Ana Sayfa
/
Kararlar
/
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
/
2020/235331-Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı
Bilgi
İKN
2020/235331
Başvuru Sahibi
Arhat Enerji A.Ş.
İdare
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
İşin Adı
Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
BAŞVURU SAHİBİ:
Arhat Enerji A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/235331 İhale Kayıt Numaralı “Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 30.06.2020
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması
İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Arhat Enerji A.Ş.nin 07.04.2021 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 14.04.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
20.04.2021 tarih ve 20206 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.04.2021 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu İhale Kurulunun 27.04.2022 tarihli ve
2022/MK-147 sayılı kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/722-02 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San.
Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının kamu ihale
mevzuatına uygun olmadığı, şöyle ki;
- Sunulan analizlerin, idarece verilen analiz formatına, birim fiyat tariflerine, ihale
dokümanında tanımlanan yapım şartlarına ve teknik şartnameye aykırı olduğu, analiz girdi ve
miktarlarının değiştirildiği, bazı analiz girdilerine hiç yer verilmediği, bazı girdilerin adları ve
birimlerinin ise hatalı şekilde gösterildiği, sunulan analizlerin hatalı ve eksik olduğu,
açıklanması istenilen tüm girdilerin açıklanmadığı, açıklanan girdilere ilişkin belgelendirme
yapılmadığı, sunulan belgelerin ise Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine aykırı
şekilde düzenlendiği, açıklanması istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin birimi, birim
fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının gösterilmediği,
- Açıklama istenilen iş kalemlerine ait her bir analizdeki tüm girdilerin ayrı ayrı
gösterilerek fiyatlandırılması ve bu fiyatların Tebliğ’e uygun şekilde belgelendirilmesi
gerekirken, bazı iş kalemlerinin bütün olarak tek bir fiyat teklifine konu edilmek suretiyle
açıklama yapıldığı, anılan Tebliğ’in 45.1.4’üncü ve 45.1.13’üncü maddesine aykırılık teşkil
ettiği,
- Açıklama istenilen iş kalemlerinin birim fiyat tarifleri kapsamındaki maliyet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
unsurları ile bu isteklinin sunduğu analizlerdeki girdilerin birbirinden farklı olduğu, kendisine
avantaj sağlamak amacıyla, söz konusu iş kalemlerindeki bazı girdilerin değiştirildiği, bazı
girdilere ise hiç yer verilmediği,
-Açıklama istenmeyen analiz girdilerine 0,01 TL ve daha az fiyat teklif edilmesi
nedeniyle bazı analiz girdilerinin tutarları 0,00 TL olarak hesaplandığı, bu durum söz konusu
analiz girdileri için fiyat öngörülmediği anlamına geldiği,
-Analizlerde aritmetik hata yapıldığı, yuvarlama ve aritmetik hatalardan kaynaklanan
hesaplama hatalarının düzeltilmesi durumunda, düzeltilmiş analiz fiyatı teklif edilen birim
fiyatın üzerinde kaldığı,
- Açıklamalarda yer alan analiz girdileri için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının cari yıl
(2020) rayiç fiyatlarının altında fiyatlar teklif edildiği, ayrıca yapılan açıklamada hukuka
aykırı şekilde cari yıl birim fiyat listesinde yer almayan ancak geçmiş yıllarda birim fiyatı
yayımlanmış olan pozlara ilişkin fiyatların kullanıldığı, fiyatları kullanılan pozlar ile açıklama
yapılması istenilen pozların birbiriyle uyuşmadığı, dolayısıyla söz konusu analiz girdileri için
kullanılan fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesine uygun olmadığı ve
45.1.13’üncü maddesine göre belgelendirilmediği,
- Analizlerdeki işçilik bedellerinin 2020 yılı için yürürlükte bulunan saatlik asgari
ücretin altında belirlendiği, işçilik maliyetlerinin de fiyat tekliflerine konu edildiği ve bazı
fiyat tekliflerinde “işçilik dahildir” ibaresine yer verilmek suretiyle mevzuata aykırı açıklama
yapıldığı,
- Farklı iş kalemlerinin analizlerinde yer alan aynı girdiler için farklı fiyatlar
kullanmak suretiyle mevzuata aykırı olarak kendilerine haksız avantaj sağlandığı,
- Açıklama kapsamında esas alınan motorin fiyatının EPDK’nın il bazında günlük
yayımlanan ve ihale ilan/davet ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan
akaryakıt fiyatlarının %90’ının altında olduğu ve mazotun litre’den kg’ye dönüşümünde
yoğunluğun 0,820-0,845 kg/lt olarak belirlenmediği, kullanılan fiyatın işin yapıldığı yere
ilişkin olmadığı ve KDV hariç fiyatın hesaplanmasında hata yapıldığı, ayrıca ilan tarihi ile
ihale tarihi arasındaki mazot fiyatı kullanılan akaryakıt şirketinin, işin yapılacağı yerde
(Kahramanmaraş ilinde) aktif satış yapan faal bir bayisinin bulunmaması nedeniyle söz
konusu istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında motorin analiz girdisi için
öngörülen fiyatların dayanaktan yoksun olduğu,
- Analiz girdilerine ait fiyat teklifleri, teklife konu alanda faaliyette bulunan
firmalardan alınmadığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin idareye sunulmadığı, fiyat
teklifleri, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince gerekli ibareler
yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat tekliflerini veren
firmalar ile bu teklifleri imzalayan ve onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik
sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetki veren bir sözleşme bulunmadığı ya da bu
sözleşmelerin geçerlilik sürelerinin sona erdiği, söz konusu belgelerde, meslek mensubu
kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin eksik olduğu, fiyat tekliflerindeki
teklif sahibinin imzasının, tutanakların ekinde sunulması gereken imza sirkülerlerinde ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
imza beyannamelerinde yer alan imzalarla aynı olmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağı
faturaların, fiyat teklifine konu mala veya hizmete ilişkin olmadığından fiyat tekliflerinin
geçersiz olduğu, ayrıca, fiyat teklifini veren firmaların yasal defter ve belgelerinde, son veya
bir önceki geçici vergi beyanname dönemi için fiyat teklifine konu mal veya hizmetin alış,
satış veya üretimine ilişkin kayıt bulunmadığı halde gerçeğe aykırı şekilde fiyat teklifi
düzenlendiği,
- Maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile stok tespit tutanağının geçici vergi
beyanname dönemlerinin hatalı şekilde belirlendiği veya hiç belirlenmediği, tespit
tutanaklarının Ek-O.5, Ek-O.6., Ek-O.7 ve Ek-O.8 standart formlarına aykırı şekilde
düzenlendiği, maliyet/satış tutarı ve stok tespit tutanaklarında, söz konusu tutanakların hangi
