Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri 9. Bölge Müdürlüğü
/
2021/836936-Bingöl-Genç Lediz Mikrohavzası (Sürekli, Ardıçdibi, Meşedalı, Dereköy, Balgöze, Yiğitbaşı, Şehittepe) Sulamaları
Bilgi
İKN
2021/836936
Başvuru Sahibi
Zeynal Deniz - Dara Yapı İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Devlet Su İşleri 9. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Bingöl-Genç Lediz Mikrohavzası (Sürekli, Ardıçdibi, Meşedalı, Dereköy, Balgöze, Yiğitbaşı, Şehittepe) Sulamaları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 15
: 09.03.2022
: 2022/UY.I-338
BAŞVURU SAHİBİ:
Zeynal Deniz - Dara Yapı İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri 9. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/836936 İhale Kayıt Numaralı “Bingöl-Genç Lediz Mikrohavzası (Sürekli, Ardıçdibi,
Meşedalı, Dereköy, Balgöze, Yiğitbaşı, Şehittepe) Sulamaları” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 9. Bölge Müdürlüğü tarafından 14.01.2022 tarihinde açık ihale usulü
ile gerçekleştirilen “Bingöl-Genç Lediz Mikrohavzası (Sürekli, Ardıçdibi, Meşedalı, Dereköy,
Balgöze, Yiğitbaşı, Şehittepe) Sulamaları” ihalesine ilişkin olarak Zeynal Deniz - Dara Yapı
İnş. Tic. Ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 01.02.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 09.02.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.02.2022 tarih ve
7459 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.02.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/183 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece, taraflarına EKAP’tan tebliğ edilen
“Kesinleşen ihale kararı” konulu yazıda ihalenin iş ortaklıkları üzerinde bırakıldığının
bildirildiği; fakat söz konusu yazı ekindeki ihale komisyonu kararında, tekliflerinin geçerli
ama yaklaşık maliyetin üzerinde olduğundan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3.1’inci
maddesindeki açıklamalar doğrultusunda ihalede yeterlik kriterlerini sağlayan istekli tespit
edilemediğinden ihalenin iptaline karar verildiği ifadelerinin yer aldığı, ülkemizin bulunduğu
durum nedeniyle son dönemde yapılan ihalelerde çoğu işin yaklaşık maliyetin üzerinde
onaylandığının görüldüğü, ancak başvuruya konu ihalede idarece yaklaşık maliyet gözden
geçirilmeyerek doğrudan ihalenin iptaline karar verildiği, lakin ihalenin iptal edilip yeniden
ihaleye çıkılması durumunda ciddi bir kamu zararının olacağı, şöyle ki; bilindiği üzere 2021
yılında TÜÎK tarafından açıklanan değerlere göre Yi-Üfe endeksindeki artış katsayısı %79
olduğu, bu durumda işin yaklaşık maliyeti 2022 yılı birim fiyatları ile güncellendiğinde
(piyasa fiyatlarının açıklanan resmi endekslere göre daha fazla artış gösterdiği göz ardı edilse
dahi) en iyi ihtimalle 35.799.454,21 TL (19.999.695,09 x 1,79) olarak bulunacağı, bu
durumda iş ortaklıklarınca verilen teklifin (23.599.937,72 TL) kabulünde kamu yararı
olduğunun apaçık ortada olduğu, dolayısıyla yaklaşık maliyetinin güncellenmesi ve bu suretle
tekliflerinin olması gereken maliyetin çok altında olduğunun tespit edilerek ihalenin
üzerlerinde bırakılması gerektiği iddiasına yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 15
: 09.03.2022
: 2022/UY.I-338
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.
…
Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz.…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
girmez. (Değişik son cümle: 30/7/2003-4964/24 md.) Ancak, idare isteklilerin talepte
bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir” hükmü,
Anılan Kanun’un 39’uncu maddesinin gerekçesinde “Tekliflerin yaklaşık maliyete
kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut
ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan
durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından önceki herhangi bir aşamada
ihale komisyonunun kararı üzerine idareye uluslararası mevzuata paralel bir şekilde ihaleyi
iptal etme yetkisi verilerek, buna ilişkin hükümler düzenlenmiştir.…” açıklaması,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına
sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin
tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri
belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır.…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı
16.3’üncü maddesinde “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip
edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,
b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp
yapılmadığını,
c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 15
: 09.03.2022
: 2022/UY.I-338
ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik
açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun
bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte
görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek
aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate
alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” açıklaması yer almaktadır.
20.01.2022 tarihli ihale komisyonu kararında “Bingöl-Genç Lediz Mikrohavzası
(Sürekli, Ardıçdibi, Meşedah, Dereköy, Balgöze, Yiğitbaşı, Şehittepe) Sulamaları” yapım işi
ihalesi 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 19. maddesine göre açık ihale usulü ile
14.01.2022 Cuma günü saat 10:00’ da yapılmıştır. İhalede 7 istekli tarafından ihale
dokümanı alınmış olup. 1 (bir) istekli ihaleye teklif sunmuştur. Teklifler EKAP üzerinden
elektronik ortamda kayda alınış sırasına göre açılmış, Yeterlik Bilgileri Tablosunun var olup
olmadığına geçici teminat mektubu ve birim fiyat teklif mektubunun usulüne uygun olup
olmadığına bakılmıştır. Sunulan teklifin istenilen belgeleri sunduğu görülmüş, daha sonra
isteklilerce teklif edilen fiyatlar ve işin yaklaşık maliyetinin 19.999.695,09 TL olduğu
açıklanmıştır. Yaklaşık maliyet açıklandıktan ve sunulması gereken belgelerin var olup
olmadığı incelenerek 1. oturum kapatılmıştır.
