Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü
/
2021/900162-Karayolları 9 Bölge Müdürlüğü Sorumluluğundaki Yollarda İdare Malı Soğuk Yol Çizgi Boyası İle Yatay İşaretleme Yapılması Yapım
Bilgi
İKN
2021/900162
Başvuru Sahibi
Sami Sivrikaya- Canip Yıldırım Özaltaş İş Ortaklığı
İdare
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Karayolları 9 Bölge Müdürlüğü Sorumluluğundaki Yollarda İdare Malı Soğuk Yol Çizgi Boyası İle Yatay İşaretleme Yapılması Yapım
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
BAŞVURU SAHİBİ:
Sami Sivrikaya- Canip Yıldırım Özaltaş İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/900162 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 9 Bölge Müdürlüğü Sorumluluğundaki
Yollarda İdare Malı Soğuk Yol Çizgi Boyası İle Yatay İşaretleme Yapılması Yapım” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü tarafından 26.01.2022 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Karayolları 9 Bölge Müdürlüğü Sorumluluğundaki Yollarda İdare Malı
Soğuk Yol Çizgi Boyası İle Yatay İşaretleme Yapılması Yapım” ihalesine ilişkin olarak Sami
Sivrikaya-Canip Yıldırım Özaltaş İş Ortaklığı’nın 10.03.2022 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 11.03.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
17.03.2022 tarih ve 13185 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.03.2022 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/288 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük
teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, söz konusu açıklamanın belgelendirilmediği,
sadece beyan olarak verildiği, sunulan belgelerin mevzuattaki şekil şartlarına aykırı olduğu,
hiçbir somut proforma fatura, belge ve hesap ile kanıtlanamadığı ve detayları itirazen şikâyet
dilekçesinde belirtilen diğer hususlara uygun olmadığı, belirtilen sebeplerle aşırı düşük teklif
açıklamasının kabul edilmeyerek teklifinin reddedilmesi gerektiği,
2) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından sunulan aşırı
düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, söz konusu açıklamanın
belgelendirilmediği, sadece beyan olarak verildiği, sunulan belgelerin mevzuattaki şekil
şartlarına aykırı olduğu, hiçbir somut proforma fatura, belge ve hesap ile kanıtlanamadığı ve
detayları itirazen şikâyet dilekçesinde belirtilen diğer hususlara uygun olmadığı, belirtilen
sebeplerle aşırı düşük teklif açıklamasının kabul edilmeyerek teklifinin reddedilmesi gerektiği
iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas
alır.” hükmü yer almaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer
ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinin üçüncü fıkrasında “İsteklinin kendi
malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman
defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter
tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma
işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.” hükmü
bulunmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapım İşi İhalelerine İlişkin Özel Hususlar” başlıklı
Birinci Bölümünde yer alan “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci
maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
…
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış
olması gerekir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,
kullanılabilecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir…” açıklaması yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinin birinci
fıkrasında “Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir…” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinin birinci fıkrasında
“İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı (N) = 1,00
Söz konusu ihalenin Yaklaşık Maliyeti hesaplanırken Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca
yayınlanan bütün 2021 yılı Birim Fiyatları; en son açıklanan (2021 Ekim Ayı) İnşaat Maliyet
Endeksi (2015=100) ve Değişim Oranına göre güncellenmiştir. ((2021 Ekim Ayı: 322,84) /
(2021 Ocak Ayı: 258,24))
4 Aralık 2015 tarih ve 29552 sayılı Resmi Gazete'de çeşitli ilanlar bölümünde yer alan
"Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılan yapım işleri ihalelerinde; Sınır Değer
Katsayısı (A) Alt Yapı İşlerinde N = 1,00 olarak belirlenmiştir" hükmü gereğince Sınır Değer
Katsayısı (N) 1,00 (bir) olarak belirlenmiştir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdarece yapılan yaklaşık maliyet cetvelinde yer alan iş kalemleri listesi aşağıdaki
gibidir:
S.