mala ilişkin olarak düzenlendiği bilgisi, tutanak tarih ve sayısının bulunmadığı, tutanaklarda
idarenin ve ihalenin adı, İKN, ihale tarihi, mükellefin ve meslek mensubunun adı,
soyadı/unvanı ile diğer bilgileri (meslek mensubunun bağlı olduğu oda, oda sicil ve kaşe
numarası bilgileri gibi) geçici vergi beyanname dönemi, defterlerin tasdik makamı, tasdik
tarihi ve sayısı bilgileri yazılmadığı veya hatalı olarak yazıldığı, aynı fiyat teklifi kapsamında
birden fazla mal için fiyat teklifi alındığı halde, bu tekliflerin dayanağını teşkil eden
maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında her bir mal için satış veya maliyet tutarının
hesaplanması amacıyla ayrı bir tablo düzenlenmediği,
tutanakların ekinde meslek
mensuplarının oda faaliyet belgeleri ile mükelleflerin imza sirkülerleri/imza beyannameleri
veya vekaletnamelerin sunulmadığı, sunulan imza sirküleri ve vekaletnameler ise hem
münferiden imza yetkisini, hem de üçüncü kişilere fiyat teklifi verilmesi yetkisini içermediği,
imza sirküleri, imza beyannamesi ve vekaletnamelerdeki geçerlilik süreleri sona erdiği,
meslek mensuplarının oda faaliyet belgeleri, fiyat tekliflerinin ve tutanakların meslek
mensubunca onaylandığı tarihi kapsamadığı, kendisi tarafından aslı gibidir şeklindeki tasdik
yapılmadan sunulduğu, mükelleflerin imza sirkülerleri, imza beyannameleri ya da
vekaletnamelerinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin Sunuluş
şekli” başlıklı 31’inci maddesine aykırı olduğu, ayrıca fiyat tekliflerinin dayanağı olan
maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile fiyat teklifleri arasında, tutanakların tarih ve sayısı,
hangi mala ilişkin olarak düzenlendiği, fiyat teklifini veren ve meslek mensubuna ait bilgiler
de dahil olmak üzere içerdikleri bilgiler bakımından tutarsızlık bulunduğu, söz konusu
tutanaklardaki hesaplamalarda hatalar yapıldığı, satışlara dayalı açıklamalar için ağırlıklı
ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olması, maliyete dayalı açıklamalar için ise
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmaması koşullarının gerçekleşmediği, fiyat
tekliflerine dayanak gösterilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarındaki ortalama birim
maliyet ve satış tutarlarının ilgili geçici vergi beyanname dönemdeki fiyat teklifine konu mala
ilişkin bütün faturalar dikkate alınarak hesaplanması gerekirken, sadece fiyatı uygun olanlar
üzerinden hesaplama yapıldığı, diğer taraftan meslek mensubunca düzenlenen tutanaklarda
yer alan ürünler ile fiyat teklifine konu ürünler farklı teknik özelliklerde olduğu için söz
konusu belgelerin açıklamaya esas alınmasının mümkün bulunmadığı, fiyat teklifleri,
maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ve bunlara dayanak teşkil eden defter kayıtları ile
faturaların ilgili meslek mensuplarından istenilmesi ve iddia konusu edilen hususlara yönelik
tespit ve değerlendirmelerin bu belgeler incelenmek suretiyle yapılması gerektiği,
- Makine ve ekipman girdilerinin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak ya da kendi
malı araçlarla açıklandığı, makine ve ekipmanların beygir güçleri ve diğer teknik
özelliklerinin analizde istenilen teknik özellikler ile uyuşmadığı, fiyat teklifini veren firmanın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
meslek mensubundan, eğer kendi malı araçla açıklama yapılmışsa isteklinin meslek
mensubundan satış tutarı tespit tutanağı ile yevmiye defteri kayıtları, fatura ve ruhsatlarının
istenilerek makinelerin özellikle beygir güçlerinin tam olarak analizde yazan rakamla birebir
aynı olup olmadığının tespit edilmesi gerektiği,
- Analizlerde yer alan iş makinelerinin birim fiyatlarının, bu makine ve araçların
isteklilerin kendi malı olduğu gerekçesiyle amortisman giderine ilişkin maliyetin düşürülmesi
suretiyle hesaplandığı halde söz konusu iş makinelerinin, bu isteklilerin kendi malı olduğunu
göstermek üzere ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter
tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunun
sunulmadığı, amortisman süresini tevsik eden yasal belgelere açıklama kapsamında yer
verilmediği, amortisman süresi sona ermemiş olan makine ve araçlar için amortisman
hesaplandığı, amortisman sürelerinin ve değerlerinin hatalı şekilde hesaplandığı, makine ve
araçların resmi rayiçlerinde güç ve kapasite değerleri ile teknik özelliklerine yer verilmesi
nedeniyle, fiyat teklifi alınarak ya da kendi malı makine ve araçlarla yapılan açıklamalarda,
söz konusu güç, teknik özellik ve kapasite değerlerinin sağlandığının belgelendirilmesi
gerektiği, bu belgelendirmenin yapılmadığı,
-Analizlerde yer alan iş makinelerinin birim fiyatlarında cari yıl Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı rayiç fiyatlarının kullanılmadığı ve fiyat teklifi alındığı, böylelikle isteklinin gerçek
edinim değeri veya kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçler üzerinden
hesaplanması gereken amortisman maliyetini, üçüncü kişilerden alınan teklifi kullanmak
suretiyle fiktif bir edinim maliyeti üzerinden hesaplayarak kendi lehine fiyat avantajı
sağladığı, ayrıca amortisman girdisinin fiyat teklifi ile açıklanabilmesine izin veren mevzuat
hükmü bulunmadığı dikkate alındığında, söz konusu makineler için yapılan açıklamaların bu
yönüyle de mevzuata uygun olmadığı,
- Makinelerin maliyet hesabında; amortisman dışında yer alan giderlerin (yedek parça,
tamir-bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil-montaj-demontaj) tutarının, söz konusu makine için
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının belirlediği katsayılar üzerinden hesaplanan tutarının altında
olmaması gerektiği, anılan isteklilerin makine ve ekipmanlar için aldığı fiyat teklifleri,
amortisman dışındaki gider kalemlerini karşılamadığı, bu nedenle fiyat teklifi almak suretiyle
makinelere ilişkin olarak yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının bu açıdan da mevzuata
uygun olmadığı,
- Açıklama istenilen iş kalemleri kapsamındaki nakliye girdileri için ilgili analizlerde
yer alan formüllerde belirtilen mesafeleri düşürmek suretiyle kendileri lehine haksız şekilde
avantaj sağladığı, nakliye girdilerinin hesaplanmasında kullanılan formüldeki diğer değerlerin
değiştirilerek uygulanması, K katsayısının 2020 yılı rayicinden düşük alınması ve nakliye
mesafelerinin formül kullanılmaksızın fiyat teklifi ile açıklanması nedeniyle tekliflerinin
reddedilmesi gerektiği, taş ve diğer malzemelerin naklindeki hesaplamalarda kullanılması
gereken malzeme yoğunlukları ilgili poz tarifleri ve teknik şartnamelere aykırı şekilde
düşürüldüğü, açıklama istenilen KRS-İBY/002 ve KRS-TNR/038 poz numaralı iş
