Ana Sayfa / Kararlar / Türkiye Elektrik İletim A.Ş Genel Müdürlüğü (TEİAŞ) / 2022/456629-İnş.29 Referanslı Genel Müdürlüğümüz Konferans Salonları Bakım Onarım ve Yenileme Yapılması Yapım İşi
Bilgi
İKN
2022/456629
Başvuru Sahibi
Sedat YAZICI
İdare
Türkiye Elektrik İletim A.Ş Genel Müdürlüğü (TEİAŞ)
İşin Adı
İnş.29 Referanslı Genel Müdürlüğümüz Konferans Salonları Bakım Onarım ve Yenileme Yapılması Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Sedat YAZICI,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Türkiye Elektrik İletim A.Ş Genel Müdürlüğü (TEİAŞ),  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2022/456629 İhale Kayıt Numaralı “İnş.29 Referanslı Genel Müdürlüğümüz Konferans  
Salonları Bakım Onarım ve Yenileme Yapılması Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Türkiye Elektrik İletim A.Ş Genel Müdürlüğü (TEİAŞ) tarafından 10.06.2022  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İnş.29 Referanslı Genel Müdürlüğümüz  
Konferans Salonları Bakım Onarım ve Yenileme Yapılması Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak  
Sedat Yazıcı’nın 11.08.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.08.2022  
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.08.2022 tarih ve 46096 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 26.08.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2022/903 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
Ramazan Acar adlı isteklinin teklifinin sınır değerin altında kaldığı ve idare tarafından  
aşırı düşük teklif açıklaması yapılmasının istenildiği, ilgili isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamasının kabul edildiği, ancak aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı olduğu,  
İhale konusu işe ait ihale dokümanları kapsamında yapılacak olan imalatların bahse  
konu işe özgü projelendirildiği, bu sebeple Kamu İhale Genel Tebliğ’inin 45’inci maddesi ve  
devamında yer alan açıklamalar kapsamında aşırı düşük teklif açıklaması yapılmasının  
mümkün olmadığı, aşırı düşük teklif sorgulamalarına ilişkin olarak ihale dokümanı  
kapsamında teknik olarak imkânsız olan verilerin göz önünde tutulduğu, şöyle ki;  
a) Sunulan analizlerin idarece verilen analiz formatına, birim fiyat tarifleri ile ihale  
dokümanında tanımlanan yapım şartlarına ve teknik şartnameye uygun olmadığı, analiz girdi  
ve miktarlarının değiştirildiği, bazı analiz girdilerine hiç yer verilmediği, bazı girdilerin adları  
ve birimlerinin ise hatalı şekilde gösterildiği, sunulan analizlerin hatalı ve eksik olduğu,  
açıklanması istenilen tüm girdilerin açıklanmadığı, açıklanan girdilere ilişkin belgelendirme  
yapılmadığı, sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğ’inin 45’inci maddesine aykırı bir  
şekilde düzenlendiği, açıklanması istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin birimi, birim  
fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının gösterilmediği,  
Açıklama istenilen iş kalemlerinin birim fiyat tarifleri kapsamındaki maliyet unsurları  
ile isteklinin sunduğu analizlerdeki girdilerin birbirinden farklı olduğu, isteklinin kendisine  
avantaj sağlamak amacıyla söz konusu iş kalemlerindeki bazı girdilerin değiştirildiği, bazı  
kalemlere ise hiç yer verilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
b) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait her bir analizdeki tüm girdilerin ayrı ayrı  
gösterilerek fiyatlandırılması ve bu fiyatların Tebliğ’e uygun şekilde belgelendirilmesi  
gerekirken, bazı iş kalemlerinin bütün olarak tek bir fiyat teklifine konu edilmek suretiyle  
açıklama yapıldığı, Tebliğ’in 45.1.4 ve 45.1.13’üncü maddesine aykırılık teşkil ettiği,  
c) Açıklama istenmeyen analiz girdilerine 0,01 TL ve daha az fiyat teklif edilmesi  
nedeniyle bazı analiz girdilerinin tutarlarının 0,00 TL olarak hesaplandığı, bu durumun söz  