No
1
Poz No
İmalatın Cinsi
Birim Miktarı
Birim Tutarı
fiyatı
KGM/60.201 Yatay işaretlemenin silinmesi
Malzeme idareden soğuk yol çizgi
KGM/60.230 boyası ile yol çizgilerinin çizilmesi
(Makine ile)
m²
m²
5.000
…
…
2
1.800.000
…
…
Malzeme idareden soğuk yol çizgi
boyası ile yaya geçitleri ve
yavaşlama uyarı çizgilerinin
3
KGM/60.231
m²
16.000
…
…
çizilmesi
Malzeme idareden soğuk yol çizgi
boyası ile ofset taraması çizilmesi
Malzeme idareden soğuk yol çizgi
KGM/60.234 boyası ile standart ok ve yazıların
çizilmesi
4
5
KGM/60.232
m²
m²
3.000
500
…
…
…
…
Malzeme idareden soğuk yol çizgi
boyası ile standart çift ok çizilmesi
İdare Malı Çizgi Araçlarına Boya
Dolumunun Yapılması
6
7
KGM/60.235
m²
500
500
…
…
…
…
TRF 1
Ton
İdare tarafından ihale üzerinde bırakılan Kisan İnş. Müh. San. ve Tic. A.Ş.ye
28.01.2021 tarihinde tebliğ edilen “…Aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu
yazıda, söz konusu istekli tarafından teklif edilen fiyatın aşırı düşük olarak değerlendirildiği
ve mezkûr yazının tebliğ tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde ilgili mevzuat hükümleri
çerçevesinde açıklama yapılması gerektiği ifade edilmektedir. Söz konusu yazı ekinde
bulunan belgeden, yukarıda aktarılan iş kalemleri listesindeki yedi adet kalemden, idare
tarafından sadece “KGM/60.230 - Malzeme idareden soğuk yol çizgi boyası ile yol çizgilerinin
çizilmesi (Makine ile)” iş kalemi hakkında açıklama istendiği görülmektedir. Bahsi geçen
dokümanda, açıklama istenen iş kalemine ilişkin analiz formatı üzerinde açıklama yapılması
istenen ve istenmeyen analiz girdileri belirtilmiştir. Buna göre “KGM/60.230” poz numaralı iş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
kaleminde yer alan 11 adet analiz girdisinden ikisi hakkında [“10.120.1060 – Arazöz (pick-
up)” ve “10.120.1061 – Damperli kamyon (168 HP gücünde, 7 ton kapasiteli)” pozları]
açıklama yapılması talep edilmemiştir.
01.03.2022 tarihli İhale Komisyonu Kararı’nda, ihale uhdesinde bırakılan Kisan İnş.
Müh. San. ve Tic. A.Ş.nin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının, İdari Şartname’nin
33’üncü ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde belirtilen hususlar dahilinde
yapıldığının tespit edildiği belirtilerek adı geçen isteklinin açıklamasının uygun görüldüğü
ifade edilmiştir.
İhale uhdesinde bırakılan Kisan İnş. Müh. San. ve Tic. A.Ş.nin 03.02.2022 tarihli aşırı
düşük teklif açıklamasına ilişkin tespitler aşağıda yapılmıştır:
Adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, iki sayfadan oluşan bir
üst yazı, idarece açıklama istenen “KGM/60.230” poz numaralı iş kalemine ait analiz, kamu
kurum ve kuruluşlarının birim fiyatlarının kullanıldığı yedi adet analiz girdisine ilişkin bir
liste, iş kalemindeki iş makineleri girdilerine ilişkin dört kalemden oluşan bir liste, 2020
yılına ait gelir tablosu ile bilanço, iş makinelerine ilişkin dört adet ruhsat sureti ve bu araçlarla
ilgili TSE tarafından düzenlenmiş “Münferit Araç Uygunluk Belgesi” suretleri, mezkûr firma
adına düzenlenmiş “Sanayi Sicil Belgesi” ve “Kapasite Raporu” suretleri ile ISO 9001:2015
ve ISO 14001:2015 Yönetim Sistem Sertifikası suretlerinin bulunduğu tespit edilmiştir.
Sözü edilen firmanın teklif açıklamasına ilişkin üst yazının ikinci sayfasının son
paragrafında “Yukarıda belirtilen imkânlar çerçevesinde elde edilen fiyatlarımızın analizleri
ayrıca ekte sunulmuştur.
Bu analizlere göre;
Analizlerde kullandığımız işçilik fiyatları; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2021 yılı rayiç fiyatlarının; İdari Şartname’nin
Diğer Hususlar başlıklı 48. maddesinde belirttiğiniz Ekim 2021 İnşaat Maliyet
Endeks ve Değişim Oranına göre düzenlenmiştir (Ek-6. Kamu kurum ve
kuruluşlarının 2019 yılı içinde yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan
teklif birim fiyat listesi). Yine makine fiyatları da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2021 yılı rayiç fiyatlarının; ihalenin İdari
Şartnamesinin Diğer Hususlar başlıklı 48. maddesinde belirttiğiniz Ekim 2021
İnşaat Maliyet Endeks ve Değişim Oranına göre düzenlenmesinden sonra çıkan
rakam baz alınmış, araçların yaşına göre her sene için %10 yıpranma payı
düşülerek yenilenmiştir…” ifadeleri bulunmaktadır.
