Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Döşemealtı Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü
/
2022/1227993-21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi
Bilgi
İKN
2022/1227993
Başvuru Sahibi
Barut Temizlik Yemek Nakliye İnşaat ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi-Fayat Grup Atık Yönetimi Asfalt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı
İdare
Döşemealtı Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü
İşin Adı
21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
BAŞVURU SAHİBİ:
Barut Temizlik Yemek Nakliye İnşaat ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketi-Fayat Grup Atık Yönetimi Asfalt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Döşemealtı Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/1227993 İhale Kayıt Numaralı “21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların
Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz)
Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Döşemealtı Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 15.12.2022
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve
Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama
(Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Barut Temizlik Yemek Nakliye İnşaat
ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi-Fayat Grup Atık Yönetimi Asfalt
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından 01.02.2023 tarih ve 77093 sayı ile
Kurum kayıtlarına alınan 01.02.2023 tarihli dilekçe ile doğrudan Kuruma itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/221 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme
neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; 2022/1227993 kayıt nolu “21 Ay Süreli 24 Adet
Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş
Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi” ihalesine katılarak teklif
sundukları, ihalede rekabet ortamının oluştuğu ve firmaları tarafından sunulan teklifin sınır
değer üzerindeki en düşük ve fiyat dışı unsur puanı en yüksek olan teklif olduğu,
İdarece hesaplanan sınır değer tutarının altında kalan Özka Grup Petrol A.Ş. ve
Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç
Kiralama İnşaat San. ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığından aşırı düşük teklif
açıklamasının istenildiği,
Özka Grup Petrol A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli
görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım
Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat San. ve Ticaret
Anonim Şirketi İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak ihalenin anılan
istekli üzerinde bırakıldığı, ancak yapılan değerlendirmeye ilişkin aşağıda yer verilen
hususlarda açıklama yapılmadığı, ayrıca bu hususta idareye yapılan şikayet başvurusunda yer
alan iddialara ilişkin idarece cevap verilmediği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
Şöyle ki ihale komisyonu kararında anılan isteklinin araç kiralama ve bakım-onarım
(yağlama, yedek parça) giderleri ile ilgili üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerinden
açıklama sunduğunun belirtildiği, ancak “Bahse konu teklifi veren firmanın bilgilerine yer
verilmemiş olup kiralama yapacağını beyan ettiği araçlara ilişkin ruhsat örnekleri sunulmuş
mudur? Söz konusu araçlar teklifi veren firmaya mı aittir? Kiralama teklifi sunan firma, aynı
zamanda kiraladığı araçların yetkili servisi midir? Ya da teklifinin ekinde yağ, bakım-onarım,
yedek parça vb. giderlere ilişkin yetkili servisten alınmış yazı sunmuş mudur? Teklifi veren
firmanın vergi kayıtlarında, bu ihale kapsamında çalıştırılacak tüm araçlar bulunmamakta ise
son geçici vergi döneminde bu araçlar kiraya verilmiş midir?” sorularına idare tarafından
yanıt verilmediği,
Anılan istekli tarafından sunulan satış tutarı tespit tutanağının sorgulamaya tabi
tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifine konu
mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekirken bu hususa
uyulmadığı ve satış tutarı tespit tutanağının bu husus gözetilmeden onaylanmış olması
durumunda, sahte belgeyi tanzim eden meslek mensubu bilgilerinin suç duyurusunda
bulunulmak üzere Savcılığa bildirilmesi veya Gelir İdaresi Başkanlığı'na ihbarda
bulunulmasını talep ettikleri ancak idarenin bu hususa herhangi bir cevap vermediği,
Ayrıca anılan istekli tarafından sunulan satış tutarı tespit tutanağında, "bir önceki
geçici vergi beyanname döneminde" bu kalemlere ilişkin satış yapmış olmaması halinde
maliyet tutarı tespit tutanağına göre işlem yapılmış olması gerektiği açıkken, idare tarafından
bu hususun göz ardı edildiği,
Anılan istekli tarafından lastik giderleri ile ilgili DMO’da yayınlanan lastik fiyatları
üzerinden açıklama yapıldığı, ancak DMO’dan alım yapabilmek için bazı kriterlerin
gerektiği, özel firmaların DMO’dan alım yapmasının mümkün olmadığı, ticari ilişki
kurmanın mümkün olmadığı bir kurumun internet sitesindeki malzeme fiyatlarını kullanarak
yapılan hesaplamaların gerçeği yansıtmayacağı, ayrıca DMO’dan alım yapabileceği varsayılsa
dahi, alınan lastiklerin nakliye, sökme-takma, balans vb. giderlerinin hesaplamalarda dikkate
alınmadığına yönelik iddialarına idare tarafından cevap verilmediği,
Anılan istekli tarafından sunulan akaryakıt giderleri ile ilgili açıklamanın idarece
uygun kabul edildiği, ancak yaklaşık maliyeti 60.485.456,06 TL olarak açıklanan işin b1
(Akaryakıtın ağırlık oranı) 0,6162 olarak verildiği, diğer bir ifadeyle idarece yapılan
hesaplamanın %61,62 sinin akaryakıt giderinden oluştuğu ve yaklaşık maliyetteki akaryakıt
giderinin 60.485.456,06* %61,62=37.271.138,02 TL olduğu, sadece 37.271.138,02 TL sinin
akaryakıt gideri olduğu kabul edilen bir işte anılan istekli tarafından tüm diğer giderler de
dahil olmak üzere 17.484.600,00 TL teklif sunulduğu ve idarece isteklinin bu teklife ilişkin
yaptığı açıklamanın kabul etmesinin uygun olmadığı, şikayet dilekçesinde “İdarece fahiş
fiyatlara göre yaklaşık maliyet mi hesaplanmıştır? Yoksa firma tarafından gerçeğe aykırı
şekilde sunulan bir belge mi idarece kabul edilmiştir? Firma tarafından km bazında sunulan
belgelerde şu hususlar yer almakta mıdır?
a) Ulaştığı çalışma alanında durduğu yerde çalışması gereken PTO tahrikli üst yapılı
araçların (çöp kamyonu, konteyner yıkama aracı, vidanjör) PTO bağlıyken olduğu yerdeki
çalışmasına ilişkin yakıt sarfiyatları hesaplanmış mıdır?
b) Seyir halindeyken üst motorundan tahrik alarak çalışan yol süpürme ve yıkama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
makinelerinin ikinci motorlarının yakıt sarfiyatı hesaplamalara dahil edilmiş midir?
c) Ağır vasıtaların km bazında yakıt tüketimine ilişkin hiç bir imalatçı firma (Mercedes,
Ford, Isuzu, Scania, Mitsubishi vb.) herhangi bir performans verisini herhangi bir mecrada
(katalog, internet sitesi vb.) paylaşmıyorken bahse konu yazının teknik gereklere ne kadar
uygun olduğu araştırılmış mıdır? Bu denli gerçeğe aykırı beyanları içeren belgelerin
gerçekliği idarenizce teyit edilmiş midir? Bu belgeleri hazırlayan üretici/servis/bayinin yetkili
olduğuna ilişkin belgeler sunulmuş mudur? Bu belgeleri imzalayan şahısların yetkili
olduğuna ilişkin belgeler sunulmuş mudur? Öte yandan istekli tarafından sunulan yakıt
tüketim yazılarında idarenin malı bulunan araçların model yıllarına uygun sarfiyat miktarları
belirtilmiş midir?” sorularına ve teknik gerçeklere aykırı belgeleri düzenleyen firmalar
hakkında suç duyurusunda bulunulmak üzere Savcılığa bildirim yapılması yönündeki
iddialarına idarenin cevap vermediği,
Çalıştırılacak araçların tamamı yönünden ayrı ayrı motorlu taşıtlar vergisi hesabının
yapılmasının gerektiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.6’ncı maddesi gereğince ihale
konusu işin 2023 ve 2024 yılına sari olması nedeniyle öngörülecek MTV, muayene ve egzoz
emisyon giderinin yeniden değerleme oranına göre güncellemesinin yapılarak güncel fiyatlar