İhale Komisyonumuzca ihale dosyalarının detaylı incelemesi sonucunda mevcut tek
teklifin de geçerli teklif olduğu ancak sunulan teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu
görülmüştür. Kamu İhale Genel Tebliği Madde 16.3.1. “İhale Komisyonu verilen teklifleri
yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak,
teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci
teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline
karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.” hükmü bulunmaktadır.
Yukarıda yapılan tespitler doğrultusunda İhale Komisyonunca; ihalede yeterlik kriterlerini
sağlayan istekli tespit edilemediğinden ihalenin iptaline ve İta Amirinin onayına sunulmasına
Komisyonumuzca karar verilmiştir.” ibarelerine yer verildiği,
Söz konusu ihale komisyonu kararının 21.01.2022 tarihinde bölge müdür vekili
tarafından onaylandığı anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihalenin ihale komisyonu kararında her ne kadar “İhale
Komisyonunca; ihalede yeterlik kriterlerini sağlayan istekli tespit edilemediğinden ihalenin
iptaline ve İta Amirinin onayına sunulmasına Komisyonumuzca karar verilmiştir” denilmekte
olsa da, aynı ihale komisyonu kararında Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İhale
Komisyonumuzca ihale dosyalarının detaylı incelemesi sonucunda mevcut tek teklifin de
geçerli teklif olduğu ancak sunulan teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği Madde 16.3.1. “ İhale Komisyonu verilen teklifleri yaklaşık
maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, …ihalenin
iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.” ibaresine de yer verildiği
görülmüştür.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 15
: 09.03.2022
: 2022/UY.I-338
İhale komisyonunun bu değerlendirmelerinden tek teklif niteliğindeki başvuru sahibi
isteklinin teklifinin geçerli teklif niteliğinde olduğu, ancak teklif bedelinin yaklaşık maliyetin
üstünde olması ve ödenek yetersizliği nedenleriyle ihale iptal kararı alındığı anlaşılmaktadır.
Diğer yandan idarece şikayet üzerine verilen cevapta da “İsteklinin teklif bedeli hem
yaklaşık maliyetin hem de verilen ödeneğin çok üzerindedir ….teklifin verilmiş olan ödeneğin
üzerinde olması ve verilen teklifin mevcut piyasa şartlarının üstünde olmasından dolayı
ödenek temininde yaşanacak problemler dikkate alınarak ihale komisyonunca verilen “iptal”
kararının yerinde olduğu tespit edilmiştir.” açıklamalarına yer verilmektedir.
Bu kapsamda incelemenin tek geçerli teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olması ve
ödenek yetersizliği nedeniyle verilen ihale iptal kararının gerekçesinin yerinde olup
olmadığıyla sınırlı yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3’üncü maddesinde idarelerin, sorumluluk
kendilerine ait olacak şekilde ödenek durumlarına göre yaklaşık maliyetin üzerindeki
teklifleri kabul etme yetkisi bulunduğu belirtilmektedir. İlgili sorumluluk nedeniyle idarelerin
bu yetkiyi kullanmada takdir yetkileri bulunmaktadır.
Bu yetkinin ne şekilde kullanılacağını ise ihale mevzuatının içindeki çeşitli
düzenlemelerde belirtilmekte olup, Kanunun 5’inci maddesinde konuyla ilgili olarak özetle;
ihtiyaçları uygun şartlarla, kaynakları verimli kullanarak ve ödenek karşılığı sağlama
zorunluluğundan bahsedilirken, Kanun’un 39’uncu maddesinin gerekçesinde ise tekliflerin
yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek
olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması iptal gerekçesi olarak
belirtilmektedir.
İdareye yapılan şikâyet başvurusuna verilen cevapta, idarenin yaklaşık maliyeti
19.999.695,09 TL olarak tespit ettiği, DSİ Genel Müdürlüğü tarafından ise kendilerine
20.000.000,00 TL ödenek tahsis edildiği, ancak tek geçerli teklif tutarının 23.599.937,72 TL
olduğunun belirtildiği gözetildiğinde, Kanunen ihtiyaçlarını uygun şartlarla, kaynakları
verimli kullanarak ve ödenek karşılığı sağlamak yükümlülüğü olan idarenin, mevcut ödenekle
karşılanamayacak ve yaklaşık maliyetin üzerindeki geçerli tek teklif nedeniyle ihaleyi iptal
etmesinde mevzuata aykırılık olmadığı değerlendirilmiştir.
Diğer yandan istekliye ihalenin üzerine kaldığı yönünde gönderilen bildirimin sehven
yapıldığı da idarenin şikâyete cevabında belirtildiğinden iddia bu yönden de yerinde
bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/015
: 15
: 09.03.2022
: 2022/UY.I-338
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.