Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Isparta İl Sağlık Müdürlüğü
/
2023/183951-Isparta İli Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesisleri 2023-2024 -2025 Yılları 24 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Sonrası Hizmetler İşi
Bilgi
İKN
2023/183951
Başvuru Sahibi
Eihale Dan. Bilişim Gıda Tem. Sağlık İnş. Oto. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Isparta İl Sağlık Müdürlüğü
İşin Adı
Isparta İli Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesisleri 2023-2024 -2025 Yılları 24 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Sonrası Hizmetler İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
BAŞVURU SAHİBİ:
Eihale Dan. Bilişim Gıda Tem. Sağlık İnş. Oto. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Isparta İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/183951 İhale Kayıt Numaralı “Isparta İli Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesisleri
2023-2024 -2025 Yılları 24 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Sonrası
Hizmetler İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Isparta İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 03.04.2023 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Isparta İli Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesisleri 2023 - 2024 - 2025
Yılları 24 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Sonrası Hizmetler İşi” ihalesine
ilişkin olarak Eihale Dan. Bilişim Gıda Tem. Sağlık İnş. Oto. Tic. Ltd. Şti.nin 27.03.2023
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.03.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 07.04.2023 tarih ve 88019 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.04.2023
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/512 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Teknik Şartname’de, verilecek yemeklerin ve menülerin Yataklı Tedavi Kurumları
İşletme Yönetmeliği’ne uygun olarak hazırlanacağının belirtildiği, anılan Yönetmelik’in eki
Tablo I’de yetişkinler için normal yemek istihkak cetvelinde azami yedi kez olmak üzere
günlük azami 200 gram kemikli etin verileceğinin belirtildiği, Teknik Şartname’de yer alan 2
haftalık örnek menüdeki 1, 4, 8 ve 11’inci gün öğle yemeğinde yer alan kemikli et
gramajlarının ise anılan Yönetmelik’te belirtilen azami gramajların üzerinde olduğu,
2) Teknik Şartnamen’in “Yüklenici Firmaya Ödeme Şartları ve Taahhüdün Yerine
Getirilmesi” başlıklı (I) maddesinin 17 no’lu alt maddesinde “İşçilerden kendi isteği ile işten
ayrılan, emekli olan ve benzeri nedenlerle ayrılanların yerine yüklenici yeni işçi alımını sağlık
tesisinin onayı ile yapabilecektir.” hususlarına yer verildiği, anılan düzenlemenin işe alınacak
ve/veya çıkarılacak personellere karar verme yetkisinin idare tarafından yürütüleceği
anlamına geldiği, bu haliyle düzenlemenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.26’ncı
maddesine ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesinde aykırı olduğu,
3) Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 17’nci maddesinin
7.21’inci alt maddesinde; “Ramazan ayında oruç tutan personel için iftar ve sahur yemeği
verilecektir.” düzenlemesine yer verildiği, bu kapsamda idare tarafından Ramazan ayında
hazırlanacak iftar ve sahur yemekleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması ve iki
haftalık örnek yemek menüsünde yemeklerin içerik ve gramajlarına yer verilmesi gerekirken
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
bu yönde bir düzenlemenin bulunmadığı,
4) Birim fiyat teklif cetvelinde ihale konusu işte çalışacak tüm personele asgari ücret
üzerinden teklif verileceği ve maaş ödemelerinin de asgari ücret üzerinden ödeneceğinin
belirtildiği, öte yandan Teknik Şartname’de ihale konusu hizmette gıda mühendisi ve/veya
diyetisyen, iaşe memuru, aşçıbaşı, aşçı gibi vasıflı personellerin çalıştırılacağının belirtildiği,
aynı Şartname’nin “İşçi Nitelikleri, Sayıları ve Çalışma Saatleri” başlıklı 5’inci maddesinde
çalışacak personellerin tecrübeli ve bonservisli olması gerektiği yönünde düzenleme
bulunduğu, dolayısıyla iş kapsamında çalıştırılması istenen personellerin tamamının vasıflı
personel olduğunun anlaşılabileceği, bu kapsamdaki personellerin asgari ücret ile
çalıştırılmasının hayatın olağan akışına ve piyasa şartlarına aykırı olacağı,
5) Teknik Şartname’de, verilecek yemeklerin ve menülerin Yataklı Tedavi Kurumları
İşletme Yönetmeliği’ne uygun olarak hazırlanacağının belirtildiği, anılan Yönetmelik’in
90’ıncı maddesinde öğle ve akşam yemek menülerinin aynı olabileceği veya aynı erzakı
kullanmak suretiyle yemeklerin türünün değiştirilebileceğinin belirtildiği, ancak başvuruya
konu ihale kapsamında oluşturulan örnek menüde birbirinden tamamen farklı yemeklere yer
verildiği, öğle yemeğinde kullanılan erzakı kullanmak kaydıyla akşam yemeğinde yemek
türünün değiştirilmesi kuralına aykırı menü hazırlandığı,
6) Teknik Şartname’nin 4.4’üncü maddesinde “Çalışma saatleri ve bölümlere göre
işçi dağılımı iş akışı içinde firma tarafından değiştirilebilir. Aylık çalışma programları kontrol
teşkilatı tarafından kontrol edilip onaylanacaktır. Eleman eksikliğinde; her ne sebeple olursa
olsun yüklenici aynı sayı ve nitelikte personel bulundurmak zorundadır.” düzenlemesinin
bulunduğu, anılan düzenlemenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde aykırı
olduğu,
7) Teknik Şartname’nin “Yüklenici Firmaya Ödeme Şartları ve Taahhüdün Yerine
Getirilmesi” başlıklı (I) maddesinin 9 no’lu alt maddesinde “İşçinin kendi isteği ile işten
ayrılması ya da yüklenici firma tarafından herhangi bir sebeple işine son verilmesi halinde
işçinin varsa aylık ücret alacağı, kıdem tazminatı vb. gibi tüm özlük hakları yüklenici firma
tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, ilgili düzenlemeye göre ihale
konusu hizmetin ifasında görev alacak personeller, kendi istekleri ile işten ayrılmaları halinde
dahi, yüklenicinin ilgili personellere Kıdem Tazminatı ödemesinin zorunlu kılındığı, bu
kapsamdaki düzenlemenin 4857 sayılı İş Kanunu’na aykırılık teşkil ettiği,
8) Teknik Şartname’nin “Kahvaltı, Normal Yemek ve Diyet Yemeklerinin Şekli”
başlıklı maddesinde kahvaltı çeşitlerine ilişkin malzeme cinslerine ve verilecek malzeme
miktarlarına yer verildiği, bu kapsamda “Ekmek (tuzlu, tuzsuz, kepekli vs.) 150 gr. her öğün
için (diyetisyen kontrolünde bu miktar değişebilir.)” ifadelerine yer verildiği, ancak yine
anılan Şartname’nin “Gramajlar” başlıklı maddesinde; “Normal yemek yiyen personele,
normal yemek yiyen ve diyet alan hastalar ve refakatçilere her öğün için 100 gr. ekmek
verilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı, dolayısıyla doküman düzenlemeleri arasında çelişki
bulunduğu,
9) Teknik Şartname’nin “Yüklenici Firmanın Diğer Yükümlülükleri” başlıklı (H)
düzenlemesinin 16 no’lu alt maddesinde; yüklenici faaliyetinden doğan her türlü resim, harç,
tazminat ve cezalar ile çalıştırılan personel ile ilgili doğabilecek tüm mükellefiyetler, ücret,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
vergi SGK primi gibi tüm yasal haklar ve ayrıca doğabilecek bütün hukuki, idari, mali, cezai