üzerinden açıklama yapılmasının gerektiği, ancak anılan isteklinin savunmasının bu husus
gözetilerek sunulmadığı kanaatinde oldukları,
“Anılan istekli tarafından sunulan sigorta fiyat teklifinde bu araçların marka, model
ve adetlerinin tam olarak yer almakta mıdır? Sigorta teklifinde belirtilen araçlar ile ihale
kapsamında çalıştırılacağı taahhüt edilen araçların marka, cins, model ve adetlerinin uyumlu
olup olmadığı denetlenmiş midir? Sigorta maliyetinin ikinci yıl için son açıklanan aylık artış
oranına göre güncellemesi yapılmış mıdır?” sorularına idare tarafından cevap verilmediği,
dolayısıyla anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında söz konusu hususların yer
almadığı kanaatinin oluştuğu,
Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında sözleşme giderleri %0,948 sözleşme
damga vergisi, %0,569 ihale kararına ait damga vergisi ve %0,05 KİK payı olmak üzere yasal
hadler gözetilmeden sözleşme giderlerinin hesaplandığı kanaatinde oldukları,
İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde yer alan düzenlemeye uygun olarak
elektrik, su vb. giderlerin hesaplandığına ilişkin kesinleşen ihale komisyonu kararında bir
tespit yapılmadığı, “söz konusu giderlerin anılan isteklinin açıklamasında öngörülmüş
müdür? Ya da bu tutardaki bir gider kalemi idarenizce önemli teklif bileşeni olarak
görülmemiş midir?” sorularına idare tarafından cevap verilmediği,
Açıklanan nedenlerle anılan isteklinin sunduğu aşırı düşük telif açıklamasının
mevzuata uygun olmadığı ve teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekirken, ihale
makamı tarafından geçerli olmayan bir açıklamanın kabul edilerek, sonrasında bu teklifin işin
gereklerine uygun olmaması nedeniyle ihaleyi iptal ederek çelişkili bir karara imza attığı,
İptal gerekçesine dayanak olarak 4734 sayılı kanunun 39’ncu maddesinin dayanak
alındığı, söz konusu hüküm, kendilerince idarenin istediği müteahhit ihaleyi kazanıncaya
kadar ihale sürecinin tekrarlanabileceği şeklinde yorumlandığı, şöyle ki idarenin 2018
yılından beri yaptığı alımlar değerlendirildiğinde; ihale konusu işin birbiriyle bağlantısı olan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
şirketler arasında dönüşümlü olarak el değiştirdiği ve çok küçük kırım oranlarıyla ihalelerin
bu firmalar üzerine bırakıldığının görüleceği,
Alınan iptal kararının, Kamu İhale Kurumuna yapılan başvurunun sonuçlanması
beklenerek alınmasının, idarenin öngördüğü gibi sonuçlanmayan bir ihalenin iptal edilmesi ve
bu firmalar lehine işlem tesis etmesi olarak yorumlandığı,
Gerekçeli iptal kararında ilk gerekçenin; “İhale komisyonu 17.484.600,00 TL teklif
veren Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Limited Şirketi,
Metro Araç Kiralama İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük sorgulamasını
kabul etmiş olsa dahi işin yaklaşık maliyetinin 60.485.456,06 TL olması, kabul edilen bu
teklifin sınır değerinin çok fazla altında olması ve ihaledeki geçerli diğer tekliflerle fiyat farkı
çok fazladır. Bu işin süreklilik arz etmesi ve hizmet aksaklığına sebebiyet vermesi kuşkusu
doğurmuştur.” şeklinde olduğu,
Ancak ihale üzerinde bırakılan Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım Turizm Hizmet
Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat San. ve Ticaret Anonim Şirketi
İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif savunmasının idarece mevzuata uygun şekilde
değerlendirilmediği ve anılan isteklinin zarar etmemesi için idarece iptal kararı alındığı ve
firmanın dolaylı yoldan korunduğu, eğer anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması idarece
yeterli görüldüyse ihalenin anılan istekli uhdesinde bırakılmasının mevzuatın gereği olduğu,
ancak idarece ihalenin iptal edilerek mevzuatta çizilen yetki sınırının aşılmasına neden
olunduğu,
Diğer bir iptal gerekçesinin “İhale konusu hizmet alımının içerisinde yer alan idare
