Ana Sayfa / Kararlar / Ankara Büyükşehir Belediye başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı / 2021/311922-Ankara'nın Muhtelif Yol, Cadde ve Kavşaklarında Bariyer, Bordür ve Kaldırım Yapım İşi-2
Bilgi
İKN
2021/311922
Başvuru Sahibi
Ren Yol Yapı A.Ş. -Akzemin Mühendislik A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Ankara Büyükşehir Belediye başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Ankara'nın Muhtelif Yol, Cadde ve Kavşaklarında Bariyer, Bordür ve Kaldırım Yapım İşi-2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ren Yol Yapı A.Ş. -Akzemin Mühendislik A.Ş. İş Ortaklığı  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Ankara Büyükşehir Belediye başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2021/311922 İhale Kayıt Numaralı “Ankara'nın Muhtelif Yol, Cadde ve Kavşaklarında  
Bariyer, Bordür ve Kaldırım Yapım İşi-2” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı tarafından  
28.07.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ankara'nın Muhtelif Yol, Cadde ve  
Kavşaklarında Bariyer, Bordür ve Kaldırım Yapım İşi-2” ihalesine ilişkin olarak Ren Yol Yapı  
A.Ş. -Akzemin Mühendislik A.Ş. İş Ortaklığının 18.08.2021 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 19.08.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
27.08.2021 tarih ve 39496 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.08.2021 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 07.07.2022 tarihli ve 2022/MK-219 sayılı Kurul  
kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.  
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1409-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında  
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdarenin şikayet başvurularını hiçbir gerekçe açıklamadan reddetmesinin hukuka  
aykırı olduğu,  
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyim belgesinin mevzuata uygun şekilde  
düzenlenmiş ve EKAP'a kaydedilmiş bir belge olmadığı ve ayrıca benzer iş tanımına aykırı  
olduğu,  
3) Aynı isteklinin bilanço ve iş hacmini gösteren belgelerinin standart forma uygun  
olmadığı ve bilanço rasyoları ile ciro tutarının yetersiz olduğu,  
4) Yine aynı isteklinin sunduğu tüzel kişilerde ortaklık bilgilerine ve yönetimdeki  
görevlilere ilişkin son durumu gösterir belgenin (KİK033.0/Y) ilan tarihinden önce  
düzenlendiği, İdari Şartname’de istenen bilgileri taşımadığı ve şirketin gerçek durumunu  
yansıtmadığı, sunulan belgede son durumu gösterir tüzel kişinin ortaklarının ve ortaklık  
oranlarının yönetimindeki görevlilerin tüzel kişiliği temsile ve yönetime yetkili kişilerin  
kimler olduğunun belirtilmediği ve/veya eksik belirtildiği, tüzel kişiliğin ortaklarının ve  
yönetimindeki görevlileri gösteren Ticaret Sicili Gazetesi yerine son durumu göstermeyen  
Ticaret Sicili Gazetesinin tarih ve sayısının belirtildiği, belge üzerindeki bilgilerin ticaret sicili  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
kayıtları ile uyuşmadığı,  
5) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının  
uygun olmadığı, şöyle ki,  
-Aynı analiz girdisi için farklı iş kalemlerinde farklı rayiçlerin gösterildiği,  
açıklanması istenen iş kalemlerinin teknik yapım şartları ve birim fiyat tarifleri  
incelendiğinde, örneğin yüksek oranda su azaltıcı/süper akışkanlaştırıcı (sıvı) ve pigment  
oksit boya gibi analiz girdilerinin muhtelif iş kalemlerinin bünyesinde bulunduğu, anılan  
istekli tarafından bu unsurların tamamına tüm iş kalemlerinin analizlerinde aynı fiyatın  
gösterilmesinin gerektiği, yapılan açıklamalarda bu kurala uyulmadığı, aynı analiz girdisi için  
açıklama istenen/istenmeyen ayrımı yapılarak farklı fiyatlandırma yapıldığı,  
-Fiyat teklifi ile açıklama yapılan bir kısım analiz girdilerinde teklif ekinde sunulması  
gereken tutanaklar ve eki belgelerin sunulmadığı, fiyat teklifinin ekini oluşturan  
tutanaklardaki ortalama fiyat tespitlerinin Kamu İhale Genel Tebliği hükümlerine uygun  
şekilde yapılmamış olduğu, ortalama hesabında kullanılan fiyatların son geçici vergi  
beyanname dönemine ait olması, fiyat teklifi veren kişinin bu alanda faaliyet göstermesi, fiyat  
teklifine konu malın miktarı yönüyle aranan limiti sağlama dahil Tebliğde belirlenen tüm  
şartları taşıması, dayanak faturaların/belgelerin eksiksiz gösterilmesi gerektiği, pigment oksit  