mesuliyetlerin idare tarafından hak edişinden veya teminatından kesileceğinin düzenlendiği
ancak kesin teminatın gelir kaydedilebileceği hallerin mevzuatta sınırlı olarak belirlendiği,
ihale dokümanı düzenlemeleri ile bu hallerin genişletilemeyeceği,
10) Doküman düzenlemelerinden ihale konusu işin; idarenin mutfağında pişirilecek
yemeğin belirlenen yerlere dağıtımı ve dağıtım sonrası hizmetleri olduğunun anlaşılabileceği,
ancak İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesinde istenilen yeterlilik belgelerinin, ihaleye
iştirak edecek isteklilerin kendi üretim tesisleri ve/veya mutfaklarına ilişkin belgeler olduğu,
isteklilerin kendi mutfakları için almış oldukları yeterlilik belgelerinin ihale konusu hizmet ile
herhangi bir bağının bulunmadığı, bu belgelerin ihalede yeterlilik kriteri olarak istenilmesinin
aynı zamanda Kamu İhale Genel Tebliği’nin 74.6. maddesine de aykırılık teşkil ettiği,
11) İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (ı) alt maddesinde “İstekliler Gıda Üretim
İzin belgesi veya İşletme Kayıt Belgesini sunmak zorundadır.” düzenlemesinin bulunduğu,
ancak anılan düzenlemede belirtilen “İşletme Kayıt Belgesi” ifadesinin genel bir ifade olduğu,
bu haliyle düzenlemenin işin ifasına özgü gerekli işletme kayıt belgelerini işaret etmediği,
12) Teknik Şartname’de, günlük üretilecek yemek sayılarının tahmini olarak
belirlendiği ve birim fiyat teklif cetvelinde bu sayılar üzerinden fiyat teklifi verilmesinin
istendiği, aynı Şartname’nin 7.49 ve 7.50’inci maddelerinde ise ödemeye esas olacak sayıların
üretim sayıları değil turnike sisteminden elde edilen sayılar olacağının belirtildiği, yemek
sayılarının idare tarafından belirleneceği ve yüklenicinin buna göre yemek üretimi yapacağı,
ancak ödeme aşamasında idarece yalnızca yenilen yemek kadar ödeme yapılacağı, bu
durumun hakkaniyete uygun olmayacağı, idare tarafından, yemek yiyecek kişi sayılarının
fazla verilmesi nedeniyle yemek yemeyen personel, hasta, refakatçi, stajyer için fazladan
üretilen yemeğin sorumluluğunun da idareye ait olması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci ve 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin 90’ıncı maddesinde “a) Normal
Yemek:
…
Öğle yemeği ile akşam yemeği aynı olabileceği gibi, aynı erzakı kullanmak kaydıyla ve
üç kabı geçmemek şartıyla akşam yemeğinin bir veya iki türü değiştirilebilir. …” hükmü
Aynı Yönetmelik’in ekinde yer alan “Normal Yemek Günlük İstihkak Cetveli”ni
içeren Tablo-1’de;
Besinin
Cinsi
Günlük Azami Haftalık Azami
Miktarı (Gr) Verilme Sayısı
Kullanma ve Değiştirme Şekli
…
…
…
…
Et-Kemikli
200
7
Et yerine bir öğün için 150 gr. Tavuk
Hindi, Balık verilebilir.
…
…
…
…
…” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.6 Malzemeli yemek
hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir...” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Isparta İli Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesisleri 24 Aylık Malzeme Dâhil
Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Sonrası Hizmetler İşi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
Normal Yemek: 909.000 Öğün
Diyet Yemek: 91.500 Öğün
Normal Kahvaltı: 268.000 Öğün
Diyet Kahvaltı: 62.100 Öğün
Ara Öğün: 57.500 Öğün
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Eğirdir K.E.H.T.R.H., Yalvaç Devlet
Hastanesi, Şarkikaraağaç Dr. Sadettin Bilgiç Devlet Hastanesi, Şehit Yunus Emre Devlet
Hastanesi, Sütçüler İlçe Hastanesi, Senirkent İlçe Hastanesi, Uluborlu İlçe Hastanesi,
Keçiborlu İlçe Hastanesi, Gelendost İlçe Hastanesi” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…
7.3. Yemekler kalite lezzet ve gramaj yönünden doyurucu olacak ve gramajlar Yataklı Tedavi
Kurumları İşletme Yönetmeliğinde belirtilen gramajdan aşağı olmayacaktır. Yemeklerde
kullanılacak yağ piyasada tanınan/bilinen markalardan olacaktır. Yemeklerde kullanılan etler
Belediye Mezbahası damgalı veya Kombina damgalı, raporlarında kulak küpe numarası
belirtilmiş dana ve kuzu eti olacak, tavuk ve hindi eti tanınmış ve kalitesine güvenilir
üreticiden alınacaktır.
…
Yemek Çeşitleri:
…
Yemek listeleri Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğine uygun hazırlanacak ve
sunulacaktır.
…
Gramajlar:
Kahvaltı, normal yemek ve diyet yemeklerinde uygulanacak gramajlar TC. Sağlık
Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yataklı Tedavi Kurumları İşletme
Yönetmeliğine bağlı kalınarak düzenlenmiştir. Yemekler hazırlanırken kullanılan gıda
maddelerinde bu gramajlar dikkate alınarak hazırlanacaktır. Yemek listeleri Yataklı tedavi
kurumları İşletme Yönetmeliğine(10.09.1982 tarih,8/5317 nolu Bakanlar Kurulu Kararı)
uygun düzenlenecektir.”
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
Fırın Tavuk
Tavuk but (kemikli)
200 gr.
Patates
Salça
Yağ
100 gr.
10 gr.
20 gr.
Tuz
1 gr.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdare tarafından tanzim edilen “14 Günlük Örnek Normal Kahvaltı ve Normal Yemek
Menüsü” aşağıda aktarıldığı şekildedir.
1.Gün
2.Gün
3.Gün
4.Gün
Çay
Fırın Tavuk
Bulgur Pilavı
Mevsim Salata
Etli Bamya
Peynirli Börek
Ayran
Beyaz Peynir
Tereyağı-Bal
Domates-Salatalık
Çay
Kaşar Peynir
Tereyağ-Reçel
Yeşil Zeytin
Çay
Etli Terbiyeli Kereviz
Peynirli Erişte
Portakal
Uskumru Kızartma
Şehriye Çorbası
Tahin Helva
Salata
Etli Taze Fasulye
Yoğurtlu Mantı
Meyve
Et Haşlama
İç Pilav
Mevsim Salata
Yumurta
Tahin Pekmez
Siyah Zeytin
Süt
Çikolatalı Fındık
Ezme
Etli Nohut
Bulgur Pilavı
Tavuk Döner (Pilav)
Mercimek Çorba
Yeşil Zeytin
Beyaz Peynir
Çay
Turşu
Ayran
5.Gün
6. Gün
7. Gün
8.Gün
9.Gün
10.Gün
İzmir Köfte
Toyga Çorba
Revani
Etli Türlü
Fırın Makarna
Elma
Yumurta
Fındık Ezme
Siyah Zeytin
Çay
Domates-Salatalık Şeh.Pirinç Pilavı
Tereyağı-Bal
Yumurta
Etli Bezelye
Şehriyeli Güveç
Zyt.Barbunya
Mevsim Salata
Cacık
Süt
Tas Kebabı
Bulgur Pilavı
Keşkül
Patates Oturtma
Yayla Çorbası
Meyve
Kaşar Peynir
Fındık Ezme
Siyah Zeytin
Çay
Krem Peynir
Yeşil Zeytin
Tereyağ-Reçel
Çay
Beyaz Peynir
Bal
Yeşil Zeytin
Çay
Karnıyarık
Şeh.Pirinç Pilavı
Kase Yoğurt
Tavuk Şiş(Sebze Sote)
Kaşarlı Domates Çorba
Kalburabastı
Terbiyeli Köfte
Soslu Makarna
Meyve
Etli Kuru Fasulye
Bulgur Pilavı
Turşu
Etli Karışık Dolma(Yoğ)
Izgara Köfte(Pilav Garn)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
Yumurta
Mercimek Çorbası
İrmik Helvası
Karışık Kızartma
Ayran
Fındık Ezme
Siyah Zeytin
Süt
Dom.-Saltalık
Tereyağ-Reçel
Beyaz Peynir
Çay
Kaşar Peynir
Fındık Ezme
Yeşil Zeytin
Çay
Siyah Zeytin
Tereyağı-Bal
Yumurta
11.Gün
12.Gün
13.Gün
14.Gün
Arnavut Ciğeri-Salata
Tarhana Çorbası
Kazandibi
Kabak Musakka
Fırın Makarna
Vişme Komposto
Etli Taze Fasulye
Patatesli Börek
Ayran
Çoban Kavurma
Ezogelin Çorba
Şekerpare
Tavuk Haşlama
Şeh. Pirinç Pilavı
Mevsim Salata
Etli Bezelye
Peynirli Makarna
Meyve
Süt
Etli Bamya
Bulgur Pilavı
Kase Yoğurt
Haşanpaşa Köfte
Toyga Çorba
Revani
Kaşar Peynir
Fındık Ezme
Siyah Zeytin
Aktarılan doküman düzenlemelerinde; yemek gramajlarının Yataklı Tedavi Kurumları
İşletme Yönetmeliği’nde belirtilen gramajlardan aşağı olmamasının ve listelerin aynı
Yönetmelik’e uygun olmasının istendiği görülmüştür.