kalemindeki ve diğer iş kalemlerindeki nakliye girdilerine ilişkin olarak, idarenin belirlediği
mesafelerden daha kısa mesafeler esas alınmak suretiyle Tebliğ’e aykırı açıklama yapıldığı,
2) Açıklama istenilen iş kalemleri arasında yer alan KRS-İBY/002 poz numaralı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
“İşletme bakım yolu yapılması (4 metre genişliğinde)” iş kalemi ile KRS-TNR/038 poz
numaralı “Ocaktan getirilen malzeme ile istifli taş tahkimat yapılması” iş kalemindeki işçilik
girdilerinin 2020 yılı saatlik asgari ücret tutarı (13,08 TL) üzerinden hesaplamaları ve söz
konusu analizlerde verilen nakliye formüllerini kullanmaları durumunda, İdari Şartname’nin
35.1’inci maddesinde düzenlenen fiyat dışı unsurlara ilişkin puanlama tablosunda KRS-
İBY/002 poz numaralı iş kalemi için öngörülen asgari ve azami oranlar (%2,65-4,75) ile
KRS-TNR/038 poz numaralı iş kalemi için öngörülen asgari ve azami oranlar (% 0,75- 1,2)
arasında teklif vermesi ve fiyat dışı unsur puanlaması sonucunda 50 tam puan almasının
mümkün olmadığı, söz konusu iş kalemlerine ait analiz girdilerinin miktar ve tutarlarının
hukuka aykırı olarak düşürüldüğü veya fiyat dışı unsur puanlamasında bahsedilen iş kalemleri
için hatalı bir şekilde puan verildiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri
reddedilir.” hükmü,
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır
değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri
ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve
geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.
…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5.İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar
meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre
düzenlenecektir.
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar
geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt
cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri
dikkate alınacaktır.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
…45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.…”
açıklamaları yer almaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci
maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2020A01-141663
d) Kodu:
e) Miktarı:
Brüt 13.174 ha alanın sulamasını sağlayacak uygulama projelerinde
belirtilen/belirtilecek Borulu sistem şebekesi ve sanat yapıları vs. tüm imalatların yapımı ile
sulama şebekesi aktif hale getirildikten sonra 36 aylık işletme bakım ve onarım işi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kahramanmaraş” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır
değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu
kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak
tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale
komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikâyete konu ihalede 74 adet ihale dokümanı indirildiği, 30.06.2020 tarihinde
yapılan ihaleye 20 isteklinin katıldığı, 14.12.2020 onay tarihli ilk ihale komisyonu kararında,
sınır değerin 319.289.663,97 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında geçerli teklif veren
7 istekliden 13.07.2020, 22.07.2020, 29.07.2020 ve 13.08.2020 tarihlerinde EKAP üzerinden
gönderilen yazı ile ilk aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu ihalenin aşırı düşük
teklif açıklaması uygun bulunan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San.
Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin NVS
İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. -NYB İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı olduğu, başvuru sahibi
Arhat Enerji A.Ş.nin teklifinin ise sınır değerin üzerinde olduğu görülmüştür.
Başvuru sahibi ve diğer isteklilerin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunması
üzerine Kamu İhale Kurulunca 03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-316, 2021/UY.I-317 ve
2021/UY.I-318 sayılı kararların alındığı, söz konusu kararlarda “Sonuç olarak, yukarıda
belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit
edildiğinden, idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulama işleminin teklif fiyatı sınır değerin
altında kalan tüm isteklilere yukarıda bahsedilen hususlara uygun şekilde tekrar yapılması ve
bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.” yönünde düzeltici işlemin belirlendiği görülmüştür.
Bu doğrultuda idarece 02.04.2021 onay tarihli ikinci ihale komisyonu kararının
alındığı, söz konusu kararda, 15.03.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile sınır
değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu
ihalenin süresi içinde tek aşırı düşük teklif açıklaması sunan ve sunulan aşırı düşük teklif
açıklaması uygun bulunan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti.
İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise sınır değerin
üzerinde teklif veren başvuru sahibi Arhat Enerji A.Ş.nin olduğu görülmüştür.
Arhat Enerji A.Ş.nin ikinci ihale komisyonu kararına karşı itirazen şikayet
başvurusunda bulunması üzerine, başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 07.05.2021 tarihli ve
2021/UY.I-954 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü
maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine”
karar verildiği,
Anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada Ankara 13. İdare Mahkemesi'nin
09.07.2021 tarih ve E:2021/995, K:2021/1212 sayılı kararı ile davanın reddine karar
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
verilmesi üzerine, temyiz incelemesi yapan Danıştay Onüçüncü Dairesinin 20.09.2021 tarihli
ve E:2021/3816, K:2021/2909 sayılı kararında Mahkeme kararının bozulmasına ve dava
konusu işlemin kısmen iptaline karar verilmiştir.
Söz konusu Danıştay Onüçüncü Dairesinin kararının gereklerinin yerine getirilmesini
teminen alınan 22.12.2021 tarih ve 2021/MK-514 sayılı Kurul kararı ile “1- Kamu İhale
Kurulunun 07.05.2021 tarihli ve 2021/UY.I-954 sayılı kararının 1’inci iddiasının Danıştay
kararında belirtilen kısımlarının iptaline,
2-Anılan Danıştay kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin
1’inci iddiasının iptal edilen kısımlarının esasının yeniden incelenmesine,” karar verildiği
anlaşılmıştır.
Bahse konu başvurunun esasının yeniden incelenmesi sonucunda alınan 19.01.2022
tarihli ve 2022/UY.I-124 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü
maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine”
karar verildiği,
Anılan Kurul kararının iptali istemiyle başvuru sahibi tarafından açılan davada Ankara
11. İdare Mahkemesinin 31.03.2022 tarihli E:2022/457, K:2022/777 sayılı kararında dava
konusu işlemin kısmen iptaline karar verilmiştir.