boya, H350 mm beton bariyer boru mil kilit takımı, H 600 mm beton bariyer boru mil kilit  
takımı, 150 mm boyunda M 20 beton bariyer ankraj takımı ve 200 mm boyunda M 20 beton  
bariyer ankraj takımı girdileri başta olmak üzere birçok girdinin fiyat teklifiyle açıklanması  
gerektiğinin anlaşıldığı, bu girdiler için alınan fiyat tekliflerine konu mamul mal/hizmet  
miktarının en az 1/20'si kadar satış yapılması ölçütünün de sağlanması gerektiği, bu çerçevede  
pigment oksit boya girdisinin 1/20'si olan miktara bakıldığında son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ait olmak üzere tutanaklara yansıyan fatura toplamlarının bu  
miktarın altına düşmemesi gerekirken isteklinin açıklama belgelerindeki fatura toplamlarının  
1/20'si olan miktarı karşılamadığı ve aynı durumun diğer girdiler içinde geçerli olduğu,  
sunulan fiyat teklifleri üzerindeki beyanın eksik ve hatalı olduğu, tarihlerde ve onay  
işlemlerinde eksiklik, hata ve çelişkiler bulunduğu, fiyat tekliflerinin son geçici vergi  
beyanname dönemine ait olmadığı ve fiyat tekliflerinin usulünce düzenlenmiş ve onaylanmış  
tutanaklara dayanmadığı  
-Analizlere giren makine -ekipman için resmi rayici bulunanların bu fiyatlar üzerinden  
açıklanması gerektiği, resmi rayici bulunmayanların ise Tebliğ’e uygun şekilde fiyat teklifiyle  
açıklanabileceği, isteklinin kendi malı ise amortisman değerleri üzerinden açıklama  
yapılabileceği dikkate alındığında ihale üzerinde bırakılan isteklinin Tebliğ’de düzenlenen bu  
esaslara uygun açıklama yapmadığı, ayrıca isteklinin analiz girdilerine ilişkin rayiç fiyatları  
hatalı aldığı, esas aldığı rayiç fiyatın analiz girdisinin ihale dokümanında belirlenen  
özelliklerini karşılamadığı,  
-Hazır beton girdisi için yapılan açıklamanın Tebliğ’in 45.1.13.16'ncı maddesine  
uygun olmadığı,  
-Mazot(motorin) girdisi için yapılan açıklamanın ve belgelendirmenin mevzuata uygun  
olmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
-İdarece verilen analiz formatlarına uyulmadığı, açıklama istenilmeyen bir kısım  
analiz girdilerinin değerinin (0) olarak gösterildiği, açıklanması istenmeyen analiz girdilerinin  
bir kısmı için gösterilen fiyatlarda yuvarlamalar yapılarak aritmetik hataya sebebiyet  
verildiği, analizlerdeki girdi miktarlarında yuvarlama yapıldığı,  
-İşçilik fiyatlarının 2021 yılı asgari ücret tutarının altında olduğu iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 15.09.2021 tarih ve  
2021/UY.I-1710 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “itirazen şikâyet başvurusunun reddine”  
karar verildiği,  
Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada  
Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 04.04.2022 tarihli ve E:2022/567, K:2022/1401 sayılı kararı  
üzerine alınan 07.07.2022 tarihli ve 2022/MK-219 sayılı Kurul kararı ile “1-Kamu İhale  
Kurulu’nun 15.09.2021 tarihli ve 2021/UY.I-1710 sayılı kararının 5’inci iddiasının fiyat  
tekliflerine ilişkin kısmı bakımından iptaline, 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen  
gerekçeler doğrultusunda başvuru sahibinin 5’inci iddiasının fiyat tekliflerine ilişkin kısmının  
esasının yeniden incelenmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi tarafından itirazen şikayet başvurusunda yer alan 5’inci iddianın ilgili  
kısmında fiyat teklifi ile açıklama yapılan bir kısım analiz girdilerinde teklif ekinde sunulması  
gereken tutanaklar ve eki belgelerin sunulmadığı, fiyat teklifinin ekini oluşturan  
tutanaklardaki ortalama fiyat tespitlerinin Kamu İhale Genel Tebliği hükümlerine uygun  
şekilde yapılmamış olduğu, ortalama hesabında kullanılan fiyatların son geçici vergi  
beyanname dönemine ait olması, fiyat teklifi veren kişinin bu alanda faaliyet göstermesi, fiyat  
teklifine konu malın miktarı yönüyle aranan limiti sağlama dahil Tebliğde belirlenen tüm  
şartları taşıması, dayanak faturaların/belgelerin eksiksiz gösterilmesi gerektiği, pigment oksit  
boya, H350 mm beton bariyer boru mil kilit takımı, H 600 mm beton bariyer boru mil kilit  
takımı, 150 mm boyunda M 20 beton bariyer ankraj takımı ve 200 mm boyunda M 20 beton  
bariyer ankraj takımı girdileri başta olmak üzere birçok girdinin fiyat teklifiyle açıklanması  
gerektiğinin anlaşıldığı, bu girdiler için alınan fiyat tekliflerine konu mamul mal/hizmet  