Anılan Yönetmelik’in ekinde yer alan “Normal Yemek Günlük İstihkak Cetveli”ni
içeren Tablo-1’de kemikli etin, haftada azami 7 gün olmak üzere günlük azami 200 gr
verilebileceğinin belirtildiği kemiksiz et için ise herhangi bir belirlemenin yapılmadığı
görülmüştür.
Başvuruya konu edilen ve Teknik Şartname’de yer alan 2 haftalık örnek menüdeki 1,
4, 8 ve 11’inci gün öğle ve akşam yemekleri ile idarece tanzim edilen gramaj tablosu
incelendiğinde kemikli etin yalnızca 1’inci gün öğle yemeğinde verilecek “Fırın Tavuk”
yemeğinde “Tavuk but (kemikli) 200 gr.” olarak yer aldığı, bunun da Yataklı Tedavi
Kurumları İşletme Yönetmeliği hükümlerine uygun olduğu anlaşılmıştır.
Öte yandan, ihalede teklif sunan isteklilerin tekliflerini hazırlarken esas almaları
gereken belgenin ihale dokümanı olduğu, her bir istekli için aynı menülerin geçerli olduğu,
anılan durumun isteklilerin tekliflerini sağlıklı şekilde oluşturmalarını veya tekliflerin idare
tarafından mevzuata uygun şekilde değerlendirilmesini engeller nitelikte olmadığı,
sözleşmenin ifası sürecinde zaten ilgili Kanun, Yönetmelik ve mevzuata aykırı şekilde
hizmetin yerine getirilmesinin mümkün olmadığı, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanması ile kaynakların verimli kullanılmasının sağlanmasında sorumluluğun idarelere
ait olduğu, bu bağlamda aktarılan girdiler için ihale dokümanında belirtilen gramajların anılan
Yönetmelik’in ilgili maddesindeki düzenleme ile uyuşmaması durumunun teklif hazırlama ve
değerlendirme sürecini olumsuz etkilemeyeceği, ayrıca ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanması ile kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla ilgili sorumluluğun
idarelerde olduğu göz önüne alındığında; idarece ihale konusu iş kapsamında yemek
menülerinin oluşturulmasında takdir yetkisinin bulunduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
bu husustaki iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Sekizinci fıkrada
belirtilen işyerlerinde yükleniciler dışında kalan işverenler tarafından çalıştırılanlar ile bu
işyerlerinin tâbi oldukları ihale mevzuatı çerçevesinde kendi nam ve hesabına sözleşme
yaparak üstlendiği ihale konusu işte doğrudan kendileri çalışanlar da aynı hükümlere tâbidir.
Sekizinci fıkrada belirtilen kurum, kuruluş veya ortaklıkların sermayesine katıldıkları
ortaklıkların kadro veya pozisyonlarında çalışan işçilerin, ortak durumundaki kamu kurum,
kuruluş veya ortaklıkların kadro veya pozisyonlarına atanma ya da bu kurum, kuruluş veya
ortaklıklarda geçerli olan malî haklar ile sosyal yardımlardan yararlanma talepleri hakkında
da sekizinci fıkra hükümleri uygulanır. Hizmet alımına dayanak teşkil edecek sözleşme ve
şartnamelere
a) İşe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum,
kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması
b) Hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha
önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması, yönünde hükümler konulamaz.”
hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İdare ve Kontrol Teşkilatının itiraz hakkı”
başlıklı 11’inci maddesinde “İdare ve kontrol teşkilatı, yükleniciden çalıştırılmasında veya
işyerinde bulunmasında engel durumu olduğunu tespit ettiği, uygunsuz davrandığı veya
görevlerini yerine getirmekte yetersiz olduğu kanısında olduğu veya işyerinde
çalıştırılmasında sakınca gördüğü her kademe ve nitelikteki elemanların (teknik ve idareci
personel, hizmetli, işçi ve diğerleri) ve alt yüklenicilerin iş başından veya işyerinden
uzaklaştırılmasını talep etme hakkına sahiptir. Yüklenici, bu talebi idare veya kontrol teşkilatı
tarafından yapılacak tebligat üzerine ve verilen süre içinde yerine getirmek zorundadır.
Yüklenicinin bu yükümlülüğü verilen süre içinde yerine getirmemesi halinde, söz konusu
kişiler idare veya kontrol teşkilatı tarafından uzaklaştırılır veya uzaklaştırılmaları sağlanır.
Uzaklaştırılmaları istenilenler, idarenin veya kontrol teşkilatının izni ve onayı alınmaksızın bir
daha işlerde görev alamaz. Yüklenici, uzaklaştırılan kişilerin yerine en kısa zamanda uygun
nitelikli başkalarını getirmek zorundadır. …” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.26. 4857 sayılı
Kanunun 2 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince hizmet alımına dayanak teşkil edecek
sözleşme ve şartnamelere; işe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu
kurum, kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması, hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da
geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam
olunması yönünde hükümler konulmayacaktır. İdarelerce, çalışan personel açısından denetim,
sadece teknik şartnamede istenen kriterlere göre ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde
idareye verilen yetki ve sorumluluklar çerçevesinde yapılacak olup, ihale dokümanında,
anılan Kanun maddesine ve ilgili mevzuata aykırı şekilde, işe alınacak veya işten çıkarılacak
personelin idarece belirleneceğine yönelik düzenlemelere yer verilmeyecektir. …” açıklaması,
Teknik Şartname’nin “Yüklenici Firmaya Ödeme Şartları ve Taahhüdün Yerine
Getirilmesi” başlıklı (I) maddesinin 17 no’lu alt maddesinde “İşçilerden kendi isteği ile işten
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
ayrılan, emekli olan ve benzeri nedenlerle ayrılanların yerine yüklenici yeni işçi alımını sağlık
tesisinin onayı ile yapabilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından, idareler tarafından ihale
dokümanında çalıştırılacak işçilerin seçilmesi, işten çıkarılması ve daha önceki sözleşmelerde
çalıştırılan personelin yeniden istihdam edilmesi yönünde düzenlemelere yer verilemeyeceği
anlaşılmaktadır.