Söz konusu Mahkeme kararının gereklerinin yerine getirilmesini teminen alınan
27.04.2022 tarih ve 2022/MK-147 sayılı Kurul kararı ile “ 1- Kamu İhale Kurulunun
19.01.2022 tarihli ve 2022/UY.I-124 sayılı kararının 1’inci iddiasının Mahkeme kararında
belirtilen kısımlarının iptaline,
2-Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin
1’inci iddiasının iptal edilen kısımlarının esasının yeniden incelenmesine,” karar verildiği
anlaşılmıştır.
Söz konusu Kurul kararı üzerine esas incelemesi başvuru sahibinin Mahkeme
kararında yer alan “Bakılan davada, ilk olarak, Danıştay Onüçüncü Dairesince davacının
iddialarının değerlendirilerek karar verilmesinin istenildiği, ancak dava konusu ihale
kararında bu hususa tekraren uyulmadığı, ikinci olarak dava konusu ihalede ilk aşırı düşük
teklif açıklamalarından olan 13.08.2020 tarihli aşırı düşük teklif açıklama yazısında gerekçeli
olarak KRS-İBY/001, KRS-İBY/002 ve KRS-TNR/38 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin
değerlendirme yapılarak mesafelerin belirlendiği, KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz
numaralı iş kalemleri için mesafenin 50 km olarak, KRS-TNR/38 poz numaralı iş kalemi için
de 17 km olarak neden belirlendiğinin açıklandığı, ancak daha sonra 15.03.2021 tarihli ikinci
aşırı düşük teklif açıklaması ekinde "KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş
kalemlerinde nakliye mesafesinin 25 km, KRS-TNR/038 poz numaralı iş kaleminde nakliye
mesafesinin ise 20 km" olarak belirlendiği, bu belirleme yapılırken ise herhangi bir açıklama
yapılmadığı, daha önce gerekçeli olarak belirlenen mesafelerin hangi sebeplerle artırılıp
azaltıldığına ilişkin somut bir verinin bulunmadığı, her ne kadar davalı idarece yaklaşık
maliyetle uyumlu hale getirildiği iddia edilmiş ise de, bu iddianın dayanaksız olduğu ve ispata
yarar bir veri ve belge bulunmadığı, öte yandan, bu durumun 4734 sayılı Kanunun "Temel
İlkeler" başlıklı maddesinde geçen saydamlık ilkesine aykırılık teşkil edeceği anlaşıldığından
davalı idarenin bu iddialarına itibar edilmemiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
Bu durumda, dava dosyasındaki bilgi ve belgelerle yukarıda yer verilen mevzuat
hükümleri birlikte incelendiğinde, davacı şirketin iddialarının dava konusu Kamu İhale Kurul
kararında değerlendirilmediği gibi yukarıda belirtildiği üzere mesafe değiştirilmesinin de
somut bir gerekçesi olmadığı dikkate alındığında, dava konusu kurul kararının bu kısmında
iki açıdan da hukuka uygunluk bulunmamaktadır.” şeklindeki gerekçede yer alan hususlar ile
sınırlı yapılmıştır.
EKAP üzerinden isteklilere gönderilen 15.03.2021 tarihli ikinci aşırı düşük teklif
sorgulaması yazısında “30.06.2020 tarihinde ihalesi yapılan “Kahramanmaraş Karakuz
Barajı Sulama İnşaatı”na ilişkin teklif dosyalarının incelenmesi neticesinde teklifiniz sınır
değerin altında kalmış olup aşırı düşük teklif sorgulamasının 24.03.2021 günü saat 18:00’ a
kadar İhale Komisyon Başkanlığı’na iletilmesi talep edilmiştir.
Yapılan inceleme neticesinde bazı iş kalemleri revize edilmiş olup, ekte tarafınıza
gönderilen analizler esas alınarak, 15.03.2021 tarihli EKAP tebligatında ve Kamu İhale
Mevzuatı çerçevesinde hazırlanacak olan aşırı düşük teklif sorgulamasını 24.03.2021 günü
saat 18:00’ a kadar İhale Komisyon Başkanlığı’na iletilmesi hususunda;
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, 43 adet iş
kalemi/gruplarına ait aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve ekinde ise açıklama istenilen
ve istenilmeyen analiz girdileri listesi ile analiz formatlarının gönderildiği görülmüştür.
Kamu ihale mevzuatı hüküm ve açıklamaları, ihale dokümanında yer alan
düzenlemeler, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve ekleri ile
ihale üzerinde bırakılan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş
Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgeler, başvuru
sahibinin iddiaları çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde aşağıdaki tespitlere ulaşılmıştır.
Öncelikle idarece sınır değerin altında geçerli teklif veren 7 istekliden 13.07.2020,
22.07.2020, 29.07.2020 ve 13.08.2020 tarihlerde EKAP üzerinden gönderilen yazılar ile ilk
aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu 4 yazının ilk aşırı düşük teklif
sorgulaması yazısını oluşturduğu, bu yazılar ve eklerinin idarenin bir önceki yazısında yapılan
hata ya da eksikliklerin giderilmesine yönelik olduğu, dolayısıyla sınır değerin altında geçerli
teklif veren isteklilerin ilk aşırı düşük teklif açıklamasını bu 4 yazıya göre sunması gerektiği
anlaşılmıştır.
Daha sonra başvuru sahibi ve diğer isteklilerin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda
bulunması üzerine Kamu İhale Kurulunca 03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-316, 2021/UY.I-
317 ve 2021/UY.I-318 sayılı kararların alındığı, söz konusu kararlar ile idarece yapılan aşırı
düşük teklif sorgulama işleminin teklif fiyatı sınır değerin altında kalan tüm isteklilere anılan
kararlarda bahsedilen hususlara uygun şekilde tekrar yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde düzeltici işlemin
belirlenmesine karar verilmiştir.
Bahse konu bu kararlar üzerine, idarece EKAP üzerinden gönderilen 15.03.2021
tarihli ikinci aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ile sınır değerin altında geçerli teklif veren
isteklilerden ikinci kez aşırı düşük teklif açıklama talebinde bulunulmuştur.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
Ankara 11. İdare Mahkemesinin kararında yer alan başvuru sahibi Arhat Enerji
A.Ş.nin “…Dava konusu ihalede ilk aşırı düşük teklif açıklamalarından olan 13.08.2020
tarihli aşırı düşük teklif açıklama yazısında gerekçeli olarak KRS-İBY/001, KRS-İBY/002 ve
KRS-TNR/38 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin değerlendirme yapılarak mesafelerin
belirlendiği, KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemleri için mesafenin 50 km
olarak, KRS-TNR/38 poz numaralı iş kalemi için de 17 km olarak neden belirlendiğinin
açıklandığı, ancak daha sonra 15.03.2021 tarihli ikinci aşırı düşük teklif açıklaması ekinde
"KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinde nakliye mesafesinin 25 km,
KRS-TNR/038 poz numaralı iş kaleminde nakliye mesafesinin ise 20 km" olarak belirlendiği,
bu belirleme yapılırken ise herhangi bir açıklama yapılmadığı, daha önce gerekçeli olarak
belirlenen mesafelerin hangi sebeplerle artırılıp azaltıldığına ilişkin somut bir verinin
bulunmadığı,...
