Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
/
2023/1225448-Şoförü ile Birlikte Yakıt Hariç Taşıt Kiralama
Bilgi
İKN
2023/1225448
Başvuru Sahibi
Karalar Müt. Müh. Taş. Gıda Elektrik Petrol Ürünleri Tem. Turizm Taah. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
İşin Adı
Şoförü ile Birlikte Yakıt Hariç Taşıt Kiralama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
BAŞVURU SAHİBİ:
Karalar Müt. Müh. Taş. Gıda Elektrik Petrol Ürünleri Tem. Turizm Taah. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1225448 İhale Kayıt Numaralı “Şoförü ile Birlikte Yakıt Hariç Taşıt Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından
04.12.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Şoförü ile Birlikte Yakıt Hariç Taşıt
Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Karalar Müteahhitlik Mühendislik Taşımacılık Gıda
Elektrik Petrol Ürünleri Temizlik Turizm Taah. ve Tic. Ltd. Şti.nin 28.11.2023 tarihinde
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.11.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru
sahibince 11.12.2023 tarih ve 121139 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.12.2023 tarihli
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/1395 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin yeterlik kriterlerine ilişkin maddelerinin çelişkili olduğu,
“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinin
7.5.4’üncü maddesinde özel bir belgenin yeterlik kriteri olarak belirtilmediği, ancak “Diğer
hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde düzenleme yapıldığı, bu düzenleme ile ilgili Bakanlar
kurulu kararı doğrultusunda tanımlanan bedel dâhilinde teklif verilmesinin şart koşulduğu,
ancak İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde özel bir düzenlemeye yer verilmediğinden
araç listesinin bir yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, aynı İdari Şartname’nin 7.5.5’inci
maddesi gereğince söz konusu araç listesinin yeterlik kriteri olarak dikkate alınamayacağı ve
yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen listeyi sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme
dışı bırakılamayacağı, bu durumda araçların ilgili Bakanlar Kurulu kararına uygun olup
olmadığına ilişkin değerlendirmenin ancak sözleşme aşamasında yapılabileceği,
2) Teknik Şartname’de binek araçlar için belirlenmiş olan teknik özelliklerin tek bir
otomobil markasını işaret ettiği, “teknik, sedan, dizel, manuel ve %50 üstü yerlilik ve arka
kol dayama” gibi belirlenmiş tüm özelliklerin sadece “Renault Megan İcon tipi” aracı
tanımladığı, bununla birlikte, tanımlanmış olan aracın üretimine 2018 yılında başlanmış
olmasına rağmen araç tipinin 2020 yılından sonra üretilmediği, bu araç dışında hiçbir marka
ve tipteki aracın belirtilen özellikleri karşılamadığı, örneğin benzer teknik özelliklere sahip
Toyota marka araçların dizel değil de benzinli olduğu; Tofaş Fiat Egea’nın da yerlilik oranını
sağladığı, ancak çift bölgeli otomatik klima özelliğini sağlamadığı;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
Aynı Teknik Şartname’nin 2.1.2’nci maddesinde de 2006/10193 ve 2014/6814 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararlarına göre binek taşıtların üretim şeklinin en az %50’sinin yerli üretim
olacağının düzenlendiği, ihale dokümanında tanımlanmış olan araca ilişkin olarak Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığınca tanzim edilen yıllara ait yerli muhteva oranı listesine bakıldığında,
yerlilik oranının %50’nin altında olduğunun açıkça görülebildiği; diğer yandan, 2020 yılı ve
öncesinde üretilmiş olan bu araçların aranılan 2020 model yılı ve en fazla 75.000 km’de olma
şartını sağlamalarının imkânsız olduğu, belirtilen özelliklere göre teklif veren ve ihale
üzerinde bırakılacak olan isteklinin işin yürütülmesi safhasında, bu araç dışında farklı bir
aracı çalıştırmak istemesi ve idarece bu duruma onay verilmesi halinde ihalede edimin ifasına
fesat karıştırma suçunun işlenmiş olacağı, bu nedenle binek araçlara ilişkin bu teknik
özelliklerin yeniden gözden geçirilerek %50 yerlilik şartını sağlayabilecek çeşitli marka ve
model tipinde araçların tanımlanması gerektiği,
3) İhale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlarda hem belirli bir km sınırlaması
hem de yıl şartı getirilmesinin rekabeti kısıtladığı, 2020 model ve üstü olarak tanımlanan ve
işe başlama aşamasında 4 yaşında olması istenilen araçların 75.000 ve 140.000 km’de
olmalarının mümkün olmadığı, araçların istenilen diğer teknik özellikleri de dâhil edildiğinde
ihalede teklif sunulmasının zorlaştığı ve ilgili düzenlemenin haksız rekabete yol açtığı,
nitekim idarenin bölge müdürlüklerinde hizmet sunan hiçbir yüklenicinin ihaleye teklif
veremediği, günde sınırsız km yapılması planlanan iş kapsamında isteklilerin daha yeni araç
teklif etmeye yönlendirdiği, söz konusu düzenlemenin, 30.06.2021 tarihli Resmî Gazete’de
yayımlanan 2021/14 sayılı “Tasarruf tedbirleri” konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’ne
aykırılık teşkil ettiği, anılan Genelge’de araçların, taşıtların kullanım süresi ve maliyet
analizleri dikkate alınarak en ekonomik yöntemle edinilmesinin istenildiği, bu nedenle araç
modellerinin 2012 model ve üzeri olarak belirlenmesi gerektiği,
4) Teknik Şartname’nin “Kiralanacak Minibüslerin Teknik Özellikleri” başlıklı
maddesinde “Minibüsler; 9+1 - 16+1 yolcu kapasiteli aralığında en az 2020 model (siyah,
füme, gri veya beyaz renk) olacaktır…” düzenlemesinin yer aldığı, birim fiyat teklif
cetvelinde de 9+1, 10+1, 11+1, 13+1, 14+1 ve 15+1 yolcu kapasiteli minibüsler için ayrı satır
açıldığı, ancak tanımlanmış olan 9+1, 10+1, 11+1, 14+1 ve 15+1 yolcu kapasiteli
minibüslerin hiçbir marka adı altında imalatının ve üretiminin bulunmadığı, tanımlanan yolcu
kapasiteli hiçbir aracın fabrika çıkışlarında koltuk kapasitelerinin bulunmadığı, aynı zamanda
model, yaptığı km ve model yılı gibi diğer özellikler de dikkate alındığında araç temininin
mümkün olamayacağı, nitekim idarenin bölge müdürlüklerinde hizmet sunan hiçbir
yüklenicinin ihaleye teklif veremediği, dolayısıyla, minibüslere ilişkin kapasite ve teknik
özelliklerin yeniden gözden geçirilerek ihalede, sağlıklı teklif verilmesini temin edecek,
rekabet ve eşit muamele ilkelerini sağlayabilecek model ve tipte araçların tanımlanması
gerektiği,
5) İhale dokümanında iş kapsamında çalıştırılacak araçların tüm bakım ve tamirlerinin
teklif fiyata dâhil olduğunun belirtildiği, ihale konusu araçların aylık olarak kiralanacağı,
ancak söz konusu araçların günlük, aylık veya yıllık yapacakları km ve/veya kat edecekleri
mesafeye veya çalıştırılacakları saatlere ilişkin hiçbir net bilgiye ve değere yer verilmediği,
araçların çalıştırılmasında herhangi bir km ve zaman sınırlaması bulunmamasının, teklif
oluşturulmasında eksiklik ve çelişki yarattığı, araçların hiçbir limit olmaksızın idarenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
istediği zamanda il içerisinde, il dışında, km ve zaman sınırı olmaksızın hizmet sunmak
zorunda olduğu, araçların bakım, tamir, lastik, adblue, yağ ve diğer giderlerinin yükleniciye
ait olması ve araçların çeşitli yörelerde sınırsız çalıştırılabileceğinin vurgulanması nedeniyle,
bu belirsizlik karşısında yükleniciler tarafından belirli periyodlarda yapılması zorunlu olan ve
106 adet araç için oldukça maliyetli olan periyodik bakım, tamir, adblue, lastik vb. giderlerin
değişim sayısının gerçekleştirilme değerlerinin tespitinin yapılmasının mümkün bulunmadığı,
araçların periyodik bakımların teknik olarak belli kilometreler aralıklarında yapılması
gerektiği, ihale süresi içerisinde kaç kez periyodik bakıma ihtiyaç duyulacağına ilişkin bir
belirlemenin yapılabilmesi, adblue, yağ gibi işletme giderlerinin ve bu belirleme
doğrultusunda gerekli giderlerin teklife dâhil edilebilmesi için araçların sözleşme süresince ne
kadar mesafe yapacaklarının veya kaç saat hizmet sunulacağının ihale dokümanı içeriğinde
net bir biçimde düzenlenmesi gerektiği,
6) Minibüsler için sadece B2 ve D2 yetki belgesi istenilmesinin ilgili mevzuat
çerçevesinde çelişki yarattığı, aynı özelliklere sahip olduğu açık ve net olan D4 yetki
belgesinin istenilmemesinin ihalede rekabeti engellediği ve eşit muamele ilkesini ihlal ettiği,
7) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yapılan ceza düzenlemesinin mükerrerlik
içerdiği ve belirsiz olduğu, 16.1.2’nci maddesinde özel aykırılık halinin tek bir satırda
düzenlendiği, bu tek satırda hiçbir ayrıma gidilmeden çok çeşitli aykırılıkların belirlendiği,
her bir aykırılık için onbinde 1 ceza oranına yer verilerek 5 aykırılık sonrası sözleşmenin
feshedileceğinin düzenlendiği, ancak mevzuat gereğince aykırılıkların her birisi için ayrı satır
açılarak uygulanacak ceza oranına ve aykırılık sayısına yer verilmesi gerektiği, madde
metninde ise tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı
satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 30’a ulaşması koşullarının birlikte
gerçekleşmesi durumunda sözleşmenin feshedileceğinin düzenlendiği, bu düzenlemenin
