Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü / 2021/703413-Karayolları 5(Mersin) Bölge Müdürlüğü 51(Silifke) ve 52(Mersin) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması
Bilgi
İKN
2021/703413
Başvuru Sahibi
Hi-Ka Nakliye İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Petrol Ürünleri İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Karayolları 5(Mersin) Bölge Müdürlüğü 51(Silifke) ve 52(Mersin) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Hi-Ka Nakliye İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Petrol Ürünleri İthalat İhracat Sanayi ve  
Ticaret Limited Şirketi,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/703413 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 5(Mersin) Bölge Müdürlüğü 51(Silifke) ve  
52(Mersin) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla  
Mücadele İşlerinin Yapılması” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 06.12.2021 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Karayolları 5(Mersin) Bölge Müdürlüğü 51(Silifke) ve 52(Mersin) Şube  
Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin  
Yapılması” ihalesine ilişkin olarak Hi-Ka Nakliye İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Petrol  
Ürünleri İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin 07.01.2022 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 11.01.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine başvuru sahibince  
20.01.2022 tarih ve 2982 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.01.2022 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2022/85 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Söz konusu ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen Tanmak Yol Yapı  
İnş. San. ve Tic. A.Ş üzerine bırakıldığı, Zirve Ada İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim  
Şirketi - Restart Yapı Enerji Endüstri Anonim Şirketi - Ayk Yol Yapı İnşaat Sanayi Ticaret  
Anonim Şirketi ortak girişiminin ise ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi istekli  
olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli ile en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin  
yeterlilik kriterlerine yönelik olarak; bahse konu iş ortaklığı tarafından sunulan birim fiyat  
teklif mektubunun ihale dokümanında yer alan standart forma uygun olmadığı, teklif  
mektubunda yer alan tutarlar ile teklif cetvelinde yer alan tutarların rakam ve yazı ile  
birbirine uygun olmadığı, teklif mektubunda teklif edilen toplam bedelin para biriminin  
belirtilmediği, teklif cetvelinde aritmetik hata olduğu, teklif cetvelinde iş kalemlerinin adı ve  
kısa açıklamalarının eksik yazıldığı,  
2) İmza Sirkülerinin veya imza beyannamelerinin yıl içerisinde onaylı olmadığı ve  
birden fazla kez onaylandığı, ibraz edilenin aynıdır ibaresinin yer aldığı,  
3) Geçici teminat mektuplarının, tutarlarının teklif ettikleri bedelin %3’ünü  
karşılamadığı, ticaret unvanların açık ve uzantıları ile birlikte yazılmadığı, teklif geçerlilik  
süresinin idari şartnamede istenilen süreyi karşılamadığı, “4734 sayılı Kanun’un 34’üncü  
maddesi uyarınca, bu teminat mektubu her ne suretle olursa olsun haczedilemez ve üzerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
ihtiyati tedbir konulamaz.” ibaresinin eklenmediği, banka referans mektuplarının, nakdi ve  
gayri nakdi kısımlarının toplamının ihalede sunulan teklif bedelinin %10’unu karşılamadığı  
bahse konu belgede idarenin, isteklinin ve ihalenin adının yazılmadığı,  
4) Bilanço bilgilerinin doğru ve tam olarak sunulmadığı, kriterleri de sağlamadığı, cari  
oran (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar), öz kaynak oranı (öz kaynaklar/toplam aktif) kısa  
vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı bilgilerinin yeterlik değerlendirmesinde esas  
alınan yıllara ilişkin beyanının tam ve doğru olarak belirtilmediği, söz konusu oranların  
ihalede aranılan yeterlik kriterini sağlamadığı,  
5) Sundukları iş deneyim belgesinin standart forma ve mevzuata uygun olmadığı, idari  
şartnamede benzer iş olarak belirlenen A-V grubuna ilişkin iş deneyim belgesi sunulmadığı,  
istenilen iş bitirme oranını sağlamadığı, sunulan iş deneyim belgelerinde farklı iş kalemleri  
bulunduğu, altyüklenici iş bitirme belgesinin şartları sağlamadığı halde idare tarafından  
verildiği ve tam olarak incelenmediği, altyüklenici iş deneyim belgesinin iptal edilmesi  
gerektiği, İş denetleme/İş yönetme belgesi kullanan isteklinin mevzuata göre sunulan belge  
sahiplerinin “en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olma ve kanuna  
göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime  
yetkili olma” koşullarını sağlamadığı ve ortaklık tespit belgesinin uygun olmadığı,  
6) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin iş ortaklığı beyannamesinin  
standart forma uygun olmadığı,  
7) Aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen istekliye yönelik olarak; akaryakıt  
girdisine ilişkin olarak sunulan açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.13.14’ncü  
maddesinde yer alan düzenlemelere uygun olmadığı,  
8) Analiz formatında aritmetik hata yapıldığı, bazı iş kalemlerinde virgülden sonra 2  
hane bazılarında 4 hane alındığı ve bundan dolayı avantaj sağladığı, analiz toplamlarının  
teklif edilen birim fiyattan daha yüksek olduğu,  
9) Analiz formatında belirlenen nakliye formüllerinde hata yapıldığı ve malzeme  
yoğunluk katsayısının analizlerdekinden farklı hesaplandığı,  
10) Kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenen birim fiyatların poz numaralarını  
kullanarak liste halinde sunulmadığı,  
11) Satış tutarı üzerinden yapılan açıklamaların, ihale kapsamında kullanılacak  
miktarların en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması şartını sağlamadığı, fiyat teklifi alınan  
firmaların teklife konu alanda faaliyet göstermedikleri ve fiyat tekliflerinin muvazaalı olduğu,  
satış tespit tutanaklarının son iki beyanname döneminde olmadığı, fiyat teklifi konusu olan  
makine teçhizat vs. girdi faturalarının tamamının dahil edilmediği, vergi/İşletme defteri ve  
Envanter Defterinin tarih ve sayılarının farklı olduğu, fiyat teklifine konu mamul, mal veya  
hizmete ilişkin olarak, son iki geçici vergi beyanname dönemindeki 600 Yurtiçi Satışlar  
(varsa 601 Yurtdışı Satışlar) hesabında ilgili kayıtların bulunmadığı, satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olduğu,  
12) Yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının kullanılması istenilen standart formlardan  
farklı olduğu ve yanlış yapıldığı, İdari Şartname’nin 25.3.1 maddesinde tüm giderlerin teklif  
fiyata dahil olduğunun düzenlendiği yer aldığı, isteklinin bu maddede yer alan giderlerin  
tamamını maliyetine eklemediği ve/veya bu maliyet girdileri bileşenlerinin idare tarafından  
istenilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
13) Açıklama istenilen KGM/BAKIM poz numaralı muhtelif bakım ve trafik  
güvenliği işlerinin yapılması iş kalemi için İdari Şartname’de “(51(Silifke) Şube 661 km ve  
52(Mersin) Şube 375 km olmak üzere toplam 1036 km yolun 36 ay süre ile Muhtelif Bakım ve  
Trafik Güvenliği İşlerinin yapılması)” ibaresinin yer aldığı, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün  
Bölge Müdürlüklerine gönderdiği birim fiyat hazırlama örneğinde KGM/BAKIM poz  
numaralı Muhtelif bakım ve trafik güvenliği işlerinin yapılması iş kaleminin alt analizlerinden  
olan Trafik kazası ve çökme gibi acil durumlara müdahale edilmesi ve diğer rutin bakım  
işlerinin yapılması işinde bir ekibin 500 km yola bakacağının kabul edildiği, 12 saat olarak  
