Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Ankara Vergi Dairesi İdari ve Mali İşler Müdürlüğü
/
2023/1020298-Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı 2024 Yılı Malzemeli Yemek Hazırlama ve Dağıtım İşi
Bilgi
İKN
2023/1020298
Başvuru Sahibi
Çözüm Kurumsal Danışmanlık Sosyal Hizm. Bilgisayar İnş. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Ankara Vergi Dairesi İdari ve Mali İşler Müdürlüğü
İşin Adı
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı 2024 Yılı Malzemeli Yemek Hazırlama ve Dağıtım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
BAŞVURU SAHİBİ:
Çözüm Kurumsal Danışmanlık Sosyal Hizm. Bilgisayar İnş. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Ankara Vergi Dairesi İdari ve Mali İşler
Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1020298 İhale Kayıt Numaralı “Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı 2024 Yılı Malzemeli
Yemek Hazırlama ve Dağıtım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Ankara Vergi Dairesi İdari ve
Mali İşler Müdürlüğü tarafından 03.11.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen
“Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı 2024 Yılı Malzemeli Yemek Hazırlama ve Dağıtım İşi”
ihalesine ilişkin olarak Çözüm Kurumsal Danışmanlık Sosyal Hizm. Bilgisayar İnş. Tem.
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 30.10.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
02.11.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.11.2023 tarih ve 116660 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 12.11.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/1262 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Ankara Vergi Dairesi İdari ve Mali İşler
Müdürlüğü tarafından 03.11.2023 tarihinde ihalesi gerçekleştirilen “Ankara Vergi Dairesi
Başkanlığı 2024 Yılı Malzemeli Yemek Hazırlama ve Dağıtım İşi”ne ait ihale dokümanının
ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil ettiği şöyle ki;
1) İhale dokümanında sadece tam zamanlı çalışan personel için fiyat farkı
düzenlemesinin bulunduğu, kısmi zamanlı olarak çalışacak 30 personele fiyat farkı
öngörülmediği, bu durumun mevzuata ve hukuka uygun olmadığı, kısmi çalıştırılacak
personellerin çalıştırılacak süreler dikkate alındığında 248 gün* 4 saat*12 ay = 11.904
saat/7,5 saat) 1.587,20 gün (01.01.2024-31.12.2024) ihale süresince çalıştırılacağı
anlaşıldığından istekliler açısından büyük bir maliyet kalemini oluşturduğu, kısmı
çalıştırılacak 30 personelin sürekli isteklilerin kendi mutfağında hazır halde çalıştırılması
mümkün olmadığından sağlıklı bir teklif sunulmasının mümkün olmadığı,
2) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ıncı maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü numaralı bendinde aykırılık hallerine ilişkin
tabloya yer verilmediği, bu durumun kamu ihale mevzuatındaki mevcut düzenlemelere
aykırılık teşkil ettiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nin ve 16.1.3’üncü maddelerinde yer alan özel ve ağır
aykırılık halleri dışında sözleşme hükümlerine uyulmaması ile 16.1.2’nci maddesinin “10. Bu
madde de ceza öngörülmeyen ancak, İdari ve Teknik şartnamelerde yer alan yükümlülüklerin
yerine getirilmediğinin tespit edilmesi” bendinde sayılmakla birlikte somut fiil niteliğinde
olmayan düzenlemelere yer verilmesi halinde söz konusu aykırılığın genel aykırılık hali
olarak kabul edilmesi gerekmekte olup bu durumda sözleşmenin 16.1.1’inci maddesinde yer
alan düzenlemenin uygulanması gerektiği,
Sözleşme Tasarısı'nın 16.1.5’inci maddesinde yer alan, “Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve
16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar kapsamında somut fiillere yer verilmemesi
halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz."
düzenlemesi uyarınca Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde düzenlenen aykırılık
hallerinde yer alan ve somut nitelikte olmayan fiilin genel bir aykırılık hali olarak kabul
edilerek bu aykırılık halinin Sözleşme Tasarısı'nın 16.1.1’inci maddesi kapsamında
değerlendirilmesinin olanağının bulunmadığı, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde
düzenlenen özel aykırılık hallerinin düzenlendiği tablosunda yer alan aykırılık hali her ne
kadar genel bir aykırılık hâli olsa da Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.5’inci maddesinde yer alan
düzenleme nedeniyle çelişkiye sebebiyet verdiği,
3) Teknik Şartname’nin “İdarenin Yükümlülükleri” başlığının 3’üncü maddesinin (a)
bendi ile Sözleşme Tasarısı’nın 36.1’inci maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata aykırı
olduğu, anılan düzenlemelerde, yüklenicinin idare tarafından verilen demirbaş, araç-gereç,
malzeme ve diğer yemekhanelerde mevcut demirbaşları ile müştemilatların bakım onarım
masrafını üstleneceği ve iş bitiminde aynı sayı ve özellikte teslim edeceğinin düzenlendiği,
İsteklilerin tekliflerinde bakım onarım için servisten sözleşme yapılacağı ancak
demirbaşların neler olduğu bakım ve onarımın durumunun belirsizlik oluşturduğu, teslim
edilecek demirbaşların hangi sıklıkla yapılacağı bilgisinin yer almadığı, kullanma durumu,
yıpranma payından dolayı idarenin demirbaşlarının bakımının bu ihale kapsamında
yapılmasının imkânsız olduğu, mal ve yapım işlerine ilişkin tedariklerin başka bir ihalede
gündem haline getirilmesi gerektiği, demirbaşların tamiri nedeniyle idarenin haksız kazanç
elde edebileceği, hem kamu kaynaklarından hem de özel şirket kaynaklarından haksız kazanç
oluşmasına neden olacak özel aykırılık maddesinin düzeltilmesi gerektiği,
Teknik Şartname düzenlemesi ile Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda aktarılan
düzenlemesinde belirtilen özel aykırılık hallerinin birbiriyle aynı olmasına karşın, belirtilen
özel aykırılık hallerinin gerçekleşmesi durumunda kesilecek ceza oranlarının onbinde 3’ü
olduğu, bir tarafta 3 işgünü içerisinde yükleniciye teslim edilecek ve işin sonunda evsaf ve
miktar olarak aynen teslim alınacağı, diğer tarafta arızalanan ekipmanın tamirinin
yapılmaması veya tamiri mümkün değil ise yerine aynı evsaf ve miktarda yeni malzemelerin
getirileceğinin anlaşıldığı durumunda sözleşme bedelinin onbinde 3’ü oranında ceza
kesileceğinin belirtildiği,
Bununla birlikte, idareye ait demirbaş malzemenin tamirinin yapılamaması halinde
yerine
başka
ürün
getirilmesinin
yüklenicinin
sorumluluğu
kapsamında
değerlendirilemeyeceği, hizmet süresinin bitiminde idarenin demirbaşlarının sağlam ve çalışır
vaziyette idareye teslim edilmesi gerektiği de dikkate alındığında, yüklenici tarafından
getirilecek ürünün idarede kalacağı sonucunun doğduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
Diğer yandan, yüklenicinin sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü
içerisinde kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki mallara zarar vermemesi
gerektiği açık olmakla birlikte, söz konusu düzenlemede idarenin demirbaşlarının
