Ana Sayfa / Kararlar / İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü / 2021/233999-Asya Bölgesi 6. Kısım Müteferrik İçmesuyu İnşaatı
Bilgi
İKN
2021/233999
Başvuru Sahibi
Gurbetoğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
İdare
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Asya Bölgesi 6. Kısım Müteferrik İçmesuyu İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Gurbetoğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/233999 İhale Kayıt Numaralı “Asya Bölgesi 6. Kısım Müteferrik İçmesuyu İnşaatı”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 07.06.2021 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Asya Bölgesi 6. Kısım Müteferrik İçmesuyu İnşaatı”  
ihalesine ilişkin olarak Gurbetoğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin 08.04.2022 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.04.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 21.04.2022 tarih ve 19804 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.04.2022 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2022/413 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İ.İ.014 poz numaralı “Tranşe Hafriyatı  
Yapılması”, İ.İ.001/1 poz numaralı “Ø100 Mm Fondüktil Borunun Döşenmesi İşçiliği (İdare  
Malı)” ve İ.İ.038 poz numaralı “Çelik Paplanş İle İksa Yapılması” iş kalemlerine ilişkin  
yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun bulunmadığı,  
-İ.İ.014 poz numaralı iş kaleminin açıklaması için DSİ’nin yayımlamış olduğu  
52.130.1003 poz numaralı “Her cins kayalık zeminde boru hendeği kazısı” iş kaleminin  
kullanıldığı,  
İdarece 52.130.1003 poz numaralı iş kalemi içerisinde “kırmataş, şose, asfalt, demirli  
ve demirsiz beton sökülmesi, kazı esnasında tranşe kesiti içerisinde beton boru çıkması  
halinde her çapta beton borunun kırılarak veya sökülerek çıkarılması, çıkan moloz, beton,  
beton boru, beton boru parçası ve hafriyat malzemesinin hendek dışına çıkarılması” işlerinin  
dahil olmadığının ifade edildiği, ancak kayalık malzemenin ifade edilen diğer bütün  
malzemelerden yoğunluğunun fazla olduğu, kaya yapıda bir malzeme çıkarılması esnasında  
diğer malzemelere kıyasla daha fazla işçilik, makine ve yakıt sarfiyatının yapılacağı,  
dolayısıyla maliyet açısından bakıldığında 52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin İ.İ.014 poz  
numaralı iş kalemine göre daha maliyetli olduğu, İ.İ.014 poz numaralı iş kalemi için teklif  
etmiş oldukları bedelin 52.130.1003 poz numaralı iş kalemine ait tutarının üstünde olduğu,  
52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin tarifinde Yayaların tranşe üzerinden  
emniyetle geçebilmesi için icab eden yerlere geçitler yapılacaktır. Geçitler sokak köşelerine ve  
uzun tranşelerde azami 50mt. aralıkla yapılacaktır.ifadesinin belirtilmemesinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi olarak gösterildiği, yapım ihalelerinin 4734 sayılı  
Kamu İhale Kanunu ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği çerçevesinde yapıldığı,  
DSİ’nin 52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifinde emniyet tedbirlerinin  
belirtilmemiş olmasının bunun yönetmelik ile zorunluluk altına alınmış olmasından  
kaynaklandığı, idarenin birim fiyat analizinde emniyet tedbiri malzemeleri ile ilgili herhangi  
bir girdinin bulunmadığı, söz konusu girdinin bu iş kaleminin %3’ünden az olduğunu  
gösterdiği,  
52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin tarifinde şevli kazı yapılması halinde bir bedel  
ödenmeyeceği, idarenin pozunda ise bunun aksine 1,5 metreyi geçtiği durumlarda heyet  
marifetiyle tespit yapılacağı, idarenin pozunda ek ödeme yapılmasına karşın DSİ’nin ilgili  
pozunda şev için herhangi bir ödemenin söz konusu olmadığı, idarenin pozunun DSİ pozuna  
göre maliyet açısından daha avantajlı olduğu, söz konusu iş kalemi için teklif ettikleri tutarın  
DSİ’nin ilgili pozu için belirlenen tutarın üstünde olduğu,  
52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin tarifinde “her cins alet ve makine ile patlayıcı  
madde kullanarak ve ya kullanmayarak her cins kayalık zeminde boru hendeği açılması için  