baz alınarak, bu iş kalemi içerisinde (bir ekipte) 1 formen 2 işçi ve 1 pick-up (2 vardiya)  
olacak şekilde yapılmasının öngörüldüğü, bu durum karşısında idari şartnamede belirtilen  
bakım çalışma km’sinin 1036 km olduğu ve buna göre en az 3 ekip (3 formen, 6 düz işçi ve 3  
adet pick-up) çalışmasının gerekliliğinin kaçınılmaz olduğu ve her bir çalışan için 12 saat  
belirlendiği, bu hali ile aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında aşağıda yer alan tablodaki  
miktarların yer alması gerekirken;  
Poz no  
Girdiler  
Ölçü  
Birimi  
SA  
SA  
SA  
Miktarı  
Birim  
Fiyatı  
78,23  
16,45  
33,00  
Tutarı  
03.538/1  
Arazöz (pick-up) 1 saatlik ücreti  
36  
72  
36  
2.816,28  
1.184,40  
1.188,00  
10.100.1062 Düz İşçi (inşaat işçisi)  
10.100.1060 Formen  
Karsız Toplam 5.188,68  
%25 Kar ve Genel Gider 1.297,17  
Toplam Tutar 6.485,85  
Bahse konu talep yazısında;  
Poz no  
Girdiler  
Ölçü  
Birimi  
SA  
SA  
SA  
Miktarı  
Birim  
Fiyatı  
78,23  
16,45  
33,00  
Tutarı  
938,76  
789,60  
792,00  
03.538/1  
Arazöz (pick-up) 1 saatlik ücreti  
12  
48  
24  
10.100.1062 Düz İşçi (inşaat işçisi)  
10.100.1060 Formen  
Karsız Toplam 2.520,36  
şeklinde alt analizler gönderildiği, bu şekilde iki analiz toplamındaki farkın km farkı  
ve kar hariç 2.668,32 TL olduğu, götürü bedeldeki iş kalemine etkisinin ise (2.668,32 TL x  
1036 km x 3 yıl) 8.293.138,56 TL olduğu ve bu şekilde yapılan işlemin aşırı düşük teklif  
sahibi istekliye avantaj sağladığı, böyle bir hatanın ihalenin yaklaşık maliyetinde de  
değişikliğe neden olacağından ihalenin iptal edilmesi gerektiği,  
14) Aşırı düşük sorgulama gönderilen istekliye ait analizlerin incelenmesi sonucunda  
birim fiyatların rayiç bedelleri yazıldığında yaklaşık maliyet hesabının güncellenmediği, her  
ne kadar yaklaşık maliyetin açıklandığı gün itibari ile şikayet başvurusu tarihi farkına  
varıldığı gün kabul edilecekse de, bu ihaledeki iş kalemlerinin tamamının paçal ve özel  
pozlardan oluşması nedeni ile yaklaşık maliyetin güncellenmiş olup olmadığının da tespitinin  
de mümkün olmadığı, ayrıca ihale komisyonu tarafından açıklanan yaklaşık maliyetin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
güncellenmiş olup olmadığı ile ilgili de herhangi bir bilgi de verilmediği, belirtilen durum  
karşısında Yüksek Fen Kurulu, yaklaşık maliyetin "TÜİK İnşaat Maliyet Endeksi ve Değişim  
Oranına" göre güncellenmesine dair bir kararı gereği yaklaşık maliyetin ihale ilanının  
yayımlandığı ay baz alındığında yaklaşık maliyetin 67.537.423,51 TL olduğu ve sınır değerin  
üzerindeki ilk teklif sahibi istekli olacakları, yaklaşık maliyetin güncellenmesi neticesinde  
sınır değerin altındaki firmaların da değişmesi nedeni ile ihalenin iptal edilmesinin söz  
konusu olacağı, itirazen şikayete konu tüm gerekçeler dikkate alındığında aşırı düşük teklif  
açıklaması sunan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin  
değerlendirme dışı bırakılması veya aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi veya  
ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının  
şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde  
yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.  
(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:  
a) Yazılı olması.  
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.  
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.  
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.  
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de  
faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.  
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış  
olması.  
(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve  
teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir  
eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif  
mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara  
başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı  
bırakılır.hükmüne,  
İdari Şartname’nin “Teklif mektubunun şekli ve içeriği” başlıklı 23’üncü maddesinde  
“23.1. Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı olarak  
sunulur.  
23.2. Teklif mektubunda;  
a) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,  
b) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması,  
c) Kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması,  
ç) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, Türkiye'de  
faaliyet gösteren tüzel kişilerin ise vergi kimlik numarasının belirtilmesi,  
d) Teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce  
imzalanmış olması,  
23.3. İş ortaklığı olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
tarafından veya yetki verdikleri kişiler tarafından imzalanması gerekir.” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Başvuruya konu 06.12.2021 tarihinde ihalesi gerçekleştirilen “Karayolları 5(Mersin)  
Bölge Müdürlüğü 51(Silifke) Ve 52(Mersin) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım  
ve Onarımı İle Kar Ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması” işine ait 06.12.2021 tarihli ihale  
komisyon kararı incelendiğinde ihaleye 20 isteklinin teklif verdiği, ihalenin Tanmak Yol Yapı  
İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi üzerinde bırakıldığı, Zirve Ada İnşaat Taahhüt  
Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Restart Yapı Enerji Endüstri Anonim Şirketi - Ayk Yol  
Yapı İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın ise ekonomik açıdan en avantajlı  
2’nci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Tanmak Yol Yapı İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim  
Şirketi tarafından sunulan Karma Teklif Mektubunda “Mektubun düzenlendiği tarih, İdarenin  
adı, İhale Kayıt Numarası, İhalenin adı, Teklif sahibinin adı ve soyadı/ ticaret unvanı,  
Uyruğu, Vergi Kimlik Numarası, Adresi, Telefon ve faks numarası” bilgilerine yer verildiği,  
metin kısmının standart formda yer alan ifadeler ile uyumlu olduğu, ihale konusu işin birim  
fiyatlı tutarının ve anahtar teslimi götürü bedel olarak yapılması öngörülen kısmın tutarının,  
para biriminin yazıyla ve rakamla belirtildiği, teklif cetvelinde aritmetik hata olmadığı, teklif  
cetvelinde iş kalemlerinin adına kısa açıklamasına yer verildiği,  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi Zirve Ada İnşaat Taahhüt Sanayi ve  
Ticaret Anonim Şirketi - Restart Yapı Enerji Endüstri Anonim Şirketi - Ayk Yol Yapı İnşaat  
Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından sunulan Karma Teklif Mektubunda  
“Mektubun düzenlendiği tarih, İdarenin adı, İhale Kayıt Numarası, İhalenin adı, Teklif  
sahibinin adı ve soyadı/ ticaret unvanı, Uyruğu, Vergi Kimlik Numarası, Adresi, Telefon ve  
faks numarası” bilgilerine yer verildiği, metin kısmının standart formda yer alan ifadeler ile  
uyumlu olduğu, ihale konusu işin birim fiyatlı tutarının ve anahtar teslimi götürü bedel olarak  
yapılması öngörülen kısmın tutarının, para biriminin yazıyla ve rakamla belirtildiği, teklif  
cetvelinde aritmetik hata olmadığı, teklif cetvelinde iş kalemlerinin adına kısa açıklamasına  
yer verildiği, İş Ortaklığının her ortağı tarafından kaşelenerek imzalandığı görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve İdari Şartname düzenlemelerinden, teklif  
mektuplarının şekil ve içerik bakımından belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart  
formuna uygun olmamasının teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul  
edileceği, taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının  
değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamayacağı,  
teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılacağı  
anlaşılmıştır.  
Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik  
açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi istekli tarafından sunulan karma teklif mektubu ile  
birim fiyat teklif cetvelinin mevzuatta yer alan hükümler ile İdari Şartname’de yer verilen  
düzenlemelere uygun olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin 1’inci iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı  
31’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya  
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura  
örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine  
ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu  
anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler.  
Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta  
görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.  
(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu  
olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu  
anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince  
veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde  
onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de  
kabul edilir.  
(7)İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde  
yer alan bilgilerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu  
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden md., yürürlük:  
19/07/2018)temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu  
belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz.” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve  
teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde İhalelere  
katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, noter tasdikli imza  
beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu  
imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin,  
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile elektronik ihaleler hariç vekilin noter tasdikli imza  
beyannamesinin sunulması zorunludur.” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’inci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, teklif mektubunu imzalayanın noter tasdikli imza  
beyannamesi. Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve  
ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler  
idarece EKAP'tan alınır. EKAP'a kayıtlı olmayan yabancı istekliler tarafından ise, ilgili ülke  
mevzuatı dikkate alınarak, belirtilen hususlara ilişkin gerekli belgeler sunulur.  
e) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
Anılan Şartname’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.7’nci maddesinde “ 7.7.2.  
Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti  
veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır" veya bu anlama  
gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan incelemede; İhale üzerinde bırakılan istekli Tanmak Yol Yapı İnşaat Sanayi ve  
Ticaret Anonim Şirketi’nin tarafından sunulan imza beyannamesinin noter onaylı suret  
şeklinde sunulduğu,  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi İş Ortaklığı’nın özel ortağı Ayk Yol  
Yapı İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin sunmuş olduğu Muhammed Aykut’a ait imza  
beyannamesinin Ankara 51. Noterliği tarafından “suret – Bu örneğin, ibraz edilen belgenin  
aynı olduğunu… onaylarım” şeklinde şerh düşülen belgenin sunulduğu görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve İdari Şartname düzenlemelerinden,  
istekliler tarafından teklif vermeye yetkili olduğunu gösterir belgeler kapsamında gerçek kişi  
olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi, tüzel kişi olması halinde, teklif mektubunu  
imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin aslı ya da aslına uygunluğu noterce  
onaylanmış örneklerinin sunulmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.  
Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan imza beyannamesinin belgelerin sunuluş şekline uygun olduğu, ancak ekonomik  
açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi İş Ortaklığı’nın özel ortağı Ayk Yol Yapı İnşaat Sanayi  
Ticaret Anonim Şirketi’nin sunmuş olduğu “suret – Bu örneğin, ibraz edilen belgenin aynı  
olduğunu… onaylarım” şerhi taşıyan imza beyannamesinin mevzuatta ve İdari Şartname’de  
yer alan belgelerin sunuluş şekline dair hüküm ve düzenlemelerine uygun olmadığı tespit  
edildiğinden başvuru sahibinin 2’inci iddiasının bahse konu istekli yönünden yerinde olduğu  
anlaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek  
belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin  
edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de  
veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun  
ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.(2) Banka referans  
mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya  
gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin %  
10’undan az olamaz.  
(3) İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına  
bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir. Konsorsiyumda ise bu belgelerin her bir ortak  
tarafından, kendi kısmı için belirlenen yeterlik kriterini sağlayacak şekilde sunulması  
gerekir...” hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
Anılan Yönetmelik’in “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesinde “…(8)  
Aday veya istekliler tarafından, yedinci fıkradaki koşulları taşıyan katılım ve yeterlik  
kriterlerine ilişkin belgeler ile Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin  
ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektubu, sunulmayacak belgeler  
tablosunda gerekli bilgilere yer verilmesi şartıyla başvuru veya teklif zarfında sunulmaz. Bu  
durumda, katılım ve yeterlik kriterleri ile geçici teminat mektubuna ilişkin değerlendirme,  
sunulmayacak belgeler tablosunda yer verilen bilgiler kullanılmak suretiyle EKAP veya kamu  
kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası  
üzerinden ulaşılan bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Sunulmayacak belgeler tablosunun  
kısmi teklife açık ihalelerde her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise her  
bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir...” hükmü,  
“Teminatlar” başlıklı 56’ncı maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde  
üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.  
(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi  
halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan  
standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş  
teminat mektupları geçerli kabul edilmez.  
(7) İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam teminat miktarı, ortaklık oranına  
veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan  
biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.  
(9) Gerek görüldüğünde teminat mektuplarının ilgili bankanın genel müdürlüğünden  
veya şubesinden teyidi idarelerce yapılabilir. Yapılan teyitlerde, bankanın en az iki yetkilisinin  
imzasının bulunması gerekir…” hükmü bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri  
teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
ç) Bu şartnamede belirlenen geçiçi teminata ilişkin standart forma uygun geçici  
teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık yada  
Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldıklarını gösteren makbuzlar.  
7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken  
kriterler:  
7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar  
nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan  
mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun  
ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka  
referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Geçici Teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler,  
teklif ettikleri bedelin % 3'ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici  
teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az oranda geçici teminat veren  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.  
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde, toplam geçici teminat miktarı ortaklık  
oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen tekliflere bakılmaksızın ortaklardan  
biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun  
kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işler için  
düzenlenen iş bitirme belgesinin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından  
ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık  
gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda  
geçici teminat verilmesi zorunludur.  
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi  
belirtilmelidir. Bu tarih, 03.07.2022 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından  
belirlenir.  
26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, İdare  
tarafından istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı  
bırakılacaktır.düzenlemesi bulunmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan geçici teminat mektubunun  
incelenmesi neticesinde; isteklinin 03.12.2021 tarihli Kuveyt Türk Katılım Bankası Tatvan  
Şubesi tarafından düzenlenen 05.07.2022 tarihine kadar geçerli 1.200.000,00 TL tutarında  
geçici teminat mektubunu sunduğu görülmüştür.  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi İş Ortaklığı tarafından sunulan geçici  
teminat mektubunun incelenmesi neticesinde söz konusu belgeye ait bilgilere sunulmayacak  
belgeler tablosunda (teyit bilgisi G0012-00194-MW010206) yer verildiği, EKAP üzerinden  
yapılan teyitte isteklinin 03.12.2021 tarihli Halk bankası Merkez Şubesi tarafından  
düzenlenen 04.07.2022 tarihine kadar geçerli 1.500.000,00 TL tutarında geçici teminat  
mektubunu sunduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif dosyası kapsamında sunduğu banka referans  
mektubu incelendiğinde, bahse konu banka referans mektubunun Kuveyt Türk Katılım  
Bankası Tatvan Şubesi tarafından 03.12.2021 tarihinde düzenlendiği, söz konusu isteklinin  
nakdi ve gayri nakdi kredisinin 4.000.000 TL olduğu tespit edilmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi İş Ortaklığı tarafından sunulan banka  
referans mektubu incelendiğinde, bahse konu banka referans mektubunun Kuveyt Türk  
Katılım Bankası Ostim Şubesi tarafından 03.12.2021 tarihinde düzenlendiği, söz konusu  
isteklinin nakdi ve gayri nakdi kredisinin 5.000.000 TL olduğu tespit edilmiştir.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde, geçici teminat tutarının istekliler  
tarafından teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmaması gerektiği, teminat olarak banka  
teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu  
Yönetmelik’in ekinde yer alan standart formlara uygun olmasının zorunlu olduğu, standart  
formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektuplarının geçerli kabul edilmeyeceği,  
geçici teminat mektuplarında ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin  
bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenen geçerlilik  
tarihinin belirtilmesi gerektiği düzenlenmiştir. İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı  
26’ncı maddesinde ise geçerlilik tarihinin 03.07.2022 tarihinden önce olmamak üzere istekli  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
tarafından belirleneceği belirtilmiştir.  