arızalanması durumunda gerekli tamiratın yapılması sorumluluğunun yüklenicinin
kullanımdan kaynaklanan kusuruna bağlanmadığı, bu durumda işin ifası süresince
yüklenicinin kusuru olmaksızın bozulan idare demirbaşının tamir sorumluluğunun
yükleniciye yüklenemeyeceği, aksi halde yüklenici için öngörülemez bir maliyetin
doğabileceği,
4) Teknik Şartname’nin “D-Gıda Maddelerine İlişkin Yükümlülükler “başlığı altında
gıdaların evsafına yer verildiği, ancak menüler incelendiğinde evsafına yer verilmediği, Evsaf
Teknik Şartname’de “2) Kuru Gıdalar” başlığı altında pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru
fasulye gibi kuru gıda maddelerinin, salatalar ve turşular, yağlar, salçalar ve diğer gıdaların ve
yemeklerin evsafının anlaşılır bir şekilde revize edilmesi gerektiği,
“Yağlar” başlığı altında yağın birinci kalite zeytinyağı kullanılacağının ifade
edilmesine rağmen, gramaj listelerindeki yemek içeriklerinde yağların hangi çeşidinin
kullanılacağı belirsizlik taşıdığı, bu nedenlerle normal sıcaklıkta sıvı halde bulunan yağ
çeşitleri arasında; natürel sızma yağı, ayçiçek yağı, zeytinyağı, mısır yağı, kanola yağı, fındık
yağı, susam yağı, soya yağı, üzüm çekirdeği yağı, Hindistan cevizi yağı ve pamuk yağı yer
aldığı açık olup istenen yağ türünün evsafında kullanılacak yağların PH değerlerinin de
belirtilmesi gerektiği,
Yemeklerde kullanılacak malzemelerin maliyetleri farklı olduğu ve bu farklı maliyet
kalemlerine sahip yemeklerden işin süresi boyunca ne çeşit (marka) isteneceğinin belirsizlik
taşıdığı, bu durum tekliflerin sağlıklı bir şekilde hazırlanmasını ve değerlendirilmesini
etkileyici nitelikte olduğu,
5) Teknik Şartname “NOT” başlığı altında “1-Kahvaltı 4 çeşit olarak en kaliteli
ürünlerden seçilecek olup, peynir çeşitlerinden biri ile tereyağı, çay ve ekmek her kahvaltıda
mutlaka verilecek, diğerleri ise (3 ve 4 üncü gruptan 1 'er çeşit) seçenekli olarak menüde yer
alacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, anılan düzenlemede kahvaltının en kaliteli ürünlerden
seçileceğinin düzenlendiği, ancak evsafına yer verilmediği,
Öte yandan idarece yapılan düzenlemeyle aşırı düşük tekliflerin değerlendirmesinde
kullanılmak üzere hazırlanan kahvaltı menüsünün her gün için 4 çeşit malzemeden oluştuğu,
ancak ihale konu iş kapsamında personele verilecek kahvaltının (3 ve 4’üncü gruptan 1’er
çeşit) seçenekli olarak menüde 5 çeşit ile sınırlı olduğunun anlaşıldığı, bu çerçevede idare
tarafından aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılacak kahvaltı menüsünün
sağlıklı bir şekilde oluşturulamayacağı, aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin aşırı düşük teklif
açıklamaları kapsamında kahvaltı menülerinde yer alan 11 çeşit kahvaltı malzemesinden 5
adedini seçme noktasında farklı tercihlerde bulunulabileceği, dolayısıyla mevcut
düzenlemenin aşırı düşük tekliflerin eşit şartlarda açıklanmasına ve değerlendirilmesine
engelleyici nitelikte olduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın
satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,
Söz konusu Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı
maddesinde “İdareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun
bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü
fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikâyet ve
itirazen şikâyet üzerine alınanlar itirazen şikâyete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş
gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.
Kurum itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet
üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele
ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikâyet veya itirazen
şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet
başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.” hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
izleyen günden itibaren başlar.” hükmü yer almaktadır.
06.10.2023 tarihli İhale İlanı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 15’inci maddesinde
“…İşçilik maliyetlerindeki değişiklik 31.08.2013 tarih 28751 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanarak yürürlüğe giren "4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet
Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar" ın 6. Maddesine göre işçilik
maliyetlerindeki değişiklikten kaynaklanan fark tam zamanlı olarak çalışacak 32 personel için
ödenecek veya kesilecektir.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Hizmetin yürütülmesi esnasında gerekli olan ve teknik şartname ve eklerinde ayrıntısı
belirtilen giderler teklif fiyata dahildir.Teknik Şartname hükümlerine göre yemeklerin
hazırlanması ve dağıtılmasında kullanılacak olan a) Gramaj miktarı teknik şartnamede
belirtilen ana çiğ girdi giderleri; b) Yemek Hazırlama ve Dağıtım Hizmetlerinin
hazırlanmasında gerekli olan ve Kamu İhale Tebliğinin 79.2.6 ncı maddesinde belirtilen
yardımcı giderler; c) İşçilik Giderleri teknik şartnamede Personel Ek-4 'de belirtilen adet ve
nitelikte personel için en az asgari ücret üzerinden hesaplanan işçilik giderleri, (Tüm işçilerin
yemekleri günlük çıkan yemeğin aynından ve Başkanlık personeline verilen çeşit ve gramajda
ayni olarak karşılamak), Ayrıca her bir işçi için fiilen çalışılan her gün için 60,20.- TL brüt
yol ücreti ücret bordrosunda gösterilecek ve bu bedeller her ay 22 gün üzerinden
hesaplanacaktır. (Yol bedeli hesaplanırken kısmi zamanlı olarak çalışan personelin günlük
çalışma saati olan 4 saat 1 gün olarak değerlendirilecektir.) Ayrıca İhale konusu işte
çalıştırılacak personelin görevleri süresince görev alanlarında giymeleri için gerekli giyecek
ihtiyacı Teknik Şartnamede belirtilen özellik ve miktarda yüklenici tarafından ayni olarak
karşılanacak olup teklif fiyata dahil edilecektir.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.1. …İşçilik
maliyetlerindeki değişiklik 31.08.2013 tarih 28751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren "4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar" ın 6. Maddesine göre işçilik maliyetlerindeki
değişiklikten kaynaklanan fark tam zamanlı olarak çalışacak 32 personel için ödenecek veya
kesilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kanun’un ilgili maddelerinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya
eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel
olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet veya itirazen şikâyet
başvurusunda bulunabilecekleri düzenlenmiş olup bu başvurulara ilişkin olarak hukuka aykırı
işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihten itibaren
anılan Kanun’un 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün,
diğer hallerde ise on gün içinde yapılması gerektiği ve ilanda yer alan hususlara yönelik
başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ihale dokümanının ilana yansımayan diğer
hükümlerine yönelik başvuruların süresinin ise dokümanın satın alındığı tarihte başlayacağı
hüküm altına alınmıştır.
