Ana Sayfa / Kararlar / Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği / 2022/539881-Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Numune Ek Hizmet Binası Çatı Tadilat Onarım Yapım İşi
Bilgi
İKN
2022/539881
Başvuru Sahibi
Karabeyoğlu İnş. Taah. Orman Ürn. Gıda Hay. Taş. Tic. ve San. Ltd. Şti.
İdare
Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği
İşin Adı
Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Numune Ek Hizmet Binası Çatı Tadilat Onarım Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Karabeyoğlu İnş. Taah. Orman Ürn. Gıda Hay. Taş. Tic. ve San. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2022/539881 İhale Kayıt Numaralı “Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Numune  
Ek Hizmet Binası Çatı Tadilat Onarım Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi  
Başhekimliği tarafından 24.06.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Erzurum  
Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Numune Ek Hizmet Binası Çatı Tadilat Onarım Yapım  
İşi” ihalesine ilişkin olarak Karabeyoğlu İnş. Taah. Orman Ürn. Gıda Hay. Taş. Tic. ve San.  
Ltd. Şti.nin 04.07.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.07.2022 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.07.2022 tarih ve 31966 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 07.07.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2022/721 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin iş bitirme belgesinin mevzuata uygun bir şekilde  
incelenmediği, söz konusu iş deneyim belgesinin İdari Şartname’nin 7.5.1 ile 7.6’ncı  
maddelerinde istenilen kriterleri sağlamadığı ve EKAP üzerinden kayıt ettirilmediği,  
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı  
olduğu, şöyle ki;  
- Açıklama kapsamında sunulan analizlerde kullanılan girdilere ilişkin miktarların,  
idarece belirlenen veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı birim fiyat  
tariflerinde belirtilen analizlerdeki miktarlardan daha düşük olduğu,  
- Açıklama kapsamında sunulan analizlerin içeriğinin Çevre, Şehircilik ve İklim  
Değişikliği Bakanlığı birim fiyat tariflerine uygun olmadığı, analiz içeriğindeki tüm işçilik  
girdilerinde öngörülen birim fiyatın ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin  
altında olduğu, özellikle 77.100.1014, 77.100.1025 ve 77.100.1001 numaralı pozların  
analizindeki işçilik fiyatlarının yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olduğu,  
- Analizlerdeki çarpım ve toplama işlemlerinde aritmetik hata yapıldığı, analiz  
toplamlarının, teklif edilen tutarın üzerinde olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
- Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan, istenilen iş kalemlerine ilişkin  
metrajlar ile yaklaşık maliyete esas açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin metrajlar arasında  
eksi yönde %10'u geçen farklılığın bulunduğu, iş kalemlerine ilişkin öngörülen metrajların,  
yaklaşık maliyetteki keşfe esas metrajlara göre düşük alınması suretiyle anılan isteklinin  
kendi lehine fiyat avantajı sağladığı, metrajlar arasındaki farkın işin yapılabilirliğine etki  
edecek düzeyde yüksek olduğu, yapılacak karşılaştırma neticesinde kümülatif olarak eksi  
yönde ve istekliye fayda sağlayacak şekilde bir metraj düşüklüğü olduğunun görüleceği,  
bahse konu metraj farklılığından doğan iş kalemlerinin parasal tutarlarının anılan isteklinin  
teklif sıralamasını değiştirecek nitelikte olduğu,  
- Analiz girdilerinin açıklanması için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife  
konu alanda faaliyet gösterenlerden alınmadığı, söz konusu maliyetlerin tevsiki için  
kullanılan tekliflerde meslek mensubu açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, fiyat  
teklifleri üzerinde yer alması gereken Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci  
maddesindeki ibarenin doğru yazılmadığı, fiyat tekliflerinin serbest muhasebeci tarafından  
imzalanıp kaşelendiği, maliyet/satış tutarı tespit tutanak tarihlerinin ihale ilan tarihiyle  
uyumsuz olduğu, tutanak tarih ve sayılarına yer verilmediği, tekliflerdeki açıklamada mevcut  
düzenlenme tarih ve sayı bilgisi ile tutanak ekinde sunulması gerekli EK-O tutanak tarih ve  
numara bilgilerinin uyumlu olmadığı, tekliflerin aşırı düşük açıklama belgelerini onaylamaya  