konusu analiz girdileri için fiyat öngörülmediği anlamına geldiği,  
d) Analizlerde aritmetik hata yapıldığı, yuvarlama ve aritmetik hatalardan  
kaynaklanan hesaplama hatalarının düzeltilmesi durumunda, düzeltilmiş analiz fiyatının teklif  
edilen birim fiyatın üzerinde kaldığı,  
e) Açıklamalarda yer alan analiz girdileri için, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanan cari yıl (2022) rayiç fiyatlarının altında fiyatların teklif edildiği, ayrıca yapılan  
açıklamada hukuka aykırı şekilde cari yıl birim fiyat listesinde yer almayan ancak geçmiş  
yıllarda birim fiyatı yayımlanmış olan pozlara ilişkin fiyatların kullanıldığı, fiyatları  
kullanılan pozlar ile açıklama yapılması istenilen pozların birbiriyle uyuşmadığı, dolayısıyla  
söz konusu analiz girdileri için kullanılan fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı  
maddesine uygun olmadığı ve 45.1.13’üncü maddesine göre belgelendirilmediği,  
f) Analizlerdeki işçilik bedellerinin 2022 yılı için yürürlükte bulunan saatlik asgari  
ücretin altında belirlendiği, işçilik maliyetlerinin de fiyat tekliflerine konu edildiği ve bazı  
fiyat tekliflerinde ‘‘işçilik dahildir’’ ibaresine yer verilmek suretiyle mevzuata aykırı açıklama  
yapıldığı,  
g) Farklı iş kalemlerinin analizlerinde yer alan aynı girdiler için farklı fiyatlar  
kullanmak suretiyle mevzuata aykırı olarak kendilerine haksız avantaj sağlandığı,  
h) Açıklama kapsamında esas alınan motorin fiyatının EPDK’nın il bazında günlük  
yayımlanan ve ihale ilan/davet ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan  
akaryakıt fiyatlarının %90’ının altında olduğu ve mazotun litreden kilograma dönüşümünde  
0,820-0,845 kg/lt olarak belirlenmediği, kullanılan fiyatın işin yapıldığı yere ilişkin olmadığı  
ve KDV hariç fiyatın hesaplanmasında hata yapıldığı, ayrıca ilan tarihi ile ihale tarihi  
arasındaki mazot fiyatı kullanılan akaryakıt şirketinin, işin yapılacağı yerde aktif satış yapan  
faal bir bayisinin bulunmaması nedeniyle söz konusu istekli tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklamasında motorin analiz girdisi için öngörülen fiyatların dayanaktan yoksun  
olduğu,  
ı) Analiz girdilerine ait fiyat teklifleri, teklife konu alanda faaliyette bulunan  
firmalardan alınmadığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin idareye sunulmadığı, fiyat  
tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince gerekli ibareler  
yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat tekliflerini veren  
firmalar ile bu teklifleri imzalayan ve onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik  
sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetki veren bir sözleşmenin bulunmadığı ya da  
bu sözleşmelerin geçerlilik sürelerinin sona erdiği, söz konusu belgelerde, meslek mensubu  
kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin eksik olduğu, fiyat tekliflerindeki  
teklif sahibinin imzasının, tutanakların ekinde sunulması gereken imza sirkülerinden ve imza  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
beyannamelerinde yer alan imzalarla aynı olmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağı faturaların,  
fiyat teklifine konu mala veya hizmete ilişkin olmadığından fiyat tekliflerinin geçersiz  
olduğu, fiyat teklifini veren firmaların yasal defter ve belgelerinde, son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemi için fiyat teklifine konu mal veya hizmetin alış, satış veya üretimine  
ilişkin kayıt bulunmadığı halde gerçeğe aykırı şekilde fiyat teklifi düzenlediği,  
i) Maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile stok tespit tutanağının geçici vergi  
beyanname dönemlerinin hatalı şekilde belirlendiği veya hiç belirlenmediği, tespit  
tutanaklarının Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 standart formlarına aykırı şekilde  