…ihaleyi gerçekleştiren idarece ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken birinci
aşırı düşük teklif sorgulamasında açıklanması istenilen iş kalemleri kapsamında isteklilere
verilen bazı analizlerde yer alan taşıma mesafelerinde ve diğer bazı hususlarda isteklinin aşırı
düşük teklif açıklaması yapmasını sağlayacak şekilde değişiklik yapıldığı,…” yönündeki
iddiası incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
13.05.2022 tarihli Kurum yazısı ile ihaleyi yapan idareden “İlk aşırı düşük teklif
sorgulama yazısında olan 13.08.2020 tarihli yazıda gerekçeli olarak KRS-İBY/001, KRS-
İBY/002 ve KRS-TNR/38 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin değerlendirme yapılarak
mesafelerin belirlendiği, KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemleri için
mesafenin 50 km olarak, KRS-TNR/38 poz numaralı iş kalemi için de 17 km olarak neden
belirlendiğinin açıklandığı, ancak daha sonra 15.03.2021 tarihli ikinci aşırı düşük teklif
açıklaması ekinde "KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinde nakliye
mesafesinin 25 km, KRS-TNR/038 poz numaralı iş kaleminde nakliye mesafesinin ise 20 km"
olarak belirlendiği, daha önce gerekçeli olarak belirlenen mesafelerin hangi sebeplerle
artırılıp azaltıldığı hususuna ilişkin bilgi ve belgeler,
Başvuru sahibinin “idarece ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken birinci
aşırı düşük teklif sorgulamasında açıklanması istenilen iş kalemleri kapsamında isteklilere
verilen bazı analizlerde yer alan taşıma mesafelerinde ve diğer bazı hususlarda isteklinin aşırı
düşük teklif açıklaması yapmasını sağlayacak şekilde değişiklik yapıldığı" şeklindeki
iddiasının incelenmesi kapsamında; 15.03.2021 tarihli ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması
yapılırken birinci aşırı düşük teklif sorgulamasında açıklaması istenilen iş kalemlerinden
hangi iş kalemlerin analizinde yer alan taşıma mesafelerinin değiştirildiği, ayrıca 15.03.2021
tarihli ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken birinci aşırı düşük teklif
sorgulamasından farklı olarak, herhangi bir hususta değişiklik yapılıp yapılmadığı”
hususlarına yönelik bilgi belge talebinde bulunulmuştur.
İdarece gönderilen ve 20.05.2022 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan cevabi yazıda
“Yukarıda yer verilen taleplerinize istinaden tarafımızca açıklanan nedenler aşağıda
maddeler halinde açıklanmıştır.
1)15.03.2021 tarihli ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken birinci aşırı düşük
teklif sorgulamasında açıklaması istenilen iş kalemlerinden "KRS-İBY/001 - İşletme Bakım
Yolu Yapılmsı (6 metre genişliğinde)", "KRS-İBY/002 - İşletme Bakım Yolu Yapılmsı (4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
metre genişliğinde)" ve "KRS-TNR/038 - Ocaktan Getirilen Malzeme ile İstifli Taş
Tahkimat Yapılması" iş kalemlerinin analizlerinde yer alan taşıma mesafeleri ihale
dokümanları içerisinde yer alan "Doğal Yapı Malzeme Alanları Genel Vaziyet Planı"
paftası dikkate alınarak yeniden değerlendirilmesi neticesinde değiştirilmiştir. Diğer
taraftan, 15.03.2021 tarihli ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken birinci aşırı düşük
teklif sorgulamasından farklı olarak, "KRS-TNR/038 - Ocaktan Getirilen Malzeme ile İstifli
Taş Tahkimat Yapılması" iş kalemlerinin analizinde birimi ve yoğunluk değerleri sehven yanlış
yazılmış olduğundan gerekli düzeltme yapılarak ikinci sorgu dosyasında birimi ton,
yoğunluk değerlerinde düzeltilerek işlem yapılmıştır. Ayrıca, 03.02.2021 tarih ve
2021/UY.I-316, 03.02.2021 tarih ve 2021/UY.I-317, , 03.02.2021 tarih ve 2021/UY.I-318
Kamu İhale Kurul Kararlarında yer alan düzeltici işlem belirlenmesine dayanak teşkil eden
gerekçeler doğrultusunda da değişiklikler yapılarak ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması
istenilmiştir.
2) İlk aşırı düşük teklif sorgulama yazısında olan 13.08.2020 tarihli yazıda gerekçeli
olarak KRS-İBY/001, KRS-İBY/002 ve KRS-TNR/38 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin
değerlendirme yapılarak mesafelerin belirlendiği, KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz
numaralı iş kalemleri için mesafenin 50 km olarak, KRS-TNR/38 poz numaralı iş kalemi
için de 17 km olarak neden belirlendiğinin açıklandığı, ancak daha sonra 15.03.2021
tarihli ikinci aşırı düşük teklif açıklaması ekinde "KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz
numaralı iş kalemlerinde nakliye mesafesinin 25 km, KRS-TNR/038 poz numaralı iş
kaleminde nakliye mesafesinin ise 20 km" olarak belirlendiği, daha önce gerekçeli olarak
belirlenen mesafeler; 23.07.2020 tarihli Ark Su İnşaat Proje Mühendislik Sanayi ve
Ticaret Anonim Şirketi, Baytimur İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı ile 05.08.2020 tarihli
Mbd İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-Uluova İnşaat ve Makina Sanayi Ltd. Şti.
İş Ortaklığı tarafından Nakliye ile ilgili olarak İdaremize şikayet başvurusunda
bulunulması, 3 adet isteklinin Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet başvurusu ve
başvurular sonucunda ortaya çıkan düzeltici işlem belirlenmesi kararı sonrası gerçek nakliye
mesafelerinin pafta üzerinden ölçümü yapılması neticesinde sorgulamaya esas mesafelerden
farklı değerlere ulaşılması neticesinde gerçekleştirilmiştir. Söz konusu nakliye
mesafelerinin ölçümü sonrası bulunan doğru mesafelere göre aşırı düşük teklif
sorgulaması gerçekleştirilmiştir. Söz konusu nakliye mesafelerinin artırılıp azaltıldığı
hususuna ilişkin bilgi ve belgeler yazımız ekinde yer almakla birlikte detayları aşağıda
açıklanmıştır.
