Ana Sayfa / Kararlar / Artvin Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü / 2022/1198622-Artvin Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların Malzeme Dâhil Mamul Yemek Alımı ve Pişirme, Hazırlama, Dağıtım ve Servis Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2022/1198622
Başvuru Sahibi
Aykan Serkan ARSLAN
İdare
Artvin Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
İşin Adı
Artvin Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların Malzeme Dâhil Mamul Yemek Alımı ve Pişirme, Hazırlama, Dağıtım ve Servis Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Aykan Serkan ARSLAN,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Artvin Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2022/1198622 İhale Kayıt Numaralı “Artvin Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Bağlı  
Kuruluşların Malzeme Dâhil Mamul Yemek Alımı ve Pişirme, Hazırlama, Dağıtım ve Servis  
Hizmet Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Artvin Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 13.12.2022 tarihinde açık  
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Artvin Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Bağlı  
Kuruluşların Malzeme Dâhil Mamul Yemek Alımı ve Pişirme, Hazırlama, Dağıtım ve Servis  
Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Aykan Serkan Arslan’ın 11.01.2023 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 13.01.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
23.01.2023 tarih ve 75149 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.01.2023 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2023/164 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin birinci kısmında aşırı düşük teklif  
açıklaması geçerli bulunan isteklinin açıklamasının reddedilmesi ve teklifinin değerlendirme  
dışı bırakılması gerektiği, şöyle ki;  
1) Birim fiyat teklif cetvelinde özel gün menüsü için beş çeşit üzerinden teklif alınmış  
olsa da Teknik Şartname’de yer alan özel gün örnek menüsünde altı çeşide yer verildiği, özel  
gün dahil tüm yemeklerle birlikte 200 ml pet su da verilmesi gerektiği için çeşit sayısının  
yediye çıktığı, buna rağmen ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması  
yaparken kendisine maliyet avantajı sağlamak adına altı çeşit özel gün menüsü içinden beş  
çeşidini seçip açıklama hazırladığı ve pet su maliyetini de hesaplamadığı, dolayısıyla idarece  
verilen örnek menüdeki altı çeşit üzerinden açıklama yapılmayıp teklif cetvelinde yer alan beş  
çeşit üzerinden teklif oluşturulduğundan açıklamanın reddi gerektiği,  
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin Gıda Malzemeleri Özellikleri isimli dosyada  
nitelikleri belirtilen gıda malzemeleri yerine niteliği belirsiz ürünler kullandığı ve bu suretle  
hem maliyet avantajı sağladığı hem de doküman düzenlemesine uygun olmayan ürünlerle  
aşırı düşük teklif açıklaması yaptığı, şöyle ki;  
2.1) İlgili dokümanda kırmızı mercimek için “futbol türü olacaktır” düzenlemesine  
rağmen sıradan mercimek ile açıklama yapıldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
2.2) Pilavlık bulgurda “hiç kırılmamış tanelerin toplamı %1’i geçmeyecektir”  
düzenlemesine rağmen “pilavlık” olarak belirtilmeyen bulgur üzerinden açıklama yapıldığı,  
2.3) Tarhana çorba, çoban kavurma gibi birçok yemek rasyonunda “kuru sarımsak”  
bulunduğu halde sadece “sarımsak” isimli ürün üzerinden açıklama yapıldığı,  
2.4) Pirinç için “Trakya veya Gönen Baldo cins olacaktır” düzenlemesine rağmen  
sıradan pirinç fiyatı üzerinden açıklama yapıldığı,  
2.5) Teknik Şartname’de dana etinin türleri “döş, tranç, but” şeklinde sayıldığı halde  
niteliği belirsiz dana eti ile açıklama yapıldığı,  
2.6) Teknik Şartname’de dondurulmuş ve konserve bezelye tanımlandığı halde ticaret  
borsası bültenlerinde yer alan taze bezelye ile açıklama yapıldığı,  
2.7) Biber salçası için “tatlı olacaktır” düzenlemesi bulunduğu halde niteliği belirsiz  
salça kullanıldığı,  
2.8) Birçok yemekte, sebze olan “taze nane” bulunduğu halde tüm nanelerin baharat  
olarak değerlendirildiği ve taze nane fiyatlarının herhangi bir şekilde tevsik edilmediği,  
2.9) Kaşar peyniri, beyaz peynir, dil peyniri, örgü peynir gibi peynirler Teknik  
Şartname’de açıkça düzenlendiği halde yağlı/tam yağlı olma özelliğini karşılamadığı,  
2.10) Kiraz için “napolyon” düzenlemesi yapıldığı halde sadece kiraz adlı ürün  