Başvuru konusu ihalenin ilan tarihi 31.12.2021; ihale tarihi ise 26.01.2022’dir. Bu
doğrultuda, Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.5 numaralı bendine göre
ilan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir. Aynı Tebliğ’in 45.1.9
numaralı bendine göre ise iş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt
analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin
altında olamaz.
Bu tespite göre ilan tarihi 31.12.2021 olduğundan ve söz konusu tarihte cari yıl birim
fiyatları yayımlanmış olduğundan, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında 2021 yılına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
ait birim fiyatlardan faydalanmaları gerekmektedir.
Aynı tespite göre ihale tarihi 26.01.2022 olduğundan ve 17.12.2021 tarih ve 31692
sayılı Resmi Gazete’de 01.01.2022-31.12.2022 tarihleri arasında uygulanacak asgari ücrete
ilişkin karar yayımlandığından, başvuru konusu ihalede isteklilerce yapılacak aşırı düşük
teklif açıklamalarında kullanılacak saatlik asgari ücretin 2022 yılı brüt asgari ücret üzerinden
hesaplanacak tutarın altında olmaması gerekmektedir. Buna göre 2022 yılındaki saatlik asgari
ücret, 5004,00 TL / 30 / 7,5 = 22,24 TL olmaktadır.
İhale üzerinde kalan isteklinin idarece açıklama istenen “KGM/60.230” poz numaralı
iş kalemine ait analiz girdilerine ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatlarının
kullanıldığı beyan edilen yedi adet analiz girdisine ilişkin liste aşağıdaki gibidir:
Teklif
Kâr ve genel Kâr ve genel
Teklif
edilen
birim fiyat
S.
No
edilen kâr
ve genel
gider
Poz No
İş kaleminin adı gider dâhil
birim fiyat
gider hariç
birim fiyat
1
2
10.100.1062 Düz işçi
10.100.1060 Formen
16,45
33,00
20,57
41,26
Operatör
makinist
3
10.100.1055
26,40
33,01
4
5
6
10.100.1057 Operatör yrd.
10.100.1051 Şoför
10.100.1063 Erbab işçi
21,65
22,95
17,55
27,07
28,69
21,94
Mazot
(motorin)
7
10.160.1026
6,54
8,18
Yukarıda yapılan tespitlere göre, ihale üzerinde kalan isteklinin “10.100.1062 - Düz
işçi” ve “10.100.1063 - Erbab işçi” analiz girdileri için teklif ettiği birim fiyatların, 2022
yılındaki saatlik asgari ücret olan 22,24 TL’den az olduğu görülmektedir. Bu durumun Kamu
İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.9 numaralı bendinde yer alan açıklamaya
aykırı olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin ikinci sayfasının
ikinci paragrafındaki işçilik girdilerine ilişkin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
İdarece açıklama istenen “KGM/60.230” poz numaralı iş kalemine ait analiz
girdilerine ilişkin olarak, ihale üzerinde kalan isteklinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim
fiyatları üzerinden İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan 48’inci maddesinde yer alan İnşaat
Maliyet Endeks ve Değişim Oranına göre güncellediği ve kullanılacak makine ve
ekipmanların beyan edilen model yılları üzerinden amortisman giderleri düşülerek teklif
edilecek birim fiyatları tespit ettiği iş makineleri analiz girdilerine ilişkin dört kalemden
oluşan liste aşağıdaki gibidir:
Amortisman
İş
kaleminin
adı
Kâr ve genel
gider hariç
BF
Kullanılacak
Mak. ve
S.
No
Güncellenen
Birim Fiyat
sonrası
teklif edilen
birim fiyat
Poz No
Araçlar
Soğuk yol
çizgi
4 yaşında
2018 model
1
10.120.1096
575.000,00 718.865,00
471.647,33
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
makinası
(takriben
168 HP)
Süpürge
makinası
vakumlu
(34 B… …8)
2 yaşında
2020 model
(34 D… ...7)
2
10.120.1094 (takriben
407.000,00 508.831,40
106.750,00 133.458,85
412.153,43
130
HP+81
HP)
Damperli
kamyon
(168 HP
1 yaşında
2021 model
(54 A… …4)
3
4
10.120.1061
120.112,97
23.623,38
gücünde, 7
ton
kapasiteli)
4 yaşında
2018 model
(34 B… …4)
Arazöz
10.120.1060
28.800,00
36.005,76
(pick-up)
Bu listenin üçüncü ve dördüncü sırasında bulunan girdiler, idarece açıklama
istenmeyecek analiz girdileri arasında bulunmaktadır.