beher m3 fiyatı.” ifadesinin yer aldığı, anlaşılacağı üzere patlayıcı madde kullanmadan  
makine ile yapılan boru hendeği kazılarının da bu pozu kapsadığı,  
-İ.İ.001/1 poz numaralı “Ø100 Mm Fondüktil Borunun Döşenmesi İşçiliği (İdare  
Malı)” iş kaleminin açıklaması için İller Bankasının yayımlamış olduğu 43.524.1002 poz  
numaralı iş kaleminin kullanıldığı,  
İdarece “boruların özel çektirme aleti ile başlarının bağlanarak döşenmesi,  
gerektiğinde kesilmesi” işlerinin İ.İ.001/1 poz numaralı iş kalemine dahil olduğunun, İller  
Bankası pozuna ise dahil olmadığı gerekçe gösterilerek değerlendirme dışı bırakıldıkları,  
ancak söz konusu ifadenin işin mahiyetini ve maliyetini etkilemeyeceği, Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde aşırı düşük açıklaması yapılırken kamu kurumlarına ait  
rayiçlerin kullanılabileceğinin açıkça ifade edildiği, bu sebeple değerlendirme dışı  
bırakılmalarının mevzuata aykırı olduğu,  
- İ.İ.038 poz numaralı “Çelik Paplanş İle İksa Yapılması” iş kaleminin açıklaması  
yapılırken İller Bankasının ilgili pozlarının kullanıldığı,  
İller Bankası pozlarına palplanş ve iksa profillerini desteklemek için kullanılacak  
göğüsleme ve gergi profil demir bedellerinin dahil olmadığı, bu giderlerin idarenin pozuna  
dahil olduğu gerekçe gösterilerek değerlendirme dışı bırakıldıkları, ancak palplanş ve iksa  
profillerini desteklemek için kullanılacak göğüsleme ve gergi profil demir malzemelerinin  
demirbaş listelerine kayıtlı olduğu için bununla ilgili bir açıklama yapılmadığı, bu iş kalemi  
için malzeme bedeli kaynaklı ekstra bir maliyet oluşmayacağı, ayrıca Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesinde yer alan “Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz  
toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz  
girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının  
%15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın  
aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan  
girdiler için açıklama istenilmeyecektir.ifadesi gereği göğüsleme ve gergi profil demir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
malzemeleri için açıklama yapılmadığı,  
Tekliflerinin %80’ini oluşturan bedelin 47.960.355,00TL olduğu, sınır değer üstünde  
kalan isteklinin toplam teklif bedelinin %80’nini oluşturan iş kalemleri (aşırı düşük  
açıklaması istenilen iş kalemleri) ile ilgili teklif etmiş olduğu bedelin kendilerinin teklif etmiş  
olduğu tutarın altında olduğu, kendilerinin bu yapım işini söz konusu bedel ile  
gerçekleştirmesinde maliyet açısından bir engel olmadığı, aksi halde ihale üzerine bırakılan  
isteklinin de teklif etmiş olduğu bedel üzerinden işin yapımının gerçekleştirilemeyeceği, bu  
durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 12’nci maddesinde bulunan “rekabeti  
engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.ibaresini  
doğrudan ihlal ettiği,  
İdarenin bünyesinde bulunan 2018/339681 İKN’li “Asya Bölgesi 4.Kısım Müteferrik  
İçmesuyu İnşaatı” yapım işini tamamladıkları, hali hazırda bu bölgedeki şantiyelerinin  
faaliyetini sürdürdüğü, söz konusu yapım işi ile açıklama yapılan yapım işi mahal listelerinin  
aynı ve iki işin birbirinin devamı niteliğinde olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.10’uncu maddesinde yer alan açıklama gereği olarak mobilizasyon ve şantiye kurulum  
maliyetlerinin ihaleye katılım gerçekleştiren diğer isteklilere kıyasla daha düşük olacağı, bu  
durumun %10’luk fiyat avantajı sağladığı, ihale üzerinde bırakılan istekli ile fiyat farkının  
%6,06 olduğu, mevzuatın ilgili hükmüne göre yapım işini teklif etmiş oldukları fiyatlar ile  
gerçekleştirebileceklerinin açık olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri  
reddedilir.hükmü,  
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı  
düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında  
yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması  
sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık  
maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların  
kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu  
oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır.….”  
açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca  
ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit  
edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5.İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
…İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
…45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
…45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
…45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına  
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece  
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.…”  
açıklamaları yer almaktadır.  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu işin  
a) Adı: Asya Bölgesi 6. Kısım müteferrik İçmesuyu İnşaatı  
b) Yatırım proje no'su/kodu:S-7710  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
İstanbul İli Anadolu yakasının muhtelif İlçelerinde 84.000 mt. Düktilfont boru(Ø100-  
Ø400 mm) içmesuyu şebeke hattı döşenmesi ...  
İstanbul İli Anadolu yakasının muhtelif İlçelerinde 84.000 mt. Düktilfont boru(Ø100-  
Ø400 mm) içmesuyu şebeke hattı döşenmesi, 20.700 mt Düktilfont ve Çelik boru (Ø400-  
Ø1800 mm) içmesuyu isale hattı döşenmesi, 7.900 mt HDPE Pn10 (Ø 110-Ø315 mm)  
içmesuyu ve sulama suyu borusu döşenmesi, hat vanası, sanat yapıları, tahliye ve vantuz  
yapılması işlerini kapsayacaktır.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer: Asya Yakası/İSTANBUL” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İtirazen şikâyete konu ihalede 43 adet ihale dokümanı indirildiği, 07.06.2021 tarihinde  
yapılan ihaleye 13 isteklinin katıldığı, 29.03.2022 onay tarihli ihale komisyonu kararında,  
sınır değerin 60.534.962,31 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında tek geçerli teklif  
veren başvuru sahibinden 05.07.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile aşırı  
düşük teklif açıklamasının istenildiği, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının  
uygun olmaması nedeniyle teklifinin reddedildiği, söz konusu ihalenin sınır değerin üzerinde  
teklif veren Akm Yapı Taahhüt San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklifin Mirsan Teknik Yapı San. ve Tic. A.Ş. olduğu görülmüştür.  
EKAP üzerinden isteklilere gönderilen 05.07.2021 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
yazısında “İdaremizce 07.06.2021 tarihi, saat 14.00'de ihalesi yapılan 2021/233999 ihale  
kayıt numaralı "Asya Bölgesi 6. Kısım Müteferrik İçmesuyu İnşaatı" yapım işinde isteklilerin  
teklifleri ihale komisyonunca değerlendirilmiş olup, teklifinizin Kamu İhale Genel Tebliği  
hükümlerine göre belirlenen aşırı düşük teklif sınır değerinin altında olduğu tespit edilmiştir.  
Kanun, Yönetmelik ve Kamu İhale Genel Tebliğinin konuya ilişkin hükümleri  
uyarınca;  
Teklifiniz kapsamında yer alan aşağıdaki iş kalemlerine ilişkin analiz girdilerinin  
fiyatları ile ilgili tüm ayrıntıların (Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,  
fiyat teklifleri, çimento ve demir ürünleri için üreticinin ilan edilmiş fiyat tarifeleri, Kamu  
Kurum ve Kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri  
veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri, Kamu Kurum ve Kuruluşları tarafından ilgili mala  
ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar, ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış  
tutarı tespit tutanakları, stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları, yardımcı  
analizler v.b.) Kamu İhale Genel Tebliğinin 45. maddesinde düzenlenen usule uygun biçimde  
açıklamanız gerekmektedir.  
Ayrıca teklifinize ilişkin olarak varsa;  
Yapım yönteminin ekonomik olması,  
•Seçilen teknik çözümler ve işin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,  
Teklif edilen işin özgünlüğü,  
hususlarında  
belgelendirilmesi  
suretiyle  
yaptığınız  
açıklamalarınız  
değerlendirilecektir. Söz konusu işlemler için tarafınıza 7 (yedi) iş günü süre verilmiştir.  
Anılan süre içerisinde açıklama ve dayanak belgelerinizi idaremize teslim etmemeniz halinde  
teklifiniz değerlendirme dışı bırakılacaktır.  
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, 24 adet iş  
kalemi/gruplarına ait aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve ekinde ise açıklama istenilen  
ve istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin analiz formatlarının gönderildiği görülmüştür.  
