2023/UH.I-1234 - Kamu İhale Kararı - Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrasındaki Hizmetler Alımı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/047

: 18

: 20.09.2023

: 2023/UH.I-1234

BAŞVURU SAHİBİ:

Frezya Yemek San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Eskişehir İl Sağlık Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/756138 İhale Kayıt Numaralı “Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrasındaki

Hizmetler Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Eskişehir İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 28.08.2023 tarihinde açık ihale usulü ile

gerçekleştirilen “Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrasındaki Hizmetler Alımı”

ihalesine ilişkin olarak Frezya Yemek San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 22.08.2023 tarihinde yaptığı

şikâyet başvurusunun, idarenin 25.08.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince

04.09.2023 tarih ve 107003 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.09.2023 tarihli dilekçe ile

itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2023/1024 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdarece gerçekleştirilen daha önceki ihalelerde idareye bağlı hastanelerin bölgesel

olarak ikiye ayrılarak iki ayrı ihale, son ihalelerde ise 2 kısımlı hatta 6 kısımlı olarak kısmi

teklife açık olarak ihaleye çıkıldığı halde şikayete konu ihalede kısmi teklife imkân

verilmediği, ayrıca İdari Şartname’nin 18’inci maddesinde “18.1. İhale konusu alımın

tamamı veya bir kısmı alt yüklenicilere yaptırılamaz.” düzenlemesinin bulunduğu, bu

durumda işin tamamı üzerinden teklif alınması nedeniyle isteklilerin ihaleye katılım için

sağlaması gereken iş deneyim ve geçici teminat tutarları, işin gerçekleştirileceği coğrafi bölge

ve il/ilçeler arası mesafe hususları ile alt yüklenici çalıştırılmasına müsaade edilmemesi

hususları bir arada değerlendirildiğinde şikayete konu ihalenin kısmi teklife açık olarak

gerçekleştirilmemesinin ihaleye katılımı ve rekabeti engellediği, dolayısıyla kısmi teklife açık

olmayan bahse konu işin anılan Kanun’un 5’inci maddesindeki temel ilkelerine uygun

yapılmadığı,

2) İdarece Beylikova İlçe Devlet Hastanesinin yemeklerinin Teknik Şartname’nin

“İşin Kapsamı ve Yapılma Yeri” başlıklı 1.1’inci maddesinde açıklandığı üzere “yerinde veya

taşımalı” olarak yüklenicinin tercihine göre yapılacağı yönündeki cevabının mevzuatta yeri

olmadığı gibi söz konusu düzenlemenin tekliflerin sağlıklı hazırlanmasına engel bir

düzenleme olduğu, Beylikova Hastanesinde “yerinde” yemek yapılacak olursa Beylikova İlçe

Devlet Hastanesine tam zamanlı en az 1 personel istihdam edilmesi ya da bir alt yüklenici ile

(İdari Şartnamenin 18’inci maddesine göre mümkün değildir) anlaşılması gerektiği, şayet

Alpu İlçe Hastanesinden taşımalı olarak yapılacak ise bu kez Yunus Emre Devlet Hastanesi ve

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/047

: 18

: 20.09.2023

: 2023/UH.I-1234

bağlı birimlerinde yemek nakliyesi için kullanılacak araç dışında ikinci bir araç ile şoför

istihdamı ve mesafenin belirlenmesi gerektiği, ihale dokümanının hiçbir yerinde bu yönde bir

düzenleme yapılmadığı, Beylikova İlçe Devlet Hastanesinde idarece açıklığa

kavuşturulmayan hususların sağlıklı teklif verilmesine engel olduğu gibi sözleşme sonrası da

büyük sorunlar oluşturacağı, bu giderlerin iş artışı kapsamında yaptırılması varsayılsa dahi

aşağıda yer alan iddialarda belirtilen personel sayısının eksik belirlenmesi. sarf malzemeleri

vb. giderlerin varlığı da göz önüne alındığında bunun da mümkün olmadığı,

3) Teknik Şartname’nin “Personel sayısı ve nitelikleri” başlıklı 3’üncü maddesinde yer

alan 5 no’lu tabloda Beylikova Devlet Hastanesinde çalıştırılacak personel öngörülmediği,

Günyüzü, Mahmudiye, Mihallıçık ve Alpu Hastanelerinde ise aşçı, diyet aşçısı, kasap ve

tatlıcı pozisyonlarında çalışan sayısının 1 kişi olarak belirlendiği, Teknik Şartname’nin

