Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü
/
2022/893375-Demirkapı Tüneli Elektrik, Elektromekanik ve Diğer Kontrol Sistemleri Yapım İşi
Bilgi
İKN
2022/893375
Başvuru Sahibi
Kıymet İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - Sette Yapı Bilişim A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Demirkapı Tüneli Elektrik, Elektromekanik ve Diğer Kontrol Sistemleri Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/051
: 17
: 09.11.2022
: 2022/UY.II-1377
BAŞVURU SAHİBİ:
Kıymet İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - Sette Yapı Bilişim A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/893375 İhale Kayıt Numaralı “Demirkapı Tüneli Elektrik, Elektromekanik ve Diğer
Kontrol Sistemleri Yapım İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü tarafından 12.10.2022 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Demirkapı Tüneli Elektrik, Elektromekanik ve Diğer Kontrol Sistemleri
Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Kıymet İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - Sette Yapı Bilişim A.Ş.
İş Ortaklığı tarafından 31.10.2022 tarih ve 58183 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
31.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/1236 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; iptal gerekçeleri arasında ihale dokumanı ekinde
indirilen pursantaj tablosunda yazılan rakamın yaklaşık maliyet tutarı ile aynı olduğu bu
nedenle yaklaşık maliyetin gizliliğinin korunamadığının belirtildiği, oysaki pursantaj
tablosunda yazılan rakamın yaklaşık maliyet hesabında yer alan hangi iş kalemine ilişkin
olduğu anlaşılmadığından isteklilerin tekliflerini hazırlamasına engel teşkil etmeyeceği gibi
ihale dokumanı indiren tüm isteklilerce görülebilir durumunda olduğundan rekabeti de
etkilemediği, idare tarafından iptal gerekçesi olan rakamın yaklaşık maliyet olduğuna ilişkin
herhangi bir açıklama olmadığı ve bu rakamın yaklaşık maliyetin açıklanması ile birlikte
yaklaşık maliyet tutarı ile aynı olduğunun farkına varılabildiği, bu durumda zaten yaklaşık
maliyetin açıklanmış olduğu ve dolayısıyla yaklaşık maliyetin gizliliğinin ortadan kalktığı
iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Yaklaşık Maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet
alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması
yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla
birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer
verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.”
hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/051
: 17
: 09.11.2022
: 2022/UY.II-1377
Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini
talep eden isteklilere bildirir.” hükmü yer almakta olup, söz konusu maddenin gerekçesinde
“Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok
yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanunun temel
ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından
önceki herhangi bir aşamada ihale komisyonunun kararı üzerine idareye uluslararası
mevzuata paralel bir şekilde ihaleyi iptal etme yetkisi verilerek, buna ilişkin hükümler
düzenlenmiştir.” hükmü
Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde
“37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en
avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.
…
İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar.
Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve
hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder. İhale; kararın onaylanması halinde
geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır...” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına
esas miktarların tespiti” başlıklı 9’uncu maddesinde “Yaklaşık maliyet hesabına esas
miktarların tespiti için öncelikle aşağıda yer alan çalışmaların yapılması gereklidir:
a) Arazi ve zemin etüdünün yapılması; uygulama projesi üzerinden anahtar teslimi
götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde arazi ve zemin etüt çalışmalarının;
ön ve/veya kesin proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise,
mümkün olan arazi ve zemin etüt çalışmalarının yapılmış olması zorunludur.
b) Proje zorunluluğu; bina işlerinde uygulama projesi, diğer işlerin uygulama projesi
yapılabilen kısımları için uygulama projesi, yapılamayan kısımları için kesin proje; doğal
afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan işler ile ihale
konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli
olan netlikte belirlenemediği durumlarda ise ön ve/veya kesin projenin hazırlanması ve
yaklaşık maliyetin söz konusu projelere dayanılarak hesaplanması gerekir.
c) Mahal listesi hazırlanması; ön, kesin veya uygulama projelerine dayalı olarak, işin
bünyesindeki imalat kalemlerinin adını ve yapılacağı yerleri gösteren ve yaklaşık maliyetin
hazırlanmasına esas teşkil eden mahal listeleri hazırlanır.