miktarının en az 1/20'si kadar satış yapılması ölçütünün de sağlanması gerektiği, bu çerçevede  
pigment oksit boya girdisinin 1/20'si olan miktara bakıldığında son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ait olmak üzere tutanaklara yansıyan fatura toplamlarının bu  
miktarın altına düşmemesi gerekirken isteklinin açıklama belgelerindeki fatura toplamlarının  
1/20'si olan miktarı karşılamadığı ve aynı durumun diğer girdiler içinde geçerli olduğu,  
sunulan fiyat teklifleri üzerindeki beyanın eksik ve hatalı olduğu, tarihlerde ve onay  
işlemlerinde eksiklik, hata ve çelişkiler bulunduğu, fiyat tekliflerinin son geçici vergi  
beyanname dönemine ait olmadığı ve fiyat tekliflerinin usulünce düzenlenmiş ve onaylanmış  
tutanaklara dayanmadığı hususlarına yer verilmiştir.  
Söz konusu Kurul kararı üzerine esas incelemesi başvuru sahibinin ilk başvurusunda  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
yer alan 5’inci iddiasının ilgili kısmı ile sınırlı yapılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” 38’inci maddesinde  
“İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin  
tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri  
reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit  
ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu  
maddesinde “39.1.Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve  
analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde  
yazılabilecektir.  
39.2.Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif  
edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile  
rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla  
olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık  
basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki  
değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate  
alınmayacaktır.  
39.3. Birim fiyat teklif cetvellerinde çarpım ve toplamlarda aritmetik hata yapan  
istekliler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklife açık ihalelerde ise isteklinin aritmetik  
hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır. açıklaması,  
Aynı Tebliğin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde  
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı  
maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan  
isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
..  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en  
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)  
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık  
maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü fiyat teklifi  
konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede  
düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre  
farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.  
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.  
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı  
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu  
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden  
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara  
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan  
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.  
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata  
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515  
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız  
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami  
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda  
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece  
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
45.1.13.17 Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın  
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici  
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar, kullanılabilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun  
açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya  
teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle  
reddedilecektir…” açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her  
türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri ve benzeri giderler ile ulaşım,  
nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde 33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır. düzenlemesi yapılmıştır.  