üzerinden açıklama yapıldığı,  
2.11) Kaju, antep fıstığı, yer fıstığı, fındık içi gibi kuruyemişler için “tuzsuz  
kavrulmuş” olması gerektiği belirtildiği halde, bu koşulları sağlamayan ürünler üzerinden  
açıklama yapıldığı,  
2.12) Ceviz, badem ve fındık fiyatlarının, ceviz içi, badem içi ve fındık içi fiyatı ile  
değil sadece ceviz, badem ve fındık isimli ürünlerle açıklandığı,  
2.13) Salam, sosis, pastırmanın dana etinden olması gerektiği halde bunların “dana”  
olup olmadığının belirsiz olduğu,  
2.14) Süzme yoğurt ile sütün “yağlı” olması gerektiği halde yağlı olup olmadığı  
belirsiz ürünler üzerinden açıklama yapıldığı,  
2.15) Mantarın “kültür mantarı” özelliğini taşımadığı,  
2.17) Sütün “uht” özelliğini taşımadığı,  
2.18) Milföy hamurunun “dondurulmuş” özelliğini taşımadığı,  
2.19) Yufkanın “günlük” ve “el açması” özelliğini taşımadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
2.20) Zeytinlerin “gemlik tipi” özelliğini taşımadığı,  
2.21) Kuru üzümün “sultani” özelliğini taşımadığı,  
2.22) Bamyanın “çiçek” özelliğini taşımadığı,  
2.23) Mantının “dana kıymadan” ve “el yapımı” özelliğini taşımadığı,  
2.24) Kremanın “uht” özelliğini taşımadığı,  
2.25) Balık çeşitlerinin “temizlenmiş” özelliğini taşımadığı ve maliyet avantajı  
sağlandığı,  
2.26) Fırın makarna yemeği içinde kullanılan makarnanın “fırın makarna” özelliğini  
taşımadığı,  
2.27) Karnabaharın “dondurulmuş” özelliğini taşımadığı,  
2.28) Sirkenin “üzüm” özelliğini taşımadığı,  
2.29) Nohutun “koçbaşı” özelliğini taşımadığı,  
2.30) Vişnenin “aşı vişne” özelliğini taşımadığı,  
2.31) Turpun “kırmızı turp” özelliğini taşımadığı,  
2.32) Yoğurdun “homojenize” özelliğini taşımadığı,  
2.33) Patlıcanın “kemer patlıcan” özelliğini taşımadığı,  
2.34) Kerevizin “kök kereviz” özelliğini taşımadığı,  
2.35) Ayranın “günlük ayran” özelliğini taşımadığı,  
3) Teknik Şartname düzenlemesine göre özel gün ve ara öğün dahil her öğün için 200  
ml pet su verilmesi gerektiği halde, özel gün ve ara öğünler için 200 ml pet su hesaplaması  
yapılmadığı,  
4) Paket çayların ve siyah çayın yanında 10 gram şeker verilmesi gerektiği halde,  
şeker maliyetinin hesaplamaya dahil edilmediği,  
5) Tüm öğünler için ana girdi ve işçilik maliyeti toplamının ayrı ayrı gösterilmediği,  
gösterilen toplamların ise ilgili öğün için teklif edilen tutarın üzerinde olduğu, bu durumun  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesine aykırı olduğu, dolayısıyla mevcut teklifle  
maliyetlerin karşılanmasının mümkün olmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
6) İhale dokümanı uyarınca ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de çalışma  
yapılması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin personel için ulusal bayram ve  
genel tatil günü ücreti öngörmeksizin hesaplama yaptığı,  
7) Teklifi geçerli bulunan isteklilerce sunulan işletme kayıt belgelerinin konusunun  
"Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler” veya “Gıda üretimi yapan  
işletmeler” şeklinde belirtilmiş olduğu ve bu durumun İdari Şartname’de belirtilen işletme  
kayıt belgelerinin niteliğine aykırı olduğu,  
8) İdari Şartname’nin 25.3.2’nci maddesi uyarınca personele ait yemek bedelinin de  
aşırı düşük teklif açıklaması içerisinde yer alan işçilik giderleri kısmında hesaplamaya dahil  
edilmesi gerektiği, ancak açıklaması kabul edilen istekli tarafından, personele ait yemek  
maliyeti ile yol bedelinin hesaplamaya dahil edilmediği, İdari Şartname’nin 25.3.2’nci  
maddesi uyarınca yemeklerin taşınmasına ilişkin tüm maliyetlerin yüklenici tarafından  
karşılanması ve bu kapsamda araç da çalıştırılması gerektiği, yüklenici tarafından, yemek  
taşıma amacıyla bir araç çalıştırıldığında, bu aracı kullanmak üzere şoför de istihdam edilmesi  
gerektiği, buna rağmen açıklaması geçerli kabul edilen istekliler tarafından yapılan  
hesaplamada, yemek taşıma araçlarını kullanacak olan şoförlere ait maliyetlerin hesaplamaya  
dahil edilmediği,  
9) İdari Şartname’de yer alan “Hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık 26  
(yirmialtı) gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde,  
hizmetin sunulmasıyla görevli; 1 aşçı, 1 aşçı yardımcısı ve 1 servis personeli ve 1 bulaşık  
personelinin işçilik giderleri (işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim) teklif  