“Personelin görev ve tanımları” başlıklı 3.1’inci maddesinde aşçı, diyet aşçısı, kasap ve tatlıcı

pozisyonunda çalıştırılacak kişi için temizlik, bulaşık ve servis gibi görevlerin sayılmadığı,

söz konusu hastaneler için belirtilen 1 kişilik çalışan sayısı ile tam zamanlı olarak hizmet

verilmesinin mümkün olmadığı, ayrıca söz konusu personelin cumartesi ve pazar günlerinde

nöbetçi personele hizmet vereceği, mevzuata göre bir personelin 45 saatten fazla

çalıştırılamayacağı, bu kısımlarda hizmetin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için her bir

hastaneye servis, temizlik ve bulaşık işleri için en az birer servis elemanı istihdamının

sağlanması gerektiği,

Kısmi süreli çalışacak personellerin ne kadar saat çalışacağının belirlenmediği, ay

olarak birim ek cetvelinde belirtilmediği, bu nedenle tekliflerin sağlıklı hazırlanamadığı, İlçe

Devlet hastanelerinde yer alan işlerin 1 kişi ile kısmi zamanlı olarak yapılma imkanının

bulunmadığı, keza bu hastanelerde görevlendirilen ve sayısı 1 olarak belirlenen personelin,

ihale dokümanı düzenlemelerine göre haftanın 7 günü neredeyse tam zamanlı olarak

çalıştırılacağı öngörülmektedir ki bunun da mevzuata uygun olmadığı, ilaveten neredeyse 7

gün hizmet verilecek olan Beylikova İlçe Devlet Hastanesinde personel

görevlendirilmemesinin, alt yüklenici çalıştırılamayacağı yönündeki düzenleme de göz

önünde bulundurulduğunda ihalenin iptalini gerektirdiği, söz konusu eksik personelin,

sözleşme sonrası % 10 iş artışı kapsamında değerlendirilebileceği düşünülse de bu

personellerin kaç saat çalıştırılacağının belli olmadığı ve anılan ilçe devlet hastanelerinde sarf

malzemelerinin belirtilmemiş olması (diğer hastaneler için detaylı tablo verilmiş), araç sayısı

ve gideri (kasko, trafik sigortası, cezalar vb), şoför gideri ve daha bir çok eksik unsur gibi

maliyeti yüksek unsurların da gözardı edildiği dikkate alındığında tüm bu eksiklerin iş artışı

kapsamında yaptırılamayacağı,

4) İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde gıda üretim izin belgesi veya işletme kayıt

belgesi ile birlikte TSE 13075 belgesinin ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak istendiği,

TSE 13075 belgesinin ihalede yeterlik kriteri olarak istenme olasılığı bulunmayan bir unsur

olduğu, zira idarece şikayete verilen cevap yazısından da görüldüğü gibi Beylikova İlçe

Hastanesinin yemeklerinin mevzuata aykırı olarak seçimlik “yerinde veya taşımalı” olarak

belirlendiği, yüklenicinin “yerinde yemek yapmayı” tercih ettiği taktirde taşıma hizmetlerine

yönelik TSE 13075 belgesini sunmasına gerek kalmayacağı, idarenin bu konuda net bir

düzenleme yapması, ihalelere katılan tüm isteklilerden değil, taşımalı yemek hizmetini tercih

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/047

: 18

: 20.09.2023

: 2023/UH.I-1234

eden isteklilerden TSE 13075 belgesini istemesi gerektiği, yapılan düzenlemenin taşımalı

yemek hizmetini tercih etmeyen ve TSE 13075 belgesine sahip olmayan isteklilerin ihalelere

katılımını engelleyici nitelikte olduğu ve rekabeti engellediği, ayrıca TSE 13075 belgesi ile

ilgili düzenlemenin İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde değil mesleki ve teknik belgelere

ilişkin 7.5’inci maddesinde yapılması gerektiği, çünkü söz konusu belgenin İdari

Şartname’nin 7.1’inci maddesinde istenmesinin ortak girişim firmalarının ayrı ayrı yeterlilik

tablosunda söz konusu belgeyi beyan etme zorunluluğunu gerektireceği iddialarına yer

verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale

sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara

uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile

istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla

şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,

Anılan Kanun'un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet

başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya

eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden

itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde

ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda

yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale

dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın

satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri

aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar

yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce

sonuçlandırılması esastır…” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Süreleri” başlıklı