İhale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında, yukarıda verilen
tablonun arkasından, daha önce belirtildiği üzere, tabloda beyan edilen iş makinelerine ilişkin
dört adet ruhsat sureti ve bu araçlarla ilgili TSE tarafından düzenlenmiş Münferit Araç
Uygunluk Belgesi suretlerinin sunulduğu görülmektedir. Ancak, Yapım İşleri İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan hüküm gereğince,
isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması dâhilinde, söz konusu ruhsat suretlerinde belirtilen
araçlara ilişkin noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir/serbest muhasebeci mali
müşavir raporu veya ruhsat suretleri üzerinde belgenin aslına uygun olduğuna dair ilan
tarihinden sonra yapılmış bir noter onayı olmadığı gibi beyan edilen araçların satın alınma
bedellerine ilişkin bir belge de bulunmamaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda verilen 45.1.13.17 numaralı alt bendinde yer
alan açıklamaya göre iş makinesi analiz girdilerine ilişkin açıklamaların, ya resmi rayiçler
üzerinden veyahut isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden
yapılması mümkündür.
İsteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden nasıl açıklama
yapması gerektiğine ilişkin izahat Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda verilen 45.1.13.17
numaralı alt bendindeki ikinci fıkrada yapılmıştır. Buna göre satın alma bedeli üzerinden
yapılacak açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması
zorunludur. Ancak söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu iş
makineleri analiz girdilerine ilişkin dört kalemden oluşan listede yer alan ve idarece açıklama
yapılması istenen “10.120.1094” poz numaralı araç için teklif edilen tutar, Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı’nın 2021 yılı için yayımladığı ilgili rayicin üzerinde ve uygun olmakla
birlikte, “10.120.1096” poz numaralı araç için teklif edilen tutar, yukarıda aktarılan tabloda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
da görüleceği üzere, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2021 yılı için yayımladığı ilgili rayicin
altındadır ve dolayısıyla da kamu ihale mevzuatına uygun değildir.
Ancak, ihale uhdesinde kalan isteklinin, aşırı düşük teklif açıklamasında, bahis konusu
iş makinelerine ilişkin teklif ettiği tutarları belirlerken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2021
yılı için yayımladığı ilgili rayiçleri kullandığı ve bu rayiçler üzerinden önce güncelleme,
arkasında da amortisman bedeli düşerek teklif edeceği tutarı belirlemek istediği
anlaşılmaktadır.
Böyle bir iş makinesi analiz girdisi birim fiyat tespit yöntemi mevcut kamu ihale
mevzuatında bulunmamakla birlikte yine de söz konusu açıklama yöntemi irdelenmiştir. Buna
göre, isteklinin beyan ettiği ve ruhsat suretlerini sunduğu araçların hâlihazırda isteklinin
elinde olup olmadığı ve bu araçlara ilişkin satın alma bedelleri, konuya ilişkin herhangi bir
belge sunulmadığı için anlaşılamamaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda aktarılan “Tesis, makine,
teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer
alan hükme göre isteklilerin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir ve tevsik
işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak
yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması
zorunludur.
Dolayısıyla, rayiçler üzerinden güncelleme yapılması ve bunun üzerinden de
amortisman bedeli düşülerek açıklama yapılması hususu kabul görse bile, beyan edilen iş
makinelerinin hâlihazırda isteklinin elinde olup olmadığının tespiti için yukarıda belirtilen
Yönetmelik hükmünün aşırı düşük teklif açıklamasına teşmil edilerek kullanılması gerektiği
sonucuna varılmaktadır. Böyle bir durumda, istekli tarafından teklif açıklaması kapsamında
ihale konusu işte kullanılacak kendi malı olan iş makinelerine ilişkin noter tespit tutanağı
veya meslek mensubu raporu bulunmaması sebebiyle ihale üzerinde kalan isteklinin
“10.120.1096” poz numaralı araca ilişkin bahis mevzuu açıklaması bu açıdan da kamu ihale
mevzuatına uygun değildir.