Yapılan inceleme neticesinde, şikâyete konu edilen Teknik Şartname’nin 17’nci
maddesinde yer alan düzenlemenin personelin idare tarafından belirleneceği yönünde bir
düzenleme olmadığı, aktarılan doküman düzenlemeleri ve idarenin şikayete verdiği cevaptan
da anlaşılacağı üzere iş kapsamında çalıştırılarak personellere karar verme yetkisinin
yüklenicide olacağının açık olduğu, personel istihdamına yönelik işleyiş sürecini ihtiva eden
incelemeye konu doküman düzenlemelerinin, ihale konusu işte çalışacak personelin hizmetin
gerektirdiği ve idarece belirlenen şartlara uygun olup olmadığı hususunu sağlamasına yönelik
denetim amacını taşıdığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 7’nci maddesinin
7.21’inci alt maddesinde; “Ramazan ayında oruç tutan personel için iftar ve sahur yemeği
verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdare tarafından örnek yemek ve kahvaltı listelerine ihale dokümanı kapsamında yer
verildiği, ihale konusu iş alanında faaliyet gösteren basiretli bir tacirin söz konusu listeleri baz
alarak ramazan ayında oruç tutan personele verilecek iftar yemeği ve sahur kahvaltısı
menülerini oluşturabileceği, nitekim idare tarafından ramazan ayı menülerine ilişkin olarak
spesifik bir belirleme yapılmadığından fiyatlandırmanın normal kahvaltı ve normal yemek
fiyatı üzerinden yapılabileceği, dolayısıyla iddiaya konu maliyet kalemi için birim fiyat teklif
cetvelinde ayrı satır açılmamasının tekliflerin oluşturulması noktasında herhangi bir
belirsizliğe mahal vermeyeceği, aynı gerekçeler göz önüne alındığında, aşırı düşük teklif
açıklamalarına ilişkin olarak hazırlanan 2 haftalık örnek menüde ramazan menüsüne yer
verilmemesinin, istekliler tarafından açıklama yapılabilmesi ve idare tarafından bu tekliflerin
değerlendirilebilmesi bakımından herhangi bir belirsizlik yaratmayacağı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “İşçi Nitelikleri, Sayıları ve Çalışma Saatleri” başlıklı 5’inci
maddesinde “5.1. Hizmetin yürütülmesi için gerekli işçi sayısı ve nitelikleri aşağıdaki tabloda
belirtilmiştir. Çalıştırılacak işçi sayısı toplam 46 kişidir. İdari konumdakiler (1 diyetisyen veya
gıda mühendisi) bu sayının içindedir.
5.2. Yüklenici bu işte çalıştıracağı her personel için ihaleden sonra ve işe başlamadan
önce aşağıdaki belgeleri idareye verecektir.
- Nüfus cüzdanı örneği
- İyi hal kâğıdı (C. Savcılığından)
- İkametgâh ilmühaberi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
- Diploma veya sertifika
-Bonservis (işletmelerde çalıştığını belgeleyen belge, hijyen belgesi mevcut çalışanlar
için)
Personel Nitelikleri
Baş Aşçı: Tercihen diplomalı, tecrübeli ve bonservisli
Aşçı: Tecrübeli ve bonservisli
Aşçı Yardımcısı: Tecrübeli ve bonservisli
Servis Elemanı: Tecrübeli ve bonservisli
Sağlık raporu, gıda işlerinde çalışmaya elverişli olduğuna dair sağlık raporu
Müteahhit firma elamanı olduğuna dair kimlik kartı” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Yüklenici Firmaya Ödeme Şartları ve Taahhüdün Yerine
Getirilmesi” başlıklı (I) maddesinde “… 5. Yüklenici her işçiye idarece öngörülen ücretlerden
ve asgari ücretten aşağı ödeme yapamaz.
Ücretlerin yatırıldığı banka tarafından herhangi bir gerekçe ile (Hesap işletim ücreti
v.b.) nedenlerle işçi ücretinden kesinti yapılır ise bu yüklenici firmanın sorumluluğu altında
olup kesintiyi ödemekle yükümlüdür Ödemelere ilişkin diğer özlük hakları ve her türlü ücretle
ilgili tamamlayıcı giderler yükleniciye aittir. Her ayın hak ediş ödemesinde idarece uygulanan
cezalar tahakkuk aşamasında kesilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Birim fiyat teklif cetveli ve aynı doğrultuda hazırlanan İdari Şartname’nin eki tablo
aşağıda aktarıldığı şekildedir.
Sıra
No
1
Açıklama
Birimi
İşçi Sayısı
Ay/gün/saat
İşçilik Ücreti(Brüt asgari ücret)
Ulusal ve Dini Bayram Günleri Çalışma
Ücreti (Brüt asgari ücret)
Ay
46,00
24
32
2
Gün
19,00
Sıra Açıklama
No
Birimi
Miktarı
1
2
3
4
5
Normal Yemek
öğün
öğün
öğün
öğün
öğün
909.000
91.500
268.000
62.100
57.500
Diyet Yemek
Normal Kahvaltı
Diyet Kahvaltı
Ara Öğün
İhale dokümanında yer alan düzenlemeler incelendiğinde, başvuruya konu malzeme
dahil yemek hazırlama hizmet alımı işinde çalıştırılması istenen personelin sayısının,
niteliklerinin ve çalışma yerlerinin belirlendiği, personele asgari ücretin altında ücret
verilemeyeceğine dair bir düzenleme yapıldığı, kamu ihale mevzuatında vasıflı personele
asgari ücretten fazla ücret ya da nispeten nitelikli özlük hak verileceği yönünde bir
zorunluluğun bulunmadığı, dolayısıyla her personel için asgari ücret verilmesi yeterli olmakla
birlikte asgari ücretin yüzde fazlası olarak belirleme yetkisinin idarenin takdirinde olduğu,
yüklenici tarafından çalıştırılan personele doküman düzenlemeleri ile belirlenen ücretlerin
üzerinde ücret ödemesi yapılmasına engel bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu
husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.25. İhale dokümanında
günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin
düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak
kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve
izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan
işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir.
İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak
belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin
haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen
yükümlülüklere uymak zorundadır.” açıklaması,
Teknik Şartname’nin ”Hizmetin İfa Şekli” başlıklı 4’üncü maddesinde “… 4.4.
Çalışma saatleri ve bölümlere göre işçi dağılımı iş akışı içinde firma tarafından
değiştirilebilir. Aylık çalışma programları kontrol teşkilatı tarafından kontrol edilip
onaylanacaktır. Eleman eksikliğinde; her ne sebeple olursa olsun yüklenici aynı sayı ve
nitelikte personel bulundurmak zorundadır. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, ihale konusu işin “Isparta İli Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık
Tesisleri 2023 - 2024 - 2025 Yılları 24 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtımı ve
Sonrası Hizmetler İşi” olduğu, ihale dokümanında hizmetin gerçekleştirilmesi bakımından 46
personele ihtiyaç duyulduğunun anlaşıldığı, iddiaya konu edilen Kamu İhale Genel
Tebliği’nin 78.25’inci maddesinin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarına ilişkin
olduğu, ancak başvuruya konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı
niteliği taşımadığı görülmüştür.
Netice itibariyle; iddiaya dayanak gösterilen Kamu İhale Genel Tebliği ilgili
maddelerinin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine ilişkin olduğu, ihale
konusu işin ise personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı, öte yandan
başvuruya konu doküman düzenlemesinin hizmetin ifasının eksiksiz bir şekilde yerine
getirilmesini teminen idare tarafından konulan tedbir amaçlı bir düzenleme olduğu
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
…
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. …” hükmü,
1475 sayılı İş Kanunu’nun “Kıdem tazminatı” başlıklı 14’üncü maddesinde “Bu
Kanuna tabi işçilerin hizmet akitlerinin:
1. İşveren tarafından bu Kanunun 17 nci maddesinin II numaralı bendinde gösterilen
sebepler dışında,
2. İşçi tarafından bu Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca,
3. Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla,
4. Bağlı bulundukları kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulu kurum
veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak
amacıyla;
5. 506 Sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt
bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci
maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme
gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle,
Feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile
sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı
tarihten itibaren hizmet aktinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30
günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran
üzerinden ödeme yapılır. …” hükmü,
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem
tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak
kurulan kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların
hükümleri uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam
edilenlere mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler
kıdem tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak
suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir.