Kamu ihale mevzuatı hüküm ve açıklamaları, ihale dokümanında yer alan  
düzenlemeler, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve ekleri ile  
başvuru sahibi Gurbetoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunulan belgeler, başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde yapılan inceleme  
neticesinde aşağıdaki tespitlere ulaşılmıştır.  
İdarece başvuru sahibinin şikâyet başvurusuna özetle “52.130.1003 poz nolu iş  
kaleminin birim fiyat tarifinde “Poz.52.130.1001'deki esaslar dahilinde her cins araç ve  
makine ile patlayıcı madde kullanarak veya kullanmayarak her cins kayalık zeminde boru  
hendeği açılması için bir metreküp kayalık zeminin kazılması ve depoya konulması bedeli”  
denilmekte iken, İ.İ.014 poz numaralı “Tranşe Hafriyatı Yapılması” iş kalemi birim fiyat  
tarifinde “her derinlikte, her türlü formasyondaki zeminin İdarece uygun görülen genişlik ve  
derinlikte, proje ve şartnamesine göre, istikamet ve güzergahında makine veya elle kazılması”  
denildiği, 52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifinde her cins araç ve makine  
ile patlayıcı madde kullanarak veya kullanmayarak kazı yapılacağı belirtilmekte olup,  
açıklamaya dayanak teşkil eden 52.130.1003 poz numaralı iş kalemi için patlayıcı madde  
kullanılmasının önünde bir engel olmadığı ve elle kazı yapılmayıp kazının tamamının makine  
ile yapılacağının öngörüldüğü, İ.İ.014 poz numaralı “Tranşe Hafriyatı Yapılması” iş  
kaleminin birim fiyat tarifinde kazının makine veya elle yapılacağı belirtilerek patlayıcı  
madde kullanılabileceği ile ilgili ibarenin bulunmadığı, açıklamada kullanılan 52.130.1003  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
poz numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifinin İ.İ.014 poz numaralı “Tranşe Hafriyatı  
Yapılması” iş kaleminin birim fiyat tarifine uygun olmadığı,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde yer alan “Aşırı düşük teklifine  
ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz  
formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye  
uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler  
reddedilecektir.” açıklaması çerçevesinde yapılan açıklamanın ihale dokümanı kapsamında  
sunulan birim fiyat tariflerine uygun olması gerektiği ve uygun olmaması durumunda  
isteklinin teklifinin reddedileceğinin açıklandığı,  
İ.İ.014 poz numaralı “Tranşe Hafriyatı Yapılması" iş kaleminin birim fiyat tarifinde  
yer alan “Yayaların tranşe üzerinden emniyetle geçebilmesi için icab eden yerlere geçitler  
yapılacaktır. Geçitler sokak köşelerine ve uzun tranşelerde azami 50 mt. aralıkla  
yapılacaktır.” ifadesindeki gereklilik çalışma bölgesinin yerleşim yeri içinde olmasına  
istinaden Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 35.1 ve 35.2’nci maddesi kapsamındaki emniyet  
tedbirlerine ilave olarak istenildiği, ayrıca açıklama istenilen İ.İ.014 poz numaralı iş  
kaleminin birim fiyat analizinde yer alan ilave 10.100.1062 poz nolu "Düz İşçi" girdisinin  
Yayaların tranşe üzerinden emniyetle geçebilmesi için icab eden yerlere geçitler yapılacaktır.  