Yukarıda yapılan tespitlere göre, ihale üzerinde kalan isteklinin, iş makineleri analiz
girdilerine ilişkin dört kalemden oluşan listede yer alan ve idarece açıklama yapılması istenen
“10.120.1096” poz numaralı araçlar için teklif ettiği tutara ilişkin açıklamanın, Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı’nın 2021 yılı için yayımladığı ilgili rayicin altında olması ve Kamu İhale
Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.13.17 numaralı alt bendinde yer alan hususlara
aykırılık göstermesi sebebiyle başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin ikinci sayfasının
altıncı paragrafındaki iş makinelerinin analiz girdilerinin 2021 yılı birim fiyatlarının altında
olduğuna ilişkin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Bunun dışında, ihale uhdesinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında sunduğu “KGM/60.230 - Malzeme idareden soğuk yol çizgi boyası ile yol
çizgilerinin çizilmesi (Makine ile)” iş kalemine ait analizdeki 10.100.1060, 10.100.1055,
10.100.1063 ve 10.160.1026 poz numaralı analiz girdilerine ilişkin miktarların, idarece ilgili
isteklilere tebliğ edilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekindeki mezkûr iş kalemine ait
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
analiz formatındaki girdi miktarlarından farklı ve daha düşük olduğu tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.4 numaralı bendine göre idare
tarafından ihale dokümanı kapsamında, teklif birim fiyatlı işlerde; sadece girdi cinslerinin
belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, Tebliğ ekinde yer
alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi; isteklilerin de yapacakları
açıklamada sunacakları analizleri verilen bu formata uygun hazırlaması gerekmektedir.
Dolayısıyla, teklif birim fiyatlı işlerde, idarece isteklilere verilen analiz formatlarında normal
şartlarda miktar bilgisi bulunmamaktadır.
Ancak, başvuru konusu ihalede, idarece aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan
isteklilere tebliğ edilen yazı ekindeki analiz formatında, idarece analiz girdi miktarları
girilmiş olup, sorgulama yazısındaki 2 numaralı maddede “Ekli listede gönderilen pozlarına
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45. maddesine göre analiz formatlarına uygun olarak
açıklanması gerekmektedir.” ifadesi mevcuttur.
Dolayısıyla, ihale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında
sunduğu analizdeki girdi miktarlarıyla sorgulama yazısı ekinde idarece isteklilere verilmiş
olan analiz formatındaki miktarlar arasındaki fark, aşırı düşük teklif açıklamasının analiz
formatına uygun olarak yapılmadığı sonucunu doğurmaktadır.
Belirtilen sebeplerle, başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin ikinci sayfasının
birinci paragrafındaki ihale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan analizdeki girdi
miktarlarının, idarece isteklilere gönderilen analiz formatlarındaki girdi miktarlardan daha
düşük olduğu ve konuyla ilgili herhangi bir avantajlı koşul öne sürülmediği yönündeki
iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde belirtilen diğer hususlarla ilgili bir
aykırılık tespitinde bulunulmamıştır.
Sonuç itibariyle, ihale üzerinde kalan Kisan İnş. Müh. San. ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük
teklif açıklamasında yer alan “KGM/60.230 - Malzeme idareden soğuk yol çizgi boyası ile yol
çizgilerinin çizilmesi (Makine ile)” iş kalemine ilişkin analizde bulunan “10.100.1062 - Düz
işçi” ve “10.100.1063 - Erbab işçi” analiz girdileri için teklif ettiği birim fiyatların, 2022
yılındaki saatlik asgari ücret olan 22,24 TL’den az olması; “10.120.1096” poz numaralı araç
için teklif ettiği tutara ilişkin açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan
45.1.13.17 numaralı alt bendinde yer alan hususlara aykırılık göstermesi ve analizdeki ilgili
girdi miktarlarının idarece isteklilere gönderilen analiz formatındaki girdi miktarlarından
daha düşük olması nedeniyle söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale
mevzuatına aykırılık teşkil ettiği ve teklifinin reddedilmesi gerektiği neticesine ulaşılmış ve
başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdarece yapılan yaklaşık maliyet cetvelinde yer alan iş kalemleri listesi yukarıda
aktarılmıştır.