5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile 4/6/1985 tarihli ve
3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında rödövans sözleşmeleri çerçevesinde yer altı maden
işletmeciliği yapan şirketlere ve ortaklarına ait malların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
tarafından el koyma veya takip yoluyla satışından elde edilen gelirler, öncelikle bu
sözleşmeler kapsamında söz konusu şirketlerde çalışmış olan işçilerden, iş sözleşmeleri kıdem
tazminatını hak edecek şekilde sona ermiş olanların kıdem ve ihbar tazminatları ile izin, fazla
çalışma ve diğer ücret alacaklarının ödenmesinde kullanılır. Bu ödemeler Tasarruf Mevduatı
Sigorta Fonu tarafından ilgililerin hesaplarına yatırılmak suretiyle gerçekleştirilir. Ödemeye
esas bilgi ve belgeler, işçinin son çalıştığı işvereni tarafından Tasarruf Mevduatı Sigorta
Fonuna teslim edilir.” hükmü,
Teknik Şartname’nin “Yüklenici Firmaya Ödeme Şartları ve Taahhüdün Yerine
Getirilmesi” başlıklı (I) maddesinde “… 9. İşçinin kendi isteği ile işten ayrılması ya da
yüklenici firma tarafından herhangi bir sebeple işine son verilmesi halinde işçinin varsa aylık
ücret alacağı, kıdem tazminatı vb. gibi tüm özlük hakları yüklenici firma tarafından
karşılanacaktır.
10. İş Kanunu, ilgili yönetmelikler ve sosyal sigortalar mevzuatının her türlü işçi ve
işveren hakkındaki yasalardan dolayı işçi alınması, işçi çıkartılması haklarının ödenmesi gibi
sorumluluklar yükleniciye aittir. Yüklenicinin hastanede çalıştıracağı işçilerin tüm özlük
hakları maaş, prim, kıdem tazminatı, izin, rapor vb. gibi diğer hakları yükleniciye aittir.
Hastane idaresi bu konuda hiçbir sorumluluk taşımaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Bu madde çerçevesinde kıdem tazminatlarının ne şekilde kazanılacağı ve ne şekilde
hesaplanacağı, 08.02.2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında
İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik ile
belirlenmiştir.
İhbar ve kıdem tazminatına ilişkin hak ve yükümlülüklerin İş Kanunu’nda ayrıntılı
olarak düzenlendiği, bu kapsamda iş sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini
gerektiren sebeplerin açık olduğu, iddiaya konu edilen düzenlemede yer alan “İşçinin kendi
isteği ile işten ayrılması … halinde işçinin varsa aylık ücret alacağı, kıdem tazminatı vb. gibi
tüm özlük hakları yüklenici firma tarafından karşılanacaktır” ifadesi ile 1475 sayılı İş
Kanunu’nun “Kıdem tazminatı” başlıklı 14’üncü maddesinin 5 no’lu alt bendinde yer alan “5.
506 Sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt
bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci
maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme
gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle,” hükmüne atıfta
bulunulduğu, dolayısıyla incelemeye konu düzenlemenin İş Kanunu hükümlerinin kapsamı
doğrultusunda, geniş bir çerçevede yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Kahvaltı, Normal Yemek ve Diyet Yemeklerinin Şekli” başlıklı
maddesinde “…
Kahvaltı Çeşitleri
…
Porsiyon Gr
…
Ekmek (tuzlu, tuzsuz, kepekli vs.) 150 gr. Her öğün için (Diyetisyen kontrolünde bu
miktar değişebilir.)
…
…
…” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Gramajlar” başlıklı düzenlemesinde “Kahvaltı, normal yemek ve
diyet yemeklerinde uygulanacak gramajlar TC. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel
Müdürlüğü Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğine bağlı kalınarak düzenlenmiştir.
Yemekler hazırlanırken kullanılan gıda maddelerinde bu gramajlar dikkate alınarak
hazırlanacaktır.
…
Normal yemek yiyen personele, normal yemek yiyen ve diyet alan hastalar ve
refakatçilere her öğün için 100 gr. ekmek verilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede; başvuru sahibi tarafından iddiaya konu edilen Teknik Şartname
düzenlemelerinde ekmeğin “Kahvaltı” kapsamında 150 gr olarak verilmesinin istendiği,
ekmeğin 100 gr olarak verilmesinin istendiği öğünlerin ise “Yemek”lere ilişkin olduğu,
dolayısıyla iddiaya konu edilen doküman düzenlemelerinin birbirlerinden farklı hususları
içerdiği anlaşıldığından anılan düzenlemeler arasında herhangi bir çelişkiden
bahsedilemeyeceği tespit edilmiş olup başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin
teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek
kesin teminatların;
a) Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının
onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve
kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanı,
b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin
getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi
halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde
ise tamamı yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile
ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin
kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar
ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar
paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal
Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmaz.” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Mevzuata uygunluk” başlıklı 12’nci maddesinde
“İlgili bütün bildirimlerin ve bütün ödemelerin yapılması da dahil olmak üzere yüklenici,
(a) İşlerin yürütülmesine, tamamlanmasına ve işlerde olabilecek kusurların
düzeltilmesine ilişkin olarak bütün kanun, KHK, tüzük, yönetmelik, kararname, genelge,
tebliğ ve diğer ilgili mevzuata,
(b) Malları veya hakları, işler dolayısıyla herhangi bir şekilde etkilenen veya
etkilenebilecek olan kamu kurum ve kuruluşlarının düzenlemelerine uyacak ve bu hükümlerin
ihlali nedeniyle ortaya çıkabilecek bütün sorumluluk ve cezalardan dolayı idarenin zararını
karşılayacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Kanun’un “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 20’nci maddesinde
“Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:
...
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil
veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin
teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye
edilir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Yasak fiil ve davranışlar” başlıklı 25’inci maddesinde “Sözleşmenin
uygulanması sırasında aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle
veya başka yollarla sözleşmeye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
Sahte belge düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.
c) Sözleşme konusu işin yapılması veya teslimi sırasında hileli malzeme, araç veya
usuller kullanmak, fen ve sanat kurallarına aykırı, eksik, hatalı veya kusurlu imalat yapmak.
d) Taahhüdünü yerine getirirken idareye zarar vermek.
e) Bilgi ve deneyimini idarenin zararına kullanmak veya 29 uncu madde hükümlerine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
aykırı hareket etmek.
f) Mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak
taahhüdünü yerine getirmemek.
g) Sözleşmenin 16 ncı madde hükmüne aykırı olarak devredilmesi veya devir
alınması.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 26’ncı maddesinde “25
inci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya
davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, 4734 sayılı
Kanunun 2 nci ve 3 üncü maddeleri ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve
kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, sözleşmeyi
uygulayan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili
veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve
bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde İçişleri Bakanlığı; belediyeler ve bunlara bağlı
birlik, müessese ve işletmelerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilir.
Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket
ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından
fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkra hükmüne göre
yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi
olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi
hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına
sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.
Bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, yasaklama kararının
yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak ihalelere de iştirak
ettirilmezler.
Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi
izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmi Gazetede yayımlanmak üzere
en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu
İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller
tutulur.
İdareler, 25 inci maddede belirtilen yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları
takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa
bildirmekle yükümlüdür.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci
maddesinde “(2) İhale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif
fiyatının sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif fiyatının % 6’sı, sınır değerin
altında olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında kesin teminat alınır...” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teminat mektuplarının iadesi” başlıklı 18.4’üncü
maddesinde “18.4.1. İş tamamlandığı halde ilgilisi tarafından iadesi istenmemiş, ancak
mektup üzerinde öngörülen geçerlilik süresini doldurduğu için teminat olma vasfını yitirmiş
olan kesin teminat mektupları ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sosyal güvenlik
borcu bulunmadığına ilişkin yazıların geç verilmesi ve kesin teminat mektuplarının geçerlilik
süresinin dolması durumunda geçerlilik süresi dolan kesin teminat mektuplarına ilişkin
olarak, idarelerce 4735 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddeleri gereğince işlem yapılacaktır.