"KRS-İBY/001- İşletme Bakım Yolu Yapılması (6 metre genişliğinde)" ve "KRS-
İBY/002 -İşletme Bakım Yolu Yapılması (4 metre genişliğinde)" iş kalemlerinin
analizinde yer alan nakliye mesafeleri 50 Km den 25 Km ye düşürülme sebebi; söz konusu iş
kalemlerinin imalatı için "Geçirimli Malzeme" kullanılacak olup, ihale dokümanları
içerisinde yer alan "Revize Projeler" klasörü > Karakuz Jeoloji Raporu > Scan22 isimli
"Doğal Yapı Malzeme Alanları Genel Vaziyet Planı" üzerinde söz konusu malzemenin
temin edileceği ocaklar gösterilmiş ancak nakliye mesafelerine yönelik olarak kesin bir
belirleme yapılmadığı gibi, öncelik sıralamasına da yer verilmemiştir. Bu bağlamda, söz
konusu iş kalemlerinin yapılması için "Altaş Geçirimli Malzeme Alanı" ve "Büget
Geçirimli Malzeme Alanı" kullanılmıştır. Yazı ekinde yer alan yol mesafesini gösterir
görüntü üzerinde yapılan nakliye ölçümlerinde; iş sahasının Altaş Geçirimli Malzeme
Alanına olan uzaklığı (ocak içerisine göre yapılmıştır.) yaklaşık olarak 33,28 Km olarak,
iş sahasının Büget Geçirimli Malzeme Alanına olan uzaklığı (ocak içerisine göre yapılmıştır.)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
yaklaşık 15,44 Km olarak ölçülmüş olup iki ocak arası mesafe ortalamasından 25 Km olarak
(33,28 Km 15,44 Km 24,36 Km) belirlenmiştir.
+
/
2
=
b) "KRS-TNR/038 - Ocaktan Getirilen Malzeme ile İstifli Taş Tahkimat
Yapılması" iş kalemlerinin analizinde yer alan nakliye mesafesi 17 Km den 20 Km ye
yükseltilme sebebi; söz konusu iş kaleminin imalatı için "Kaya Malzemesi" kullanılacak
olup, ihale dokümanları içerisinde yer alan "Revize Projeler" klasörü > Karakuz Jeoloji
Raporu > Scan22 isimli "Doğal Yapı Malzeme Alanları Genel Vaziyet Planı" üzerinde söz
konusu malzemenin temin edileceği ocaklar gösterilmiş ancak nakliye mesafelerine yönelik
olarak kesin bir belirleme yapılmadığı gibi, öncelik sıralamasına da yer verilmemiştir. Bu
bağlamda, söz konusu iş kalemlerinin yapılması için "Büget Kaya Malzeme Alanı" ve
"Doğanköy Kaya Malzeme Alanı" kullanılmıştır. Yazı ekinde yer alan yol mesafesini
gösterir görüntü üzerinde yapılan nakliye ölçümlerinde; iş sahasının Büget Kaya
Malzeme Alanına olan uzaklığı (ocak içerisine göre yapılmıştır.) yaklaşık olarak 5,502
Km olarak, iş sahasının Doğanköy Kaya Malzeme Alanına olan uzaklığı (ocak içerisine göre
yapılmıştır.) yaklaşık 34,281 Km olarak ölçülmüş olup iki ocak arası mesafe ortalamasından
20 Km olarak (5,502 Km + 34,281 Km / 2 = 19,89 Km) belirlenmiştir.
Diğer taraftan, 15.03.2021 tarihli ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu'nun "Temel İlkeler" başlıklı 5 nci maddesinde yer alan "eşit muamele"
ilkesi gereğinde, teklifi sınır değerin altında kalan 7 istekliden istenilmiş olup, belirlenen
doğru nakliye mesafeleri sonrası, son aşırı düşük teklif sorgulaması sonucu hiçbir firma
tarafından nakliyeye yönelik şikayet başvurusunda bulunulmamıştır.
Yukarıda aktarılan hususlar ile ilgili olarak, detaylı izahı yapılan açıklamalara
dayanak oluşturan gerekli bilgi ve belgeler yazımız ekinde tarafınıza gönderilmektedir.”
şeklinde cevap verilmiştir.
İlk aşırı düşük teklif açıklamaya esas yazılardan 13.08.2020 tarihinde EKAP
üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında, KRS-İBY/001 ve KRS-
İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinin nakliye mesafelerinin 50 km, KRS-TNR/38 poz
numaralı iş kaleminin nakliye mesafesinin ise 17 km olarak belirlendiği, ancak 15.03.2021
tarihli ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması yazısı ekinde KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz
numaralı iş kalemlerinin nakliye mesafelerinin 25 km, KRS-TNR/38 poz numaralı iş
kaleminin nakliye mesafesinin ise 20 km olarak belirlendiği görülmüştür.
Söz konusu iş kalemlerinin nakliye mesafelerine ilişkin olarak, idarece daha önce
belirlenen mesafelerin Ark Su İnş. Proje Müh. San. ve Tic. A.Ş.- Baytimur İnş. A.Ş. İş
Ortaklığı ile MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
tarafından nakliyeler ile ilgili idareye şikayet başvurusunda bulunulması, ayrıca 3 isteklinin
Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet başvurusunda bulunması ve bu başvurular sonucunda
ortaya çıkan düzeltici işlem belirlenmesi kararı sonrası aşırı düşük teklif açıklamalarının
mevzuata uygun olarak yeniden istenilmesi sürecine ilişkin işlemlerin tesisi aşamasında
idarenin yukarıda yer verilen yazısında ifade edildiği üzere; gerçek nakliye mesafelerinin
pafta üzerinden ölçümünün yeniden yapıldığı, yapılan ölçüm neticesinde anılan iş kalemleri
için daha önceki sorgulamalarda verilen nakliye mesafelerinden farklı değerlere ulaşıldığı, söz
konusu nakliye mesafelerinin ölçümü sonrası bulunan yeni mesafelere göre de ikinci aşırı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
düşük teklif sorgulamasının gerçekleştirildiği, söz konusu nakliye mesafelerinin artırılıp
azaltıldığı hususuna ilişkin detayların idare cevabında açıklandığı, cevabi yazı ekinde de ihale
dokümanında bulunan yol mesafesini gösterir paftanın yer aldığı görülmüştür.
19.01.2022 tarihli ve 2022/UY.I-124 sayılı Kamu İhale Kurulu kararına dayanak
inceleme ve mevcut inceleme kapsamında idareden gerekli bilgi ve belgeler istenilmiş olup,
idarece gönderilen 29.12.2021 ve 10.05.2022 tarihli ihale işlem dosyalarında yer alan ihale
onay belgesi ve eki yaklaşık maliyet hesap tablolarında, yaklaşık maliyetin 495.692.501,03
TL olduğu, KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinin nakliye
mesafelerinin 25 km, KRS-TNR/38 poz numaralı iş kaleminin nakliye mesafesinin ise 20 km
olarak belirlendiği görülmüştür.