İdare tarafından ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yimtaş Müh. İnş.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
Taah. Tur. ve Metalsan. ve Tic. A.Ş.ye 28.01.2021 tarihinde tebliğ edilen “…Aşırı düşük teklif
açıklamalarının sunulması” konulu yazıda, söz konusu istekli tarafından teklif edilen fiyatın
aşırı düşük olarak değerlendirildiği ve mezkûr yazının tebliğ tarihinden itibaren beş iş günü
içerisinde ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde açıklama yapılması gerektiği ifade
edilmektedir. Söz konusu yazı ekinde bulunan belgeden, yukarıda aktarılan iş kalemleri
listesindeki yedi adet kalemden, idare tarafından sadece “KGM/60.230 - Malzeme idareden
soğuk yol çizgi boyası ile yol çizgilerinin çizilmesi (Makine ile)” iş kalemi hakkında açıklama
istendiği görülmektedir. Bahsi geçen dokümanda, açıklama istenen iş kalemine ilişkin analiz
formatı üzerinde açıklama yapılması istenen ve istenmeyen analiz girdileri belirtilmiştir. Buna
göre “KGM/60.230” poz numaralı iş kaleminde yer alan 11 adet analiz girdisinden ikisi
hakkında [“10.120.1060 – Arazöz (pick-up)” ve “10.120.1061 – Damperli kamyon (168 HP
gücünde, 7 ton kapasiteli)” pozları] açıklama yapılması talep edilmemiştir.
01.03.2022 tarihli İhale Komisyonu Kararı’nda ekonomik açıdan en avantajlı ikinci
teklif sahibi olarak belirlenen Yimtaş Müh. İnş. Taah. Tur. ve Metalsan. ve Tic. A.Ş.nin
sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının, İdari Şartname’nin 33’üncü ve Kamu İhale
Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde belirtilen hususlar dahilinde yapıldığının tespit edildiği
belirtilerek adı geçen firmanın açıklamasının uygun görüldüğü ifade edilmiştir.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yimtaş Müh. İnş. Taah. Tur. ve
Metalsan. ve Tic. A.Ş.nin 04.02.2022 tarihli aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin tespitler
aşağıda yapılmıştır:
Adı geçen firmanın aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, 04.02.2022 tarihli üst
yazı ekinde sırasıyla imza sirküleri, vekâletname ve imza beyannamesi, Ticaret Sicil Gazetesi,
“KGM/60.230” poz numaralı iş kalemine ait analiz, ortaklık bilgileri ve pay defteri, iş
deneyim belgesi, bilanço ve iş hacmine ilişkin belgelerin bulunduğu görülmüştür.
Başvuru konusu ihalenin ilan tarihi 31.12.2021; ihale tarihi ise 26.01.2022’dir. Bu
doğrultuda, Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.5 numaralı bendine göre
ilan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
Bu tespite göre ilan tarihi 31.12.2021 olduğundan ve söz konusu tarihte cari yıl birim
fiyatları yayımlanmış olduğundan, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında 2021 yılına
ait birim fiyatlardan faydalanmaları gerekmektedir.
Bunun dışında, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5 numaralı bendine göre
isteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl
birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş
kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını,
birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları
kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Böyle bir liste
sunulmaması hâlinde ise aynı Tebliğ’in 45.1.13 numaralı maddesinde belirtilen analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin sunulması gerekmektedir.
Ancak, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif
açıklaması kapsamında böyle bir liste bulunmadığı için söz konusu isteklinin açıklamasına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
ilişkin inceleme “KGM/60.230” poz numaralı iş kalemine ait olarak istekli tarafından sunulan
analiz üzerinden yapılmıştır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin idarece açıklama istenen
“KGM/60.230” poz numaralı iş kalemine ait analiz girdilerine ilişkin olarak açıklama
kapsamında sunduğu analiz aşağıdaki gibidir:
S.
No
1
Poz No
İmalatın Cinsi
Birim Miktarı
Birim fiyatı
Tutarı
10.120.1060 Arazöz (pick-up)
Damperli kamyon (168
10.120.1061 HP gücünde, 7 ton
kapasiteli)
10.100.1062 Düz işçi
Süpürge makinası
10.120.1094 vakumlu (takriben 130
HP+81 HP)
Adet
Adet
Saat
Adet
…
…
-
-
-
-
2
3
4
…
…
25,00
0,13
0,21
389.915,05
5
6
10.100.1060 Formen
10.100.1055 Operatör makinist
Saat
Saat
…
…
…
25,00
25,00
0,08
0,14
Soğuk
yol
çizgi
7
10.120.1096 makinası (takriben 168 Adet
HP)