18.4.1.1 İdarelerce SGK tarafından sosyal güvenlik borcu bulunmadığına ilişkin
yazıların geç verilmesi sebebiyle kesin teminat mektuplarının geçerlik süresinin dolmasına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
meydan verilmeksizin işlemlerin tekemmül ettirilmesini teminen, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü
maddesinin ikinci fıkrası gereğince, yükleniciler tarafından yapım işlerinde kesin kabul
tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar SGK’dan
ilişiksiz belgesi getirilmemesi halinde kesin teminatlar paraya çevrilerek borçlarına mahsup
edilecek, varsa kalanı yükleniciye geri verilecektir. Kesin teminatların paraya çevrilmesi
esnasında yüklenicinin SGK’ya olan borcunun miktarının bilinememesi halinde, Sosyal
Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi
ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmeliğin “Kesin Teminatın İadesi” başlıklı
7 nci maddesi gereğince işlem tesis edilerek, yüklenicinin tespit edilecek borcu Sosyal
Güvenlik Kurumunun ilgili biriminin hesabına yatırılacak ve varsa kalanı yükleniciye geri
verilecektir.” açıklaması,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “Kesin teminatın ve ek kesin teminatın geri
verilmesi” başlıklı 51’inci maddesinde “Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun
şekilde yerine getirildiği usulüne göre anlaşıldıktan ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan
ilişiksizlik belgesinin getirilmesi halinde yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmüş ise
kesin teminatın ve varsa ek kesin teminatın yarısı, garanti süresinin sonunda tamamı; garanti
süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin sözleşme konusu işler nedeniyle idareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna
olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan yasal vergi kesintilerinin kabul
tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde kesin teminat ve ek
kesin teminat, 4735 sayılı Kanunun 13’üncü maddesi hükmüne göre paraya çevrilerek
borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde;
işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki (2) yıl içinde
idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat
mektupları hükümsüz kalır ve bankasına veya sigorta şirketine iade edilir. Teminat mektubu
dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Yüklenici Firmanın Diğer Yükümlülükleri” başlıklı (H)
maddesinde “… 16. İş bu şartname hükümlerinin uygulanması sırasında ve uygulanması
dolayısı ile yüklenici ve personeli tarafından idareye her hangi bir hukuki, fiili, maddi bir
zarar verildiği takdirde yüklenici zararı nakden ve defaten tazmin etmeyi kabul eder. İdarenin
doğacak zararları yüklenicinin kati teminatı veya hak edişinden tahsil etme hakkı vardır.
Yüklenici faaliyetinden doğan her türlü resim, harç, tazminat ve cezalar ile çalıştırılan
personel ile ilgili doğabilecek tüm mükellefiyetler, ücret, vergi SGK pirimi gibi tüm yasal
haklar ve ayrıca doğabilecek bütün hukuki, idari, mali, cezai mesuliyetler tamamen
yükleniciye aittir. Ancak idare bu mükellefiyetler dolayısı ile ilgisi olmamasına rağmen bir
ödemede de bulunmak durumunda kalırsa yüklenici bu meblağı idarenin talebi üzerine hiçbir
ihtara ve hüküm almaya gerek kalmaksızın derhal, defaten ve nakit olarak idareye ödemeyi
kabul ve taahhüt eder. Talebe rağmen yüklenici tarafından ödeme yapılmaması halinde idare
bu meblağı yüklenicinin teminatından veya hak edişinden keser. Tekrarı halinde aynı işlemi
yaparak sözleşmeyi fesih eder. …” düzenlemesi yer almaktadır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda taahhüdün sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla alınan kesin
teminatın iadesine ilişkin 13’üncü maddesinde; kesin teminatın hangi hallerde iade
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
edilmeyeceği, yüklenicinin hangi borçlarının kesin teminattan karşılanacağı hüküm altına
alınmıştır. Buna göre; taahhüt, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine
getirilmemişse ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcu varsa kesin teminat
yükleniciye iade edilmeyecektir. Yüklenicinin iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar
Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi
kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa
garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya
gerek kalmaksızın kesin teminatlar paraya çevrilecek ve yüklenicinin borçlarına karşılık
mahsup edilecek, varsa kalanı yükleniciye geri verilecektir. Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin 51’inci maddesinde söz konusu hususu tamamlar nitelikte düzenlemelere yer
verildiği görülmektedir.
Görüldüğü üzere, mevzuatta hangi hallerde yüklenicinin teminatının gelir
kaydedileceği ve kesinti yapılacağı hüküm altına alınmış olup işin tamamlanmasının ardından
yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun bulunması durumunda kesin
teminatı paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edileceği ve varsa kalanının yükleniciye
geri verileceği ifade edilmiştir.
Teknik Şartname’nin iddia konusu maddesinde, iş süresince yüklenici ve personeli
tarafından idareye herhangi bir hukuki, fiili, maddi bir zarar verildiği takdirde yüklenicinin
ilgili zararı nakden ve defaten tazmin edeceğinin, idarenin doğacak zararları yüklenicinin kati
(kesin) teminatı veya hak edişinden tahsil edebileceğinin, yüklenici faaliyetinden doğan her
türlü resim, harç, tazminat ve cezalar ile çalıştırılan personel ile ilgili doğabilecek tüm
mükellefiyetlerin, ücret, vergi SGK primi gibi tüm yasal haklar ve ayrıca doğabilecek bütün
hukuki, idari, mali, cezai mesuliyetlerin yüklenici sorumluluğunda olduğunun, ancak idarece
bu mükellefiyetler dolayısı ile ilgisi olmamasına rağmen bir ödemede bulunulması
durumunda bu bedelin yükleniciden talep edilebileceğinin, talebe rağmen yüklenici tarafından
ödeme yapılmaması halinde idarece bu meblağın yüklenicinin teminatından veya hak
edişinden kesileceğinin düzenlendiği, ancak kesin teminatın gelir kaydedilebileceği hallerin
mevzuatta sınırlı olarak belirlendiği, ihale dokümanı düzenlemeleri ile bu hallerin
genişletilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
9) Başvuru sahibinin 10’uncu ve 11’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle
bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia
eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanun’da belirtilen şekil ve usul kurallarına
uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın
EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,
…
izleyen günden itibaren başlar...” hükmü,
01.03.2023 tarihinde yayınlanan İhale İlanı’nın 3’üncü maddesinde “a) İhale (son
teklif verme) tarih ve saati: 31.03.2023 - 10:00
b) İhale komisyonunun toplantı yeri (e-tekliflerin açılacağı adres): İl Sağlık
Müdürlüğü Toplantı Salonu
4. İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde
uygulanacak kriterler:
4.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik
kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri
gerekmektedir.
4.1.1.3. İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili
mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,
İstekliler Gıda Üretim İzin belgesi veya İşletme Kayıt Belgesini sunmak zorundadır.”
düzenlemesi,
Aynı İlan’ın 4’üncü maddesinde “… 4.3.3. Kalite ve standarda ilişkin belgelere ait
bilgiler:
TS 13075 İş Yerleri - Gıda Maddeleri Taşıma Hizmetleri - Genel Kurallar Belgesine,
TS 6914 İş Yerleri - Gıda Maddeleri İmal eden, Hazırlayan, Depolayan ve Satan Yerler İçin
Genel Kurallar Standardına Uygunluk Belgesine, TS 8985 İş Yerleri - Yemek Fabrikaları ve
Toplu Yemek Mutfakları İçin Kurallar Hizmet Yeterlilik Belgesine, TS 13027 Gıda Üretim ve
Satış Yerlerinde Hijyen ve Sanitasyon İçin Genel Kurallar Belgesine, TS 13811 Hijyen ve
Sanitasyon Yönetim Sistemi Belgesine, (İş Ortaklığı olması halinde tüm ortakların bu
belgeleri sunması gerekmektedir.)” düzenlemesi yer almaktadır.