Ancak söz konusu iş kalemlerinde yer alan nakliye mesafelerinin yaklaşık maliyet ile
uyumlu olup olmadığına yönelik Mahkeme kararında yer alan gerekçeler çerçevesinde detaylı
inceleme yapıldığında, 03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-316, 2021/UY.I-317 ve 2021/UY.I-
318 sayılı Kamu İhale Kurulu kararlarının incelenmesine esas olmak üzere idarece gönderilen
11.01.2021 tarihli ihale işlem dosyasında yer alan ihale onay belgesi ve eki yaklaşık maliyet
hesap tablolarında, yaklaşık maliyetin aynı tutarda (495.692.501,03 TL) olduğu, KRS-
İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinin nakliye mesafelerinin 50 km, KRS-
TNR/38 poz numaralı iş kaleminin nakliye mesafesinin ise 20 km olarak belirlendiği, ayrıca
idarece gönderilen ikinci yaklaşık maliyet hesabında ilk yaklaşık maliyet hesabından farklı
olarak sadece KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinin nakliye
mesafelerinin değiştirilmediği, bu husus dışında yaklaşık maliyeti oluşturan diğer bazı iş
kalemlerinin analizlerinde yaklaşık maliyete esas birim fiyat ve tutarların da değiştirildiği,
toplam yaklaşık maliyet tutarının ise değişmediği görülmüştür.
Bu tespitler üzerine ihaleyi yapan idareden 02.06.2022 tarihli Kurum yazısı ile “İlk
aşırı düşük teklif sorgulamalarında KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş
kalemlerinin nakliye mesafelerinin 50 km olduğu, bu kalemlerin mesafeleri ilk yaklaşık
maliyet hesabında da 50 km olduğu, söz konusu kalemlerin birim fiyat analizlerinin de 50 km
mesafeye göre yapıldığı, 15.03.2021 tarihli ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken bu
kalemlerin nakliye mesafelerinin 25 km olarak belirlendiği, yaklaşık maliyet hesabında ise
KRS-İBY/001 poz numaralı iş kaleminin birim fiyatının 102.827,03 TL’den 73.814,33 TL’ye,
tutarının 7.849.918,30 TL’den 5.635.059,38 TL’ye, KRS-İBY/002 poz numaralı iş kaleminin
birim fiyatının 65.998,02 TL’den 48.491,80 TL’ye, tutarının 24.023.279,28 TL’den
17.651.014,73 TL’ye düşürüldüğü, ayrıca aşırı düşük teklif sorgulaması istenilen iş kalemleri
dışında kalan bazı iş kalemlerinin birim fiyat ve tutarının ilk yaklaşık maliyet hesabına göre
artırıldığı, örneğin; KRS-PE/021 poz numaralı iş kaleminin birim fiyatının 670,68 TL’den
770,68 TL’ye, tutarının ise 1.829.628,45 TL’den 2.102.430,45 TL’ye yükseltildiği, bunun gibi
diğer bazı kalemlerin de miktarı aynı kalarak, birim fiyat ve tutarının artırıldığı, fakat toplam
yaklaşık maliyetin bu değişikliklere rağmen 495.692.501,03 TL olarak sabit kaldığı
görülmüştür. Söz konusu yaklaşık maliyet hesabında neden bu değişikliklerin yapıldığı
hususuna ilişkin dayanak bilgi /belge ve görüşleriniz,” hususlarına yönelik bilgi belge
talebinde bulunulmuştur.
İdarece gönderilen ve 09.06.2022 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan cevabi yazıda
“13.07.2020 tarihinde Elektronik Kamu Alımları Platformu – EKAP üzerinden teklifi sınır
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
değerin altında kalan 7 istekli firmadan açıklama istenen iş kalemleri ve örnek analiz formatı
gönderilerek, aşırı düşük teklif sorgulaması gerçekleştirilmiştir.
Söz konusu sorgulama tebligatından sonra, 16.07.2020 tarihinde (16.07.2020 tarih ve
45763 sayı İdaremiz Kayıtları) Ark Su İnşaat Proje Mühendislik Sanayi Ve Ticaret Anonim
Şirketi, Baytimur İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı firması (İdareye şikayet başvurusunun 7.
Maddesi), 05.08.2020 tarihinde ise (05.08.2020 tarih ve 50762 sayı İdaremiz Kayıtları) Mbd
İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Uluova İnşaat Ve Makina Sanayi Ltd.Şti. İş Ortaklığı
firması (İdareye şikayet başvurusunun 1,2, ve 3. Maddesi) "Nakliye" ile ilgili olarak
İdaremize başvuruda bulunulmuştur.
Söz konusu başvurular ile Kamu İhale Kurumu tarafından yayınlanan 03.02.2021
tarih ve 2021/UY.I-316 sayılı, 03.02.2021 tarih ve 2021/UY.I-317 sayılı, 03.02.2021 tarih ve
2021/UY.I-318 sayılı Kamu İhale Kurul Kararlarında yer alan "Analiz girdilerine yer verilen
KRS-İBO/001 poz numaralı iş kaleminin yaklaşık maliyet icmal tablosunun eki sıralı analiz
girdi tablosunda toplam tutarının 13.289.288,68 TL olduğu, söz konusu tutarın
(13.289.288,68 TL) %3'ünün 398.678,66 TL olduğu, bahse konu analizde yer alan ARAÇ2
"Motosiklet (125-250 cc)", ARAÇ3 "Ataşmanlı Traktör" ve İBO/002 "Ortak tesis masrafları"
analiz girdilerinin yaklaşık maliyet hesabındaki tutarlarının ise sırasıyla 63.000,00 TL,
288.000,00 TL ve 216.059,78 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu 3 analiz girdisinin de analiz
toplam tutarının %3'ünün (398.678,66 TL) altında olduğu, sorgulamaya tabi tutulmayacak
analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz
toplamının %15'ini aşmadığı, ayrıca bu analiz girdilerinin başka iş kalemlerinde yer
almadığı, bu girdilerin açıklama istenilmeyen analiz girdileri olarak belirlenmesi ve açıklama
istenilmemesi gerekirken açıklama istenildiği," , "B-15.302 poz numaralı analiz girdisi
içerisinde yer alan formen, yağcı, operatör makinist, mazot, ekskavatör ve dragline tipi
makinalar 100 HP ve traktör buldozer girdilerinin ait olduğu KRS-YO/007 ve KRS-TNR/043
poz numaralı iş kaleminin analiz girdileri arasında da yer aldığı, B-15.302 poz numaralı
analiz girdisi içeresinde yer alan anılan girdilerin ait olduğu iş kaleminde yer alan aynı
girdilere dağıtılması gerektiği, bu dağıtım neticesinde hangi analiz girdisinin açıklama
istenilecek hangi girdinin açıklama istenilmeyecek girdi olarak belirlenmesi gerektiği" ve
"Dolayısıyla, bu haliyle aşırı düşük teklif sorgulama işleminin usulüne uygun olarak
gerçekleştirilmediği, bu şekilde yapılan bir sorgulama sonucunda aşırı düşük teklif
açıklamalarına ilişkin sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin imkân dâhilinde olmadığı"
şeklinde yer alan düzeltici işlem belirlenmesi yönündeki kararları birlikte
değerlendirildiğinde anılan işe ait yaklaşık maliyet hesapları ve yaklaşık maliyetin %80 ‘lik
kısmına giren birim fiyatların analiz girdileri bir bütün olarak tekrardan gözden geçirilmiştir.