Geçitler sokak köşelerine ve uzun tranşelerde azami 50 mt. aralıkla yapılacaktır.” ibaresine  
karşılık gelecek düzeyde olduğu, açıklamada kullanılan 52.130.1003 poz numaralı iş  
kaleminin birim fiyat tarifinin İ.İ.014 poz numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifine uygun  
olmadığı, dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesi çerçevesinde işlem  
yapılması gerektiği,  
İ.İ.014 poz numaralı iş kalemi maliyet açısından 52.130.1003 pozuna göre daha  
avantajlı olduğu çıkarımının yapıldığı, ancak bu çıkarım sübjektif olduğu, İ.İ.014 poz  
numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifinde ölçü olarak “Projesine göre yapılan imalat  
esnasında İdare'nin heyet marifetiyle tespit edeceği şev oranlarına göre yerinde yapılan kazı  
hacmi olacaktır. Hafriyat kesitinden ölçülen m3 cinsinden bedelidir.” denilmekte iken  
açıklamaya dayanak teşkil eden 52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifinde  
“Kazı makinasının yapısından dolayı daha geniş kazı yapılması, zemin yapısı nedeniyle kazı  
kesidinde şev oluşması ve herhangi bir başka sebeple fazla kazı yapılması durumunda ölçüde  
değişiklik yapılmaz veya başka bir bedel ödenmez.” denildiği, burada İ.İ.014 poz numaralı iş  
kaleminde şevli kazı yapılması durumunda ilave bedel ödenirken, 52.130.1003 poz numaralı  
iş kaleminde şevli kazı yapılması durumunda ilave bedel ödenmeyeceğinin görüldüğü,  
açıklamada kullanılan 52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifinin İ.İ.014 poz  
numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifine uygun olmadığı, dolayısıyla Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesi çerçevesinde işlem yapılması gerektiği,  
52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin tarifine göre patlayıcı madde kullanmadan  
makine ile boru hendeği kazılarının da bu pozu kapsadığının istekli tarafından belirtildiği,  
ancak 52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin analizi ve açıklama dosyası dikkate alındığında  
10.160.1003 poz numaralı amonyum nitrat, fuel-oil karışımı malzemesinin iş kaleminin birim  
fiyat hesabında girdi olarak dikkate alındığının görüldüğü, dolayısıyla Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesi çerçevesinde işlem yapılması gerektiği,  
İş kaleminin mahiyetini ve maliyetini belirlemekte asıl olanın birim fiyat tarifleri  
olduğu, ihale dokümanları kapsamında sunulan İ.İ.001/1 poz numaralı "Ø100 mm fondüktil  
borunun döşenmesi işçiliği (idare malı)" iş kaleminin birim fiyat tarifine "boruların özel  
çektirme aleti ile başlarının bağlanarak döşenmesi, gerektiğinde kesilmesi" dahil iken,  
açıklamaya dayanak teşkil eden 43.524.1002 poz numaralı “Ø 0100 mm her çeşit düktil  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
boruların döşenmesi” iş kaleminin birim fiyat tarifinde “Yüklenici genel giderleri ve karı  
dahil (Boru ve bağlantı elemanları, baş bağlama bedelleri ile temin edildikleri yerden  
şantiyeye kadar, taşıtlara yüklenmesi, taşıma ve taşıtlardan boşaltılması bedelleri hariç),  
duktil boruların döşenmesinin 1,00 (bir) metre fiyatıdır.” denildiği, açıklamada kullanılan  
43.524.1002 poz numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifinin açıklanması istenilen İ.İ.001/1 poz  
numaralı “Ø100 mm fondüktil borunun döşenmesi işçiliği (idare malı)” iş kaleminin birim  
fiyat tarifine uygun olmadığı, dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesi  
çerçevesinde işlem yapılması gerektiği,  
İ.İ.038 poz numaralı “çelik paplanş ile iksa yapılması” iş kaleminin birim fiyat  
tarifine çelik palplanş profilleri malzeme bedeli ve iksa profillerini desteklemek için  
kullanılacak olan malzemelerin bedeli dahil iken, isteklinin açıklamasına dayanak teşkil eden  
43.605.1303 poz numaralı iş kaleminin tarifinde bu malzemelerin bedelinin ayrıca  
ödeneceğinin belirtildiği, dolayısıyla bu malzemelerin bedelinin 43.605.1303 poz numaralı iş  
kalemine dahil olmadığının anlaşıldığı, itiraz dilekçesinde palplanş ve iksa profillerini  
desteklemek için kullanılacak göğüsleme ve gergi profil demir malzemelerinin isteklinin  