ç) Metraj listelerinin hazırlanması; ihale konusu işe ait proje ve mahal listelerindeki
ölçü ve tariflere göre işin bünyesine giren imalatların hangi kısımda ve ne miktarda
yapılacağının belirlenmesi amacıyla; anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale
edilecek işlerde iş kalemi ve/veya iş grubu, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek
işlerde ise iş kalemi şeklinde metraj listeleri düzenlenir.
d) Birim fiyat ve imalat tariflerinin hazırlanması; Ön ve/veya kesin projeye dayalı
olarak birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde, idareler, iş kaleminin adını,
yapım şartlarını, ölçü yeri ve şeklini, birimini, birim fiyata dahil ve hariç unsurları ihtilafa
meydan vermeyecek biçimde teknik olarak açıklayan birim fiyat tarifleri hazırlar.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/051
: 17
: 09.11.2022
: 2022/UY.II-1377
e) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; uygulama projeleri ve mahal listelerine dayalı
olarak imalat iş kalemleri veya iş gruplarının teknik tarif ve özellikleri belirlenir.” hükmü
bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: DEMİRKAPI TÜNELİ ELEKTRİK, ELEKTROMEKANİK VE DİĞER
KONTROL SİSTEMLERİ YAPIM İŞİ
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
…
e) Miktarı:
Toplam Uzunlukları Yaklaşık 5000 Metre Olan "Elektrik, Elektronik, Elektromekanik
ve Diğer Kontrol Sistemleri İle Tünellerin Yardımcı Yapılarının İnşaatı" Yapım İşleri
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü Yol
Ağında Bulunan Demirkapı Tüneli” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 34’üncü maddesinde“34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare,
verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin
reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte
derhal bildirilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Mevzuatın yukarıda yer alan hükümlerinden, mal veya hizmet alımları ile yapım
işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer
vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirleneceği ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap
cetvelinde gösterileceği anlaşılmaktadır.
İdarece hazırlanan yaklaşık maliyetin, ihale konusu işin maliyet bileşenleri göz önünde
bulundurularak, 4734 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesi ile Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliğinin 8 ve 9’uncu maddelerinde yer alan hükümler çerçevesinde hesaplandığı
anlaşılmıştır.
İdarece gönderilen ihale işlem dosyasında yer alan yaklaşık maliyet cetveli ve
yaklaşık maliyetin dayanağı belgeler incelendiğinde; yaklaşık maliyetin Tüneller Bakım
İşletme, Aydınlatma Sistemleri, Telekontrol Sistemi, Trafik Kontrol Sistemi Kapalı Devre
Televizyon Sistemi, Kamu Anons Sistemi, Yangın Algılama Sistemleri, Acil Haberleşme
Sistemleri ve İnşaat İşleri İmalatları iş grubu olmak üzere on iki iş grubu grubundan oluştuğu,
anılan iş gruplarında yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemlerinin yer aldığı, söz konusu iş
kalemlerinden bazıları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyat pozlarının
bazıları için ise idare tarafından oluşturulan özel pozların kullanılarak hesaplama yapıldığı bu
hesaplama sonucunda yaklaşık maliyeti oluşturan 12 iş kısmının toplam tutarlarına icmal
tablosunda yer verildiği, yaklaşık maliyet tutarının 230.914.904,77 TL olarak belirlendiği
görülmüştür.
,
25.10.2022 tarihinde onaylanan ihale komisyon kararı incelendiğinde başvuruya konu
ihalede 7 isteklinin e-teklif sunduğu, idarece sınır değerinin 167.937.239,16 TL olarak
hesaplandığı ve e-teklifinin sınır değerin altında kalan isteklinin olmadığı, teklifi sınır değerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/051
: 17
: 09.11.2022
: 2022/UY.II-1377
üstünde olan birinci ve ikinci ekonomik en avantajlı teklif olması öngörülen isteklilere
EKAP üzerinden 14.10.2022 tarihli “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması”
konulu yazı gönderildiği söz konusu yazıya istinaden 19.10.2022 tarihinde anılan istekliler
tarafından beyan edilen belgelerin sunulduğu, sunulan belgelerle yapılan yeterlik
değerlendirmesi sonucunda anılan isteklilerin tekliflerinin geçerli teklif olarak ihale
komisyonunca değerlendirildiği, daha sonra Kırtur Tur.İnş.Taah.San ve Tic.Ltd. Şti.nin
21.10.2022 tarihinde “…ihale dokümanı içerisinde yer alan Teknik Şartname pursantaj