uygulamada karışıklığa yol açacağı; bununla birlikte, ilgili tabloda hiçbir tanımlamada
bulunulmadan, Teknik Şartnameye aykırı bir durumun tespiti halinde ceza uygulanacağının
da ifade edildiği, hem ceza uygulaması hem de sözleşmenin feshine gidilen yolda yapılmış
olan bu düzenlemenin de belirsiz olduğu, ceza düzenlemesinin hakkaniyete uygun tesis
edilmediği ve ağır yaptırımlar içerdiği,
8) İdari Şartname’deki fiyat farkı düzenlemesinin tekliflerin sağlıklı şekilde
sunulmasını engellediği, ihale konusu hizmet alımı ihalesi, personel çalıştırılmasına dayalı bir
alım olmamakla beraber ağırlıklı olarak işçilik gideri ile birlikte çalıştırılacak araçların; araç
takip sistemi (GPS), işçilik giderleri, işçi eğitim giderleri, malzeme-teçhizat, araca ait her
türlü giderler (yedek parça, bakım-onarım, muayene, yağ, adblue, lastik akü gibi her türlü sarf
malzemesi, trafik ve karayolu taşıma mevzuatı kapsamında gerekli tüm plaka, belge ve
bilgiye ait masraflar, her türlü zorunlu sigorta ve vergiler, kasko vs. masraflar) ile resim ve
harç masraflarını içerdiği, 106 aracın çalıştırılacağı ihalede sadece işçilik ve amortisman
giderleri için fiyat farkı ödenmesinin öngörüldüğü, 2 yıllık iş süresince sayılan diğer tüm sabit
ve değişken giderlerin yükleniciye olan maliyetlerinin yok farz edildiği, “b3 (Malzeme veya
diğer hizmetlerin ağırlık oranı) katsayısı”na ağırlık oranı olarak yer verilmediği, söz konusu
giderler için de fiyat farkı verilmesi halinde isteklilerin önünü görerek teklif sunabileceği, bu
nedenle istekliler tarafından araçlara ait sabit ve değişken giderleri tanımlayan ve bu ihalede
çok önem arz eden “b3” katsayısına bağlı giderlere ilişkin fiyat farkı verilmediği için teklif
oluşturulmasında zorluk yaşandığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
9) Teknik Şartname’nin 2.3.1’inci maddesinde “Sürücüler, kullanacağı aracın
niteliğine uygun sınıfta en az 5 yıllık sürücü belgesine sahip, deneyimli ve sözleşme
imzalandığı tarihte 25 yaşından gün almış 55 yaşından gün almamış olacak, (Karayolları
Taşıt Taşıma Yönetmeliği madde 34’e göre) taşıt kullanmayı tehlikeli hale sokacak zararlı
alışkanlıkları bulunmayacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, bu düzenleme ile şoförlere yaş
sınırlaması getirilmesinin mevzuata aykırılık arz ettiği, kamu ihale mevzuatı uyarınca ihale
konusu işin niteliği esas alınarak, idarelerce rekabet, eşit muamele, ihtiyacın uygun şartlarla
karşılanması ile verimlilik ve fonksiyonellik ilkeleri çerçevesinde çalıştırılması öngörülen
personelin niteliklerine ilişkin belirlemelerin ihale dokümanında yapılabileceği, bununla
birlikte 4857 sayılı İş Kanunu’nun çeşitli maddeleriyle özellik arz eden bazı durumlarda
belirli yaş ve cinsiyet gruplarının belirli hallerde ve işlerde çalıştırılmasına kısıtlama
getirildiği, ancak çalıştırılacak işçilerde üst yaş sınırı getirilmesine ilişkin bir hükme yer
verilmediği, ihale konusu işin her türlü araç çalıştırılması hizmet alımı işi olduğu dikkate
alındığında, personelin yapacağı işin mahiyeti ve niteliği itibarıyla özel olarak bir beden
kuvveti, sağlık durumu, hızlı hareket edebilme kabiliyeti gibi özellikler dikkate alınmaksızın
personelin tümü için, çalışanların sosyal güvenlik mevzuatına göre sınıflandırılması sonucunu
doğuracak şekilde 55 yaşından gün almamış olması şeklinde düzenleme yapılmasının
mevzuata aykırı olduğu,
10) Teknik Şartname’de araçların ve sürücülerin çalışma saat ve süreleri ile ilgili
yapılan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı, teklif oluşturulmasında çelişki yarattığı,
idarece çalışmasına ihtiyaç duyulması halinde, şoförün 45 saat olan haftalık çalışma saatini
aşmamak şartıyla cumartesi, pazar ve resmi tatil günlerinde çalıştırılabileceği şeklindeki
düzenlemenin hem ihale mevzuatına hem de 4857 sayılı İş Kanunu’na aykırılık arz ettiği, 2
yıllık sözleşme süresi içerisinde ihale dokümanı içerisinde belirlenmiş bulunan kriterlerin
dışında, idarenin kendi inisiyatifi doğrultusunda yaptırılacak çalışmalar karşılığında ödenmesi
zorunlu olan yükümlülüklere ait giderlerin yükleniciye ait olduğu düzenlemesinin isteklilerin
sağlıklı teklif oluşturmasını engellediği, işin süresi boyunca 116 şoförün ne kadar cumartesi,
pazar ve resmî tatil günü çalışması yapacağının belli olmadığı, cumartesi, pazar ve resmî
tatillerde yapılacak çalışmada işçiye, 4857 sayılı İş Kanunu gereği günlük ücretin yanı sıra bir
günlük daha ücret ödenmesinin zorunlu olduğu, buna rağmen bu günlerde idare tarafından
şoförlere çalıştırma yaptırılması halinde, yükleniciye bir bedel ödenmeyeceği, ilgili maliyetin
yüklenicinin üzerinde kalacağı, hâlbuki bu hususlarla ilgili olarak birim fiyat teklif cetvelinde
ayrı satır açılması ve çalışma yaptırıldığında bedelinin idare tarafından ödenmesinin
öngörülmesi durumunda tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulabileceği, mevcut
düzenlemenin hem isteklilerin sağlıklı teklif oluşturmasını engellediği hem de yükümlülükler
açısından çelişki yarattığı hem de İş Kanunu’na aykırılık arz ettiği,
11) Teknik Şartname’nin 2.4.4’üncü maddesinde yer alan “Yüklenici, taşıtların kaza,
arıza, tamir-bakım vb. sebeplerle hizmet verememesi durumunda hizmet veremeyen taşıtın
yerine 1 (bir) gün içerisinde; bu durumun taşıt sefer halindeyken olması durumunda en fazla
4 (dört) saat içinde aynı niteliklerde başka bir taşıt tahsis edecek ve İdareye yazılı olarak
bildirecektir.” şeklindeki düzenlemenin uygulanmasının imkânsız olduğu, 27 ayrı bölgede
106 araç ile yapılacak ihale konusu işte, yükleniciyi ağır bir yük altına sokan bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
düzenlemenin de iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin; “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca hizmet ve alan çalışmalarında
kullanılmak üzere Ankara ili ve ilçeleri ile 26 Bölge Müdürlüğü ile bağlı il ve ilçelerde hizmet
ve alan çalışmalarının sağlanması için 02.01.2024 - 31.12.2025 tarihleri arası sürücülü
olarak yakıt hariç 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıt kiralanmasına ilişkin hizmet alımı
işi
…
e) Miktarı:
En az 2020 model sürücülü olarak yakıt hariç 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıt
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı
Devlet Mah. Necatibey Cad. No:114 4.Kat ihale toplantı odası Çankaya/ANKARA”
düzenlemesi,
7.5.4’üncü maddesinde “İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu
şartnamenin 7’nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki
belgeler: {Belirtilmemiştir}” düzenlemesi,
7.5.5.’inci maddesinde “Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki
belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi,
“Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.1… İhaleye teklif veren istekliler,
teklif edecekleri binek taşıtın model yılı, markası, tipi, kodu, harcama talimatının verildiği ay
(Kasım 2023) kasko bedelini gösteren bilgileri (MTV ile ilgili Kasko Listesi) Türkiye Sigorta
Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğinin internet sayfasından dökümünü alarak veya bu
bilgilerin yer aldığı listeyi e-teklifleriyle birlikte sunacaklardır. Teklif edilen toplam binek taşıt
maliyeti (sürücü maliyetleri dâhil) Bakanlar Kurulunun 17/03/2006 tarih ve 2006/10193
sayılı Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında kararında
belirtilen tutarları geçmeyecektir…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “Türkiye İstatistik
Kurumu Başkanlığınca hizmet ve alan çalışmalarında kullanılmak üzere Ankara ili ve ilçeleri
ile 26 Bölge Müdürlüğü ile bağlı il ve ilçelerde 02.01.2024-31.12.2025 tarihleri arası yakıt
hariç sürücülü olarak 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıt kiralanmasına ilişkin hizmet
alımı işidir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, ihale konusu işin, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca
hizmet ve alan çalışmalarında kullanılmak üzere Ankara ili ve ilçeleri ile 26 Bölge
Müdürlüğünde ve bağlı il ve ilçelerde hizmet ve alan çalışmalarının sağlanması için
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
02.01.2024-31.12.2025 tarihleri arası sürücülü olarak yakıt hariç 58 adet minibüs ile 48 adet
binek taşıtın kiralanması işi olduğu,
Bahse konu ihalede, 34 adet ihale dokümanının indirildiği, 04.12.2023 tarihinde
yapılan ihaleye 19 isteklinin katıldığı, ihalenin Kayatur Filo Kiralama A.Ş. uhdesinde kaldığı,
Global Grup Ulaşım Hizm. Ltd. Şti.nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi
olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde herhangi bir belgenin yeterlik kriteri olarak
düzenlenmediği; bununla birlikte aynı İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci
maddesinde, teklif edilecek binek taşıtın model yılı, markası, tipi, kodu ile harcama
talimatının verildiği ay (Kasım 2023) kasko bedelini gösteren bilgilerinin (MTV ile ilgili
Kasko Listesi) Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğinin internet
sayfasından alınan dökümünün veya bu bilgilerin yer aldığı listenin e-teklif ile birlikte
sunulacağı şeklinde bir düzenlemeye yer verildiği görülmüştür.