28.07.2021 tarihinde gerçekleşen ihaleye 8 istekli tarafından teklif verildiği, idarece  
teklifi aşırı düşük olan 3 istekliden açıklama talep edildiği ve sorgulama sonucunda 2(iki)  
istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı gerekçesiyle tekliflerinin  
reddedildiği, bir isteklinin açıklama sunduğu ve sunulan açıklamaların uygun görüldüğü  
ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan ve en düşük geçerli teklif olan Tuğra  
Makine Jeo. Pet. Turz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi olan  
Ren Yol Yapı A.Ş-Akzemin Müh. A.Ş İş Ortaklığı’nın ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
İdarece teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere (3 istekli) EKAP üzerinden  
gönderilen 30.07.2021 tarihli ve 437 sayılı yazı ile “Aşırı düşük sorgusu ” talebinde  
bulunulduğu söz konusu yazıda “…Bu nedenle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38.  
Maddesi, Kamu İhale Genel Tebliği’nin maddeleri hükümlerine uygun olarak, İdari Şartname  
ve Teknik şartname doğrultusunda bileşenlerin maliyetlerini yazılı açıklayıcı bilgi ve  
belgelerin 09.08.2021 pazartesi günü saat 17:00’a kadar yazılı ve dijital olarak  
gönderilmesinin/getirilmesinin yazı ile istenmesini arz ederim” ifadelerinin yer aldığı, söz  
konusu yazı ekinde de açıklama istenilecek iş kalemleri, açıklama istenilmeyecek girdiler,  
açıklama istenilecek girdiler ve ayrıntılı analizler ile örnek analiz formatının gönderildiği,  
Bu çerçevede ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama dosyasının  
sunulduğu ve dosya içerisinde açıklama istenilen pozlara dair analizlere, hesaplamalarda  
kullanılan girdilere, EPDK bayi satış fiyat bültenine, fiyat teklifleri ve eklerine yer verildiği  
anlaşılmıştır.  
İncelenen ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen başvuru  
sahibi tarafından daha önce bu ihaleye ilişkin alınan 15.09.2021 tarih ve 2021/UY.I-1710  
sayılı Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada Ankara 10. İdare Mahkemesinin  
08.12.2021 tarih ve E:2021/2048, K:2021/2160 sayılı kararı ile “davanın reddine” karar  
vermesi üzerine yapılan temyiz incelemesi sonucunda Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin  
04.04.2022 tarih ve E:2022/567, K: 2022/1401 sayılı kararında özetle “…fiyat teklifleri eki  
satış tutarı tespit tutanaklarındaki faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığı ve ayrıca fiyat  
teklifi alınan girdilere ilişkin fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu  
mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması şartının sağlanıp  
sağlanmadığı yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapılması…” şeklinde karar verilmesi  
üzerine söz konusu mahkeme kararının uygulanmasını temin etmek üzere alınan 07.07.2022  
tarih ve 2022/MK-219 sayılı Kurul kararında “1- Kamu İhale Kurulunun 15.09.2021 tarihli  
ve 2021/UY.I-1710 sayılı kararında başvuru sahibinin 5’inci iddiasında ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerine ilişkin değerlendirmelerin iptaline,  
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin  
5’inci iddiasının ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerine ilişkin  
kısmının esasının yeniden incelenmesine” karar verilmiştir.  
Kurum tarafından, yukarıda belirtilen Kurul kararının uygulanmasını teminen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığı ve fiyat teklifi alınan girdilere ilişkin fiyat teklifini  
veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar  
satış yapılmış olması şartının sağlanıp sağlanmadığı yönünden inceleme yapılabilmesi  
açısından ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan ve anılan mahkeme kararında da  
adı geçen “200 mm boyunda M 20 beton bariyer ankraj takımı, H 600 mm beton bariyer boru  
mil kilit takımı, 150 mm boyunda M 20 beton ankraj takımı, H 350 mm boyunda beton bariyer  
boru mil kilit takımı ve C 16-20 beton harcı, hazır beton harçları (TS EN 206-1)” girdilerine  
yönelik fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden EK.O6 satış tutarı tespit tutanaklarında belirtilen  
fatura bilgileri tablosunda yer verilen tüm faturalarla ilgili olarak fiyat teklifi ve eklerini  
onaylayan üç meslek mensubundan (SMMM) ayrı ayrı olmak üzere 28.07.2022 tarihli ve  
13804, 13805 ve 13808 sayılı yazılarımız ile ilgili belgeler istenilmiş olup söz konusu  
belgelerin 3 (üç) iş günü içerisinde Kuruma gönderilmesi gerektiği yazıda belirtilmiştir.  