malı araçların giderlerinin yüklenici tarafından (akaryakıt, bakım onarım, lastik giderleri vb)
karşılanacağı hususu kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli kullanılması amacı
gözetilerek ihale kapsamından çıkartılmış, böylece idare malı araçların giderleri yeni
yapılacak ihalede idare tarafından sağlanacak olup, bu giderlere ait yüklenici karının da
idare tarafından ödenmesinin önüne geçilecektir. İhale konusu işin birim fiyat teklif cetvelinde
düzenlenen idare malı araçların giderlerinin tutarının toplam yaklaşık maliyete oranı %26,45
olduğu, işin Sözleşme Tasarısı’nda düzenlenen iş artış ve eksilişinin %20 yi aşamayacağı
hususu birlikte değerlendirildiğinde, idare malı araçların giderlerinin idare tarafından
sağlanacağı hususu göz önüne alındığında, iş eksilişi %20 yi aştığından ve işin niteliğinin,
niceliğinin, kapsamının ve şartları değişmiştir." olduğu, ancak idarenin daha önce yaptığı işler
değerlendirildiğinde söz konusu düzenlemenin 2016 yılından bu yana yapılan bütün
ihalelerde aynı şekilde yer aldığı, idare malı araçların giderlerinin yüklenici tarafından
(akaryakıt, bakım onarım, lastik giderleri vb) karşılanması kamu kaynaklarının etkin,
ekonomik ve verimli kullanılmasına mani nitelikte ise 2016 yılından bu yana idare
yetkililerinin kamu zararına sebep oldukları anlamının çıkarıldığı ve bu zarara sebep olan
sorumlular ve firma yetkilileri hakkında gerekli hukuki soruşturma yapılarak dava açılıp
açılmadığının sorgulanması gerektiği, eğer böyle bir hukuki süreç başlatılmamış ise 2016
yılından bu yana kamu zararına sebep olduğu değerlendirilmeyen bir husus, anılan firmalar
haricinde başka bir firma tarafından kazanılması halinde mi kamu zararına sebep olduğunun
idareye sorulması gerektiği,
Diğer iptal gerekçesinin "İlçemiz yeni gelişmekte olup, bunun neticesinde yeni yolların
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
yapılmasıyla ihtiyaçlar ortaya çıkmıştır. Özellikle yeni yapılan yollarda bulunan 19.33 km
uzunluğundaki bisiklet yollarının temizlenmesi ve süpürülmesi ile ilgili çok sayıda talep ve
şikâyet gelmektedir. Bu şikâyetlerin giderilebilmesi için eski ihale kapsamında olmayan
bisiklet yollarının ölçüsünde (140 cm) compact bir süpürge aracına ihtiyaç vardır. Yeni ortaya
çıkan bu ihtiyaç doğrultusunda yapılacak olan ihale ile bu ihtiyaç karşılanacaktır." olduğu,
ancak ihtiyaç bulunan kompakt süpürme makinasının 24 aracın çalıştırılacağı bir ihale
içerisine iş artışı yapılarak eklenebileceği, kaldı ki tek bir tipteki aracın doğrudan temin veya
başka bir ihale yapılarak da temininin mümkün olduğu,
Netice itibariyle, Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım Turizm Hizmet Organizasyonu
Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat San. ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığının
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması, firmanın savunmasında yer alan ve gerçeğe aykırı
beyanlar içeren belgeleri düzenleyen kişi ve firmalar hakkında gerekli tahkikatın başlatılması,
ihalenin iptal edilmesine yönelik kararın düzeltilmesi ve ihale iptal kararının iptal edilerek
ihalenin kendi firmaları uhdesinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,
Anılan Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık
maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce,
belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile
ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini
talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “… İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin
tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri
belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır. …” hükmü,
Aynı Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci
maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen
en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün
isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya
uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.
İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere
gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır. …” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı
16.3’üncü maddesinde “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip
edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup
olmadığını,
b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp
yapılmadığını,
c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe
ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik
açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun
bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte
görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek
aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate
alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” açıklamaları bulunmaktadır.
Şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler”
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve
Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 21 Ay Süreli 24 Adet (7 Adedi İdare Aracı.) Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve
Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama
(Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Döşemealtı Belediyesi Sınırları
içerisindeki tüm mahalleler” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
Anılan Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi”
başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün
teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi
nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte
derhal bildirilir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhale kararının onaylanması veya iptali” başlıklı 37’nci
maddesinde “37.1. İhale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce, ihale üzerinde
bırakılan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere
katılmaktan yasaklı olup olmadığı Kurumdan teyit edilerek buna ilişkin belge ihale kararına
eklenir.
37.2. Yapılan teyit işlemi sonucunda, her iki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda
ihale iptal edilir.
37.3. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını
onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
37.4. İhale; kararın ihale yetkilisince onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi
halinde ise hükümsüz sayılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin Döşemealtı Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından
gerçekleştirilen “21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama
ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz) Hizmet Alımı” işi olduğu,
bahse konu ihalenin 15.12.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği, ihalede 34
adet ihale dokümanının EKAP üzerinden indirildiği, ihaleye 15 isteklinin teklif verdiği,
26.01.2023 tarihli ihale komisyonu kararına göre 7 geçerli teklifin bulunduğu, idarece
hesaplanan sınır değer tutarının altında kalan Özka Grup Petrol A.Ş. ve Yöresel Temizlik
Peyzaj Tarım Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat
San. ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığından aşırı düşük teklif açıklamasının istenildiği,
bu isteklilerden Özka Grup Petrol A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının
yeterli görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım
Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat San. ve Ticaret
Anonim Şirketi İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak, ihalenin anılan
istekli üzerinde bırakıldığı, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirlenmediği
görülmüştür.
Şikayete konu edilen ihalenin ihale dokümanına ilişkin yapılan itirazen şikâyet
başvurusu üzerine 11.01.2023 tarihli ve 2023/UH.II-96 sayılı Kamu İhale Kurulu Kararı ile
4734 sayılı Kanunun 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine karar verildiği, idarenin 26.01.2023 tarihinde ihale komisyonu
kararını aldığı, ancak aynı tarihte söz konusu ihale komisyonu kararının ihale yetkilisi
tarafından onaylanmadığı ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin
reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesi çerçevesinde ihalenin iptal edildiği,
ihalenin iptal gerekçelerine de ihale komisyonu kararının ekinde yer verildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi istekliye 26.01.2023 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen kesinleşen
ihale komisyonu karar ile birlikte “Gerekçe Karar” konulu yazının gönderildiği, söz konusu
yazıda “İhale komisyonu 17.484.600,00 TL teklif veren Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım Turizm
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
Hizmet Organizasyonu Ticaret Limited Şirketi, Metro Araç Kiralama İnşaat Sanayi ve Ticaret
Anonim Şirketinin aşırı düşük sorgulamasını kabul etmiş olsa dahi işin yaklaşık maliyetinin
60.485.456,06 TL olması, kabul edilen bu teklifin sınır değerinin çok fazla altında olması ve
ihaledeki geçerli diğer tekliflerle fiyat farkı çok fazladır. Bu işin süreklilik arz etmesi ve hizmet
aksaklığına sebebiyet vermesi kuşkusu doğurmuştur.