düzenlendiği, maliyet/satış tutarı ve stok tespit tutanaklarında, söz konusu tutanakların hangi  
mala ilişkin olarak düzenlendiği bilgisi, tutanak tarih ve sayısının bulunmadığı, tutanaklarda  
idarenin ve ihalenin adının, ihale kayıt numarasının, ihale tarihinin, mükellefin ve meslek  
mensubunun adı, soyadı/unvanı ile diğer bilgilerinin (meslek mensubunun bağlı olduğu oda,  
oda sicil ve kaşe numarası bilgileri gibi) geçici vergi beyanname dönemi, defterlerin tasdik  
makamı, tasdik tarihi ve sayısı bilgilerinin yazılmadığı veya hatalı olarak yazıldığı, bu  
tekliflerin dayanağını teşkil eden maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında her bir mal için satış  
veya maliyet tutarının hesaplanması amacıyla ayrı bir tablo düzenlenmediği, tutanakların  
ekinde meslek mensuplarının oda faaliyet belgeleri ile mükelleflerin imza sirküleri/imza  
beyannameleri veya vekâletnamelerin sunulmadığı, sunulan imza sirküleri ve vekâletnameler  
ise hem münferiden imza yetkisini, hem de üçüncü kişilere fiyat teklifi verilmesi yetkisini  
içermediği, imza sirküleri, imza beyannamesi ve vekâletnamelerdeki geçerlilik sürelerinin  
sona erdiği, meslek mensuplarının oda faaliyet belgeleri, fiyat tekliflerinin ve tutanakların  
meslek mensubunca onaylandığı tarihi kapsamadığı, kendisi tarafından aslı gibidir şeklindeki  
tasdik yapılmadan sunulduğu,  
Mükelleflerin imza sirkülerleri, imza beyannameleri ya da vekâletnamelerinin Yapım  
İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde yer verilen belgelerin sunuluş şekline aykırı  
olduğu, ayrıca fiyat tekliflerinin dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile fiyat  
teklifleri arasında, tutanakların tarih ve sayısı, hangi mala ilişkin olarak düzenlendiği, fiyat  
teklifini veren meslek ve meslek mensubuna ait bilgiler de dahil olmak üzere içerdikleri  
bilgiler bakımından tutarsızlıklar içerdiği, söz konusu tutanaklardaki hesaplamalarda hatalar  
yapıldığı, satışlara dayalı açıklamalar için ağırlıklı ortalama birim maliyet ve satış tutarlarının  
%80’inin altında olmaması veya maliyete dayalı açıklamalar için ise ortalama/toplam birim  
maliyet tutarının altında olmaması koşullarının gerçekleşmediği, fiyat tekliflerine dayanak  
gösterilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarındaki ortalama birim maliyet tutarlarındaki  
ortalama birim maliyet ve satış tutarlarının ilgili geçici vergi beyanname dönemdeki fiyat  
teklifine konu mala ilişkin bütün faturalar dikkate alınarak hesaplanması gerekirken, sadece  
fiyatı uygun olanlar üzerinden hesaplama yapıldığı, ihalede yer alan miktarların 1/20’si  
oranında satış yapılmadığı, diğer taraftan meslek mensubunca düzenlenen tutanaklarda yer  
alan ürünler ile fiyat teklifine konu ürünler farklı teknik özelliklerde olduğu için söz konusu  
belgelerin açıklamada esas alınmasının mümkün bulunmadığı, fiyat teklifleri, maliyet/satış  
tutarı tespit tutanakları ve bunlara dayanak teşkil eden defter kayıtları ile faturaların ilgili  
meslek mensuplarından istenilmesi ve iddia konusu edilen hususlara yönelik tespit ve  
değerlendirmelerin bu belgeler incelemek suretiyle yapılması gerektiği,  
j) Makine ve ekipman girdilerinin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak ya da kendi  
malı araçlarla açıklandığı, makine ve ekipmanların beygir güçleri ve diğer teknik  
özelliklerinin analizinde istenilen teknik özellikleri karşılamadığı, fiyat teklifini veren  
firmanın meslek mensubu tarafından firmanın kendi malı araçla açıklama yapılmış olması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
halinde isteklinin meslek mensubundan satış tutarı tespit tutanağı ile yevmiye defteri  
kayıtlarının, fatura ve ruhsatlarının istenilerek makinelerin özellikle beygir güçlerinin tam  
olarak analizde yazan rakamla birebir aynı olup olmadığının tespit edilmesi gerektiği,  