fiyata dâhildir” düzenlemesi uyarınca tüm personele ait maliyetlerin tam zamanlı çalışmaya  
ait asgari işçilik bedelleri üzerinden karşılanması gerektiği halde kısmi zamanlı çalışma ücreti  
üzerinden hesaplama yapılarak işçilik maliyetlerinin eksik hesaplandığı,  
10) İhale dokümanında kahvaltıda kullanılacak olan tereyağın 15 gr’lık kahvaltılık  
tereyağ, balın 20 gr paket süzme çiçek bal, reçelin 20 gr paket reçel, tahin-pekmezin 40 gr  
paket tahin pekmez (%60 pekmez) olması gerektiğinin belirtildiği, ancak açıklaması kabul  
edilen istekli tarafından sunulan bal, reçel, tereyağ ve tahin-pekmezin bu sayılan nitelikleri  
karşılamadığı,  
11) İki haftalık örnek menüde yer alan ara öğünlerde meyve suyu yer aldığı, Gıda  
Malzemeleri Teknik Şartnamesi’nde ise meyve suları tarif edilirken: “Meyve suyu minimum  
%35 meyve suyu konsantresi içermelidir.” düzenlemesine yer verildiği, buna rağmen  
açıklamaya konu edilen meyve suyunun sıkma yahut konsantre olmadığı,  
12) Kamu İhale Genel Tebliği uyarınca kırmızı ve beyaz et, kuru gıda, bakliyat, sebze  
ve meyve gibi ürünlerin fiyatlarının üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklanamayacağı,  
zira bu ürünlerin fiyatlarının hal bültenlerinde, ticaret borsası bültenlerinde, et ve süt kurumu  
bülteninde vb. ilan edildiği, dolayısıyla bu ürünler için fiyat teklifi alınabilmesinin sadece  
bahse konu usullerle açıklama yapılmasının mümkün olmaması halinde gündeme  
gelebileceği, buna rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, anılan ürünler için  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklama yapıldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
13) Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli hazırlanırken kullanılan işçilik  
maliyetlerinin, EKAP asgari işçilik modülünde yer alan rakamların altında olmaması  
gerektiği halde daha düşük işçilik ücretleri üzerinden hesaplama yapıldığı, ayrıca yine  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelindeki “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik  
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerektiği  
halde bu oranın sağlanamadığı, bunun yanı sıra Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetvelindeki ana girdilerin birim fiyatlarının hangi kaynaklardan alındığının sayfa numaraları  
da belirtilmek suretiyle gösterilmediği,  
14) Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan “Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve  
Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca  
borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama  
yapılabilir.” düzenlemesine rağmen, ihale tarihinden önceki 12 ay içerisinde kalmayan ticaret  
borsası fiyatları kullanılarak açıklama yapıldığı,  
15) Yemeklerde kullanılan pirincin Trakya veya Gönen BALDO olmadığı gibi TİP-A  
da olmadığı,  
16) Yemeklerde kullanılacak fasulyenin türleri ihale dokümanında “Çalı, Horoz,  
Dermason, Selanik, Battal, Şeker, Barbunya, Bomba” olarak sınırlandırılmasına rağmen,  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında niteliği belirsiz kuru fasulye fiyatları kullanıldığı,  
17) Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli incelendiğinde görüleceği üzere ana  
girdi ve işçilik maliyeti hesaplanırken, işçilik maliyetinin tüm öğünlere eşit oranda  
dağıtılması gerektiği halde ana öğüne daha fazla işçilik bedeli öngörüldüğü, ara öğünlere ise  
daha düşük işçilik bedeli öngörüldüğü, işçilik maliyetinin her bir öğüne eşit şekilde  
dağıtılmaması nedeniyle açıklamanın reddedilmesi gerektiği,  
18) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesi uyarınca “ana girdi”, “işçilik”  
ve “yardımcı gider” oranlarının ayrı ayrı gösterilmesi ve bu oranların toplamının 1’e eşit  
olması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek  
Sunumu Hesap Cetveli’nde, bahse konu oranların toplamlarının 1’e eşit olacak şekilde  
gösterilmediği, diğer taraftan ana girdi ve işçilik oranları toplamının da 0,80-0,95 aralığında  
olmadığı,  
19) Ticaret borsası bültenleri ile açıklama yapılabilmesi için ihale tarihinden önceki  
son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatın kullanılması gerektiği,  
ancak açıklamada kullanılan ticaret borsası bülteni fiyatlarının ihale tarihinden önceki son 12  
ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen fiyatlar olmadığı, ayrıca açıklamada ortalama  