Ayrıca, yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinde, isteklilerin bankalar nezdindeki  
kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisini ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan  
mevduatını gösteren banka referans mektubunun bankalardan temin edilmesi gereken bir  
yeterlik belgesi olduğu ve ilan tarihinden sonra düzenlemesi gerektiği belirtilmiş olup İdari  
Şartname’nin ilgili maddesinde ise banka referans mektubunun içerdiği tutarın teklif  
bedelinin %10’undan az olmaması gerektiği düzenlenmiştir.  
Yukarıda yer verilen inceleme ve tespitler neticesinde ihale üzerinde bırakılan istekli  
ile ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi İş Ortaklığı tarafından sunulan geçici  
teminat mektubu geçerlik süresinin İdari Şartname’de istenilen süreyi, miktarının ise teklif  
bedelinin %3’ünü karşıladığı ayrıca söz konusu geçici teminat mektubunda iki adet banka  
yetkilisinin imzasının bulunduğu, işin adının doğru yazıldığı ve belgenin standart forma  
uygun olarak düzenlendiği, banka referans mektuplarının ihale ilan tarihi olan 15.11.2021  
tarihinden sonra düzenlendiği ve teklif bedelinin %10’undan az olmadığı anlaşıldığından  
başvuru sahibinin 3’üncü iddiası yerinde görülmemiştir.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,  
sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre  
takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap  
dönemi esas alınır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili  
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(8) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya  
bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı  
o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge  
ile tevsik edilebilir.  
(9) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen  
belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.”  
hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı  
maddesinde “İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan  
önceki yıla ait;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.  
(2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini gösteren  
belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki  
belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki  
yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini  
sunması yeterlidir. Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan  
ihalelerde ise yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin sunulması gerektiğine  
yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya isteklinin idarece istenilen ilgili belgeyi  
sunması gereklidir.  
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin %  
25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,  
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile  
Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik  
aşamasında; aday veya isteklinin toplam cirosunun, yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i  
aralığında idarece belirlenen tutardan, yapım işleri cirosunun ise yaklaşık maliyetin % 15’i  
ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutardan az olmaması,  
gerekir.  
İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği ihaleler  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
hariç olmak üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı  
kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için  
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden  
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir  
önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması  
halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere  
son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların  
parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına  
bakılır. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği ihalelerde,  
üçüncü fıkradaki kriterleri sağlayamayan aday veya isteklinin yapım işleri cirosuna ilişkin  
asgari tutarın yarısını sağlaması ve toplam ciro tutarının üçüncü fıkranın (a) bendinde  
sayılan ihalelerde teklif ettiği bedelin %40’ından veya üçüncü fıkranın (b) bendinde sayılan  
ihalelerde yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutarın iki  
katından az olmaması durumunda, yapım işleri ile ilgili ciro kriterinin sağlandığı kabul edilir.  
Bu durumda, aday veya isteklinin toplam cirosunu gösteren gelir tablosunu da teklif veya  
başvuru kapsamında sunması gereklidir  
(6) Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(8) Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı  
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
(10) Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya  
da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o  
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından  
onaylanmış olması gereklidir.  
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
(12) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.  
(13) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş  
ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen iş kısmı üzerinden  
hesaplanır.  
(14) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi  
tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi  
oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda  
aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını  
gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
başlıklı 7’nci maddesinde “ 7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu  
bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,  
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve  
diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı  
hesap dönemi belirlenen isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da  
vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke  
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış  
olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin  
gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş ortaklığındaki hissesi  
oranında hesaplanır.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte  
ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate  
alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi  
tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından beyan edilen bilanço bilgileri tablosunda cari  
oranın 1,3261, öz kaynak oranının 0,1548, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklarına  
oranının 0,00 olduğu,  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi İş Ortaklığı’nın pilot ortağı Zirve  
Ada İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin beyan edilen bilanço bilgileri  
tablosunda cari oranın 2,2962, öz kaynak oranının 0,1666, kısa vadeli banka borçlarının öz  
kaynaklarına oranının 0,14 olduğu,  
Söz konusu iş ortaklığının özel ortağı Restart Yapı Enerji Endüstri Anonim Şirketi’nin  
beyan edilen bilanço bilgileri tablosunda cari oranın 169,28, öz kaynak oranının 0,5579, kısa  
vadeli banka borçlarının öz kaynaklarına oranının 0,00 olduğu,  
Söz konusu iş ortaklığının özel ortağı Ayk Yol Yapı İnşaat Sanayi Ticaret Anonim  
Şirketi’nin beyan edilen bilanço bilgileri tablosunda cari oranın 2,1542, öz kaynak oranının  
0,5709, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklarına oranının 0,00 olduğu görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen Yönetmelik hükmü ve İdari Şartname düzenlemelerinden,  
istekliler tarafından sağlanması zorunlu olan cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar)  
en az 0,75 olması, öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması ve kısa  
vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması gerektiği; bu kriterleri  
bir önceki yılda sağlayamayanların, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabileceği,  
bu durumda belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden değerlendirme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
yapılacağı, isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunlu olduğu ayrıca Yapım İşleri  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31’inci maddesinde, ihaleye katılım ve yeterlik  
kriterlerine dair sunulan belgelere ilişkin olarak, sunulmayacak belgeler tablosunda gerekli  
bilgilere yer verilmesi şartıyla söz konusu belgelerin teklif zarfında sunulmayacağı; katılım ve  
yeterlik kriterlerine ilişkin değerlendirmenin ise, sunulmayacak belgeler tablosunda yer  
verilen bilgiler kullanılmak suretiyle EKAP veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu  
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden ulaşılan bilgi ve  
belgeler esas alınarak yapılacağı anlaşılmaktadır.  
Yukarıda ayrıntıları verilen inceleme ve tespitler çerçevesinde ihale üzerinde bırakılan  
istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi İş Ortaklığı’nın pilot ve özel  
ortakları tarafından usulüne uygun olarak sunulan bilançoların ihale dokümanında aranılan  
bahse konu oranları sağladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin 4’üncü iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve  
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler  
istenebilir:  
2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında  
taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak deneyimi gösteren belgeler…”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü  
maddesinde “...  
b) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından  
benzerlik gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine, teçhizat ve diğer  
ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer özellikteki işleri,  
...  
d) İş deneyim belgesi: Adayın veya isteklinin ihale konusu iş veya benzer işlerdeki  
deneyimini gösteren; iş bitirme belgesi, iş durum belgesi, iş denetleme belgesi ve iş yönetme  
belgesini,  
ı) Esaslı unsur: Proje bütünlüğü çerçevesinde yapının amacı ile işlevi ve/veya  
gerçekleştirilen toplam iş tutarı içerisindeki farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımı göz  
önünde bulundurularak belirlenen ana iş grubunu,  
ifade eder.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde  
“(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren  
bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini  
tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
(6) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini,  
diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
(7) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının tamamını  
sağlaması halinde; diğer ortaklar, istenen asgari iş deneyim tutarının % 40’ından az  
olmamak üzere, benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunabilirler. Bu durumda;  
yeterlikleri tespit edilenler arasından belli sayıda adayın davet edilmesinin öngörüldüğü belli  
istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde, benzer işe ait olmayan yapım işine ilişkin  
iş deneyimleri, kısa listenin oluşturulmasında yapılan puanlamada dikkate alınmaz.  