İdare tarafından 15.03.2023 tarihinde düzeltme ilanı yayınlandığı ve yukarıda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
aktarılan ilanın 4.3.3’üncü maddesinin “4.3.3. Kalite standartlarına ilişkin belgeler
TS 13075 İş Yerleri - Gıda Maddeleri Taşıma Hizmetleri - Genel Kurallar Belgesine,
TS 6914 İş Yerleri - Gıda Maddeleri İmal eden, Hazırlayan, Depolayan ve Satan
Yerler İçin Genel Kurallar Standardına Uygunluk Belgesine,
TS 8985 İş Yerleri - Yemek Fabrikaları ve Toplu Yemek Mutfakları İçin Kurallar
Hizmet Yeterlilik Belgesine,
(İş Ortaklığı olması halinde ortaklardan herhangi veya birkaçının yeterlilik kriterini
sağlaması yeterli kabul edilecektir.)” olarak değiştirildiği anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında
beyan etmeleri gerekmektedir.
…
ı) İstekliler Gıda Üretim İzin belgesi veya İşletme Kayıt Belgesini sunmak zorundadır.
…
7.5.3.
TS 13075 İş Yerleri - Gıda Maddeleri Taşıma Hizmetleri - Genel Kurallar Belgesine,
TS 6914 İş Yerleri - Gıda Maddeleri İmal eden, hazırlayan, depolayan ve Satan Yerler
İçin Genel Kurallar Standardına Uygunluk Belgesine,
TS 8985 İş Yerleri - Yemek Fabrikaları ve Toplu Yemek Mutfakları İçin Kurallar
Hizmet Yeterlilik Belgesine, (İş Ortaklığı olması halinde ortaklardan herhangi veya birkaçının
yeterlilik kriterini sağlaması yeterli kabul edilecektir.) …” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem
veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının
muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, aktarılan Kanunda
belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet
başvurusunda bulunabilecekleri, başvurunun süre kurallarına uygun olmaması durumunda
başvurunun reddine karar verileceği, şikayet başvurusunun, ihale sürecindeki işlem veya
eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya
farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren başlayacağı, ihale ilanında yer
alan hususlara yönelik başvuruların süresinin ilk ilan tarihinden, ihale dokümanının ilana
yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresinin ise dokümanın satın alındığı
tarihte başlayacağı anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihalede ilan tarihinin 01.03.2023 olduğu, idare tarafından 15.03.2023
tarihinde düzeltme ilanı yayınlandığı ve kalite standartlarına ilişkin belgelerin azaltıldığı,
başvuru sahibi istekli tarafından ihale dokümanının 27.03.2023 tarihinde indirildiği ve aynı
tarihte idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin anılan iddiasının ihalede istenen işletme kayıt belgesi ve kalite ve
standarda ilişkin belgelere yönelik, anılan hususların 01.03.2023 tarihinde yayınlanan İhale
İlanı’nda bulunduğu, düzeltme ilanında ise başvuruya konu hususlar bakımından bir
değişiklik olmadığı, dolayısıyla aykırılığın farkına varılmış olması gereken tarihin ilk ihale
ilan tarihi olması gerektiği anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme neticesinde, başvuruya konu hususları ihtiva eden ihale ilanının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
yayınlanma tarihinin 01.03.2023 olduğu, ihale ilanına yönelik şikayet başvurularının ihale
ilan tarihini takip eden günden itibaren 10 gün içinde, 13.03.2023 tarihine kadar yapılması
gerekirken 27.03.2023 tarihinde idareye başvuru yapıldığı, dolayısıyla başvuru süresi
geçildikten sonra idareye şikayet başvurusunda bulunulduğunun anlaşıldığı, bu bağlamda söz
konusu iddiaların yukarıda aktarılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c)
bendi gereğince süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
10) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…
7.49. Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığının 2008/42 sayılı genelgesi gereği
ödemeler; Çalışan personeller (hizmet satın alınan şirketler de dâhil); personel tanıtım yaka
kartını yemekhane girişindeki kart okuyuculara okutarak yemek yiyecektir.
Yemek takip sisteminden tek tek kişi bazlı ve tüm personel toplamı olarak ay sonunda
alınacak olan ve yenilen yemeğin günü, cinsi (kahvaltı, öğle yemeği, vb.) adetlerini ve ay
sonu yenilen yemek toplamlarını gösterir listeler görevli personel ve ilgili firmanın yetkilisine
teslim edilecektir. (Şayet elektrik kesintisi vs. gibi durumlarda öğün zamanı yemek takip
sisteminde oluşabilecek geçici arızalarda, ilgili yemek firması yemek takip sistemi olan
yemekhanelerde çalışan personellerden 1 eleman görevlendirip, yemek yiyecek personelin
isim ve imzasını attırdıktan sonra bu imzalı işlem kaydını hastanemiz görevli personeline ve
ilgili firmanın yetkilisine teslim edilecektir.)
Stajyer öğrenciler; Sağlık Bakım Hizmetlerince onaylanan stajyer öğrenci listeleri
görevli personel ve ilgili firmanın yetkilisine teslim edilecektir. Stajyer öğrenciler bu
listelerdeki kendi isim hanelerinin karşısını imzalayarak yemek yiyeceklerdir.
Servisler; hasta ve refakatçi için: Bakanlığımız Strateji Geliştirme Başkanlığının
2008/42 sayılı genelgesinin D-Yemek Hizmetleri Alım İhaleleri 1.ci maddesine göre yatan
hastalar için (refakatçiler de dâhil) her öğün hastalara verilen yemek ve kahvaltı sayısını
tespit etmek üzere servis sorumlu hemşiresi imzalı işlem tutanağı (hasta ve refakatçilerin
yediği yemek sayısını belirtir) düzenleyerek aslını hastane görevli personeline, suretini ilgili
yemek firmasının hastane yetkilisine teslim edeceklerdir. Ayrıca servislerde normal - diyet
yemeği, normal-diyet kahvaltı ve ara öğün ilgili firmanın servis elemanları tarafından
dağıtılırken servis sorumlu hemşiresi veya görevlendireceği hemşire dağıtıma nezaret
edecektir.
7.50. Mutfak ve yemekhanelerde kullanılan elektrik su bedeli yükleniciye aittir. Yer
teslimi ile birlikte Sağlık tesisleri tarafından süzme sayaç takılacaktır. Sayaç göstergelerine
göre hesaplanan tutar her ay yüklenicinin hak edişinden kesilecektir.
Mutfaklarda kullanılan doğalgaz sarfiyatı yüklenici tarafından karşılanacak abonelik
dahil bütün giderler yükleniciye ait olacaktır. Kat ofislerinde kullanılan elektrik, su, doğalgaz
giderleri kurumca karşılanacaktır. Elektrik, su süzme sayaç okuma işi kontrol teşkilatı
tarafından yapılacak ve teknik servisten görevlendirilen 2 personelle birlikte tutanak altına
alınacaktır. Süzme sayacın arızalı olması durumunda bir önceki ayın tüketim bedeli esas
alınacaktır. Mutfak, yemekhane ve kat ofislerinde kullanılan LPG giderleri Yükleniciye aittir.