k) Analizlerde yer alan iş makinelerinin birim fiyatlarının, bu makine ve araçların  
isteklilerin kendi malı olduğu gerekçesiyle amortisman giderine ilişkin maliyetin düşürülmesi  
suretiyle hesaplandığı halde söz konusu iş makinelerinin, bu isteklilerin kendi malı olduğunu  
göstermek üzere ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter  
tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporunun sunulmadığı, amortisman süresini tevsik  
eden yasal belgelere açıklama kapsamında yer verilmediği, amortisman süresi sona ermemiş  
olan makine ve araçlar için amortisman hesaplandığı, amortisman sürelerinin ve değerlerinin  
hatalı şekilde hesaplandığı, makine ve araçların resmi rayiçlerinde güç ve kapasite değerleri  
ile teknik özelliklerine yer verilmesi nedeniyle, fiyat teklifi alınarak ya da kendi malı makine  
ekipman ve araçlar ile yapılan açıklamalarda, söz konusu güç, teknik özellik ve kapasite  
değerlerinin sağlandığının belgelendirilmesi gerektiği, bu belgelendirmenin yapılmadığı,  
l) Analizlerde yer alan iş makinelerinin birim fiyatlarında cari yıl Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı rayiç fiyatlarının kullanılmadığı ve fiyat teklifi alındığı, böylelikle isteklinin gerçek  
edinim değerinin veya kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçler üzerinden  
hesaplanması gereken amortisman maliyetinin, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin  
kullanılması suretiyle hayali bir edinim maliyeti üzerinden hesaplama yapılarak kendi lehine  
fiyat avantajının sağladığı, ayrıca amortisman girdisinin fiyat teklifi ile açıklanabilmesine izin  
veren mevzuat hükmünün bulunmadığı dikkate alındığında, söz konusu makineler için  
yapılan açıklamaların bu yönüyle de mevzuata uygun olmadığı,  
m) Makinelerin maliyet hesabında; amortisman dışında yer alan giderlerin tutarının  
(örn; yedek parça, bakım onarım vb.) söz konusu makine için Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığının belirlediği katsayılar üzerinden hesaplanan tutarının altında olmaması gerektiği,  
anılan isteklilerin makine ve ekipmanlar için aldığı fiyat tekliflerinin, amortisman dışındaki  
gider kalemlerini karşılamadığı, bu nedenle fiyat teklifi almak suretiyle makinelere ilişkin  
olarak yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının bu açıdan da mevzuata uygun olmadığı,  
n) Bahse konu işin açıklamaya konu edilen girdilerin maliyet tevsiklerinin 2021/4  
geçici vergi beyanname dönemi ile 2022/1 geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, özel  
imalata konu olan iş kalemlerinin analiz girdilerinin muhasebeleştirilememesi ile birlikte bu  
dönemde ki girdi maliyetlerindeki artışın yasal veriler ile hesaplanabildiği, bundan dolayı  
aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönüyle tereddütte sebebiyet verdiği, imalatların bu  
projeye özgün olduğu, alınan fiyat teklifi detayları ve geçmiş satışlarının bu imalat ile birebir  
uyuşamayacağı, imalat kalemlerinin işe özgü olması sebebiyle fiyat teklifine benzer herhangi  
bir işin konu edilmesinin kabulü ile ihale uhdesinde bırakılan istekliye haksız rekabet şartları  
ve haksız fiyat avantajı sağlanmasına sebebiyet verildiği,  
o) İdarenin aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin yapması gereken iş ve işlemlerin  
mevzuata aykırı olduğu, özel imalat gerektiren iş kalemlerinin analizlerinin hiç yapılmadığı  
ya da eksik yapıldığı, özellikle esaslı işçilik girdileri olan iş kalemlerinde yeterli ayrıştırmanın  
yapılmadığının anlaşıldığı,  
Özel imalata konu olan iş kalemlerinin analizlerinin benzer bir kamu kurum ve  
kuruluşu birim fiyat analizinden referansla oluşturulduğu düşünüldüğünde dahi özel imalata  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
konu iş kalemlerinin teknik şartname ve proje detayları incelendiğinde kullanılacak mal  