(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere tüzel kişiliğin yarısından fazla  
hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi  
konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağına ait iş deneyim belgesinin sunulması  
halinde; ticaret sicili müdürlükleri veya meslek mensubu yeminli mali müşavir ya da serbest  
muhasebeci mali müşavir) tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve  
düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu  
gösteren ortaklık tespit belgesinin sunulması zorunludur. Ticaret sicili müdürlükleri veya  
meslek mensubu tarafından düzenlenen ortaklık tespit belgesinin, düzenlendikten sonra iş  
deneyim belgesini kullanan tüzel kişinin temsilcisi ve iş deneyim belge sahibi tarafından  
imzalanması gerekmektedir.  
(11) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya  
daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması  
durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil  
memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından,  
ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş  
yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.  
(17) Bu Yönetmeliğin 43’üncü maddesinin sekizinci fıkrasına göre düzenlenenler hariç  
olmak üzere belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlarca düzenlenecek iş deneyim  
belgelerinde; belgeye konu işin esaslı unsuru ile belge tutarının iş grupları itibariyle  
dağılımına yer verilir...” hükmü,  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2.8’inci maddesinde “2.8. İş deneyim  
belgesine konu işin esaslı unsurunun belirlenmesinde, işin yapım amacı ile işlevinin ve/veya  
yapılan toplam iş tutarı içerisindeki farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımının göz önünde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
bulundurulması gerekmektedir.  
Örneğin, yapılan iş tutarının %30’unun AI grubuna giren köprü işleri, %30’unun AII  
grubuna giren tünel işleri ve %40’ının AVI grubuna giren demiryolu işleri olan bir demiryolu  
yapım işinde, projenin amacı ve işlevinin canlı ve cansız varlıkların bir yerden bir yere nakli  
için gerekli olan demiryolunun yapılması olduğundan, esaslı unsur “AVI Grup: Demiryolu  
İşleri (Altyapı + Üstyapı)” olarak belirlenebilecektir.  
Yine, gerçekleştirilen iş tutarının %70’inin AII grubuna giren tünel işleri, %15’inin  
AVI grubuna giren demiryolu işleri ve %15’inin BIII grubuna giren istasyon binası yapım  
işleri olan bir metro hattı yapım işinde esaslı unsur, projenin amaç ve işlevinin canlı ve cansız  
varlıkların bir yerden bir yere nakli için gerekli olan demiryolu yapılması olduğundan “AVI  
Grup: Demiryolu İşleri (Altyapı + Üstyapı)” olarak veya yapılan iş tutarı içerisinde sahip  
olduğu oranının büyüklüğünden dolayı “AII Grup: Tünel İşleri” olarak belirlenebilecektir.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 48 inci maddesinin ikinci fıkrasında  
“İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde  
değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale  
konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı  
değerlendirilir.” düzenlemesi yer almaktadır. Buna göre, birden fazla gruptan işleri içeren iş  
deneyim belgelerinde, belgeye konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işlere  
ilişkin olması halinde belge tutarının tamamı dikkate alınır…  
İş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe ilişkin  
olmaması halinde ise, sadece ihale konusu işe veya benzer işe uygun nitelikteki işler  
değerlendirmeye alınır…” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi” nin “(A) Alt Yapı İşleri”  
ana başlığı altında V. GRUP: KARAYOLU İŞLERİ (Altyapı+Üstyapı)  
1.Otoyollar  
2.Devlet, il ve köy yolları  
3.Cadde ve sokak yapım işleri” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “ 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif  
edilen bedelin % 80 'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek  
sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
A / V grubu işler ile bu gruba ait onarım işleri ve/veya 11/06/2011 tarih ve 27961  
sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Yapım İşleri Benzer İş Grupları Tebliğinin 2.7.maddesi ve  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 3.maddesine istinaden "Kar ve Buz  
Mücadelesi işleri" benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi kapsamında sunmuş olduğu yüklenici iş  
durum belgesi incelendiğinde:  
1. İş sahibi  
Bölge Müdürlüğü-11.Bölge Van DİĞER ÖZEL  
BÜTÇELİ KURULUŞLAR KARAYOLLARI GENEL  
MÜDÜRLÜĞÜ  
2. İşin adı ve varsa ihale kayıt  
numarası  
Karayolları 11 Bölge Müdürlüğüne Bağlı 112  
(Tatvan) ve 118 (Bitlis) Şube Şefliklerinde Rutin  
Bakım Onarım Kar ve Buzla Mücadele  
Çalışmalarının Yapılması  
3. İşin yapıldığı yer  
Karayolları 11. Bölge Müdürlüğüne Bağlı 112.  
(Tatvan) ve 118. (Bitlis) Şube Şeflikleri yollarında  
Rutin Bakım Onarım Kar ve Buzla Mücadele  
Çalışmaları  
4. Uygulanan yapı tekniği  
Belgeye konu işin esaslı unsuru: A / V Grubu Yapım  
İşi  
5.  
Yüklenicinin adı soyadı veya TANMAK YOL YAPI İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET  
ticaret unvanı  
ANONİM ŞİRKETİ  
14. Belge tutarı  
21.611.264,25TRY  
Belge tutarının iş grupları itibariyle dağılımı:  
İNŞAAT İŞLERİ 21.611.264,25 TL.  
” şeklinde olduğu,  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi İş Ortaklığı’nın pilot ortağı tarafından  
sunulan iş denetleme belgesinin “  
1. İşveren  
Karayolları Genel Müdürlüğü  
2. İşin adı ve varsa ihale kayıt İstanbul - Şile - Ağva Yolu Km: 16+500 - 26+950 ve Km:  
numarası  
3. İşin yapıldığı yer  
4. Uygulanan yapı tekniği  
37+000 - 84+800 Kesimlerinin Yapım İşi. , 2013/28644  
İstanbul İli  
Yol Yapım İşi. " Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
Tünel İşleri, Üstyapı İşleri, Çeşitli İşler, Proje İşleri, Sondaj  
İşleri ve Deplasman İşleri" Yapılması.  
Belgeye konu işin esaslı unsuru: A-V Grubu: Karayolu İşleri  
(Altyapı + Üstyapı)  
5. İlgilinin adı soyadı  
BAHADIR BOZTEPE  
15. İlgilinin görevi sırasında  
Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri, Tünel İşleri,  
denetlediği iş kısmının konusu Üstyapı İşleri, Çeşitli İşler, Proje İşleri, Sondaj İşleri ve  
Deplasman İşleri Yapılması.  