İhale konusu hizmet alımının içerisinde yer alan idare malı araçların giderlerinin
yüklenici tarafından (akaryakıt, bakım onarım, lastik giderleri vb) karşılanacağı hususu kamu
kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli kullanılması amacı gözetilerek ihale kapsamından
çıkartılmış, böylece idare malı araçların giderleri yeni yapılacak ihalede İdare tarafından
sağlanacak olup, bu giderlere ait yüklenici karının da idare tarafından ödenmesinin önüne
geçilecektir, ihale konusu işin Birim Fiyat Teklif Cetvelinde düzenlenen idare malı araçların
giderlerinin tutarının toplam yaklaşık maliyete oranı %26,45 olduğu, işin Sözleşme
Tasarısında düzenlenen iş artış ve eksilişinin %20 yi aşamayacağı hususu birlikte
değerlendirildiğinde, idare malı araçların giderlerinin idare tarafından sağlanacağı hususu
göz önüne alındığında, iş eksilişi %20 yi aştığından ve işin niteliğinin, niceliğinin,
kapsamının ve şartları değişmiştir.
İlçemiz yeni gelişmekte olup bunun neticesinde yeni yolların yapılmasıyla ihtiyaçlar
ortaya çıkmıştır. Özellikle yeni yapılan yollarda bulunan 19.33 km uzunluğundaki bisiklet
yollarının temizlenmesi ve süpürülmesi ile ilgili çok sayıda talep ve şikayet gelmektedir. Bu
şikayetlerin giderilebilmesi için eski ihale kapsamında olmayan bisiklet yollarının ölçüsünde
(140 cm) compact bir süpürge aracına ihtiyaç vardır. Yeni ortaya çıkan bu ihtiyaç
doğrultusunda yapılacak olan ihale ile bu ihtiyaç karşılanacaktır.
İhale işlemlerinin devam ettirilemeyeceği göz önünde bulundurulduğunda bütün
tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar verilmiştir.” ifadelerine yer verildiği
görülmüştür.
Kamu ihale mevzuatında yer alan düzenlemelerden, idarelerin yapmış oldukları
ihaleleri iptal etme yetkisinin bulunduğu, ancak ihalenin iptali noktasında idarelerin sahip
olduğu takdir yetkisinin sınırsız olmadığı; şöyle ki, idarelerin sahip olduğu takdir yetkisinin
kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu anlaşılmaktadır. İhalenin iptal edilmesine
ilişkin işlemlerin gerçekleştirilmesinde takdir yetkisinin, gerekçe belirtilmek suretiyle
kullanımı bu işlemin hukuka uygunluğu noktasında önem arz etmekte olup, anılan Kanun’da
ihalenin iptal edilmesi durumunda isteklilere gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim
yapılması gerektiğine işaret edilmiştir.
İhalenin iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak yapılan incelemede; ihalenin iptal edilme
gerekçelerinden birinin; ihalenin üzerinde bırakılması durumu ortaya çıkan isteklinin teklif
bedelinin, yaklaşık maliyetin çok altında olmasının süreklilik arz eden ihale konusu işte
hizmet aksaklığına sebebiyet vereceğine dair idarede kuşku oluştuğudur.
İhalede yaklaşık maliyetin 60.485.456,06 TL olarak hesaplandığı, ihale üzerinde
bırakılan isteklinin (Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret
Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat San. ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı)
17.484.600,00 TL’lik teklifinin yaklaşık maliyetin altında olduğu görülmüş olup, 26.01.2023
tarihli ihale komisyonu kararına göre idarece hesaplanan sınır değer tutarının altında kalan
söz konusu istekliden aşırı düşük teklif açıklamasının istenildiği, yapılan aşırı düşük teklif
açıklamasının idarece uygun bulunarak, ihalenin anılan firma üzerinde bırakıldığı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
görülmüştür.