200 mm boyunda M 20 beton bariyer ankraj takımı, H 600 mm beton bariyer boru  
mil kilit takımı, 150 mm boyunda M 20 beton ankraj takımı, H 350 mm boyunda beton bariyer  
boru mil kilit takımı” gidileri için düzenlenen fiyat teklifi ve satış tutarı tespit tutanaklarını  
tasdik eden iki meslek mensubu tarafından cevap yazısı gönderildiği ve alınan cevabi  
yazılarda, faturaların mükellefe teslim edildiği, kendilerince mükelleften talep edilmiş  
olmasına rağmen kendisine gönderilmediği, alıcı firma olan (aynı zamanda incelenen ihalede  
ihale üzerinde kalan) Tuğra Mak. Pet. Ltd. Şti.nin söz konusu yapım işi sözleşmesinin  
tasfiyesini istediği ve bu sebeple de mükelleften istenilen faturaların sözleşme fesih  
olduğundan kendilerine gönderilmediği belirtilmek suretiyle tarafımıza hiçbir faturanın  
iletilmediği,  
“C 16-20 beton harcı” girdisine ilişkin fiyat teklifi ve satış tutarı tespit tutanağını  
tasdik eden meslek mensubuna gönderilen bir talep yazımızın ise 02.08.2022 tarihinde tebliğ  
edildiği, buna karşın anılan meslek mensubundan Kurum talep yazısında belirtilen 3 (üç) iş  
günlük süre içerisinde herhangi bir cevap alınamadığı, 16.08.2022 tarihi itibari ile de cevap  
verilmediği, dolayısıyla talep edilen faturaların gönderilmediği anlaşılmıştır.  
Danıştay Onüçüncü Dairesinin karar gereklerini yerine getirebilmek adına başvuru  
sahibinin itirazen şikayet başvurusunda yer vermiş olduğu fiyat tekliflerine yönelik iddiasını  
inceleyebilmek ve söz konusu maddede ayrıntılı şekilde ifade edilmiş olan iddiaların doğru  
olup olmadığını ortaya koyabilmek için elde edilmesi gereken faturalar ilgili meslek  
mensuplarından talep edilmiştir.  
Ancak talepte bulunulan meslek mensuplarından “C 16-20 beton harcı” girdisine  
ilişkin fiyat teklifi ve satış tutarı tespit tutanağını tasdik eden meslek mensubu tarafından yazı  
cevaplanmaksızın belge gönderilmediği, “200 mm boyunda M 20 beton bariyer ankraj takımı,  
H 600 mm beton bariyer boru mil kilit takımı, 150 mm boyunda M 20 beton ankraj takımı, H  
350 mm boyunda beton bariyer boru mil kilit takımı” gidileri için düzenlenen fiyat teklifi ve  
satış tutarı tespit tutanaklarını tasdik eden iki meslek mensubu tarafından ise bir üst yazı ile  
mükellef tarafından kendilerine faturaların iletilmemesi gerekçe gösterilerek talep edilen  
faturaların gönderilmediği, öte yandan söz konusu meslek mensuplarından birinin üst  
yazısının ekinde Ankara Büyükşehir belediyesi Fen İşleri Dairesi Başkanlığı’nın incelenen  
Ankara’nın Muhtelif Yol, Cadde ve Kavşaklarında Bariyer, Bordür ve Kaldırım Yapım İşi-2”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/039  
: 9  
: 17.08.2022  
: 2022/UY.I-977  
ihalesinin sözleşmesinin 3 sayfalık fesih yazısına yer verilmiş olduğu, bu durumda  
07.07.2022 tarih ve 2022/MK-219 sayılı Kurul kararı gereklerine uygun olarak anılan  
iddianın incelenemeyeceği, dolayısıyla sunulan açıklamalara yönelik uygunluk  
değerlendirmesi yapılması imkanı bulunmadığı anlaşıldığından, ihale üzerinde bırakılan  
istekli olan Tuğra Mak. Mat. Pet. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının fiyat teklifleri  
ile açıklanan girdiler yönüyle iddia edilen hususlarda uygun olmadığı ve teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan Tuğra Mak. Mat.  
Pet. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale  
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.