118.472,80
0,06
8
9
10.100.1057 Operatör yrd.
10.100.1051 Şoför
Saat
Saat
Saat
kg
…
…
…
…
25,00
25,00
25,00
12,69
0,18
0,16
0,25
1,79
3,00
10 10.100.1063 Erbab işçi
11 10.160.1026 Mazot (motorin)
Toplam Tutar (K.D.V. Hariç)
Yukarıda yapılan tespitlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin
“10.120.1094” poz numaralı “Süpürge makinası vakumlu (takriben 130 HP+81 HP)” iş
kalemi için teklif ettiği birim fiyat 389.915,05 TL’dir. Ancak Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı’nın 2021 yılı için yayımladığı iş makine ve araçlarına ilişkin rayiçler arasında yer
alan “10.120.1094” pozu belirlenen rayiç bedel 407.000,00 TL’dir. Dolayısıyla isteklinin
teklif ettiği birim fiyat, ilgili kamu kurumunca belirlenen tutarın altındadır.
Aynı şekilde, mezkûr isteklinin “10.120.1096” poz numaralı “Soğuk yol çizgi
makinası (takriben 168 HP)” iş kalemi için teklif ettiği birim fiyat 118.472,80 TL’dir. Ancak
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2021 yılı için yayımladığı iş makine ve araçlarına ilişkin
rayiçler arasında yer alan “10.120.1096” pozu belirlenen rayiç bedel 575.000,00 TL’dir.
Dolayısıyla isteklinin teklif ettiği birim fiyat, ilgili kamu kurumunca belirlenen tutarın
altındadır.
Ancak, ilgili kamu kurumunca belirlenen rayiçlerin altında olan birim fiyatlar için
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13 numaralı maddesinde belirtilen analizlere dayanak
teşkil eden bilgi ve belgelerin sunulması gerekirken, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci
teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, yukarıda tespiti yapılan
“10.120.1094” ve “10.120.1096” pozlarına ilişkin olarak teklif edilen tutarları tevsik eden
herhangi bir belgeye rastlanılmamıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
Dolayısıyla, başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin ikinci sayfasının altıncı
paragrafındaki iş makinelerinin analiz girdilerinin 2021 yılı birim fiyatlarının altında
olduğuna ilişkin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Yukarıda belirtildiği üzere, idare tarafından ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif
sahibi Yimtaş Müh. İnş. Taah. Tur. ve Metalsan. ve Tic. A.Ş.ye tebliğ edilen “…Aşırı düşük
teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazı ile “KGM/60.230 - Malzeme idareden soğuk
yol çizgi boyası ile yol çizgilerinin çizilmesi (Makine ile)” iş kalemi hakkında açıklama
istendiği ve söz konusu iş kalemine ilişkin idarece hazırlanan analiz formatında yer alan 11
adet analiz girdisinden ikisi hakkında [“10.120.1060 – Arazöz (pick-up)” ve “10.120.1061 –
Damperli kamyon (168 HP gücünde, 7 ton kapasiteli)” pozları] açıklama yapılması talep
edilmediği görülmüştür.
Bu bilgi paralelinde yapılan incelemede, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif
sahibince sunulan ilgili iş kalemine ait analizde, yukarıda verilen tabloda görüleceği üzere,
idarece açıklama talep edilmeyen “10.120.1060 – Arazöz (pick-up)” ve “10.120.1061 –
Damperli kamyon (168 HP gücünde, 7 ton kapasiteli)” girdilerine ilişkin birim fiyat
tutarlarına ait kısmın boş olduğu ve hiçbir tutarın teklif edilmediği belirlenmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.3 numaralı bendinde, teklif
birim fiyatlı işlerde, isteklilerin, açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacakları; sorgulamaya
konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulmasının ise istenmeyeceği
açıklanmıştır. Ancak, teklif birim fiyatlı işlerde herhangi bir iş kalemi/grubu hakkında
açıklama istenmese dahi isteklilerin açıklama istenmeyen iş kalemi/grubu için birim fiyat
teklif cetvelinde bir bedel öngörmesi gerekmektedir.
Dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.2.3 numaralı alt
bendinde, isteklilerin, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizleri oluşturan tüm
girdileri göstermeleri gerektiği belirtilmekle beraber açıklama istenmeyen girdiler için bir
bedel öngörülmesi gerekliliğinden bahsedilmese de iş kalemi/grupları için yukarıda yapılan
tespit paralelinde, isteklilerce, açıklama istenmeyen analiz girdileri için de bir bedel
öngörmeleri gerektiği sonucuna varılmaktadır. Aksi durum, analizde yer almasına karşın
birim fiyat öngörülmeyen girdinin, açıklama istenen iş kaleminin ifasında kullanılmayacağı
anlamına gelecektir ve sözü edilen isteklinin açıklaması kapsamında, mezkûr girdilerin
bedelsiz kullanımı veya hiç kullanılmaması ile ilgili olarak seçilen teknik çözümler, yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü
hususunda herhangi bir açıklama mevcut değildir. Ek olarak, bahis konusu isteklinin,
açıklama istenilmeyen iki girdi için fiyat öngörmeyerek kendi lehine bir fiyat avantajı
oluşturduğu açıktır.
Belirtilen sebeplerle, başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin ikinci sayfasının
beşinci paragrafındaki açıklama istenmeyen analiz girdileri için herhangi bir fiyat
öngörülmeden açıklama yapıldığı yönündeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Bunun dışında, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
teklif açıklaması kapsamında sunduğu “KGM/60.230 - Malzeme idareden soğuk yol çizgi
boyası ile yol çizgilerinin çizilmesi (Makine ile)” iş kalemine ait analizdeki 10.100.1062,
10.100.1060, 10.100.1055, 10.100.1057, 10.100.1051, 10.100.1063 ve 10.160.1026 poz
numaralı analiz girdilerine ilişkin miktarların, idarece ilgili isteklilere tebliğ edilen aşırı düşük
teklif sorgulama yazısı ekindeki mezkûr iş kalemine ait analiz formatındaki girdi
miktarlarından farklı ve daha düşük olduğu tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45.1.4 numaralı bendine göre idare
tarafından ihale dokümanı kapsamında, teklif birim fiyatlı işlerde; sadece girdi cinslerinin
belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, Tebliğ ekinde yer
alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi; isteklilerin de yapacakları
açıklamada sunacakları analizleri verilen bu formata uygun hazırlaması gerekmektedir.
Dolayısıyla, teklif birim fiyatlı işlerde, idarece isteklilere verilen analiz formatlarında normal
şartlarda miktar bilgisi bulunmamaktadır.
Ancak, başvuru konusu ihalede, idarece aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan
isteklilere tebliğ edilen yazı ekindeki analiz formatında, idarece analiz girdi miktarları
girilmiş olup, sorgulama yazısındaki 2 numaralı maddede “Ekli listede gönderilen pozlarına
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45. maddesine göre analiz formatlarına uygun olarak
açıklanması gerekmektedir.” ifadesi mevcuttur.
Dolayısıyla, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük
teklif açıklaması kapsamında sunduğu analizdeki girdi miktarlarıyla sorgulama yazısı ekinde
idarece isteklilere verilmiş olan analiz formatındaki miktarlar arasındaki fark, aşırı düşük
teklif açıklamasının analiz formatına uygun olarak yapılmadığı sonucunu doğurmaktadır.
Belirtilen sebeplerle, başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin ikinci sayfasının
birinci paragrafındaki ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından
sunulan analizdeki girdi miktarlarının, idarece isteklilere gönderilen analiz formatlarındaki
girdi miktarlardan daha düşük olduğu ve konuyla ilgili herhangi bir avantajlı koşul öne
sürülmediği yönündeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde belirtilen diğer hususlarla ilgili bir
aykırılık tespitinde bulunulmamıştır.
Sonuç itibariyle, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yimtaş Müh. İnş.
Taah. Tur. ve Metalsan. ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasında yer alan
“KGM/60.230 - Malzeme idareden soğuk yol çizgi boyası ile yol çizgilerinin çizilmesi
(Makine ile)” iş kalemine ilişkin analizde bulunan ilgili iş makinelerine ait analiz girdilerinin
2021 yılı birim fiyatlarının altında olması; açıklama istenmeyen analiz girdileri için herhangi
bir fiyat öngörmemesi ve analizdeki ilgili girdi miktarlarının idarece isteklilere gönderilen
analiz formatındaki girdi miktarlarından daha düşük olması nedeniyle söz konusu isteklinin
aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına aykırılık teşkil ettiği ve teklifinin
reddedilmesi gerektiği neticesine ulaşılmış ve başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2022/021
: 45
: 06.04.2022
: 2022/UY.II-465
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde kalan Kisan İnş. Müh. San.
ve Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Yimtaş Müh. İnş. Taah. Tur.
ve Metalsan. ve Tic. A.Ş.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan
sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin on birinci fıkrasının (b) bendi gereğince
düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.