Yapılan incelemede; fiyat farkına ilişkin düzenlemenin İdari Şartname’nin 48’inci ve
İhale İlanı’nın ise 15’inci maddesinde yer aldığı, her iki düzenlemede de sadece tam zamanlı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
çalışan personel için fiyat farkı verileceği düzenlemesinin bulunduğu, söz konusu
düzenlemeden kısmi zamanlı olarak çalışacak personele fiyat farkı ödenmeyeceğinin
anlaşıldığı, bu nedenle anılan hususa ilişkin iddianın ihale ilanına yönelik olduğu, ilanda yer
alan hususlara yönelik olarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesi gereğince
ilk ilan tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması
gerektiği, buna göre İhale İlanı’nın 06.10.2023 tarihinde yayımlandığı, ilanın yayımlandığı
tarihi izleyen günden 10 gün içerisinde en geç 16.10.2023 Pazartesi günü mesai bitimine
kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçtikten sonra
30.10.2023 tarihinde başvuruda bulunulduğu ve dolayısıyla söz konusu iddiaya ilişkin
başvurunun süre yönünden reddedilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine
göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran
yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
26.1
oranda ceza uygulanır.
Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de …26.2 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
Aykırılık Hali
İlk Sözleşme Bedeli Aykırılık Sayısı
Üzerinden
Kesilecek Ceza
Oranı
1
2
3
…
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Ağır Aykırılık Halleri
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
.
…
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk
sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate
alınır.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1 inci maddede belirtilen ceza oranında
(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)
gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı
durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve
varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre
tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün
olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye
gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi
haline ilişkin olarak 16.1.2 nci veya 16.1.3 üncü maddelerde yapılan düzenlemeler
uygulanmaz.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” açıklaması,
Anılan Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesine ilişkin 26 numaralı dipnota ilişkin ek
dipnotlarda ise “26.1 Bu kısımda aykırılık hali olarak somut fiillere yer verilebilecek olup,
cezaya ilişkin yazılacak oranlar ilk sözleşme bedelinin %2’sinden fazla olamaz.
26.2 Bu kısma yazılacak sayı otuzdan az olmamak üzere idarece belirlenecektir.
26.3 Bu kısma yazılacak sayı üçten az olmamak üzere idarece belirlenecektir.”
açıklaması,
İncelenen ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine
göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin On Binde 3'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu
oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 30 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
İlk Sözleşme Bedeli
Aykırılık
Aykırılık Hali
Üzerinden Kesilecek
Ceza Oranı
Sayısı
Eksik malzeme ile yemek yapımı tespiti
halinde
On Binde 3
On Binde 3
3
3
3
1
2
3
Eksik personel çalıştırma halinde
Temizlik ve hijyen kurallarına uymamak. On Binde 3
Teknik şartnameye uygun olmayan
ekipman kullanımının tespitinden
itibaren 3 gün içinde tedarik edilmemesi
halinde,
On Binde 3
3
3
4
5
Teslim edilen araç-gereç, soğuk oda,
makine, ocak, baca, havalandırma
sistemi, filtreler, sıhhi tesisatı ve
benzerlerinin onarım ve periyodik
bakımının yapılmaması hallerinde
On Binde 3
On Binde 3
Malzeme alımında uygunluk verilen
malzeme dışında malzemenin
kullanıldığının tespiti halinde.
3
3
6
7
Teknik şartnamede belirtilen yemek
gramajlarına uygunsuz yemek servisinin On Binde 3
yapıldığının tespiti halinde
Artan yemeklerin, tekrar tüketime
On Binde 3
3
3
8
9
sunulması halinde
Kurumda pişen yemeklerin dışarı
On Binde 3
verilmesi ve dışarıdan getirilmesi tespiti
Bu madde de ceza öngörülmeyen ancak,
İdari ve Teknik şartnamelerde yer alan
yükümlülüklerin yerine getirilmediğinin
On Binde 3
3
10
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
tespit edilmesi
16.1.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
16.1.3.1. Bu madde boş bırakılmıştır.
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk
sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20
nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate
alınır.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1 inci maddede belirtilen ceza oranında
(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)
gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı
durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve
varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre
tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün
olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye
gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi
haline ilişkin olarak 16.1.2 nci veya 16.1.3 üncü maddelerde yapılan düzenlemeler
uygulanmaz.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi
yer almaktadır.
Teknik Şartname “II. Yükümlülükler” başlığı altında “…
MADDE 4- Yüklenici Firmanın Yükümlülükleri:
A- Demirbaş ve Depolamaya İlişkin Yükümlülükler:
…
B-Yemek Üretimi ve Kontrolüne İlişkin Yükümlülükler:
…
C- Yemek Servis ve Dağıtımına İlişkin Yükümlülükler:
…
D-Gıda Maddelerine İlişkin Yükümlülükler:
…” düzenlemeleri yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip Sözleşmeler” başlıklı 5’inci
maddesi uyarınca, idarelerce yapılacak sözleşmelerde Tip Sözleşme hükümlerinin esas
alınacağı ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları
Tip Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezaların ne şekilde düzenleneceği belirtilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci
maddesinde sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranının
belirtileceği, 16.1.2’nci maddesinde ise belirli sayıda gerçekleşmesi halinde sözleşmenin
feshini gerektiren aykırılıklara ve bu aykırılıklarda uygulanacak ceza oranına tablo halinde
yer verileceği,
Buna göre Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesine ait 26.1’inci dipnottan tablo
kapsamında aykırılık hali olarak somut fiillere yer verilebileceği, cezaya ilişkin yazılacak
oranların ilk sözleşme bedelinin %2’sinden fazla olamayacağı, 26.2’nci dipnottan tablo
kapsamındaki yer verilen aykırılıklar için sözleşmenin feshini gerektiren toplam aykırılık
sayısının 30’dan az olamayacağı,
Anılan Tip Sözleşme’nin 16.1.3’üncü maddesinde ise 4735 sayılı Kanun’un 20’nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshini
gerektiren ağır aykırılık hallerinin belirtileceği,
Öte yandan anılan Tip Sözleşme’nin 16.1.5’inci maddesinden, 16.1.2’nci ve
16.1.3’üncü maddelerde yer verilen aykırılıklar kapsamında somut fiillere yer verilmemesi
halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar ve/veya fesih yaptırımlarının
uygulanmayacağı anlaşılmaktadır.