6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya

eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden

itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan

ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci

fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya

son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibinin birinci iddiasında ifade edilen ihalede kısmi teklife imkân

verilmediği ve ihale konusu hizmetin tamamı veya bir kısmının alt yüklenicilere

yaptırılamayacağına ilişkin hususların ihale dokümanının 31.07.2023 tarihli İhale İlanı’na

yansıyan düzenlemelerine yönelik olduğu, bu nedenle başvuru sahibinin şikâyet konusu

işlemi fark etmesi veya öğrenmesi gereken tarih olan 31.07.2023 tarihini izleyen 10 (on) gün

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/047

: 18

: 20.09.2023

: 2023/UH.I-1234

içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken bu süreyi geçirdikten sonra idareye

şikâyet başvurusunda bulunduğu, dolayısıyla anılan iddiaya ilişkin başvurunun süresinde

olmadığı anlaşılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartnamenin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’inci maddesinde

“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve

taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin

sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve

mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların

ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli

hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,

olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin

gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından

verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve

teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.

Yunus Emre Devlet Hastanesi, Eskişehir Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi, Sivrihisar

Devlet Hastanesi, Çifteler Devlet Hastanesi, Mihalıççık İlçe Devlet Hastanesi, Mahmudiye

İlçe Devlet Hastanesi, Beylikova İlçe Devlet Hastanesi, Alpu İlçe Devlet Hastanesi, Günyüzü

İlçe Devlet Hastanesi” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,

vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni

gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir

hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

a ) İş yürütülürken ihalede çalışacak personelin unvanları, sayısı, dağılımı ve

maaşlarında Brüt Asgari Ücretten ne kadar fazla oranda ödeme yapılacağı, Ulusal Bayram

ve Tatil Günlerinde çalışacak personel unvanları ve sayısı Teknik Şartnamede belirtilmiştir.

Beylikova Devlet Hastanesine hizmet taşımalı veya yerinde yürütüleceği için teknik

şartnamede personel belirtilmemiştir.

…

f) İşin yürütülmesi esnasında Teknik şartnamede detaylandırılan tüm giderler Teklif

edilen fiyata dahildir…" düzenlemesi,

İhale konusu işin Teknik Şartnamesi’nin “Genel hükümler” başlıklı 1’inci maddesinde

“…1.2 İşin tanımı

Yunus Emre Devlet Hastanesi, Sivrihisar Devlet Hastanesi, Çifteler Devlet Hastanesi,

Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi, Beylikova İlçe Devlet Hastanesi, Günyüzü İlçe Devlet

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/047

: 18

: 20.09.2023

: 2023/UH.I-1234

Hastanesi, Mahmudiye İlçe Devlet Hastanesi, Mihalıççık İlçe Devlet Hastanesi, Alpu İlçe

Devlet Hastanesi ve bu kuramlara bağlı olan birimlerin malzeme dahil yemek hazırlama,

pişirme, dağıtım ve sonrası servis hizmetlerinin alımı ihalesi işidir.

1.3 İşin süresi

Bu hizmetin süresi Yunus Emre Devlet Hastanesi, Sivrihisar Devlet Hastanesi, Çifteler

Devlet Hastanesi, Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi için başlangıçtan itibaren 12 aylık;

Beylikova İlçe Devlet Hastanesi, Günyüzü İlçe Devlet Hastanesi, Mahmudiye İlçe Devlet

Hastanesi, Mihalıççık İlçe Devlet Hastanesi, Alpu İlçe Devlet Hastanesi için 10 aylıktır.

1.4 İşin Kapsamı ve Yapılma Yeri

…

İdare tarafından yükleniciye tahsis edilecek mutfaklarda öğle ve akşam yemekleri

hazırlanacak; sadece Beylikova İlçe Devlet hastanesinin yemekleri yerinde veya taşımalı

olarak (Alpu Devlet Hastanesi mutfağı kullanılarak) yapılacaktır…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Araç, gereç ve ekipman” başlıklı 4’üncü maddesinde

“…Hizmetin yürütülmesi esnasında; yüklenici, her hastanenin kendi mutfağını kullanacaktır.