demirbaş listesine kayıtlı olduğu için bununla ilgili açıklama yapılmadığı ve bu iş kalemi için  
ilave bir malzeme bedeli oluşmayacağının belirtildiği, ancak, İ.İ.038 poz numaralı “çelik  
paplanş ile iksa yapılması” iş kalemi için sunulan açıklamada palplanş ve iksa profillerini  
desteklemek için kullanılacak göğüsleme ve gergi profil demir malzemelerinin istekli demirbaş  
listesine kayıtlı olduğu hususu yer almamakla birlikte, açıklama dosyasında bahse konu  
demirbaş listesinin mevcut olmadığı, açıklama dosyasında yer alan stok tespit tutanaklarında  
da palplanş ve iksa profillerini desteklemek için kullanılacak göğüsleme ve gergi profil demir  
malzemelerinin mevcut olmadığı, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.7’nci  
maddesinde “İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle stoklarda  
bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin "stok tespit tutanağı"nın  
(Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı ortalama birim  
maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar, stok tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda olduğu  
belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az  
olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama yöntemlerine uygun  
olarak açıklama yapılması gereklidir.” açıklamasının yer aldığı, bu çerçevede stokta bulunan  
malzemenin iş kalemi için ilave bir maliyet oluşturduğu ve bu maliyetin açıklanması gerektiği,  
yapılan açıklamanın açıklama istenilen iş kaleminin birim fiyat tarifine uygun olmadığı,  
dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesi çerçevesinde işlem yapılması  
gerektiği,  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde aşırı düşük açıklaması  
istenilen iş kalemleri için isteklilerin teklif etmiş oldukları bedellerin karşılaştırılmasına  
yönelik bir hüküm bulunmadığı, dolayısıyla idarenin bu kriteri dikkate alarak değerlendirme  
yapmasının söz konusu olmadığı, idarece yapılan değerlendirmeler tamamen kamu ihale  
mevzuatına göre olduğu, tüm istekliler için rekabet koşullarının ve fırsat eşitliğinin  
sağlandığı,  
itiraz dilekçesinde 2018/339681 İKN'li “Asya Bölgesi 4. Kısım Müteferrik İçmesuyu  
İnşaatı" işinin başvuru sahibi tarafından tamamlandığı ve bu iş için mevcut olan  
şantiyelerinin ihale konusu iş için de kullanılacak olduğundan bahsedilerek bu durumun  
mobilizasyon ve şantiye kurulum maliyetleri yönünden kendilerine avantaj sağlayacağının  
belirtildiği, ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.10 ve 45.1.14’üncü maddesinde yer  
alan açıklama gereği aşırı düşük sınır değerinin altındaki teklif için yapılan açıklamanın  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
Tebliğ maddelerinin tamamına uygun olması gerektiği” şeklinde cevap verilmiştir.  
İdarece gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer alan İ.İ.014 poz  
numaralı “Tranşe Hafriyatı Yapılması”, İ.İ.001/1 poz numaralı "Ø100 mm fondüktil borunun  
döşenmesi işçiliği (idare malı)" ve İ.İ.038 poz numaralı “Çelik paplanş ile iksa yapılması” iş  
kalemlerinin açıklanması için,  
Başvuru sahibinin sırasıyla Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün yayımlamış olduğu  
52.130.1003 poz numaralı “Her cins kayalık zeminde boru hendeği kazısı”, İller Bankasının  
yayımlamış olduğu 43.524.1002 poz numaralı “Ø 100 mm her çeşit duktil boruların  
döşenmesi” ile aynı idarenin yayımlamış olduğu 43.605.1303 poz numaralı “L<9 M Boyunda  
Çelik Palplanş İksa Profilinin Kohezyonsuz Sıkı Ve Kohezyonlu Katı Zeminlere, L>8 M  
Boyunda Çelik Palplanş İksa Profilinin Kohezyonsuz Orta Sıkı Ve Kohezyonlu Plastik  
Zeminlere, L<6 M Boyunda Çelik Palplanş İksa Profilinin Kohezyonsuz çok sıkı ve  
Kohezyonlu çok katı zeminlere çakılması” ve 43.605.1323 poz numaralı “Kohezyonsuz Sıkı Ve  
Kohezyonlu Katı Zem. Çakılmış L<9 m Çel. Palpl. İksa Prof. ile Kohezyonsuz Orta Sıkı ve  
Kohezyonlu Plastik Zem. Çakılmış L>8 M Çel. Palpl. İksa Prof. İle Kohezyonsuz Çok Sıkı,  
Kohezyonlu Çok Katı Zem. Çakılmış L<6 M Çel. Palp. İksa Prof. Sökülmesi” iş kalemlerinin  
birleşimiyle oluşturulan analizlerinin kullanıldığı görülmüştür.  