ve/veya malzemelerin kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanan rayiç ve/veya birim  
fiyatları içerisinde yer almadığının açıkça görüleceği, bu hali ile teknik dokümanlarda yer  
alan mal ve/veya malzemelerin üçüncü kişilerden alınacak fiyat teklifi veya benzeri bir usulle  
tevsiki edilmesi gerektiği, bu halde de yukarıda yer alan nedenler kapsamında ihale  
uhdesinde bırakılan isteklinin hukuka aykırı bir şekilde açıklama yaptığının anlaşılacağı,  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmayarak tekliflerinin değerlendirme  
dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen  
isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama  
ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği  
gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da  
düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş  
kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre  
ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş  
kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet  
miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta  
tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin  
(Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak  
imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye  
göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen  
sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının  
en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını  
değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye  
yetkilidir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği  
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de  
yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname  
dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede  
son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.  
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.  
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu  
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden  
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara  
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan  
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.  
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata  
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515  
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız  
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami  
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda  
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece  
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.  
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın  
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici  
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
kullanılabilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.açıklaması yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı:İNŞ.29 Referanslı Genel Müdürlüğümüz Konferans Salonları Bakım Onarım ve  
Yenileme Yapım İşi  
b) Yatırım proje no'su/kodu:2009D00-997-65931 (200 ... muhtelif İnşaat İşleri) -  
Yatırım Proje Alt Grup Kodu: 14D070060  
c) Miktarı ve türü:  
1.Toplantı Salonu 139.58 m²  
2.Toplantı Salonu 35.67 m²  
3.Toplantı Salonu 82.70 m²  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
4.Toplantı Salonu 66.72 m²  
Sekreter Odası 16.10 m²  
Fuaye Alanı 53.53 m²  
Vestiyer 7.80 m²  
Toplam 402.10 m² inşaat, bakım ve onarım yapım işleri  
ç) Yapılacağı yer:Ankara  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.düzenlemesine,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her  
türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri ve benzeri giderler ile ulaşım,  
nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”  
düzenlemesine,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.düzenlemesine yer verilmiştir.  