cetveli iş grupları listesinde sehven yaklaşık maliyetin açıklandığı, bu durumun 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu ilkeleri ile çeliştiği… ” gerekçesiyle idareye şikâyet başvurusunda
bulunduğu, anılan isteklinin yaptığı başvurusu üzerine yapılan incelemede, idarenin şikâyeti
uygun bularak “..yaklaşık maliyetin gizliliğinin ilk oturumdan önce ortadan kalktığından
ihalenin iptal edilmesinin kamu yararına uygun olacağı …” gerekçe gösterilerek bahse konu
ihalenin ihale komisyonu tarafından 25.10.2022 tarihinde iptal edildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda anılan mevzuat hükümlerine göre ihale komisyonu kararı üzerine idare,
verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olsa da idarelere kanun
ile verilen bu takdir yetkisi, takdir hakkının kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı
kullanılması gerektiği, tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık
maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri
karşılayamaması, sunulan bütün tekliflerin ilgili idarece hazırlanan şartnamelerde yer alan
yeterlik koşullarını karşılamaması ve Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların
tespiti gibi nedenlerle sınırlandırılmıştır
İdarenin ihalenin iptaline ilişkin gerekçesinin ihale dokümanı ekinde yer alan
Pursantaj Tablosunda yaklaşık maliyeti oluşturan her bir (12 kalem) iş kalemine ait yaklaşık
maliyet tutarının sehven yazılmasının olduğu, yaklaşık maliyetinin ilk oturumdan önce
açıklandığı bu nedenle ihalede yaklaşık maliyete ilişkin gizliliğinin korunamadığı ve ihale
sürecinin güvenilir ve saydam bir şekilde yürütülme imkânının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca yaklaşık maliyetin sehven ihale dokümanı ekinde yer alan Pursantaj Tablosunda
belirtilmesinin Kanun’un 5’inci maddesindeki gizlilik ve “Yaklaşık Maliyet” başlıklı 9’uncu
maddesinde yer alan hükümlerine aykırı olduğu ifade edilerek bahse konu ihalenin iptal
edildiği görülmüştür. İdarece belirtilen gerekçenin dayanaklarıyla beraber ortaya konulduğu
anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin yaklaşık maliyet ile ilgili hükümleri değerlendirildiğinde, ihale konusu işin
tahmini bedeli olan yaklaşık maliyetin gizliliğinin korunması gerektiği anlaşılmaktadır.
İdarenin ihalenin iptaline ilişkin gerekçesi incelendiğinde ihale dokümanı eki olan
Pursantaj Tablosunda yaklaşık maliyet hesabına dayanak olan 12 iş kaleminin imalat
oranlarının “%” cinsinden yazıldığı, anılan Tablonun Q sütununda ise “%” cinsinden verilen
iş kalemlerine karşılık gelen imalatlara ilişkin tutarlar yazılarak toplam tutarın
230.914.904,77 olduğu, yazılan söz konusu rakamın yaklaşık maliyet tutarı (230.914.904,77
TL ) ile aynı olduğu, anılan sütuna yazılı tutarların hangi imalata veya imalatların parasal
tutarına karşılık geldiğinin anlaşılır olduğu, dolayısıyla ihale konusu işin yaklaşık maliyetin
gizliliğinin ihlal edildiği bu durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler”
başlıklı 5’inci maddesinin gizlilik ilkesine aykırı bir durum teşkil ettiği bu itibarla idarenin
ihalenin iptal işlemine yönelik kararının mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/051
: 17
: 09.11.2022
: 2022/UY.II-1377
Öte yandan başvuru sahibinin bahse konu ihaleye e- teklif sunan isteklilerden Kırtur
Turizm İnş. Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan idareye şikâyet başvurusu üzerine
alınan kararla ihalenin iptal edildiğinin anlaşıldığı, anılan isteklinin şikâyet başvurusunda yer
alan iddiaların temelde ihale dokümanı düzenlemelerine yönelik olduğu, bu nedenle söz
konusu şikâyetin idarece süre yönünden reddedilmesi gerektiği iddiasına yönelik yapılan
incelemede; idarece her ne kadar yaklaşık maliyet tutarının sehven ihale dokumanı ekinde yer
alan pursantaj tablosunda yazıldığı görülmüş olsa da bahse konu ihalenin iptaline dayanak
teşkil eden söz konusu şikayet başvurusunun süresinde yapılıp yapılmadığının önem arz
etmediği, gelinen aşamada ihalenin iptaline karar verildiği, bu başvurunun ihalenin iptali
kararına yönelik olduğu, yaklaşık maliyete ihale dokümanı kapsamında yer verildiğinden
ihalenin iptal edilmesi işleminin mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Yapılan tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde başvuru sahibinin ihalenin iptali
kararının iptal edilmesi gerektiğine yönelik iddiası yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.