fiyatlar kullanılmamış olup maliyet avantajı sağlamak adına en düşük fiyatlar üzerinden  
açıklama yapıldığı,  
20) Maliyet Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile fiyatı açıklanan ürünler için tespit tutanağı  
üzerinde ihale tarihinden önceki son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine  
dayanarak açıklama yapılması gerektiği, ihale tarihi dördüncü geçici vergi beyanname dönemi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
içinde bulunduğu için ikinci veya üçüncü geçici vergi beyanname dönemine dayanarak  
açıklama yapılması gerektiği, buna rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ikinci  
veya üçüncü geçici vergi beyanname dönemi bilgilerine dayalı olarak açıklama yapılmadığı,  
21) Açıklamaya dayanak olarak gösterilen Satış Tutarı Tespit Tutanaklarında, Maliyet  
Tespit Tutanaklarında ve Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanaklarında yer alan tablolarda,  
malzemelere ait toplam tutarın, miktara bölünmesi neticesinde bulunan birim fiyatların olması  
gerekenden daha düşük hesaplanarak maliyet avantajı sağlandığı, ayrıca tutanakların son  
sayfasındaki “tarih” ve “sayı” bilgilerinin mevzuata uygun olarak yazılmadığı, tutanaklardaki  
“mükellef” ve “meslek mensubu” bilgilerinin doldurulmadığı,  
22) Birim fiyatların dayanağı olarak gösterilen Maliyet/Satış Tutarı Tespit  
Tutanaklarındaki birim fiyatlarla tutanakların dayandığı faturalardaki birim fiyatlar arasında  
çelişki bulunduğu, zira tespit tutanaklarının dayandığı faturalardaki miktar, birim ve birim  
fiyat bilgileri ile tutanaklardaki tablolarda yer alan miktar, birim ve birim fiyat bilgilerinin  
uyumsuz olduğu, bu durumun tespit tutanaklarının sonunda yer alan Fatura Bilgileri Tablosu  
ile tespit tutanakları içindeki tablolar karşılaştırıldığında tespit edilebileceği, aynı çelişkinin  
tutanakların ait olduğu geçici vergi beyanname dönemi ile tutanakların dayandığı faturaların  
tarihleri arasında da söz konusu olduğu, zira tespit tutanaklarında bulunan Fatura Bilgileri  
Tablosu incelendiğinde görüleceği üzere, ihale tarihinden önceki son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ait olmayan faturaların bilgilerinin de tabloda yer aldığı, kaldı ki;  
tutanaklar üzerinde defterlerin “tasdik makamı”, “tasdik tarihi” ve “yevmiye numaraları”nın  
da belirtilmediği,  
23) Maliyet Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile fiyatı açıklanan ürünler için 600 Yurtiçi  
Satışlar hesabı kullanıldığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından kendi satış  
fiyatlarına dayalı açıklama yapıldığı halde tutanağın altında yer alan Fatura Bilgileri  
Tablosu’nda, fatura alıcısının bilgilerine yer verilmediği, oysa Fatura Bilgileri Tablosu’nun  
dipnotlarına göre, kendi satışlarına dayanan istekliler tarafından fatura alıcının bilgilerinin de  
Fatura Bilgileri Tablosu’na yazılması gerektiği, ayrıca Fatura Bilgileri Tablosu’nda yer  
verilen fatura tarihlerinin, tutanakta belirtilen geçici vergi beyanname dönemi içerisinde  
düzenlenmediği,  
24) Aşırı düşük teklif açıklamasının idarece verilen iki haftalık örnek menü ve  
malzeme reçeteleri dikkate alınarak hazırlanmadığı ve bu suretle maliyet avantajı sağlandığı,  
özellikle ara öğün için 28 öğünlük menünün kullanılması gerektiği halde bu hususa riayet  
edilmediği,  
25) Açıklamada kullanılan birim fiyatların, tutanakta belirtilen fiyatların altında  
olmaması ve son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılması öngörülen mal miktarının en az yarısı kadar alım yapılmış olması gerektiği, bu  
tespitin ise fatura bilgileri tablosu incelenerek yapılabileceği, buna göre fatura bilgileri  
tablosunda yer alan malzeme miktarlarının, ihale konusu işte kullanılması öngörülen mal  
miktarının en az yarısı kadar olması gerektiği halde söz konusu miktarların oldukça düşük  
olduğu ve ihale konusu işte kullanılması öngörülen mal miktarının en az yarısı kadar  
olmadığının görüleceği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
26) Tespit tutanaklarının ekine, meslek mensubuna ait geçerli bir faaliyet belgesinin  
eklenmediği, eklenen belgelerin asıl olmayıp üzerlerinde de aslı gibidir onayı bulunmadığı,  
ayrıca faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin de dolmuş olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin aynı hususa ilişkin 79’uncu maddesinde “79.2.2.  
İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak  
açıklayabilirler.  
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal  
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu  
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri  
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle  
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler  
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç)  
geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,  
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve  
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam  
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara  
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif  
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını  
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin ekinde ihale konusu işin başvuruya konu birinci kısmının  
Ardanuç Engelsiz Yaşam Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü”  
şeklinde olduğu,  
Anılan Şartname’nin teklif fiyata dahil olacak giderlere ilişkin 25’inci maddesinde  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama, Dağıtım ve Servis Hizmet Alımına İlişkin  
Kahvaltı, Ara Öğün, Ana Öğün, Özel Gün Menüsü Giderleri ile İşçilik Ücreti, Ulusal Bayram  
ve Genel Tatil Gün Ücreti, Yemek, Yol ve Giyecek Giderleri:  
1.KISIM: Ardanuç Engelsiz Yaşam Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi  
Müdürlüğü  
Teknik şartnamede belirtilen sayılarda 4 çeşit sabah kahvaltısı, 4 çeşit öğle yemeği,  
ara öğün, 4 çeşit akşam yemeği ve özel gün menüsü olmak üzere adet/öğün yemek teklif fiyata  
dahildir.  
İşçilik ücreti, yemek, yol, giyecek, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma  
giderleri:  
Hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık 26 (yirmialtı) gün üzerinden fiilen çalışan  
personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin sunulmasıyla görevli;  
1 aşçı, 1 aşçı yardımcısı ve 1 servis personeli ve 1 bulaşık personelinin işçilik giderleri  
(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim) teklif fiyata dâhildir.  
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılacak toplam 124 (yüzyirmidört) gün  
için;  
Hizmetin sunulmasıyla görevli 1 aşçı, 1 aşçı yardımcısı ve 1 servis personeli ve 1  
bulaşık personelinin çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret  
teklif fiyata dâhildir.  
Kuruluş mutfağında çalışacak personele teknik şartnamede cinsi ve miktarı yazılı olan  
giyecek ayni olarak verilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
Malzeme Giderleri:  
Yemeğin taşınması için thermobox veya ısı üreten kapalı araba, kapak, strech,  
alüminyum folyo, yemek servisinde dağıtım için ısıtmalı yemek arabası, soğutmalı taşıma  
aracı teklif fiyata dâhildir.  
Yüklenici firmanın her kısım için tedarik edeceği makine ve teçhizat miktar ve türleri  
teknik şartnamede düzenlenmiştir. Teknik şartnamede “Yüklenici firmanın temin edeceği  
makine ve teçhizat” başlığı altında her kısım için ayrı ayrı düzenlenen her türlü makine ve  
teçhizatın tedarikine ait giderler teklif fiyata dahildir.  
Diğer Giderler:  
Yemeğin özelliğine göre ketçap, mayonez, limon, sirke, çeşitli baharatlar, temizlik  
malzemeleri, plastik çöp torbası, LPG dolum masrafları, yemek numunelerinin ve gıda  
ürünlerinin mikrobiyolojik, toksikolojik ve kimyasal analizleri, yemek imalatı servis ve  
temizliği, kullanılacak malzeme, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca iş ve  
işçi sağlığı ve güvenliğine yönelik alınması gereken bütün tedbirlere ilişkin giderler ile mesai  
saati içerisinde çalışanlara verilecek eğitim gideri, ihale dokümanında yer verilen diğer  
eğitim (hijyen eğitimi, gıda zehirlenmelerine karşı eğitim, sağlık riskleri konusunda eğitim,  
yemek imalatı servis ve temizlik konularına ilişkin eğitim vb) giderleri,  
Kuruluşun/Kuruluşların demirbaşında bulunan ve yükleniciye teslim edilecek her türlü  
ekipmanın bakım ve onarımı, yüklenici tarafından temin edilecek makine ve teçhizat,  
ilaçlama, yemeğin yapımında ve bulaşıkların yıkanmasında kullanılacak elektrik, su,  
doğalgaz ile yemeğin ilgili kuruluşlara taşınması dahil her türlü nakliye giderleri, taşımada  
kullanılacak araçlar ile bu araçları kullanacak sürücülerin giderleri, ihale dokümanında yer  
verilen diğer giderler (günde 3 defa verilecek çay, damacana su, su sebilleri vb.), ihale ve  
sözleşmeye ilişkin damga vergileri ve Kamu İhale Kurum payı teklif fiyata dahildir.  