yetkisi olmayan serbest muhasebeci tarafından onaylandığı ve ilgili kişinin teklifi düzenleyen  
firmanın defterlerini tutmaya yetkili olmadığı, alınan tekliflerle beraber Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereği (EK-O.5) ve (EK-O.6) tutanaklarının beraber  
verilmesi gerektiği halde tutanakların tekliflerin ekinde verilmediği, verilen tutanakların ise  
yanlış doldurulduğu, tutanakların doldurulmasında son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenme zorunluluğu olmasına rağmen bu kurala  
uyulmadığı, söz konusu fiyat tekliflerindeki fiyatlara ilişkin mal ve hizmetlerin birim fiyat  
olarak teklif veren firmanın defter kayıtlarında açıkça belirtilmiş olması ve ilgili ortalamalara  
ilişkin fiyatların tespitinde tüm verilerin kullanılmış olması zorunluluğu olmasına rağmen bu  
kurala uyulmadığı, bu kayıtlara ilişkin fatura bilgilerinin de tutanaklarda eksiksiz olarak  
belirtilmesi gerekmesine rağmen fatura bilgilerinin tutanaklarda tam olarak beyan edilmediği,  
tespit tutanaklarının eki olarak fiyat teklifi veren firmaya ait temsile yetkili olduğunu gösterir  
Ticaret Sicil Tasdiknamesi veya Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin aslı ya da onaylı sureti ile  
anılan tutanağı imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesi ve ilgili meslek mensubuna ait  
faaliyet belgesinin açıklama kapsamında sunulmadığı, fiyat tekliflerinin yetkili kişiler  
tarafından imzalanmadığı,  
- Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sahte olarak düzenlendiği, teklife konu  
malzeme ve hizmetlerin, teklif veren firma tarafından alımı, satımı, imalatı, ithalatı ve  
ihracatı yapılmamış olmasına rağmen sahte fiyat teklifi düzenlendiği, bu nedenle beyan edilen  
alış ve satış faturalarının ilgili meslek mensubundan istenilerek işlem tesis edilmesi gerektiği,  
sunulan EK-O.5 ve EK-O.6 tutanaklarında yer alan fatura tarihleriyle geçici vergi  
beyannamesindeki tarihlerin uyumsuz olduğu,  
- Fiyat tekliflerinde ve dayanağı olan tutanaklarda bulunan SMMM kaşelerinin izinsiz  
kullanıldığı, dolayısıyla fiyat teklifi dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında  
imzası bulunan SMMM’ye ait imza sirkülerinin istenilmesinin gerektiği, fiyat tekliflerinin  
dayanağı olarak hazırlanan EK-O.5 ve EK-O.6 tutanaklarının eki olan mükellefe ait imza  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
sirküleri ile ilgili meslek mensubunun faaliyet belgesinin fotokopi olarak sunulduğu, bu  
durumun belgelerin sunuluş şekline aykırılık teşkil ettiği, söz konusu tutanakların Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin ilgili maddesinde açıklanan alış ya da satış tutarının 1/20’sini  
karşılamadığı,  
- Açıklama kapsamındaki özel pozlar için, satış tutarı tespit tutanağı (EK-O.6) esas  
alınarak düzenlenen fiyat tekliflerinin gerçek verilere dayalı olarak düzenlenmediği, gerek  
fiyat teklifinde gerekse tutanaklarda işçilik dahil fatura tutarları esas alınarak teklif verildiği,  
malzeme ve işçiliğin teklif rakamlarının ayrı ayrı gösterilmediği, bu durumun anılan Tebliğ’e  
aykırı olduğu, maliyet tespit tutanağında (EK-O.5) teklife konu edilen mal/hizmetin sadece  
malzemesine yer verildiği, işçilik ve diğer girdilere yer verilmediği, üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifinin tek bir fatura ile açıklandığı,  
- Açıklama istenen iş kalemlerindeki nakliyeli pozların nakliye bedellerinin  
hesaplamalara dahil edilmeyerek fiyat avantajı oluşturulduğu,  
- Hesap cetveline, teknik personel giderleri, İSG giderleri, sözleşme damga ve karar  
pulu, kik bedeli giderleri, şantiye giderleri, müteahhitlik karı ve diğer giderler konulmayarak  
fiyat avantajı sağlandığı,  
- Açıklama istenmeyen iş kalemleri için teklif edilen bedelin, bu imalatların yapılması  
için asgari yapım değerlerini karşılamadığı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu  
veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya  
benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
(3) Geçici kabul tarihi veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az %  
80’ine ulaştığı tarihin, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında  
olduğu işler de ikinci fıkra kapsamında değerlendirilir.  