Başvuruya konu ihalenin Türkiye Elektrik iletim A.Ş Genel Müdürlüğü (TEİAŞ)  
tarafından açık ihale usulüyle gerçekleştirilen “İnş.29 Referanslı Genel Müdürlüğümüz  
Konferans Salonları Bakım Onarım ve Yenileme Yapılması Yapım İşi” ihalesi olduğu, söz  
konusu ihalede 17 adet ihale dokümanı edinildiği, 10.06.2022 tarihinde gerçekleştirilen  
ihaleye 8 adet teklifin sunulduğu, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmeler  
sonucunda Yıldız Güven Mühendislik Anonim Şirketi, Ramazan Acar ve Teknik Mühendislik  
İnş. Tah. Enerji Turiz. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin teklifinin sınır değerin altında olduğunun  
tespit edildiği ve söz konusu isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamasının istenildiği,  
02.08.2022 tarihli ihale komisyonu kararında aşırı düşük teklif açıklaması istenilen ve aşırı  
düşük teklif açıklaması sunan Ramazan Acar’ın ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
başvuru sahibi Sedat Yazıcı’nın ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak  
belirlendiği, Yıldız Güven Mühendislik Anonim Şirketi aşırı düşük teklif açıklamasının  
uygun görülmeyerek teklifinin reddedildiği, Teknik Mühendislik İnş. Tah. Enerji Turiz. Tic.  
ve San. Ltd. Şti.nin ise aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı anlaşılmıştır.  
20.06.2022 tarihinde EKAP üzerinden isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif  
açıklamasına ilişkin yazıda, “iş sağlığı güvenliği”, “ahşap kaplamalı, fugalı tavan panosu”,  
“mdf üzeri lake boyalı karolajlı duvar panosu”, “kaplamalı, çıtalı, paslanmaz kurum logolu  
duvar panosu”, “paslanmaz rose gold fugalı, kaplamalı duvar panosu”, “toplantı salonu  
kapısı”, “cnc dünya haritası işlenmiş ledli, çıtalı duvar panosu”, “toplantı masası(75 cm)”,  
“toplantı masası(80 cm)”, “toplantı salonu koltuğu”, “mekanik montaj taş duvar kaplaması  
yapılması (tundra gri)”, “akustik 50x50 karo halı”, “tefrişat kapsamında bulunan tüm mobilya  
gruplarının sigortalı olarak nakli ve itinalı olarak mahallerine taşımalarının yapılması”,  
“kırmalar sökmeler ve genel temizlikler kapsamında oluşan atıkların belediye atık sahasına  
dökülmesi (belediye atık saha ücreti dahildir)” ve “yapım işi esnasında mobilya dışındaki yapı  
malzemeleri nakliye bedeli” olmak üzere toplamda 15 iş kalemine yönelik açıklama  
istenildiği, söz konusu yazı kapsamında iş kalemlerinin analizlerine, açıklama istenilen analiz  
girdilerine ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerine yer verildiği görülmüştür.  
Açıklama istenmeyen analiz girdilerinin, “10.120.1238” Forklift (4 ton 40 HP),  
“10.130.9991” Su, “10.160.1026” mazot (motorin), “10.160.1030” Elektrik enerjisi,  
“10.170.2501” Sonradan şekil verilebilen laminat levhalar 0.65 mm, “10.300.1602” Zımpara  
kağıdı, “10.420.1006” Çiviler (ts 155), “10.420.1010” Ağaç vidası (küçük 144 ad),  
“10.420.1305” Silikon esaslı 800 serisi macun olarak belirlendiği görülmüştür.  