Aktarılan mevzuat hükümleri ve doküman düzenlemelerinden İdari Şartname’nin
7’nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgelerin teklif değerlendirmesinde yeterlik
kriteri olarak dikkate alınamayacağı, İdari Şartname’nin 7’nci maddesi dışındaki
maddelerinde ve Teknik Şartname’de belirtilen belgelerden, isteklinin teklifi kapsamında
sunması gerektiği belirlenenlerin, İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde açıkça
düzenlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin teklif fiyata dâhil olan giderler başlık 7’nci maddesi
incelendiğinde, “teklif edilecek binek taşıtın model yılı, markası, tipi, kodu ile harcama
talimatının verildiği ay (Kasım 2023) kasko bedelini gösteren bilgilerinin (MTV ile ilgili
Kasko Listesi) Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğinin internet
sayfasından alınan dökümünün veya bu bilgilerin yer aldığı liste”nin ihaleye katılımda bir
yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, söz konusu listeye aynı İdari Şartname’nin “Diğer
hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde yer verildiği görülmüş ise de anılan düzenlemenin İdari
Şartname’nin 7.5.5’inci maddesi gereğince yeterlik kriteri olarak dikkate alınamayacağı,
dolayısıyla yeterlik bilgileri tablosunda söz konusu araç listesine ilişkin bir beyanda
bulunulmaması halinde isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının söz konusu
olamayacağı, araçlar için teklif edilen bedellerin ilgili Bakanlar Kurulu kararına uygun olup
olmadığına ilişkin değerlendirmenin ancak sözleşme aşamasında yapılabileceği, isteklilerin
mevcut doküman düzenlemelerine göre tekliflerini oluşturmasına engel bir hususun
bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin; “Kiralanacak Binek Taşıtların Teknik Özellikleri” başlıklı
1.1’inci maddesinde “En az 2020 model olup, en az 10 binek taşıt siyah renk olacaktır.
Diğerleri siyah, füme veya gri renk olabilir.
• Sedan Kasa,
• Dizel,
• Orijinal 75.000 km’yi geçmemiş (orijinal kilometrede değişiklik yapıldığı tespit
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
edildiği takdirde Sözleşme feshedilecektir.)
• Taşıtlar 1360 cc ile 1600 cc arasında, 65-96 kw motor gücünde, 5-6 ileri Manuel
Şanzıman olacaktır.
• Sürücü ve Yolcu Hava Yastıkları, Yan hava yastıkları,
• Abs: Anti blokaj sistemi, Efu: Acil Fren Destek Sistemi.
• Esc: Elektronik Denge Programı, Elektrikli Ön ve Arka Camlar,
• Klima (Çift Bölgeli, Otomatik), Yol Bilgisayarı, Elektronik Hız Kontrolü,
• Navigasyon sistemi, Alarm, Çekiş Kontrol Sistemi,
• Led Sis Farı, Park Sensörü, Yokuş Kalkış Destek Sistemi,
• Deri/kumaş Koltuk Döşemesi, Arka Koltukta Orijinal Kol Desteği,
• Konfor, İç ve Dış Ekipmanlar Tam Donanımlı (fiili) olacaktır.” düzenlemesi,
2.1.2’nci maddesinde “17.03.2006 tarihli ve 2006/10193 karar sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile 02.10.2014 tarihli ve 2014/6814 karar sayılı Bakanlar Kurulu kararının
ilgili maddeleri gereği; Yabancı menşeli binek ve station-wagon cinsi taşıtlar kiralanamaz.
Binek taşıtlar 2006/10193 ve 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararlarına göre üretim şekli
en az %50’si yerli üretim olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale konusu işte çalıştırılacak binek taşıtların teknik özelliklerinin, Teknik
Şartname’nin “Kiralanacak Binek Taşıtların Teknik Özellikleri” başlıklı 1.1’inci maddesinde
maddeler halinde belirlendiği görülmüştür.
Kurumumuzda yapılan başka bir inceleme kapsamında, bir araç kiralama ihalesinde,
araçlar için belirlenen benzer teknik özellikleri sağlayan araçların bulunup bulunmadığı
hususunda teknik görüş talep edilmiş olup; akademik kuruluş tarafından gönderilen
06.12.2023 tarihli teknik görüş raporunda;
“1. Bahse konu şartnamede itiraza esas olan kiralanacak hizmet aracında idare 1400-
1600 cc motor hacmi talep etmiş olup, bu hacimde ülkemizde yerli menşei birçok araç marka
ve modeli mevcut olup, itiraza konu olan hususta belirtilen farklı 2 markanın bu kapsamda
1400, 1500, 1600 cc motor hacimlerinde araçları mevcut olup hâlihazırda ülkemizde
kullanımları mevcuttur. Hatta Fiat Egea 1.6 e-torq 95 BG bu araca bir örnek olarak
gösterilebilir. Aynı zamanda motor gücü açısından da belirtilen şartname özelliğine uygun 90
BG ve üzeri araç kullanımda mevcuttur.
2. Kiralama hizmeti alınacak araç için belirtilen çift bölge klima özelliği ve elektronik
kontrollü olması özelliği hâlihazırda mevcut sınıfta birçok araçta kullanımı olan ve yine bahse
konu itirazda belirtilen farklı 2 markanın birçok aracında kullanımı olan bir klima sistemidir.
3. Ayrıca şartnamede belirtilen diğer araç özellikleri ile ilgili hususlarda yine aynı
sınıf, marka ve model araçlar da mevcut durumda bulunmakta olup, aracın 4 kişilik olması,
hava yastıklarının bulunması, sis farlarının kullanımı, radyo ve ses sisteminin bulunması,
ABS, ESP gibi taşıt güvenlik sistemlerinin bulunması ve çalışması gibi hükümleri de yerine
getiren araçlar kullanımda görülmektedir.
Sonuç: …bahse konu Teknik Şartname üzerinde itiraz edilen maddeler için tarafımdan
yapılan inceleme ve değerlendirmede idarenin belirtmiş olduğu araç motor hacmi ve klima
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
özelliklerinde ülkemiz otomotiv endüstrisinde üretilen ve kullanımda olan birçok aracın bu
özellikleri sağladığı tespit edilmiştir. Ayrıca araç ile ilgili tanımlanan diğer şartname
hükümlerini de yine aynı araçlarda bulmak mümkün olmaktadır.” şeklinde görüş verilmiştir.
Söz konusu teknik görüş yazısı incelendiğinde, ülkemiz otomotiv endüstrisinde
üretilen ve kullanımda olan birçok aracın 1400-1600 cc motor hacmi ile çift bölgeli otomatik
klima özelliklerini haiz olduğu anlaşılmıştır.
Araçlara ilişkin üretici firmaların internet sitelerinde yer alan teknik katalogların
incelenmesinden, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilen “sedan kasa, dizel motor, 5-6 ileri
manuel şanzıman ve arka koltukta orijinal kol desteği” özelliklerinin de birden çok araçta
bulunduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “…İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan
teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği
sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için
fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dâhil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca hizmet ve alan çalışmalarında
kullanılmak üzere Ankara ili ve ilçeleri ile 26 Bölge Müdürlüğü ile bağlı il ve ilçelerde hizmet
ve alan çalışmalarının sağlanması için 02.01.2024-31.12.2025 tarihleri arası sürücülü olarak
yakıt hariç 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıt kiralanmasına ilişkin hizmet alımı işi
…
e) Miktarı:
En az 2020 model sürücülü olarak yakıt hariç 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıt
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı
Devlet Mah. Necatibey Cad. No:114 4.Kat ihale toplantı odası Çankaya/ANKARA”
düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin;
“Kiralanacak Binek Taşıtların Teknik Özellikleri” başlıklı 1.1’inci maddesinde “En az
2020 model olup, en az 10 binek taşıt siyah renk olacaktır. Diğerleri siyah, füme veya gri renk
olabilir.