İdare tarafından Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde sözleşme hükümlerine
uyulmaması halinde sözleşme bedelinin onbinde 3’ü oranında ceza uygulanacağı yine aynı
Tasarı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan tabloda 10 bend halinde belirlenen aykırılıklar için
onbinde 3 oranında ceza uygulanacağı, ilgili aykırılıkların 3 kez tekrarı ve toplamda 30
aykırılığa ulaşması halinde sözleşmenin feshedileceği düzenlendiği, Tasarı’nın 16.1.3’üncü
bendinde ise ağır aykırılık hallerine ilişkin bir belirleme yapılmadığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin 16’ncı maddesine
ilişkin açıklamalar uyarınca; aynı maddenin 16.1.3 numaralı bendinde 4735 sayılı Kanun’un
20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece
feshedileceği aykırılık hallerinin yine idarece belirlenebileceği, bahse konu 16.1.3 numaralı
bendinde ağır aykırılık hallerini belirleme ve tanımlamada idarenin takdir yetkisinin
bulunduğu, mevzuatta söz konusu ağır aykırılık hallerinin belirlenmesini zorunlu kılan bir
düzenlemenin bulunmadığı anlaşıldığından, idare tarafından Sözleşme Tasarısı’nın
16.1.3’üncü maddesinde takdir yetkisine bağlı olarak ağır aykırılık hallerinin
belirlenmemesinde mevzuata bir uygunsuzluk bulunmadığı ve başvuru sahibinin bu yöndeki
iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Öte yandan Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinin 10’uncu bendinde “Bu
madde de ceza öngörülmeyen ancak, İdari ve Teknik şartnamelerde yer alan yükümlülüklerin
yerine getirilmediğinin tespit edilmesi” halinde onbinde 3 oranında ceza uygulanacağı, ilgili
aykırılığın 3 kez tekrarı ve toplamda 30 aykırılığa ulaşması halinde sözleşmenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
feshedileceğinin düzenlendiği görülmekle birlikte, özel aykırılık hallerinin düzenlendiği
16.1.2’nci maddede aykırılık hali olarak somut fiillere yer verilmesi gerektiği, oysa şikayete
konu aykırılık halinin somut fiilden uzak genel bir aykırılık durumunu ifade ettiği, dolayısıyla
söz konusu aykırılığın Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.5’inci maddesi gereğince 16.1.1’inci
maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla özel aykırılık hallerine yönelik
olarak bir belirsizlik bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “5-Teslim edilen araç-gereç, soğuk oda, makine, ocak, baca,
havalandırma sistemi, filtreler, sıhhi tesisatı ve benzerlerinin onarım ve periyodik bakımının
yapılmaması hallerinde” halinde onbinde 3 oranında ceza uygulanacağı, ilgili aykırılığın 3
kez tekrarı ve toplamda 30 aykırılığa ulaşması halinde sözleşmenin feshedileceği
düzenlemesinin,
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1.
Mülkiyeti Başkanlığımıza ait olan merkezi mutfaklar ve müştemilatı ile işletilmesi
yükleniciye verilecek olan diğer yemekhanelerde mevcut demirbaşlar ile müştemilatı için
yetkili servislerle anlaşma yapılarak bakım ve onarım giderlerinin tamamı yüklenici
tarafından karşılanacaktır
Yüklenici firma yemek hizmeti ve gıda konularında halen yürürlükte bulunan veya İşin
ifa süresince çıkarılacak kanun, yönetmelik, tüzük vb. mevzuatına uygun tedbirleri almak
zorundadır.
Yüklenicinin, İdarenin kendisine çalışma süresince kullanmak amacıyla teslim ettiği
demirbaşları kaybetmesi, hasar vermesi, kırması veya bu gibi nedenlerle geri verememesi
halinde; malzeme bedelini günün rayiç değeri üzerinden İdareye ödeyecektir.
Yüklenici, kendisine teslim edilen işyerlerini ve demirbaş malzemeleri üçüncü
şahıslara, kısmen veya tamamen devredemez ya da idarece yapılmış taksimatı değiştiremez.
Aksi halde meydana gelecek zarar, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın
takip eden ilk hak edişinden kesilecektir. Zararın 3. şahıslar tarafından yapılmış olması;
İdarenin, yükleniciden talep hakkını ortadan kaldırmaz
Yüklenicinin işi aksatması veya Başkanlık mensuplarının yemek talebinin
karşılanmaması halinde; İdarece temin edilecek yemek bedeli, yüklenici tarafından ödenir.
Aksi takdirde protesto çekmeye ve hüküm almaya hacet kalmaksızın yüklenicinin hak
edişinden kesilerek ilgilisine idare tarafından ödenir.” düzenlemesinin,
Teknik Şartname’nin “II. Yükümlülükler” başlığı altında “MADDE 3- İdarenin
yükümlülükleri:
a)-Yemekhanelerde mevcut veya sözleşme süreci içerisinde her ne şekilde olursa olsun
temin edilen (İdare tarafından) veya Başkanlığa ait olduğu tespit edilip tutanak altına alınan
demirbaşlar: yer teslimi esnasında veya tespit tutanağını müteakip 3 (üç) işgünü içerisinde
yükleniciye teslim edilecek ve işin sonunda evsaf ve miktar olarak aynen teslim alınacaktır.
…
MADDE 4- Yüklenici Firmanın Yükümlülükleri:
A- Demirbaş ve Depolamaya İlişkin Yükümlülükler:
1)-İdare tarafından kendisine teslim edilen demirbaşlar, davlumbaz tipi yangın
söndürme sistemlerini tekniğine uygun bir biçimde kullanmak, mutfak havalandırma sistemi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
filtrelerini yılda üç defa değiştirmek, periyodik bakım ve onarımları için yetkili servisler ile
işe başlama tarihinden itibaren 7 (yedi) gün içerisinde anlaşma yaparak anlaşmanın bir
suretini İdareye ibraz etmek, günlük bakım ve onarımlarını yaptırmak, işin sonunda bu
malzemeleri aynen (miktar ve evsaf olarak) geri teslim etmek,…” düzenlemesinin yer aldığı
görülmüştür.
Öte yandan Teknik Şartname’nin ekinde (Ek-9) ihale konusu işin görüleceği
yemekhanelerin her biri için ayrı ayrı demirbaş listelerine yer verildiği görülmüştür.
Yukarda aktarılan Teknik Şartname maddelerinde, idarece yemekhanelerde mevcut
olan veya sonradan temin edilen demirbaşların yükleniciye teslim edileceği, yüklenicinin söz
konusu demirbaşların periyodik bakım ve onarımları için yetkili servisler ile anlaşma
yapmak, günlük bakım ve onarımlarını yaptırmak ve işin sonunda bu malzemeleri miktar ve
evsaf olarak aynen teslim etmek yükümlülüğünün bulunduğunun düzenlendiği,
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinin 5’inci bendinde, onarım ve periyodik
bakımının yapılmaması hallerinde onbinde 3 oranında ceza uygulanacağı, ilgili aykırılığın 3
kez tekrarı ve toplamda 30 aykırılığa ulaşması halinde sözleşmenin feshedileceğinin
düzenlendiği, her bir yemekhanedeki demirbaş listelerine de Teknik Şartname ekinde yer
verildiği görülmüştür.
Bu çerçevede şikayete konu “Malzemeli Yemek Hazırlama ve Dağıtım İşi”
kapsamında idarece işin kesintisiz ve aksamadan yürütülmesini sağlamak amacıyla
demirbaşların yükleniciye tesliminin sağlandığı, yüklenicinin kullanımına tahsis edilen
makine ve ekipmanın işin devamı süresince sorunsuz çalıştırılabilmesi amacıyla periyodik
bakım ve onarımları için yetkili servisler ile anlaşma yapılmasının öngörüldüğü, söz konusu
demirbaşların bakım ve onarımının ayrı bir işin konusu değil asıl işin ayrılmaz bir parçası
olduğu, ayrıca demirbaşların neler olduğunun Şartname ekinde liste halinde düzenlendiği
görülmüştür.
Öte yandan Teknik Şartname’de yüklenicinin kendisine teslim edilen demirbaşları
tekniğine uygun bir biçimde kullanma sorumluluğunun düzenlendiği, ayrıca Sözleşme
Tasarısında yüklenicinin, demirbaşları kaybetmesi, hasar vermesi, kırması veya bu gibi
nedenlerle geri verememesi halinde, malzeme bedelinin günün rayiç değeri üzerinden idareye
ödeneceğinin düzenlendiği, söz konusu düzenlemelerden yüklenicinin kendisine teslim edilen
demirbaşları idareye zarar verme kastı olmadan basiretli tacir sıfatıyla kullanması gerektiğinin
anlaşıldığı, söz konusu madde düzenlemelerinin kusur sorumluluğunu kapsadığı,
Diğer taraftan 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip Sözleşmeler”
başlıklı 5’inci maddesi uyarınca, idarelerce yapılacak sözleşmelerde Tip Sözleşme
hükümlerinin esas alınacağı, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan
Hizmet Alımları Tip Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezaların ne şekilde düzenleneceğinin
belirtildiği, buna göre, cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususların
Sözleşme Tasarısı’nın 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29’uncu maddelerinde düzenlendiği, bu
hususlara ilişkin olarak söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer
düzenlemelerin sadece 16.1.1’inci madde kapsamında değerlendirileceği, ancak Sözleşme
Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde ceza düzenlemelerinin belirtilmesi halinde Sözleşme
Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde düzenlenen yaptırımların dikkate alınması gerektiği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
dikkate alındığında, isteklilerin cezai işlem bakımından Sözleşme Tasarısı’nın 16.’ncı
maddesinde yapılan düzenlemelerden sorumlu tutulacağı, Teknik Şartname’nin 3 (a) ve
Sözleşme Tasarısı’nın 36.1’inci maddesinde yapılan durumlara göre herhangi bir yaptırım
uygulanamayacağı değerlendirilmiş olup, başvuru sahibinin iddialarının uygun olmadığı
sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
“
Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinde İdareler, bu
Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği,
kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve
kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının
içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde “(1) İhale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren
idari şartname, sözleşme tasarısı ve teknik şartname ile gerekli diğer belge ve bilgiler
bulunur...” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İdari şartname” başlıklı 14’üncü maddesinde “(1) İdare,
uygulayacağı ihale usulüne ilişkin bu Yönetmelik ekinde yer alan tip idari şartnameyi esas
alarak idari şartnamesini hazırlar. Tip idari şartnamede boş bırakılan veya dipnota alınan
hususlar, işin özelliğine göre 4734 sayılı Kanun, 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir...”
hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) İşin teknik
ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dahil
edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği
sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için
fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. Bu şartnamelerde yerli isteklilerin katılımını engelleyici
düzenlemelere yer verilemez.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.
(3) Teknik şartnamenin idare tarafından hazırlanması esastır. Ancak, işin özelliğinin
gerektirdiği hallerde ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla teknik şartname, Kanun
hükümlerine uygun olarak danışmanlık hizmet sunucularına hazırlattırılabilir.
(4) İhale konusu işte kullanılacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipmanın teknik
özellikleri, öncelikle yerli malının da kullanılmasını sağlayacak şekilde belirlenir. Bunlara
ilişkin kullanım kılavuzlarına yönelik teknik şartnamede düzenleme yapılabilir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “...79.2.2. İstekliler aşırı
düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
…
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları
belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle (“ana girdi”, “işçilik” ve
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez...” açıklaması yer
almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Başkanlığımız birimleri ve diğer birimlerde görevli 1.300 personel için
01/01/2024-31/12/2024 tarihleri arasında 248 (İkiyüzkırksekiz) gün üzerinden, İdaremiz
mutfağında yemek pişirilmesi, taşınması, korunması ve her türlü servis hizmetleri ile yemek
sonrası hizmetleri kapsamında servislerin toplanması, bulaşıkların toplanıp yıkanması,
yemekhane ve müştemilatının temizlenmesi, tertip ve tanzim işleri
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
322.400 öğün yemek
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer:
A)- Üretim Mutfağı ve yemekhaneleri:
…” düzenlemesinin,
Teknik Şartname’nin “Yüklenici firmanın yükümlülükleri” başlıklı 4’üncü
maddesinde “D-Gıda Maddelerine İlişkin Yükümlülükler:
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri. Bitki Sağlığı. Gıda ve Yem Kanunu, benzer şekilde
çıkarılmış veya çıkarılacak (Resmi Gazetede yayımı veya yürürlük tarihi geçerli olmak üzere)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
kanun, KHK, tüzük, yönetmelik, vb. yasal düzenlemeler ile getirilen sorumluluk ve
yükümlülükler yerine getirilecek ve bu tür düzenlemeler ile istenen belgeler İdareye ibraz
edilecektir.
Yemekte kullanılacak gıda madde ve malzemelerinin tamamı: kontrol teşkilatında
görevlendirilen personelin denetimine tabi olup, uygun görülmeyenlerin kullanılmasına
müsaade edilmeyecektir.
İdarece yapılacak denetimlere, yüklenici veya temsilcisi de katılabilir. Herhangi bir
kusur veya eksiklik tespit edildiğinde, durum en az üç imzalı (yüklenicinin sorumlu personeli
dahil) bir tutanakla tespit edilerek şartname hükümleri çerçevesinde gereği yapılacaktır.
Tutanağın yüklenici veya yetkilisi tarafından imzalanmaması halinde, imzadan kaçındıkları
tutanakta belirtilecek ve kontrol teşkilatının tuttuğu tutanak geçerli olacaktır.
Bütün gıda maddelerini, temiz kaplarda ve vasıtalarda (dış tesirlere karşı muhafazalı
ve örtülü, toz. yağmur gibi etkenlerden korunacak şekilde) nakletmek, dondurulmuş ve
şoklanmış hazır gıda ürünlerinin kullanımı, İdarenin iznine tabi olup raf ömrü geçmiş ürünler
kesinlikle kullandırılmayacaktır.
1)-Etler: Eller: taze, kokusuz, temiz, orta yağlı, veteriner kontrol damgalı. Belediye ve
Hıfzıssıhha kararları ile gıda maddeleri tüzüğüne uygun ve ellerin kesimi ile teslim tarihi
arasındaki fark en çok 5 gün olacaktır.
Dana Eti, kalçalı uzun but olacaktır.
Kıymalar, dana etinden imal edilecek: mamul olarak salın alınmayacaktır.
Koyun eti. tam gövde halinde veya çatal olarak (kuyruksuz) temin edilecektir.
Yemeklerde: ithal, dondurulmuş, şoklanmış. doğranmış veya mamul hale getirilmiş
kırmızı el kullanılmayacaktır.
Etler; Gıda. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından izin almış kombinalardan alınacak,
etlerin İdareye tesliminde kombinanın Gıda. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından almış
olduğu izin yazısı ile etlere ilişkin veteriner ve kesim raporu İdareye ibraz edilecektir.
Etler tüketilene kadar kapalı yerlerde muhafaza edilecek, (kıyma, kullanılmasına yakın
hazırlanacaktır.)
Tavuk eli. tavuk bul tavuk kanal veya göğüs olarak: taze ve çok iyi temizlenmiş şekilde
getirilecek ve aynı şekilde verilecektir. Tavuk etinin kesimi ile teslim tarihi arasındaki fark en
çok 2 gün olacaktır.
Balık diri, gözleri parlak, solungaç altları kırmızı temizlenmiş ve yıkanmış olacaktır.
Sonbahar, kış, ilkbahar aylarında mutlaka taze, yaz aylarında ise şoklanmış balık ürünleri
verilebilecektir.