İdarece, başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kullanılan  
bu analizler ile birim fiyat tariflerinin idarenin iş kalemlerinin analizleri ile birim fiyat  
tariflerine uymadığı, dolayısıyla söz konusu 3 iş kalemi için yapılan açıklamanın Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde yer alan ”Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı  
açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat  
tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan,  
analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir.”  
açıklaması çerçevesinde değerlendirilerek isteklinin teklifinin reddedildiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu 52.130.1003,  
43.524.1002, 43.605.1303 ve 43.605.1323 poz numaralı iş kalemlerinin analiz formatı, analiz  
girdi ve miktarları ile birim fiyat tariflerinin, aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer  
alan İ.İ.014, İ.İ.001/1 ve İ.İ.038 poz numaralı iş kalemlerinin analiz formatı, analiz girdi cins  
ve miktarları ile birim fiyat tarifleri ile uyumlu olmadığı görülmüştür.  
Örneğin, aşırı düşük teklif sorgulaması istenilen İ.İ.014 poz numaralı “Tranşe  
Hafriyatı Yapılması” iş kaleminin analizinde yer alan yağcı, operatör makinist, makinist,  
kompresör ve mazot (motorin) analiz girdilerinin, başvuru sahibinin sunduğu aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında yer alan 52.130.1003 poz numaralı iş kaleminin analiz  
formatında yer almadığı, analiz girdi cins ve miktarlarının farklı olduğu anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin “teklifi sınır değer üstünde kalan isteklinin toplam teklif bedelinin  
%80’nini oluşturan iş kalemleri ile ilgili teklif etmiş olduğu bedelin kendilerinin teklif etmiş  
olduğu tutarın altında olduğu, kendilerinin bu yapım işini söz konusu bedel ile  
gerçekleştirmesinde maliyet açısından bir engel olmadığı, aksi halde ihale üzerine bırakılan  
isteklinin de teklif etmiş olduğu bedel üzerinden işin yapımının gerçekleştirilemeyeceği, bu  
durum 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 12’nci maddesinde bulunan “rekabeti engelleyici  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.” ibaresini doğrudan  
ihlal ettiği,  
İdarenin bünyesinde bulunan 2018/339681 İKN’li “Asya Bölgesi 4.Kısım Müteferrik  
İçmesuyu İnşaatı” yapım işini uhdelerinde tamamladıkları, hali hazırda bu bölgedeki  
şantiyelerinin faaliyetini sürdürdüğü, söz konusu yapım işi ile açıklama yapılan yapım işi  
mahal listelerinin aynı ve iki iş birbirinin devamı niteliğinde olduğu, Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.10’uncu maddesinde yer alan açıklama gereği olarak mobilizasyon ve şantiye  
kurulum maliyetlerinin ihaleye katılım gerçekleştiren diğer isteklilere kıyasla daha düşük  
olacağı, bu durum kendilerine %10’luk fiyat avantajı sağladığı, ihale üzerinde bırakılan  
istekli ile kendileri arasındaki fiyat farkının %6,06 olduğu, mevzuatın ilgili hükmüne göre  
yapım işini teklif etmiş oldukları fiyatlar ile gerçekleştireceklerinin açık olduğu,” yönündeki  
iddiası incelendiğinde,  
İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, idarenin tespit ettiği sınır  
değere göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce,  
belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile  
ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, ihale komisyonunun; imalat sürecinin, verilen  
hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin  
mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı  
koşullar ile teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü gibi hususlarda yapılan  
yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme  
sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin  
tekliflerinin reddedileceği anlaşılmaktadır.  
Bu doğrultuda, ihale sürecinde idarenin, isteklilerin ihale konusu iş için teklif ettikleri  
tutarla söz konusu işin ihale dokümanına uygun bir şekilde yapılıp yapılamayacağını aşırı  
düşük teklif sorgulaması vasıtasıyla denetleyeceği, bu denetimin de teklifi ihalede hesaplanan  
sınır değerin altında olan istekliler özelinde yapılacağı, teklifi belirlenen sınır değerin  
üzerinde olan isteklilerin ihale konusu işi ihale dokümanına uygun bir şekilde yapıp  
yapamayacağı denetiminin bu kapsamda yapılamayacağı anlaşılmıştır.  