• Sedan Kasa,
• Dizel,
• Orijinal 75.000 km’yi geçmemiş (orijinal kilometrede değişiklik yapıldığı tespit
edildiği takdirde sözleşme feshedilecektir.)…düzenlemesi,
“Kiralanacak Minibüslerin Teknik Özellikleri” başlıklı maddesinde “Minibüsler; 9+1-
16+1 yolcu kapasiteli aralığında en az 2020 model (siyah, füme, gri veya beyaz renk)
olacaktır.
• Orijinal 140.000 km’yi geçmemiş (orijinal kilometrede değişiklik yapıldığı tespit
edildiği takdirde sözleşme feshedilecektir)… “ düzenlemesi yer almaktadır.
İhale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlardan;
-Binek araçların 2020 model ve üstünde, km’lerinin en fazla 75.000 km’de olacağı;
-Minibüslerin 2020 model ve üstünde, km’lerinin de en fazla 140.000 km’de olacağı
şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlamasının zorunlu olduğu, bu
bağlamda teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu
ve idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer
alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu anlaşılmaktadır.
İlgili mevzuat hükümleri ile başvuruya konu doküman düzenlemeleri birlikte
değerlendirildiğinde, söz konusu araçların teknik özelliklerine ilişkin ihale dokümanı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
düzenlemelerinin idarenin ihtiyacı kapsamında belirlenebileceği, idarelerin ihaleye konu
edilen ihtiyacını tespit etmesi noktasında kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun şekilde
kullanması şartıyla takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
5’inci maddesi gereği ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını sağlamakla
sorumlu olduğu ve teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin açık
olduğu; şikâyete konu ihalede işin süresinin 24 ay olduğu, idarenin hizmet ve alan
çalışmalarında kullanılmak üzere Ankara ili ve ilçeleri ile 26 Bölge Müdürlüğünde ve bağlı il
ve ilçelerde hizmet ve alan çalışmalarının sağlanması faaliyetlerinde kullanılmak üzere,
istenilen binek araçlara 2020 model ve üzeri ile 75.000 km; minibüslere de 2020 model ve
üzeri ile 140.000 km sınırlamasının getirildiği, işin yapılacağı süre de dikkate alındığında
idarece yapılan düzenleme ile binek araçlar ve minibüsler için istenilen asgari model yılı ve
azami km sınırlamasının idarenin ihtiyacı ve kamu yararı doğrultusunda hizmetin gerekleri
çerçevesinde belirlendiği, bu itibarla söz konusu düzenlemelerin ihaleye teklif verilmesine
engel teşkil etmediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “…c)
Araçlara ilişkin tanımlar
…
3) Otobüs: Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücüsü dâhil dokuzdan fazla oturma
yeri olan motorlu taşıttır. Troleybüsler de bu sınıfa dâhildir. Sürücüsü dâhil oturma yeri
onyediyi aşmayan otobüslere minibüs denir.” hükmü,
Teknik Şartname’nin “Kiralanacak Minibüslerin Teknik Özellikleri” başlıklı
“
maddesinde; Minibüsler; 9+1-16+1 yolcu kapasiteli aralığında en az 2020 model (siyah,
füme, gri veya beyaz renk) olacaktır.
* Orijinal 140.000 km’yi geçmemiş (orijinal kilometrede değişiklik yapıldığı tespit
edildiği takdirde Sözleşme feshedilecektir)
* Motor hacmi en az 1900 cc, dizel olacaktır.
* Asgari 100 Hp Motor Gücünde, 5-6 ileri Manuel Şanzıman, Sürücü ve Yolcu Hava
Yastıkları, Abs: Anti blokaj sistemi, Ebd: Elektronik Fren Dağılım Sistemi,
* Kapıları ikaz sinyali ile sürücülerini uyaracak nitelikte elektrikli sürgü kapı
olacaktır.
* Sürücü ve yolcu koltukları emniyet kemerli ve koltuklar yatar konuma gelebilecek,
* Minibüsler öğrenci koltuklu olmayacaktır.
* Klima, Yol Bilgisayarı, Park Sensörü, Alarm, Sis Farı olacaktır.
* Taşıtların teknik özellikleri yukarıda belirtilen niteliklerde veya dengi taşıt
olacaktır.
*Ruhsatta belirtilen silindir hacmi ve motor gücü esas alınacaktır.
*Tüm taşıtlarda GPRS Taşıt Takip Sistemi olacaktır.
*Tüm taşıtların yolcu koltukları ve kapasitesi orijinal fabrika çıkışlı olacaktır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
Birim fiyat teklif cetvelinin taşıtlara ilişkin kısmının aşağıdaki gibi olduğu
görülmüştür.
A1
B2
Teklif Edilen4
Birim Fiyat
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6
Birimi Miktarı
Tutarı
Binek taşıt (En az 2020 model, motor
silindir hacmi 1360 cc ile 1600 cc
arasında)
1
ay
1.152
Şoför Hariç en az 2020 Model Minibüs
(9+1 Yolcu Kapasiteli)
Şoför Hariç en az 2020 Model Minibüs
(10+1 Yolcu Kapasiteli)
Şoför Hariç en az 2020 Model Minibüs
(11+1 Yolcu Kapasiteli)
Şoför Hariç en az 2020 Model Minibüs
(13+1 Yolcu Kapasiteli
2
3
4
5
6
ay
ay
ay
ay
ay
792
24
96
48
Şoför Hariç en az 2020 Model Minibüs
(14+1 Yolcu Kapasiteli)
408
Şoför Hariç en az 2020 Model Minibüs
(15+1 Yolcu Kapasiteli)
Konaklama Ücreti
7
8
ay
24
gün
780
II. ARA TOPLAM (K.D.V.
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
İhale konusu 58 minibüsün, 9+1-16+1 yolcu kapasiteli aralığında ve en az 2020 model
Hariç)7
olmasının istenildiği, birim fiyat teklif cetvelinde de 9+1, 10+1, 11+1, 13+1, 14+1 ve 15+1
yolcu kapasiteli minibüsler için ayrı satır açıldığı görülmüştür.
Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre yolcu taşımacılığında kullanılan ve sürücüsü
dâhil oturma yeri onyediyi aşmayan otobüslerin minibüs olarak tanımlandığı, piyasada farklı
koltuk kapasiteli minibüslerin bulunduğu, ilgili mevzuatı çerçevesinde ve süresinde
bildirilmesi şartlarıyla koltuk kapasitelerinin değiştirilmesinin de mümkün olduğu ve idarenin
talebi doğrultusunda yolcu koltuk kapasiteli minibüslerin temin edilebileceği anlaşıldığından,
başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İhale konusu işte çalışacak sürücülere yürürlükteki brüt asgari ücretin %28
fazlası üzerinden ödeme yapılacaktır.
Sözleşmenin uygulanması sırasında araç takip sistemi (GPS), işçilik giderleri, işçi
eğitim giderleri, malzeme- teçhizat, araca ait her türlü giderler (yedek parça, bakım-onarım,
muayene, yağ, Adblue, lastik akü gibi her türlü sarf malzemesi, trafik ve karayolu taşıma
mevzuatı kapsamında gerekli tüm plaka, belge ve bilgiye ait masraflar, her türlü zorunlu
sigorta ve vergiler, kasko, sair masraflar) ile resim, harç masrafları
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu işte çalıştırılacak şoförlerin ilgili mevzuatınca belirlenen ve yaklaşık maliyet
hesabında dikkate alınan kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %2 (iki)'dir.” düzenlemesi,
Aynı İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…Taşıtların
yakıtı İdarece temin edilecek olup, sadece idare için hizmet esnasında yapılmış kilometrelere
göre tüketilen yakıt miktarı karşılanacaktır.
İhale konusu işte çalışacak taşıtlar, başlangıç tarihilerinde yükleniciden yakıt depoları
dolu olarak teslim alınıp, bitiş tarihleri mesai bitiminde de dolu olarak yükleniciye teslim
edilecektir…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 2.2.11’inci maddesinde “Taşıtlar şehir içinde ve/veya
gerektiğinde şehirlerarası görevlerde kullanılabilecek ve herhangi bir kilometre sınırlamasına
tabi olmayacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Teknik Şartname’nin 2.2.18’inci maddesinde “Taşıtlar her gün temizlenmiş
(temiz, bakımlı, sağlam, sıhhi ve teknik şartlara uygun ) ve tüm eksiklikleri (yakıt, yağ vs.)
giderilmiş şekilde göreve başlayacaktır. Taşıtların zamanı geldiğinde yapılacak olan periyodik
bakım-onarımları ile her türlü bakım, onarım, lastik, yedek parça, yağlama, su bazlı üre
çözeltisi (adblue), cam suyu, cam suyu antifrizi vb. giderleri yükleniciye ait olacaktır. Bu tür
iş ve işlemler çalışmaları aksatmadan gerçekleştirilecektir. Yüklenici, taşıtların her türlü
bakım ve onarımının temini için çalıştığı il sınırları içinde en az bir yetkili servis tespit edecek
(servisle yapacağı anlaşmanın bir örneğini sözleşme tarihinden itibaren en geç 15 gün
içerisinde idareye verecek) ve taşıtların her türlü bakım ve onarımı yüklenicinin bilgi ve
denetiminde, söz konusu yetkili servislerde yapılacak olup, bu işlemlerden doğacak mali
yükümlülükler yükleniciye ait olacaktır.
Taşıtlarla ilgili her türlü bakım ve onarım işlerinde İdarenin muhatabı Yüklenici olacaktır.
Periyodik bakımı yapılmayan taşıtlar çalıştırılmayacak İdarenin işini aksatmayacak şekilde
en az muadilleri ile değiştirilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
Birim fiyat teklif cetvelinin;
A1
B2
Sıra
Miktarı
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması3
Teklif
Edilen4
Birim
Fiyat
İşçi
sayısı
Birimi
Ay/gün/saat
Tutarı
1
2
3
Şoför maliyeti Binek Araç (Brüt
asgari ücretin %28 fazlası)
Şoför maliyeti Minübüs(Brüt
asgari ücretin %28 fazlası)
Şoför maliyeti Binek ve Minibüs
Araç (İzinli Binek ve Minibüs
Araç Şoförü Yerine)(Brüt asgari
ücretin %28 fazlası)
Ay
Ay
48
58
24
24
Ay
10
24
I. ARA TOPLAM (K.D.V
Hariç)5
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması 6
Teklif
Edilen4
Birim
Fiyat
Birimi
ay
Miktarı
Tutarı
1
Binek taşıt (En az 2020 model,
motor silindir hacmi 1360 cc ile
1600 cc arasında)
1.152
2
Şoför Hariç en az 2020 Model
Minibüs (9+1 Yolcu Kapasiteli)
Şoför Hariç en az 2020 Model
Minibüs (10+1 Yolcu Kapasiteli)
Şoför Hariç en az 2020 Model
Minibüs (11+1 Yolcu Kapasiteli)
Şoför Hariç en az 2020 Model
Minibüs (13+1 Yolcu Kapasiteli
Şoför Hariç en az 2020 Model
Minibüs (14+1 Yolcu Kapasiteli)
Şoför Hariç en az 2020 Model
Minibüs (15+1 Yolcu Kapasiteli)
Konaklama Ücreti
ay
ay
ay
ay
ay
792
24
3
4
96
5
48
6
408
7
ay
24
8
gün
780
II. ARA TOPLAM (K.D.V.
Hariç)7
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Şeklinde olduğu görülmüştür.
İhale konusu işin, 02.01.2024-31.12.2025 tarihleri arasında sürücülü olarak, yakıt
hariç, 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıtın 24 ay süresince kiralanması işi olduğu, birim
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
fiyat teklif cetvelinde “aylık” birim üzerinden çalıştırılacak araçlara ilişkin teklif fiyatlarının
verileceği,
Söz konusu araçların araç takip sistemi, işçilik giderleri, işçi eğitim giderleri,
malzeme- teçhizat, araca ait her türlü giderler (yedek parça, bakım-onarım, muayene, yağ,
adblue, lastik akü gibi her türlü sarf malzemesi, trafik ve karayolu taşıma mevzuatı
kapsamında gerekli tüm plaka, belge ve bilgiye ait masraflar, her türlü zorunlu sigorta ve
vergiler, kasko, sair masraflar) ile resim ve harç masraflarının teklif fiyata dâhil olduğu;
bununla birlikte, araçların yakıtının idarece temin edileceği; taşıtların şehir içinde ve/veya
gerektiğinde şehirlerarası görevlerde kullanılabileceği ve herhangi bir kilometre sınırlamasına
tabi olmayacağı, ihale dokümanında araçların çalıştırılacağı km/saat bilgilerine ilişkin
herhangi bir belirlemenin yapılmadığı tespit edilmiştir.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetvelinde, “aylık” birim üzerinden çalıştırılacak araçlara
ilişkin teklif verilmesinin istenildiği, birimin kilometre üzerinden oluşturulmadığı,
kiralanacak araçların çalıştırılacağı km/saat bilgilerine ilişkin herhangi bir belirlemenin
yapılmadığı, söz konusu araçların Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca hizmet ve alan
çalışmalarında kullanılmak üzere Ankara ili ve ilçeleri ile 26 Bölge Müdürlüğünde ve bağlı il
ve ilçelerde kullanılmasının öngörüldüğü, dolayısıyla alım konusu araçların ihale konusu işin
süresi olan 24 ay boyunca herhangi bir kilometre kısıtı olmaksızın kullanılmasının
amaçlandığı, araçların akaryakıt giderlerinin idare tarafından karşılanacağı anlaşılmıştır.
İdarece ihale konusu iş kapsamında kullanılacak toplam 106 aracın işin süresi boyunca
toplam kaç km yapacağının kesin olarak belirlenmesinin ve dokümanda bu yönde bir
düzenleme yapmasının mümkün olmadığı, zira işin doğası gereği söz konusu araçların
öngörülenden az yahut daha fazla km yapmasının mümkün olduğu, araçların aylık yapacağı
kilometrenin çalışacağı görevin niteliğine göre farklılık göstereceği, söz konusu araçların
kamu yararı ve hizmet gerekleri çerçevesinde hizmetin ifası sırasında kullanılacağı, ihale
dokümanındaki
düzenlemelerin
kamu
hizmetinin
gereklerini
aşacak
şekilde
değerlendirilemeyeceği anlaşılmaktadır.
Söz konusu araçların, periyodik bakım, tamir, lastik değişimi ve onarımında yapılacak
kilometre önem arz etmekle birlikte, ihale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli tacir
niteliğini haiz istekliler tarafından ihale dokümanında araçlara ilişkin öngörülen süre ve
koşullar doğrultusunda maliyet oluşturulmasının mümkün olduğu, nitekim araç kiralama
firmalarınca belirlenen süre içerisinde sınırsız kilometre üzerinden de kiralamaların
yapılabildiği ve böylesi durumun da fiyatlandırılabildiği dikkate alındığında, söz konusu
düzenlemenin teklif verilmesine engel teşkil etmediği, bu kapsamda başvuru sahibinin söz
konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesinde “Şikâyet başvurusu, ihale
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci
maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün
içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının
ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı
tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci
fıkrasında “(1) Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,
…
izleyen günden itibaren başlar.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikâyet başvuru süresi” başlıklı
4’üncü maddesinde “…(2) Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda Kamu İhale Bülteninde yayımlanan ilk ilan tarihini,
düzeltme ilanı yapılan hallerde düzeltme ilanının Kamu İhale Bülteninde yayımlandığı tarihi,
…
izleyen günden itibaren başlar…” açıklaması,
İdari Şartname’nin 14.11.2023 tarihli Zeyilname ile değiştirilen “İhaleye katılabilmek
için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye
katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara
ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.
…
ı) Üzerine ihale edilen Yüklenici taşıtların Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından
alınmış ve geçerlik tarihini doldurmamış;
a) Minibüsler için B2 veya D2 Yetki belgelerini ve Taşıt kartlarını işe başlamadan
önce İdareye verecektir.
b) Üzerine ihale edilen yüklenici, sözleşme imzalandıktan sonra en geç 3 ay içerisinde,
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından alınmış, ihale tarihi itibari ile geçerlilik tarihini
doldurmamış A1 Yetki Belgesini İdareye verecek olup, aksi takdirde sözleşme feshedilecektir.
Binek taşıt için Taşıt kartları sözleşme imzalandıktan sonra en geç 30 gün içerisinde İdareye
sunulacaktır…” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
06.11.2023 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve
istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler” başlıklı 4’üncü
maddesinde “…4.1.1.3. İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve
ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,
Üzerine ihale edilen yüklenici, sözleşme imzalandıktan sonra en geç 3 ay içerisinde,
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından alınmış, ihale tarihi itibari ile geçerlilik tarihini
doldurmamış A1 Yetki Belgesi ve ihale konusu işte çalıştırılacak taşıtların Taşıt Kartları
İdareye verilecektir. Minibüsler için D2 veya B2 yetki belgesini ise e-teklifleriyle birlikte
sunacaklardır…” düzenlemesi yer almaktadır.
17.11.2023 tarihinde yayımlanan Düzeltme İlanı ile İhale İlanı’nın 4.1.1.3’üncü
maddesinin “İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili
mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,
Üzerine ihale edilen Yüklenici taşıtların Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından alınmış
ve geçerlik tarihini doldurmamış;
a) Minibüsler için B2 veya D2 Yetki belgelerini ve Taşıt kartlarını işe başlamadan
önce İdareye verecektir.
b) Üzerine ihale edilen yüklenici, sözleşme imzalandıktan sonra en geç 3 ay içerisinde,
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından alınmış, ihale tarihi itibari ile geçerlilik tarihini
doldurmamış A1 Yetki Belgesini İdareye verecek olup, aksi takdirde sözleşme feshedilecektir.
Binek taşıt için Taşıt kartları sözleşme imzalandıktan sonra en geç 30 gün içerisinde İdareye
sunulacaktır.” şeklinde değiştirildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kanun’un yukarıda yer verilen 55’inci maddesinin birinci fıkrasında,
idareye şikâyet süresinin, ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına
varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren anılan
Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere
yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gün olduğu; idareye şikâyet başvuru süresinin
ihale dokümanının ilana yansıyan hükümleri için ilk ilan tarihini izleyen günden; düzeltme
ilanı yapılan hallerde de düzeltme ilanının Kamu İhale Bülteninde yayımlandığı tarihi izleyen
günden itibaren başlayacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin iddiasının İdari Şartname’nin hem ilk ilana hem de düzeltme ilanına
yansıyan anılan maddesinde yer alan düzenlemesine yönelik olduğu, başvuru sahibinin bu
iddiaya yönelik olarak düzeltme ilan tarihi olan 17.11.2023 tarihini izleyen günden itibaren
10 gün içinde (27.11.2023 tarihine kadar) idareye şikâyet başvurusunda bulunması
gerekirken, bu süre geçtikten sonra 28.11.2023 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu
anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna
varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip Sözleşmeler” başlıklı 5’inci
maddesinde “…İdarelerce yapılacak sözleşmeler Tip Sözleşme hükümleri esas alınarak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
düzenlenir…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık
halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin
niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından
uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine
ilişkin hususlar bu Sözleşmenin 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde
düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak söz konusu maddeler dışındaki ve ihale
dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran
yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran %50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. 26.1 Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de… 26.2 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Ağır Aykırılık Halleri 26.4
1
2
3
….
….
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3’üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3’üncü madde dikkate
alınır…” düzenlemesi,
Anılan Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesinin 26.1 numaralı dipnotunda “Bu
kısımda aykırılık hali olarak somut fiillere yer verilebilecek olup, cezaya ilişkin yazılacak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
oranlar ilk sözleşme bedelinin %2’sinden fazla olamaz.” açıklaması,
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde “Aşağıdaki tabloda yer alan
özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen
özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve
toplam özel aykırılık halinin de 30 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi
durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek
kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
İlk
Sözleşme
Aykırılık
Bedeli
Sayısı
Aykırılık Hali
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Oranı
İdarenin istediği saatte göreve gelmeyerek veya geç gelerek işin
aksamasına neden oldukları takdirde, aylık hak edişin
yükleniciye ödendiği tarihten itibaren 3 (üç) iş günü içinde
ihale konusu işte çalışan şoförlerin ücretlerini ödemediği
takdirde, hak ediş faturası her ayın bitiminden itibaren 2.
(ikinci) iş günü mesai bitimine kadar düzenlenip şoförlerin
maaş bordrosu ile vergi borcu ve SGK borcuna ilişkin
belgelerin alınıp idareye teslim edilmediği takdirde, çalıştırılan
şoförlerin kılık ve kıyafetlerle ilgili hususlara uymadığının
tespiti halinde, hizmet alımına konu taşıtlarla ilgili zorunlu
mali sorumluluk trafik sigortası, kasko sigortası, vergi, fenni
5
muayeneler ve benzeri yasal sorumlulukların yüklenici On Binde
1
tarafından zamanında yerine getirilmemesi halinde, taşıtlarla
ilgili yasal sorumluluklara aykırı bir durumun ve hizmet süresi
içerisinde teknik şartnamede belirtilen şartları taşımama
durumunun ortaya çıkması hallerinde (kasko, sigorta vb.),
Teknik Şartnamenin Hizmete İlişkin Teknik Hususlar başlığı
altında sıralanan taşıtlar ile ilgili genel hususlar ile ilgili
olarak sözleşme imzalandıktan sonra ve işe başlamadan önce
idareye sunulması gereken belgelerin idareye sunulmaması
durumunda, Cezalar ve Sözleşmenin Feshi kısmında
belirtilmeyen, Teknik Şartnameye aykırı bir durumun tespiti
halinde
1
…” düzenlemesi yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip Sözleşmeler” başlıklı 5’inci
maddesi uyarınca, idarelerce yapılacak sözleşmelerde Tip Sözleşme hükümlerinin esas
alınacağı düzenlenmiş ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan
Hizmet Alımları Tip Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezaların ne şekilde düzenleneceği
belirtilmiştir. Söz konusu Tip Sözleşme’nin 16’ncı maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca;
idarelerce hazırlanacak Sözleşme Tasarılarının 16.1.2’nci maddesinde, cezaya konu olacak
özel aykırılık halleri ve ceza oranları ile söz konusu hallerin kaç defa ortaya çıkması
durumunda idarece sözleşmenin feshedileceğinin belirtilebileceği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan tabloda,
birden çok hususun tek bir satırda aykırılık hali olarak düzenlendiği; belirlenen durumların
tespiti halinde, on binde 1 oranında ceza uygulanacağının belirtildiği ve aykırılık sayısının 5
olarak düzenlendiği görülmüştür.
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.5’inci maddesinde yer alan “Bu sözleşmenin 16.1.2’nci ve
16.1.3’üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar kapsamında somut fiillere yer verilmemesi
halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz…”
düzenlemesi uyarınca, anılan Tasarı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan düzenlemede somut
fiillere yer verilip verilmediği incelendiğinde;
“-İdarenin istediği saatte göreve gelmeyerek veya geç gelerek işin aksamasına neden
olunması,
-Aylık hak edişin yükleniciye ödendiği tarihten itibaren 3 (üç) iş günü içinde ihale
konusu işte çalışan şoförlerin ücretlerinin ödenmemesi,
- Hakediş faturasının her ayın bitiminden itibaren 2. (ikinci) iş günü mesai bitimine
kadar düzenlenip, şoförlerin maaş bordrosu ile vergi borcu ve SGK borcuna ilişkin belgelerin
alınıp idareye teslim edilmemesi,
- Şoförlerin kılık ve kıyafetlerle ilgili hususlara uymaması,
- Taşıtlarla ilgili zorunlu mali sorumluluk trafik sigortası, kasko sigortası, vergi, fenni
muayeneler ve benzeri yasal sorumlulukların yüklenici tarafından zamanında yerine
getirilmemesi,
-Taşıtlarla ilgili yasal sorumluluklara aykırı bir durumun ve hizmet süresi içerisinde
teknik şartnamede belirtilen şartları taşımama durumunun ortaya çıkması (kasko, sigorta
vb.),
-Teknik Şartnamenin Hizmete İlişkin Teknik Hususlar başlığı altında sıralanan taşıtlar
ile ilgili genel hususlar ile ilgili olarak sözleşme imzalandıktan sonra ve işe başlamadan önce
idareye sunulması gereken belgelerin idareye sunulmaması,
-Cezalar ve Sözleşmenin Feshi kısmında belirtilmeyen, Teknik Şartnameye aykırı bir
durumun tespiti” hallerinin özel aykırılık halleri olarak düzenlendiği görülmekle birlikte, söz
konusu durumların bir arada mı yoksa ayrı ayrı gerçekleşmesi halinde mi ceza uygulanacağı
hususunun açıkça düzenlenmediği, yapılan bu düzenlemenin nasıl uygulanacağının belirsiz
olduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla, ceza yaptırımı uygulanmasını gerektiren durumların somut bir şekilde
ortaya konulması; bu fiillerin, birlikte mi yoksa ayrı ayrı gerçekleşmesi hallerinde mi ceza
uygulanacağı hususunun da tereddüde yer vermeyecek şekilde açıkça düzenlenmesi gerektiği,
mevcut durumda şikâyete konu düzenlemedeki yaptırımın uygulanamayacağı, bu fiillerin aynı
Tasarı’nın 16.1.1’inci maddesi kapsamında değerlendirilebileceği anlaşılmış olup, başvuru
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
İlan tarihinde yürürlükte olan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen
Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı
5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
…
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
(Değişik formül: 24/02/2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26/03/2022)
İn
AYn
Yn
Gn
Mn
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——
İo
AYo
Yo
Go
Mo
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, (Ek ibare: 24/02/2022-
31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26/03/2022) b3 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden
katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
ı) So: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda
geçerli fiyatı,
i) Sn: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve sözleşmeye göre hizmetin
gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli fiyatı,
j) Eo: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı
Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve
ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda geçerli ortalama fiyatı,
k) En: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı
Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve
sözleşmeye göre hizmetin gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli ortalama fiyatı,
ifade eder.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan
girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale
dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas
endeksin belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c
katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı
olarak alınır.
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
b) AYo: Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını,
AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için
fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,
ç) Yo, Yn: Diğer katı ve sıvı yakıtlar için, Endeks Tablosunun 19 numaralı “Kok ve
Rafine Petrol Ürünleri”, 19.1 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 19.2 numaralı “Rafine
Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya
birkaçını,
d) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı
“Makine ve Ekipmanlar b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı
“Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4
numaralı “Metal İşleme Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı
Makineler” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
ifade eder.
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler
itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit
edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları
durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar
esas alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı
“Gıda Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan
uygun olan birinin veya birkaçının ihale dokümanında belirtilmesi gerekir.
…
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden
fazla endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması
sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse
eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Endeks
Tablosunun “Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” hükmü,
Anılan Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara
tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine
ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının
belirtilmiş olması gerekir. Bu hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlar çerçevesinde
düzenleme yapılır.
a) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat
farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.
b) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
1) İhale dokümanında personel sayısı belirlenerek haftalık çalışma saatinin tamamının
idarede kullanılacağı düzenlenen hizmet alımlarında, sadece 6 ncı maddeye göre veya
idarelerin takdirine bağlı olarak tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin
düzenlemeye yer verilir.
2) Diğer hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin
düzenlemeye yer verilebilir.
(2) Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz…” hükmü,
İdari Şartname’nin; “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca hizmet ve alan çalışmalarında
kullanılmak üzere Ankara ili ve ilçeleri ile 26 Bölge Müdürlüğü ile bağlı il ve ilçelerde hizmet
ve alan çalışmalarının sağlanması için 02.01.2024 - 31.12.2025 tarihleri arası sürücülü
olarak yakıt hariç 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıt kiralanmasına ilişkin hizmet alımı
işi
…
e) Miktarı:
En az 2020 model sürücülü olarak yakıt hariç 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıt
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı
Devlet Mah. Necatibey Cad. No:114 4.Kat ihale toplantı odası Çankaya/ANKARA”
düzenlemesi,
“Teklif fiyat dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin
uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç
giderleri teklif fiyatına dâhildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İhale konusu işte çalışacak sürücülere yürürlükteki brüt asgari ücretin %28
fazlası üzerinden ödeme yapılacaktır.
Sözleşmenin uygulanması sırasında araç takip sistemi (GPS), işçilik giderleri, işçi
eğitim giderleri, malzeme- teçhizat, araca ait her türlü giderler (yedek parça, bakım-onarım,
muayene, yağ, adblue, lastik akü gibi her türlü sarf malzemesi, trafik ve karayolu taşıma
mevzuatı kapsamında gerekli tüm plaka, belge ve bilgiye ait masraflar, her türlü zorunlu
sigorta ve vergiler, kasko, sair masraflar) ile resim, harç masrafları.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu işte çalıştırılacak şoförlerin ilgili mevzuatınca belirlenen ve yaklaşık
maliyet hesabında dikkate alınan kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %2 (iki)'dir.”
düzenlemesi,
“Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin
uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
46.1.1.
Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo
Formülde yer alan;
F: Fiyat farkını (TL),
B: 0,90 sabit katsayısını,
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını,
ifade eder.
Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici
fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.
Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):
Katsayı
Endeks
Fiyat Farkına
Esaslar’ın 6’ncı maddesine
göre hesaplanbacaktır.
a1 (Haftalık çalışma
saatinin tamamı idarede
İlişkin
kullanılan
ağırlık oranı)
işçiliklerin
0,27
0
a2 (Haftalık çalışma
saatinin tamamı idarede
kullanılmayan işçiliklerin
ağırlık oranı)
b1 (Akaryakıtın ağırlık
oranı)
0
0
b2 (Diğer katı veya sıvı
yakıtların ağırlık oranı)
b3 (Malzeme veya diğer
hizmetlerin ağırlık oranı)
0
c (Makine ve ekipmanın
Endeks
numaralı
tablosunun
"Genel
28.1
amaçlı
amortismanına
ilişkin
0,73
Mo, Mn
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
ağırlık oranı)
makineler" sütunundaki sayı
Fiyat Farkı Açıklamaları
31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 27.06.2013 karar tarihli
2013/5215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve 07.03.2023 tarih ve 32125 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 6902 karar sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararında belirtilen 4734 sayılı
Kamu İhale Kanununa göre ihale edilen hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin
esaslarda değişiklik yapılmasına dair esaslara göre fiyat farkı verilecektir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dâhil olan giderler” başlıklı 7’nci
maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dâhil) yerine
getirilmesine ilişkin her türlü sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile bu ve buna benzer
bilumum giderler ile İdari Şartnamede belirtilen teklif fiyata dâhil olan giderlerin tamamı
sözleşme bedeline dâhildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi,
sözleşme bedeline dâhil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi
02.01.2024; işi bitirme tarihi 31.12.2025
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden; hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı
uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde
4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat
Farkına İlişkin Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği, idarece
ihale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme yapılması durumunda, ağırlık
oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde
toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında gösterilmesi ve her
sabit katsayı için hesaplamaya esas endeksin belirlenmesinin zorunlu olduğu; katsayıların
belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c katsayılarının belirleneceği, akabinde bunların
toplamının birden çıkarılması neticesinde elde edilen sayının a1 katsayısı olacağı, a1
katsayısının haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını; a2
katsayısının haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını; b1 katsayısının akaryakıtın ağırlık oranını; b2 katsayısının diğer katı veya sıvı
yakıtların ağırlık oranını; b3 katsayısının, malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını ve c
katsayısının da makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını gösterdiği
anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin ekinde yer alan birim fiyat teklif cetvelinde kiralanacak araçların
sayısına, ayrıca Teknik Şartname’de kiralanacak olan araçların teknik özelliklerine yer
verildiği görülmektedir.
İhale konusu işin, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca hizmet ve alan
çalışmalarında kullanılmak üzere Ankara ili ve ilçeleri ile 26 Bölge Müdürlüğünde ve bağlı il
ve ilçelerde hizmet ve alan çalışmalarının sağlanması için 02.01.2024-31.12.2025 tarihleri
arası sürücülü olarak yakıt hariç 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıtın kiralanması işi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
olduğu; araç takip sistemi (GPS), işçilik giderleri, işçi eğitim giderleri, malzeme- teçhizat,
araca ait her türlü giderler (yedek parça, bakım-onarım, muayene, yağ, adblue, lastik akü gibi
her türlü sarf malzemesi, trafik ve karayolu taşıma mevzuatı kapsamında gerekli tüm plaka,
belge ve bilgiye ait masraflar, her türlü zorunlu sigorta ve vergiler, kasko, sair masraflar) ile
resim ve harç masraflarının yükleniciye ait olduğu anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan fiyat farkına ilişkin düzenlemesine göre a1
(Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranı) katsayısının
“0,27” olarak; c (Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranı) katsayısının
“0,73” olarak ve itirazen şikâyete konu edilen b3 (Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık
oranı) katsayısının ise “0” olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Başvuruya konu ihale kapsamındaki işin niteliği ve bu kapsamda kullanılması
öngörülen girdiler göz önüne alındığında, dokümanın fiyat farkını düzenleyen maddelerinde,
fiyat farkı hesaplamasına ilişkin olarak hizmetin yerine getirilmesinde çalıştırılması
öngörülen şoförler için haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık
oranı ile işin niteliği bakımından gerekli olan makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin
ağırlık oranlarının belirlendiği anlaşılmış olup ihale konusu iş olan “sürücülü olarak yakıt
hariç 58 adet minibüs ile 48 adet binek taşıt kiralanması hizmeti” bakımından asli unsur
niteliğinde olmayan malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden katsayının
(b3) “0” olarak belirlenmesinin, idarenin katsayı dağılımını belirlemedeki takdir yetkisi
kapsamında olduğu değerlendirilmiş, bu kapsamda başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Eşit davranma ilkesi” başlıklı 5’inci maddesinde “İş
ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve
benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Personel durumuna ilişkin
belgeler” başlıklı 40’ıncı maddesinde “(1) İhale konusu işin niteliği esas alınarak,
çalıştırılması öngörülen personelin sayısı ve nitelikleri dokümanda belirtilir. Ancak, idare
tarafından ihaleye katılım ve yeterlik kriteri olarak, personel çalıştırıldığına, çalıştırılacağına
veya personelin sayısı ya da niteliklerine ilişkin belge istenemez.
(2) Çalıştırılacak personelin nitelikleri ve deneyim süresi ile bunları tevsik edecek
belgelere ilişkin düzenleme teknik şartnamede yapılır. Asgari deneyim süresi öngörülmesi
halinde, bu süre bir yıldan az beş yıldan fazla olmamak üzere idare tarafından belirlenir.
Deneyim süresi mezuniyet tarihi esas alınarak mezuniyete ilişkin belge ile tevsik edilir.
Personelin niteliğini ve deneyim süresini gösteren belgeler sözleşmenin imzalanmasının
ardından işe başlanmadan önce yüklenici tarafından idareye sunulur.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nin “Şoförlerde aranacak nitelik ve şartlar” başlıklı
34’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki taşıtları kullanan şoförlerin;
a) İlgili mevzuatın öngördüğü mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaları,
b) Büyük otobüs kullananlarının 24 yaşını tamamlamış olmaları,
c) 66 yaşından gün almamış olmaları,
…
şarttır" hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel durumu” başlıklı 66’ncı maddesinde
“66.1. Hizmet alımı ihalelerinde, personele yönelik yeterlik kriteri belirlenemeyecek ve bu
kapsamda aday veya isteklilerden personele ilişkin herhangi bir belge sunmaları
istenmeyecektir. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 40’ıncı maddesi uyarınca,
idarece ihtiyaç duyulması halinde ihale konusu işin ifası sırasında istihdamı öngörülen
personelin sayısı ve nitelikleri dokümanda belirtilecek, yine idarece gerek görülmesi halinde
personelin niteliklerine ilişkin ayrıntılı düzenlemeler ile deneyim süresine ilişkin düzenlemeye
teknik şartnamede yer verilecektir. Teknik şartnamede yapılan personele ilişkin düzenlemede
personelin niteliği ve/veya deneyim süresi ile ilgili bazı belgeler istenmiş ise bu belgeler
sözleşmenin imzalanmasının ardından işe başlanmadan önce yüklenici tarafından idareye
sunulacaktır.” açıklaması,
Teknik Şartname’nin;
2.3.1’inci maddesinde “Sürücüler, kullanacağı aracın niteliğine uygun sınıfta en az 5
yıllık sürücü belgesine sahip, deneyimli ve sözleşme imzalandığı tarihte 25 yaşından gün
almış 55 yaşından gün almamış olacak, (Karayolları Taşıt Taşıma Yönetmeliği madde 34’e
göre) taşıt kullanmayı tehlikeli hale sokacak zararlı alışkanlıkları bulunmayacaktır.”