Mihalıççık Gün Sazak İlçe Devlet Hastanesi Mutfağı, Günyüzü İlçe Devlet Hastanesi

Mutfağı, Alpu İlçe Devlet Hastanesi Mutfağı, Mahmudiye İlçe Devlet Hastanesi yüklenici,

malzemeli ve yerinde veya taşımalı yemek hizmeti alımı için Beylikova İlçe Devlet Hastanesi

için yemek pişirme, servis ve dağıtımda idarece teslim edilen ve kendisinin temin ettiği araç-

gereç-malzemeleri kullanacaktır. İdarenin teslim ettikleri dışında kalan ve yemek pişirme,

servis ve dağıtımda ihtiyaç duyulan her türlü malzeme yüklenici tarafından temin edilmek

zorundadır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, bahse konu

ihalenin Yunus Emre Devlet Hastanesi, Sivrihisar Devlet Hastanesi, Çifteler Devlet Hastanesi,

Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi, Beylikova İlçe Devlet Hastanesi, Günyüzü İlçe Devlet

Hastanesi, Mahmudiye İlçe Devlet Hastanesi, Mihalıççık İlçe Devlet Hastanesi, Alpu İlçe

Devlet Hastanesi ve bu kurumlara bağlı olan birimlerin malzeme dahil yemek hazırlama,

pişirme, dağıtım ve sonrası servis hizmetlerinin alımı ihalesi olduğu, bu hizmetin süresinin

Yunus Emre Devlet Hastanesi, Sivrihisar Devlet Hastanesi, Çifteler Devlet Hastanesi ile Ağız

ve Diş Sağlığı Hastanesi için başlangıçtan itibaren 12 aylık; Beylikova İlçe Devlet Hastanesi,

Günyüzü İlçe Devlet Hastanesi, Mahmudiye İlçe Devlet Hastanesi, Mihalıççık İlçe Devlet

Hastanesi ve Alpu İlçe Devlet Hastanesi için 10 aylık olarak belirlendiği, idare tarafından

yükleniciye tahsis edilecek mutfaklarda yemeklerin hazırlanacağı; sadece Beylikova İlçe

Devlet hastanesinin yemeklerinin yerinde veya taşımalı olarak (Alpu Devlet Hastanesi

mutfağı kullanılarak) yapılacağı,

İdari Şartname’nin 12’nci maddesi gereğince işin yapılacağı yerin ve çevresinin

gezilmesi, incelenmesi ve bu kapsamda teklif hazırlanması için gerekli olabilecek tüm

bilgilerin temin edilmesinin isteklinin sorumluluğunda olduğu, yine isteklilerin işin

gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar

ve türü ile gerekli hususlarda maliyet bakımından bilgi edinmiş olduğunun sayılacağının

anlaşıldığı, şikayete konu Beylikova İlçe Devlet Hastanesinde hizmetin yerinde veya taşımalı

olarak (Alpu Devlet Hastanesi mutfağı kullanılarak) yapılacağı, başvuruya konu ihalenin

malzemeli yemek alımı ihalesi olduğu dikkate alındığında ihale dokümanında belirtilen

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/047

: 18

: 20.09.2023

: 2023/UH.I-1234

şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü

gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme

teminindeki kendine özgü koşullar gibi unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi ve

öngörülemeyen giderler için de genel giderler kapsamında bir maliyet öngörmesi gerektiği,

ayrıca yerinde veya taşımalı yemek hizmeti alımı yapılacak Beylikova İlçe Devlet Hastanesi

ile diğer ilçe hastaneleri için yemek pişirme, servis ve dağıtımda idarece teslim edilen ve

yüklenicinin temin ettiği araç, gereç ve malzemelerin kullanılacağı, idarenin teslim ettikleri

dışında kalan ve yemek pişirme, servis ve dağıtımda ihtiyaç duyulan her türlü malzemenin

yüklenici tarafından temin edilmek zorunda olduğu, işin yürütülmesi esnasında Teknik

Şartname’de detaylandırılan tüm giderlerin ise teklif edilen fiyata dahil olduğu hususlarının

ihale dokümanında açıkça belirtildiği, söz konusu hastane için yerinde veya taşımalı yemek

hizmeti verilmesi durumuna göre oluşacak giderlerin tespitinin ihale tarihi öncesinde her bir

isteklinin kendi tecrübesi çerçevesinde, işin gerçekleştirileceği yeri görmek suretiyle istekliler

tarafından yapılabilmesinin önünde herhangi bir engel bulunmadığı, bu itibarla başvuru

sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak: