesi
bulunmaktadır.
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikayete konu ihalenin Devlet Su İşleri
Genel Müdürlüğü DSİ 26. Bölge Müdürlüğü çalışmaları içerisinde yer alan, hidrometri
gözlem istasyonlarında zamana bağlı olarak alınan su seviyesini gözlemlemek ve otomatik
olarak kaydetmek, kaydedilen verileri aktarmak, verilerin anlık izlenmesini sağlamak
maksadıyla şartname ekindeki ihtiyaç listesinde niteliği, nevi ve miktarı belirtilen elektronik
ölçüm tesisi ve yazılımın temini, çalışır halde teslimine kadar tüm nakliye, montaj, saha
testleri, işletmeye alınması ile birlikte işletme ve bakım talimatlarının idareye teslim edilmesi,
tesisin ilgili personelinin eğitim işlerinin tamamlanması, yüklenici tarafından arazide gerekli
kaide betonu tesis edilerek hidromekanik ekipmanın montajı ve kurulumunun yapılıp çalışır
vaziyette teslim edilmesi işine ilişkin olduğu, veri kaydedici ünite (data logger) ve radar
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
sensörü içeren 31 adet taşkın erken uyarı sisteminin kurulacağı, işin süresinin ise 180 takvim
günü olduğu, ihalenin 29.03.2022 tarihinde götürü bedel üzerinden e-teklif alınmak suretiyle
gerçekleştirildiği belirlenmiştir.
Kamu İhale Kurumu 4734 sayılı Kanun’un vermiş olduğu yetki ile mal alımı ihaleleri
ile ilgili üst norm olarak Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği, anılan Yönetmelik’in alt
normu olarak da Kamu İhale Genel Tebliği’ni hazırlamıştır.
Dolayısıyla idareler ihale süreci boyunca yapacakları işlemleri ve alacakları kararları
ihale mevzuatı kapsamındaki bütün düzenlemeleri birlikte değerlendirip ona göre
davranmakla yükümlüdürler.
Bu bağlamda şikâyete konu hususla ilgili olarak 4734 sayılı Kanun çerçevesinde
yapılacak olan mal alımı ihalelerinde idarece aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi
durumunda idarelerin aşırı düşük teklifleri nasıl belirleyecekleri Mal Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 58’inci maddesinde, e-ihale yöntemiyle gerçekleştirilmiş
ihalelerde anılan Yönetmelik’in 58/A maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 62/A
maddesinde düzenlenmiştir.
Kanun, Yönetmelik ve Tebliğ maddeleri bir arada düşünüldüğünde aşırı düşük
tekliflerin değerlendirilmesinde ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra
diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu
teklifleri reddetmeden önce belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, aşırı düşük
tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda isteklilerin yapacakları açıklamalara
esas olacak önemli teklif bileşenlerinin bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde
belirtilmesinin zorunlu olduğu, aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş
gününden az olmamak üzere uygun bir süre verileceği, isteklilerin aşırı düşük olarak tespit
edilen tekliflerini Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük
tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde belirtilen yöntemlerle
açıklayabileceği, ihale komisyonunun; imalat sürecinin ekonomik olması, seçilen teknik
çözümler ve teklif sahibinin mal temininde kullanacağı avantajlı koşullar, teklif edilen
malların özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük
teklifleri değerlendireceği ve bu değerlendirme sonucunda açıklamaları yeterli görülmeyen
veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmıştır.
29.03.2022 tarihinde gerçekleşen başvuruya konu ihalede 5 istekli tarafından teklif
verildiği, 3 isteklinin teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olması gerekçesiyle teklifinin
değerlendirme dışı bırakıldığı, yaklaşık maliyetin altında teklif veren yalnızca iki isteklinin
bulunduğu, başvuru sahibi Pemsantaş Palandöken Elektro Mekanik İnş. Taah. Gıda San. Tic.
Paz. A.Ş.ye ait teklifin idarece yaklaşık maliyete göre %42,2, yaklaşık maliyet de dahil diğer
tekliflere göre ise %48,1 daha düşük olarak değerlendirildiği ve anılan teklifin aşırı düşük
teklif olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli Akım Elektronik İnş. Bil. Sis. Taah.