(a) ve (b)’de yer alan iddiaya ilişkin olarak;  
Ramazan Acar tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının, idarece verilen  
analiz formatlarına uygun olduğu, analiz girdi ve miktarlarının değiştirilmediği, idarece  
verilen tüm analiz girdilerine yer verildiği, açıklanması istenilen tüm analizlerin açıklandığı,  
açıklanan girdiler için fiyat teklifinin alınmadığı, tüm girdiler için kamu kurum ve kuruluşları  
tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı ve hangi kamu kurumunun fiyatının  
kullanıldığına yönelik “rayiç numarası”, “tanımı”, “birimi”, “birim fiyatı” ve “rayiç fiyatın  
alındığı kitap” şeklinde listeye yer verildiği, açıklanma istenilen ve istenilmeyen analiz  
girdilerinin birimlerine, fiyatlarına ve miktarlarına yer verildiği anlaşılmış olup, başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
(c)’de yer alan iddiaya ilişkin olarak;  
Açıklama istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin, kamu kurum ve kuruluşların  
tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı, dolayısıyla açıklama istenilmeyen analiz  
girdilerinin de açıklandığı, herhangi bir girdi için 0,00 TL öngörülmediği anlaşılmış olup,  
başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı,  
(d)’de yer alan iddiaya ilişkin olarak;  
Analizlerde yapılan hesaplamalar sonucunda aritmetik hatanın bulunmadığının  
anlaşıldığı, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
(e)’de yer alan iddiaya ilişkin olarak;  
Aşırı düşük teklif açıklamalarında, 2022 yılı analiz girdileri için kamu kurum ve  
kuruluşları tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı, fiyatları kullanılan girdiler ile  
idarece istenilen girdilerin birbiri ile uyumlu olduğu, kullanılan analiz girdilerinin 2022  
fiyatlarının altında olmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
(f)’de yer alan iddiaya ilişkin olarak;  
Analizlerdeki işçilik bedellerinin açıklanmasına yönelik kamu kurum ve kuruluşları  
tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı, dolayısıyla 2022 yılı için yürürlükte bulunan  
saatlik asgari ücretin üzerinde ücretlerin belirlendiği, söz konusu açıklama kapsamında fiyat  
tekliflerinin kullanılmadığı, bu bağlamda “işçilik dahildir” şeklinde bir açıklamanın da  
bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
(g)’de yer alan iddiaya ilişkin olarak;  
İdarece gönderilen analiz formatlarında farklı iş kalemlerinde yer alan aynı girdiler  
için aynı fiyatların kullanıldığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
(h)’de yer alan iddiaya ilişkin olarak;  
İdarece aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik gönderilen yazıda mazot girdisinin  
açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği, dolayısıyla istekli tarafından bu  
girdiye yönelik açıklama yapılmasının beklenilmeyeceği, ancak anılan istekli tarafından söz  
konusu girdiye ilişkin kamu kurum ve kuruluşu tarafından yayımlanan fiyatların kullanılarak  
açıklama yapıldığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı,  
(ı), (i), (j), (k), (l), (m) ve (n)’de yer alan iddialara ilişkin olarak;  
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında herhangi bir fiyat  
teklifinin kullanılmadığı, analiz formatlarında yer alan tüm girdiler için kamu kurum ve  
kuruluşların tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı ve bu girdilere yukarıda da  
aktarıldığı üzere liste halinde yer verildiği, bu bağlamda açıklama kapsamında fiyat teklifi  
kullanılmaması sebebiyle başvuru sahibinin fiyat tekliflerine ilişkin iddialarının yerinde  
olmadığı,  
Söz konusu iş kapsamında idarece aşırı düşük teklif sahiplerine analiz formatlarının  
verildiği, anılan istekli tarafından analiz formatlarına uygun olarak açıklama yapıldığı,  
“10.120.1238” Forklift (4 ton 40 HP) açıklanması istenmeyen analiz girdisi olarak  
belirlendiği, söz konusu girdinin açıklanması istenmeyen analiz girdisi olarak belirlenmesine  
rağmen anılan istekli tarafından kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan fiyatların  
kullanılması suretiyle açıklandığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı,  
(o)’da yer alan iddiaya ilişkin olarak;  
İdarece iş kalemlerine yönelik yapılan analiz formatlarının kamu kurum kuruluşu  
pozları belirtilmek suretiyle oluşturulduğu, Ramazan Acar’ın söz konusu analiz formatlarını  
esas alarak aşırı düşük teklif açıklamasını sunduğu, bahsi geçen açıklama kapsamında fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2022/044  
: 21  
: 21.09.2022  
: 2022/UY.II-1133  
tekliflerine de yer verilmediği, tüm girdilerin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
yayımlanan fiyatların kullanılması suretiyle açıklandığı anlaşıldığından başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.