2)-Kuru Gıdalar: Pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi kuru gıda
maddeleri; temiz, bit yeniksiz, küfsüz, kokusuz, böceksiz normal irilik ve dolgunlukla olacak,
kolay pişecek ve lezzetli olacaktır. İçerisinde taş. toprak, kum gibi yabancı maddeler
bulunmayacaktır. Gıda Maddeleri Tüzüğüne. Belediye ve Hıfzısıhha Kurallarına uygun
olacaktır. Bu özelliği taşımayan kuru gıda maddeleri kullanılmayacaktır.
3)-SebzeIer: Mevsimine göre: taze (ıspanak vb. sebzeler hariç), olgun ve normal
büyüklükte olacak: ezik, çürük, küflü, kurtlu, çamurlu, buruşmuş, sararmış, kartlaşmış
olmayacak. Gıda Maddeleri Tüzüğü ile Belediye ve Hıfzısıhha Kurallarına uygun ve I inci
kalite olacak, aksi takdirde kullanılmasına müsaade edilmeyecektir. Depolama esnasında
tahta kasa kullanılmayacaktır.
4)-Meyveler: Mevsimine göre; taze, olgun ve normal büyüklükte, tatlı, lezzetli ve renk
olarak uygun renkle olacak; çürük, kurtlu, küflü, ezik. ekşi, buruk, normalden daha yumuşak
veya sert, kurumuş, buruşmuş, kirli, çamurlu, lekeli, kelek veya ham olmayacak (standart ve 1
inci kalite olacak). Gıda Maddeleri Tüzüğü ile Belediye ve Hıfzısıhha Kurallarına uygun
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
olacak, belirtilen özellikleri taşımayanların servis yapılmasına izin verilmeyecektir.
5)-Tatlılar ve Kompostolar: Hamur işleri, sütlü mamuller, meyve kompostoları, aşure,
dondurma, cezerye. helva (un, irmik ve tahin helvası vb.) gibi tatlılar: mamul olarak satın
alınacağı gibi üretimi yüklenici tarafından da yapılabilir. Her iki halde de uygun lal. kıvam,
taze, standart ve 1 inci kalite olacaktır. Tatlı ve kompostolarda, tatlandırıcı olarak sadece toz
şeker kullanılacak suni tatlandırıcılar ve glikoz kullanılmayacaktır. Aynı şekilde sütlü
tatlıların üretiminde de sadece 1.kalite süt kullanılacaktır.
6)-Yoğurt ve Ayran: Tüm süt ve süt ürünleri lam yağlı ve 1. kalite olarak temin
edilecektir. Ekşi, sulu ve bozuk olmayacak. (TSE standartlarına uygun, vakumlu ve en iyi
kalitede olacak) yoğurt ve ayranın kalitesi, kontrol teşkilatınca belirlenecektir.
7)-Meşrubatlar: Meyve suları, maden suyu, şalgam suyu, limonata. gazoz ve kolalar;
TSE standartlarına ve Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine uygun olacak ve ayrıca soğuk olarak
servis yapılacaktır.
8)-Salatalar ve Turşular: Mevsim salatalarında kullanılacak domates, turp, havuç vb.
en iyi kalitede olacak ve çok temiz yıkanacaktır. Salatalara 1 inci kalitede zeytinyağı
kullanılacak. TSE standartlarına uygun olacak ve evsafı, kalite ve markası kontrol teşkilatınca
belirlenecektir. Salatalarda taze limon kullanılacaktır.
Turşular kaliteli ve TSE standartlarına uygun olacak, suyu berrak olup, çok tuzlu
olmayacak. Gıda Maddeleri Tüzüğü ile Belediye ve Hıfzısıhha Kurallarına uygun olacak
(salatalık turşusu 1 numara olacak), aksi takdirde servis yapılmasına izin verilmeyecektir.
9)-Yağlar: Yemeklerde en kaliteli ay çiçek yağı, tatlılarda pastacılık yağı, salatalar ve
zeytinyağlı yemeklerde 1 inci kalite zeytinyağı kullanılacaktır. Yemeğin özelliğine göre zorunlu
hallerde margarin veya tereyağı kullanılacaktır. Kullanılan sıvı yağlar ve margarin TSE
standartlarına uygun olacak, kalitesiz ve bozuk yağlar kullanılmayacaktır. Gerektiğinde yağ
evsafı, kalite ve markası kontrol teşkilatınca belirlenecektir.
10)-Salçalar: Yemeklerde kullanılan salça, domates salçası olacak, imalatçısı, menşei
ve kullanım süresi belirlenmiş, orijinal ambalajlarda ve TSE standartlarına uygun olacak.
Gıda Maddeleri Tüzüğü ile Belediye ve Hıfzısıhha Kurallarına uygun olacak, gerekliğinde
salça evsafı, kalite ve markası kontrol teşkilatınca belirlenecektir.
11)-Dondurulmuş Ürünler. -18 derece (asgari) ısıda frigo firik arabalarda getirilmek
ve aynı ısıda muhafaza edilmek koşulu ile sadece kullanımına izin verilen belli ürünlerden
oluşacaktır. Bu ürünlerden; çözülmüş, yarı çözülmüş, hava almış veya bozulmuş ürünlerin
kullanımına izin verilmeyecektir. Ayrıca; orijinal ambalajlarda ve TSE standartlarına uygun
olacak. Gıda Maddeleri Tüzüğü ile Belediye ve Hıfzısıhha Kurallarına uygun olacak,
gerektiğinde ürün evsafı, kalite ve markası kontrol teşkilatınca belirlenecektir.”
düzenlemesinin,
Anılan Şartname’nin “Örnek menüler ve yemek çeşitleri” başlıklı 5’inci maddesinde
“A)-BİRİNCİ YEMEK: Çeşitli çorbalar veya sulu yemeklerdir.
B)-İKİNCİ YEMEK: Haftanın 3 gününde et yemeği verilecektir.
-Haftada bir gün haşlama, kızartma, tas kebabı, rosto, kağıt kebabı, biftek, ızgara,
kavurma vb. et yemekleri.
-Haftada bir gün; kuru, sulu veya soslu köfte yemekleri,
-Haftada bir gün; Tavuk veya Balık eti gibi beyaz et yemekleri, eşit olarak
paylaştırılarak verilecektir.
-Haftanın iki gün ise mevsimine göre şoklanmış, kuru veya taze elli sebze yemekleri
verilecektir.
-İdarece gerek görülmesi veya yüklenici firmanın talep etmesi halinde karşılıklı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
mutabakat ile menülerin verilme günleri, birbiri ile değiştirilebilir. Yüklenici firmanın talebi,
İdarenin de uygun görmesi halinde sebze yemeği verildiği günlerden birinde tavuk yemeği
verilebilir.
C)-ÜÇÜNCÜ YEMEK: Pirinç pilavı, bulgur pilavı, kuskus pilavı, makarna (kıymalı,
peynirli veya fırında), börekler (peynirli, patatesli veya kıymalı), zeytinyağlı dolmalar,
zeytinyağlı yemekler (barbunya, pilaki. piyaz vb.), sebze kızartmaları vb.dir. Bu yemeklerden
makarna ve böreklerde kapalı tenekede birinci sınıf beyaz peynir veya kaşar peynir
kullanılacak, lor kesinlikle kullanılmayacaktır.