San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait teklifin yaklaşık maliyetten 532.851,25 TL daha düşük olduğu,
Kanun ve Yönetmelik’te belirtildiği üzere ihale komisyonunun verilen teklifleri
değerlendirdikten sonra diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük
olanları tespit edeceği, bu bakımdan başvuru sahibine ait teklifin idarece diğer tekliflere veya
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatının düşük olduğu gerekçesiyle aşırı düşük teklif olarak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
belirlenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ek olarak, şikayete konu ihalede başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif
değerlendirmesinde Kamu İhale Genel Tebliği'nin 62/A.1.1’inci maddesindeki açıklama
gereğince aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda isteklilerin
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin bütün istekliler için aynı
unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu ve anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı
ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu
maddesinde belirtilen yöntemlerle de isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamasında
bulunabileceği bu bakımdan konuya ilişkin ilgili mevzuatta düzenlemenin bulunduğu ve
yapılan işlemin yerinde olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
belirlenmiştir.
İdare tarafından 04.04.2022 tarih ve 1 sayılı yazı ile başvuru sahibinin aşırı düşük
açıklamalarının sunulmasının istendiği söz konusu yazıda “…ihale komisyonu tarafından
teklif fiyatınızın en önemli iki kalemi olduğu değerlendirilen 31 adet Veri Kaydedici Ünite
(Data Logger) ve 31 adet Radar Sensörü ile ilgili olarak yukarıda belirtilen hususlarda
tarafınızca yapılacak yazılı açıklamanın 08.04.2022 tarihi mesai bitimine kadar Bölge
Müdürlüğümüze gönderilmesi hususunda gereğini rica ederim.” şeklinde ifadeye yer
verilerek 31 adet veri kaydedici ünite (data logger) ve 31 adet radar sensörünün teklifin
önemli bileşeni olarak belirlendiği ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 58’inci
maddesi ve İdari Şartname’nin 33’üncü maddesine göre açıklamalarının sunulmasının
istendiği tespit edilmiştir. Başvuru sahibinin 07.04.2022 tarihli yazısı ekinde istenen aşırı
düşük teklif açıklamalarını sunduğu belirlenmiştir.
İdarece sunulan açıklamalar değerlendirilerek isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya
sattığı mallara ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.7’nci maddesini
kullanabileceği, başvuru sahibi bu maddeye uygun açıklama yapmadığı gerekçesiyle başvuru
sahibinin aşırı düşük açıklamalarını uygun bulmayarak teklifini reddettiği tespit edilmiştir.
Söz konusu açıklamalar kapsamında başvuru sahibince veri kaydedici ünite (data
logger) ve radar sensörü bileşenleri ile ilgili olarak imalata yeterlilik belgesi, yerli malı
belgesi, teknolojik ürün deneyim belgesinin ve bir açıklama yazısının sunulduğu görülmüştür.
Söz konusu yazıda teklif ettikleri ürünlerin %93’ünün üzerinde yerli malı imalatı olup kendi
AR-GE çalışmaları sonucunda ortaya çıkan bir ürün grubu olduğu, Atatürk Üniversitesi
bünyesinde Atateknokent’te taraflarınca geliştirilen bu ürün grubunun yerli katkı oranının çok
yüksek olduğu, rakiplerinin yüksek fiyatlı olmalarının son zamanlardaki döviz kuruna bağlı
olduğu, tekliflerinin makul bir teklif olduğu ifadelerine yer verildiği belirlenmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesi” başlıklı 62/A’ıncı maddesinde “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer
tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde belirtilen
yöntemlerle açıklayabileceğinin belirtildiği görülmüştür. Bu nedenle başvuru sahibi
tarafından aşırı düşük açıklaması yapılırken mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflere
ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 62/A maddesinden aynı Tebliğ’in 79’uncu maddesine
atıf yapılarak açıklandığı şekilde basiretli bir tacir olarak Tebliğ’de açıklanan açıklama
yöntemleriyle açıklama yapılması gerektiğinden başvuru sahibinin açıklamasında mevzuata
uyarlılık bulunmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca isteklinin açıklamaları kapsamında teklif
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/032
: 16
: 15.06.2022
: 2022/UM.II-714
maliyetinin icmaline ilişkin parasal hiçbir veriye yer vermediği, teklif maliyetinin ne
kadarının teklifin önemli bileşeni olarak belirtilen veri kaydedici (data logger) ve radar
sensörü maliyeti olduğunun ayrı ayrı belirtilmediği dolayısıyla aşırı düşük teklif
açıklamalarının bu yönüyle de uygun olmadığı tespit edilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle idarece yapılan aşırı düşük teklif belirlenmesi
aşamasında, aşırı düşük teklif açıklamasının değerlendirilmesi, reddedilmesi hususunda
mevzuata aykırılık olmadığı belirlenmiş ve başvuru sahibinin iddiaları yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.