düzenlemesi,
2.3.2’nci maddesinde “İdarede çalıştırılacak taşıtların sürücüleri yüklenici firma
tarafından, belirtilen niteliklere uygun olarak tespit edilerek, İdarenin uygun görüşü
alındıktan sonra göreve başlatılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Birim fiyat teklif cetvelinin işçiliğe ilişkin kalemlerinin aşağıdaki gibi olduğu
görülmüştür:
A1
B2
Miktarı
Teklif
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Edilen4
Birim
Fiyat
İşçi
sayısı
Tutarı
Birimi
Ay
Ay/gün/saat
24
Açıklaması3
Şoför maliyeti Binek Araç
(Brüt asgari ücretin %28 fazlası)
Şoför maliyeti Minübüs
(Brüt asgari ücretin %28 fazlası)
Şoför maliyeti Binek ve Minibüs
1
48
2
3
Ay
Ay
58
10
24
24
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
Araç (İzinli Binek ve Minibüs
Araç Şoförü Yerine)
(Brüt asgari ücretin %28 fazlası)
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 40’ıncı maddesinde, ihale konusu
işin niteliği esas alınarak, çalıştırılması öngörülen personelin sayısı ve niteliklerinin ihale
dokümanında belirtileceği, ancak idare tarafından ihaleye katılım ve yeterlik kriteri olarak,
personel çalıştırıldığına, çalıştırılacağına veya personelin sayısı ya da niteliklerine ilişkin
belge istenemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Aktarılan Yönetmelik hükmü uyarınca, personelin sahip olması gereken niteliklere
ilişkin olarak belirleme yapma hususunda idarenin takdir yetkisinin bulunduğu, ancak eğitim,
iş deneyimi, fiziksel özellikler, yaş gibi personele yönelik niteliklere ilişkin olarak idarece
yapılacak düzenlemelerin emredici mevzuat hükümlerine aykırı olmaması ve ihale konusu
işin niteliğinin gerektirdiği ölçüde olması gerektiği anlaşılmış olup ihale dokümanında yer
alan personelin niteliğine yönelik her kısıtlayıcı düzenlemenin, çalışma hakkını sınırlayan
hukuka aykırı bir düzenleme olarak görülmemesi, bu yöndeki niteliklerin, işin gerekliliği ile
uyumundaki ölçüye bakılması gerektiği değerlendirilmiştir.
İhale dokümanı düzenlemelerinden ihale konusu iş kapsamında toplam 116 şoförün
çalıştırılacağı ve bu sürücülerin sözleşmenin imzalandığı tarihte 25 yaşından gün almış, ancak
55 yaşından gün almamış olmamasının istendiği tespit edilmiştir.
Bu itibarla, söz konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı
ihalesi olmadığı, ihale konusu asıl işin idarenin resmi hizmetlerinin yürütümünde kullanılması
için gerekli olan araçların temin edilmesi ihtiyacından doğduğu, ihale tarihi itibari ile 55
yaşından gün almamış olma şartı getirilen personele ihale konusu işi oluşturan araçların
kullanılması için ihtiyaç duyulduğu, araç kullanımı esnasında gerek can güvenliği gerek mal
güvenliği açısından aracı kullanan kişilerin dikkat, fiziksel yetenek ve refleks kabiliyetinin
önemli olduğu, aynı zamanda personelin yaşı ile hareketi ve fiziksel kabiliyeti arasındaki
ilişki de göz önünde bulundurulduğunda, şoförlere yönelik olarak getirilen yaş sınırı
belirlemesine ilişkin düzenlemenin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda ve işin etkin, verimli ve
güvenli bir biçimde yürütülebilmesini amaçlar nitelikte olduğu değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, iddia konusu düzenlemenin işin mahiyetine uygun ve ölçülü bir kriter
olarak değerlendirilmesi gerektiği, idarenin takdir yetkisini ihale konusu işin mahiyeti
itibarıyla çalıştırılacak personelin işe uygunluğu bakımından üst yaş sınırı belirleme yönünde
kullandığı ve yapılan düzenlemenin kamu ihale mevzuatına aykırı olmadığı, ayrıca takdir
yetkisinin bu yönde kullanılmasında kamu yararı ve hizmet gerekleri açısından herhangi bir
aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Çalışma Süresi” başlıklı 63’üncü maddesinde “Genel
bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre,
işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır… Tarafların
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde
onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, iki aylık süre içinde
işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz…” hükmü,
“Hafta tatili ücreti” başlıklı 46’ncı maddesinde “Bu Kanun kapsamına giren
işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde
çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat
dinlenme (hafta tatili) verilir.
Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o
günün ücreti tam olarak ödenir.
…” hükmü,
“Fazla çalışma ücreti” başlıklı 41’inci maddesinde “Ülkenin genel yararları yahut işin
niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma,
Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. 63 üncü
madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama
çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırkbeş
saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına
düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir…” hükmü,
“Genel tatil ücreti” başlıklı 47’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamına giren
işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul
edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil
yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir…” hükmü,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İhale konusu işte çalışacak sürücülere yürürlükteki brüt asgari ücretin %28
fazlası üzerinden ödeme yapılacaktır.
Sözleşmenin uygulanması sırasında araç takip sistemi (GPS), işçilik giderleri, işçi
eğitim giderleri, malzeme- teçhizat, araca ait her türlü giderler (yedek parça, bakım-onarım,
muayene, yağ, adblue, lastik akü gibi her türlü sarf malzemesi, trafik ve karayolu taşıma
mevzuatı kapsamında gerekli tüm plaka, belge ve bilgiye ait masraflar, her türlü zorunlu
sigorta ve vergiler, kasko, sair masraflar) ile resim, harç masrafları.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu işte çalıştırılacak şoförlerin ilgili mevzuatınca belirlenen ve yaklaşık maliyet
hesabında dikkate alınan kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %2 (iki)'dir.” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
Teknik Şartname’nin 2.2.25’inci maddesinde “Genel bakımdan çalışma süresi haftada
en çok 45 (kırkbeş) saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan
günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Haftalık normal çalışma süresi, işyerinde haftanın
çalışılan günlerine, günde 11 (onbir) saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu
halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma
süresini aşamaz. Haftalık ortalama çalışma süresi aşılması durumunda aşan kısmı kadar
denkleştirme süresi uygulanarak dinlendirilir. Taşıtlar ise takvim günü esas alınarak hizmet
alımı yapıldığından, idarece çalışmasına ihtiyaç duyulması halinde; şoförün 45 saat olan
haftalık çalışma saatini aşmamak şartıyla cumartesi, pazar ve resmi tatil günlerinde
çalıştırılabilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 2.2.25’inci maddesinde yer alan düzenleme gereğince, genel
bakımdan haftalık çalışma süresinin en çok 45 (kırkbeş) saat olduğu, aksi kararlaştırılmamışsa
bu sürenin, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanacağı,
haftalık normal çalışma süresinin, işyerinde haftanın çalışılan günlerine, günde 11 (onbir)
saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabileceği, takvim günü esas alınarak hizmet
alımı yapıldığı, ancak idarece çalışmasına ihtiyaç duyulması halinde; şoförün 45 saat olan
haftalık çalışma saatini aşmamak şartıyla cumartesi, pazar ve resmi tatil günlerinde
çalıştırılabileceği anlaşılmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’na uygun şekilde, şoförlerin haftalık çalışma süresinin en çok
45 saat olarak belirlendiği, bu 45 saatlik çalışmanın farklı günlerde yapılabileceği, çalışma
günleri farklılık arz etse bile her halükarda 45 saat olan haftalık çalışma saatinin
aşılmayacağı, resmi tatil günlerinde yaptırılabilecek olası çalışmalarda da iş artışına
gidilebileceği hususları dikkate alındığında, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
11) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 2.4.4’üncü maddesinde “Yüklenici, taşıtların kaza, arıza, tamir-
bakım vb. sebeplerle hizmet verememesi durumunda hizmet veremeyen taşıtın yerine 1 (bir)
gün içerisinde; bu durumun taşıt sefer halindeyken olması durumunda en fazla 4 (dört) saat
içinde aynı niteliklerde başka bir taşıt tahsis edecek ve İdareye yazılı olarak bildirecektir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin yukarıda yer verilen ilgili maddesinden kiralanan araçlardan
herhangi birinin arıza, tamir, bakım gibi sebeplerle hizmet verememesi halinde söz konusu
aracın yerine yüklenici tarafından 1 gün içinde; bu durumun taşıt sefer halindeyken olması
durumunda da en fazla 4 (dört) saat içinde aynı niteliklerde başka bir aracın temin edileceği
anlaşılmaktadır.
Şikâyete konu Teknik Şartname düzenlemesi ile hizmetin aksamadan yerine
getirilmesinin amaçlandığı ve bu hususa yönelik idarenin takdir yetkisinin bulunduğu dikkate
alındığında, söz konunu düzenlemenin teklif vermeye engel nitelikte bulunmadığı ve başvuru
sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/062
: 32
: 27.12.2023
: 2023/UH.I-1612
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.