D)-DÖRDÜNCÜ YEMEK: Çeşitli hamur işi tatlılar (cevizli veya fıstıklı baklavalar, un
ve irmik helvası, lokma, tulumba tatlısı vb.), muhallebi, keşkül, aşure, tahin helvası, kabak
tatlısı, ayva tatlısı vb. olacaktır.
Mevsimine göre meyveler (elma, armut, üzüm, çilek, kavun, karpuz, erik, şeftali,
kayısı, kiraz, yenidünya, portakal, mandalina, muz vb.dir). kompostolar (elma. erik, üzüm,
çilek, kayısı, vişne vb. dir). meşrubatlar (meyve suları, gazoz, kola vb.dir). ayran, yoğurt,
cacık, mevsim salataları ve turşu da dördüncü yemek çeşitlerindendir.
Ancak:
-Çorba bulunmayan günlük yemek listelerinde yukarıda belirtilen sıralama (2, 3. 4)
yer değiştirebilir veya aynı gruplan iki ayrı yemek verilebilir.
-Pilav garnili ana yemeklerde de sıralama (3. 4) değişebilir veya aynı gruptan iki ayrı
yemek verilebilir.
-İdare tarafından yazılı olarak düzenlenen aylık yemek listesi ile bu sıralama
değiştirilebilir veya yeni bir sıralama oluşturulabilir.
-Yüklenici ve İdare için herhangi bir yükümlülük içermemekle birlikte teklif fiyatın
hesaplanmasında kullanılabilecek iki haftalık örnek yemek listesi ve bu yemeklere ait ana
girdileri içeren reçeteler (EK: 8, EK: 8/a, EK:8/b, EK:8/c, EK:8/d)"de belirtilmiştir.”
düzenlemesinin yer aldığı,
Teknik Şartname’nin ekinde ise “Ek-2: Yemek porsiyonlarının asgari gramaj listesi”,
“Ek-8: İki haftalık örnek menü”, “Ek-8: Yemekler (Çiğ girdi miktarları)”na yer verildiği
görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, idarelerin yapılacak ihalelerde
saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların
uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını
sağlamakla sorumlu olduğu, teknik şartnamelerin idarenin alım konusu ihtiyacına göre
hazırlanacağı ve bu ihtiyacı karşılayacak ürünlerin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir
parçası olan teknik şartnamelerde yer verileceği, belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün
istekliler için fırsat eşitliğini sağlaması gerektiği anlaşılmıştır.
Öte yandan aktarılan Tebliğ maddeleri gereğince, malzemeli yemek hizmet alımı
ihalelerinde idarelerin doküman içerisinde en az iki haftalık örnek menülere yer vermesi
gerektiği, anılan menülerin aşırı düşük teklif değerlendirilmesi aşamasında kullanılacağı,
isteklilerin tekliflerini ne şekilde oluşturduklarını bu örnek menüler doğrultusunda
belgelendireceği, idarelerin de söz konusu açıklamaları anılan menülerde yer alan yemek
gramajları, tarifleri ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde belirtilen
açıklamalar doğrultusunda değerlendirecekleri anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
Bu kapsamda idarece gıdaların evsafına dair düzenlemelerin idarenin takdir yetkisi
kapsamında ihtiyacın niteliğine göre genel veya ayrıntılı olarak düzenlendiği, buna göre
idarece Teknik Şartname ve eklerinde evsafa yönelik genel olarak düzenlemeler yapıldığı,
teklif fiyatın hesaplanmasında kullanılabilecek iki haftalık örnek yemek listesi ve bu
yemeklere ait çiğ girdilerin ve gramajlarının belirlendiği dikkate alındığında tekliflerin
sağlıklı bir şekilde hazırlanmasını ve değerlendirilmesini engelleyen bir husus bulunmadığı
sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin, “Yağlar” başlığı altında yağın birinci kalite zeytinyağı
kullanılacağının ifade edilmesine rağmen, gramaj listelerindeki yemek içeriklerinde yağların
hangi çeşidinin kullanılacağı belirsizlik taşıdığı, bu nedenlerle normal sıcaklıkta sıvı halde
bulunan yağ çeşitleri arasında; natürel sızma yağı, ayçiçek yağı, zeytinyağı, mısır yağı, kanola
yağı, fındık yağı, susam yağı, soya yağı, üzüm çekirdeği yağı, Hindistan cevizi yağı ve
pamuk yağı yer aldığı açık olup istenen yağ türünün evsafında kullanılacak yağların PH
değerlerinin de belirtilmesi gerektiği” iddiasının incelenmesi neticesinde ise,
Örnek menüdeki yemeklere ait çiğ girdi ve gramajlarının belirlendiği listede “sıvı
yağ” ifadesinin bulunduğu görülmekle birlikte, Teknik Şartname’nin “Yüklenici firmanın
yükümlülükleri” başlıklı 4’üncü maddesinde “D-Gıda Maddelerine İlişkin Yükümlülükler”
başlığı altında “9)-Yağlar: Yemeklerde en kaliteli ay çiçek yağı, tatlılarda pastacılık yağı,
salatalar ve zeytinyağlı yemeklerde 1 inci kalite zeytinyağı kullanılacaktır. Yemeğin özelliğine
göre zorunlu hallerde margarin veya tereyağı kullanılacaktır. Kullanılan sıvı yağlar ve
margarin TSE standartlarına uygun olacak, kalitesiz ve bozuk yağlar kullanılmayacaktır.
Gerektiğinde yağ evsafı, kalite ve markası kontrol teşkilatınca belirlenecektir.”
düzenlemesinin yapıldığı, anılan düzenlemeden, yemeklerde en kaliteli ay çiçek yağı,
tatlılarda pastacılık yağı, salatalar ve zeytinyağlı yemeklerde 1’inci kalite zeytinyağı
kullanılacağı, yemeğin özelliğine göre zorunlu hallerde margarin veya tereyağı
kullanılacağının belirtildiği, buna göre dokümanda hangi yağ çeşidinin kullanılacağına
yönelik bir belirsizlik bulunmadığı,
“Kullanılacak yağların PH değerlerinin belirtilmesi” iddiasının gıdaların evsafına
ilişkin olduğu ve evsaf ile ilgili idarece takdir yetkisine ve ihtiyaca binaen genel olarak
düzenlemeler yapıldığı,
“Yemeklerde kullanılacak malzemelerin ne çeşit (marka) isteneceğinin belirsizlik
taşıdığı” iddiası ile ilgili olarak; Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’inci
maddesi gereğince teknik şartnamelerde, belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya
ürün belirtilemeyeceği, belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyeceği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “İhale Konusu İşe İlişkin Bilgiler” başlıklı 1’nci maddesinde
“Başkanlığımız birimleri ve diğer birimlerde görevli 1300 personel için 01/01/2024-
31/12/2024 tarihleri arasında 248 (İkiyüz kırk sekiz) gün üzerinden. İdaremiz mutfağında
yemek pişirilmesi, taşınması, korunması ve her türlü servis hizmetleri ile yemek sonrası
hizmetleri kapsamında servislerin toplanması, bulaşıkların toplanıp yıkanması, yemekhane ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
müştemilatının temizlenmesi, tertip ve tanzim işleri hizmetlerini kapsar.” düzenlemesinin,
Anılan Şartname’nin “Hizmete Ait Bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “a)-Üretim
mutfak, yemekhane ve bunların müştemilatlarında mevcut (EK:9/l’den 9/23 ’e kadar) İdareye
ait demirbaşları kullanmak, eksik olanların EK:11’e göre firma tarafından tamamlanması
suretiyle; Başkanlığımızca istihdam edilen ve 1 inci maddede sayıları belirtilen personele,
günlük 1 öğün yemek ile İdarece demirbaş ve üretim malzemeleri karşılanacak olan sıcak ve
soğuk içecek üretimi ve dağıtımı.
b)-Yemekler için gerekli olan gıda maddelerinin alımı, stoklanması. pişirilmesi ve
servis edilmesi.
c)-Mutfak yemekhane ve bunların müştemilatında mevcut tüm malzemelerin
temizliğinin ve bakımının yapılması.” düzenlemesinin,
Aynı Şartname’nin “Yüklenici Firmanın Yükümlülükleri” başlıklı 4’üncü maddesinde
“…
B-Yemek liretimi ve Kontrolüne İlişkin Yükümlülükler:
1)- İdarenin onayını müteakip yürürlüğe giren yemek listelerine göre üretimi İdarenin
mutfağında yapmak.
2)- İdarenin onayı alınmadan yemek listesinde değişiklik yapılmayacaktır. Yemekleri,
her öğün asgari dört çeşit ve 1 inci kalite olarak vermek.
…
7)-Doğal Afet, kanuni grev, salgın hastalık, su-sel baskını, yangın ve üretimin
yapılmasına engel olabilecek bir nedenin ortaya çıkması olasılığına karşı yüklenicinin Ankara
il sınırları içinde kendisinin veya kiraladığı İhale yeterliliklerine sahip mutfağında normal
yemek menüsünde belirtilen yemekleri üretmek. Yüklenicinin Ankara İl sınırları içinde kendi
mutfağının bulunmaması halinde kiralama sözleşmesini işe başlama tarihinden itibaren 10
gün içinde İdareye sunmak
İdarenin isteği doğrultusunda yemeğin kahvaltı şeklinde verilmesi halinde; verilecek
kahvaltı, gramaj (EK:3) listeye uygun olacaktır. Yemek listesinde yer alan yemeklere ait bir
malzeme veya malzemeler gramaj listelerinde yer almamış ise tutanakla tespit edilerek,
gramajları belirlemek için kontrol teşkilatının denetiminde örnek üretim yapmak”
düzenlemesinin yer aldığı,
Teknik Şartname’nin ekinde “EK-3: Kahvaltı Gramaj Listesi” nin yer aldığı, listede
çay ve ekmek de dahil olmak üzere 6 başlık altında 13 çeşit malzemenin belirlendiği,
Listede “NOT: 1- Kahvaltı 4 çeşit olarak en kaliteli ürünlerden seçilecek olup, peynir
çeşitlerinden biri ile tereyağ, çay ve ekmek her kahvaltıda mutlaka verilecek, diğerleri ise (3
ve 4 üncü gruptan 1’er çeşit) seçenekli olarak menüde yer alacaktır.” ifadelerinin yer aldığı
görülmüştür.
İhale konusu işin Başkanlık birimlerinde görevli 1300 personel için 01.01.2024-
31.12.2024 tarihleri arasında 248 (İkiyüz kırk sekiz) gün üzerinden idare mutfağında yemek
pişirilmesi, taşınması, korunması ve her türlü servis hizmetleri ile yemek sonrası hizmetleri
kapsamında servislerin toplanması, bulaşıkların toplanıp yıkanması, yemekhane ve
müştemilatının temizlenmesi, tertip ve tanzim işleri hizmetlerini kapsadığı, buna göre ihale
konusu iş kapsamında, istihdam edilen 1300 personelin 248 (İkiyüz kırk sekiz) gün üzerinden
günlük 1 öğün yemek ile sıcak ve soğuk içecek üretimi ve dağıtımının amaçlandığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
Öte yandan Teknik Şartname’de doğal afet, kanuni grev, salgın hastalık, su-sel
baskını, yangın ve üretimin yapılmasına engel olabilecek bir nedenin ortaya çıkması
olasılığında yüklenicinin Ankara il sınırları içinde kendisine ait veya kiraladığı mutfakta
yemekleri üreteceği, böyle bir durumda idarenin isteği doğrultusunda yemeğin kahvaltı
şeklinde verilmesinin istenebileceği, bu durumda verilecek kahvaltının Ek-3’te düzenlenen
listeye uygun olacağının düzenlendiği,
Teknik Şartname’nin ekinde kahvaltı gramaj listesinin yer aldığı, söz konusu listede 6
başlık altında kahvaltı çeşitlerine yer verildiği, 4 çeşit olarak verilecek kahvaltıda peynir
çeşitlerinden biri ile tereyağ, çay ve ekmeğin her kahvaltıda mutlaka verileceği, 3 ve 4’üncü
gruptan 1’er çeşidin ise seçenekli olarak menüde yer alacağının düzenlendiği anlaşılmıştır.
İsteklilerin aşırı düşük teklif değerlendirilmesi aşamasında örnek menüleri
kullanacağı, tekliflerini ne şekilde oluşturduklarını bu örnek menüler doğrultusunda
belgelendireceği, idarelerin de söz konusu açıklamaları anılan menülerde yer alan yemek
gramajları, tarifleri ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde belirtilen
açıklamalar doğrultusunda değerlendirecekleri,
Bu çerçevede ihale konusu işin, istihdam edilen 1300 personele 248 (İkiyüz kırk
sekiz) gün üzerinden günlük 1 öğün yemek verilmesi işi olduğu, olağanüstü haller nedeniyle
idarenin mutfağının kullanılamaması durumunda bir alternatif olarak idarece yemeğin
kahvaltı şeklinde verilmesinin istenebileceğinin düzenlendiği, dolayısıyla kahvaltı menüsünün
olası bir duruma ilişkin olarak idarece istendiği, iki haftalık örnek menünün 1 öğün yemek
üzerinden hazırlandığı, yani idarece doküman kapsamında yer alan örnek menünün ana
yemekler üzerinden oluşturulduğu, kahvaltıyı içermediği, buna göre aşırı düşük teklif
sorgulaması aşamasında isteklilerin zaten kahvaltı menüsü üzerinden aşırı düşük teklif
açıklaması yapmayacağı dikkate alındığında, başvuru sahibinin, kahvaltıya ilişkin mevcut
düzenlemenin aşırı düşük tekliflerin eşit şartlarda açıklanmasına ve değerlendirilmesine
engelleyici nitelikte olduğuna dair iddialarının uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan 11 çeşit kahvaltı malzemesinden 5 adedini seçme noktasında bütün
isteklilerin eşit şartlarda teklif verdiği, bu anlamda eşit şartlarda açıklanmasına ve
değerlendirilmesine engelleyici nitelikte olduğu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Öte yandan dokümanda kahvaltı çeşitlerinin en kaliteli ürünlerden seçileceğinin ifade
edildiği, basiretli bir tacir olarak “en kaliteli” ifadesinden kalite belirlemesinin yapılabileceği,
bu anlamda başvuru sahibinin, kahvaltı ürünlerinin evsafına yer verilmediği iddiasının da
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt
bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı
ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının
başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi
üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru
bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer
hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/059
: 7
: 06.12.2023
: 2023/UH.I-1487
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddiasında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.