Yapılan inceleme neticesinde, ilgi yazınızda belirtilen nakliye mesafeleri iş
kalemlerinin analizlerinde istekli firmaların nakliye ile ilgili başvuruları (Ek-1 ve Ek-2)
dikkate alınarak düzeltilmiş olup düzeltme neticesinde -8.587.123,47 Tl lik tutar farkı
oluşmuştur. Yaklaşık maliyet bütün olarak düşünülerek kontrollerin tamamı tüm iş kalemleri
için yapılmış olup, diğer iş kalemlerinin birim fiyatları incelendiğinde yaklaşık maliyetin %80
‘lik kısmı dışında kalan ve sorgulamaya tabi olmayan 233 adet iş kaleminin içerisinde 16 adet
iş kalemlerinin birim fiyatlarının sehven hatalı girildiği, yapılan hatalar düzeltildiğinde KRS-
PE/016 poz nolu iş kaleminde 592.076,00 TL lik, KRS-PE/021 poz nolu iş kaleminde
272.802,00 TL lik, KRS-CTP/008 poz nolu iş kaleminde 103.594,00 TL lik, KRS-PE/011 poz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
nolu iş kaleminde 765.525,60 TL lik, KRS-CTP/015 poz nolu iş kaleminde 529.916,00 TL lik,
KRS-PE/028 poz nolu iş kaleminde 1.195.760,00 TL lik, KRS-PE/031 poz nolu iş kaleminde
760.046,00 TL lik, KRS-PE/037 poz nolu iş kaleminde 213.094,00 TL lik, KRS-PE/027 poz
nolu iş kaleminde 1.091.390,00 TL lik, KRS-PE/035 poz nolu 278.424,00 TL lik, KRS-AT/007
poz nolu iş kaleminde 875.000,00 TL lik, KRS-PE/045 poz nolu iş kaleminde 778.560,00 TL
lik, KRS-AT/006 poz nolu iş kaleminde 390.000,00 TL lik, KRS-PE/026 poz nolu iş kaleminde
491.130,00 TL lik, KRS-PE/029 poz nolu iş kaleminde 330.826,00 TL lik, KRS-PE/040 poz
nolu iş kaleminde 188.979,87 TL lik toplamda +8.587.123,47 Tl lik tutar artışı olduğu
görülmektedir. Yapılan sehven hatalar bütünü ile düzeltildiğinde kümülatif olarak 0 TL
tuttuğu bu durumun yaklaşık maliyeti değiştirmediği tespit edilmiştir....” şeklinde cevap
verilmiştir.
03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-316, 2021/UY.I-317 ve 2021/UY.I-318 sayılı Kamu
İhale Kurulu kararları ile idarece yapılan ilk aşırı düşük teklif sorgulaması işlemlerinin
yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlendiği, idarece yapılan
15.03.2021 tarihli ikinci aşırı düşük teklif sorgulaması ile birlikte, yaklaşık maliyet hesabında
KRS-İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinin nakliye mesafelerinin 50
km’den 25 km’ye düşürülmesinin yanında yaklaşık maliyet hesabına esas bazı iş kalemlerinin
birim fiyat ve tutarlarının da değiştirildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonunun verilen teklifleri
değerlendirdikten sonra, idarenin tespit ettiği sınır değere göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları
tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği,
ihale komisyonu; imalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine
getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ile teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin
özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ayrıca bir isteklinin teklifi
aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki Tebliğ’de öngörülen yöntemlere göre
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edileceği, hayatın olağan
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle tekliflerin reddedilemeyeceği
anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede, idarece yaklaşık maliyetin neden değiştirildiğine yönelik verilen cevabi
yazıda, yapılan sehven hatalar bütünü ile düzeltildiğinde kümülatif olarak yaklaşık maliyetin
değişmediği ifade edilmişse de, ihale tarihinin 30.06.2020 olduğu, ihale komisyonu tarafından
yaklaşık maliyetin teklif fiyatları ile birlikte ihale tarihinde açıklandığı, yukarıda aktarılan
Tebliğ’in 45.1.2’nci maddesinde ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin
olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet
hesabında esas alınan mesafelerin belirtileceğinin açıklandığı, bu çerçevede idarece aşırı
düşük teklif sorgulama işlemlerinin ilk hesaplanan yaklaşık maliyet hesabında esas alınan
mesafeler dikkate alınarak yapılması gerektiği, nitekim idarece aşırı düşük teklif sahibi
isteklilere gönderilen sorgulamaya ilişkin ilk yazı ekindeki analizlerde bu mesafelerin
kullanıldığı, bu aşama sonrasında aşırı düşük teklif sorgulamasında tespit edilen aykırılıklara
03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-316, 2021/UY.I-317 ve 2021/UY.I-318 sayılı Kamu İhale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/033
: 18
: 22.06.2022
: 2022/UY.I-744
Kurulu kararlarında yer verildiği, dolayısıyla, ilk yaklaşık maliyet hesabında KRS-İBY/001
ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinin nakliye mesafelerinin 50 km, KRS-TNR/38
poz numaralı iş kaleminin nakliye mesafesinin ise 20 km olarak belirlendiği, idarece
belirlenen bu mesafeler dikkate alınarak aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata
uygun şekilde tekrar yapılması gerektiği değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ilk yaklaşık maliyet hesabında KRS-
İBY/001 ve KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemlerinin nakliye mesafelerinin 50 km, KRS-
TNR/38 poz numaralı iş kaleminin nakliye mesafesinin ise 20 km olarak belirlendiği, idarece
belirlenen bu mesafeler ile 03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-316,
2021/UY.I-317 ve
2021/UY.I-318 sayılı Kamu İhale Kurulu kararlarında yer alan hususlar da dikkate alınmak
suretiyle idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulama işleminin teklif fiyatı sınır değerin
altında kalan tüm isteklilere yukarıda bahsedilen hususlara uygun şekilde tekrar yapılması ve
bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.