LPG kullanımına ilişkin her türlü güvenlik önlemleri ve tedbirleri yüklenici tarafından
alınacak ve maddi ve manevi sorumluluk da kendisine ait olacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Birim fiyat teklif cetveli ve aynı doğrultuda hazırlanan İdari Şartname’nin eki tablo
aşağıda aktarıldığı şekildedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
Sıra
Açıklama
Birimi
İşçi Sayısı
Ay/gün/saat
No
1
İşçilik Ücreti(Brüt asgari ücret)
Ulusal ve Dini Bayram Günleri Çalışma
Ücreti (Brüt asgari ücret)
Ay
46,00
24
32
2
Gün
19,00
Sıra Açıklama
No
Birimi
Miktarı
1
2
3
4
5
Normal Yemek
öğün
öğün
öğün
öğün
öğün
909.000
91.500
268.000
62.100
57.500
Diyet Yemek
Normal Kahvaltı
Diyet Kahvaltı
Ara Öğün
Yukarıda aktarılan Teknik Şartname düzenlemelerinden; yemek hizmetinden
faydalanacak personel ve stajyer öğrenci sayısının hastane idaresi tarafından belirlenen yemek
takip sisteminden çekileceği, yemek hizmetinden faydalanacak hasta ve refakatçilerin
sayısının ise servis sorumlusu hemşireler tarafından oluşturulan takip formlarından çekileceği,
yükleniciye yapılacak aylık ödemelerin de yemek hizmetinden faydalanan kişi sayısı
üzerinden yapılacağı anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme neticesinde; yemek hizmeti alımı ihalelerinde öğün miktarlarının
idare tarafından tahmini olarak hesaplandığı ve yaklaşık maliyetin de idarece hesaplanan öğün
miktarlarına göre belirlendiği, istekliler tarafından tekliflerin idarece tahmini olarak
belirlenen ve ihale dokümanına yansıtılan öğün miktarlarına göre oluşturulacağı, işin
yürütülmesi sırasında ise personel, stajyer öğrenci, hasta ve refakatçi sayılarındaki
değişmelere bağlı olarak, idarece ihaleye çıkılmadan önce ihtiyacın tespiti aşamasında
tahmini olarak belirlenen öğün miktarlarının değişmesinin gündeme gelebileceği, bu olası
değişimler göz önünde tutularak tüketilen yemek sayısı üzerinden ödeme yapılmasının
düzenlendiği, aksi takdirde idarenin faydalanmadığı hizmetin bedelini ödemekle karşı karşıya
kalabileceği, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve bu alanda tecrübe sahibi olan
isteklilerden de bu hususları göz önünde bulundurarak tekliflerini hazırlamalarının
bekleneceği, bu çerçevede iddia konusu Teknik Şartname düzenlemelerinin mevzuata
aykırılık teşkil etmediği anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt
bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı
ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının
başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi
üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru
bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer
hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden
incelenecek herhangi bir husus bulunmamaktadır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
KARŞI OY
İncelenen ihalede,
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi
ihalenin iptaline
neticesinde, Kurul çoğunluğunca “ ” karar verilmiştir.
Anılan kararda, başvuru sahibinin 9 uncu iddiasına ilişkin olarak, kesin teminatın gelir
kaydedilebileceği hallerin mevzuatta sınırlı olarak belirlendiği, Teknik Şartname’nin
“Yüklenici Firmanın Diğer Yükümlülükleri” başlıklı (H) maddesinde yer alan düzenleme ile
bu hallerin genişletilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu
ifade edilmiştir.
Teknik Şartname’nin “Yüklenici Firmanın Diğer Yükümlülükleri” başlıklı (H)
maddesinde “… 16. İş bu şartname hükümlerinin uygulanması sırasında ve uygulanması
dolayısı ile yüklenici ve personeli tarafından idareye her hangi bir hukuki, fiili, maddi bir
zarar verildiği takdirde yüklenici zararı nakden ve defaten tazmin etmeyi kabul eder. İdarenin
doğacak zararları yüklenicinin kati teminatı veya hak edişinden tahsil etme hakkı vardır.
Yüklenici faaliyetinden doğan her türlü resim, harç, tazminat ve cezalar ile çalıştırılan
personel ile ilgili doğabilecek tüm mükellefiyetler, ücret, vergi SGK pirimi gibi tüm yasal
haklar ve ayrıca doğabilecek bütün hukuki, idari, mali, cezai mesuliyetler tamamen
yükleniciye aittir. Ancak idare bu mükellefiyetler dolayısı ile ilgisi olmamasına rağmen bir
ödemede de bulunmak durumunda kalırsa yüklenici bu meblağı idarenin talebi üzerine hiçbir
ihtara ve hüküm almaya gerek kalmaksızın derhal, defaten ve nakit olarak idareye ödemeyi
kabul ve taahhüt eder. Talebe rağmen yüklenici tarafından ödeme yapılmaması halinde idare
bu meblağı yüklenicinin teminatından veya hak edişinden keser. Tekrarı halinde aynı işlemi
yaparak sözleşmeyi fesih eder. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Söz konusu düzenleme ile, iş süresince yüklenici ve personeli tarafından idareye
herhangi bir hukuki, fiili, maddi bir zarar verildiği takdirde yüklenicinin ilgili zararı nakden
ve defaten tazmin edeceğinin, idarenin doğacak zararları yüklenicinin kati (kesin) teminatı
veya hak edişinden tahsil edebileceğinin, yüklenici faaliyetinden doğan her türlü resim, harç,
tazminat ve cezalar ile çalıştırılan personel ile ilgili doğabilecek tüm mükellefiyetlerin, ücret,
vergi SGK primi gibi tüm yasal haklar ve ayrıca doğabilecek bütün hukuki, idari, mali, cezai
mesuliyetlerin yüklenici sorumluluğunda olduğunun, ancak idarece bu mükellefiyetler
dolayısı ile ilgisi olmamasına rağmen bir ödemede bulunulması durumunda bu bedelin
yükleniciden talep edilebileceğinin, talebe rağmen yüklenici tarafından ödeme yapılmaması
halinde idarece bu meblağın yüklenicinin teminatından veya hak edişinden kesileceğinin
düzenlendiği görülmüştür.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kesin teminatın ve ek kesin teminatın geri
verilmesi” başlıklı 51’inci maddesinde “Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun
yüklenicinin bu işten dolayı idareye
şekilde yerine getirildiği usulüne göre anlaşıldıktan ve
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra
, Sosyal Güvenlik Kurumundan
ilişiksizlik belgesinin getirilmesi halinde yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmüş ise
kesin teminatın ve varsa ek kesin teminatın yarısı, garanti süresinin sonunda tamamı; garanti
süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı yükleniciye iade edilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/026
: 21
: 27.04.2023
: 2023/UH.I-681
Yüklenicinin sözleşme konusu işler nedeniyle idareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna
olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan yasal vergi kesintilerinin kabul
tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde kesin teminat ve ek
kesin teminat, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükmüne göre paraya çevrilerek
borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
...” düzenlemesi yer almaktadır.
Uyuşmazlık konusu ihalede idarece yapılan düzenleme ile, idarece belirtilen
mükellefiyetler dolayısı ile ilgisi olmamasına rağmen bir ödemede bulunulması durumunda
bu bedelin yükleniciden talep edilebileceğinin, talebe rağmen yüklenici tarafından ödeme
veya
yapılmaması halinde idarece bu meblağın yüklenicinin teminatından
hak edişinden
kesileceğinin belirtildiği, bu kapsamda, işin yürütülmesi aşamasında idarenin ilgisi
olmamasına rağmen bir ödemede bulunulması durumunda tutarının hakedişlerden kesilerek,
son hakedişten sonra gelebilecek ödemelerin ise yüklenicinin kesin teminatından kesilerek
yüklenicinin bu işten dolayı idareye borcunun kalmamasının sağlanmasında mevzuata
aykırılık bulunmadığı, yükleniciden kesin teminat almanın amacının da iş bitiminde
oluşabilecek idare alacaklarını tahsil etmek olduğu değerlendirildiğinden, başvuru sahibinin
bu konudaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
itirazen şikayet başvurusunun
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, “
reddine”
karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen
ihalenin iptaline
“
” niteliğindeki karara katılmıyorum.