Kamu ihale mevzuatı kapsamında idarece bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptal
edilmesine imkân tanınmış, ayrıca ihalenin üzerinde bırakılacağı isteklinin teklifinin yaklaşık
maliyetin üzerinde olduğu haller için açıklama yapılarak bazı hususlar da dikkate alınmak
suretiyle ihalenin iptal edilmesi ya da sözleşmeye bağlanmasında idarenin takdir yetkisi
olduğu belirtilmiştir. Yine kamu ihale mevzuatına göre ihale komisyonu verilen teklifleri
değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre
teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit ederek, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili açıklamada bulunmasını yazılı olarak
ister ve teklif tutarı sınır değer tutarının altında olan ve aşırı düşük teklif açıklaması idarece
uygun kabul edilen teklifler geçerli teklif olarak kabul edilir.
Yukarıda yer verilen kamu ihale mevzuatı uyarınca, idarenin bütün teklifleri
reddederek ihaleyi iptal etmekte takdir yetkisi bulunmakla birlikte, bu yetki “saydamlığın,
güvenirliğin ve eşit muamelenin sağlanması” gibi temel ilkelerden bağımsız ve sınırsız
olamayacağından, idarece Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım Turizm Hizmet Organizasyonu
Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat San. ve Tic. Anonim Şirketi İş Ortaklığına aşırı
düşük teklif sorgulaması yapılarak ve anılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif
açıklaması uygun bulunarak, teklifi geçerli teklif durumunda olan ve ihalenin anılan firma
üzerinde bırakıldığı bir durumda, idarenin isteklinin teklif bedelinin, yaklaşık maliyetin çok
altında olmasının ihale konusu işte hizmet aksaklığına sebebiyet vereceğine dair kuşku
oluştuğu yönündeki iptal gerekçesinin mevzuata aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
İhalenin diğer iptal gerekçeleri ise işin niteliğinin, niceliğinin, kapsamının ve
şartlarının değiştiği ve yeni ortaya çıkan ihtiyaçların söz konusu olduğudur.
İdarenin gerekçeli kararında yer aldığı üzere, ihale konusu hizmet alımının içerisinde
yer alan idare malı araçların giderlerinin yüklenici tarafından (akaryakıt, bakım onarım, lastik
giderleri vb) karşılanacağı hususunun kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli
kullanılması amacı gözetilerek ihale kapsamından çıkartılması gerekliliği ve yeni yolların
yapılmasıyla yeni ve farklı başkaca ihtiyaçların ortaya çıkması (eski ihale kapsamında
olmayan bisiklet yollarının ölçüsünde (140 cm) compact bir süpürge aracına ihtiyaç olduğu)
nedeniyle işin niteliği, niceliği, kapsamı ve şartlarının değişmesi yönündeki gerekçelerin
ihaleye çıkılmadan önce de öngörülebilir nitelikte durumlar olduğu, ihale komisyonu
kararından sonra ihale konusu işin esasına yönelik ortaya çıkan yeni ve ihalenin iptal
edilmesini gerektirecek somut dayanakların bulunmadığı, iş planında yapılması gerekli olan
değişikliklerin ve ihtiyaç duyulan makinanın ((140 cm) compact bir süpürge aracı) iş artışı ile
karşılanıp karşılanamayacağı yönünde bir hesaplama veya değerlendirmede bulunulmadığı
dikkate alındığında, idarenin bahse konu iptal gerekçelerinin mevzuata aykırı olduğu
sonucuna ulaşılmıştır.
Netice itibariyle, idarece tesis edilen ihalenin iptali işleminin anılan Kanun’un 5’inci
maddesinde belirtilen temel ilkeler doğrultusunda olmadığı, iptal yetkisinin kamu yararı ve
hizmet gereklerine uygun olarak kullanılmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/015
: 29
: 22.02.2023
: 2023/UH.II-407
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.