16. İlgilinin görevi sırasında  
işin gerçekleşen tutarı  
606.773.997,80 TRY  
21. İlgilinin mesleği ile ilgili 606.773.997,80 TRY  
olarak hissesine düşen belge  
tutarı  
” şeklinde olduğu,  
Ayrıca iş denetleme belgesi kullanıldığından Bahadır Boztepe’ye ilişkin “Ortaklık  
Tespit Belgesi”nin sunulduğu,  
Söz konusu İş Ortaklığı’nın özel ortağı Restart Yapı Enerji Endüstri Anonim Şirketi  
tarafından sunulan iş bitirme belgesinin: “  
1. İş sahibi  
Bölge Müdürlüğü-13.Bölge Antalya DİĞER ÖZEL  
BÜTÇELİ KURULUŞLAR KARAYOLLARI GENEL  
MÜDÜRLÜĞÜ  
2. İşin adı ve varsa ihale kayıt  
numarası  
Antalya – Burdur – Keçiborlu Ayr. Yolu (Takriben Km:  
62+000-101+800 ve 146+000-160+000 Kesimlerine Ait)  
Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve BSK Üstyapı İşleri İkmal  
İnşaatı, 2013/5945  
4. Uygulanan yapı tekniği  
Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve BSK Üstyapı İşleri  
İnşaatı işi  
5. Yüklenicinin adı soyadı veya  
ticaret unvanı  
İŞSAN İNŞAAT TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ  
13. İşin geçici kabul/tasfiye veya 19.12.2016  
iskan tarihi  
14. Belge tutarı  
79.861.699,77TRY  
” şeklinde olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
Söz konusu İş Ortaklığı’nın diğer özel ortağı Ayk Yol Yapı İnşaat Sanayi Ticaret  
Anonim Şirketi tarafından sunulan iş bitirme belgesinin: “  
1. İş sahibi  
2. İşin adı ve varsa ihale kayıt  
numarası  
3. İşin yapıldığı yer  
4. Uygulanan yapı tekniği  
KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ  
ISLAHİYE - HASSA - KIRIKHAN YOLU KM: 24+350 -  
84+000 KESİMİNİN YAPIM İŞİ, 2015/98432  
Gaziantep ve Hatay İli  
Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Plentmiks Alttemel,  
Plentmiks Temel ve Bitümlü Sıcak Karışım (BSK)  
Kaplama Yapılması İşi  
Belgeye konu işin esaslı unsuru:  
A-V Grubu: Karayolu İşleri (Altyapı + Üstyapı)  
AYK YOL YAPI İNŞAAT SANAYİ TİCARET ANONİM  
ŞİRKETİ  
5. Yüklenicinin adı soyadı veya  
ticaret unvanı  
7. İş ortaklığı ise ortaklar ve  
ortaklık oranları, konsorsiyum ise  
ortaklar ve gerçekleştirdikleri iş  
kısmı ve tutarları  
14. Belge tutarı  
62.075.383,72TRY  
Belge tutarının iş grupları itibariyle dağılımı:  
Yapılan İşin Cinsi  
Benzer İş Grupları  
Dağılımı  
A-V Grubu  
Toprak İşleri  
Sanat Yapıları  
Üstyapı İşleri  
Çeşitli İşler  
Toplam  
11.927.587,25  
11.597.339,24  
38.324.365,05  
226.092,18  
62.075.383,72  
AÇIKLAMA:  
1-Belgeye konu işin esaslı unsuru: A-V Grubu: Karayolu İşleri (Altyapı + Üstyapı)'dır.  
2-İş bu belge, AYK Yol Yapı İnş.San.Tic.A.Ş.'nin 04.10.2019 tarihli dilekçesine istinaden  
düzenlenmiştir.  
” şeklinde olduğu,  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve İdari Şartname’de yer alan  
düzenlemelerden devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; istekli tarafından teklif edilen  
bedelin % 80 'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye  
ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerektiği, iş ortaklığında, pilot ortağın  
istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen  
asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması gerektiği, iş denetleme belgesi tutarının  
mevzuat gereğince beşte bir oranında değerlendirilmesi gerektiği, tüzel kişi tarafından iş  
deneyimini göstermek üzere tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ve Kanuna göre  
yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili  
olan ortağına ait iş deneyim belgesinin sunulması halinde; ticaret sicili müdürlükleri veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
meslek mensubu yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir) tarafından, ilk  
ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir  
yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu gösteren ortaklık tespit belgesinin  
sunulmasının zorunlu olduğu, ticaret sicili müdürlükleri veya meslek mensubu tarafından  
düzenlenen ortaklık tespit belgesinin, düzenlendikten sonra iş deneyim belgesini kullanan  
tüzel kişinin temsilcisi ve iş deneyim belge sahibi tarafından imzalanması gerektiği, A / V  
grubu işler ile bu gruba ait onarım işleri ve/veya 11/06/2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi  
Gazetede yayımlanan Yapım İşleri Benzer İş Grupları Tebliğinin 2.7. maddesi ve Yapım İşleri  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 3. maddesine istinaden "Kar ve Buz Mücadelesi işleri"nin  
benzer iş olarak kabul edileceği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklifi kapsamında sunulan iş durum  
belgesinde yer alan işin kapsamının “Rutin Bakım Onarım Kar ve Buzla Mücadele  
Çalışmaları” olduğu, belgeye konu işin esaslı unsurunun “A / V Grubu Yapım İşi” şeklinde  
belirtildiği, iş deneyim belge güncelleme modülü üzerinden güncellenen tutarın  
49.334.594,55 TL olduğu, söz konusu isteklinin karşılaması gereken minimum iş deneyim  
tutarının 39.118.880 x 0,80= 31.295.104 olduğu, bahse konu iş durum belgesinin EKAP  
kaydının bulunduğu ve İdare tarafından sorgulamasının EKAP üzerinden yapıldığı, bu haliyle  
belgenin İdari Şartname’de aranan kriterleri hem tutar hem ihale konusu iş kapsamında  
karşıladığı,  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi İş Ortaklığı’nın sunulan teklif  
tutarının 47.509.286 TL olduğu dikkate alındığında, anılan isteklinin sağlaması gereken  
asgari tutarın 47.509.286 x 0.80 = 38.007.428 TL olduğu, söz konusu tutarın en az %80’inin  
(38.007.428 x 0.80 = 30.405.942 TL) pilot ortak tarafından, %20’sinin ise (38.007.428 x 0.20  
= 7.601.485 TL) her bir özel ortak tarafından ayrı ayrı karşılanması gerektiği anlaşılmıştır.  