(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği  
tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul  
edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe  
ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur…” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi” başlıklı  
Ek 1’inci maddesinde “(1) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar  
tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek olan iş deneyim belgelerinin EKAP  
üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur.  
(2) İlanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun kapsamındaki  
ihalelere ilişkin olup EKAP’a kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan  
iş deneyim belgelerinin asıllarının 1/7/2016 tarihine kadar belgeyi düzenleyen idareye teslim  
edilmesi ve EKAP üzerinden yeniden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur. Bu durumda;  
EKAP üzerinden düzenlenen yeni belgeye, daha önce düzenlenen belgenin tarih ve sayısının  
da belirtildiği ve eski belgenin yerine verildiğine dair bir şerh düşülür ve eski belge  
dosyasında muhafaza edilir.  
(3) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca EKAP üzerinden kayıt edilme zorunluluğu  
getirilen iş deneyim belgeleri EKAP üzerinden kayıt edilmedikleri müddetçe ilanı veya  
duyurusu 1/7/2016 tarihinden sonra yapılan ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamaz.  
(4) İlanı veya duyurusu 1/9/2014 tarihinden sonra yapılan ihalelerde, aday veya  
istekliler tarafından sunulan ve üzerinde EKAP belge numarası bulunan iş deneyim  
belgelerinin EKAP üzerinden sorgulanması zorunludur…” hükmü yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif  
edilen bedelin % 50 'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek  
sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur..”  
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
Bu ihalede benzer iş olarak 11/06/2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliğinde yer alan BIII Grubu İşler, benzer iş olarak  
kabul edilecektir...” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklifi kapsamında  
07.02.2018 tarihinde Erzurum Kamu Hastaneleri Birliği tarafından düzenlenmiş olan  
2016/545942-1858696-1-2 sayılı ve 317.895,99 TL belge tutarlı iş bitirme belgesinin  
sunulduğu, söz konusu belge üzerindeki bilgiler incelendiğinde; belgenin Erzurum Kamu  
Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı hastanelerin çatı onarımı ve tadilat yapım işine  
ilişkin olduğu, dolayısıyla iş deneyim belgesine konu işin, ihale konusu işe uygun olduğu,  
anılan iş deneyim belgesi tutarının güncellenmiş tutarının ise ihale dokümanında istenilen  
asgari iş deneyim tutarını (646.000,00 x 0,50 =323.000,00 TL) sağladığı tespit edilmiştir.  
Diğer taraftan, iş deneyim belgesinin üzerinde yer alan belge sayıları kullanılarak  
EKAP üzerinde yapılan sorgulamada, anılan iş deneyim belgesinin EKAP’ta düzenlenerek  
kayıt altına alınan belge olduğu teyit edilmiştir.  
Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesine  
konu işin, ihale konusu işe uygun olduğu, belge tutarının İdari Şartname’de istenilen tutarı  
karşıladığı, anılan belgenin EKAP’ta düzenlenerek kayıt altına alınan belge olduğu ve  
teyidinin yapılabildiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi  
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli  
teklifler tespit edildikten sonra;  
Sınır değer aşağıdaki eşitlikten bulunur:  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir…  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b.dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir…  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir...” açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
a) Adı: Erzurum Bölge Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Numune Ek Hizmet Binası Çatı  
Tadilat Onarım Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:  
c) Miktarı ve türü: Erzurum Bölge Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Numune Ek Hizmet  
Binası Çatı Tadilat Onarım Yapım İşi  
ç) Yapılacağı yer: Erzurum Bölge Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Numune Ek Hizmet  
Binası  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarından aşırı düşük teklif  
sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş  
kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranının tespit edilmesi gerektiği, yaklaşık maliyeti  
oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranlarının  
kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun hazırlanarak yaklaşık  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenmesi gerektiği, ihale  
komisyonunca, “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”ne göre, tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif  
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun sorgulamaya  
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi gerektiği ve bunların dışında  
kalan iş kalemleri/grupları için ise sorgulama yapılmaması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Anılan Tebliğ açıklamalarından ayrıca, “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak  
tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz  
girdilerinin tespit edilmesi, yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz  
girdilerinden, tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar  
için isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmemesi gerektiği, ayrıca tutarı, kâr ve genel  
gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi  
tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç  
analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda  
%15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin  
tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmemesi, herhangi bir analizdeki oranı  
%3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi, özel iş kalemleri ile paçal iş  
kalemleri için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz  
formatlarının isteklilere verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Yapılan inceleme neticesinde; idare tarafından 27.06.2022 tarihinde istekli Fırat Alan  
İnş. Taah. İnş. Mlz. Tem. Hiz. Med. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif  
açıklaması talep edildiği, söz konusu yazıda; teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
Kanun’un 38’nci maddesine göre açıklama isteneceği, bu kapsamda ihale komisyonunun sınır  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit edeceği ve bu teklif  
sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit  
ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, 30.06.2022 tarihinde mesai  
bitimine kadar maliyet bileşenleri ile ilgili açıklamaların belgeleriyle birlikte idareye  
ulaştırılmasının istendiği, ancak ilgili yazının ekinde açıklama istenilecek iş kalemlerine ve  
açıklama istenilen/istenilmeyen analiz girdilerine yer verilmediği, ayrıca açıklama için en az  
beş iş günü süre verilmesi gerekirken sadece üç günlük süre verildiği, bu itibarla idarece talep  
edilen 27.06.2022 tarihli açıklama kapsamında analiz girdi ve miktarlarına yer  
verilmemesinin kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu anlaşılmıştır.  
Bu çerçevede,  
a) “Sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif  
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun, sorgulamaya  
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi,  
b) Açıklama istenilecek iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel girdilere  
(işçilik, mazot, diğer malzeme girdileri, makine amortismanı vb. makine girdileri) kadar  
ayrıştırılarak yapılması,  
c) İş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve  
tutarlarının toplanması,  
d) Yukarıdaki işlemlerden sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine  
göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,  
e) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden  
fazla iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı  
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için  
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla iş kalemi analizinde yer alması  
durumunda, eğer bu iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz  
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde açıklama istenilmesi),  
f) Açıklama istenilecek iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama  
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,  
Hazırlanan açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesi ile birlikte temel girdilerin  
(malzeme, makine, işçilik, nakliye ve diğer) cins ve miktarlarının gösterildiği, açıklama  
istenilecek iş kalemlerine ait analiz formatlarının sınır değer altında teklif veren isteklilere  
gönderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik'in 18'inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük sorgulama işleminin mevzuata  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/036  
: 25  
: 26.07.2022  
: 2022/UY.I-880  
uygun biçimde yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak  
yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.