İlgili kuruluşların hizmet binası mutfağında pişirilerek kampüs/yaşam evleri içerisinde  
yer alan evlerde ve ana yemekhanede servis edilecek olan yemekler pişirilip hazırlandıktan  
sonra, Teknik Şartnamede asgari özellikleri belirtilen ve firma tarafından tedarik edilecek  
olan araçlarla taşınması ve servis edilmesine ilişkin giderler teklif fiyata dahildir...”  
düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.  
İhale dokümanı kapsamında işe ilişkin Teknik Şartname, Gıda Malzemeleri Özellikleri  
ve Gıda Rasyonu başlıklı belgelerin istekli olabileceklere verildiği, Teknik Şartname’de iki  
haftalık örnek normal yemek menüsüne yer verildiği,  
02.12.2022 tarihli ihale komisyonu kararı ile teklifi sınır değerin altında kalan  
Şimşekler Elektrik Nakliyat İnşaat Tarım Orman Hayvan Ürünleri Hazır Yemek Gıda  
Temizlik Madencilik Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile Aykan Serkan Arslan  
tarafından aşırı düşük teklife ilişkin sunulan açıklamaların uygun bulunarak anılan isteklilerin  
sırasıyla ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahipleri olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin incelenmesinden, ikinci maddede örnek özel gün menüsüne yer  
verildiği, anılan menüde altı çeşidin yer aldığı, isteklilerce özel gün menüsüne bu belirlenen  
adede göre teklif verileceği, özel gün menüsünde verilecek pet suyun (en az 200 ml)  
kap/yemek olarak sayılmayacağı ve isteklilerin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında iki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
haftalık örnek menüye ek olarak 1 adet “özel gün menüsü” açıklaması yapılması gerektiği  
anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük açıklama  
kapsamında sunulan özel gün menüsünde “yaş pasta, kuru pasta, peynirli su böreği, elma,  
karışık kuruyemiş, paket meyve suyu ve pet su (200 ml)” olmak üzere toplam 7 adet girdinin  
belirlendiği görüldüğünden, sunulan özel gün menüsünün önek özel gün menüsüne uygun  
olduğu anlaşılmıştır. Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, iddia konusu edilen girdilerin ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından mevzuata ve ihale doküman düzenlemesine uygun şekilde ticaret borsası  
bültenlerinde yer alan fiyatlar ile Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı kullanılarak  
tevsik edildiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan iki haftalık örnek menüde yer alan ara öğünler ile özel gün  
menüsünde 200 ml pet su verilmesi öngörüldüğü tespit edildiğinden, başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan iki haftalık örnek menüde yer alan çayların yanında 10 gr toz  
şeker verilmesinin de öngörüldüğü tespit edildiğinden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde, malzemeli yemek hizmet alımı  
ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede  
asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı ve bu menüde yer alan yemeklerin  
içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtileceği, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin “ana  
girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği malzemeli yemek sunumu hesap  
cetvelini (Ek-H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunması, bu açıklamanın geçerli kabul  
edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının  
0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerektiği, oran belirtmeyen veya belirttiği oran  
0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin tekliflerinin ise reddedilmesi gerektiği,  
istekliler tarafından sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate  
alınarak açıklama yapılması gerektiği, isteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri  
kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatını açıklamalarının gerektiği, toplam miktar ve tutar  
açıklamasının ise yapılmayacağı, örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim  
fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik  
etmeleri durumunda açıklamanın uygun kabul edileceği açıklanmıştır.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından her bir öğün için ana  
girdi ve işçilik maliyeti toplamının Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde ayrı ayrı  
gösterildiği, gösterilen toplamların ilgili öğün için teklif edilen tutarın üzerinde olmadığı  
tespit edilmiştir. Bu tespitler doğrultusunda başvuru sahibi isteklinin anılan iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından hizmetin ifasında  
çalıştırılacak personel için ulusal bayram ve genel tatil günleri mesai gideri dahil edilerek  
işçilik hesaplaması yapıldığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde, isteklilerin faaliyet konusu "Depo, gıda satış ve diğer perakende  
faaliyet gösteren işletmeler" veya "Gıda üretimi yapan işletmeler (hazır yemek/tabldot yemek  
üretimi)" olan işletme kayıt belgesini e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerektiği  
teklifi idarece geçerli kabul edilen isteklilerin beyan ettikleri işletme kayıt belgelerindeki  
faaliyet konusunun anılan İdari Şartname düzenlemesine uygun olduğu anlaşıldığından,  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından hizmetin ifasında  
çalıştırılacak personel için yol ve yemek giderleri dahil edilerek işçilik hesaplaması yapıldığı  
anlaşılmıştır. Diğer taraftan, ihale dokümanı uyarınca 1 aşçı, 1 aşçı yardımcısı ve 1 servis  
personeli ve 1 bulaşık personelinin işçilik giderlerine teklif fiyata dahil giderler arasında yer  
verilmesi gerektiği, şoför giderinin ise işçilik giderleri arasından öngörülmediği anlaşılmıştır.  