Söz konusu iş ortaklığının pilot ortağı tarafından iş denetleme belgesine konu işin  
(esaslı unsur dikkate alındığında) A-V grubuna giren belge tutarının 606.773.997,80 TL  
(güncellenmiş tutar 2.229.658.533,47 TL) olduğu, belge tutarının (iş denetleme belgesi  
tutarının mevzuat gereğince beşte bir oranında değerlendirilmesi gerektiği dikkate  
alındığında), İdari Şartname’nin ilgili düzenlemesi gereğince karşılaması gereken asgari iş  
deneyim tutarını güncellenmemiş hali ile bile (606.773.997,80 /5 = 121.354.799,56)  
sağladığı,  
Ayrıca, adına iş denetleme belgesi düzenlenen İnşaat Mühendisi Bahadır Boztepe’nin  
Zirve Ada İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin %52 hisse oranı ile tüzel  
kişiliğin ortağı olduğuna, belgenin düzenleme tarihi (ilk ilan tarihinden sonra) olan  
03.12.2021 tarihinden geriye doğru bir yıl boyunca kesintisiz olarak yarıdan fazla hissesine  
sahip olduğuna ve Kanun kapsamında yapılan ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi  
konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağı olduğuna dair meslek mensubu tarafından  
düzenlenen “Ortaklık Tespit Belgesi”nin teklifleri kapsamında sunulduğu, söz konusu  
belgenin Bahadır Boztepe tarafından da imzalandığı, dayanak gösterilen ticaret sicil  
gazetesinden de belgesi kullanılan kişinin 03.12.2021 tarihinden geriye doğru en az bir yıldır  
kesintisiz olarak tüzel kişiliğin yarıdan fazla hissesine sahip olduğunun ve Kanun kapsamında  
yapılan ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili  
olan ortağı olduğu anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
Söz konusu iş ortaklığının özel ortağı Restart Yapı Enerji Endüstri Anonim Şirketi  
tarafından sunulan yüklenici iş bitirme belgesi incelendiğinde; konu işin “(Toprak İşleri,  
Sanat Yapıları ve BSK Üstyapı İşleri İnşaatı işi )” benzer işe uygun olduğu, belge tutarının  
79.861.699,77 TL (güncellenmiş tutar 300.710.968,57 TL) olduğu, belge tutarının, İdari  
Şartname’nin ilgili düzenlemesi gereğince karşılaması gereken asgari iş deneyim tutarını  
(7.601.485 TL ) güncellenmemiş haliyle sağladığı anlaşılmıştır.  
Söz konusu iş ortaklığının özel ortağı Ayk Yol Yapı İnşaat Sanayi Ticaret Anonim  
Şirketi tarafından sunulan yüklenici iş bitirme belgesi incelendiğinde; işin (esaslı unsur  
dikkate alındığında) A-V grubuna giren belge tutarının 62.075.383,72 TL (güncellenmiş tutar  
193.454.191,69 TL) olduğu, belge tutarının İdari Şartname’nin ilgili düzenlemesi gereğince  
karşılaması gereken asgari iş deneyim tutarını (7.601.485 TL) güncellenmemiş hali ile bile  
sağladığı görülmüştür.  
Netice olarak, anılan istekliler tarafından alt yüklenici iş bitirme belgesi sunulmadığı  
yukarıda yer verilen inceleme ve değerlendirmeler çerçevesinde, başvuru sahibi isteklinin  
hem ihale üzerinde bırakılan isteklinin hem ekonomik açıdan en avantajlı 2’inci teklif sahibi  
isteklinin sunmuş olduğu iş deneyim belgelerine yönelik itirazen şikayetlerini içeren 5’inci  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ınci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş ortaklığı” başlıklı 32’nci  
maddesinde “(1) Birden fazla gerçek veya tüzel kişi iş ortaklığı oluşturmak suretiyle her  
türlü ihaleye katılabilir.  
(2) İş ortaklığını oluşturanlar, hak ve sorumluluklarıyla işin tümünü birlikte yapmak  
üzere ortaklık yapar.  
(3) İş ortaklığı başvuru veya teklifiyle birlikte pilot ortağın da belirlendiği İş Ortaklığı  
Beyannamesini vermek zorundadır.  
(4) İş ortaklığında en çok hisseye sahip ortak, pilot ortak olarak gösterilmek  
zorundadır. Ancak bütün ortakların hisse oranlarının eşit olduğu veya diğer ortaklara göre  
daha fazla hisse oranına sahip ve hisseleri birbirine eşit olan ortakların bulunduğu iş  
ortaklığında ise bu ortaklardan biri pilot ortak olarak belirlenir. Ortakların hisse oranları İş  
Ortaklığı Beyannamesinde gösterilir.  
(5) İş ortaklıklarının ihaleye katılabilmek için sunacakları belgelerin belirlenmesinde  
ve yeterlik kriterlerine ilişkin değerlendirmede, bu Yönetmeliğin İkinci Kısmında yer alan  
düzenlemeler esas alınır.  
(6) İhalenin iş ortaklığı üzerinde kalması halinde iş ortaklığı tarafından, sözleşmenin  
imzalanmasından önce noter onaylı ortaklık sözleşmesinin idareye verilmesi zorunludur. Bu  
sözleşmede ortakların hisse oranları ve pilot ortak ile diğer ortakların işin yerine  
getirilmesinde müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu açıkça belirtilir.” hükmü,  
A6.2.2 İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik  
kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “ 7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda  
sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
f) İsteklinin ortak girişim olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan standart forma  
uygun iş ortaklığı beyannamesi,” düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
Yapılan incelemede ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi isteklinin ihaleye  
bir pilot iki özel ortak olmak üzere iş ortaklığı olarak katıldığı, teklifi kapsamında sunmuş  
oldukları iş ortaklığı beyannamesinin standart forma ( Standart Form – KİK.021.0/Y) uygun  
olduğu, ortaklık bilgilerine yer verildiği ve belgenin her bir ortak tarafından imzalanıp  
kaşelendiği görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen tespitler çerçevesinde, ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif  
sahibi Zirve Ada İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Restart Yapı Enerji  
Endüstri Anonim Şirketi - Ayk Yol Yapı İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın  
teklifi kapsamında sunmuş oldukları iş ortaklığı beyannamesinin standart forma ( Standart  
Form – KİK.021.0/Y) uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin 6’ncı iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
Başvuru sahibinin; ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına  
yönelik 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ve 14’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen  
isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama  
ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en  
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)  
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü fiyat teklifi  
konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. (Ek cümle:  
30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve  
işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez  
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.  
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı  
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu  
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden  
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara  
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan  
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.  
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata  
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515  
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız  
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami  
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda  
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece  
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.  
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın  
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici  
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
kullanılabilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.” açıklaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir.düzenlemesi yer almaktadır.  
İdarenin 14.12.2021 tarihinde teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilere  
açıklama sunmaları için EKAP üzerinden “aşırı düşük teklif açıklama talebi” yazısını  
gönderdiği, yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemlerine ait sıralı analiz girdi tabloları ile  
açıklama istenmeyen analiz girdilerine yer verildiği,  
İsteklilerden sadece ihale üzerinde bırakılan Tanmak Yol Yapı İnşaat Sanayi ve Ticaret  
Anonim Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunduğu tespit edilmiştir.  
Söz konusu istekli tarafından açıklama istenilen 10.160.1026 no’lu mazot girdisine  
ilişkin 2021 yılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yayımlanmış rayiç fiyatın (6,54 TL)  
kullanıldığı görülmüştür.  
Bahse konu isteklinin 20.12.2021 tarihinde sunmuş olduğu aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde; isteklinin açıklaması kapsamında yer verdiği analiz girdi  
miktarlarının idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ekinde yer verilen alan  
analiz girdi miktarları ile uyumlu olduğu, aşırı düşük teklif açıklamasında idare tarafından  
verilen analiz formatına uyulduğu, farklı analiz ve iş kalemlerinde aynı cins ve özellikteki  
analiz girdileri için aynı fiyatların kullanıldığı, herhangi bir aritmetik hata yapılmadığı  
görülmüştür.  
İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebinde iş kalemleri içerisinde yer alan  
07.005/ K ATK-N (çıkan atık malzemenin nakli), 07.006/ K BSK-N (BSK’nın iş başına  
nakli), 07.005/K(Atk-2) (atık malzeme nakli), 07.005/K(Atk-1) (atık malzeme nakli)” analiz  
girdileri için açıklama istenildiği, istekli tarafından idarenin belirlemiş olduğu nakliye  
formülleri ve mesafeleri dikkate alınmak suretiyle hesaplama yapıldığı, dolayısıyla malzeme  
yoğunluk katsayısının idarenin analizlerinden farklılık taşımadığı görülmüştür.  