Diğer yandan, yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından  
yapılan değerlendirme neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin  
tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık  
maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak  
istenilmesi gerektiği, bununla birlikte, idarece açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve  
genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin  
tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine ilişkin olarak isteklilerden açıklama  
yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç), bahsi geçen hususa ilişkin olarak da  
açıklama isteme yazılarında, açıklanması istenilmeyecek olan analiz girdilerine yer verileceği,  
Bu çerçevede, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu  
olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanmış ve birden fazla iş kalemini  
ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için, bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve  
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük  
tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesinin gerektiği, isteklilerce  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak analizlerde ise, açıklama  
istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdilerin gösterileceği,  
isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama  
istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin idarece verilen analiz  
formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı kapsamındaki analiz  
formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye  
uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmıştır.  
Aşırı düşük teklif sunan isteklilerin eşit koşullarda açıklama sunması ve sunulan  
açıklamalarında eşit koşullarda değerlendirilebilmesi için idareler tarafından, aşırı düşük  
teklif açıklama isteme yazısı ekinde açıklama istenilen özel/paçal iş kalemlerinin temel analiz  
girdilerine (Malzeme, işçilik, makine ve diğer) ayrıştırılmış şekilde oluşturulan analizler  
üzerinden aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmakta olup, istekliler tarafından, idarece  
gönderilen açıklama isteme yazısı ekinde sunulan analiz girdileri ve formatına yönelik  
şikayet/itirazen şikayet bulunmaması halinde söz konusu analiz formatlarına uygun olarak  
açıklama yapılması zorunluluğuna uyulması gerektiği, idarece verilen analiz formatına uygun  
olarak yapılmayan açıklamaların ise anılan Tebliğ’in 45.1.8’inci maddesinde yer alan ”Aşırı  
düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı  
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına  
veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan  
isteklilere ait teklifler reddedilecektir.açıklaması çerçevesinde reddedilmesi gerektiği  
anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibi Gurbetoğlu İnşaat San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklaması, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve ekleri  
ile, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçeleri kamu ihale mevzuatı  
hüküm ve açıklamaları doğrultusunda incelendiğinde; aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunulan 52.130.1003, 43.524.1002, 43.605.1303 ve 43.605.1323 poz numaralı iş  
kalemlerinin analiz formatı, analiz girdi ve miktarları ile birim fiyat tariflerinin, aşırı düşük  
teklif sorgulama yazısı ekinde yer alan İ.İ.014, İ.İ.001/1 ve İ.İ.038 poz numaralı iş  
kalemlerinin analiz formatı, analiz girdi ve miktarları ile birim fiyat tarifleri ile uyumlu  
olmadığı, idare tarafından gönderilen analiz formatında yer alan analiz girdileri temel  
girdi/rayiç niteliğinde olduğundan alt analizi bulunmadığı, bu nedenle anılan Tebliğ’in  
45.1.5’inci maddesi kapsamında birim fiyat kullanılamayacağından ilgili maddede belirtilen  
analiz sunulması gerekmediğine ilişkin durumun söz konusu olmadığı,  
Ayrıca, başvuru sahibi tarafından açıklamada kullanılan kamu birim fiyatlarının  
idarece açıklama istenilen iş kalemleri analizlerine ilişkin açıklama için yeterli olduğu iddia  
edilmekte ise de; başvuru sahibince idarenin aşırı düşük teklif sorgulamasında verdiği  
analizlere yönelik süresi içerisinde yapılan şikayet/itirazen şikayet başvurusu bulunmadığı, bu  
nedenle verilen analizlere uygun açıklama yapılması gerektiği, analiz girdi cins ve  
miktarlarının isteklilerce değiştirilemeyeceği,  
bu gereklere uygun şekilde açıklama  
yapmadığı anlaşılan başvuru sahibinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının aktarılan  
Tebliğ’in 45.1.8’inci maddesinde yer alan açıklamalar çerçevesinde değerlendirilerek idarece  
isteklinin teklifinin reddedilmesi işleminin yerinde olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin  
iddiası uygun bulunmamıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/031  
: 23  
: 08.06.2022  
: 2022/UY.I-687  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.