Ayrıca, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesi uyarınca yemek pişirilmesi için  
gerekli olan nakliye giderlerinin yardımcı girdiler arasında yer aldığı, dolayısıyla bu hususa  
ilişkin açıklama sunulmasına gerek olmadığı dikkate alındığında, başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından hizmetin ifasında  
çalıştırılacak personel için tam zamanlı çalışmaya göre asgari işçilik hesaplaması yapıldığı  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
Yapılan incelemede, iddia konusu edilen girdilerin ihale dokümanında öngörüldüğü  
şekilde açıklandığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
11) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından paket meyve suyunun  
%35 meyve konsantreli şekilde maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklandığı  
görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
12) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından üçüncü kişilerden fiyat  
teklifi alınarak açıklama yapılmadığı, açıklamaların ticaret borsası bültenleri ve maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağı üzerinden yapıldığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
13) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından hizmetin ifasında  
çalıştırılacak personel için hesaplanan asgari işçilik bedelinin EKAP’ta yer alan işçilik  
hesaplama modülü ile yapılan hesaplamanın altında olmadığı, her bir öğün için ana girdi ve  
işçilik maliyeti toplamının Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde ayrı ayrı  
gösterildiği, teklif bedeline oranla hesaplanan ana girdi oranının 0,82543129, işçilik oranının  
0,11371117 ve yardımcı giderler oranının 0,06085754 olduğu, (Ana Girdi Maliyeti+İşçilik  
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı) oranının 0,9391 olduğu ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.6’ncı maddesinde açıklanan sınırlar (0,80-0,95) içinde kaldığı, Malzemeli Yemek  
Sunumu Hesap Cetvelindeki ana girdilerin birim fiyatlarının hangi kaynaklardan alındığının  
sayfa numaraları da belirtilmek suretiyle gösterildiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
14) Başvuru sahibinin 14’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde (Ek-H.4)  
ticaret borsası fiyatları ile açıklanan girdilere ilişkin açıklama yöntemi sütununda bu  
bültenlerin hangi ticaret borsasına ait olduğu ile birlikte söz konusu bültenlerin tarih  
bilgilerine yukarıda aktarılan mevzuat açıklaması kapsamındaki tarih aralığı dikkate alınarak  
yer verildiği, açıklama kapsamında kısımlar bazında ticaret odası bültenlerinin ayrı ayrı  
sunulduğu, ana girdi tablolarında ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem günü  
dışındaki bir ortalama fiyatı gösteren bir açıklama sunulmadığı anlaşıldığından, başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
15) Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamalarda,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
pirinç girdisinin maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile “Pirinç (Tip A) Pilavlık Gönen Baldo)”  
olarak açıklandığı, söz konusu açıklamanın pirince ilişkin ihale dokümanı düzenlemeleri  
kapsamında olduğu görüldüğünden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
16) Başvuru sahibinin 16’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamalarda,  
kuru fasulye girdisinin maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile “Kuru Fasulye (Çalı, Dermason)”  
olarak açıklandığı, söz konusu açıklamanın kuru fasulyeye ilişkin ihale dokümanı  
düzenlemeleri kapsamında olduğu görüldüğünden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
17) Başvuru sahibinin 17’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamada,  
işçilik dahil toplam birim maliyetin sabah kahvaltısı, öğle yemeği, akşam yemeği, ara kahvaltı  
ve özel gün menüsü olmak üzere 5 öğüne bir arada yer verilmesi suretiyle tek bir tablo  
şeklinde açıklama yapıldığı, tabloda birim işçilik maliyetinim 2,14400916 TL olarak  
belirtildiği ve işçilik maliyetinin her bir öğüne eşit şekilde dahil edilerek hesaplama yapıldığı  
görüldüğünden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
18) Başvuru sahibinin 18’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Malzemeli  
Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının  
sırasıyla 0,82543129, 0,11371117 ve 0,06085754 şeklinde ve toplamı 1’e eşit olacak şekilde  
ayrı ayrı gösterildiği, (Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı) oranının  
0,9391 olduğu ve bu oranının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde açıklanan  
sınırlar (0,80-0,95) içinde kaldığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
19) Başvuru sahibinin 19’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde (Ek-H.4)  