Kamu Kurum/Kuruluş rayiçlerine ilişkin liste sunulmamakla birlikte söz konusu  
rayiçlerin ilgili analiz formatlarında poz numaraları ve tanımları fiyatları ile birlikte  
gösterilerek açıklama sunulduğu görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
Yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamalarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da  
belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13  
maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmadığı düzenlemiştir. Söz konusu  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, açıklanması istenilen analiz girdileri için;  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri veya Ek-O7, Ek-O8 ile açıklama yapmadığı  
görülmüştür.  
Başvuru sahibinin 12’nci iddiasında yer alan giderlerin teklif fiyatına dahil olan tüm  
giderlere ilişkin olduğu ve açıklama istenilen iş kalemleri ve analiz girdileri arasında yer  
almadığı görülmüştür.  
KGM/Bakım iş kaleminin idarece özel poz olarak hazırlandığı, adı geçen iş kaleminin  
analizinde arazöz (pick-up), düz işçi, formen girdilerinin yer aldığı, bu girdiler dikkate  
alınarak açıklaması istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin oluşturulduğu görülmüştür.  
Bahse konu ihalenin ilan tarihinin 15.11.2021, ihale tarihinin ise 06.12.2021 olduğu,  
aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş kalemleri ve analiz girdilerinin yaklaşık maliyet  
hesabı içerisindeki değerlerinin güncel (2021 yılı) kamu rayiç fiyatları, işçilik bedellerinin ise  
yine ilan ve ihale tarihi itibari ile geçerli olan asgari işçilik bedelleri üzerinden hesaplandığı  
görülmüştür.  
Söz konusu istekli tarafından açıklama istenilen 10.160.1026 no’lu mazot girdisine  
ilişkin 2021 yılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yayımlanmış rayiç fiyatın (6,54 TL)  
kullanıldığı, açıklamada kullanılan resmi rayiç dışında başkaca bir tevsik edici belge  
sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin 7’nci iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
Söz konusu isteklinin 20.12.2021 tarihinde sunmuş olduğu aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde; isteklinin açıklaması kapsamında yer verdiği analiz girdi  
miktarlarının idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ekinde yer verilen alan  
analiz girdi miktarları ile uyumlu olduğu, aşırı düşük teklif açıklamasında idare tarafından  
verilen analiz formatına uyulduğu, farklı analiz ve iş kalemlerinde aynı cins ve özellikteki  
analiz girdileri için aynı fiyatların kullanıldığı, herhangi bir aritmetik hata yapılmadığı  
görüldüğünden başvuru sahibinin bu yöndeki 8’inci iddiası yerinde görülmemiştir.  
İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebinde iş kalemleri içerisinde yer alan  
07.005/ K ATK-N (çıkan atık malzemenin nakli), 07.006/ K BSK-N (BSK’nın iş başına  
nakli), 07.005/K(Atk-2) (atık malzeme nakli), 07.005/K(Atk-1) (atık malzeme nakli)” analiz  
girdileri için açıklama istenildiği, istekli tarafından idarenin belirlemiş olduğu nakliye  
formülleri ve mesafeleri dikkate alınmak suretiyle hesaplama yapıldığı, dolayısıyla malzeme  
yoğunluk katsayısının idarenin analizlerinden farklılık taşımadığı, bu şartlarda idarenin  
mesafe ve formüllerinin kullanılmış olmasından hareketle başkaca tevsik edici herhangi bir  
belge sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle başvuru sahibinin 9’uncu  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Kamu Kurum/Kuruluş rayiçlerine ilişkin liste sunulmamakla birlikte söz konusu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
rayiçlerin ilgili analiz formatlarında poz numaraları ve tanımları fiyatları ile birlikte  
gösterilerek açıklama sunulduğu dikkate alındığında, Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca  
belirlenen birim fiyatların poz numaralarına ilişkin ayrıca liste sunulmamasının esasa  
etkisinin olmadığı değerlendirildiğinden başvuru sahibinin 10’uncu iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
Söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, açıklanması istenilen  
analiz girdileri için; üçüncü kişilerden alınan f fiyat teklifleri veya Ek-O7, Ek-O8 ile açıklama  
yapmadığı  
dolayısıyla bunlara ilişkin tespit tutanaklarının aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunulamayacağı anlaşıldığından, başvuru sahibinin; ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu satış tespit tutanakları ve  
üçüncü kişilerden almış olduğu fiyat tekliflerin mevzuata uygun olmadığı yönündeki 11’inci  
iddiası yerinde görülmemiştir.  
İhale üzerinde bırakılan bahse konu isteklinin aşırı düşük açıklamasını, idare  
tarafından verilen analiz formatına uygun bir şekilde yaptığı, başvuru sahibinin iddiasında yer  
alan giderlerin teklif fiyatına dahil olan tüm giderlere ilişkin olduğu ve söz konusu maddede  
belirtilen giderlerin açıklama istenilen ve istenilmeyen iş kalemlerin tamamını oluşturduğu,  
mevzuat hükümleri çerçevesinde aşırı düşük teklif açıklamalarının tüm giderler üzerinden  
istenilmediği, teklifi oluşturan iş kalemlerinin %80’i üzerinden istenildiği, idarece açıklaması  
istenilen iş kalemlerine ilişkin analiz formatına uygun açıklama yapılmasının yeterli olacağı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin 12’inci iddiası da yerinde görülmemiştir.  
KGM/Bakım iş kaleminin kamu kurumu pozu olmayıp idarenin ihtiyaçlarına göre  
hazırladığı özel poz olduğu adı geçen iş kaleminin analizinde arazöz (pick-up), düz işçi,  
formen girdilerinin yer aldığı, bu girdiler dikkate alınarak açıklaması istenilen ve  
istenilmeyen analiz girdilerinin oluşturulduğu, bahse konu isteklinin de idare tarafından  
hazırlanan analiz formatına, iş kalemi ve analiz girdilerine uygun açıklama yapıldığı, idarece  
açıklaması istenilen iş kalemlerine ilişkin analiz formatına uygun açıklama yapılmasının  
yeterli olacağı, idarenin bu yönde ihtiyaçlarına göre özel ve paçal pozlardan oluşan iş  
kalemleri hazırlaması yönünde mevzuatta bir engel bulunmadığı, bu yönde hazırlanacak  
yaklaşık maliyetin de hatalı hesaplandığına dair bir iddianın yerinde olmayacağı  
değerlendirildiğinden başvuru sahibinin 13’üncü iddiası yerinde görülmemiştir.  
Bahse konu ihalenin ilan tarihinin 15.11.2021, ihale tarihinin ise 06.12.2021 olduğu,  
aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş kalemleri ve analiz girdilerinin yaklaşık maliyet  
hesabı içerisindeki değerlerinin güncel (2021 yılı) kamu rayiç fiyatları, işçilik bedellerinin ise  
yine ilan ve ihale tarihi itibari ile geçerli olan asgari işçilik bedelleri üzerinden hesaplandığı  
görüldüğünden başvuru sahibinin 14’üncü iddiası yerinde görülmemiştir.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Zirve Ada İnşaat Taahhüt Sanayi ve  
Ticaret Anonim Şirketi - Restart Yapı Enerji Endüstri Anonim Şirketi - Ayk Yol Yapı İnşaat  
Sanayi Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu  
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/013  
: 30  
: 02.03.2022  
: 2022/UY.I-323  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.