ticaret borsası fiyatları ile açıklanan girdilere ilişkin açıklama yöntemi sütununda bu  
bültenlerin hangi ticaret borsasına ait olduğu ile birlikte söz konusu bültenlerin tarih  
bilgilerine yukarıda aktarılan mevzuat açıklaması kapsamındaki tarih aralığı dikkate alınarak  
yer verildiği, açıklama kapsamında kısımlar bazında ticaret odası bültenlerinin ayrı ayrı  
sunulduğu, ana girdi tablolarında ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem günü  
dışındaki bir ortalama fiyatı gösteren bir açıklama sunulmadığı anlaşıldığından, başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
20) Başvuru sahibinin 20’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın standart  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
forma uygun olarak düzenlendiği, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan  
faturalara ilişkin bilgilerin tutanakta yer alan fatura bilgileri tablosunda bulunduğu, tespiti  
yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgilerinde geçici vergi  
beyanname döneminin 2022 yılı 3. dönem (Temmuz-Ağustos-Eylül) olduğu tespit  
edildiğinden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
21) Başvuru sahibinin 21’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın “Ağırlıklı  
Ortalama Birim Satışı Tutarı” başlıklı kısmında yer alan tabloda her bir malzemeye ait toplam  
tutarın, miktara bölünmesi neticesinde bulunan birim fiyatların olması gerekenden daha düşük  
hesaplanmadığı, tutanağın son sayfasında “tarih” ve “sayı” bilgilerinin yer aldığı, tutanakta  
mükellef ve meslek mensubu bilgilerinin de yer aldığı tespit edildiğinden, başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
22) Başvuru sahibinin 22’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın standart  
forma uygun olarak düzenlendiği, anılan tutanak üzerinde defterlerin tasdik makamı ve tasdik  
tarihi ile tasdik numarasına yer verildiği, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas  
alınan faturalara ilişkin bilgilerin tutanakta yer alan fatura bilgileri tablosunda bulunduğu,  
fatura bilgileri tablosunda yer alan miktar, birim ve birim fiyat bilgileri ile tutanağın  
“Ağırlıklı Ortalama Birim Satışı Tutarı” başlıklı kısmında yer alan tablodaki miktar, birim ve  
birim fiyat bilgileri arasında uyumsuzluk olmadığı, beyan edilen faturaların tarihinin ihale  
tarihinden önceki son geçici vergi beyanname dönemine ait olduğu anlaşıldığından, başvuru  
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
23) Başvuru sahibinin 23’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan  
Fatura Bilgileri Tablosu’nun “Faturayı Düzenleyenin veya Alıcının Adı ve Soyadı/Ticaret  
Unvanı ve T.C./Vergi Kimlik No.su” başlıklı sütununda faturayı düzenleyenin veya alıcının  
adının yer aldığı, Fatura Bilgileri Tablosu’nda yer verilen fatura tarihlerinin ise tutanakta  
belirtilen geçici vergi beyanname dönemi [2022 yılı 3. Dönem (Temmuz-Ağustos-Eylül)]  
içerisinde düzenlendiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
24) Başvuru sahibinin 24’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük açıklama  
kapsamında sabah kahvaltısı, öğle yemeği, kuşluk ara öğün, ikindi ara öğün ve akşam yemeği  
birim öğün maliyetlerinin idarece belirlenen iki haftalık örnek menü ve malzeme reçeteleri  
dikkate alınarak açıklandığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna ulaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/012  
: 4  
: 08.02.2023  
: 2023/UH.I-289  
25) Başvuru sahibinin 25’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları uyarınca, maliyetler dayanak alınarak açıklama  
yapılması durumunda teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı  
Tespit Tutanağı) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin  
son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını  
öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerektiği anlaşılmakla  
birlikte, yapılan incelemede ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından maliyete dayalı  
açıklama yapılmadığı, satışlara dayalı açıklama yapıldığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
26) Başvuru sahibinin 26’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın ekinde  
tutanağı düzenleyen meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu ve belgenin geçerlik  
süresinin 26.03.2023 tarihine kadar olduğu görüldüğünden belgenin geçerlilik süresinin  
dolmadığı, diğer taraftan idarece teklifi aşırı düşük olan isteklilere EKAP üzerinden iletilen  
açıklama isteme yazılarında açıklama kapsamında sunulacak belgelerin aslının sunulması  
gerektiğine ilişkin bir belirleme yapılmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın  
tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.